VERZOEK OM INPUT VOOR EEN INITIATIEF (zonder effectbeoordeling)
Dit document dient om het grote publiek en belanghebbenden te informeren over de werkzaamheden van de Commissie, zodat zij feedback kunnen geven en effectief kunnen deelnemen aan raadplegingen. Wij verzoeken deze groepen hun standpunt te geven over de analyse van het probleem door de Commissie en over mogelijke oplossingen. Bovendien worden zij uitgenodigd relevante informatie door te geven waarover zij beschikken. Geef uw feedback liefst in de eerste fase van het voorbereidende proces, zodat wij er optimaal gebruik van kunnen maken.
Titel van het initiatief	Bestrijding van onlinepiraterij van live-content
Leidend DG – verantwoordelijke eenheid	DG CONNECT - Eenheid I.2
Verwacht soort initiatief	Aanbeveling van de Commissie
Indicatieve planning	Tweede kwartaal 2023
Aanvullende informatie	-
Dit document dient slechts ter informatie. Het loopt niet vooruit op de eindbeslissing van de Commissie over de vraag of dit initiatief zal worden voortgezet en welke invulling dat uiteindelijk zal krijgen. Alle elementen van het initiatief dat in dit document is beschreven, waaronder de planning, kunnen veranderen.

A. Politieke context, probleemomschrijving en subsidiariteitscontrole

Politieke context

Zoals aangekondigd in het werkprogramma van de Commissie voor 2023, zal de Commissie een aanbeveling aannemen over piraterij van live-content, met instrumenten om de illegale streaming van live-evenementen, met name sportevenementen, te bestrijden. Dit niet-wetgevingsinitiatief bevat aanbevelingen met betrekking tot live-content overeenkomstig de wet inzake digitale diensten, die algemene maatregelen tegen illegale online-content bevat.

De aanbeveling is een follow-up van de resolutie van het Europees Parlement over de uitdagingen van organisatoren van sportevenementen in de digitale omgeving, die op 19 mei 2021 is aangenomen.

De Commissie is met voorbereidende werkzaamheden begonnen naar aanleiding van de verklaring tijdens de onderhandelingen over Richtlijn (EU) 2019/790 inzake auteursrechten in de digitale eengemaakte markt, waarin zij verklaart dat zij de uitdagingen van organisatoren van sportevenementen in de digitale omgeving zal beoordelen, met name kwesties in verband met illegale online-uitzendingen van sportuitzendingen. In dit verband heeft de Commissie het Europees Waarnemingscentrum voor de audiovisuele sector opgedragen een studie uit te voeren naar de bestaande rechtsmiddelen tegen online piraterij van sportcontent, die in december 2021 is gepubliceerd. In het actieplan van de Commissie inzake intellectuele eigendom en het actieplan voor de media en de audiovisuele sector heeft de Commissie benadrukt dat er meer tegen piraterij moet worden opgetreden.

Probleem dat met het initiatief wordt aangepakt

Het initiatief heeft tot doel de beste beschikbare middelen uit het Unierecht in kaart te brengen om omroepen en organisatoren van live-evenementen, met inbegrip van organisatoren van sportevenementen, te helpen online piraterij, d.w.z. de ongeoorloofde heruitzending van live-evenementen, te voorkomen. Dergelijke ongeoorloofde heruitzendingen zijn in het algemeen gebaseerd op het onrechtmatig opgenomen omroepsignalen. Ze kunnen omroeporganisaties en, afhankelijk van de aard van het live-evenement, de creatieve en de sportsector, aanzienlijke economische schade toebrengen, met aanzienlijke inkomstenderving tot gevolg. Dit geldt met name voor tijdafhankelijke live-uitzendingen (bv. voetbalwedstrijden), die het grootste deel van waarde verliezen zodra het evenement eindigt.

De infrastructuur die wordt gebruikt voor ongeoorloofde heruitzending van live-evenementen is voortdurend in ontwikkeling en wordt steeds geavanceerder, op basis van websites die streams aanbieden of IPTV-oplossingen. Op EU-niveau kijkt 3,6 % van de bevolking illegaal naar IPTV, waardoor bijna 1 miljard EUR aan onrechtmatige inkomsten wordt gegenereerd door aanbieders van illegale IPTV 1 .

Er moeten doeltreffende oplossingen worden gezocht, overeenkomstig het EU-recht, om ongeoorloofde heruitzending onverwijld te verwijderen of de toegang te blokkeren, met inachtneming van de aard van de content. De organisator van evenementen (bv. een sportorganisatie) wordt krachtens het auteursrecht van de Unie niet als rechthebbende erkend. Als organisator van dergelijke evenementen op zijn locate heeft hij echter het recht toestemming te geven voor de opname, uitzending of onlinetransmissie ervan. Dit recht kan uitsluitend aan een bepaalde omroeporganisatie worden toegekend 2 . Afhankelijk van de aard van de content kan de uitzending van deze live-evenementen ook inbreuk maken op de rechten die krachtens het EU-recht worden toegekend aan omroeporganisaties, filmproducenten, uitvoerende artiesten en auteurs (bv. in het geval van muziek of artistieke werken die deel uitmaken van een uitzending). Organisatoren van sportevenementen genieten in bepaalde lidstaten ook specifiek bescherming uit hoofde van de nationale wetgeving 3 .

De EU-wetgeving kent reeds verscheidene rechtsmiddelen tegen de ongeoorloofde heruitzending van content. Met name de onlangs vastgestelde wet inzake digitale diensten vormt een robuust algemeen kader om illegale online-content te bestrijden. Deze wet harmoniseert de regels inzake meldings- en actiemechanismen en stroomlijnt de verwerking van berichten aan aanbieders van hostingdiensten om de ongeoorloofde heruitzending van live-evenementen te verwijderen.

Voorts harmoniseren Richtlijn 2001/29/EG betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappĳ (Infosoc-richtlijn) en Richtlijn 2004/48/EG betreffende de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten (IPRED) de verbodsmaatregelen die rechthebbenden kunnen eisen tegen inbreukmakers of tussenpersonen wier diensten door een derde worden gebruikt om ongeoorloofde content te streamen. In bepaalde lidstaten wordt gebruik gemaakt van verbodsmaatregelen die gericht zijn op live-evenementen, inclusief sportevenementen.

De Commissie zal de lidstaten en de marktdeelnemers aanbevelen deze bestaande instrumenten optimaal te gebruiken voor het specifieke geval van ongeoorloofde heruitzending van live-evenementen. Zij zal ook de samenwerking bevorderen tussen marktdeelnemers en tussen de bevoegde overheidsinstanties in bepaalde lidstaten.

Bij het opstellen van de aanbeveling zal rekening worden gehouden met studies en verslagen van de uiteenlopende instellingen, waaronder het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO) (Study on dynamic blocking injunctions in the European Union, 2021; Study on legislative measures related to online IPR infringements, 2018) en de Challenges facing sports event organisers in the digital environment, European added value assessment, 2020; en Cross Border Enforcement of Intellectual Property Rights in the EU, 2021, van het Europees Parlement.

Grondslag van het EU-optreden (rechtsgrondslag en subsidiariteitscontrole)

Rechtsgrondslag

Op grond van artikel 292 VWEU is de Commissie bevoegd aanbevelingen vast te stellen.

Praktische noodzaak van EU-optreden

Vanwege de grensoverschrijdende dimensie van online-uitzendingen, verder vergemakkelijkt omdat het internet grensoverschrijdend is, waarbij kijkers in de Europese Unie toegang hebben tot content die uit uiteenlopende rechtsgebieden wordt gestreamd, is actie op EU-niveau vereist. Er is ook actie op EU-niveau nodig om de samenwerking tussen nationale autoriteiten te bevorderen.

De aanbeveling is geschraagd op bestaande rechtsinstrumenten van de EU. Er zal worden nagegaan hoe de bestaande EU-mechanismen efficiënter kunnen worden gebruikt om tegen de dynamische en grensoverschrijdende aard van ongeoorloofde online streaming van live-evenementen op te treden.

B. Wat is het beoogde resultaat van het initiatief en hoe wordt dit bereikt?

Het doel van deze aanbeveling te bepalen welke maatregelen de lidstaten en marktdeelnemers moeten nemen om ongeoorloofde online-heruitzending van live-evenementen efficiënter aan te pakken. De nadruk ligt daarbij op drie belangrijke gebieden. In de eerste plaats zal worden ingegaan op het belang van een snelle verwijdering van content die als ongeoorloofde heruitzending van een live-evenement is aangemerkt. Ten tweede zal in de aanbeveling worden beoordeeld hoe de rechtsmiddelen uit de IPRED-richtlijn kunnen worden ingezet om de ongeoorloofde heruitzending van live-evenementen aan te pakken, met inachtneming van de richtsnoeren van de Commissie inzake bepaalde aspecten van Richtlijn 2004/48/EG en de ervaringen van bepaalde lidstaten met dynamische en live-blokkeringsmaatregelen. In dit verband zal in de aanbeveling bijzondere aandacht worden besteed aan de noodzaak om de grondrechten te eerbiedigen. Tot slot is de aanbeveling gericht op het versterken van de samenwerking tussen de bevoegde nationale autoriteiten en tussen rechthebbenden en tussenpersonen.

Waarschijnlijke effecten

Naar verwachting bevordert de aanbeveling de toepassing van doeltreffende rechtsmiddelen krachtens Unierecht (meldings- en actiemechanismen en blokkeringsmaatregelen) om piraterij van live-content tegen te gaan, en wordt het nodige gedaan om de grondrechten te waarborgen. De aanbeveling intensiveert naar verwachting ook de grensoverschrijdende samenwerking tussen nationale autoriteiten.

Toekomstige monitoring

De Commissie zal een monitoringsysteem opzetten om de effecten van de aanbeveling op de doeltreffendheid van de rechtsmiddelen te beoordelen, op basis van informatie die met name is verzameld bij de lidstaten, het EUIPO-waarnemingscentrum voor inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten, rechthebbenden en tussenpersonen. Dit zorgt voor een passende follow-up, onder meer door wetgeving voor te stellen indien de gewenste resultaten niet worden bereikt.

C. Betere regelgeving

Effectbeoordeling

Er wordt geen effectbeoordeling uitgevoerd, aangezien de aanbeveling geen significante nieuwe effecten voor de marktdeelnemers zou moeten hebben, want zij is er voornamelijk op gericht de bestaande EU-regels efficiënter te doen toepassen.

Raadplegingsstrategie

Waarom deze raadpleging?

Dit verzoek tot input heeft tot doel ervaringen en bewijsmateriaal van alle belanghebbenden te verzamelen over de online piraterij van live-evenementen en over de werking van de toepasselijke EU- en nationale regels, met name met betrekking tot:

1)de omvang van ongeoorloofde online-heruitzending van live-evenementen;

2)de verwerking van berichten door onlinetussenpersonen bij live-evenementen;

3)de efficiëntie van dynamische en rechtstreekse blokkeringsmaatregelen en de bijbehorende procedurele waarborgen ter waarborging van de grondrechten;

4)de praktijken en uitdagingen bij het aanpakken van ongeoorloofde heruitzending van live-evenementen waarbij verscheidene lidstaten betrokken zijn;

5)de rol van de bevoegde nationale autoriteiten, met name bij het gebruik van dynamische en live-blokkeringsmaatregelen, en ervaring met of mogelijkheden voor grensoverschrijdende samenwerking.

De Commissie heeft reeds een eerste overleg gevoerd met de nationale deskundigen in het Contactcomité auteursrecht 4 en heeft contact opgenomen met belanghebbenden om inzicht te krijgen in de specifieke uitdagingen waarmee zij worden geconfronteerd.

De Commissie zal ook gerichte en gestructureerde bijeenkomsten met belanghebbenden (bv. onlineplatforms en tussenpersonen, rechthebbenden, consumenten en gebruikersverenigingen) en de lidstaten organiseren.

Doelgroep

De geraadpleegde belanghebbenden zijn met name houders van rechten voor de uitzending van live-evenementen en aanverwante uitzendingen, zoals omroeporganisaties, organisatoren van sportevenementen, organisatoren van live-culturele evenementen, promotoren en locaties, onlineplatforms en tussenpersonen (internetproviders, webhostingdiensten, clouddiensten, netwerken voor de levering van content, reverse proxydiensten), overheidsinstanties op EU- en nationaal niveau, consumenten- en gebruikersorganisaties en niet-gouvernementele organisaties.