NAT/795

Elfpo-steun in reactie op de uitbraak van COVID-19

ADVIES

Europees Economisch en Sociaal Comité

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad
tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1305/2013 wat betreft specifieke maatregelen om uitzonderlijke, tijdelijke Elfpo-steun te verlenen in reactie op de uitbraak van COVID-19
[COM(2020) 186 final – 2020/0075 (COD)]

Afdelingsrapporteur: Arnold PEUCH D’ALISSAC

Raadpleging	Raad van de Europese Unie, 12/05/2020 Europees Parlement, 13/05/2020
Rechtsgrondslag	Artikelen 42 en 43, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
Bevoegde afdeling	Landbouw, Plattelandsontwikkeling en Milieu
Goedkeuring door de afdeling	27/05/2020
Goedkeuring door de voltallige vergadering	10/06/2020
Zitting nr.	552
Stemuitslag (voor/tegen/onthoudingen)	208/1/4

1.Conclusies en aanbevelingen

1.1De COVID-19-pandemie heeft grote negatieve gevolgen voor de landbouw en de agrovoedingssector in de EU. Het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) is dan ook ingenomen met de door de Europese Commissie voorgestelde nieuwe maatregel, die het zeer noodzakelijk acht, en verzoekt de Europese instellingen hier zo snel mogelijk hun goedkeuring aan te verlenen.

1.2Door de crisis is het geostrategische karakter van de agrovoedingssector duidelijk geworden evenals de noodzaak voor de EU om op voedselgebied voldoende zelfvoorzienend te blijven. In dit licht zijn de maatregelen ter ondersteuning van de cashflow van landbouwbedrijven en kleine en middelgrote ondernemingen in de agrovoedingssector essentieel om hen te helpen de huidige crisis economisch te overleven, met name in gebieden die kampen met belemmeringen en afgelegen regio’s zoals eilanden en berggebieden.

1.3Omdat sommige lidstaten hun Elfpo-middelen echter al volledig hebben opgebruikt of vastgelegd, meent het EESC dat de Commissie een buitengewoon fonds buiten de GLB-begroting zou moeten opzetten en dit met middelen van het herstelplan zou moeten uitrusten om de uitvoering van de nieuwe maatregel mogelijk te maken zonder op de Elfpo-middelen te hoeven korten. Zo niet, dan vindt het EESC dat het voorliggende wetgevingsvoorstel het Elfpo op bepaalde punten flexibeler zou moeten maken. Het verzoekt de Commissie, de Raad en het Europees Parlement derhalve om de algemene opmerkingen in dit advies in aanmerking te nemen.

2.Samenvatting van het Commissievoorstel

2.1De Commissie stelt voor de Elfpo-verordening te wijzigen zodat de beheersautoriteiten tot 1 % van het budget voor 2014-2020 kunnen aanwenden voor een nieuwe maatregel vastgelegd in het nieuwe artikel 39 ter, te weten uitzonderlijke, tijdelijke steun voor landbouwers en voor kleine en middelgrote ondernemingen die actief zijn op het gebied van de verwerking, afzet en/of ontwikkeling van landbouwproducten en zwaar zijn getroffen door de COVID-19-crisis.

2.2De voorgestelde maatregel omvat een vast steunbedrag van maximaal 5 000 EUR per landbouwbedrijf en 50 000 EUR per kleine of middelgrote onderneming, dat moet worden verleend op basis van objectieve en niet-discriminerende criteria en uiterlijk op 31 december 2020 moet worden uitgekeerd.

3.Algemene opmerkingen

3.1Het EESC is de Commissie erkentelijk voor het voorstel voor een verordening en voor de snelheid waarmee zij de cashflow van ondernemingen die door de COVID-19-pandemie in financiële moeilijkheden zijn geraakt, tracht te ondersteunen.

3.2Het EESC onderschrijft de voorgestelde maatregel en acht het van groot belang dat de Europese instellingen die zo spoedig mogelijk goedkeuren.

3.3Niettemin is het EESC van mening dat sommige aspecten van het voorstel kunnen worden verbeterd:

3.3.1Voor de financiering van de nieuwe maatregel zou een specifiek aanvullend fonds moeten worden voorgesteld en dit zou met middelen van het nieuwe herstelplan moeten worden uitgerust zodat niet op de Elfpo-middelen hoeft te worden gekort.

3.3.2In dit laatste jaar van het meerjarig financieel kader 2014-2020 variëren de beschikbare Elfpo-middelen sterk van lidstaat tot lidstaat. Het voorgestelde plafond van 1 % van het budget is noodzakelijk en waarborgt de altijd door het EESC nagestreefde Europese harmonisatie.

3.3.3Dit plafond zou echter niet mogen vallen onder de budgettaire beperkingen uit Verordening 1305/2013, om de lidstaten in staat te stellen het te bereiken. De lidstaten zouden dus alle beschikbare middelen moeten kunnen benutten en daartoe moeten kunnen afwijken van lid 5 van artikel 59 van Verordening 1305/2013, ongeacht de herkomst van de middelen, waarbij overcompensatie met gerichte criteria moet worden vermeden.

Brussel, 11 juni 2020.

Luca JAHIER

Voorzitter van het Europees Economisch en Sociaal Comité

_____________