26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/1

(1)

De Raad heeft op 10 juli 2014 Verordening (EU) nr. 747/2014 vastgesteld.

(2)

Het comité van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, ingesteld krachtens Resolutie 1591 (2005) van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, heeft op 17 oktober 2017 de gegevens met betrekking tot een persoon die aan beperkende maatregelen onderworpen is, bijgewerkt.

(3)

Bijlage I bij Verordening (EU) nr. 747/2014 moet bijgevolg dienovereenkomstig worden gewijzigd,

26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/4

(1)

Teneinde de bevoegde autoriteiten in staat te stellen een uitgebreide beoordeling uit te voeren als onderdeel van het proces voor het toekennen en weigeren van vergunningen aan beleggingsondernemingen, moet een aanvrager op het moment van zijn eerste vergunningsaanvraag nauwkeurige informatie aan de bevoegde autoriteit verstrekken. De bevoegde autoriteit moet het recht hebben om de aanvrager gedurende het beoordelingsproces in overeenstemming met de in Richtlijn 2014/65/EU bepaalde criteria en termijnen om aanvullende informatie te verzoeken.

(2)

Om te verzekeren dat de beoordeling van de bevoegde autoriteit op accurate informatie is gestoeld, dient een aanvrager kopieën van zijn ondernemingsdocumenten te verstrekken, waaronder een gewaarmerkt afschrift van de oprichtingsakte, de statuten en een kopie van het bewijs van inschrijving van de onderneming in het nationale register van ondernemingen.

(3)

De aanvrager moet informatie over de beschikbare kapitaalbronnen verschaffen, ook over de wijzen waarop financiële middelen bij het vergaren van kapitaal worden overgeheveld, zodat de bevoegde autoriteiten kunnen nagaan of alle relevante voorschriften op het gebied van financiële criminaliteit zijn nageleefd.

(4)

Het kan voorkomen dat nieuw opgerichte entiteiten bij de indiening van een aanvraag enkel informatie kunnen verstrekken over de wijze waarop kapitaal zal worden aangetrokken en over het type en de hoeveelheid aan te trekken kapitaal. Vooraleer een vergunning kan worden toegekend, moet echter eerst bewijs van het gestorte maatschappelijk kapitaal en van andere types bijeengebracht kapitaal, samen met informatie over de herkomst van dat kapitaal, aan de bevoegde autoriteiten worden geleverd. Dergelijk bewijs kan bestaan uit kopieën van relevante kapitaalinstrumenten en bijbehorende rekeningafschriften.

(5)

Teneinde de bevoegde autoriteiten in staat te stellen de reputatie te beoordelen van de personen die de bedrijfsactiviteit van de beleggingsonderneming gaan leiden en van de beoogde aandeelhouders en vennoten met gekwalificeerde deelnemingen moet een aanvrager informatie over deze personen verstrekken.

(6)

Om de ervaring te kunnen beoordelen van de personen die de bedrijfsactiviteit van de beleggingsonderneming gaan leiden, moet een aanvrager de bevoegde autoriteiten informatie voorleggen over de relevante onderwijs- en beroepsopleiding en beroepservaring van de leden van het leidinggevend orgaan en van de personen die het bedrijf daadwerkelijk leiden, en hun betrokken bevoegdheden en eventuele gevolmachtigden.

(7)

Een aanvrager dient de bevoegde autoriteiten financiële informatie over de beleggingsonderneming voor te leggen zodat deze de financiële soliditeit van de betrokken onderneming kunnen beoordelen.

(8)

Het kan voorkomen dat nieuw opgerichte ondernemingen op het moment van de aanvraag geen informatie kunnen verstrekken over de accountants en daarom moeten zij worden vrijgesteld van het verstrekken van die informatie aan de bevoegde autoriteit, tenzij de accountants reeds zijn aangesteld.

(9)

Informatie die van belang is voor het beoordelen van de organisatiestructuur van de beleggingsonderneming moet bijzonderheden bevatten over het interne controlesysteem, over maatregelen ter opsporing van belangenconflicten en over de regelingen ter bescherming van activa van cliënten, zodat de bevoegde autoriteit kan beoordelen of de betrokken beleggingsonderneming aan haar verplichtingen op grond van artikel 16 van Richtlijn 2014/65/EU zal kunnen voldoen.

(10)

De nationale bevoegde autoriteiten kunnen een natuurlijke persoon of een door één natuurlijke persoon bestuurde rechtspersoon een vergunning als beleggingsonderneming toekennen. Het is derhalve aangewezen om vergunningsvoorschriften vast te stellen die van toepassing zijn op het bestuur van beleggingsondernemingen wanneer dat natuurlijke personen of door één natuurlijke persoon bestuurde rechtspersonen zijn.

(11)

Om de nodige rechtszekerheid, duidelijkheid en voorspelbaarheid bij het vergunningsproces te waarborgen, is het aangewezen dat de criteria op basis waarvan de bevoegde autoriteiten de geschiktheid van de aandeelhouders of vennoten met een gekwalificeerde deelneming toetsen bij het toekennen van een vergunning aan een beleggingsonderneming dezelfde criteria zijn als in artikel 13 van Richtlijn 2014/65/EU voor de beoordeling van een voorgenomen verwerving. De bevoegde autoriteiten dienen meer bepaald de geschiktheid van aandeelhouders of vennoten met gekwalificeerde deelnemingen, alsmede de financiële soliditeit van de onderneming te beoordelen en houden daarbij rekening met criteria voor de reputatie en ervaring van de personen die de bedrijfsactiviteit van de beleggingsonderneming leiden en verantwoordelijk zijn voor de financiële soliditeit van de onderneming.

(12)

Om de factoren te kunnen benoemen die de effectieve uitoefening van de toezichthoudende taken zouden kunnen belemmeren, moeten de bevoegde autoriteiten rekening houden met de complexiteit en transparantie van de groepsstructuur van de beleggingsonderneming, de geografische ligging van de groepsentiteiten en de activiteiten die deze verrichten.

(13)

Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad (2) is van toepassing op de verwerking van persoonsgegevens door de lidstaten bij de toepassing van deze verordening.

(14)

Om redenen van consistentie en om voor de soepele werking van de financiële markten te zorgen, is het noodzakelijk dat de in deze verordening vastgestelde bepalingen en de gerelateerde nationale bepalingen tot omzetting van Richtlijn 2014/65/EU vanaf dezelfde datum van toepassing zijn.

(15)

Deze verordening is gebaseerd op de ontwerpen van technische reguleringsnormen die de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) bij de Commissie heeft ingediend.

(16)

Overeenkomstig artikel 10 van Verordening (EU) nr. 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad (3) heeft ESMA openbare raadplegingen gehouden, de mogelijke daaraan verbonden kosten en voordelen geanalyseerd en de bij artikel 37 van genoemde verordening opgerichte ESMA-Stakeholdergroep effecten en markten om advies verzocht,

a)

zijn naam (met inbegrip van de wettelijke benaming en iedere andere handelsnaam die zal worden gebruikt); de juridische structuur (onder meer of deze een rechtspersoon of, indien toegestaan door de nationale wetgeving, een natuurlijke persoon wordt), het adres van het hoofdkantoor, en voor bestaande bedrijven, de statutaire zetel; contactgegevens; het nationaal identificatienummer, indien beschikbaar, alsook:

b)

de lijst van de beoogde beleggingsdiensten en -activiteiten, nevendiensten en financiële instrumenten, en of financiële instrumenten en fondsen van cliënten zullen worden aangehouden (zelfs indien tijdelijk).

c)

kopieën van de bedrijfsdocumenten en bewijs van inschrijving in het nationale register van ondernemingen, indien van toepassing.

a)

bijzonderheden over het gebruik van particuliere financiële middelen, met inbegrip van de oorsprong en de beschikbaarheid van deze fondsen;

b)

bijzonderheden over de toegang tot kapitaalbronnen en financiële markten, met inbegrip van informatie over de uitgegeven of uit te geven financiële instrumenten;

c)

alle relevante overeenkomsten en contracten met betrekking tot het bijeengebrachte kapitaal;

d)

informatie over het gebruik of verwachte gebruik van geleende middelen, met inbegrip van de naam van belangrijke leningverstrekkers en informatie over de verleende of de naar verwachting te verlenen faciliteiten, met inbegrip van looptijden, termijnen, pandgevingen en garanties, alsmede informatie over de herkomst van de geleende middelen (of de naar verwachting te lenen middelen) wanneer de leningverstrekker geen onder het financiële toezicht vallende financiële instelling is;

e)

bijzonderheden over de wijzen waarop financiële middelen naar de onderneming worden overgeheveld, ook over het netwerk dat wordt gebruikt voor de overheveling van die fondsen.

Voor de toepassing van b) verwijst informatie over het type kapitaal, indien van toepassing, naar de in Verordening (EU) nr. 575/2013 omschreven types kapitaal, met name of het kapitaal tier 1-bestanddelen met gewone aandelen, aanvullende tier 1- of tier 2-bestanddelen omvat.

a)

de lijst van personen met een rechtstreekse of onrechtstreekse gekwalificeerde deelneming in een beleggingsonderneming en het bedrag van deze deelnemingen en, voor onrechtstreekse deelnemingen, de naam van de persoon via welke het aandeel wordt aangehouden en de naam van de uiteindelijke houder;

b)

voor personen met een gekwalificeerde deelneming (rechtstreeks of onrechtstreeks) in de beleggingsonderneming: de voor de verwerving vereiste documenten die kandidaat-verwervers moeten verstrekken en verhogingen van gekwalificeerde deelnemingen in beleggingsondernemingen in overeenstemming met de artikelen 3, 4 en 5 van Gedelegeerde Verordening (EU) 2017/1946 van de Commissie van 11 juli 2017 tot aanvulling van de Richtlijnen 2004/39/EG en 2014/65/EU van het Europees Parlement en de Raad met technische reguleringsnormen betreffende een uitputtende lijst van informatie die kandidaat-verwervers in de kennisgeving van een voorgenomen verwerving van een gekwalificeerde deelneming in een beleggingsonderneming moeten opnemen (4);

c)

voor vennootschapsaandeelhouders die deel uitmaken van een groep: een organisatieschema van de groep met de belangrijkste activiteiten van elke onderneming binnen de groep, de identificatie van alle gereglementeerde entiteiten binnen de groep en de namen van de relevante toezichthoudende autoriteiten alsmede de relatie tussen de financiële entiteiten van de groep en andere niet-financiële entiteiten van de groep;

d)

Voor de toepassing van punt b): indien de houder van een gekwalificeerde deelneming geen natuurlijke persoon is, moet de documentatie ook betrekking hebben op alle leden van het leidinggevend orgaan en de algemeen directeur of enige andere persoon die gelijkwaardige taken verricht.

a)

over de leden van het leidinggevend orgaan en de personen die de bedrijfsactiviteit leiden, en hun bevoegdheden en eventuele gevolmachtigden:

Voor de toepassing van punt (ix) onder a) zijn financiële belangen onder meer krediettransacties, garanties en toezeggingen, terwijl niet-financiële belangen gezins- of persoonlijke relaties kunnen zijn.

b)

Het personeel van de interne beheers- en controle-instanties.

a)

prognoses op individueel en, waar van toepassing, op geconsolideerd groepsniveau en gesubconsolideerd niveau, waaronder:

b)

voor reeds actieve bedrijven: de wettelijke financiële overzichten, op individueel en, waar van toepassing, op geconsolideerd groepsniveau en gesubconsolideerd niveau voor de laatste drie boekjaren, goedgekeurd, wanneer de financiële overzichten door de externe accountant worden gecontroleerd, met inbegrip van:

c)

een analyse van de reikwijdte van het geconsolideerde toezicht overeenkomstig Verordening (EU) nr. 575/2013, met informatie over welke groepsentiteiten na de toekenning van de vergunning onder de vereisten inzake geconsolideerd toezicht zullen vallen en over het niveau binnen de groep waarop deze vereisten op volledige of gesubconsolideerde basis van toepassing zullen zijn.

a)

een programma met initiële activiteiten voor de komende drie jaar, inclusief informatie over geplande gereglementeerde en niet-gereglementeerde activiteiten, gedetailleerde informatie over de geografische spreiding en door de beleggingsonderneming te verrichten activiteiten. Het activiteitenprogramma bevat de volgende relevante informatie:

b)

bijzonderheden over de accountants van de onderneming, indien beschikbaar op het moment waarop de vergunning wordt aangevraagd;

c)

de organisatorische structuur en de systemen voor interne controle van het bedrijf, bestaande uit:

d)

informatie over de status van de door de beleggingsonderneming ingediende aanvraag om lid te worden van het beleggerscompensatiestelsel van de lidstaat van herkomst of het bewijs van lidmaatschap van het beleggerscompensatiestelsel, indien beschikbaar;

e)

een lijst van de uitbestede (of uit te besteden) functies, diensten of activiteiten en een lijst van de gesloten of geplande contracten met externe dienstverleners en middelen (met name personele en technische middelen en het internecontrolesysteem), bestemd voor de controle op de uitbestede functies, diensten of activiteiten;

f)

maatregelen om belangenconflicten bij het verrichten van beleggings- en nevendiensten te identificeren, te voorkomen of te beheren en een beschrijving van de productgovernanceregelingen;

g)

een beschrijving van de systemen voor het monitoren van de activiteiten van de onderneming, met inbegrip van, indien beschikbaar, back-upsystemen en systemen en risicocontroles wanneer de onderneming zich wil toeleggen op algoritmische handel en/of directe elektronische markttoegang wil verschaffen;

h)

informatie over de naleving, interne controle en risicobeheersystemen (monitoringsysteem, interne audits en advies en bijstand);

i)

informatie over de systemen voor het beoordelen en beheren van de risico's op witwassen en financiering van terrorisme;

j)

bedrijfscontinuïteitsplannen, waaronder systemen en menselijke hulpbronnen (belangrijk personeel);

k)

documentbeheer, beleid voor het bijhouden en bewaren van gegevens;

l)

een beschrijving van de procedurehandleiding van de onderneming.

a)

de natuurlijke persoon gemakkelijk en snel door de bevoegde autoriteiten kan worden bereikt;

b)

de natuurlijke persoon voldoende tijd voor deze functie uittrekt;

c)

de bestuursorganen of statuten van de beleggingsonderneming een persoon ertoe machtigen de bestuurder te vervangen en al zijn rechten uit te oefenen indien deze daartoe niet in staat is;

d)

de op grond van het vorige punt gemachtigde persoon als voldoende betrouwbaar bekend staat en over voldoende ervaring beschikt om de bestuurder tijdens diens afwezigheid te vervangen, of totdat een nieuwe bestuurder is aangesteld, zodat een gezonde en voorzichtige bedrijfsvoering van de beleggingsonderneming wordt gewaarborgd. De persoon die gemachtigd is voor beleggingsondernemingen die natuurlijke personen zijn, staat ook ter beschikking om insolventiefunctionarissen en relevante autoriteiten bij te staan bij de liquidatie van de onderneming. Deze persoon moet voor deze functie voldoende beschikbaar zijn.

a)

de reputatie en ervaring van de personen die de bedrijfsactiviteit van de beleggingsonderneming zullen leiden;

b)

de reputatie van de beoogde aandeelhouders en vennoten met gekwalificeerde deelnemingen;

c)

de financiële soliditeit van de beoogde aandeelhouders en leden met een gekwalificeerde deelneming, met name met betrekking tot de aard van de in de beleggingsonderneming beoogde en verrichte activiteiten;

d)

of de beleggingsonderneming zal kunnen voldoen en blijven voldoen aan de prudentiële voorschriften als bedoeld in artikel 15 van Richtlijn 2014/65/EU en, in voorkomend geval, de Richtlijnen 2002/87/EG (6) en 2013/36/EU (7) van het Europees Parlement en de Raad, en met name of de groep waarin zij opgaat over een structuur beschikt die het mogelijk maakt effectief toezicht uit te oefenen, op doeltreffende wijze informatie tussen de bevoegde autoriteiten uit te wisselen en de verdeling van verantwoordelijkheden tussen de bevoegde autoriteiten te bepalen;

e)

of er goede redenen zijn om aan te nemen dat er in verband met het toekennen van een vergunning aan de beleggingsonderneming sprake is of was van het witwassen van geld of financiering van terrorisme in de zin van artikel 1 van Richtlijn 2005/60/EG van het Europees Parlement en de Raad (8) of van een poging daartoe, of dat het toekennen van een vergunning aan de beleggingsonderneming het risico daarop zou kunnen doen toenemen.

a)

ze is complex en onvoldoende transparant;

b)

de groepsentiteiten hebben een geografische locatie;

c)

ze behelst door de groepsentiteiten verrichte activiteiten die de bevoegde autoriteit kunnen beletten om de geschiktheid van de aandeelhouders of van vennoten met een gekwalificeerde deelneming of de invloed van nauwe banden met de beleggingsonderneming te beoordelen.

26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/12

(1)

Het is passend te voorzien in gemeenschappelijke standaardformulieren, templates en procedures om te waarborgen dat kennisgevingen van voorgenomen verwervingen of verhogingen van gekwalificeerde deelnemingen in een beleggingsonderneming correct worden beoordeeld door de bevoegde autoriteiten van de lidstaten. In die gevallen moeten de relevante bevoegde autoriteiten elkaar raadplegen en elkaar alle essentiële of relevante informatie verstrekken.

(2)

Om de samenwerking tussen die autoriteiten te vergemakkelijken en te zorgen voor een efficiënte uitwisseling van informatie, moeten de bevoegde autoriteiten die zijn aangewezen overeenkomstig artikel 48 van Richtlijn 2004/39/EG, contactpersonen aanwijzen specifiek met het oog op het overlegproces als bedoeld in artikel 10, lid 4, van Richtlijn 2004/39/EG; een gecentraliseerde lijst van die contactpersonen moet door de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) worden aangehouden.

(3)

Er moeten overlegprocedures met duidelijke termijnen worden ingesteld om te zorgen voor tijdige en efficiënte samenwerking tussen de bevoegde autoriteiten. Een duidelijke samenwerkingsprocedure houdt in dat de verzoekende autoriteit een voorafgaande kennisgeving aan de aangezochte autoriteit richt om haar op de hoogte te brengen van de lopende beoordeling.

(4)

De procedures moeten er tevens op gericht zijn dat de bevoegde autoriteiten samenwerken en ijveren voor de verbetering van het proces door het bevorderen van de uitwisseling van feedback over de kwaliteit en de relevantie van de ontvangen informatie.

(5)

Uitwisseling of doorgifte van informatie tussen bevoegde autoriteiten of andere autoriteiten, instanties of personen moet geschieden in overeenstemming met de regels inzake persoonsgegevens als bedoeld in Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad (3).

(6)

Verordening (EG) nr. 45/2001 van het Europees Parlement en de Raad (4) is van toepassing op de verwerking van persoonsgegevens door de ESMA bij de toepassing van deze verordening.

(7)

Deze verordening is gebaseerd op de ontwerpen van technische uitvoeringsnormen die de ESMA aan de Commissie heeft voorgelegd.

(8)

De ESMA heeft met betrekking tot de invoering van de standaardformulieren, templates en procedures voor het overlegproces tussen de relevante bevoegde autoriteiten geen openbare raadpleging gehouden en geen kosten-batenanalyse gemaakt, omdat dat gezien het toepassingsgebied en de impact ervan als onevenredig werd beschouwd.

(9)

Richtlijn 2014/65/EU is op 2 juli 2014 in werking getreden. Artikel 12, lid 9, van Richtlijn 2014/65/EU vervangt artikel 10 bis, lid 8, van Richtlijn 2004/39/EG en bevat machtigingen van de ESMA voor de ontwikkeling van technische uitvoeringsnormen die identiek zijn aan die waarin artikel 10 bis, lid 8, van Richtlijn 2004/39/EG voorziet. Bovendien zijn artikel 10 ter, lid 4, en artikel 10, lid 4, van Richtlijn 2004/39/EG eveneens inhoudelijk identiek aan artikel 13, lid 4, en artikel 11, lid 2, van Richtlijn 2014/65/EU. Overeenkomstig artikel 94, eerste alinea, van Richtlijn 2014/65/EU zal Richtlijn 2004/39/EG vanaf 3 januari 2017 worden ingetrokken. Met de goedkeuring van de technische normen door de Commissie overeenkomstig artikel 10 bis, lid 8, van Richtlijn 2004/39/EG moet eveneens worden geacht te zijn voldaan aan artikel 12, lid 8, van Richtlijn 2014/65/EU, met het gevolg dat de technische norm van toepassing zal blijven na 3 januari 2018 zonder dat verdere wijzigingen noodzakelijk zijn,

a)

de relevante informatie waarom in de aankondiging van overleg is verzocht, met inbegrip van eventuele opmerkingen of voorbehouden ten aanzien van de verwerving door de kandidaat-verwerver;

b)

op eigen initiatief eventuele andere essentiële informatie die de beoordeling kan beïnvloeden.

26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/22

(1)

Het verdient aanbeveling gemeenschappelijke standaardformulieren, templates en procedures vast te stellen teneinde een uniform mechanisme tot stand te brengen dat de bevoegde autoriteiten van de lidstaten in staat stelt hun bevoegdheden op het gebied van de vergunningverlening aan ondernemingen voor het verrichten van beleggingsdiensten en -activiteiten en, in voorkomend geval, nevendiensten effectief uit te oefenen.

(2)

Om de communicatie tussen, enerzijds, een entiteit die overeenkomstig titel II van Richtlijn 2014/65/EU een vergunning als beleggingsonderneming aanvraagt, en, anderzijds, de bevoegde autoriteit te faciliteren, dienen de bevoegde autoriteiten een speciaal voor de aanvraagprocedure bedoeld contactpunt aan te wijzen en moeten zij de informatie over dat contactpunt op hun website publiceren.

(3)

Teneinde de bevoegde autoriteiten in staat te stellen te beoordelen of wijzigingen in het leidinggevend orgaan van de onderneming een bedreiging kunnen vormen voor de efficiënte, gezonde en prudente bedrijfsvoering van de onderneming en voor een passende inaanmerkingneming van de belangen van haar cliënten en de integriteit van de markt, moeten er duidelijke termijnen worden vastgesteld voor de indiening van informatie over deze wijzigingen.

(4)

Ondernemingen moeten evenwel worden vrijgesteld van het vereiste om vóór de inwerkingtreding van een wijziging in het leidinggevend orgaan informatie over die wijziging in te dienen, indien de wijziging is toe te schrijven aan factoren die buiten de macht van de onderneming liggen, zoals het overlijden van een lid van het leidinggevend orgaan. Onder dergelijke omstandigheden moet het ondernemingen zijn toegestaan de bevoegde autoriteit uiterlijk tien werkdagen na de wijziging in kennis te stellen.

(5)

Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad (2) is van toepassing op de verwerking van persoonsgegevens door de lidstaten krachtens deze verordening.

(6)

Deze verordening is gebaseerd op de ontwerpen van technische uitvoeringsnormen die de Europese Autoriteit voor effecten en markten („ESMA”) bij de Commissie heeft ingediend.

(7)

De ESMA heeft openbare raadplegingen gehouden, de mogelijke daaraan verbonden kosten en baten geanalyseerd en de bij artikel 37 van Verordening (EU) nr. 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad (3) opgerichte Stakeholdergroep effecten en markten om advies verzocht,

26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/32

(1)

Van een kandidaat-verwerver van een gekwalificeerde deelneming in een beleggingsonderneming moet bij de initiële kennisgeving daarvan een uitputtende lijst van informatie worden verlangd om de bevoegde autoriteiten in staat te stellen de voorgenomen verwerving te beoordelen. Door de kandidaat-verwerver, ongeacht of het om een natuurlijke of een rechtspersoon gaat, moet informatie worden verstrekt over de identiteit van de kandidaat-verwerver en van de personen die het bedrijf zullen leiden, zodat de bevoegde autoriteit van de doelentiteit in staat is de reputatie van deze kandidaat-verwerver te beoordelen.

(2)

Wanneer de kandidaat-verwerver een rechtspersoon is, is ook informatie vereist over de identiteit van de uiteindelijke begunstigden en over de reputatie en de ervaring van de personen die het bedrijf van de kandidaat-verwerver feitelijk leiden. Ook wanneer de kandidaat-verwerver een trust is of voornemens is een truststructuur te vormen, moet de bevoegde autoriteit van de doelentiteit informatie ontvangen over de identiteit van de trustees die de activa van de trust zullen beheren, alsook over de identiteit van de uiteindelijke begunstigden van deze activa, om de reputatie en de ervaring van deze personen te kunnen beoordelen.

(3)

Wanneer de kandidaat-verwerver een natuurlijke persoon is, is het noodzakelijk informatie te verkrijgen over zowel de kandidaat-verwerver als over elke onderneming die formeel door de kandidaat-verwerver wordt geleid of waarover hij zeggenschap uitoefent, zodat de bevoegde autoriteit van de doelentiteit alle informatie ontvangt die relevant is voor de beoordeling van de reputatie. Wanneer de kandidaat-verwerver een rechtspersoon is, is het noodzakelijk deze informatie te verkrijgen over elke persoon die het bedrijf van de kandidaat-verwerver feitelijk leidt, elke onderneming die onder de zeggenschap van de kandidaat-verwerver staat, en elke aandeelhouder die invloed van betekenis op de kandidaat-verwerver uitoefent, teneinde de bevoegde autoriteit alle informatie te verstrekken die relevant is voor de beoordeling van de reputatie.

(4)

De voor de beoordeling van de reputatie dienende informatie moet gegevens bevatten over afgeronde of lopende strafzaken en over civielrechtelijke of bestuursrechtelijke zaken. Tevens moet informatie worden verstrekt over alle lopende onderzoeken en rechtszaken, sancties of andere handhavingsmaatregelen ten aanzien van de kandidaat-verwerver, alsook alle andere informatie, zoals weigering van registratie of ontslag uit dienstverband of een vertrouwenspositie, die relevant wordt geacht voor de beoordeling van de reputatie van de kandidaat-verwerver.

(5)

De kandidaat-verwerver moet meedelen of er al een andere bevoegde autoriteit of een andere instantie een beoordeling heeft uitgevoerd van zijn reputatie als verwerver of als persoon die het bedrijf van een kredietinstelling, verzekerings- of herverzekeringsonderneming, beleggingsonderneming of andere entiteit leidt. Indien dathet geval is, dient de uitkomst van een dergelijke beoordeling door de kandidaat-verwerver te worden meegedeeld, zodat de bevoegde autoriteit van de doelentiteit bij de beoordeling van de kandidaat-verwerver naar behoren rekening kan houden met de uitkomst van door andere autoriteiten uitgevoerde onderzoeken.

(6)

Om de financiële soliditeit van de kandidaat-verwerver te beoordelen, dient financiële informatie over deze kandidaat-verwerver te worden verstrekt.

(7)

Er moet informatie worden verstrekt over de financiële en niet-financiële belangen of betrekkingen van de kandidaat-verwerver met aandeelhouders, bestuurders of leden van het hoger leidinggevend personeel van de doelentiteit of met personen die gemachtigd zijn stemrechten in de doelentiteit uit te oefenen, of met de doelentiteit zelf of de groep ervan. Deze informatie moet de bevoegde autoriteit van de doelentiteit in staat stellen te beoordelen of het bestaan van een eventueel belangenconflict de financiële soliditeit van de kandidaat-verwerver niet ongunstig kan beïnvloeden.

(8)

Bepaalde aanvullende informatie, onder meer over het aandelenbezit of het verwachte aandelenbezit voor en na de voorgenomen verwerving, is noodzakelijk wanneer de kandidaat-verwerver een rechtspersoon is. De bevoegde autoriteit van de doelentiteit moet immers in staat zijn de beoordeling van de voorgenomen verwerving te vervolledigen omdat in dergelijke gevallen de betrokken juridische en groepsstructuren ingewikkeld kunnen zijn en het mogelijk moet zijn deze te onderwerpen aan een omstandig onderzoek wat betreft reputatie, nauwe banden en potentiële activiteiten in afspraak met andere partijen, alsook omdat de bevoegde autoriteit van de doelentiteit in staat moet worden gesteld het effectieve toezicht op de doelentiteit voort te zetten.

(9)

Wanneer de kandidaat-verwerver in een derde land is gevestigd of deel uitmaakt van een buiten de Unie gevestigde groep, moet aanvullende informatie worden verstrekt zodat de bevoegde autoriteit van de doelentiteit kan beoordelen of er vanwege het rechtskader van het derde land sprake is van belemmeringen voor de uitoefening van effectief toezicht op de doelentiteit, en tevens kan onderzoeken welke reputatie de kandidaat-verwerver in dat derde land geniet.

(10)

Wanneer de kandidaat-verwerver een staatsinvesteringsfonds is, moet deze informatie verstrekken over de personen die voor het fonds verantwoordelijk zijn en over het investeringsbeleid ervan. Voor de bevoegde autoriteit van de doelentiteit is dit belangrijk om de reputatie te kunnen beoordelen, alsmede om na te gaan of het effectieve toezicht op de doelentiteit hierdoor wordt beïnvloed.

(11)

Er moet specifieke informatie worden verlangd om te kunnen beoordelen of de voorgenomen verwerving van invloed zal zijn op het vermogen van de bevoegde autoriteit van de doelentiteit om effectief toezicht op de doelentiteit uit te oefenen. Hierbij moet onder meer worden nagegaan of de nauwe banden van de kandidaat-verwerver invloed zullen hebben op het vermogen van de doelentiteit om haar toezichthouder tijdige en correcte informatie te verstrekken. Voor rechtspersonen moet ook worden onderzocht welke gevolgen de voorgenomen verwerving zal hebben voor het geconsolideerde toezicht op de doelentiteit en op de groep waartoe deze na de verwerving zal behoren.

(12)

De kandidaat-verwerver moet informatie verstrekken over de financiering van de voorgenomen verwerving, zoals informatie over alle financiële middelen en financieringsbronnen. Hij moet documentatie over de oorspronkelijke herkomst van alle geldmiddelen en activa kunnen overleggen, zodat de bevoegde autoriteit van de doelentiteit kan beoordelen of er een risico bestaat voor witwaspraktijken.

(13)

Kandidaat-verwervers die een gekwalificeerde deelneming tussen 20 % en 50 % in de doelentiteit bezitten, moeten de bevoegde autoriteit van de doelentiteit informatie over de strategie verstrekken, zodat de voorgenomen verwerving volledig kan worden beoordeeld. Teneinde een grote homogeniteit bij de beoordeling van voorgenomen verwervingen te waarborgen, moet deze informatie ook worden verstrekt door kandidaat-verwervers die een gekwalificeerde deelneming van minder dan 20 % in de doelentiteit bezitten maar die langs andere weg een gelijkwaardige invloed op de doelentiteit uitoefenen, zoals via betrekkingen van de kandidaat-verwerver met bestaande aandeelhouders, het bestaan van aandeelhoudersovereenkomsten, de verdeling van aandelen, deelnemingen en stemrechten over aandeelhouders of de positie van de kandidaat-verwerver binnen de groepsstructuur van de doelentiteit.

(14)

Wanneer er een wijziging in de zeggenschap over de doelentiteit is gepland, moet de kandidaat-verwerver als algemene regel een volledig bedrijfsplan indienen. Wanneer er echter geen wijziging in de zeggenschap over de doelentiteit is gepland, is het voldoende te beschikken over bepaalde informatie over de toekomstige strategie van de entiteit en over de voornemens van de kandidaat-verwerver ten aanzien van de doelentiteit, zodat kan worden beoordeeld of dit de financiële soliditeit van de kandidaat-verwerver niet zal beïnvloeden.

(15)

Het is evenredig dat de kandidaat-verwerver in sommige gevallen alleen beperkte informatie moet verstrekken. Met name wanneer de kandidaat-verwerver binnen de twee voorgaande jaren door de bevoegde autoriteit van de doelentiteit is beoordeeld, of wanneer de doelentiteit een kleine beleggingsonderneming is en de kandidaat-verwerver een entiteit is waaraan in de Unie vergunning is verleend en die in de Unie onder toezicht staat, hoeft aan de bevoegde autoriteit van de doelentiteit slechts bepaalde beperkte informatie te worden verstrekt.

(16)

Uitwisseling of doorgifte van informatie tussen bevoegde autoriteiten of andere autoriteiten, instanties of personen dient te geschieden in overeenstemming met de regels inzake persoonsgegevens als vastgelegd in Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad (3).

(17)

Verordening (EG) nr. 45/2001 van het Europees Parlement en de Raad (4) is van toepassing op de verwerking van persoonsgegevens door de Europese Autoriteit voor effecten en markten (European Securities and Markets Authority, ESMA) bij de toepassing van onderhavige verordening.

(18)

Deze verordening is gebaseerd op de ontwerpen van technische reguleringsnormen die de ESMA aan de Europese Commissie heeft voorgelegd.

(19)

De ESMA heeft een openbare publieksraadpleging gehouden over de ontwerpen van technische reguleringsnormen waarop deze verordening is gebaseerd, heeft de mogelijke daaraan verbonden kosten en baten geanalyseerd en heeft de bij artikel 37 van Verordening (EU) nr. 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad (5) opgerichte Stakeholdergroep effecten en markten om advies verzocht.

(20)

Richtlijn 2014/65/EU is op 2 juli 2014 in werking getreden. Artikel 12, lid 8, van deze richtlijn vervangt artikel 10 bis, lid 8, van Richtlijn 2004/39/EG en verleent de ESMA bevoegdheden tot het opstellen van technische reguleringsnormen welke identiek zijn aan die waarin artikel 10 bis, lid 8, van Richtlijn 2004/39/EG voorziet. Bovendien zijn artikel 10 ter, lid 4, en artikel 10, lid 4, van Richtlijn 2004/39/EG eveneens inhoudelijk identiek aan respectievelijk artikel 13, lid 4, en artikel 11, lid 2, van Richtlijn 2014/65/EU. Overeenkomstig artikel 94, lid 1, van Richtlijn 2014/65/EU zal Richtlijn 2004/39/EG met ingang van 3 januari 2018 worden ingetrokken. De vaststelling door de Commissie van de technische normen in overeenstemming met artikel 10 bis, lid 8, van Richtlijn 2004/39/EG moet ook worden geacht in overeenstemming te zijn met artikel 12, lid 8, van Richtlijn 2014/65/EU, met als gevolg dat de technische norm na 3 januari 2018 van toepassing zal blijven zonder dat verdere wijzigingen noodzakelijk zijn,

a)

persoonsgegevens, waaronder naam, geboortedatum en -plaats, adres en contactgegevens en, indien beschikbaar, persoonlijk nationaal identificatienummer;

b)

een gedetailleerd curriculum vitae of gelijkwaardig document met vermelding van relevante scholing en opleiding, eerdere beroepservaring en huidige beroepsactiviteiten of andere relevante functies.

a)

documenten ter bevestiging van de bedrijfsnaam en van het adres van de statutaire hoofdzetel, alsook van het postadres indien dit verschillend is, contactgegevens, en indien beschikbaar, het nationaal identificatienummer;

b)

inschrijving van rechtsvorm in overeenstemming met de toepasselijke nationale wetgeving;

c)

een actueel overzicht van de bedrijfsactiviteiten van de rechtspersoon;

d)

een volledige lijst van de personen die het bedrijf feitelijk leiden, hun naam, geboortedatum en -plaats, adres, contactgegevens, nationaal identificatienummer indien beschikbaar en gedetailleerd curriculum vitae met vermelding van relevante scholing en opleiding, eerdere beroepservaring en huidige beroepsactiviteiten of andere relevante functies;

e)

de identiteit van alle personen die als uiteindelijke begunstigden van de rechtspersoon kunnen worden beschouwd, hun naam, geboortedatum en -plaats, adres, contactgegevens en, indien beschikbaar, nationaal identificatienummer.

a)

de identiteit van alle trustees die activa beheren in overeenstemming met het trustdocument;

b)

de identiteit van alle personen die uiteindelijke begunstigden van de trustactiva zijn en hun respectieve aandelen in de inkomstenverdeling;

c)

de identiteit van alle personen die de trust hebben ingesteld.

a)

met betrekking tot de kandidaat-verwerver en elke onderneming die de afgelopen tien jaar door de kandidaat-verwerver werd geleid of onder zijn zeggenschap stond:

b)

vermelding of een andere toezichthoudende autoriteit reeds een beoordeling van de reputatie van de verwerver heeft uitgevoerd, de identiteit van deze autoriteit en documenten met betrekking tot de uitkomst van de beoordeling;

c)

informatie betreffende de huidige financiële positie van de kandidaat-verwerver, met inbegrip van nadere gegevens betreffende inkomstenbronnen, activa en passiva, en verleende of ontvangen pandgevingen en garanties;

d)

een beschrijving van de bedrijfsactiviteiten van de kandidaat-verwerver;

e)

financiële informatie, met inbegrip van kredietbeoordelingen en publiek beschikbare verslagen over de ondernemingen die door de kandidaat-verwerver worden geleid of onder zijn zeggenschap staan, en, indien van toepassing, over de kandidaat-verwerver zelf;

f)

een beschrijving van de financiële en niet-financiële belangen of betrekkingen van de kandidaat-verwerver met:

g)

informatie over andere belangen of activiteiten van de kandidaat-verwerver die in conflict kunnen treden met die van de doelentiteit en mogelijke oplossingen voor het beheer van deze belangenconflicten.

a)

informatie betreffende de kandidaat-verwerver, elke persoon die het bedrijf van de kandidaat-verwerver feitelijk leidt, elke onderneming die onder de zeggenschap van de kandidaat-verwerver staat, en elke aandeelhouder die invloed van betekenis op de kandidaat-verwerver uitoefent, zoals aangegeven onder e). Deze informatie bevat de volgende gegevens:

b)

vermelding of een andere toezichthoudende autoriteit reeds is overgegaan tot de beoordeling van de reputatie van de verwerver of van de persoon die het bedrijf van de verwerver leidt, de identiteit van deze autoriteit en documenten met betrekking tot de uitkomst van de beoordeling;

c)

een beschrijving van de financiële belangen en van de niet-financiële belangen of betrekkingen van de kandidaat-verwerver of, indien van toepassing, van de groep waartoe de kandidaat-verwerver behoort, alsmede van de personen die het bedrijf ervan feitelijk leiden, met:

d)

informatie over andere belangen of activiteiten van de kandidaat-verwerver die in conflict kunnen treden met die van de doelentiteit en mogelijke oplossingen voor het beheer van deze belangenconflicten;

e)

de aandeelhoudersstructuur van de kandidaat-verwerver, met vermelding van de identiteit van alle aandeelhouders die invloed van betekenis uitoefenen, en hun respectieve aandeel in het kapitaal en de stemrechten, met inbegrip van informatie over eventuele aandeelhoudersovereenkomsten;

f)

indien de kandidaat-verwerver, als dochter- of als moederonderneming, deel uitmaakt van een groep, een gedetailleerd organisatieschema van de volledige ondernemingsstructuur, informatie over het aandeel in het kapitaal en de stemrechten van aandeelhouders met invloed van betekenis van de entiteiten van de groep en informatie over de activiteiten die de entiteiten van de groep momenteel uitoefenen;

g)

indien de kandidaat-verwerver, als dochter- of als moederonderneming, deel uitmaakt van een groep, informatie over de betrekkingen tussen de financiële en niet-financiële entiteiten van de groep;

h)

identificatie van elke kredietinstelling, verzekerings- of herverzekeringsonderneming, instelling voor collectieve belegging en de beheerders ervan of beleggingsonderneming in de groep, en de namen van de desbetreffende toezichthoudende autoriteiten;

i)

wettelijke financiële overzichten, op individueel en, indien beschikbaar, op geconsolideerd en gesubconsolideerd groepsniveau, voor de laatste drie boekjaren. Indien deze financiële overzichten aan een externe audit worden onderworpen, laat de kandidaat-verwerver deze door de externe auditeur goedkeuren. De wettelijke financiële overzichten omvatten:

j)

wanneer beschikbaar, informatie over de kredietbeoordeling van de kandidaat-verwerver en de algemene beoordeling van de groep.

a)

een bewijs van goede reputatie of een gelijkwaardig document van de betrokken buitenlandse bevoegde autoriteiten met betrekking tot de kandidaat-verwerver;

b)

een verklaring van de betrokken buitenlandse bevoegde autoriteiten dat er geen belemmeringen of beperkingen zijn voor de verstrekking van de benodigde informatie voor de uitoefening van het toezicht op de doelentiteit;

c)

algemene informatie over het op de kandidaat-verwerver toepasselijke regelgevingskader van het betrokken derde land.

a)

de naam van het ministerie dat of de overheidsdienst die belast is met de bepaling van het investeringsbeleid van het fonds;

b)

nadere gegevens over het investeringsbeleid en eventuele beperkingen op investeringen;

c)

de naam en functie van de natuurlijke personen die verantwoordelijk zijn voor het nemen van de investeringsbeslissingen voor het fonds, alsook nadere gegevens over gekwalificeerde deelnemingen of de in artikel 11, lid 2, bedoelde invloed die het geïdentificeerde ministerie of de geïdentificeerde overheidsdienst uitoefent op de dagelijkse werking van het fonds en de doelentiteit.

a)

persoonsgegevens, waaronder naam, geboortedatum en -plaats, adres en contactgegevens en, indien beschikbaar, het persoonlijk nationaal identificatienummer;

b)

de functie waarin de persoon is benoemd of zal worden benoemd;

c)

een gedetailleerd curriculum vitae met vermelding van relevante scholing, beroepsopleiding en beroepservaring, met inbegrip van de namen van alle organisaties waarvoor de persoon werkzaam is geweest, alsook de aard en de duur van de vervulde functies, in het bijzonder voor alle activiteiten die binnen het domein van de beoogde functie vallen, en documenten tot staving van de beroepservaring van de persoon, zoals een lijst van referentiepersonen met hun contactgegevens en aanbevelingsbrieven. Voor functies die de persoon de laatste tien jaar heeft bekleed, wordt in de beschrijving van deze activiteiten melding gemaakt van de gedelegeerde bevoegdheden, de interne besluitvormingsbevoegdheden en de werkterreinen waarvoor hij verantwoordelijk was. Indien het curriculum vitae andere relevante ervaring bevat, waaronder vertegenwoordiging in beleidsbepalende organen, wordt dit toegelicht;

d)

informatie over het volgende:

e)

vermelding of een andere toezichthoudende autoriteit reeds is overgegaan tot een beoordeling van de reputatie van de persoon in de hoedanigheid van persoon die het bedrijf leidt, de identiteit van deze autoriteit en documenten met betrekking tot de uitkomst van de beoordeling;

f)

een beschrijving van de financiële belangen en van de niet-financiële belangen of betrekkingen van de persoon en van de nauwe verwanten van deze persoon met leden van het beleidsbepalend orgaan en belangrijke leidinggevende personen in dezelfde instelling, de moederonderneming en dochterondernemingen en de aandeelhouders;

g)

de minimale tijdsduur, aangeduid in jaren en maanden, die de persoon aan de uitoefening van zijn functie in de doelentiteit zal besteden;

h)

de lijst van uitvoerende en niet-uitvoerende bestuursfuncties die de persoon momenteel vervult.

a)

identificatie van de doelentiteit;

b)

nadere gegevens over de voornemens van de kandidaat-verwerver met betrekking tot de voorgenomen verwerving, waarbij onder meer wordt vermeld of het om een strategische investering of een portefeuillebelegging gaat;

c)

gegevens over de aandelen van de doelentiteit die de kandidaat-verwerver in zijn bezit heeft of naar verwachting in zijn bezit zal hebben, voor en na de voorgenomen verwerving, met vermelding van:

d)

een beschrijving van elke handeling in afspraak met andere partijen, met inbegrip van de bijdrage van deze andere partijen aan de financiering van de voorgenomen verwerving, de wijze van participatie in de financiële overeenkomsten met betrekking tot de voorgenomen verwerving en de toekomstige organisatorische regelingen van de voorgenomen verwerving;

e)

de inhoud van de voorgenomen aandeelhoudersovereenkomsten met andere aandeelhouders met betrekking tot de doelentiteit;

f)

de voorgenomen aankoopprijs en de criteria voor de prijsbepaling en, indien er een verschil bestaat tussen de marktwaarde en de voorgenomen aankoopprijs, een toelichting waarom zulks het geval is.

a)

nadere gegevens over het gebruik van particuliere financieringsbronnen en de herkomst en beschikbaarheid van de middelen, met inbegrip van relevante documenten ten bewijze ten overstaan van de bevoegde autoriteit dat bij de voorgenomen verwerving geen witwasactiviteiten worden ondernomen;

b)

nadere gegevens over de wijze van betaling van de voorgenomen verwerving en over het netwerk dat voor de overdracht van middelen wordt aangewend;

c)

nadere gegevens over de toegang tot kapitaalbronnen en financiële markten, met inbegrip van informatie over de uit te geven financiële instrumenten;

d)

informatie over het gebruik van geleende middelen, met inbegrip van de naam van belangrijke leningverstrekkers en informatie over de verleende faciliteiten, met inbegrip van looptijden, termijnen, pandgevingen en garanties, alsmede informatie over de inkomstenbron die zal worden gebruikt om deze leningen af te lossen, en de herkomst van de geleende middelen wanneer de leningverstrekker geen onder toezicht staande financiële instelling is;

e)

informatie over financiële regelingen met andere aandeelhouders van de doelentiteit;

f)

informatie over de activa van de kandidaat-verwerver of van de doelentiteit die zullen worden verkocht om aan de financiering van de voorgenomen verwerving bij te dragen, en over de verkoopsvoorwaarden, zoals onder meer de prijs, de taxatie, nadere gegevens over de specifieke kenmerken van de activa en informatie over het tijdstip en de wijze van verwerving van de activa.

a)

de periode na de voorgenomen verwerving gedurende welke de kandidaat-verwerver voornemens is zijn deelneming te behouden, en het eventuele voornemen van de kandidaat-verwerver om in de afzienbare toekomst zijn aandelenbezit te verhogen, te verlagen of te handhaven;

b)

een indicatie van de voornemens van de kandidaat-verwerver ten aanzien van de doelentiteit, onder meer met vermelding van het feit of hij al dan niet voornemens is enige vorm van zeggenschap over de doelentiteit uit te oefenen, en van de redenen daarvoor;

c)

informatie over de financiële positie van de kandidaat-verwerver en over zijn bereidheid om de doelentiteit met aanvullend eigen vermogen te ondersteunen indien zulks voor de ontwikkeling van haar activiteiten noodzakelijk is of ingeval er zich financiële moeilijkheden voordoen.

a)

alle in artikel 10 omschreven informatie;

b)

nadere gegevens over de invloed die de kandidaat-verwerver in verband met de doelentiteit voornemens is uit te oefenen over de financiële positie, met inbegrip van het dividendbeleid, de strategische ontwikkeling en de middelenallocatie van de doelentiteit;

c)

een beschrijving van de voornemens en verwachtingen die de kandidaat-verwerver op middellange termijn ten aanzien van de doelentiteit heeft, waarbij alle in artikel 12, leden 2 en 3, genoemde elementen worden bestreken.

a)

het algemene doel van de voorgenomen verwerving;

b)

de financiële middellangetermijndoelstellingen, die kunnen worden uitgedrukt in de vorm van rendement op eigen vermogen, kosten-batenverhouding, winst per aandeel of in een andere vorm naargelang van het geval;

c)

de mogelijke heroriëntatie van activiteiten, producten en klantendoelgroepen en de mogelijke herallocatie van fondsen of middelen die naar verwachting op de doelentiteit van invloed zullen zijn;

d)

algemene procedures voor de opname en integratie van de doelentiteit in de groepsstructuur van de kandidaat-verwerver, met inbegrip van een beschrijving van de belangrijkste na te streven interacties met andere ondernemingen van de groep alsmede een beschrijving van het gevoerde beleid inzake intragroepsbetrekkingen.

a)

een opgave van de te verwachten balanspositie en van de te verwachten winst-en-verliesrekening;

b)

een opgave van de te verwachten prudentiële kapitaalvereisten en solvabiliteitsratio;

c)

informatie over het niveau van risicoblootstelling, met inbegrip van krediet-, markt- en operationele risico's en andere relevante risico's;

d)

een opgave van de te verwachten intragroepstransacties.

a)

de samenstelling en taken van het bestuurlijk, beleidsbepalend of toezichthoudend orgaan en van de voornaamste comités die door een dergelijk besluitvormingsorgaan zijn opgericht, zoals het directie-, risico-, audit- en beloningscomité, met inbegrip van informatie over de personen die zullen worden benoemd om het bedrijf te leiden;

b)

bestuurs- en boekhoudprocedures en interne controles, waaronder veranderingen in procedures en systemen met betrekking tot boekhouding, interne audit, naleving, bestrijding van witwasactiviteiten en risicobeheer, en de benoemingen in de sleutelfuncties van interne auditeur, compliance officer en risicobeheerder;

c)

de algemene IT-systemen en -organisatie, met inbegrip van veranderingen betreffende het beleid inzake IT-outsourcing, de data flowchart, de binnenshuis bestaande en extern aangeleverde software en de belangrijkste gegevens- en systeembeveiligingsprocedures en -instrumenten, zoals back-up, continuïteitsplannen en audittrajecten;

d)

het beleid inzake outsourcing, waaronder informatie over de betrokken gebieden, de selectie van de dienstenaanbieders en de respectieve rechten en verplichtingen van de partijen bij het outsourcingcontract, zoals auditregelingen en de kwaliteit van dienstverlening die van de aanbieder wordt verwacht;

e)

alle andere relevante inlichtingen met betrekking tot het effect van de verwerving op de corporate governance en op de algemene organisatiestructuur van de doelentiteit, met inbegrip van alle wijzigingen met betrekking tot de stemrechten van de aandeelhouders.

a)

wanneer de kandidaat-verwerver een natuurlijke persoon is:

b)

wanneer de kandidaat-verwerver een rechtspersoon is:

c)

wanneer de kandidaat-verwerver een trust is:

a)

zij bezit geen activa van haar cliënten;

b)

zij beschikt niet over een vergunning voor de beleggingsdiensten en -activiteiten „het handelen voor eigen rekening” of „het overnemen van financiële instrumenten en/of plaatsen van financiële instrumenten met plaatsingsgarantie” als bedoeld in deel A, punten 3 en 6, van bijlage I bij Richtlijn 2004/39/EG;

c)

wanneer zij over een vergunning voor de beleggingsdienst „vermogensbeheer” als bedoeld in deel A, punt 4, van bijlage I bij Richtlijn 2004/39/EG beschikt, bedragen de door de onderneming beheerde activa minder dan 500 miljoen EUR.

26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/44

(1)

Bij artikel 12 van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Armenië inzake de versoepeling van de afgifte van visa (1) („de overeenkomst”) is een gemengd comité (het „gemengd comité”) opgericht. Dat artikel bepaalt dat het gemengd comité met name moet toezien op de uitvoering van de overeenkomst.

(2)

Verordening (EG) nr. 810/2009 van het Europees Parlement en de Raad (2) voorziet in de procedures en voorwaarden voor de afgifte van visa voor de doorreis over of een voorgenomen verblijf op het grondgebied van de lidstaten van ten hoogste 90 dagen binnen een periode van 180 dagen.

(3)

Er zijn gemeenschappelijke richtsnoeren vereist om ervoor te zorgen dat de diplomatieke en consulaire posten van de lidstaten de overeenkomst op volledig geharmoniseerde wijze uitvoeren en om het verband te verduidelijken tussen enerzijds de bepalingen van de overeenkomst en anderzijds de bepalingen van de wetgeving van de partijen bij de overeenkomst die van toepassing blijven op visumkwesties die niet onder de overeenkomst vallen.

(4)

Het is passend over te gaan tot de vaststelling van het standpunt dat in het gemengd comité namens de Unie moet worden ingenomen met betrekking tot de vaststelling van de gemeenschappelijke richtsnoeren voor de uitvoering van de overeenkomst.

(5)

Dit besluit houdt een ontwikkeling in van bepalingen van het Schengenacquis waaraan het Verenigd Koninkrijk niet deelneemt, overeenkomstig Besluit 2000/365/EG van de Raad (3). Het Verenigd Koninkrijk neemt derhalve niet deel aan de vaststelling van dit besluit en dit besluit is niet bindend voor, noch van toepassing op deze lidstaat.

(6)

Dit besluit houdt een ontwikkeling in van bepalingen van het Schengenacquis waaraan Ierland niet deelneemt, overeenkomstig Besluit 2002/192/EG van de Raad (4). Ierland neemt derhalve niet deel aan de vaststelling van dit besluit en dit besluit is niet bindend voor, noch van toepassing op deze lidstaat.

(7)

Overeenkomstig de artikelen 1 en 2 van Protocol nr. 22 betreffende de positie van Denemarken, gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, neemt Denemarken niet deel aan de vaststelling van dit besluit en is dit besluit niet bindend voor, noch van toepassing op deze lidstaat,

26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/60

(1)

De Raad heeft op 10 juli 2014 Besluit 2014/450/GBVB vastgesteld.

(2)

Het comité van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, ingesteld krachtens Resolutie 1591 (2005) van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, heeft op 17 oktober 2017 de gegevens met betrekking tot een persoon die aan beperkende maatregelen onderworpen is, bijgewerkt.

(3)

De bijlage bij Besluit 2014/450/GBVB moet bijgevolg dienovereenkomstig worden gewijzigd,

26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/62

(1)

Bij Uitvoeringsbesluit 2014/715/EU (2) heeft de Commissie op grond van artikel 31, lid 1, van Verordening (EG) nr. 1005/2008 Sri Lanka aangemerkt als een derde land dat naar de mening van de Commissie niet meewerkt bij de bestrijding van illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij („IOO-visserij”). In dat besluit heeft de Commissie uiteengezet waarom zij vond dat dit land zich niet heeft gekweten van de taken die het krachtens internationaal recht als vlaggen-, haven-, kust- of marktstaat dient te vervullen om IOO-visserij te voorkomen, tegen te gaan en te beëindigen.

(2)

Bij Uitvoeringsbesluit (EU) 2015/200 (3) heeft de Raad Sri Lanka opgenomen in de lijst van niet-meewerkende landen die is vastgesteld bij Uitvoeringsbesluit 2014/170/EU van de Raad (4).

(3)

Artikel 18, lid 1, onder g), van Verordening (EG) nr. 1005/2008 belet de invoer in de Unie van visserijproducten die vergezeld gaan van een vangstcertificaat dat is gevalideerd door de autoriteiten van een vlaggenstaat die is aangemerkt als een derde land dat niet meewerkt bij de bestrijding van IOO-visserij.

(4)

Na de aanmerking als niet-meewerkend derde land heeft Sri Lanka zich ingespannen om concrete maatregelen te nemen teneinde de vastgestelde gevallen van niet-naleving te verhelpen.

(5)

Uit de informatie die de Commissie heeft verkregen, blijkt dat Sri Lanka aan de toepasselijke verplichtingen uit hoofde van internationaal recht heeft voldaan en een adequaat rechtskader voor de bestrijding van IOO-visserij heeft vastgesteld. Het heeft een geschikte en doelmatige monitoring-, controle- en inspectieregeling ingesteld door logboeken voor de registratie van vangstgegevens en radioroepnamen voor vissersvaartuigen in te voeren en de volledige vollezeevloot met het satellietvolgsysteem voor vissersvaartuigen (VMS) uit te rusten. Het heeft eveneens een afschrikkend sanctiestelsel ingevoerd, zijn rechtskader voor visserij herzien en voor de degelijke toepassing van de vangstcertificeringsregeling gezorgd. Voorts heeft Sri Lanka gezorgd voor een steeds betere naleving van de aanbevelingen en resoluties van regionale organisaties voor visserijbeheer (ROVB), zoals de maatregelen inzake havenstaatcontrole. Het heeft ROVB-regels omgezet in Sri Lankaans recht en heeft zijn eigen nationaal actieplan tegen IOO-visserij vastgesteld overeenkomstig het Internationaal Actieplan tegen illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij van de Verenigde Naties.

(6)

Uit het bovenstaande blijkt dat Sri Lanka aan de toepasselijke verplichtingen uit hoofde van internationaal recht heeft voldaan en dat de door Sri Lanka als vlaggenstaat genomen maatregelen volstaan om te zorgen voor naleving van de artikelen 94, 117 en 118 van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee en de artikelen 18, 19, 20 en 23 van de Overeenkomst van de Verenigde Naties over visbestanden.

(7)

Bijgevolg kan worden geconcludeerd dat de situatie die de aanmerking van Sri Lanka als niet-meewerkend derde land rechtvaardigde, is verholpen en dat Sri Lanka concrete maatregelen heeft genomen die een blijvende verbetering van de situatie kunnen bewerkstelligen.

(8)

Dientengevolge heeft de Raad Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/992 (5) vastgesteld, waarbij Sri Lanka van de lijst van niet-meewerkende landen wordt geschrapt.

(9)

In die omstandigheden moet Uitvoeringsbesluit 2014/715/EU worden ingetrokken met ingang van de datum waarop Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/992 in werking treedt.

(10)

Dit besluit sluit niet uit dat de Unie in de toekomst overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1005/2008 stappen neemt indien Sri Lanka zich niet kwijt van de taken die het krachtens het internationale recht als vlaggen-, haven-, kust- of marktstaat dient te vervullen om IOO-visserij te voorkomen, tegen te gaan en te beëindigen.

(11)

De in dit besluit vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het Comité voor de visserij en de aquacultuur van 28 februari 2017,

26.10.2017   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 276/64

(1)

Op 23 september 2013 heeft de Autoriteit een klacht ontvangen waarin werd betoogd dat aan Íslandsbanki hf. (hierna „ISB” genoemd) en Arion Bank hf. (hierna „Arion” genoemd) onrechtmatige staatssteun was toegekend in de vorm van een langlopende financiering tegen gunstige rentetarieven door de centrale bank van IJsland (hierna de „CBI” genoemd) (1).

(2)

Bij brief van 23 oktober 2013 heeft de Autoriteit een verzoek om informatie toegezonden aan de IJslandse autoriteiten (2), waarop laatstgenoemden op 17 januari 2014 hebben geantwoord (3). De zaak is in mei 2014 besproken tijdens een bijeenkomst van vertegenwoordigers van de Autoriteit en van de IJslandse autoriteiten in Reykjavik. Op deze besprekingen volgde een brief van 5 juni 2014 (4). In februari 2015 is de zaak opnieuw besproken tijdens een bijeenkomst van vertegenwoordigers van de Autoriteit en van de IJslandse autoriteiten (waaronder een vertegenwoordiger van de CBI) in Reykjavik. Op deze besprekingen volgde een brief van 24 februari 2015 (5), waarop de IJslandse autoriteiten op 1 april 2015 hebben geantwoord (6).

(3)

Bij Besluit nr. 208/15/COL van 20 mei 2015 heeft de Autoriteit de formele onderzoeksprocedure ingeleid met betrekking tot vermeende onrechtmatige staatssteun aan ISB en Arion in de vorm van overeenkomsten tot omzetting van leningen tegen vermeende preferentiële voorwaarden. Bij brief van 28 augustus 2015 (7) hebben de IJslandse autoriteiten opmerkingen over het besluit van de Autoriteit kenbaar gemaakt. Op diezelfde datum heeft de Autoriteit ook opmerkingen ontvangen van een van de twee vermeende begunstigden, met name Arion (8).

(4)

Op 24 september 2015 is het besluit tot inleiding van de formele onderzoeksprocedure bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie en in het EER-supplement daarbij (9). Bij brief van 5 oktober 2015 heeft de CBI opmerkingen bij het inleidingsbesluit ingediend (10).

(5)

Bij brief van 14 juni 2016 heeft de Autoriteit verzocht om aanvullende informatie van de CBI, ISB en Arion (11). De IJslandse autoriteiten hebben de verlangde informatie verstrekt bij brief van 20 september 2016 (12).

(6)

De betrokken maatregelen houden verband met door zekerheden gedekte leningen en effectenleningen van de CBI. In haar functie als centrale bank en geldschieter in laatste instantie, en in overeenstemming met het monetaire beleid van andere centrale banken, verleent de CBI kortlopende kredietfaciliteiten aan financiële ondernemingen in de vorm van door zekerheden gedekte leningen overeenkomstig de desbetreffende regels van de CBI. Financiële instellingen kunnen door zekerheden gedekte eendaagse leningen („overnight loans”) of leningen met een looptijd van zeven dagen aanvragen tegen door de CBI geaccepteerde zekerheden.

(7)

In 2007 en 2008 liet de door zekerheden gedekte kredietverlening een gestage toename zien en werd de CBI een belangrijke liquiditeitsbron voor financiële ondernemingen. Door zekerheden gedekte leningen piekten op 1 oktober 2008, vlak vóór de ineenstorting van de banken, toen de CBI 520 miljard ISK aan financiële instellingen had geleend. Op het ogenblik van de ineenstorting van de drie commerciële banken (Landsbankinn, Glitnir en Kaupthing) in oktober 2008 had de CBI tegenover deze binnenlandse financiële instellingen dan ook aanzienlijke vorderingen verworven, die waren gedekt door diverse soorten zekerheden. Op dat ogenblik bestond nagenoeg 42 % van de zekerheden voor de leenfaciliteiten van de CBI uit door de schatkist gegarandeerde effecten of door activa gedekte effecten, terwijl ongeveer 58 % van de onderliggende zekerheden uit door Glitnir, Kaupthing, en Landsbankinn uitgegeven obligaties bestond (13).

(8)

Bij het omvallen van Glitnir in 2008 werden de vorderingen van de CBI opeisbaar, waardoor de CBI schuldeiser van de failliete bank werd. Bij besluit van de financiële toezichthouder (hierna de „FME” genoemd) werden in oktober 2008 in principe alle binnenlandse activa en passiva (met uitzondering van een aantal uitgesloten activa en passiva) van Glitnir overgedragen aan ISB, met inbegrip van de bij de CBI uitstaande schuld van Glitnir ten bedrage van ongeveer 55,6 miljard ISK, alsook, indirect, de eigendom van de onderliggende zekerheden (de portefeuille van hypotheekleningen) (14).

(9)

Aangezien de schuld aan de CBI uit kortlopende, door zekerheden gedekte kredieten bestond, zou de onmiddellijke terugbetaling ervan ernstige gevolgen hebben gehad voor de liquiditeitspositie van ISB en kon de herstructurering van de bank erdoor in het gedrang komen. Volgens de CBI zou het alternatief erin hebben bestaan de schuld te innen, waardoor zij houder zou blijven van de portefeuille van hypotheekleningen. Dit zou een moeilijk beheerbare situatie zijn geweest voor een centrale bank. De portefeuille van hypotheekleningen verkopen werd op dat ogenblik evenmin als een optie beschouwd, gezien de financiële crisis en het uiterst beperkte aantal potentiële kopers op de markt.

(10)

Daarom heeft ISB getracht haar schuld zodanig te herschikken dat deze werd omgezet in een langlopende schuld met een redelijk aflossingsprofiel, teneinde verdere negatieve gevolgen voor de liquiditeitspositie van ISB te vermijden. Na onderhandelingen tussen ISB en de CBI is op 11 september 2009 een overeenkomst bereikt, in het kader waarvan ISB een stand-alone-obligatie ten bedrage van 55,6 miljard ISK ten behoeve van de CBI uitgaf. De obligatie was gedekt door dezelfde (of een vergelijkbare) portefeuille van hypotheekleningen als de gedekte obligaties die destijds door Glitnir waren uitgegeven. Er is sprake van overpanding van de obligatie: de LTV-ratio bedraagt 70 % (15). De obligatie heeft een looptijd van tien jaar en draagt een rente van 4,5 % die aan de CPI is gekoppeld (geïndexeerd op basis van de consumentenprijzen).

(11)

In oktober 2008 werd duidelijk dat Kaupthing niet meer kon worden gered, waardoor de FME de activiteiten van de bank overnam. Overeenkomstig wet nr. 125/2008 inzake de autoriteit voor betalingen uit de schatkist vanwege ongewone financiële marktomstandigheden enz. (de zogenoemde „noodwet”), die is goedgekeurd op 6 oktober 2008, heeft de FME besloten Kaupthing op te splitsen in een oude en een nieuwe bank. De nieuwe bank, die later tot Arion is omgedoopt, nam in principe de meeste binnenlandse activa en passiva over. De door zekerheden gedekte verplichtingen tegenover de CBI en de respectieve zekerheden, met inbegrip van de portefeuille van hypotheekleningen, werden niet overgedragen (16). De oude bank werd onder toezicht gesteld van een afwikkelingscomité en is later onderworpen aan liquidatieprocedures om uiteindelijk alle activiteiten te beëindigen.

(12)

Kaupthing, de regering en Arion bereikten op 3 september 2009 een overeenkomst over de kapitalisatie van Arion en de grondslag voor de door Kaupthing aan Arion betaalde vergoeding (hierna „de kapitalisatieovereenkomst van Kaupthing” genoemd). Krachtens deze overeenkomst kon Kaupthing de zeggenschap over Arion verkrijgen door in te schrijven op nieuw aandelenkapitaal en moest zij voor het nieuwe aandelenkapitaal betalen uit de eigen activa van de oude bank (dat wil zeggen uit activa die niet waren overgedragen ingevolge het hierboven beschreven besluit van de FME).

(13)

Voordat Kaupthing kon beslissen of zij een meerderheidsbelang in Arion zou verwerven, moest een overeenkomst met de CBI worden bereikt over de afwikkeling van de uitstaande vorderingen, aangezien sommige van de activa die zij zou moeten betalen voor het nieuwe aandelenkapitaal, als zekerheid waren gesteld voor door de CBI aan Kaupthing verstrekte leningen, waaronder de portefeuille van hypotheekleningen. Op 30 november 2009 hebben het Ministerie van Financiën, de CBI en het afwikkelingscomité van Kaupthing dan ook een overeenkomst bereikt over de afwikkeling van de vorderingen van de CBI tegenover Kaupthing (hierna „de afwikkelingsovereenkomst” genoemd). De afwikkeling van eendaagse leningen viel onder artikel 3 van de afwikkelingsovereenkomst, waarin de partijen overeenkwamen dat Arion de schuld van Kaupthing tegenover de CBI zou overnemen door een obligatie uit te geven voor een bedrag van ongeveer […] miljard ISK (*1), in een specifiek formulier dat als aanhangsel II aan de overeenkomst is gehecht. De CBI zou op haar beurt de portefeuille van hypotheekleningen aan Arion toewijzen.

(14)

Op 22 januari 2010 hebben Arion en de CBI een leningsovereenkomst gesloten die volgens de CBI en Arion de formele omzetting van artikel 3 van de afwikkelingsovereenkomst en de kapitalisatieovereenkomst vormde, waarbij de schuldeisers van Kaupthing eigenaar van Arion werden. De leningsovereenkomst is in de plaats gekomen van de eerdergenoemde obligatie. De leningsovereenkomst weerspiegelde grotendeels de voorwaarden van de obligatie, behalve dat het hoofdsombedrag van de leningsovereenkomst in EUR, USD en CHF luidde in plaats van in ISK. Deze wijziging van munteenheid was in overeenstemming met de voorwaarden van de afwikkelingsovereenkomst, waarin was bepaald dat Arion, ondanks de munteenheid van de hoofdsom, renten en tranches voor zover mogelijk in vreemde valuta's moest betalen. In de afwikkelingsprocedure was ook bepaald dat Arion een schriftelijk met redenen omkleed verzoek bij de CBI moest indienen als zij niet in vreemde valuta's kon betalen en in plaats daarvan in ISK wenste te betalen.

(15)

De leningsovereenkomst voorzag in een lening met een looptijd van zeven jaar, verlengbaar met twee termijnen van drie jaar, ten belope van […] miljoen EUR, […] miljoen USD en […] miljoen CHF. Het was Arion toegestaan de combinatie te wijzigen van de valuta's waarin de lening diende te worden terugbetaald. Het te betalen rentetarief was gelijk aan Euribor/Libor + 300 basispunten. De portefeuille van hypotheekleningen van Arion diende als zekerheid voor de CBI.

(16)

Volgens de klager zijn de leningsovereenkomsten tussen ISB, Arion en de CBI niet onderzocht in de besluiten van de Autoriteit tot goedkeuring van herstructureringssteun aan ISB en Arion (17). Aangezien de maatregelen in deze zaken niet zijn behandeld, acht de klager het belangrijk het advies van de Autoriteit te kennen over i) de verenigbaarheid van deze aanvullende vermeende steunmaatregelen met de EER-overeenkomst, en ii) de gevolgen van het verzuim van de IJslandse autoriteiten om deze maatregelen aan te melden.

(17)

De klager voert aan dat andere banken in IJsland op het ogenblik van de sluiting van de leningsovereenkomsten tussen de CBI en respectievelijk Arion en ISB geen dergelijke financiering konden krijgen. De klager stelt derhalve dat de steun selectief was, aangezien deze uitsluitend aan bepaalde op de IJslandse bancaire markt concurrerende financiële instellingen werd verleend. Volgens de klager is door de toekenning van een lening aan ISB steun verleend om uitwinning van zekerheden door de CBI met betrekking tot de gedekte obligatie te vermijden. In het geval van Arion was de lening toegekend met het oog op een passend evenwicht met betrekking tot het valutarisico van de bank. De klager voert aan dat andere financiële instellingen, die geen dergelijke steun ontvingen, genoopt waren activa te verkopen op markten die kopers bevoordeelden.

(18)

Volgens de klager verschaften de leningsovereenkomsten ISB en Arion een duidelijk voordeel in de vorm van een langlopende financiering met gunstige rentetarieven die onder het markttarief lagen en niet beschikbaar waren voor andere marktdeelnemers. Volgens de klager zou geen enkele particuliere investeerder dergelijke overeenkomsten hebben gesloten in deze turbulente periode op de financiële markten. Ter staving van zijn argument dat de rentetarieven onder het toenmalige markttarief lagen, verstrekte de klager „credit default swap spreads” of „CDS-spreads” van de IJslandse regering van 2009 en rentetarieven van 2009 op de obligatie-emissies HFF 150224 en HFF 150434 van het IJslandse fonds voor woningfinanciering (hierna „het HFF” genoemd). De klager houdt vol dat de maatregelen de positie van ISB en Arion op de bancaire markt hebben versterkt en de positie van andere marktdeelnemers bijgevolg hebben beïnvloed.

(19)

Tot slot voert de klager aan dat de door de IJslandse regering uitgevoerde herstructureringsplannen van ISB en Arion, die door de Autoriteit op grond van artikel 61, lid 3, onder b), van de EER-overeenkomst als verenigbare steun zijn aangemerkt, toereikend waren om de verstoring van de IJslandse economie op te heffen. Volgens de klager waren de via bovengenoemde overeenkomsten uitgevoerde aanvullende steunmaatregelen niet noodzakelijk, passend of evenredig om het IJslandse bankwezen te herstellen en houden ze bijgevolg onverenigbare staatssteun in.

(20)

In Besluit nr. 208/15/COL heeft de Autoriteit in de eerste plaats beoordeeld of de door de CBI aan Glitnir en Kaupthing verstrekte kortlopende kredietfaciliteiten, evenals de leningsovereenkomsten tussen de CBI en respectievelijk Arion en ISB, staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst konden vormen en, zo ja, of de staatssteun als verenigbaar met de werking van de EER-overeenkomst kon worden beschouwd.

(21)

Met betrekking tot de kortlopende, door zekerheden gedekte kredietverlening van de CBI aan banken en andere financiële instellingen stelde de Autoriteit vast dat aan de voorwaarden van de bancaire richtsnoeren (18) betreffende de liquiditeitssteun en centralebankfaciliteiten was voldaan. De Autoriteit concludeerde bijgevolg dat de door de CBI aan Glitnir en Kaupthing verstrekte kortlopende kredietfaciliteiten geen staatssteun inhielden.

(22)

Met betrekking tot de leningsovereenkomsten tegen vermeende gunstige voorwaarden tussen de CBI en respectievelijk Arion en ISB kwam de Autoriteit evenwel tot de voorlopige conclusie dat niet kon worden uitgesloten dat de overeenkomsten staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst vormen. In Besluit nr. 208/15/COL werden de onderstaande aspecten genoemd:

(23)

Volgens de Autoriteit moest aanvullend bewijs worden verstrekt om te kunnen vaststellen of de leningsvoorwaarden als verenigbaar met de werking van de EER-overeenkomst konden worden beschouwd.

(24)

Op basis van haar voorlopige beoordeling betwijfelde de Autoriteit bijgevolg of de betrokken maatregelen en met name de leningsvoorwaarden staatssteun vormden en, zo ja, of ze als verenigbaar met de werking van de EER-overeenkomst konden worden aangemerkt.

(25)

De CBI merkt op dat de herstructurering van het IJslandse financiële stelsel, de juridische grondslag en de uitvoering ervan door de regering, reeds eerder door de Autoriteit zijn behandeld, onder andere in de besluiten betreffende herstructureringssteun aan ISB en Arion. Volgens de CBI is het niet logisch om de in deze zaak onderzochte maatregelen uit hun context te halen en als op zichzelf staande instrumenten te beoordelen.

(26)

Volgens de CBI is het onrealistisch voor een centrale bank om zekerheden zoals die in het geval van Kaupthing (Arion) en ISB uit te winnen. Door het toe-eigenen van deze zekerheden zou de CBI de rol van een commerciële bank met een van de grootste portefeuilles van kredieten aan huishoudens in IJsland op zich hebben genomen. Dit zou in tegenspraak zijn met haar rol als centrale bank. Er was ook een aanzienlijk risico dat de activiteiten van Arion en ISB zouden worden gedestabiliseerd, wat de financiële stabiliteit in gevaar zou hebben gebracht. De Autoriteit mag niet vergeten dat de CBI wettelijk verplicht is financiële stabiliteit te bevorderen. Had de CBI de vordering tegenover ISB geïnd, dan zou de liquiditeitspositie van ISB daardoor zo zijn verzwakt dat zij niet meer als een gezonde bank had kunnen opereren, en zou de CBI bijgevolg niet in staat zijn geweest de gehele vordering te innen.

(27)

De CBI merkt op dat in de bancaire richtsnoeren helaas niet is bepaald wat er gebeurt als vorderingen uit hoofde van monetairbeleidstransacties niet worden betaald en een centrale bank maatregelen moet nemen om vorderingen te innen en zich tot zekerheid strekkende activa toe te eigenen. De CBI voert aan dat de omzetting van de vorderingen van de CBI in leningsovereenkomsten moet worden beschouwd als een normale voortzetting van de maatregelen van de schuldeiser om zijn vorderingen uit hoofde van kortlopende kredietfaciliteiten zo veel mogelijk te innen, en niet als een nieuwe financiering ten gunste van Arion en ISB.

(28)

Met betrekking tot de vraag of de leningsovereenkomsten de banken een voordeel verschaften, voert de CBI in de eerste plaats aan dat de initiële betalingsachterstand gelet op de uitzonderlijke omstandigheden in IJsland na de ineenstorting van het bankwezen in oktober 2008 geen staatssteun inhield. De afwikkeling van de betalingen met ISB in september 2009 en met Kaupthing in november 2009 kan volgens de CBI niet worden beschouwd als een achterstand, aangezien IJsland een uitvoerige herstructurering van het bankwezen onderging, met steun van het IMF, en er grote onzekerheid heerste over de waardering van de activa van de banken.

(29)

De CBI benadrukt dat zij wettelijk verplicht is de financiële stabiliteit te vrijwaren en toezicht te houden op het valutaevenwicht van kredietinstellingen. De CBI was dus wettelijk verplicht de ernstige situatie op dat ogenblik aan te pakken. Gezien de omstandigheden waren de leningsovereenkomsten de beste rationele economische beslissing. De CBI wijst erop dat het niet alleen onverenigbaar zou zijn geweest met haar rol als centrale bank om zich de zekerheden toe te eigenen, maar dat dit er uiteindelijk ook toe zou hebben geleid dat de CBI een kleiner deel van de kortlopende schuld zou hebben geïnd.

(30)

Daarnaast voert de CBI aan dat de voorwaarden van de leningsovereenkomsten, d.w.z. de rentetarieven en de zekerheden, gunstig voor haar waren. De CBI verwijst naar beschikbare informatie over uitgegeven instrumenten wereldwijd, en ook naar de voorwaarden van andere instrumenten die de partijen (Arion, ISB, de CBI, andere financiële instellingen en de staat) destijds zijn overeengekomen (19). Volgens de CBI waren de voorwaarden van de leningsovereenkomsten in beide gevallen bijgevolg volledig in overeenstemming met normale marktvoorwaarden op dat ogenblik, en bijgevolg ook met het beginsel van de particuliere investeerder in een markteconomie.

(31)

Met betrekking tot de vraag of deze leningsovereenkomsten selectief waren, voert de CBI aan dat alle ondernemingen die zich in een vergelijkbare juridische en feitelijke situatie bevonden, gelijk werden behandeld. De CBI merkt in dit verband op dat ook Straumur, een particuliere IJslandse investeringsbank, een overeenkomst met de CBI over de afwikkeling van haar kortlopende schuld had gesloten (20). Voorts bevond MP Bank zich volgens de CBI niet in een vergelijkbare feitelijke of juridische situatie, aangezien haar kortlopende schulden niet waren gedekt door met een portefeuille van hypotheekleningen vergelijkbare activa, maar wel met overheidspapier zoals instrumenten van de schatkist en vergelijkbare gewaarborgde instrumenten, d.w.z. gemakkelijk verhandelbare activa met een vastgelegde waarde die geen kosten in verband met toe-eigening met zich brachten. De CBI verwerpt bijgevolg de bewering dat andere banken in IJsland geen dergelijke financiering van de CBI of andere overheidsinstanties konden krijgen.

(32)

Tot slot wijst de CBI de Autoriteit erop dat er in de periode waarin de leningsovereenkomsten zijn gesloten, de facto geen concurrentie was tussen IJslandse financiële ondernemingen en andere financiële ondernemingen in de EER. In november 2008 nam het IJslandse Parlement wet nr. 134/2008 tot wijziging van wet nr. 87/1992 betreffende vreemde valuta aan, waarbij beperkingen werden opgelegd voor grensoverschrijdende kapitaalbewegingen en daarmee samenhangende valutatransacties, waardoor het voor buitenlandse financiële entiteiten onmogelijk werd te concurreren op de IJslandse markt (21). De CBI stelt bijgevolg dat de maatregelen de mededinging niet konden verstoren en het handelsverkeer tussen de partijen bij de EER-overeenkomst niet ongunstig konden beïnvloeden.

(33)

Op basis van het bovenstaande stelt de CBI dat de sluiting van de leningsovereenkomsten geen staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst kan vormen.

(34)

Als de Autoriteit toch zou oordelen dat de maatregelen staatssteun vormen, moeten deze volgens de CBI als verenigbaar met de EER-overeenkomst worden beschouwd op grond van artikel 61, lid 3, onder b), aangezien zij integrerend deel uitmaakten van de maatregelen die noodzakelijk, evenredig en passend waren om een ernstige verstoring in de IJslandse economie op te heffen, en dus rechtstreeks verband hielden met de herstructureringsmaatregelen die door de Autoriteit waren goedgekeurd in het kader van haar besluiten betreffende herstructureringssteun aan ISB en Arion.

(35)

Ook Arion voert aan dat de in deze zaak onderzochte maatregelen niet uit hun context mogen worden gehaald en niet als op zichzelf staande instrumenten mogen worden beoordeeld. Arion wijst erop dat de Autoriteit de herstructurering en kapitalisatie van Arion reeds onderzocht en goedkeurde in haar besluit betreffende herstructureringssteun aan Arion.

(36)

Arion merkt op dat de in vreemde valuta en niet in ISK luidende lening in overeenstemming was met de voorwaarden van de afwikkelingsovereenkomst, waarin was bepaald dat Arion rente en tranches voor zover mogelijk in vreemde valuta's moest betalen en slechts in uitzonderlijke omstandigheden in ISK mocht betalen. Arion merkt voorts op dat in artikel 4 van de afwikkelingsovereenkomst is bepaald dat de kredietnemer, met detoestemming van de kredietgever, de denominatie van de schuld gedeeltelijk of volledig mag wijzigen. De voorwaarden van de leningsovereenkomst zijn derhalve volledig in overeenstemming met de voorwaarden van de afwikkelingsovereenkomst. Arion benadrukt dat de Autoriteit de voorwaarden van de afwikkelingsovereenkomst reeds onderzocht en goedkeurde in haar besluit betreffende herstructureringssteun aan Arion (22).

(37)

Volgens Arion is de bewering van de Autoriteit in Besluit nr. 208/15/COL dat de positie van Arion zonder de portefeuille van hypotheekleningen zwak zou zijn geweest, onjuist. Volgens Arion was de portefeuille van hypotheekleningen namelijk een waardevol activum, aangezien zij leningen van sommige van de belangrijkste klanten van Arion bevatte en ook door Arion was beheerd. Ingevolge de afwikkelingsovereenkomst (en niet het besluit van de FME) kon Kaupthing de portefeuille van hypotheekleningen overdragen aan Arion als deel van de kapitalisatie van Arion. Zonder artikel 3 van de afwikkelingsovereenkomst (en dus zonder de overdracht van de portefeuille van hypotheekleningen) zouden andere activa evenwel de portefeuille van hypotheekleningen hebben vervangen teneinde te voldoen aan de vereisten van de kapitalisatie en de herstructurering van Arion.

(38)

Volgens Arion kon de positie van de CBI worden aangemerkt als die van een particuliere schuldeiser die vorderingen uitwint van Kaupthing, zoals omschreven in de afwikkelingsovereenkomst, overeenkomstig de geldende regels inzake liquidatieprocedures (23). De overdracht van de portefeuille van hypotheekleningen en de sluiting van de leningsovereenkomst vonden plaats tegen voorwaarden die volledig in overeenstemming waren met op dat ogenblik normale marktvoorwaarden. Het gedrag van de CBI voldoet derhalve aan het criterium van de particuliere schuldeiser. De CBI heeft Arion bijgevolg geen voordeel verschaft dat als staatssteun zou kunnen worden beschouwd.

(39)

Volgens Arion kunnen de belangrijkste punten die in aanmerking moeten worden genomen bij de beoordeling of een hypothetische particuliere schuldeiser een afwikkelingsovereenkomst en een leningsovereenkomst zou zijn aangegaan, als volgt worden samengevat:

(40)

Aangezien de Autoriteit het in Besluit nr. 208/15/COL moeilijk vond passende benchmarks voor de rentetarieven tijdens de financiële crisis te bepalen, heeft Arion informatie verschaft over uitgiften van gedekte obligaties en senior ongedekte obligaties door banken in Europa in de betrokken periode. Aangezien de door de CBI verstrekte lening in de eerste plaats wordt gedekt door hypotheken, kan zij volgens Arion worden vergeleken met in 2009 door Europese banken uitgegeven gedekte obligaties waarbij woninghypotheken als zekerheid werden gebruikt. Volgens Arion blijkt uit de door haar verstrekte gegevens (24) dat financieringsspreads die door Europese banken werden betaald, 0,1 % tot 1,90 % boven de interbancaire rentevoeten lagen, met een gemiddelde spread van 0,72 %. De hoogste rentetarieven voor gedekte obligaties werden betaald door de Bank of Ireland in september 2009 (1,9 % boven de interbancaire rentevoeten) en door EBS Mortgage Finance van Ierland (1,75 % boven deinterbancaire rentevoeten) in november 2009. Arion ziet niet hoe een door hypotheken en andere activa van hoge kwaliteit gedekt schuldinstrument, met een rentetarief van Libor + 3,00 %, als staatssteun kan worden gezien, terwijl tegelijkertijd de hoogste financieringskosten van een Europese bank met een hypothecaire zekerheid overeenkwamen met de interbancaire rentetarieven + 1,9 %.

(41)

Volgens Arion was de in de leningsovereenkomst aangebrachte wijziging ten opzichte van de voorwaarden van de afwikkelingsovereenkomst wat betreft de denominatie van de hoofdsom in EUR, USD en CHF in plaats van in ISK, gunstig voor de CBI. Arion merkt op dat na de ineenstorting van het bankwezen in oktober 2008 in IJsland strenge beperkingen zijn opgelegd voor grensoverschrijdende kapitaalbewegingen en daarmee samenhangende valutatransacties. De toepassing van het criterium van de particuliere schuldeiser kan in deze omstandigheden alleen maar leiden tot de conclusie dat een particuliere schuldeiser zou hebben gekozen voor een denominatie in vreemde valuta in plaats van in ISK. Een dergelijke verandering in denominatie zou bijgevolg in het voordeel van de schuldeiser en niet van de schuldenaar zijn.

(42)

Arion trekt ook een vergelijking met een afwikkelingsovereenkomst (hierna „de LBI-overeenkomst” genoemd) die in december 2009 is gesloten tussen de „nieuwe” Landsbankinn (hierna „NBI” genoemd) en de „oude” Landsbankinn (hierna „LBI” genoemd). De LBI-overeenkomst voorzag in de uitgifte van een senior gedekte obligatie door NBI ten gunste van LBI, uitgedrukt in EUR, GBP en USD, voor een bedrag van 247 miljard ISK in vreemde valuta, voor een periode van tien jaar. Daarnaast is begin 2013 een voorwaardelijke obligatie van 92 miljard ISK in vreemde valuta uitgegeven. De senior gedekte obligaties waren een vergoeding voor de activa en passiva die door LBI op 9 oktober 2008 waren overgedragen op grond van het besluit van de FME over de afstoting van activa en passiva door LBI aan NBI. Deze senior gedekte obligaties vervallen in oktober 2018 en in de eerste vijf jaar zijn er geen termijnbetalingen. De rentetarieven zijn gelijk aan Euribor/Libor + 175 basispunten voor de eerste vijf jaar en Euribor/Libor + 290 basispunten voor de resterende vijf jaar. Ze zijn gedekt door pools van leningen aan klanten van de Landsbankinn (25).

(43)

Volgens Arion zijn de voorwaarden van de LBI-overeenkomst rechtstreeks vergelijkbaar met de voorwaarden in de leningsovereenkomst. De verschillen kunnen als volgt worden samengevat:

(44)

Bovenstaande verschillen tussen beide gevallen zijn volgens Arion allemaal in het voordeel van de leningsovereenkomst en de CBI, d.w.z. een hogere rentevoet, een lager hoofdsombedrag en een sterkere pool van zekerheden, ondanks het feit dat de kredietverstrekker in dit geval een particuliere partij is. Dit duidt erop dat de voorwaarden van de financiering aan Arion in het kader van de leningsovereenkomst in overeenstemming waren met de destijds heersende marktvoorwaarden.

(45)

Samenvattend stelt Arion dan ook dat de sluiting van de leningsovereenkomst tussen de CBI en Arion geen staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst kan vormen.

(46)

Mocht de Autoriteit ondanks de hierboven uiteengezette argumenten oordelen dat de maatregelen staatssteun vormen, dan voert Arion aan dat deze maatregelen verenigbaar zijn met de EER-overeenkomst op grond van artikel 61, lid 3, onder b).

(47)

Aangezien de betrokken maatregelen onlosmakelijk deel uitmaakten van de definitieve kapitalisatie van Arion en het aan de Autoriteit overgelegde herstructureringsplan, kunnen deze maatregelen volgens Arion niet los worden gezien van de algemene beoordeling door de Autoriteit in deze zaak. Ze vallen bijgevolg onder het besluit van de Autoriteit betreffende herstructureringssteun aan Arion.

(48)

Arion is voorts van mening dat de Autoriteit de hele feitelijke en juridische situatie in aanmerking moet nemen als zij het mogelijk acht een specifiek deel van een transactie dat door de Autoriteit reeds is onderzocht en goedgekeurd in het kader van haar besluit betreffende herstructureringssteun aan Arion, opnieuw te bezien. De beoordeling door de Autoriteit van de verenigbaarheid van de betrokken maatregelen met de interne markt moet dus in overeenstemming zijn met de beoordeling in het besluit betreffende herstructureringssteun aan Arion, met name wat betreft de naleving van de criteria van de toepasselijke richtsnoeren inzake staatssteun.

(49)

ISB heeft informatie verstrekt over de voorwaarden van vergelijkbare door activa gedekte obligaties in Europa op het ogenblik van de sluiting van de overeenkomst met de CBI. Volgens ISB werden dergelijke door activa gedekte obligaties verhandeld met een premie van 40-80 basispunten tegen door de staat gegarandeerde waardepapieren. ISB heeft een grafiek verstrekt met gegevens van 2009 voor drie landen (Frankrijk, Duitsland en Spanje) en met de verschillen tussen de spreads van gedekte obligaties en de overheidsspreads. De iBoxx-spreads (26) zijn een gewogen gemiddelde van alle uitstaande gedekte obligaties uit die landen, waarbij de gemiddelde looptijd van de indices vijf tot zeven jaar bedraagt.

(50)

Zoals kan worden opgemaakt uit de grafiek, schommelde de spread in die periode aanzienlijk en is hij in het geval van Spanje momenteel negatief. In 2009 varieerden de verschillen in spreads voor de drie landen tussen 40 en 160 basispunten.

(51)

In de onderstaande hoofdstukken zal de Autoriteit beoordelen of de leningsovereenkomsten tussen de CBI en respectievelijk ISB en Arion staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst inhouden.

(52)

Een maatregel vormt staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst als alle onderstaande voorwaarden zijn vervuld: de maatregel i) wordt verleend door de staat of uit staatsmiddelen; ii) verschaft een onderneming een economisch voordeel; iii) is selectief, en iv) kan de mededinging vervalsen en het handelsverkeer tussen de overeenkomstsluitende partijen ongunstig beïnvloeden.

(53)

Om te beginnen zij erop gewezen dat de staatssteunregels niet voorzien in een algemene vrijstelling voor het monetaire beleid (27). De uitsluiting van liquiditeitssteun van de toepassing van staatssteun, zoals vermeld in overweging 21, beperkt zich namelijk tot maatregelen die voldoen aan de voorwaarden van punt 51 van de bancaire richtsnoeren van 2008 en punt 62 van de bancaire richtsnoeren van 2013 (28). Dit betekent niet dat alle maatregelen van centrale banken zijn uitgesloten van de toepassing van de staatssteunregels. In dit geval is deAutoriteit van oordeel dat de verstrekking van langlopende leningen door de CBI niet voldoet aan de voorwaarden van vorengenoemde punten van de bancaire richtsnoeren van 2008 en 2013, aangezien de maatregelen verband hielden met de herstructureringsmaatregelen ten gunste van beide banken. De Autoriteit moet de maatregelen derhalve toetsen aan de voorwaarden van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst.

(54)

Volgens artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst moet een maatregel door de staat of met staatsmiddelen zijn bekostigd om staatssteun te vormen.

(55)

Onder de staat vallen in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst alle organen van het staatsbestuur, van de centrale overheid tot de gemeente of het laagste bestuurlijke niveau, alsmede overheidsbedrijven en -instanties (29).

(56)

De onderzochte maatregelen hebben de vorm van leningsovereenkomsten tussen de CBI en Arion en ISB tegen beweerdelijk gunstige voorwaarden.

(57)

Om vast te stellen of met de verstrekking van langlopende leningen door de CBI staatsmiddelen gemoeid zijn, moet worden beoordeeld of door een centrale bank genomen maatregelen aan de staat kunnen worden toegerekend. Centrale banken zijn doorgaans onafhankelijk van de centrale overheid. Het is evenwel irrelevant of een instelling in de overheidssector al dan niet autonoom is (30). Bovendien wordt algemeen aanvaard dat centrale banken een overheidstaak uitoefenen. De Autoriteit merkt op dat financiële steun die wordt verleend door een openbare instelling, volgens vaste rechtspraak kan resulteren in de toekenning van staatssteun (31). De door een centrale bank verleende overheidssteun kan dus als toerekenbaar aan de staat worden gezien en bijgevolg als staatssteun worden aangemerkt (32). Volgens de bancaire richtsnoeren van 2013 impliceren door een centrale bank aan bepaalde kredietinstellingen verstrekte financiële middelen namelijk doorgaans de overdracht van staatsmiddelen (33).

(58)

Desalniettemin kan de vraag of de betrokken leningsovereenkomsten door de staat zijn verleend of met staatsmiddelen zijn bekostigd, worden opengelaten, gezien de conclusie hieronder dat de maatregelen de banken geen economisch voordeel hebben verschaft.

(59)

Om als staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst te worden aangemerkt, moeten de maatregelen bepaalde ondernemingen een voordeel verschaffen.

(60)

Een voordeel in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst is een economisch voordeel dat een onderneming onder normale marktvoorwaarden niet zou hebben verkregen, waardoor zij in een gunstiger positie komt te verkeren dan haar concurrenten. Alleen de gevolgen van de maatregel voor de onderneming zijn relevant, niet de oorzaken of de doeleinden van de overheidsmaatregel (34). Om als steun te worden aangemerkt, kan de maatregel bestaan in een positief economisch voordeel of een verlichting van de economische lasten. Dat laatste betreft een brede categorie van maatregelen ter verlichting van de lasten die de onderneming normaliter uit eigen middelen moet dragen. De vraag of de sluiting van de leningsovereenkomsten kan worden beschouwd als de toekenning van een voordeel aan ISB en Arion, zal uiteindelijk afhangen van de vraag of een particuliere schuldeiser van vergelijkbare omvang als het overheidsorgaan, en die in dezelfde marktomstandigheden opereert, een vergelijkbare lening tegen vergelijkbare voorwaarden zou hebben verstrekt.

(61)

Om vast te stellen of een overheidsorgaan heeft gehandeld als een marktdeelnemer in een vergelijkbare situatie, dient alleen rekening te worden gehouden met de voordelen en verplichtingen die de staat of het overheidsorgaanheeft in zijn hoedanigheid van marktdeelnemer, en niet met die welke voortvloeien uit zijn hoedanigheid van overheid (35). Om vast te stellen of een overheidsmaatregel marktconform is, moet deze bovendien vooraf worden beoordeeld en dient alleen rekening te worden gehouden met informatie die beschikbaar was op het ogenblik dat tot de maatregel werd besloten. Voorts kan de marktconformiteit van het schuldinstrument bij gebrek aan specifieke marktinformatie over een bepaalde schuldtransactie worden vastgesteld aan de hand van een vergelijking met vergelijkbare markttransacties, d.w.z. via benchmarking.

(62)

Het criterium van de particuliere schuldeiser, dat is ontwikkeld en verfijnd door de rechterlijke instanties van de Europese Unie (36), is bedoeld om vast te stellen of de voorwaarden waaronder een vordering van een openbare schuldeiser moet worden terugbetaald, eventueel door betalingen te herschikken, staatssteun vormen. Wanneer de staat in de positie verkeert van een schuldeiser die zo veel mogelijk wil terugzien van een uitstaande schuld en niet in die van een investeerder of promotor van een project, kan het zijn dat een clemente behandeling alleen (in de vorm van uitstel van betaling) niet toereikend is om uit te gaan van een gunstige behandeling in de zin van staatssteun. In dergelijke omstandigheden moet het gedrag van de publieke schuldeiser worden vergeleken met dat van een hypothetische particuliere schuldeiser in een vergelijkbare feitelijke en juridische situatie. De cruciale vraag is of een particuliere schuldeiser een schuldenaar in vergelijkbare omstandigheden op dezelfde wijze zou hebben behandeld.

(63)

Alvorens de leningsovereenkomsten te beoordelen, moet worden nagegaan of de initiële betalingsachterstand (naar wordt aangenomen van oktober 2008 tot eind 2009) staatssteun kan vormen. In het algemeen kunnen besluiten van overheidsinstanties om een betalingsachterstand bij een lening te tolereren, de schuldenaar een voordeel opleveren en staatssteun inhouden. Hoewel een tijdelijk uitstel van betaling wellicht zou overeenkomen met het gedrag van een particuliere schuldeiser en bijgevolg geen staatssteun zou inhouden, kan dit gedrag, dat aanvankelijk marktconform was, in het geval van langdurige betalingsachterstanden wel staatssteun worden (37).

(64)

Vanuit het oogpunt van een particuliere schuldeiser is de uitwinning van een opeisbare vordering een vanzelfsprekende norm. Dit geldt ook wanneer de schuldenaar in financiële moeilijkheden verkeert of in het geval van insolventie. Particuliere schuldeisers zullen in dergelijke omstandigheden normaliter niet bereid zijn een verder uitstel van betaling te accepteren als dit hun geen duidelijk voordeel oplevert. Integendeel, zodra een schuldenaar in financiële moeilijkheden terechtkomt, zouden verdere leningen slechts worden toegekend onder striktere voorwaarden, bijvoorbeeld tegen een hogere rentevoet of met uitgebreidere zekerheden, aangezien de terugbetaling in gevaar is. Uitzonderingen kunnen worden gerechtvaardigd in individuele gevallen waarin niet-uitwinning economisch gesproken een zinniger alternatief lijkt. Dit zou het geval zijn wanneer niet-uitwinning duidelijk de kans vergroot dat een aanzienlijk groter deel van de vorderingen wordt geïnd in vergelijking met andere mogelijke alternatieven, of wanneer daardoor nog grotere verliezen kunnen worden afgewend. Het kan in het belang van een particuliere schuldeiser zijn het bedrijf van de schuldenaar operationeel te houden in plaats van zijn vermogen te liquideren en zo, in bepaalde omstandigheden, slechts een deel van de schulden te innen. Wanneer een particuliere schuldeiser accepteert af te zien van de volledige uitwinning van zijn vordering, zal hij normaliter van de schuldenaar verlangen dat die aanvullende zekerheden stelt. Als dit bijvoorbeeld in verband met financiële moeilijkheden niet mogelijk is, dan zal de particuliere schuldeiser trachten een maximale compensatie te krijgen, mocht de financiële toestand van de schuldenaar later verbeteren. In geval van ontoereikende zekerheden of verbintenissen van de kant van de schuldenaar zal een particuliere schuldeiser doorgaans niet accepteren overeenkomsten tot herschikking van schulden te sluiten of de schuldenaar extra leningen te verstrekken.

(65)

De initiële achterstand in de afwikkeling van de betalingen aan ISB in september 2009 en aan Kaupthing in november 2009 kan volgens de CBI, gelet op de uitzonderlijke omstandigheden in IJsland na de ineenstorting van het bankwezen in oktober 2008, niet als een betalingsachterstand worden beschouwd. In de periode tussen de ineenstorting en de vereffening van de vorderingen onderging IJsland een uitgebreide herstructurering van het bankwezen met steun van het IMF en heerste er grote onzekerheid over de correcte waardering van de activa vande banken. De CBI had als schuldeiser van de banken dan ook tijd nodig om de activa die als zekerheid dienden, correct te waarderen. De Autoriteit heeft deze argumenten onderzocht en is van oordeel dat de CBI wat betreft de initiële betalingsachterstand heeft gehandeld in overeenstemming met het criterium van de particuliere schuldeiser.

(66)

Voorts dient de Autoriteit te beoordelen of een particuliere schuldeiser met vergelijkbare kortlopende vorderingen tegenover wanbetalende banken zou hebben ingestemd met de overdracht van de portefeuille van hypotheekleningen onder bovenstaande voorwaarden, en met de daaropvolgende sluiting van leningsovereenkomsten met de nieuwe banken volgens dezelfde voorwaarden.

(67)

De Autoriteit merkt op dat de CBI in de nasleep van de ineenstorting van Glitnir en Kaupthing in het najaar 2008 in een positie verkeerde waarin het onrealistisch was te verwachten dat zekerheden zoals die in het geval van Arion en ISB konden worden uitgewonnen. Gelet op het feit dat de kredietportefeuilles een groot deel van het klantenbestand van Arion en ISB uitmaakten, had de toe-eigening van deze zekerheden de financiële stabiliteit van Arion en ISB in gevaar kunnen brengen en tot faillissement kunnen leiden. De uitwinning van de zekerheid zou ook extra administratieve kosten voor de CBI met zich hebben gebracht. Als de kredietportefeuilles te koop waren aangeboden, zou de CBI bovendien ook geen garantie op een acceptabele inning hebben gehad en was het gelet op de toenmalige marktsituatie in IJsland hoogst onwaarschijnlijk dat er investeerders met een toereikende vermogenspositie waren om de portefeuilles te verwerven. De toe-eigening van de portefeuilles van hypotheekleningen, hetzij door uitwinning van de zekerheid, hetzij na faillissement, zou er bijgevolg toe hebben geleid dat de CBI uiteindelijk een lager bedrag van de kortlopende schuld had teruggekregen.

(68)

In het licht van deze situatie heeft de CBI er dan ook voor gekozen de leningsovereenkomsten te sluiten om zich te verzekeren van de volledige betaling van haar vorderingen, met rente en zonder administratieve kosten. De leningsovereenkomsten zijn dus gesloten om een maximale inning te garanderen.

(69)

Op basis van deze elementen is de Autoriteit van oordeel dat de CBI er bij de sluiting van de leningsovereenkomsten naar streefde haar vorderingen zo veel mogelijk te innen.

(70)

De Autoriteit moet ook beoordelen of de aan de leningsovereenkomsten verbonden voorwaarden, en met name de geldende rentetarieven, voor een particuliere schuldeiser toereikend zouden zijn geweest om te voldoen aan het criterium van de particuliere schuldeiser.

(71)

In Besluit nr. 208/15/COL merkt de Autoriteit op dat het moeilijk was de passende benchmarks voor de rentetarieven tijdens de financiële crisis te vast te stellen. Als reactie hierop hebben ISB, Arion en de CBI aanvullende informatie en opmerkingen ingediend.

(72)

ISB voert aan dat de rentetarieven in overeenstemming zijn met die welke destijds voor vergelijkbare door activa gedekte obligaties golden. De obligatie van ISB heeft een looptijd van tien jaar, met een rente van 4,5 % die aan de CPI is gekoppeld (geïndexeerd op basis van de consumentenprijzen), en er is sprake van overpanding: de LTV-ratio bedraagt 70 %. Het rentetarief was vastgesteld op ongeveer 50 basispunten boven op de door de staat gegarandeerde HFF-obligaties op het tijdstip van uitgifte. Ter vergelijking: de in Europa op dat ogenblik gebruikelijke tarieven voor dergelijke door activa gedekte effecten lagen tussen 40 en 80 basispunten boven door de staat gegarandeerde waardepapieren. ISB heeft ook een grafiek verstrekt waaruit blijkt dat de verschillen in spreads voor Frankrijk, Duitsland en Spanje varieerden tussen 40 en 160 basispunten in 2009.

(73)

Arion voert eveneens aan dat haar leningsovereenkomst met de CBI tegen marktvoorwaarden is gesloten. Arion vergelijkt ze, onder andere, met een soortgelijke overeenkomst tussen NBI en LBI. Beide overeenkomsten zijn gesloten rond hetzelfde tijdstip, namelijk eind 2009 en begin 2010, en voorzagen in vergelijkbare vereffeningen van vorderingen. Uit de vergelijking blijkt dat de voorwaarden van de leningsovereenkomst met Arion strikter waren dan die van de LBI-overeenkomst, waarbij een particuliere kredietverstrekker betrokken was. In de LBI-overeenkomst waren namelijk lagere rentetarieven vastgesteld, was de hoofdsom groter en waren de zekerheden zwakker en minder gediversifieerd dan in het geval van de leningsovereenkomst met Arion.

(74)

In haar brief van 31 maart 2015 (38) heeft Arion aanvullende informatie verschaft over uitgiften van gedekte obligaties en senior ongedekte obligaties door banken in Europa in de periode van 1 januari 2009 tot en met 31 december 2010. Gelet op het feit dat de door de CBI verstrekte lening in de eerste plaats is gedekt door hypotheken, voert Arion aan dat deze kan worden vergeleken met in 2009 door Europese banken uitgegeven gedekte obligaties waarbij woninghypotheken als zekerheid werden gebruikt. Zoals hierboven vermeld, lagen despreads voor financiering door Europese banken volgens de door Arion verstrekte gegevens 0,1 % tot 1,90 % boven de interbancaire rentevoeten, met een mediane spread van 0,72 %. De hoogste rentetarieven voor gedekte obligaties werden in september 2009 door de Bank of Ireland betaald (1,9 % boven de interbancaire rentevoeten) en in november 2009 door EBS Mortgage in Ierland (1,75 % boven de interbancaire rentevoeten).

(75)

De CBI voert ook aan dat de voorwaarden van de leningsovereenkomsten, d.w.z. de rentetarieven en de zekerheden, gunstig waren voor haar. Volgens de CBI blijkt dit uit de beschikbare informatie over wereldwijd uitgegeven instrumenten (zoals gedocumenteerd door Arion, zie hierboven), alsook uit de voorwaarden van andere instrumenten die destijds zijn uitgegeven, waaronder de LBI-overeenkomst.

(76)

De Autoriteit merkt op dat de leningsovereenkomsten tussen de CBI en de banken een rente dragen van Libor + 3,00 %, en zijn gedekt door hypotheken en andere activa. Zoals blijkt uit de door ISB en Arion verstrekte informatie, ligt dit rentetarief ruim boven de gemiddelde rentetarieven voor vergelijkbare schuldinstrumenten in die periode, en ligt het zelfs hoger dan de hoogste financieringskosten van andere Europese banken die destijds hypotheken als zekerheid gebruikten (Bank of Ireland: interbancaire rentevoeten van + 1,9 %). De Autoriteit is van oordeel dat de door de banken verstrekte informatie over vergelijkbare schuldinstrumenten betrouwbaar is en een nauwkeurig beeld geeft van de marktomstandigheden op het ogenblik dat de leningsovereenkomsten werden gesloten. Aangezien deze rentetarieven zijn overeengekomen door particuliere partijen, is de Autoriteit bovendien van oordeel dat ze een geschiktere benchmark voor de vaststelling van de toenmalige markttarieven vormen dan de CDS-spreads en de rentetarieven voor de HFF-obligaties die door de klager werden genoemd.

(77)

Met betrekking tot de met Arion gesloten leningsovereenkomst merkt de Autoriteit op dat de lening in vreemde valuta luidde en niet in ISK. Zoals Arion opmerkt, was deze verandering in denominatie evenwel in overeenstemming met de voorwaarden van de afwikkelingsovereenkomst, waarin is bepaald dat Arion renten en aflossingen voor zover mogelijk in vreemde valuta moet betalen, en dat Arion met de toestemming van de kredietgever de denominatie van de schuld geheel of gedeeltelijk mag wijzigen. Zoals eerder opgemerkt, had de Autoriteit de voorwaarden van de afwikkelingsovereenkomst reeds onderzocht en goedgekeurd in het kader van het besluit betreffende herstructureringssteun aan Arion. Bovendien zou een particuliere schuldeiser als gevolg van de strenge beperkingen voor grensoverschrijdende kapitaalbewegingen en daarmee samenhangende valutatransacties volgens Arion naar alle waarschijnlijkheid de voorkeur hebben gegeven aan een denominatie in vreemde valuta boven een denominatie in ISK. Een dergelijke verandering in denominatie zou bijgevolg in het voordeel van de schuldeiser en niet van de schuldenaar zijn.

(78)

Gelet op de toenmalige marktparameters en de overgelegde bewijzen concludeert de Autoriteit dat de voorwaarden in het algemeen, en de rentetarieven in het bijzonder, van de leningsovereenkomsten voor een particuliere schuldeiser in eenzelfde feitelijke en juridische situatie evenzeer aanvaardbaar zouden zijn geweest.

(79)

In het licht van het bovenstaande concludeert de Autoriteit dat de leningsovereenkomsten tussen de CBI en respectievelijk ISB en Arion geen economisch voordeel aan ISB en Arion verschaften.

(80)

Om als staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst te worden aangemerkt, moet de maatregel selectief zijn, de mededinging verstoren en het handelsverkeer tussen de overeenkomstsluitende partijen ongunstig beïnvloeden. Aangezien de Autoriteit concludeert dat in dit geval geen economisch voordeel is verschaft en de cumulatieve voorwaarden voor het bestaan van staatssteun bijgevolg niet zijn vervuld, is verder onderzoek door de Autoriteit in dit verband evenwel niet nodig.

(81)

Op basis van de bovenstaande beoordeling stelt de Autoriteit vast dat de leningsovereenkomsten die de CBI heeft gesloten met ISB en Arion, geen staatssteun in de zin van artikel 61, lid 1, van de EER-overeenkomst vormen,