21.3.2014   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 86/1

(1)

Overeenkomstig artikel 168 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) moet bij de bepaling en de uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Unie een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid worden verzekerd. De Unie dient het nationale gezondheidsbeleid aan te vullen en te ondersteunen, samenwerking tussen lidstaten aan te moedigen en de coördinatie tussen hun programma's te bevorderen, en dient de verantwoordelijkheden van de lidstaten met betrekking tot de bepaling van hun gezondheidsbeleid, alsmede de organisatie en de verstrekking van gezondheidsdiensten en geneeskundige verzorging ten volle te eerbiedigen.

(2)

Teneinde aan de voorschriften van artikel 168 VWEU te voldoen, zijn permanente inspanningen vereist. Ook het bevorderen van een goede gezondheid op Unie-niveau maakt onlosmakelijk deel uit van "Europa 2020: een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei" ("de Europa 2020-strategie"). Mensen langer gezond en actief houden en hen in staat stellen een actieve rol te spelen bij de zorg voor de eigen gezondheid, zal positieve algemene effecten op de volksgezondheid hebben, met name vermindering van de ongelijkheid op gezondheidsgebied, maar ook een positief effect op de levenskwaliteit, de productiviteit en het concurrentievermogen, en zal de druk op de nationale begrotingen doen afnemen. Steun voor en erkenning van innovatie, die effect heeft op de gezondheid draagt ertoe bij de gezondheidssector in het licht van de demografische veranderingen duurzaam te houden; vermindering van de ongelijkheid op gezondheidsgebied is belangrijk om inclusieve groei te kunnen verwezenlijken. In die context is het passend dat het derde actieprogramma voor de Unie op het gebied van gezondheid (2014–020) ("het programma") wordt vastgesteld.

(3)

Volgens de definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is gezondheid een toestand van volkomen lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn en niet alleen de afwezigheid van ziekte of beperkingen. Om de bevolking in de Unie betere gezondheid te bieden en de ongelijkheid in dit opzicht terug te dringen, moet beslist niet alleen op lichamelijke gezondheid worden ingezet. Volgens de WHO is 40% van het aantal levensjaren dat met een beperking wordt doorgebracht te wijten aan geestelijke gezondheidsproblemen. De problemen met geestelijke gezondheid zijn velerlei, langdurig en leiden tot discriminatie, en dragen in aanzienlijke mate bij aan ongelijkheid op gezondheidsgebied. Bovendien is de economische crisis van invloed op factoren die de geestelijke gezondheid bepalen, omdat beschermende factoren erdoor worden belemmerd en risicofactoren in de hand worden gewerkt.

(4)

De vorige communautaire actieprogramma's op het gebied van de volksgezondheid (2003-2008) en op het gebied van gezondheid (2008-2013), die respectievelijk zijn goedgekeurd bij Besluit nr. 1786/2002/EG (4) en Besluit nr. 1350/2007/EG van het Europees Parlement en de Raad (5) ("de vorige gezondheidsprogramma's"), kregen een positieve evaluatie omdat zij een aantal belangrijke ontwikkelingen en verbeteringen tot gevolg hebben gehad. Met het programma moet worden voortgebouwd op de resultaten van de eerdere gezondheidsprogramma's. Ook moet rekening worden gehouden met de aanbevelingen van de externe audits en van gedane evaluaties, met name met de aanbevelingen van de Rekenkamer in diens speciaal verslag nr. 2/2009: voor de periode na 2013 moeten het Europees Parlement, de Raad en de Commissie de ruimte voor activiteiten van de Unie inzake volksgezondheid en de aanpak van de uniale financiering op dat terrein opnieuw bezien. Daarbij moet rekening worden gehouden met de beschikbare begrotingsmiddelen en met het bestaan van andere samenwerkingsmechanismen als middel om de samenwerking en de uitwisseling van informatie tussen belanghebbenden in geheel Europa te vergemakkelijken.

(5)

Overeenkomstig de doelstellingen van de strategie Europa 2020 moet het programma zich toespitsen op een reeks goed gedefinieerde doelstellingen en acties met een duidelijke, bewezen meerwaarde van de Unie, en moet het de ondersteuning concentreren op een kleiner aantal activiteiten op prioritaire gebieden. Overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel moet de nadruk worden gelegd op gebieden waar er duidelijk grensoverschrijdende of internemarktaspecten zijn, of waar samenwerking op het niveau van de Unie aanzienlijke voordelen oplevert en de efficiëntie aanzienlijk verhoogt.

(6)

Het programma moet een instrument zijn ter bevordering van acties op gebieden waar er een meerwaarde van de Unie is, die kan worden aangetoond op basis van het volgende: de uitwisseling van goede werkmethoden tussen de lidstaten; de ondersteuning van netwerken voor kennisuitwisseling of onderling leren; het aanpakken van grensoverschrijdende bedreigingen om risico's en de gevolgen ervan te beperken; het aanpakken van bepaalde aangelegenheden met betrekking tot de interne markt wanneer de Unie over substantiële legitimiteit beschikt om in de lidstaten kwalitatief hoogstaande oplossingen te garanderen; het ontsluiten van het innovatiepotentieel op gezondheidsgebied; maatregelen die kunnen leiden tot een benchmarkingsysteem om besluitvorming met kennis van zaken op het niveau van de Unie mogelijk te maken; het vergroten van de efficiëntie door verspilling van hulpbronnen door dubbel werk te voorkomen en door het gebruik van financiële middelen te optimaliseren.

(7)

De uitvoering van het programma moet als dusdanig de verantwoordelijkheid van de lidstaten inzake de bepaling van hun gezondheidsbeleid, en inzake de organisatie en de verstrekking van gezondheidsdiensten en geneeskundige verzorging eerbiedigen.

(8)

Volgens het rapport van de WHO over de Europese gezondheid uit 2009 is er ruimte om meer in volksgezondheid en gezondheidszorgstelsels te investeren. In dit opzicht worden de lidstaten ertoe aangemoedigd om de verbetering van de gezondheid in hun nationale programma's als een prioriteit te beschouwen en om te profiteren van een betere bekendheid met de mogelijkheden van uniale financiering voor gezondheid. Het programma moet bijgevolg de integratie van zijn resultaten in het nationale gezondheidsbeleid bevorderen.

(9)

Innovatie in gezondheid moet worden opgevat als een volksgezondheidsstrategie die zich niet beperkt tot technologische vooruitgang in de vorm van producten en diensten. De bevordering van innovatie op het gebied van volksgezondheidsmaatregelen, preventiestrategieën, het beheer van gezondheidsstelsels en de organisatie en verstrekking van gezondheidsdiensten en geneeskundige zorg, onder meer initiatieven inzake gezondheidsbevordering en ziektepreventie, beschikt over het potentieel om de gezondheidsresultaten te verbeteren, de kwaliteit van de patiëntenzorg te verhogen en aan onvoldane behoeften te voldoen, en voorts de concurrentie tussen de actoren te bevorderen en de kostenefficiëntie en duurzaamheid van de gezondheidsdiensten en geneeskundige zorg te verbeteren. Het programma moet dan ook de vrijwillige toepassing van innovatie in de gezondheidszorg bevorderen, rekening houdend met de in de conclusies van de Raad van 2 juni 2006 genoemde gemeenschappelijke waarden en beginselen van de gezondheidsstelsels van de Europese Unie (6).

(10)

Het programma moet, met name in de context van de economische crisis, ertoe bijdragen dat ongelijkheid op gezondheidsgebied wordt uitgevlakt en rechtvaardigheid en solidariteit worden bevorderd door middel van acties in het kader van de verschillende doelstellingen en de uitwisseling van optimale werkwijzen wordt aangemoedigd en bevorderd.

(11)

Op grond van de artikelen 8 en 10 VWEU moet de Unie de gelijkheid tussen man en vrouw bevorderen en heeft zij tot doel discriminatie te bestrijden. Het programma moet derhalve de integratie van gendergelijkheids- en non-discriminatiedoelstellingen bij elke actie ondersteunen.

(12)

De patiënten moeten de middelen - onder meer uitbreiding van hun kennis over gezondheid - aangereikt krijgen om met hun gezondheid te kunnen omgaan, proactiever samen te werken met zorgverleners, slechte gezondheid te voorkomen en geïnformeerde keuzes te maken. De transparantie en patiëntgerichtheid van gezondheidszorgactiviteiten en -stelsels en de beschikbaarheid van betrouwbare, onafhankelijke en gebruikersvriendelijke informatie voor patiënten moeten worden geoptimaliseerd. Werkwijzen in de gezondheidszorg moeten mede ingegeven zijn door feedback van en communicatie met patiënten. Ondersteuning van lidstaten, patiëntenorganisaties en belanghebbenden is essentieel en moet op het niveau van de Unie worden gecoördineerd om patiënten, in het bijzonder patiënten die aan zeldzame ziekten lijden, op een doeltreffende manier te helpen profiteren van grensoverschrijdende gezondheidszorg.

(13)

Het verminderen van de last van resistente infecties en zorginfecties en het garanderen van de beschikbaarheid van doeltreffende antibiotica is van essentieel belang met het oog op een efficiënte gezondheidszorg en de veiligheid van de patiënten. Het programma moet ten dienste staan van een volgehouden streven naar verbetering van de analysemethoden om resistentie tegen antimicrobiële stoffen op te sporen en te voorkomen en moet zorgen voor betere coördinatie tussen alle gezondheidszorgactoren, ook in de veterinaire sector, met betrekking tot resistentie tegen antimicrobiële stoffen.

(14)

Gezien de vergrijzing van de bevolking kunnen doelgerichte investeringen ter bevordering van de gezondheid en het voorkomen van ziekten het aantal gezonde levensjaren verhogen en het ouderen aldus mogelijk maken tot op hogere leeftijd een gezond en actief leven te leiden. Meer dan 80% van de voortijdige sterfte in de Unie is te wijten aan chronische ziekten. Het programma moet wetenschappelijk onderbouwde en goede werkmethoden vaststellen, verspreiden en de toepassing ervan bevorderen voor kosteneffectieve gezondheidsbevorderende en ziektepreventiemaatregelen die met name gericht zijn op belangrijke risicofactoren zoals tabaksgebruik, drugsgebruik, schadelijk alcoholgebruik, ongezonde voedingsgewoonten, zwaarlijvigheid en gebrek aan lichaamsbeweging, alsook hiv/aids, tuberculose en hepatitis. Doeltreffende preventie zou de financiële houdbaarheid van de gezondheidszorgstelsels ten goede komen. Het programma moet, in een gendergevoelig kader, vanuit ieder oogpunt en over de gehele levenscyclus van de burgers van de Unie, ziekten helpen voorkomen (primaire, secundaire en tertiaire preventie), een goede gezondheid helpen bevorderen en een klimaat helpen creëren dat bevorderlijk is voor een gezonde levensstijl, rekening houdend met onderliggende sociale en milieufactoren en het effect van bepaalde handicaps op de gezondheid.

(15)

Om de gevolgen voor de volksgezondheid van grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid als uiteengezet in Besluit nr. 1082/2013/EU van het Europees Parlement en de Raad (7), die kunnen variëren van massale besmetting ten gevolge van chemische incidenten tot pandemieën, zoals die welke onlangs zijn veroorzaakt door E. coli, H1N1 of SARS (severe acute respiratory syndrome), of gevolgen van toenemende migratie tot een minimum te beperken, moet het programma ertoe bijdragen dat robuuste mechanismen en instrumenten worden opgezet en onderhouden om grote grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen te detecteren, te evalueren en het hoofd te bieden. Gezien de aard van die bedreigingen moet het programma gecoördineerde volksgezondheidsmaatregelen op het niveau van de Unie ondersteunen om diverse aspecten van grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen het hoofd te bieden, voortbouwend op de draaiboeken, een solide en betrouwbare risicobeoordeling en een sterk kader voor risico- en crisisbeheersing. In dat licht is het van belang dat het programma complementair is met het werkprogramma van het Europees Centrum voor ziektepreventie en –bestrijding, dat is opgericht bij Verordening (EG) nr. 851/2004 van het Europees Parlement en de Raad (8), wat de bestrijding van besmettelijke ziekten betreft en met de activiteiten die in het kader van de programma's van de Unie voor onderzoek en innovatie worden ondersteund. Bijzondere inspanningen zijn vereist om coherentie en synergie te garanderen tussen het programma en hetgeen wereldwijd op gezondheidsgebied wordt ondernomen in het kader van andere programma's en instrumenten van de Unie die met name influenza, hiv/aids, tuberculose en andere grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen in derde landen bestrijden.

(16)

Acties in het kader van het programma moeten ook grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen ingevolge biologische en chemische incidenten, milieu en klimaatverandering kunnen omvatten. Zoals vermeld in de mededeling van de Commissie "Een begroting voor Europa 2020" heeft de Commissie zich ertoe verbonden klimaatverandering te integreren in algemene uitgavenprogramma's van de Unie en minstens 20% van de begroting van de Unie aan klimaatdoelstellingen te besteden. Uitgaven voor het programma in het kader van de specifieke doelstelling met betrekking tot ernstige grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen moeten op een algemene manier tot die doelstellingen bijdragen doordat gezondheidsbedreigingen in verband met de klimaatverandering worden aangepakt. De Commissie moet informatie verstrekken over uitgaven in verband met de klimaatverandering binnen het programma.

(17)

Overeenkomstig artikel 114 VWEU moet een hoog niveau van bescherming van de gezondheid worden gegarandeerd in de wetgeving die de Unie aanneemt met het oog op de totstandbrenging en de werking van de interne markt. Overeenkomstig deze doelstelling moet met het programma in het bijzonder worden getracht acties te ondersteunen die verplicht zijn krachtens, of bijdragen tot, de doelstellingen van de uniale wetgeving op de gebieden besmettelijke ziekten en andere gezondheidsbedreigingen, menselijke weefsels en cellen, bloed, menselijke organen, medische hulpmiddelen, geneesmiddelen, de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg, en tabaksproducten en -reclame.

(18)

Het programma moet bijdragen aan wetenschappelijk onderbouwde besluitvorming, door bevordering van een systeem voor informatie en kennis over gezondheid, rekening houdend met de activiteiten op dat vlak van internationale organisaties, zoals de WHO en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Dat systeem moet onder meer bestaan in het gebruik van bestaande instrumenten en, waar dienstig, de verdere ontwikkeling van gestandaardiseerde gezondheidsinformatie en instrumenten voor gezondheidsbewaking, het verzamelen en analyseren van gegevens over gezondheid, het ondersteunen van de overeenkomstig Besluit 2008/721/EG van de Commissie opgezette wetenschappelijke comités (9) en het participeren in ruime verspreiding van de resultaten van het programma.

(19)

Het gezondheidsbeleid van de Unie is gericht op de aanvulling en ondersteuning van het nationaal gezondheidsbeleid, de aanmoediging van samenwerking tussen lidstaten en de bevordering van de coördinatie tussen hun programma's. De uitwisseling van goede werkmethoden is een essentieel instrument voor dat beleid. Dankzij deze uitwisseling moeten de nationale autoriteiten profijt kunnen trekken van efficiënte oplossingen die in andere lidstaten zijn uitgewerkt, dubbel werk kunnen beperken en meer waarde voor hun geld kunnen krijgen door het bevorderen van innovatieve oplossingen op het gebied van de gezondheidszorg. Het programma moet zich daarom vooral richten op samenwerking met voor gezondheid bevoegde instanties van de lidstaten en moet een bredere participatie van alle lidstaten stimuleren, overeenkomstig de aanbevelingen in de evaluaties van de vorige gezondheidsprogramma's. Vooral de lidstaten met een bruto nationaal inkomen (bni) per inwoner van minder dan 90% van het gemiddelde van de Unie moeten actief worden aangemoedigd om deel te nemen aan acties die mede worden gefinancierd door de voor gezondheid bevoegde instanties van de lidstaten of door organen die door deze bevoegde instanties zijn gemandateerd. Deze acties moeten beschouwd worden als zijnde van uitzonderlijk nut en moeten met name gericht zijn op het faciliteren van de participatie van de lidstaten met een bni per inwoner van minder dan 90% van het gemiddelde van de Unie en op het vergroten van die participatie. Het verlenen van aanvullende en passende niet-financiële steun voor de participatie van die lidstaten aan deze acties moet eveneens worden overwogen, bij voorbeeld wat betreft de uitvoeringsprocedure, de kennisoverdracht en het beroep op expertise.

(20)

Niet-gouvernementele organen en belanghebbenden, met name patiëntenorganisaties en verenigingen van gezondheidswerkers, vervullen een belangrijke rol wanneer zij de Commissie voorzien van de informatie en het advies die zij nodig heeft om het programma te kunnen implementeren. Mogelijkerwijs hebben zij daartoe bijdragen uit het programma nodig om te kunnen functioneren. Daarom moet het programma toegankelijk zijn voor niet-gouvernementele organen en patiëntenorganisaties die actief zijn op het gebied van de volksgezondheid en die werkelijk een rol spelen in de burgerdialoog op het niveau van de Unie, bijvoorbeeld door te participeren in adviesgroepen, en aldus bijdragen aan de realisatie van de specifieke doelstellingen van het programma.

(21)

Het programma moet synergie bevorderen en overlapping met gerelateerde programma's en acties van de Unie voorkomen door, wanneer dit relevant is het benutten van baanbrekende innovatie die voortvloeien uit onderzoek in de gezondheidssector, te bevorderen. Passend gebruik moet worden gemaakt van de financiële middelen en de programma's van de Unie, met name van het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie 2014-2020 (Horizon 2020), ingesteld bij Verordening (EU) nr. 1291/2013 van het Europees Parlement en de Raad (10) en de resultaten daarvan, de structuurfondsen, het programma voor werkgelegenheid en sociale innovatie, ingesteld bij Verordening (EU) nr. 1296/2013 van het Europees Parlement en de Raad (11) het Solidariteitsfonds van de Europese Unie, ingesteld bij Verordening (EU) nr. 2012/2002 van de Raad (12),

de strategie van de Unie voor gezondheid en veiligheid op het werk (2007-2012), het programma voor het concurrentievermogen van ondernemingen en voor kleine en middelgrote ondernemingen (COSME), ingesteld bij Verordening (EU) nr. 1287/2013 van het Europees Parlement en de Raad (13), het programma voor het milieu en klimaatactie (LIFE), ingesteld bij Verordening (EU) nr. 1293/2013 van het Europees Parlement en de Raad (14), het consumentenprogramma, het programma "Justitie", ingesteld bij Verordening (EU) nr. 1382/2013 van het Europees Parlement en de Raad (15), het gemeenschappelijke programma Ambient Assisted Living, het programma voor onderwijs, opleiding, jeugd en sport (Erasmus+), ingesteld bij Verordening (EU) nr. 1288/2013 van het Europees Parlement en de Raad (16), het Europees statistisch programma, ingesteld bij Verordening (EU) nr. 99/2013 van het Europees Parlement en de Raad (17) en het Europees innovatiepartnerschap inzake actief en gezond ouder worden, met de bijbehorende activiteiten.

(22)

Overeenkomstig artikel 168, lid 3, VWEU dienen de Unie en de lidstaten de samenwerking met derde landen en met de inzake volksgezondheid bevoegde internationale organisaties te bevorderen. Het programma moet daarom openstaan voor de participatie van derde landen, met name van toetredende landen, kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaten die onder een pretoetredingsstrategie vallen, landen van de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA)/landen van de Europese Economische Ruimte (EER), buurlanden en de landen waarop het Europees nabuurschapsbeleid (ENB) van toepassing is, en andere landen overeenkomstig de voorwaarden van de toepasselijke bilaterale of multilaterale overeenkomst.

(23)

Om de doelstellingen van het programma te helpen verwezenlijken, moeten de nodige betrekkingen met derde landen die niet aan het programma deelnemen, worden bevorderd, rekening houdend met eventuele overeenkomsten tussen die landen en de Unie. Daarbij kan de Unie gezondheidsevenementen organiseren of kunnen derde landen op gebieden van gemeenschappelijk belang extra activiteiten uitvoeren, die de uit hoofde van het programma gefinancierde activiteiten aanvullen; daarvoor wordt echter geen financiële bijdrage op grond van het programma verleend.

(24)

Om de effectiviteit en de efficiëntie van acties op het niveau van de Unie en op internationaal niveau te maximaliseren, en met het oog op de implementatie van het programma moet de samenwerking worden ontwikkeld met bevoegde internationale organisaties zoals de Verenigde Naties en hun gespecialiseerde agentschappen, met name de WHO, en voorts de Raad van Europa en de OESO.

(25)

De looptijd van het programma moet zeven jaar bedragen, om het in overeenstemming te brengen met de looptijd van het meerjarig financieel kader vastgesteld in Verordening (EU, Euratom) nr. 1311/2013 van de Raad (18). Deze verordening legt de financiële middelen vast voor de volledige looptijd van het programma, die het voornaamste referentiebedrag vormen in de zin van punt 17 van het Interinstitutioneel Akkoord van 2 december 2013 tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie betreffende de begrotingsdiscipline, de samenwerking in begrotingszaken en een goed financieel beheer (19) voor het Europees Parlement en de Raad tijdens de jaarlijkse begrotingsprocedure.

(26)

Overeenkomstig artikel 54 van Verordening (EU, Euratom) nr. 966/2012 van het Europees Parlement en de Raad (20), geeft deze verordening een rechtsgrond aan de actie en aan de uitvoering van het programma.

(27)

Ter wille van de continuïteit van de financiële steun uit het programma voor het functioneren van instanties moet de Commissie de mogelijkheid hebben om in het jaarlijkse werkprogramma voor 2014 de kosten die rechtstreeks verband houden met de uitvoering van de ondersteunde activiteiten, voor financiering in aanmerking te laten komen, zelfs indien zij vóór de datum van indiening van de financieringsaanvraag door de begunstigde zijn gedaan.

(28)

Om te zorgen voor eenvormige voorwaarden voor de uitvoering van deze verordening door middel van jaarlijkse werkprogramma's, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden verleend. Die bevoegdheden moeten in overeenstemming met Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad (21) worden uitgeoefend.

(29)

Bij de uitvoering van het programma dient het transparantiebeginsel ten volle in acht te worden genomen. De budgettaire middelen moeten op een evenwichtige manier over de verschillende doelstellingen van het programma worden verdeeld, gedurende de volledige looptijd ervan en rekening houdend met de vermoedelijke gezondheidsbevorderende kwaliteiten. Het programma moet geschikte acties selecteren en financieren die bijdragen aan de specifieke doelstellingen van het programma en die een duidelijke meerwaarde van de Unie hebben. In de jaarlijkse werkprogramma's moeten met name de essentiële selectiecriteria worden vastgesteld die van toepassing zijn op de potentiële begunstigden, overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) nr. 966/2012, om te garanderen dat deze over de financiële en operationele capaciteit beschikken om acties te kunnen ondernemen die in het kader van het programma worden gefinancierd, en in voorkomend geval moet ook worden bepaald hoe zij hun onafhankelijkheid kunnen aantonen.

(30)

De waarde en het effect van het programma moeten geregeld worden gemonitord en geëvalueerd. Bij de evaluatie van het programma moet rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat de doelstellingen van het programma niet binnen de looptijd ervan zouden kunnen worden verwezenlijkt. Halverwege de looptijd van het programma, maar niet later dan 30 juni 2017, moet een tussentijds evaluatieverslag worden opgesteld teneinde na te gaan hoe ver het staat met de uitvoering van de thematische prioriteiten van het programma.

(31)

Teneinde ervoor te zorgen dat de bevindingen van het tussentijdse evaluatieverslag over de uitvoering ervan het programma maximaal ten goede komen en eventuele aanpassingen die voor het verwezenlijken van de doelstellingen ervan vereist zijn mogelijk te maken, moet aan de Commissie de bevoegdheid worden overgedragen om overeenkomstig artikel 290 VWEU handelingen vast te stellen tot schrapping van in deze verordening bepaalde thematische prioriteiten of tot het opnemen in deze verordening van nieuwe thematische prioriteiten. Het is bijzonder belangrijk dat de Commissie tijdens haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadpleging overgaat, onder meer op deskundigenniveau. Bij de voorbereiding en opstelling van de gedelegeerde handelingen moet de Commissie ervoor zorgen dat de desbetreffende documenten tijdig en op gepaste wijze gelijktijdig aan het Europees Parlement en de Raad worden toegezonden.

(32)

De medewerking van nationale autoriteiten is essentieel bij het uitwisselen van informatie met potentiële aanvragers om een billijke deelname aan het programma mogelijk te maken, en bij het uitwisselen van door het programma gegenereerde kennis met de verschillende belanghebbenden in de nationale gezondheidssectoren. Daarom moeten de lidstaten nationale knooppunten aanwijzen ter ondersteuning van deze activiteiten.

(33)

Ten behoeve van de toepassing van de verordening dient de Commissie de betreffende deskundigen, waaronder de nationale knooppunten, te raadplegen.

(34)

De financiële belangen van de Unie dienen gedurende de gehele uitgavencyclus te worden beschermd door middel van evenredige maatregelen, waaronder preventie, opsporing en onderzoek van onregelmatigheden, terugvordering van verloren gegane, ten onrechte betaalde of oneigenlijk gebruikte bedragen, en zo nodig sancties.

(35)

Gezorgd dient te worden voor een overgang tussen het programma en het vorige programma dat het vervangt, met name ten aanzien van de continuïteit van meerjarige regelingen voor het beheer van dat vorige programma, zoals de financiering van technische en administratieve bijstand. Vanaf 1 januari 2021 dienen de kredieten voor technische en administratieve bijstand zo nodig de uitgaven te dekken voor het beheer van de acties die eind 2020 nog niet zijn afgesloten.

(36)

Daar de algemene doelstellingen van de verordening, namelijk het aanvullen en ondersteunen van en het toevoegen van waarde aan het beleid van de lidstaten ter verbetering van de gezondheid van de bevolking in de Unie en ter vermindering van gezondheidsongelijkheid, door een goede gezondheid te bevorderen, innovatie op gezondheidsgebied aan te moedigen, gezondheidszorgstelsels duurzamer te maken en de burgers van de Unie tegen ernstige grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen te beschermen, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt maar, wegens de omvang en de gevolgen van deze verordening, beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.

(37)

Deze verordening vervangt Besluit nr. 1350/2007/EG. Dat besluit moet bijgevolg worden ingetrokken.

(38)

Het is aangewezen te zorgen voor een soepele overgang zonder onderbreking tussen het vorige programma op het gebied van gezondheid (2008-2013) en het programma, en de looptijd van het programma af te stemmen op Verordening (EU, Euratom) nr. 1311/2013. Derhalve dient het programma van toepassing te zijn met ingang van 1 januari 2014,

1)

Met het oog op het bevorderen van gezondheid, het voorkomen van ziekten en het creëren van een klimaat dat bevorderlijk is voor een gezonde levensstijl: wetenschappelijk onderbouwde, goede werkwijzen voor kosteneffectieve gezondheidsbevorderende en ziektepreventiemaatregelen vaststellen, verspreiden en de toepassing ervan bevorderen, door met name belangrijke leefstijlgebonden risicofactoren aan te pakken, met het accent op de meerwaarde van de Unie.

Deze doelstelling wordt met name gemeten aan de stijging van het aantal lidstaten dat betrokken is bij de bevordering van een goede gezondheid en het voorkomen van ziekten en dat van de wetenschappelijke onderbouwde, goede werkwijzen gebruik maakt door middel van maatregelen en acties op het passende niveau in de lidstaten.

2)

Met het oog op het beschermen van burgers van de Unie tegen ernstige grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen: coherente benaderingen vaststellen en ontwikkelen, en de implementatie ervan bevorderen, met het oog op een grotere paraatheid en betere coördinatie op gezondheidsgebied.

De verwezenlijking van deze doelstelling wordt met name gemeten aan de stijging van het aantal lidstaten dat de coherente benaderingen in hun draaiboeken integreert.

3)

Ter ondersteuning van capaciteitsopbouw op het gebied van volksgezondheid en om bij te dragen aan innoverende, efficiënte en duurzame gezondheidszorgstelsels: instrumenten en mechanismen op het niveau van de Unie vaststellen en ontwikkelen om tekorten aan zowel menselijke als financiële middelen aan te vullen, en bevorderen dat in strategieën voor behandeling en preventie op het gebied van volksgezondheid plaats wordt ingeruimd voor vrijwillige invoering van innovaties.

De verwezenlijking van deze doelstelling wordt met name gemeten aan de toename van het advieswerk en het aantal lidstaten dat gebruik maakt van de instrumenten en mechanismen waarvan is bepaald dat zij effectieve resultaten in hun gezondheidsstelsels helpen bereiken.

4)

Ten einde de toegang tot een betere en veiliger gezondheidszorg voor burgers van de Unie te bevorderen: medische deskundigheid en informatie voor specifieke aandoeningen, over de nationale grenzen heen, toegankelijker maken, de toepassing van onderzoeksresultaten vergemakkelijken, en instrumenten ontwikkelen om de kwaliteit van de gezondheidszorg en de veiligheid van de patiënten te verbeteren, onder meer met maatregelen om hun kennis over gezondheid te helpen uitbreiden.

De verwezenlijking van deze doelstelling wordt met name gemeten aan de stijging van het aantal Europese referentienetwerken dat is opgezet conform Richtlijn 2011/24/EU van het Europees Parlement en de Raad (22) ("Europese referentienetwerken"); de stijging van het aantal zorgaanbieders en expertisecentra dat zich aansluit bij de Europese referentienetwerken, en de stijging van het aantal lidstaten dat gebruik maakt van de ontwikkelde instrumenten.

a)

de toetredende landen, kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaten die onder een pretoetredingsstrategie vallen, overeenkomstig de algemene beginselen en de algemene voorwaarden die in de respectieve kaderovereenkomsten, besluiten van de Associatieraad en vergelijkbare overeenkomsten voor deelname van deze landen aan programma's van de Unie zijn vastgesteld;

b)

de EVA-/EER-landen, overeenkomstig de voorwaarden die zijn vastgesteld in de EER-overeenkomst;

c)

buurlanden en landen waarop overeenkomstig de voorwaarden die zijn vastgesteld in een toepasselijke bilaterale of multilaterale overeenkomst het ENB van toepassing is;

d)

andere landen overeenkomstig de voorwaarden die zijn vastgelegd in een toepasselijke bilaterale of multilaterale overeenkomst.

a)

acties met een duidelijke meerwaarde van de Unie die worden medegefinancierd door de voor volksgezondheid bevoegde autoriteiten van de lidstaten of door derde landen die overeenkomstig artikel 6 aan het programma deelnemen, of door individueel of als netwerk handelende overheidsinstanties en niet-gouvernementele instanties als bedoeld in artikel 8, lid 1, welke door die bevoegde autoriteiten zijn gemachtigd;

b)

acties met een duidelijke meerwaarde van de Unie die in de jaarlijkse werkprogramma's uitdrukkelijk zijn opgenomen en behoorlijk zijn gemotiveerd en worden medegefinancierd door andere publieke, niet-gouvernementele of particuliere instanties, in de zin van artikel 8, lid 1, met inbegrip van - in voorkomend geval zonder oproep tot het indienen van voorstellen - internationale organisaties die actief zijn op het gebied van gezondheid;

c)

de activiteit van niet-gouvernementele instanties in de zin van artikel 8, lid 2, indien financiële steun nodig is om een of meer specifieke doelstellingen van het programma te realiseren.

a)

ten minste 30% van de middelen voor de voorgestelde actie bestemd is voor lidstaten met een bni per inwoner van minder dan 90% van het gemiddelde van de Unie; en

b)

instanties uit ten minste 14 lidstaten die aan het programma deelnemen aan de actie deelnemen, waarvan ten minste vier lidstaten met een bni per inwoner van minder dan 90% van het gemiddelde van de Unie.

a)

zij zijn niet-gouvernementele instanties zonder winstoogmerk, die onafhankelijk van het bedrijfsleven, de handel en het zakenleven zijn en ook geen andere strijdige belangen hebben;

b)

zij zijn actief op het gebied van de volksgezondheid, spelen een effectieve rol in burgerdialoogprocessen op het niveau van de Unie en streven minstens een van de specifieke doelstellingen van het programma na;

c)

zij zijn actief op het niveau van de Unie en in minstens de helft van de lidstaten, en zijn qua geografisch bereik evenwichtig over de Unie gespreid.

a)

of het niet mogelijk is een of meer van de in bijlage I vermelde thematische prioriteiten uit te voeren of te verwezenlijken overeenkomstig de doelstellingen van het programma en binnen de resterende looptijd van het programma;

b)

of uit de evaluatie een of meer specifieke thematische prioriteiten naar voren zijn gekomen die niet in bijlage I zijn opgenomen maar die noodzakelijk zijn geworden voor het verwezenlijken van de algemene en specifieke doelstellingen van het programma;

c)

de motivering van de vaststellingen onder a) en b).

21.3.2014   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 86/14

(1)

Telecommunicatienetwerken en -diensten zijn infrastructuren die steeds vaker op het internet zijn geënt en breedbandnetwerken en digitale diensten zijn nauw met elkaar verbonden. Het internet wordt het overheersende platform voor communicatie, diensten, onderwijs, deelname aan het sociale en politieke leven, culturele inhoud, en het zakenleven. Daarom is het voor de sociale en economische groei, het concurrentievermogen, de sociale inclusie en de interne markt belangrijk dat over heel Europa een wijdverbreide, hogesnelheids-, en veilige internettoegang en digitale diensten van algemeen belang beschikbaar zijn.

(2)

Op 17 juni 2010 heeft de Europese Raad de mededeling van de Commissie van 26 augustus 2010 aangaande de Digitale agenda voor Europa bekrachtigd, die beoogt een route uit te stippelen om het sociale en economische potentieel van informatie- en communicatietechnologieën te maximaliseren. Hiermee wordt gestreefd naar bevordering van het aanbod van en de vraag naar concurrerende infrastructuur voor hogesnelheidsinternet en op internet gebaseerde digitale diensten om vooruitgang te boeken naar een daadwerkelijke eengemaakte digitale markt die essentieel is voor slimme, duurzame en inclusieve groei.

(3)

In Verordening (EU) nr. 1316/2013 van het Europees Parlement en de Raad (4) zijn de voorwaarden, methoden en procedures bepaald om aan trans-Europese netwerken in de sectoren vervoer, telecommunicatie- en energie-infrastructuren financiële bijstand van de Unie te verlenen. Gezien de vergelijkbare uitdagingen en kansen binnen de sectoren die onder de Connecting Europe Facility (CEF - de financieringsfaciliteit voor Europese verbindingen) vallen, kunnen er belangrijke synergieën worden benut, onder meer door CEF-financiering te combineren met andere financieringsbronnen.

(4)

Er is al een groot aantal grensoverschrijdende digitale diensten verwezenlijkt die worden gebruikt voor interactie tussen Europese overheidsdiensten ter ondersteuning van het beleid van de Unie. Bij het bieden van nieuwe oplossingen is het van belang gebruik te maken van bestaande oplossingen die in het kader van andere Europese initiatieven tot stand zijn gekomen, overbodige overlapping te vermijden en te zorgen voor coördinatie en onderlinge afstemming van aanpakken en oplossingen met betrekking tot alle initiatieven en beleidsterreinen, zoals het bij Besluit nr. 922/2009/EG van het Europees Parlement en de Raad (5) vastgestelde ISA-programma, het bij Verordening (EU) nr. 1286/2013 van het Europees Parlement en de Raad (6) vastgestelde Fiscalis-programma en het bij Verordening (EU) nr. 1291/2013 van het Europees Parlement en de Raad (7) vastgestelde Horizon 2020. Het is tevens van belang dat de oplossingen voldoen aan de overeengekomen internationale en/of Europese normen of aan open specificaties voor interoperabiliteit, in het bijzonder die welke door de Commissie overeenkomstig Verordening (EU) nr. 1025/2012 van het Europees Parlement en de Raad (8) zijn aangeduid, en aan relevante andere specificaties en richtsnoeren, zoals het Europees interoperabiliteitskader voor Europese overheidsdiensten (EIF).

(5)

De ontwikkeling van hogesnelheidsbreedbandnetwerken zal baat hebben bij Europese technische normen. Als de Unie opnieuw een belangrijke rol in de telecommunicatiesector wil spelen, moeten onderzoek- en ontwikkelingsprogramma's van de Unie worden ontwikkeld en standaardisatieprocedures nauwer worden opgevolgd.

(6)

Grootschalige proefprojecten tussen lidstaten en medegefinancierd vanuit het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie (9), zoals PEPPOL, STORK, epSOS, eCODEX en SPOCS, hebben het nut en de kwaliteit aangetoond van belangrijke grensoverschrijdende digitale diensten op de interne markt die zijn gebaseerd op gezamenlijke bouwstenen en die worden geconsolideerd in het kader van het project eSENS. Die proefprojecten hebben het voor introductie vereiste stadium van wasdom al bereikt of zullen dit in de nabije toekomst bereiken. Bestaande projecten van gemeenschappelijk belang hebben de meerwaarde van acties op Europees niveau al aangetoond, onder meer op het gebied van cultureel erfgoed (Europeana), bescherming van kinderen (Safer Internet) en sociale zekerheid (EESSI). Voor andere projecten, bijvoorbeeld op het gebied van consumentenbescherming (ODR), zijn voorstellen gedaan.

(7)

Met betrekking tot digitale-diensteninfrastructuren moeten de bouwstenen voorrang hebben boven de andere digitale-diensteninfrastructuren, waarvoor de bouwstenen immers onontbeerlijk zijn. Digitale-diensteninfrastructuren dienen onder meer meerwaarde op Europees niveau te creëren en te voorzien in bestaande behoeften. Zij dienen technisch en operationeel voldoende geschikt voor introductie te zijn, wat met name door middel van geslaagde proefprojecten moet zijn aangetoond. Zij dienen op een concreet duurzaamheidsplan te zijn gebaseerd, zodat exploitatie van de centrale dienstenplatforms op middellange tot lange termijn en na afloop van de CEF is gewaarborgd. Financiële bijstand in het kader van deze verordening dient derhalve voor zover mogelijk mettertijd te worden uitgefaseerd; in voorkomend geval moeten middelen uit andere bronnen dan de CEF worden vrijgemaakt.

(8)

Het is belangrijk dat digitale-diensteninfrastructuren die op grond van het recht van de Unie noodzakelijk zijn om te voldoen aan wettelijke verplichtingen en/of die worden gebruikt om bouwstenen te ontwikkelen of te leveren en die mogelijk een aanzienlijk effect hebben op de ontwikkeling van pan-Europese overheidsdiensten, worden gefinancierd, zodat meervoudige digitale-diensteninfrastructuren worden ondersteund en geleidelijk een Europees interoperabiliteitsecosysteem wordt opgebouwd. Wettelijke verplichtingen zijn in deze context specifieke voorschriften op grond waarvan digitale-diensteninfrastructuren moeten worden ontwikkeld of gebruikt, dan wel resultaten moeten worden bereikt die alleen met behulp van Europese digitale diensteninfrastructuren haalbaar zijn.

(9)

Europeana en Safer Internet (voor kinderen) moeten, als gevestigde digitale-diensteninfrastructuren, bij de financiering prioriteit hebben. In het bijzonder moet in de eerste jaren van het meerjarig financieel kader voor de jaren 2014-2020 bepaald in Verordening (EU, Euratom) nr. 1311/2013 van de Raad (10) de continuïteit van de financiering van de Unie vanuit andere programma's van de Unie naar de CEF worden gewaarborgd om een ononderbroken en geslaagde dienstenlevering mogelijk te maken op hetzelfde niveau als onder het huidige financieringssysteem. De Raad heeft op 10 mei 2012 gewezen op het essentiële belang de levensvatbaarheid van Europeana, ook wat betreft de governance en financiering, op de lange termijn zeker te stellen (11).

(10)

Gezorgd moet worden voor een veilige, inclusieve en positieve internetomgeving voor kinderen en jongeren. Het is noodzakelijk de werking van het programma Safer Internet na 2014 te garanderen, als vitale maatregel tot bescherming en bevordering van de rechten van kinderen in een internetomgeving. De uitvoering van deze verordening moet zorgen voor de financiële ondersteuning van de uitvoering van de Europese strategie voor een beter internet voor kinderen op het niveau van de Unie en op het niveau van de lidstaten, speciaal wat Safer Internet Centres (SIC's) in de lidstaten betreft. De activiteiten van de SIC's, onder meer de bewustmakingscentra en andere bewustmakingsactiviteiten, hulplijnen voor kinderen, ouders en verzorgers over de beste wijze van internetgebruik door kinderen, alsook de telefonische meldpunten voor internetinhoud met seksueel misbruik van kinderen, vormen een kernonderdeel van en een absolute voorwaarde voor het welslagen van die strategie.

(11)

Een toekomstige rechtshandeling van de Unie betreffende elektronische identificatie en vertrouwensdiensten voor elektronische transacties in de interne markt moet de gedetailleerde criteria en voorwaarden bepalen voor de wederzijdse erkenning van essentiële facilitators, die hierna de bouwstenen van de digitale-diensteninfrastructuren worden genoemd. Die handeling zal van toepassing zijn op een aantal van de belangrijkste bouwstenen, bijvoorbeeld de elektronische identificatie en de elektronische handtekening, als onderdeel van de in de bijlage bij deze verordening opgenomen projecten van gemeenschappelijk belang.

(12)

De digitale-diensteninfrastructuren die overeenkomstig Besluit nr. 922/2009/EG zijn opgezet zullen de elektronische grens- en sectoroverschrijdende interactie tussen Europese overheidsdiensten bevorderen. Hierdoor wordt de levering van essentiële diensten mogelijk, onder meer op gebieden als elektronische identificatie en authenticatie en aanbesteding, grensoverschrijdende koppeling van bedrijfsregisters, interoperabele elektronische grensoverschrijdende gezondheidszorg en grensoverschrijdende samenwerking inzake cyberveiligheid, hetgeen bijdraagt aan de digitale eengemaakte markt. Dergelijke interactie tussen overheidsdiensten kan worden bereikt door de schepping en/of verbetering van interoperabele centrale dienstenplatforms die zijn gestoeld op bestaande gezamenlijke bouwstenen en/of het beschikbaar stellen van voor de ontwikkeling van andere centrale dienstenplatforms essentiële aanvullende bouwstenen, en aanverwante generieke diensten die nationale infrastructuren aan centrale dienstenplatforms koppelen om grensoverschrijdende digitale diensten te leveren.

(13)

De lidstaten moeten hun lokale en regionale overheden aanmoedigen tot onverdeelde, effectieve betrokkenheid bij de governance van digitale-diensteninfrastructuren, en ervoor zorgen dat er bij projecten van gemeenschappelijk belang betreffende de grensoverschrijdende levering van eGovernment-diensten rekening wordt gehouden met de EIF-aanbevelingen.

(14)

In zijn resolutie van 6 juli 2011 over Breedband in Europa: investeren in digitale groei (12) heeft het Europees Parlement benadrukt dat breedbanddiensten van essentieel belang zijn voor het concurrentievermogen van de industrie in de Unie en binnen de Unie in hoge mate bijdragen aan de economische groei, de sociale samenhang en het scheppen van hoogwaardige werkgelegenheid. Investeringen in geavanceerde en bestendige technologie zijn cruciaal als de Unie wil blijven meespelen op het gebied van innovatie, kennis en diensten.

(15)

Een Europese markt met bijna 500 miljoen mensen die de beschikking hebben over een hogesnelheidsbreedbandverbinding zou het speerpunt zijn van de ontwikkeling van een interne markt, waardoor een wereldwijd unieke kritische massa gebruikers ontstaat, alle regio's nieuwe kansen krijgen, elke gebruiker meerwaarde wordt geboden en de Unie de capaciteit krijgt om een kenniseconomie van wereldformaat te worden. Een snelle toepassing van hogesnelheidsbreedbandnetwerken is cruciaal voor de groei van de productiviteit binnen de Unie en de opkomst van nieuwe en kleine ondernemingen die een leidende rol kunnen spelen in verschillende sectoren, zoals gezondheidszorg, industrie en diensten.

(16)

Door de combinatie van nieuwe mogelijkheden op het gebied van infrastructuur en nieuwe innovatieve en interoperabele diensten zou een positieve spiraal tot stand moeten komen waarbij de vraag naar hogesnelheidsbreedbandverbindingen toeneemt, een vraag waaraan het commercieel gezien raadzaam zou zijn tegemoet te komen.

(17)

In de Digitale Agenda voor Europa is bepaald dat in 2020 alle Europeanen toegang moeten hebben tot internet met een snelheid boven 30 Mbps en dat 50% of meer van de Europese huishoudens moet beschikken over een internetverbinding boven 100 Mbps.

(18)

Gezien de snelle ontwikkeling van digitale diensten en toepassingen waarvoor steeds snellere internetverbindingen noodzakelijk zijn, alsook de snelle ontwikkeling van geavanceerde technologie die dat mogelijk maakt, is het passend dat in het kader van een beoordeling van de Digitale Agenda voor Europa wordt overwogen de breedbanddoelstellingen voor 2020 te herzien, om de Unie breedbandsnelheden te verschaffen waarmee zij de concurrentie met andere economieën in de wereld aankan.

(19)

Bij een aantal breedbandprojecten moet de ambitie hoger liggen, en moet worden ingezet op hogere snelheid, zodat zij kunnen dienen als proefproject voor snellere connectiviteit en als mogelijk reproduceerbaar model.

(20)

In zijn Resolutie van 12 september 2013 over de Digitale Agenda voor groei, mobiliteit en werkgelegenheid, digitaal aanzwengelen van groei in Europa heeft het Europees Parlement onderstreept dat een herziene, anticiperende doelstelling van de Digitale Agenda voor Europa voor 2020 moet zijn dat alle huishoudens binnen de Unie over een breedbandverbinding beschikken die 100 Mbps levert, en dat 50% van de huishoudens zich abonneert op 1 Gbps of meer.

(21)

De private sector moet het voortouw nemen bij het uitrollen en moderniseren van breedbandnetwerken, ondersteund met een regelgevingskader dat concurrentie en investeringen bevordert. Waar particuliere investeringen tekortschieten, moeten de lidstaten de nodige maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de doelstellingen van de Digitale Agenda voor Europa worden gehaald. Financiële publieke bijstand voor breedband moet beperkt blijven tot programma's of initiatieven die zijn gericht op projecten die niet geheel door de private sector kunnen worden gefinancierd. Dit dient te worden bevestigd door een beoordeling vooraf, waarin sprake is van tekortkomingen van de markt of suboptimale investeringssituaties, overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) nr. 966/2012 van het Europees Parlement en de Raad (13).

(22)

Financiële instrumenten voor breedbandnetwerken mogen de mededinging niet verstoren, particuliere investeringen niet verdringen en particuliere exploitanten er niet van weerhouden te investeren; zij moeten met name voldoen aan de artikelen 101, 102, 106 en 107 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) en, waar nodig, aan de richtsnoeren van de Unie voor de toepassing van de staatssteunregels in het kader van de snelle uitrol van breedbandnetwerken.

(23)

Publieke middelen voor breedbandnetwerken moeten uitsluitend worden besteed aan infrastructuren die beantwoorden aan de toepasselijke wetgeving, in het bijzonder aan het mededingingsrecht en aan de toegangsverplichtingen in de zin van Richtlijn 2002/19/EG van het Europees Parlement en de Raad (14).

(24)

Aangezien er in het kader van de CEF slechts beperkte financiële middelen ter beschikking staan, dient de financiële bijstand te worden geconcentreerd op de oprichting van financieringsmechanismen op niveau van de Unie, zodat er aanvullende investeringen worden aangetrokken, er een multiplicatoreffect wordt bereikt en het efficiënte gebruik van particuliere en overige publieke middelen voor investeringen wordt bevorderd. Door deze benadering kunnen het bedrijfsleven en institutionele spelers een bijdrage leveren die veel groter is dan de financiering die via de CEF toegankelijk is.

(25)

Aangezien in het kader van de CEF de financiële middelen beperkt zijn en er voor passende financiering van digitale-diensteninfrastructuren moet worden gezorgd, mag het totale bedrag aan begrotingsmiddelen die worden bestemd voor breedband niet hoger zijn dan het minimumbedrag dat noodzakelijk is voor een kostenefficiënte interventie, en dat moet worden bepaald na een voorafgaande beoordeling waarbij rekening wordt gehouden met onder meer de aard van het beoogde financieel instrument, het potentiële hefboomeffect van de projectenportefeuille met een minimum aan efficiëntie, en de marktomstandigheden.

(26)

De steun uit de CEF voor de introductie van breedband dient als aanvulling van de bijstand uit andere programma's en initiatieven van de Unie, waaronder de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESI-fondsen), voor zover er bij een beoordeling vooraf tekortkomingen van de markt of suboptimale investeringssituaties zijn vastgesteld en de beheerautoriteiten tot deze bijstand zijn overgegaan. De financiële bijstand in het kader van de CEF voor de introductie van breedband dient de inspanningen van de lidstaten te ondersteunen, zowel rechtstreeks als door middel van een investeringsinstrument voor vrijwillige, speciaal gereserveerde bijdragen uit andere bronnen, met inbegrip van ESIF's, waardoor de lidstaten de expertise en schaalvoordelen van door de Unie beheerde faciliteiten kunnen benutten om de overheidsmiddelen efficiënter te besteden.

(27)

Met het oog op een maximaal rendement moet, gezien de beperkte middelen, de financiering uit de CEF beschikbaar worden gesteld voor die projecten welke zijn gebaseerd op de technologie die er het meest geschikt voor is, een stimulans voor innovatieve bedrijfsmodellen kunnen zijn, en in hoge mate reproduceerbaar zijn. Bij projecten die worden gefinancierd met vrijwillige bijdragen uit hoofde van het CEF, zoals ESI-fondsen, of met nationale en regionale middelen, moeten de subsidiabiliteitscriteria flexibeler zijn en recht doen aan de specifieke situatie en omstandigheden van de gebieden waarvoor de financiering is bestemd.

(28)

De Unie kan steun verlenen voor de introductie van breedbandnetwerken om de doelstellingen van de Digitale Agenda voor Europa in alle soorten gebieden te helpen verwezenlijken. Het dichten van de digitale kloof en het versterken van de digitale inclusie, vormen belangrijke doelstellingen van de Digitale Agenda voor Europa. Derhalve moeten alle acties van de Unie op het gebied van breedband gericht zijn op de specifieke behoeften van verstedelijkte, landelijke, en vooral dunbevolkte en minder ontwikkelde regio's, die met verbindingen moeten worden uitgerust. Hieronder vallen de introductie van breedbandnetwerken die eilanden en niet aan zee grenzende, bergachtige, afgelegen en perifere regio's, waaronder insulaire lidstaten, verbinden met de centrale regio's van de Unie, en/of acties om de betrouwbaarheid of prestaties van de verbindingen tussen dergelijke regio's en centrale regio's van de Unie te verbeteren.

(29)

Teneinde de digitale eengemaakte markt te voltooiien moet compatibiliteit tussen het CEF en de nationale en regionale breedbandinitiatieven worden aangemoedigd.

(30)

Bij de toepassing van deze verordening moeten de vormen waaronder financiële bijstand wordt verleend, worden afgestemd op de kenmerkende eigenschappen van de acties. Zo moeten op het gebied van digitale-diensteninfrastructuren centrale dienstenplatforms die niet uit andere bronnen kunnen worden gefinancierd bij voorrang worden gefinancierd door middel van aanbesteding of, bij wijze van uitzondering, met subsidies. Generieke diensten dienen daarentegen slechts beperkte financiële bijstand uit de CEF te krijgen. Voorts dient met financiële bijstand uit de CEF steeds te worden beoogd dat de middelen van de Unie efficiënt worden besteed. Breedbandnetwerken dienen daarom te worden gesteund door middel van financiële instrumenten, die een beter hefboomeffect opleveren dan subsidiëring.

(31)

Interventie op grond van deze verordening dient te zijn gericht op het bereiken van synergie en interoperabiliteit tussen de verschillende projecten van gemeenschappelijk belang die in de bijlage zijn vermeld, evenals met andere infrastructuren, waaronder vervoers- en energie-infrastructuren die door de CEF worden ondersteund, onderzoeksinfrastructuren die onder meer via Horizon 2020 worden ondersteund en infrastructuren die door de ESI-fondsen worden ondersteund, waarbij dubbel werk en te zware administratieve belasting dienen te worden vermeden.

(32)

Financiële bijstand voor projecten van gemeenschappelijk belang dient te worden aangevuld met horizontale acties, waaronder technische bijstand en maatregelen ter stimulering en coördinatie van de vraag, waarbij ernaar moet worden gestreefd het effect van de interventie door de Unie te maximaliseren.

(33)

Bij het toewijzen van middelen aan de interventie inzake breedbandnetwerken moet de Commissie rekening houden met de resultaten van de evaluaties van bestaande financiële instrumenten van de Unie.

(34)

De Commissie moet worden bijgestaan door een deskundigengroep waarin alle lidstaten vertegenwoordigd zijn en die wordt geraadpleegd over en bijdraagt aan onder meer het toezicht op de toepassing van deze verordening, de planning en de evaluatie, en de behandeling van toepassingsproblemen.

(35)

De deskundigengroep moet ook samenwerken met de entiteiten die betrokken zijn bij de uitvoering van deze verordening, zoals lokale en regionale overheden, aanbieders van internettoegang, beheerders van openbare netwerken, onderdelenfabrikanten alsook nationale regelgevende instanties en het Orgaan van de Europese regelgevende instanties voor elektronische communicatie (BEREC), opgericht bij Verordening (EG) nr. 1211/2009 van het Europees Parlement en de Raad (15).

(36)

Verordening (EU) nr. 1316/2013 voorziet in de oprichting van een Coördinatiecomité voor de CEF, dat tevens een comité is in de zin van Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad (16). Verordening (EU) nr. 1316/2013 verleent de Commissie voorts de bevoegdheid volgens de onderzoeksprocedure jaarlijkse werkprogramma's en meerjarenwerkprogramma's goed te keuren, onder meer voor de telecommunicatiesector, waarop deze verordening immers van toepassing is. In dit verband is het belangrijk erop te wijzen dat de lidstaten, in het coördinatiecomité voor de CEF, bij de bespreking van vraagstukken die met deze verordening verband houden, in het bijzonder de ontwerpen van jaarlijkse werkprogramma's en van meerjarenwerkprogramma's, worden vertegenwoordigd door deskundigen in de sector telecommunicatie-infrastructuur.

(37)

Daar de doelstellingen van deze verordening, met name de gecoördineerde ontwikkeling van de trans-Europese netwerken op het gebied van telecommunicatie-infrastructuur, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt, maar vanwege het grensoverschrijdende karakter van de ondersteunde infrastructuren, en de gevolgen ervan op het hele grondgebied van de Unie, beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel, gaat deze verordeing niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.

(38)

Om de projecten van gemeenschappelijk belang in de sector transport, telecommunicatie- en energie-infrastructuren te ondersteunen, bepaalt Verordening (EU) nr. 1316/2013 de voorwaarden, methoden en procedures voor het verlenen van financiële bijstand van de Unie aan trans-Europese netwerken. Het stelt ook de verdeling van de krachtens Verordening (EU, Euratom) nr. 1311/2013 beschikbare middelen vast in alle drie de sectoren. Verordening (EU) nr. 1316/2013 is van toepassing met ingang van 1 januari 2014. De toepassing van deze verordening dient dan ook overeen te stemmen met de toepassing van Verordening (EU) nr. 1316/2013 en met Verordening (EU, Euratom) nr. 1311/2013. Deze verordening dient derhalve met ingang van 1 januari 2014 te worden toegepast.

(39)

Besschikking nr. 1336/97/EG van het Europees Parlement en de Raad (17) moet worden ingetrokken,

a)

de doelstellingen en operationele prioriteiten van projecten van gemeenschappelijk belang;

b)

de vaststelling van projecten van gemeenschappelijk belang;

c)

de criteria op grond waarvan acties die bijdragen tot projecten van gemeenschappelijk belang in aanmerking komen voor financiële bijstand van de Unie overeenkomstig Verordening (EU) nr. 1316/2013 met betrekking tot de ontwikkeling, uitvoering, introductie, koppeling en interoperabiliteit ervan;

d)

prioriteiten bij de financiering van projecten van gemeenschappelijk belang.

a)

economische groei en het ondersteunen van de voltooiing en het functioneren van de interne markt ter verbetering van het concurrentievermogen van de Europese economie, waaronder kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's);

b)

verbeteringen in het dagelijks leven voor burgers, bedrijven en overheidsdiensten, op elk niveau, door bevordering van breedbandnetwerken, interconnectie en interoperabiliteit van plaatselijke, regionale en nationale breedbandnetwerken, evenals niet-discriminerende toegang tot deze netwerken en digitale integratie.

a)

interoperabiliteit, connectiviteit, duurzame introductie, exploitatie en opwaardering van trans-Europese digitale-diensteninfrastructuren, alsmede coördinatie op Europees niveau;

b)

een efficiënte stroom van particuliere en publieke investeringen die de introductie en modernisering van breedbandnetwerken bevordert en er aldus toe bijdraagt dat de breedbanddoelstellingen van de Digitale Agenda voor Europa worden gehaald.

a)

zij zijn gericht op het creëren en/of verbeteren van interoperabele en voor zover mogelijk internationaal compatibele centrale dienstenplatforms, in combinatie met generieke diensten voor digitale-diensteninfrastructuren;

b)

zij bieden efficiënte investeringsinstrumenten voor breedbandnetwerken, trekken nieuwe categorieën investeerders en projectontwikkelaars aan, en bevorderen de reproduceerbaarheid van innovatieve projecten en bedrijfsmodellen.

a)

aanbesteding en/of

b)

subsidies.

a)

financiële instrumenten in de zin van Verordening (EU) nr. 1316/2013, die openstaan voor aanvullende bijdragen uit andere sectoren van de CEF, andere instrumenten, programma's en begrotingslijnen van de Uniebegroting, lidstaten, met inbegrip van regionale en lokale overheden en alle andere investeerders, met inbegrip van particuliere investeerders overeenkomstig artikel 15, lid 2, van Verordening (EU) nr. 1316/2013; en/of

b)

een combinatie van financiële instrumenten en subsidies uit andere publieke bronnen dan de CEF, ongeacht of het om publieke bronnen van de Unie of van die op nationaal vlak gaat.

a)

aanbesteding; en/of

b)

subsidies.

a)

zij hebben voldoende wasdom om te kunnen worden geïntroduceerd; dit wordt met name aangetoond door middel van geslaagde proefprojecten in het kader van programma's, zoals programma's van de Unie op het gebied van innovatie en onderzoek;

b)

zij dragen bij aan het beleid en de activiteiten van de Unie ter ondersteuning van de interne markt;

c)

zij creëren een Europese meerwaarde en omvatten een langetermijnstrategie en -planning voor wat betreft de houdbaarheid ervan, in voorkomend geval door middel van financiering uit andere bronnen dan de CEF, waarvan de kwaliteit moet worden aangetoond door een haalbaarheidsstudie en kosten-batenanalyse. Een dergelijke strategie wordt wanneer nodig geactualiseerd;

d)

zij voldoen aan internationale en/of Europese normen of open specificaties en richtsnoeren voor interoperabiliteit, zoals het Europees interoperabiliteitskader voor Europese overheidsdiensten, en worden geënt op bestaande oplossingen.

a)

zij leveren een aanzienlijke bijdrage aan de verwezenlijking van de doelstellingen van de Digitale Agenda voor Europa;

b)

zij hebben met betrekking tot de projectontwikkeling en -voorbereiding voldoende wasdom en worden door doeltreffende uitvoeringsmechanismen ondersteund;

c)

zij reageren op tekortkomingen van de markt of suboptimale investeringssituaties;

d)

zij leiden er niet toe dat de mededinging wordt verstoord of particuliere investeringen worden verdrongen;

e)

er wordt gebruik gemaakt van de technologie die het meest geschikt wordt beschouwd om te voorzien in de behoeften van het desbetreffende geografische gebied, rekening houdend met geografische, sociale en economische factoren, op basis van objectieve criteria en technologische neutraliteit;

f)

de voor het project meest geschikte technologie wordt ingezet, en de beste balans tussen geavanceerde technologieën in termen van gegevensstroomcapaciteit, transmissieveiligheid, veerkrachtigheid van het netwerk en kostenefficiëntie wordt voorgesteld.

g)

zij zijn in grote mate reproduceerbaar en/of zijn gebaseerd op innovatieve bedrijfsmodellen.

a)

met betrekking tot de introductie, de governance en de behandeling van bestaande of nieuwe toepassingsproblemen worden uitvoeringsmaatregelen voorbereid of ondersteund;

b)

nieuwe vraag naar digitale-diensteninfrastructuren wordt gegenereerd.

a)

toezicht op de tenuitvoerlegging van deze verordening;

b)

inachtneming van nationale plannen of nationale strategieën, indien van toepassing;

c)

nemen van maatregelen om de uitvoering van de werkprogramma's op financieel en technisch niveau te beoordelen;

d)

behandelen van bestaande of nieuwe problemen bij de uitvoering van projecten;

e)

vaststellen van strategische richtsnoeren, voorafgaand aan het opstellen van de jaarlijkse werkprogramma's en de meerjarenwerkprogramma's, bedoeld in artikel 17 van Verordening (EU) nr. 1316/2013, in het bijzonder ten aanzien van de selectie en intrekking van acties die bijdragen tot de verwezenlijking van projecten van gemeenschappelijk belang, de verdeling van de middelen alsook de herziening van deze werkprogramma's.

a)

de beschikbaarheid van digitale-diensteninfrastructuren, berekend aan de hand van het aantal lidstaten dat met elke digitale-diensteninfrastructuur is verbonden;

b)

het percentage burgers en bedrijven dat gebruik maakt van digitale-diensteninfrastructuren en de beschikbaarheid van dergelijke diensten over de grenzen heen;

c)

het investeringsvolume dat is aangetrokken op het gebied van breedband, en het bereikte hefboomeffect, voor projecten die worden gefinancierd met bijdragen uit andere overheidsbronnen, bedoeld in artikel 5, lid 5, onder b).

21.3.2014   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 86/27

(1)

Op 17 maart 2014 heeft de Raad Verordening (EU) nr. 269/2014 vastgesteld.

(2)

Gezien de ernst van de situatie, is de Raad van oordeel dat bijkomende personen moeten worden toegevoegd aan de in bijlage I bij Verordening (EU) nr. 296/2014 opgenomen lijst van natuurlijke personen en rechtspersonen, entiteiten en lichamen die onderworpen zijn aan beperkende maatregelen.

(3)

Bijlage I bij Verordening (EU) nr. 296/2014 moet derhalve dienovereenkomstig worden gewijzigd,

21.3.2014   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 86/30

(1)

Op 17 maart 2014 heeft de Raad Besluit 2014/145/GBVB vastgesteld.

(2)

Gezien de ernst van de situatie, is de Raad van oordeel dat bijkomende personen moeten worden toegevoegd aan de in de bijlage bij Besluit 2014/145/GBVB opgenomen lijst van personen, entiteiten en lichamen die onderworpen zijn aan beperkende maatregelen.

(3)

De bijlage bij Besluit 2014/145/GBVB moet derhalve dienovereenkomstig worden gewijzigd,