TOELICHTING

1.ACHTERGROND VAN DE GEDELEGEERDE HANDELING

Dankzij de ondertekening op 14 juli 2015 van het gezamenlijk alomvattend actieplan (Joint Comprehensive Plan of Action - JCPOA) inzake het kernprogramma van Iran door Iran, de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Rusland en China kon de betrekkingen tussen de EU en Iran nieuw leven worden ingeblazen. De daarop volgende samenwerking tussen de Unie en Iran vond plaats op basis van volledige en onafgebroken uitvoering van het JCPOA, zoals bekrachtigd door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties in Resolutie 2231 (2015) en in januari 2016 door de Unie geïmplementeerd door het opheffen van talrijke sancties die waren opgelegd in verband met de nucleaire activiteiten van Iran. De Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA) controleert regelmatig of Iran voldoet aan het JCPOA en heeft tien rapporten gepubliceerd, het meest recente op 22 februari 2018, waarin wordt bevestigd dat Iran zijn verbintenissen op nucleair gebied gestand doet.

Op 8 mei 2018 kondigde de president van de Verenigde Staten aan dat zijn land zich zou terugtrekken uit het JCPOA en de Amerikaanse wetten die momenteel zijn geschorst, weer zal toepassen teneinde de sancties tegen Iran die van toepassing waren op het moment van de sluiting van het JCPOA, opnieuw te activeren. Ondanks dit besluit van de Verenigde Staten blijft de Unie haar politieke en economische belangen in Iran nastreven, op voorwaarde dat het JCPOA en Resolutie 2231 (2015) van de VN-Veiligheidsraad volledig en doeltreffend worden uitgevoerd.

Sommige van de maatregelen tegen Iran die de Verenigde Staten opnieuw willen invoeren, hebben extraterritoriale gevolgen die mogelijk de belangen schaden van in de Unie gevestigde natuurlijke personen en rechtspersonen die betrokken zijn bij handel en/of kapitaalverkeer en daarmee verband houdende commerciële activiteiten tussen de Unie en Iran; in dat geval vormen zij een schending van het internationale recht en beletten zij dat de doelstellingen van de Unie worden verwezenlijkt.

In de Unie vallen extraterritoriale maatregelen onder Verordening (EG) nr. 2271/96 van de Raad 1 , die werd vastgesteld in reactie op de vaststelling door de Verenigde Staten van beperkende maatregelen inzake Cuba, Libië en Iran die negatieve gevolgen hadden voor de belangen van natuurlijke personen en rechtspersonen uit de Unie die volgens het Europese communautaire recht legitiem zaken deden met die landen.

Na de unanieme steun die de EU-staatshoofden en -regeringsleiders op 16 mei 2018 uitspraken voor de voorstellen van voorzitter Juncker en hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Mogherini, zette de Commissie op 18 mei 2018 het proces in gang om de extraterritoriale maatregelen die de Verenigde Staten willen invoeren tegen Iran, toe te voegen aan Verordening (EG) nr. 2271/96 van de Raad. De eerste stap in dat proces was om de lidstaten uit te nodigen om deskundigen aan te wijzen met wie de Commissie kan overleggen over de voorbereiding van deze wijziging.

2.RAADPLEGING VOORAFGAAND AAN DE AANNEMING VAN DE HANDELING

Overeenkomstig artikel 1, tweede alinea, van de verordening is de Commissie bevoegd gedelegeerde handelingen vast te stellen om dergelijke maatregelen toe te voegen aan de bijlage bij de verordening.

Overeenkomstig punt 4 van het Gezamenlijk akkoord over gedelegeerde handelingen dat is gehecht aan het Interinstitutioneel Akkoord over beter wetgeven van 13 april 2016 2 hield de Commissie op 28 mei 2018 een vergadering met de door de lidstaten aangewezen deskundigen. Het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie werden uitgenodigd voor deze vergadering en woonden deze bij.

De Commissie heeft terdege rekening gehouden met de opmerkingen en suggesties van de deskundigen van de lidstaten.

3.JURIDISCHE ELEMENTEN VAN DE GEDELEGEERDE HANDELING

Deze gedelegeerde verordening van de Commissie dient tot wijziging van de bijlage bij Verordening (EG) nr. 2271/96 van de Raad in verband met de beperkende maatregelen van de Verenigde Staten die van extraterritoriale toepassing zijn en van kracht zijn op de datum van goedkeuring. Deze maatregelen kunnen op korte termijn of in de toekomst van nadelige invloed zijn op de belangen van de Unie en de belangen van natuurlijke personen en rechtspersonen die rechten uitoefenen krachtens het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

De maatregelen met betrekking tot Iran die worden genoemd in de huidige bijlage bij Verordening (EG) nr. 2271/96, zijn grotendeels verouderd. Daarnaast hebben de Verenigde Staten sinds 1996, toen de bijlage werd opgesteld, nieuwe beperkende maatregelen tegen Iran vastgesteld. Gezien de omvang van de wijzigingen die moeten worden aangebracht en omwille van de duidelijkheid voor de marktdeelnemers, is het dienstig de bijlage in zijn geheel te vervangen.

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) …/... VAN DE COMMISSIE

van 6.6.2018

tot wijziging van Verordening (EG) nr. 2271/96 van de Raad van 22 november 1996 tot bescherming tegen de gevolgen van de extraterritoriale toepassing van rechtsregels uitgevaardigd door een derde land daarop gebaseerde of daaruit voortvloeiende handelingen

DE EUROPESE COMMISSIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

Gezien Verordening (EG) nr. 2271/96 van de Raad van 22 november 1996 tot bescherming tegen de gevolgen van de extraterritoriale toepassing van rechtsregels uitgevaardigd door een derde land en daarop gebaseerde of daaruit voortvloeiende handelingen 3 , en met name artikel 1, tweede alinea,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)Verordening (EG) nr. 2271/96 biedt verweer tegen de gevolgen van de extraterritoriale toepassing van door derde landen vastgestelde wetten, met inbegrip van bestuursrechtelijke bepalingen en andere wetgevingsinstrumenten, en tegen de daarop gebaseerde of daaruit voortvloeiende handelingen, indien de toepassing daarvan de belangen schaadt van natuurlijke personen en rechtspersonen die betrokken zijn bij internationale handel en/of kapitaalverkeer en daarmee verband houdende commerciële activiteiten tussen de Unie en derde landen.

(2)De verordening erkent dat dergelijke instrumenten vanwege de extraterritoriale toepassing daarvan strijdig zijn met het internationale recht.

(3)De instrumenten van derde landen waarop Verordening (EG) nr. 2271/96 van toepassing is, worden vermeld in de bijlage bij de verordening.

(4)Op 8 mei 2018 kondigden de Verenigde Staten aan dat zij hun beperkende maatregelen tegen Iran niet langer zullen schorsen. Sommige van die maatregelen hebben een extraterritoriale toepassing en kunnen van nadelige invloed zijn op de belangen van de Unie en de belangen van natuurlijke personen en rechtspersonen die rechten uitoefenen krachtens het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

(5)De bijlage bij de verordening moet daarom worden gewijzigd om rekening te houden met die beperkende maatregelen,

HEEFT DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

Artikel 1

De bijlage bij Verordening (EG) nr. 2271/96 wordt vervangen door de bijlage bij deze verordening.

Artikel 2

Deze verordening treedt in werking op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.

Gedaan te Brussel, 6.6.2018

Voor de Commissie

De Voorzitter
Jean-Claude JUNCKER

BIJLAGE
WETTELIJKE EN BESTUURSRECHTELIJKE BEPALINGEN EN ANDERE WETGEVINGSINSTRUMENTEN

Opmerking: De belangrijkste bepalingen van de vermelde instrumenten worden uitsluitend ter informatie samengevat. Voor het volledige overzicht en de exacte inhoud dient u de desbetreffende instrumenten te raadplegen.

LAND: VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA

WETTEN (Acts)

1."National Defense Authorization Act for Fiscal Year 1993", Titel XVII "Cuban Democracy Act 1992", artikelen 1704 en 1706

Vereiste naleving:

Deze eisen zijn opgenomen in titel I van de "Cuban Liberty and Democratic Solidarity Act of 1996", zie hieronder.

Mogelijke schade voor EU-belangen:

De financiële sancties waaraan men zich blootstelt zijn nu opgenomen in de "Cuban Liberty and Democratic Solidarity Act of 1996", zie hieronder.

2."Cuban Liberty and Democratic Solidarity Act of 1996"

Titel I

Vereiste naleving:

Naleving van het door de Verenigde Staten tegen Cuba ingestelde economisch en financieel embargo door, onder andere, goederen of diensten van Cubaanse oorsprong of die materiaal of goederen bevatten die van oorsprong zijn uit Cuba, niet hetzij rechtstreeks, hetzij via derde landen, naar de Verenigde Staten uit te voeren, niet te handelen in goederen die zich op Cuba bevinden of bevonden hebben dan wel uit of via Cuba vervoerd zijn, geen van Cuba afkomstige suiker naar de Verenigde Staten weder uit te voeren zonder kennisgeving door de bevoegde nationale autoriteiten van de exporteur of geen suikerproducten in de Verenigde Staten in te voeren zonder de garantie dat die producten geen producten van Cuba zijn, door Cubaanse activa en financiële transacties met Cuba te bevriezen.

Mogelijke schade voor EU-belangen:

Verbod om een vaartuig of luchtvaartuig waar ook in de Verenigde Staten te laden of te lossen, of een Amerikaanse haven of luchthaven aan te doen; weigering om goederen of diensten van oorsprong uit Cuba in te voeren en goederen of diensten van oorsprong uit de Verenigde Staten naar Cuba uit te voeren, blokkering van financiële transacties waarbij Cuba betrokken is.

Titel III en titel IV:

Vereiste naleving:

Een einde maken aan "handel" in eigendommen die vroeger toebehoorden aan Amerikaanse onderdanen (met inbegrip van Cubanen die de Amerikaanse nationaliteit hebben verkregen) en die door het Cubaanse regime onteigend zijn. (Onder handel wordt verstaan: gebruik, verkoop, overdracht, controle, beheer en andere activiteiten ten voordele van een bepaalde persoon.)

Mogelijke schade voor EU-belangen:

Rechtszaken in de Verenigde Staten, gebaseerd op reeds ontstane aansprakelijkheid, tegen EU-burgers of ondernemingen die betrokken zijn bij handelstransacties, leidend tot vonnissen/beslissingen om (meervoudige) schadevergoeding aan de Amerikaanse partij te betalen. Weigering van toegang tot de Verenigde Staten aan personen die betrokken zijn bij handelstransacties, met inbegrip van hun echtgenoten, minderjarige kinderen en vertegenwoordigers.

3."Iran Sanctions Act of 1996"

Vereiste naleving:

Het is verboden willens en wetens:

i) investeringen te doen in Iran van meer dan 20 miljoen USD gedurende een periode van twaalf maanden die rechtstreeks en significant bijdragen tot het vergroten van het vermogen van Iran om zijn aardoliepotentieel te ontwikkelen;

ii) aan Iran goederen, diensten of andere vormen van ondersteuning te leveren ter waarde van 1 miljoen USD of meer, of voor een totale waarde van 5 miljoen USD of meer gedurende een periode van twaalf maanden, die rechtstreeks en significant zouden kunnen bijdragen tot het behoud of de uitbreiding van de Iraanse nationale productie van geraffineerde aardolieproducten of tot het vermogen van Iran om het zich in het land bevindende aardoliepotentieel te ontwikkelen;

iii) aan Iran goederen, diensten of andere vormen van ondersteuning te leveren ter waarde van 250 000 USD of meer, of voor een totale waarde van 1 miljoen USD of meer gedurende een periode van twaalf maanden, die rechtstreeks en significant zouden kunnen bijdragen tot het behoud of de uitbreiding van de Iraanse nationale productie van petrochemische producten;

iv) aan Iran a) geraffineerde aardolieproducten of b) goederen, diensten of andere vormen van ondersteuning te leveren die rechtstreeks en significant bijdragen tot het vergroten van het vermogen van Iran om geraffineerde aardolieproducten te importeren, beide ter waarde van 1 miljoen USD of meer, of voor een totale waarde van 5 miljoen USD of meer gedurende een periode van twaalf maanden;

v) deel te nemen aan een joint venture voor de ontwikkeling van aardoliepotentieel buiten Iran die op of na 1 januari 2002 is opgericht en waarin Iran of de regering van Iran specifieke belangen heeft;

vi) betrokken te zijn bij het transport van ruwe olie uit Iran of de herkomst te verhullen van uit Iran afkomstige vracht bestaande uit ruwe olie of geraffineerde aardolieproducten.

Mogelijke schade voor EU-belangen:

Maatregelen ter beperking van de invoer in de Verenigde Staten of leveranties aan de Verenigde Staten, verbod op aanwijzing als eerste verhandelaar (primary dealer) of als depositaris van Amerikaans overheidsgeld, weigering van toegang tot leningen van financiële instellingen van de Verenigde Staten of tot overdrachten via dergelijke instellingen, verbod op transacties in buitenlandse valuta die onder jurisdictie van de Verenigde Staten vallen, exportbeperkingen door de Verenigde Staten, verbod op eigendomstransacties die onder jurisdictie van de Verenigde Staten vallen, weigering van bijstand door de Export-Import-Bank, landingsbeperkingen voor luchtvaartuigen en beperkingen op het aandoen van havens voor vaartuigen.

4."Iran Freedom and Counter-Proliferation Act of 2012"

Vereiste naleving:

Het is verboden willens en wetens:

i) aanzienlijke steun, met inbegrip van het faciliteren van aanzienlijke financiële transacties, of goederen of diensten te leveren aan of namens bepaalde personen die werkzaam zijn in havens of in de energie-, scheepvaart- of scheepsbouwsector in Iran, of andere Iraniërs die worden vermeld op de lijst van aangewezen onderdanen en geblokkeerde personen;

ii) met Iran te handelen in belangrijke goederen en diensten in verband met de energie-, scheepvaart- of scheepsbouwsector in Iran;

iii) aardolie en aardolieproducten aan te kopen uit Iran en financiële transacties in verband daarmee te verrichten, in specifieke omstandigheden;

iv) transacties te verrichten of te faciliteren in verband met de handel in aardgas naar of uit Iran (geldt voor buitenlandse financiële instellingen);

v) met Iran te handelen in edelmetalen, grafiet, bepaalde metalen (ruw of halffabricaat) of software die zouden kunnen worden gebruikt in bepaalde sectoren of door bepaalde personen; belangrijke financiële transacties in verband met dergelijke handel te faciliteren;

vi) acceptatiediensten, verzekering of herverzekering te verschaffen met betrekking tot bepaalde activiteiten, met inbegrip van, maar niet beperkt tot de in de punten i) en ii) genoemde activiteiten, of met betrekking tot bepaalde categorieën personen.

Sommige uitzonderingen zijn toegestaan naargelang van de aard van de handel of de transacties en de betrachte mate van zorgvuldigheid.

Mogelijke schade voor EU-belangen:

Maatregelen ter beperking van de invoer in de Verenigde Staten of leveranties aan de Verenigde Staten, verbod op aanwijzing als eerste verhandelaar (primary dealer) of als depositaris van Amerikaans overheidsgeld, weigering van toegang tot leningen van financiële instellingen van de Verenigde Staten of tot overdrachten via dergelijke instellingen, verbod op transacties in buitenlandse valuta die onder jurisdictie van de Verenigde Staten vallen, exportbeperkingen door de Verenigde Staten, verbod op eigendomstransacties die onder jurisdictie van de Verenigde Staten vallen, weigering van bijstand door de Export-Import-Bank, verbod op en beperking van het openen en aanhouden van correspondentrekeningen in de Verenigde Staten.

5."National Defense Authorization Act for Fiscal Year 2012"

Vereiste naleving:

Het is verboden willens en wetens belangrijke financiële transacties te verrichten of te faciliteren met de centrale bank van Iran of andere aangewezen Iraanse financiële instellingen (geldt voor buitenlandse financiële instellingen).

Uitzonderingen voor transacties in verband met levensmiddelen en geneesmiddelen, en voor aardoliegerelateerde transacties in bepaalde omstandigheden.

Mogelijke schade voor EU-belangen:

Civiel- en strafrechtelijke sancties; verbod op en beperking van het openen en aanhouden van correspondentrekeningen in de Verenigde Staten.

6."Iran Threat Reduction and Syria Human Rights Act of 2012"

Vereiste naleving:

Het is verboden willens en wetens:

i) acceptatiediensten, verzekering of herverzekering te verschaffen aan bepaalde Iraanse personen;

ii) de uitgifte te faciliteren van Iraanse staatsobligaties, of van obligaties van entiteiten die onder zeggenschap staan van de Iraanse overheid;

iii) direct of indirect betrokken te zijn bij krachtens Amerikaanse wetgeving verboden transacties met de regering van Iran of personen die onder de jurisdictie van de regering van Iran vallen (geldt voor buitenlandse filialen die eigendom zijn van of onder zeggenschap staan van personen uit de Verenigde Staten);

iv) gespecialiseerd financieel berichtenverkeer te leveren, of directe of indirecte toegang tot dergelijk verkeer mogelijk te maken of te faciliteren, aan de centrale bank van Iran of financiële instellingen waarvan vermogensbelangen zijn bevroren in verband met de proliferatieactiviteiten van Iran.

Voor punt i) gelden uitzonderingen voor humanitaire hulp, levensmiddelen en geneesmiddelen, naargelang van de betrachte mate van zorgvuldigheid.

Mogelijke schade voor EU-belangen:

Maatregelen ter beperking van de invoer in de Verenigde Staten of leveranties aan de Verenigde Staten, verbod op aanwijzing als eerste verhandelaar (primary dealer) of als depositaris van Amerikaans overheidsgeld, weigering van toegang tot leningen van financiële instellingen van de Verenigde Staten of tot overdrachten via dergelijke instellingen, verbod op transacties in buitenlandse valuta die onder jurisdictie van de Verenigde Staten vallen, exportbeperkingen door de Verenigde Staten, verbod op eigendomstransacties die onder jurisdictie van de Verenigde Staten vallen, weigering van bijstand door de Export-Import-Bank, verbod op en beperking van het openen en aanhouden van correspondentrekeningen in de Verenigde Staten.

BESTUURSRECHTELIJKE BEPALINGEN (Regulations)

"Iranian Transactions and Sanctions Regulations"

Vereiste naleving:

Het is verboden goederen, technologieën of diensten weder uit te voeren a) die uit de Verenigde Staten zijn uitgevoerd en b) waarop in de Verenigde Staten exportcontroleregels van toepassing zijn, indien de exporteur weet of redelijkerwijs hoort te weten dat deze specifiek bestemd zijn voor Iran of de regering van Iran.

Goederen die buiten de Verenigde Staten worden bewerkt tot een buitenlands product en goederen die in dergelijke producten zijn opgenomen en minder dan 10 % van de waarde vertegenwoordigen, vallen niet onder het verbod.

Mogelijke schade voor EU-belangen:

Civielrechtelijke sancties, boetes, en gevangenisstraffen.

►C1 1. 31 CFR ◄ (Code of Federal Regulations) Ch. V (7-1-95 edition) Part 515 — Cuban Assets Control Regulations, subpart B (Prohibitions), E (Licenses, Authorizations and Statements of Licensing Policy) and G (Penalties)

Vereiste naleving:

Deze verbodsbepalingen zijn opgenomen in titel I van de "Cuban Liberty and Democratic Solidarity Act of 1996", zie hierboven. Voorts dient men vergunningen en/of machtigingen te verkrijgen voor economische activiteiten met betrekking tot Cuba.

Mogelijke schade voor EU-belangen:

Boetes, inbeslagnemingen, gevangenisstraffen in geval van schending.