27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 283/37

(1)

Dyrektywa 2000/75/WE ustanawia dla Wspólnoty zasady kontroli i środki zwalczania choroby niebieskiego języka, w tym utworzenie stref ochrony i nadzoru oraz zakaz opuszczania tych stref przez zwierzęta z gatunków podatnych na zarażenie. Komisja może podjąć decyzję o dopuszczeniu odstępstwa od zakazu zgodnie z procedurą przewidzianą w tej dyrektywie.

(2)

Decyzja Komisji 2005/393/WE z dnia 23 maja 2005 r. w sprawie stref ochrony i nadzoru w odniesieniu do choroby niebieskiego języka i warunków dotyczących przemieszczeń z tych stref lub przez te strefy (3) przewiduje wyznaczenie ogólnych obszarów geograficznych, na których państwa członkowskie ustanawiają strefy ochrony i nadzoru (strefy zamknięte).

(3)

Wskutek przyjęcia decyzji 2005/393/WE sytuacja dotycząca choroby niebieskiego języka we Wspólnocie uległa znacznej zmianie i nabyto nowe doświadczenia związane z kontrolą choroby, w szczególności wskutek niedawnych przypadków przedostania się nowych serotypów wirusa choroby niebieskiego języka, mianowicie serotypu 8 na obszary Wspólnoty, na których wcześniej nie odnotowano przypadków zachorowań, oraz których nie uważano za obszary zagrożone chorobą niebieskiego języka, i serotypu 1 tego wirusa.

(4)

Na podstawie nabytych doświadczeń, należy zwiększyć harmonizację na poziomie Wspólnoty w zakresie zasad kontroli, monitorowania, nadzoru i ograniczeń przemieszczeń zwierząt podatnych na zarażenie, z wyłączeniem dzikich zwierząt, w odniesieniu do choroby niebieskiego języka, jako że mają one fundamentalne znaczenie dla bezpiecznego handlu zwierzętami hodowlanymi podatnymi na zarażenie, przemieszczanymi w obrębie stref zamkniętych i poza ich granice, w celu stworzenia bardziej trwałej strategii kontroli choroby niebieskiego języka. Aby uzyskać harmonię i zachować jasność należy uchylić decyzję 2005/393/WE i zastąpić ją niniejszym rozporządzeniem.

(5)

Nowa sytuacja, dotycząca choroby niebieskiego języka, skłoniła Komisję również do zwrócenia się o wydanie opinii naukowych i po pomoc do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), który w 2007 r. przedstawił dwa sprawozdania naukowe i dwie opinie naukowe na temat choroby niebieskiego języka.

(6)

Na mocy dyrektywy 2000/75/WE, przy wyznaczaniu stref ochrony i nadzoru należy uwzględnić czynniki geograficzne, administracyjne, ekologiczne i epizootiologiczne związane z chorobą niebieskiego języka oraz mechanizmy kontrolne. W celu uwzględnienia tych wszystkich czynników należy ustanowić zasady dotyczące zharmonizowanych minimalnych wymagań odnośnie monitorowania i nadzoru choroby niebieskiego języka we Wspólnocie.

(7)

Nadzór i wymiana informacji stanowią kluczowe elementy podejścia do środków kontroli choroby niebieskiego języka uwzględniającego ryzyko. W tym celu należy, oprócz definicji określonych w art. 2 dyrektywy 2000/75/WE, określić w szczególności definicję przypadku choroby niebieskiego języka, aby umożliwić powszechne zrozumienie podstawowych parametrów związanych z pojawieniem się ogniska choroby niebieskiego języka.

(8)

Ponadto pojęcie stref zamkniętych użyte w decyzji 2005/393/WE okazało się stosowne, szczególnie w przypadku wykrycia wirusa choroby niebieskiego języka na obszarze dotkniętym tą chorobą w ciągu dwóch kolejnych sezonów. Z powodów praktycznych i dla zachowania jasności przepisów ustawodawstwa wspólnotowego, należy określić definicję stref zamkniętych, składających się zarówno ze stref ochrony, jak i stref nadzoru wyznaczonych przez państwa członkowskie na mocy art. 8 ust. 1 dyrektywy 2000/75/WE.

(9)

Określanie stref sezonowo wolnych od choroby niebieskiego języka, w stosunku do których nadzór nie wykazuje dowodów przenoszenia lub występowania nosicieli choroby niebieskiego języka, jest narzędziem o zasadniczym znaczeniu dla zrównoważonego systemu zarządzania w przypadkach wystąpienia ognisk choroby niebieskiego języka, umożliwiającym bezpieczne przemieszczanie zwierząt. W tym celu należy zapewnić zharmonizowane kryteria, które powinny być stosowane w celu zdefiniowania okresu sezonowo wolnego od nosicieli choroby.

(10)

Występowanie ognisk choroby niebieskiego języka należy zgłaszać zgodnie z art. 3 dyrektywy 82/894/EWG, z wykorzystaniem skodyfikowanej formy i kodów określonych w decyzji Komisji 2005/176/WE z dnia 1 marca 2005 r. w sprawie ustanowienia skodyfikowanej formy i kodów zgłaszania chorób zwierząt zgodnie z dyrektywą 82/894/EWG (4). W świetle aktualnego rozwoju epidemiologicznego choroby niebieskiego języka należy czasowo dostosować zakres wymogów dotyczących zgłaszania zachorowań poprzez sprecyzowanie obowiązków w zakresie zgłaszania ognisk pierwotnych choroby.

(11)

Według opinii panelu naukowego ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt EFSA w sprawie pochodzenia i występowania choroby niebieskiego języka (5), przyjętej w dniu 27 kwietnia 2007 r., istotne jest, by istniały stosowne programy nadzoru, mające na celu wykrywanie przypadków wystąpienia choroby niebieskiego języka w możliwie najwcześniejszym stadium. Takie programy nadzoru powinny obejmować elementy kliniczne, serologiczne i entomologiczne, które powinny funkcjonować w sposób spójny we wszystkich państwach członkowskich.

(12)

W celu umożliwienia analizy informacji epidemiologicznych uzyskanych dzięki programowi monitorowania i nadzoru choroby niebieskiego języka, obejmujących zarówno regionalne jak i globalne występowanie choroby niebieskiego języka, jak również nosicieli, wymagane jest zintegrowane podejście na poziomie Wspólnoty.

(13)

Decyzja Rady 90/424/EWG z dnia 26 czerwca 1990 r. w sprawie wydatków w dziedzinie weterynarii (6) przewiduje wsparcie finansowe Wspólnoty na zwalczanie, kontrolę i monitorowanie choroby niebieskiego języka.

(14)

Na mocy decyzji 90/424/EWG, decyzja Komisji 2007/367/WE z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie wkładu finansowego Wspólnoty na rzecz Włoch na wdrożenie systemu zbierania i analizy danych epidemiologicznych dotyczących choroby niebieskiego języka (7) wprowadziła program BlueTongue NETwork (system BT-Net), będący internetowym systemem gromadzenia, przechowywania i analizy danych z nadzoru choroby niebieskiego języka w państwach członkowskich. Pełne wykorzystanie tego systemu ma fundamentalne znaczenie dla ustanawiania właściwych środków zwalczania choroby, kontroli ich skuteczności i umożliwiania bezpiecznego przemieszczania zwierząt należących do podatnych gatunków. Aby zapewnić skuteczniejszą i bardziej wydajną wymianę informacji dotyczących istniejących programów monitorowania choroby niebieskiego języka pomiędzy państwami członkowskimi i Komisją, wymiana ta powinna odbywać się za pośrednictwem systemu BT-Net.

(15)

O ile nie okaże się konieczne zastosowanie procedury wyznaczania stref ochrony i nadzoru na poziomie Wspólnoty na mocy art. 8 ust. 2 lit. d) dyrektywy 2000/75/WE, strefy te powinny być wyznaczane przez państwa członkowskie. Jednakże, dla zachowania przejrzystości, państwa członkowskie powinny bezzwłocznie zawiadamiać Komisję o wyznaczonych przez nie strefach ochronnych i strefach nadzoru oraz o wszelkich zmianach z nimi związanych. W szczególności, jeżeli państwo członkowskie nie zamierza utrzymać odnośnego epidemiologicznego obszaru geograficznego w strefie zamkniętej, państwo to powinno uprzednio przekazać Komisji stosowne informacje uzasadniające brak występowania wirusa choroby niebieskiego języka na tym obszarze.

(16)

Odstępstwa od zakazu opuszczania strefy zamkniętej, mające zastosowanie do przemieszczeń zwierząt podatnych na zarażenie, ich nasienia, komórek jajowych i zarodków, powinny być zatwierdzane na podstawie analizy ryzyka, uwzględniającej dane zgromadzone w ramach programu nadzoru choroby niebieskiego języka, dzięki wymianie danych z innymi państwami członkowskimi i Komisją za pośrednictwem systemu BT-Net system, na podstawie przeznaczenia zwierząt oraz spełnienia przez zwierzęta wymagań zdrowotnych gwarantujących ich bezpieczeństwo. Przemieszczenia zwierząt w celu natychmiastowego uboju powinny pod pewnymi warunkami również być zwalniane z zakazu opuszczania. Przy uwzględnieniu niskiego poziomu ryzyka związanego z przemieszczeniami w celu natychmiastowego uboju oraz pewnych czynników ograniczających ryzyko stosowne jest określenie szczególnych warunków minimalizujących ryzyko przenoszenia wirusa przez nadzór transportu zwierząt z gospodarstwa położonego w strefie zamkniętej do rzeźni wyznaczonych na podstawie oceny ryzyka.

(17)

Przemieszczenia zwierząt wewnątrz tej samej strefy zamkniętej, w której występuje ten sam serotyp lub te same serotypy wirusa choroby niebieskiego języka, nie stanowi dodatkowego zagrożenia dla zdrowia zwierząt, więc właściwy organ powinien zezwolić na nie pod pewnymi warunkami.

(18)

Według opinii panelu naukowego ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt EFSA w sprawie nosicieli i szczepionek (8), przyjętej w dniu 27 kwietnia 2007 r., przemieszczenia zwierząt, które uzyskały odporność dzięki szczepionce lub zwierząt, które uodporniły się w sposób naturalny, mogą być uważane za bezpieczne niezależnie od występowania wirusa w miejscu ich pochodzenia lub aktywności nosicieli w miejscu przeznaczenia. Konieczne jest więc określenie warunków, które muszą spełnić uodpornione zwierzęta zanim zostaną one przemieszczone ze strefy zamkniętej.

(19)

Dyrektywa Rady 64/432/EWG z dnia 26 czerwca 1964 r. w sprawie problemów zdrowotnych zwierząt wpływających na handel wewnątrzwspólnotowy bydłem i trzodą chlewną (9), dyrektywa Rady 91/68/EWG z dnia 28 stycznia 1991 r. w sprawie warunków zdrowotnych zwierząt regulujących handel wewnątrzwspólnotowy owcami i kozami (10), dyrektywa Rady 92/65/EWG z dnia 13 lipca 1992 r. ustanawiająca warunki zdrowia zwierząt regulujące handel i przywóz do Wspólnoty zwierząt, nasienia, komórek jajowych i zarodków nieobjętych warunkami zdrowia zwierząt ustanowionymi w szczególnych zasadach Wspólnoty określonych w załączniku A pkt I do dyrektywy 90/425/EWG (11) oraz decyzja Komisji 93/444/EWG z dnia 2 lipca 1993 r. w sprawie szczegółowych zasad regulujących handel wewnątrzwspólnotowy niektórymi żywymi zwierzętami i produktami przeznaczonymi na wywóz do państw trzecich (12) przewidują, że przemieszczeniom zwierząt muszą towarzyszyć świadectwa zdrowia. W przypadku zwolnień z zakazu opuszczania stref zamkniętych przez zwierzęta należące do podatnych gatunków stosowanych wobec zwierząt przeznaczonych na handel wewnątrzwspólnotowy lub eksport do krajów trzecich, świadectwa te powinny zawierać odesłanie do niniejszego rozporządzenia.

(20)

Zgodnie z opinią EFSA w sprawie nosicieli i szczepionek, należy ustalić warunki zabezpieczania pojazdów transportujących zwierzęta podatne na zarażenie ze strefy zamkniętej do lub przez obszary położone poza strefą zamkniętą przy użyciu zatwierdzonych środków owadobójczych w miejscu załadunku. W przypadku, w którym podczas tranzytu przez strefę zamkniętą przewidziano okres odpoczynku na stanowisku kontrolnym, należy zapewnić ochronę zwierząt przed atakiem nosicieli. Jednakże, zabezpieczanie zwierząt, obiektów i ich otoczenia przy użyciu zatwierdzonych środków owadobójczych w zarażonych gospodarstwach powinno przebiegać jedynie zgodnie z określonym protokołem na podstawie pozytywnego wyniku oceny ryzyka w jednostkowych przypadkach, z uwzględnieniem danych geograficznych, epidemiologicznych, ekologicznych, środowiskowych, entomologicznych oraz oceny kosztów i korzyści.

(21)

Świadectwa zdrowia przewidziane w dyrektywach 64/432/EWG, 91/68/EWG i 92/65/EWG oraz w decyzji 93/444/EWG, obejmujące zwierzęta przeznaczone na handel wewnątrzwspólnotowy lub na eksport do krajów trzecich, powinny zawierać odniesienie do wszelkich zastosowanych na mocy niniejszego rozporządzenia zabezpieczeń przy użyciu środków owadobójczych.

(22)

Biorąc pod uwagę potrzebę uniknięcia niepotrzebnych zakłóceń w handlu, należy pilnie ustanowić trwałą strategię kontroli wirusa choroby niebieskiego języka, umożliwiającą bezpieczny handel zwierzętami należącymi do podatnych gatunków przemieszczanymi w obrębie stref zamkniętych oraz poza ich granice.

(23)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

a)

„przypadek wystąpienia choroby niebieskiego języka” oznacza zwierzę spełniające jeden z następujących warunków:

Ponadto, wyniki badań epidemiologicznych muszą wskazywać na fakt, że objawy kliniczne lub wyniki testów laboratoryjnych wynikają z występowania wirusa w gospodarstwie, w którym zwierzę jest trzymane, nie zaś z wprowadzenia zaszczepionych lub seropozytywnych zwierząt ze stref zamkniętych;

b)

„ognisko choroby niebieskiego języka” oznacza ognisko choroby określone w art. 2 lit. c) dyrektywy 82/894/EWG;

c)

„ognisko pierwotne choroby niebieskiego języka” oznacza ognisko określone w art. 2 lit. d) dyrektywy 82/894/EWG, przy czym w celu zastosowania zapisu w pierwszym tiret art. 3 ust. 1 tej dyrektywy należy uwzględnić, że przypadek choroby niebieskiego języka stanowi ognisko pierwotne w następujących sytuacjach:

d)

„strefa zamknięta” oznacza strefę obejmującą zarówno strefę ochrony, jak i strefę nadzoru ustanowione na mocy art. 8 ust. 1 dyrektywy 2000/75/WE;

e)

„strefa sezonowo wolna od choroby niebieskiego języka” oznacza odnośny epidemiologiczny obszar geograficzny w państwie członkowskim, dla którego przez pewien okres w roku nadzór nie wykazuje dowodów na przenoszenie wirusa choroby niebieskiego języka lub występowania dorosłych osobników Culicoides, które prawdopodobnie są nosicielami choroby niebieskiego języka;

f)

„tranzyt” oznacza przemieszczanie zwierząt:

a)

programy monitorowania choroby niebieskiego języka w strefach zamkniętych (programy monitorowania choroby niebieskiego języka);

b)

programy nadzoru nad chorobą niebieskiego języka poza strefami zamkniętymi (programy nadzoru choroby niebieskiego języka).

a)

sprawozdanie miesięczne, przekazywane nie później niż miesiąc po zakończeniu miesiąca sprawozdawczego, zawierające co najmniej:

b)

sprawozdanie okresowe obejmujące pierwsze sześć miesięcy roku, przekazywane co roku najpóźniej do dnia 31 lipca, zawierające co najmniej:

c)

roczne sprawozdanie, przekazywane najpóźniej do dnia 30 kwietnia następnego roku, zawierające dane, o których mowa w ppkt b) (i) oraz (ii) z ubiegłego roku.

a)

zwierzęta te spełniają warunki określone w załączniku III; lub

b)

przed przemieszczeniem zwierzęta te spełniają wszelkie inne stosowne warunki gwarantujące ich zdrowie oparte na pozytywnych wynikach oceny ryzyka związanego ze stosowaniem środków przeciwko rozprzestrzenianiu się wirusa choroby niebieskiego języka i do ochrony zwierząt przed atakiem nosicieli, wymagane przez właściwy organ w miejscu pochodzenia i zatwierdzone przez właściwy organ w miejscu przeznaczenia; lub

c)

zwierzęta te przeznaczone są do natychmiastowego uboju.

a)

warunki określone w załączniku III; lub

b)

wszelkie inne stosowne warunki gwarantujące zdrowie zwierząt na podstawie pozytywnych wyników oceny ryzyka związanego ze stosowaniem środków przeciwko rozprzestrzenianiu się wirusa choroby niebieskiego języka i do ochrony zwierząt przed atakiem nosicieli, wymagane przez właściwy organ w miejscu pochodzenia i zatwierdzone przez właściwy organ w miejscu przeznaczenia, przed przemieszczeniem zwierząt.

a)

w gospodarstwie pochodzenia nie zarejestrowano przypadku wystąpienia choroby niebieskiego języka w okresie co najmniej 30 dni przed datą wysyłki;

b)

zwierzęta transportowane są pod oficjalnym nadzorem bezpośrednio do rzeźni docelowej w celu uboju w ciągu 24 godzin od ich przybycia;

c)

właściwy organ w miejscu wysyłki powiadamia o zamiarze przemieszczenia zwierząt właściwy organ w miejscu przeznaczenia co najmniej 48 godzin przed załadunkiem zwierząt.

a)

zwierzęta ze strefy zamkniętej, które są przemieszczane przez obszary położone poza strefą zamkniętą, oraz środki transportu, którymi są przewożone, zostały zabezpieczone przy użyciu zatwierdzonych środków owadobójczych i/lub środków odstraszających, po odpowiednim oczyszczeniu i dezynfekcji w miejscu załadunku i w każdym przypadku przed opuszczeniem strefy zamkniętej;

b)

zwierzęta, które są przemieszczane z obszarów położonych poza strefą zamkniętą przez strefę zamkniętą, oraz środki transportu, którymi są przewożone, zostały zabezpieczone przy użyciu zatwierdzonych środków owadobójczych i/lub środków odstraszających, po odpowiednim oczyszczeniu i dezynfekcji w miejscu załadunku i w każdym przypadku przed wjazdem do strefy zamkniętej;

c)

w przypadku przewidzianego okresu odpoczynku na stanowisku kontrolnym podczas przemieszczania przez strefę zamkniętą, zwierzęta są chronione przed atakiem nosicieli.