22.9.2006

Publicatieblad van de Europese Unie

L 262/1

BESCHIKKING Nr. 1364/2006/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

van 6 september 2006

tot opstelling van richtsnoeren voor trans-Europese netwerken in de energiesector en houdende intrekking van de Beschikkingen 96/391/EG en nr. 1229/2003/EG

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 156,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité (1),

Na raadpleging van het Comité van de Regio's,

Handelend overeenkomstig de procedure van artikel 251 van het Verdrag (2),

Overwegende hetgeen volgt:

(1)

Sinds de vaststelling van Beschikking nr. 1229/2003/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 tot opstelling van richtsnoeren voor trans-Europese netwerken in de energiesector (3) is de behoefte ontstaan om de nieuwe lidstaten, toetredingslanden en kandidaat-lidstaten volledig in deze richtsnoeren op te nemen en deze, indien nodig, verder aan te passen aan het nieuwe nabuurschapsbeleid van de Europese Unie.

(2)

De prioriteiten voor trans-Europese energienetwerken vloeien voort uit de totstandbrenging van een meer open en concurrentiegerichte interne energiemarkt als gevolg van de uitvoering van Richtlijn 2003/54/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit (4) en van Richtlijn 2003/55/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor aardgas (5). Die prioriteiten sluiten aan op de conclusies van de Europese Raad van Stockholm van 23 en 24 maart 2001 inzake de ontwikkeling van de infrastructuur die nodig is voor de goede werking van de energiemarkt. Er dient een bijzondere inspanning te worden geleverd ter verwezenlijking van de doelstelling om meer gebruik te maken van duurzame energiebronnen, teneinde aldus bij te dragen tot een beleid inzake duurzame ontwikkeling. Een en ander dient evenwel te worden bewerkstelligd zonder onevenredige verstoring van het normale marktevenwicht. Ook dient ten volle rekening te worden gehouden met de doelstellingen van het communautaire vervoersbeleid en in het bijzonder met de mogelijkheid van vermindering van het vervoer over de weg door aardgas en alkenen via pijpleidingen te vervoeren.

(3)

Met de beschikking zal men dichter bij de vaststelling van het streefcijfer komen voor de mate van onderlinge koppeling van de elektriciteitsnetten tussen de lidstaten waarover op de Europese Raad van Barcelona van 15 en 16 maart 2002 overeenstemming werd bereikt. Dit kan leiden tot verbetering van de betrouwbaarheid en de integriteit van het netwerk en zorgen voor continuïteit van de energievoorziening en een goede werking van de interne markt.

(4)

In de regel dienen de aanleg en het onderhoud van energie-infrastructuur onderworpen te zijn aan de beginselen van de vrije markt. Dit is tevens in overeenstemming met de gemeenschappelijke voorschriften voor de voltooiing van de interne energiemarkt en met de gemeenschappelijke regels inzake het mededingingsrecht, die erop gericht zijn een opener en concurrerender interne energiemarkt tot stand te brengen. Communautaire financiële steun voor bouw en onderhoud moet derhalve een hoge uitzondering blijven en dergelijke uitzonderingen dienen naar behoren te worden gemotiveerd.

(5)

De energie-infrastructuur dient zodanig te worden aangelegd en onderhouden dat de interne energiemarkt efficiënt kan werken, met inachtneming van de bestaande procedures voor raadpleging van de betrokkenen, zonder afbreuk te doen aan strategische criteria en, in voorkomend geval, criteria inzake universele dienstverlening en openbaredienstverplichtingen.

(6)	Met het oog op de potentiële synergie tussen aardgasnetwerken en alkeennetwerken moet aandacht worden besteed aan de ontwikkeling en integratie van alkeennetwerken om te kunnen voorzien in de behoeften aan alkeengas van de industrie in de Gemeenschap.

(7)

De prioriteiten voor trans-Europese energienetwerken vloeien tevens voort uit het toenemende belang van de trans-Europese energienetwerken voor de continuïteit en diversificatie van de energievoorziening van de Gemeenschap, de integratie van de energienetwerken van de nieuwe lidstaten, toetredende landen en kandidaat-lidstaten en de gecoördineerde exploitatie van de energienetwerken in de Gemeenschap en de aangrenzende landen na raadpleging van de betrokken lidstaten. De buurlanden van de Gemeenschap spelen namelijk een vitale rol in het energiebeleid van de Gemeenschap. Zij voorzien in een groot deel van de vraag van de Gemeenschap naar aardgas, zijn belangrijke partners voor de doorvoer van primaire energie naar de Gemeenschap en zullen geleidelijk belangrijke spelers worden op de interne markt voor gas en elektriciteit van de Gemeenschap.

(8)

Binnen de projecten op het gebied van trans-Europese energienetwerken dienen prioritaire projecten te worden aangeduid die van groot belang zijn voor de goede werking van de interne energiemarkt of voor een continue energievoorziening. Voorts dient voor de projecten met de hoogste prioriteit een verklaring van Europees belang te worden ingevoerd en, waar dat nodig is, een betere coördinatie.

(9)

Met het oog op het vergaren van informatie in het kader van deze beschikking dienen de Commissie en de lidstaten zoveel mogelijk gebruik te maken van reeds beschikbare informatie over projecten van Europees belang ten einde dubbel werk te voorkomen. Zulke informatie kan bijvoorbeeld reeds beschikbaar zijn in het kader van Verordening (EG) nr. 2236/95 van de Raad van 18 september 1995 tot vaststelling van de algemene regels voor het verlenen van financiële bijstand van de Gemeenschap op het gebied van trans-Europese netwerken (6), in het kader van andere Gemeenschapswetgeving tot cofinanciering van projecten inzake trans-Europese netwerken en de besluiten tot goedkeuring van afzonderlijke projecten overeenkomstig deze wetgeving, alsmede in het kader van de Richtlijnen 2003/54/EG en 2003/55/EG.

(10)

De procedure voor de selectie van projecten van gemeenschappelijk belang met betrekking tot trans-Europese energienetwerken dient een evenwichtige toepassing van Verordening (EG) nr. 2236/95 te waarborgen. In die procedure dienen twee niveaus te worden onderscheiden: op een eerste niveau wordt een beperkt aantal selectiecriteria vastgesteld; op een tweede niveau worden de projecten uitvoerig beschreven; dit zijn de specificaties.

(11)

Er moet passende voorrang worden gegeven aan de financiering uit hoofde van Verordening (EG) nr. 2236/95, van projecten die van Europees belang zijn verklaard. Bij de indiening van projecten in het kader van andere communautaire financiële instrumenten dienen de lidstaten bijzondere aandacht te schenken aan projecten die van Europees belang zijn verklaard.

(12)	Voor het merendeel van de projecten die van Europees belang zijn verklaard, kan een verwachte vertraging van tussen een en twee jaar worden beschouwd als een aanzienlijke vertraging bij de start of het verwachte verloop.

(13)

Aangezien de projectspecificaties vatbaar zijn voor wijzigingen, zijn ze indicatief. De Commissie dient dan ook gemachtigd te zijn deze bij te werken. Aangezien het project aanzienlijke politieke, milieu- en economische gevolgen kan hebben, dient het juiste evenwicht te worden gevonden tussen toezicht door de wetgever en flexibiliteit bij het bepalen van de projecten die mogelijke communautaire steun verdienen.

(14)

Wanneer zich bij de tenuitvoerlegging van projecten die van Europees belang zijn verklaard, dan wel delen of groepen van dergelijke projecten moeilijkheden voordoen, kan een Europese coördinator optreden als bemiddelaar, die de samenwerking tussen alle betrokken partijen aanmoedigt en ervoor zorgt dat passende monitoring uitgevoerd wordt om de Gemeenschap van de vorderingen op de hoogte te houden. De diensten van een Europese coördinator moeten, op verzoek van de betrokken lidstaten, ook beschikbaar zijn voor andere projecten.

(15)	De lidstaten wordt verzocht de uitvoering van bepaalde projecten te coördineren, met name grensoverschrijdende projecten of delen daarvan.

(16)

Er dient een gunstiger klimaat voor de ontwikkeling en aanleg van trans-Europese energienetwerken te worden geschapen, voornamelijk door de technische samenwerking tussen de voor de netwerken verantwoordelijke instanties te stimuleren, door de uitvoering van de vergunningsprocedures voor netwerkprojecten in de lidstaten te vergemakkelijken om vertragingen te beperken en door gebruik te maken van de voor netwerkprojecten beschikbare communautaire fondsen, instrumenten en financieringsprogramma's. De Gemeenschap moet de maatregelen die de lidstaten hiertoe nemen, ondersteunen.

(17)

Aangezien de aan trans-Europese energienetwerken toegewezen middelen hoofdzakelijk dienen ter financiering van haalbaarheidsstudies, kunnen dergelijke — vooral interregionale — interconnectienetwerken zo nodig worden bekostigd uit de communautaire structuurfondsen, financiële programma's en instrumenten.

(18)	De vaststelling van de projecten van gemeenschappelijk belang, van de betrokken specificaties en van de prioritaire projecten, met name die van Europees belang, mag niet vooruitlopen op de resultaten van de milieueffectbeoordeling van de projecten en van de plannen of programma's.

(19)	De voor de uitvoering van deze beschikking vereiste maatregelen worden vastgesteld overeenkomstig Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden (7).

(20)	De Commissie brengt regelmatig verslag uit over de uitvoering van deze beschikking.

(21)	Informatie die uit hoofde van deze beschikking moet worden uitgewisseld of aan de Commissie moet worden verstrekt, is normaliter voor een groot deel in handen van bedrijven. Lidstaten dienen derhalve met deze bedrijven samen te werken om deze informatie te verkrijgen.

(22)

Aangezien deze beschikking betrekking heeft op hetzelfde onderwerp en toepassingsgebied als Beschikking 96/391/EG van de Raad van 28 maart 1996 inzake maatregelen om voor de ontwikkeling van de trans-Europese netwerken in de energiesector een gunstiger klimaat te creëren (8), en als Beschikking nr. 1229/2003/EG, dienen beide beschikkingen te worden ingetrokken,

HEBBEN DE VOLGENDE BESCHIKKING VASTGESTELD:

Artikel 1

Onderwerp

Bij deze beschikking worden de aard en de draagwijdte van het richtinggevend beleid van de Gemeenschap op het gebied van trans-Europese energienetwerken omschreven. Daartoe worden richtsnoeren opgesteld die de doelstellingen, de prioriteiten en de grote lijnen van het beleid van de Gemeenschap op het gebied van trans-Europese energienetwerken bestrijken. In die richtsnoeren worden projecten van gemeenschappelijk belang en projecten die prioriteit hebben, met inbegrip van projecten van Europees belang, op het gebied van de trans-Europese elektriciteits- en gasnetwerken geïdentificeerd.

Artikel 2

Toepassingsgebied

Deze beschikking betreft:

bij elektriciteitsnetwerken:

a)	alle hoogspanningsleidingen, met uitzondering van leidingen van distributienetten, en de onderzeese verbindingen, voor zover deze infrastructuur gebruikt wordt voor interregionaal of internationaal elektriciteitstransport/interregionale of internationale elektriciteitsverbindingen;

b)	alle apparatuur en installaties die voor de goede werking van het betreffende systeem onontbeerlijk zijn, met inbegrip van de beveiligings-, controle- en regelsystemen;

bij gasnetwerken (voor het transport van aardgas of alkeengassen):

a)	de hogedrukgaspijpleidingen, met uitzondering van leidingen van distributienetten, waarmee regio's van de Gemeenschap vanuit binnen of buiten de Gemeenschap gelegen bronnen kunnen worden voorzien;

b)	de met bovengenoemde hogedrukgaspijpleidingen verbonden ondergrondse opslaginstallaties;

c)	de installaties voor de aanlanding, opslag en hervergassing van vloeibaar aardgas (LNG) alsmede LNG-tankers naar gelang van hun capaciteit;

d)	alle apparatuur en installaties die voor de goede werking van het betreffende systeem onontbeerlijk zijn, met inbegrip van de beveiligings-, controle- en regelsystemen.

Artikel 3

Doelstellingen

De Gemeenschap bevordert de onderlinge koppeling, de interoperabiliteit en de ontwikkeling van de trans-Europese energienetwerken alsmede de toegang tot die netwerken, overeenkomstig het bestaande Gemeenschapsrecht, teneinde:

een doeltreffende werking en ontwikkeling van de interne markt in het algemeen en van de interne markt voor energie in het bijzonder te bevorderen en tevens een rationele productie en distributie en een rationeel vervoer en gebruik van energiebronnen alsmede de ontwikkeling van en verbinding met duurzame energiebronnen aan te moedigen, om de energiekosten voor de consument te beperken en bij te dragen tot de diversificatie van de energiebronnen;

b)	de ontwikkeling en ontsluiting van de minder ontwikkelde en insulaire gebieden in de Gemeenschap te vergemakkelijken en aldus tot de versterking van de economische en sociale samenhang bij te dragen;

de continuïteit van de energievoorziening te verhogen, bijvoorbeeld door de betrekkingen met derde landen op energiegebied in het wederzijds belang van alle betrokken partijen te verbeteren, met name in het kader van het Verdrag inzake het Energiehandvest en van de door de Gemeenschap gesloten samenwerkingsovereenkomsten;

d)	bij te dragen tot duurzame ontwikkeling en de bescherming van het milieu, onder andere door gebruik te maken van vernieuwbare energiebronnen en door het verminderen van de milieurisico's die aan het transport en de transmissie van energie zijn verbonden.

Artikel 4

Actieprioriteiten

De prioriteiten van het Gemeenschapsbeleid op het gebied van trans-Europese energienetwerken moeten verenigbaar zijn met duurzame ontwikkeling en luiden als volgt:

voor zowel elektriciteits- als gasnetwerken:

aanpassing en ontwikkeling van de energienetwerken ter ondersteuning van de werking van de interne energiemarkt en met name oplossing van de problemen in verband met, in het bijzonder grensoverschrijdende, knelpunten, congestie en ontbrekende schakels, gelet op de behoeften die voortvloeien uit de werking van de interne markt voor elektriciteit en aardgas en de uitbreiding van de Europese Unie;

b)	aanleg van energienetwerken in insulaire, geïsoleerde, perifere en ultraperifere gebieden met bevordering van de diversificatie van de energiebronnen en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen alsook, waar nodig, aansluiting van die netwerken;

voor elektriciteitsnetwerken:

a)	aanpassing en ontwikkeling van netwerken ter bevordering van de integratie en aansluiting van installaties voor de productie van hernieuwbare energie;

b)	interoperabiliteit van de elektriciteitsnetwerken in de Gemeenschap en met die in de toetredingslanden en kandidaat-lidstaten en andere landen in Europa en aan de Middellandse Zee en de Zwarte Zee;

voor gasnetwerken:

a)	ontwikkeling van aardgasnetwerken om aan de vraag van de Gemeenschap naar aardgas te voldoen en de aardgasvoorzieningssystemen te reguleren;

interoperabiliteit van de aardgasnetwerken in de Gemeenschap en met die in de toetredingslanden en kandidaat-lidstaten en andere landen in Europa en aan de Middellandse Zee, de Zwarte Zee en de Kaspische Zee, alsmede in het Midden-Oosten en het Golfgebied, en diversificatie van de aardgasbronnen en aanvoerroutes.

Artikel 5

Beleidslijnen

De hoofdlijnen van het Gemeenschapsbeleid op het gebied van trans-Europese energienetwerken zijn:

a)	de aanduiding van projecten van gemeenschappelijk belang en de prioritaire projecten, waaronder begrepen de projecten van Europees belang;

b)	het creëren van een gunstiger klimaat voor de ontwikkeling van die netwerken.

Artikel 6

Criteria voor projecten van gemeenschappelijk belang

1. De algemene criteria die moeten worden toegepast wanneer een besluit wordt genomen over selectie, wijzigingen, specificaties of aanvragen tot aanpassing van projecten van gemeenschappelijk belang zijn de volgende:

a)	het project moet binnen de werkingssfeer van artikel 2 vallen;

b)	het project moet beantwoorden aan de doelstellingen van artikel 3 en aan de prioriteiten van artikel 4;

c)	het project moet uitzicht bieden op potentiële economische levensvatbaarheid.

De evaluatie van de economische levensvatbaarheid wordt gebaseerd op een kosten-batenanalyse, waarbij rekening wordt gehouden met alle kosten en baten, ook op middellange en/of lange termijn, uit het oogpunt van de milieuaspecten, de continuïteit van de voorziening en de bijdrage tot de economische en sociale samenhang. Voor projecten van gemeenschappelijk belang die het grondgebied van een lidstaat betreffen, is de goedkeuring van de betrokken lidstaat vereist.

2. Bijlage II bevat aanvullende criteria voor de selectie van de projecten van gemeenschappelijk belang. Besluiten tot wijziging van de aanvullende criteria voor de selectie van projecten van gemeenschappelijk belang, zoals deze in bijlage II zijn opgenomen, worden genomen volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag.

3. Alleen de in bijlage III genoemde projecten die voldoen aan de criteria van lid 1 en bijlage II, komen in aanmerking voor financiële bijstand van de Gemeenschap uit hoofde van Verordening (EG) nr. 2236/95.

4. De indicatieve projectspecificaties, waaronder begrepen de gedetailleerde beschrijving van de projecten en, indien van toepassing, de geografische beschrijving ervan, staan in bijlage III. Deze specificaties worden bijgewerkt volgens de procedure van artikel 14, lid 2. Actualiseringen zijn technisch van aard en moeten zich beperken tot technische wijzigingen van projecten, tot een wijziging van een bepaald deel van de gespecificeerde route of tot een beperkte aanpassing van de projectlocatie.

5. De lidstaten nemen alle maatregelen die zij nodig achten om de verwezenlijking van projecten van gemeenschappelijk belang te vergemakkelijken en te versnellen en vertragingen tot een minimum te beperken, met inachtneming van het Gemeenschapsrecht en de internationale overeenkomsten op het gebied van het milieu, in het bijzonder ten aanzien van projecten die van Europees belang zijn verklaard. Met name de vereiste vergunningsprocedures worden snel afgewikkeld.

6. Wanneer delen van projecten van gemeenschappelijk belang op het grondgebied van derde landen zijn gelegen, kan de Commissie, met instemming van de betrokken lidstaten voorstellen doen, in voorkomend geval in het kader van het beheer van de akkoorden van de Gemeenschap met deze derde landen, en overeenkomstig het Verdrag inzake het Energiehandvest en andere multilaterale overeenkomsten voor de derde landen die partij zijn bij dat Verdrag, zodat deze projecten ook door de betrokken derde landen als van wederzijds belang worden erkend, teneinde de verwezenlijking van deze projecten te vergemakkelijken.

Artikel 7

Prioritaire projecten

1. De projecten van gemeenschappelijk belang genoemd in artikel 6, lid 3, die betrekking hebben op de assen voor prioritaire projecten in bijlage I, komen prioritair in aanmerking voor financiële bijstand van de Gemeenschap uit hoofde van Verordening (EG) nr. 2236/95. Besluiten tot wijziging van bijlage I worden genomen volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag.

2. Wat grensoverschrijdende investeringsprojecten betreft, nemen de lidstaten de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat, in het kader van nationale vergunningsprocedures, het feit dat deze projecten de onderlinge koppelcapaciteit van twee of meer lidstaten uitbreiden en bijgevolg in heel Europa de continuïteit van de energievoorziening versterken, beschouwd wordt als een criterium voor de evaluatie door de bevoegde nationale autoriteiten.

3. De betrokken lidstaten en de Commissie streven ernaar om binnen hun bevoegdheid en samen met de verantwoordelijke bedrijven, de uitvoering van de prioritaire projecten te bevorderen, in het bijzonder wanneer het om grensoverschrijdende projecten gaat.

4. Prioritaire projecten zijn verenigbaar met duurzame ontwikkeling en voldoen aan de volgende criteria:

a)	zij hebben een aanzienlijke invloed op het functioneren van de mededinging op de interne markt; en/of

b)	zij versterken de continuïteit van de energievoorziening in de Gemeenschap; en/of

c)	zij leiden tot een verhoogd gebruik van vernieuwbare energie.

Artikel 8

Projecten van Europees belang

1. Een aantal projecten op de in artikel 7 bedoelde assen voor prioritaire projecten, die grensoverschrijdend zijn of die een aanzienlijk effect op de grensoverschrijdende overdrachtcapaciteit hebben, worden van Europees belang verklaard. Die projecten zijn in bijlage I opgenomen.

2. Bij de indiening van projecten in het kader van de begroting voor trans-Europese netwerken, in overeenstemming met artikel 10 van Verordening (EG) nr. 2236/95 wordt de gewenste prioriteit toegekend aan projecten die van Europees belang zijn verklaard.

3. Bij de indiening van projecten in het kader van andere communautaire cofinancieringsinstrumenten wordt bijzondere aandacht besteed aan projecten die van Europees belang zijn verklaard.

4. Indien de werkzaamheden aan een van de projecten die van Europees belang zijn verklaard, met aanzienlijke vertraging starten of een dergelijke vertraging wordt verwacht, verzoekt de Commissie de betrokken lidstaten om binnen drie maanden de redenen voor de vertraging op te geven.

Voor projecten die van Europees belang zijn verklaard en waarvoor een Europese coördinator is aangesteld, geeft de Europese coördinator in zijn verslag de redenen van de vertraging.

5. Vijf jaar na het voltooien van een project dat van Europees belang is verklaard of van een gedeelte ervan maakt de Commissie, bijgestaan door het in artikel 14, lid 1, bedoeld comité, een beoordeling op van de sociaaleconomische en milieueffecten ervan, het effect op het handelsverkeer tussen de lidstaten, op de territoriale samenhang en op de duurzame ontwikkeling. De Commissie stelt het in artikel 14, lid 1, bedoeld comité in kennis van de resultaten van deze beoordeling.

6. Voor elk project dat van Europees belang is verklaard, en met name voor grensoverschrijdende gedeelten ervan, nemen de betrokken lidstaten de noodzakelijke maatregelen om ervoor te zorgen dat:

—	regelmatig een uitwisseling van relevante informatie plaatsvindt; en

—	zo nodig gezamenlijke coördinatiebijeenkomsten worden belegd.

De gezamenlijke coördinatiebijeenkomsten worden wanneer noodzakelijk gehouden in het licht van de specifieke vereisten van het project, zoals de projectontwikkelingsfase, en de te verwachten of geconstateerde moeilijkheden. Bij de gezamenlijke coördinatiebijeenkomsten wordt met name ingegaan op de beoordeling en de publieksraadplegingsprocedures. De betrokken lidstaten zorgen ervoor dat de Commissie op de hoogte wordt gehouden van de gezamenlijke coördinatiebijeenkomsten en de informatie-uitwisseling.

Artikel 9

Uitvoering van projecten van Europees belang

1. De projecten van Europees belang worden spoedig uitgevoerd.

Uiterlijk op 12 april 2007 dienen de lidstaten bij de Commissie, op basis van een door de Commissie daartoe verstrekt ontwerptijdschema, een bijgewerkt en indicatief tijdschema in voor de voltooiing van die projecten, met nadere bijzonderheden betreffende:

a)	het voorgenomen verloop van het goedkeuringsproces voor de planning van het project;

b)	het tijdschema voor de haalbaarheids- en ontwerpfase;

c)	de bouw van het project; en

d)	de inbedrijfstelling van het project.

2. De Commissie brengt, in nauwe samenwerking met het in artikel 14, lid 1, bedoeld comité, eens in de twee jaar verslag uit over de voortgang van de in lid 1 bedoelde projecten.

Voor projecten die van Europees belang zijn verklaard en waarvoor een Europese coördinator is aangesteld worden deze tweejarige verslagen vervangen door de jaarverslagen van de Europese coördinator.

Artikel 10

Europese coördinator

1. Wanneer bij projecten die van Europees belang zijn verklaard, aanzienlijke vertragingen optreden of zich uitvoeringsmoeilijkheden voordoen, met inbegrip van situaties waarbij derde landen zijn betrokken, kan de Commissie in overleg met de betrokken lidstaten en na raadpleging van het Europees Parlement een Europese coördinator aanstellen. Lidstaten kunnen de Commissie zo nodig ook verzoeken een Europese coördinator voor andere projecten inzake trans-Europese energienetwerken aan te stellen.

2. De Europese coördinator wordt met name gekozen op grond van zijn ervaring met de Europese instellingen, zijn kennis van de energieproblematiek alsmede van de financiële, sociaaleconomische en milieueffectbeoordeling van grote projecten.

3. In het besluit tot aanstelling van de Europese coördinator wordt nader omschreven hoe de coördinator zijn taken moet vervullen.

4. De Europese coördinator:

a)	bevordert de Europese dimensie van het project en de grensoverschrijdende dialoog tussen de projectontwikkelaars en de betrokkenen;

b)	draagt bij tot de coördinatie van de nationale procedures voor de raadpleging van de betrokkenen; en

c)	brengt ieder jaar bij de Commissie verslag uit over de voortgang bij het (de) project(en) waarvoor hij is aangesteld, over eventuele moeilijkheden en belemmeringen die een aanzienlijke vertraging tot gevolg kunnen hebben. De Commissie geeft dit verslag door aan de betrokken lidstaten.

5. De betrokken lidstaten werken samen met de Europese coördinator en verschaffen hem de informatie die nodig is om de in lid 4 vermelde taken uit te voeren.

6. De Commissie kan het advies van de Europese coördinator inwinnen bij het onderzoek van aanvragen om bijstand van de Gemeenschap voor projecten of groepen van projecten waarvoor hij is aangesteld.

7. De coördinatie moet in verhouding staan tot de kosten van het project om onnodige administratieve lasten te voorkomen.

Artikel 11

Gunstiger klimaat

1. Teneinde bij te dragen tot het creëren van een gunstiger klimaat voor de ontwikkeling van trans-Europese energienetwerken en de interoperabiliteit daarvan, neemt de Gemeenschap de daarop gerichte inspanningen van de lidstaten in aanmerking, hecht zij het grootste belang aan en bevordert zij, voor zover dat nodig is, de volgende maatregelen:

a)	technische samenwerking tussen de voor de trans-Europese energienetwerken verantwoordelijke instanties, met name voor de goede werking van de in bijlage II, punten 1, 2 en 7, genoemde verbindingen;

b)	het vergemakkelijken van de vergunningsprocedures voor projecten op het gebied van trans-Europese energienetwerken, teneinde de duur ervan te bekorten, in het bijzonder ten aanzien van projecten die van Europees belang zijn verklaard;

c)	steunverlening aan de projecten van gemeenschappelijk belang via communautaire fondsen, financiële instrumenten en programma's die op deze netwerken van toepassing zijn.

2. De Commissie neemt, in nauw overleg met de betrokken lidstaten, alle initiatieven tot bevordering van de coördinatie van de in lid 1 vermelde activiteiten.

3. Besluiten betreffende maatregelen die nodig zijn om de in lid 1, onder a) en b), vermelde activiteiten uit te voeren, worden door de Commissie genomen volgens de procedure van artikel 14, lid 2.

Artikel 12

Gevolgen voor de mededinging

Wanneer projecten worden overwogen, worden hun gevolgen voor de mededinging en de continuïteit van de energievoorziening in aanmerking genomen. Particuliere financiering of financiering door de betrokken economische actoren is de belangrijkste financieringsbron en wordt aangemoedigd. Concurrentievervalsing tussen de marktpartijen wordt vermeden overeenkomstig de bepalingen van het Verdrag.

Artikel 13

Beperkingen

1. Deze beschikking doet geen afbreuk aan financiële verplichtingen die door een lidstaat of door de Gemeenschap zijn aangegaan.

2. Deze beschikking loopt niet vooruit op de uitkomsten van de milieueffectenbeoordeling van de projecten en van de plannen of programma's waarmee het kader voor de toekomstige vergunning van de desbetreffende projecten wordt vastgelegd. Wanneer krachtens de Gemeenschapswetgeving ter zake een milieueffectenbeoordeling vereist is, wordt met het resultaat daarvan rekening gehouden, voordat daadwerkelijk een besluit tot uitvoering van de projecten wordt genomen overeenkomstig de toepasselijke Gemeenschapswetgeving.

Artikel 14

Comitéprocedure

1. De Commissie wordt bijgestaan door een comité.

2. Wanneer naar dit lid wordt verwezen, zijn de artikelen 5 en 7 van Besluit 1999/468/EG van toepassing, met inachtneming van artikel 8 van dat besluit.

De in artikel 5, lid 6, van Besluit 1999/468/EG bedoelde termijn wordt vastgesteld op drie maanden.

3. Het Comité stelt zijn reglement van orde vast.

Artikel 15

Verslag

De Commissie stelt over de uitvoering van deze beschikking om de twee jaar een verslag op dat zij aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's voorlegt.

In dat verslag wordt aandacht besteed aan de verwezenlijking en de vorderingen met de uitvoering van de prioritaire projecten die betrekking hebben op de in bijlage II, punten 2, 4 en 7, genoemde grensoverschrijdende verbindingen, alsmede aan de wijze van financiering van deze projecten, met name wat de financiële bijdrage van de Gemeenschap betreft.

Artikel 16

Intrekking

De Beschikkingen 96/391/EG en nr. 1229/2003/EG worden ingetrokken.

Artikel 17

Inwerkingtreding

Deze beschikking treedt in werking op de twintigste dag volgend op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Artikel 18

Adressaten

Deze beschikking is gericht tot de lidstaten.

Gedaan te Straatsburg, 6 september 2006.

Voor het Europees Parlement

De voorzitter

J. BORRELL FONTELLES

Voor de Raad

De voorzitster

P. LEHTOMÄKI

(1) PB C 241 van 28.9.2004, blz. 17.

(2) Advies van het Europees Parlement van 7 juni 2005 (PB C 124 E van 25.5.2006, blz. 68). Gemeenschappelijk standpunt van de Raad van 1 december 2005 (PB C 80 E van 4.4.2006, blz. 1). Standpunt van het Europees Parlement van 4 april 2006 (nog niet bekendgemaakt in het Publicatieblad) en besluit van de Raad van 24 juli 2006.

(3) PB L 176 van 15.7.2003, blz. 11.

(4) PB L 176 van 15.7.2003, blz. 37. Richtlijn gewijzigd bij Richtlijn 2004/85/EG van de Raad (PB L 236 van 7.7.2004, blz. 10).

(5) PB L 176 van 15.7.2003, blz. 57.

(6) PB L 228 van 23.9.1995, blz. 1. Verordening laatstelijk gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 1159/2005 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 191 van 22.7.2005, blz. 16).

(7) PB L 184 van 17.7.1999, blz. 23. Besluit gewijzigd bij Besluit 2006/512/EG (PB L 200 van 22.7.2006, blz. 11).

(8) PB L 161 van 29.6.1996, blz. 154.

BIJLAGE I

TRANS-EUROPESE NETWERKEN IN DE ENERGIESECTOR

Assen voor de prioritaire projecten, met inbegrip van de projecten van Europees belang, als omschreven in de artikelen 7 en 8

De prioritaire projecten, met inbegrip van de projecten van Europees belang, op elke as voor prioritaire projecten worden hierna opgesomd

ELEKTRICITEITSNETWERKEN

EL.1.

Frankrijk — België — Nederland — Duitsland:

versterking van de elektriciteitsnetten die noodzakelijk zijn om congestie in de Benelux op te lossen.

Waarvan de volgende projecten van Europees belang:

Lijn Avelin (FR) — Avelgem (BE)

Lijn Moulaine (FR) — Aubange (BE)

EL.2.

Grenzen van Italië met Frankrijk, Oostenrijk, Slovenië en Zwitserland:

uitbreiding van de onderlinge koppelcapaciteit van de elektriciteitsnetten.

Waarvan de volgende projecten van Europees belang:

Lijn Lienz (AT) — Cordignano (IT)

Nieuwe koppeling tussen Italië en Slovenië

Lijn West-Udine (IT) — Okroglo (SI)

Lijn S. Fiorano (IT) — Nave (IT) — Gorlago (IT)

Lijn Venezia Nord (IT) — Cordignano (IT)

St. Peter (AT) — Tauern (AT)

Südburgenland (AT) — Kainachtal (AT)

Koppeling via de Brenner-spoortunnel tussen Oostenrijk en Italië (Thaur-Brixten)

EL.3.

Frankrijk — Spanje — Portugal:

uitbreiding van de onderlinge koppelcapaciteit van de elektriciteitsnetten tussen deze landen en het Iberisch schiereiland en ontwikkeling van het netwerk in de insulaire gebieden.

Waarvan de volgende projecten van Europees belang:

Lijn Sentmenat (ES) — Bescanό (ES) — Baixas (FR)

Lijn Valdigem (PT) — Douro Internacional (PT) — Aldeadávila (ES) en de installaties van Douro Internacional

EL.4.

Griekenland — de Balkanlanden — UCTE-systeem:

ontwikkeling van de elektriciteitsinfrastructuur om Griekenland op het UCTE-systeem aan te sluiten en de ontwikkeling van de Zuidoost-Europese elektriciteitsmarkt mogelijk te maken.

Waarvan het volgende project van Europees belang:

Lijn Philippi (EL) — Hamidabad (TR)

EL.5.

Verenigd Koninkrijk — continentaal Europa en Noord-Europa:

totstandbrenging/uitbreiding van de onderlinge koppelcapaciteit van de elektriciteitsnetten en mogelijke integratie van buitengaatse windenergie.

Waarvan het volgende project van Europees belang:

Onderzeese kabel tussen Engeland (UK) — Nederland

EL.6.

Ierland — Verenigd Koninkrijk:

Uitbreiding van de onderlinge koppelcapaciteit van de elektriciteitsnetten en mogelijke integratie van buitengaatse windenergie.

Waarvan het volgende project van Europees belang:

Onderzeese kabel tussen Ierland en Wales (UK)

EL.7.

Denemarken — Duitsland — Baltische ring (incl. Noorwegen — Zweden — Finland — Denemarken — Duitsland — Polen — Baltische staten — Rusland):

Uitbreiding van de onderlinge koppelcapaciteit van de elektriciteitsnetten en mogelijke integratie van buitengaatse windenergie.

Waarvan de volgende projecten van Europees belang:

Lijn Kassø (DK) — Hamburg/Dollern (DE)

Lijn Hamburg Krümmel (DE) — Schwerin (DE)

Lijn Kassø (DK) — Revsing (DK) — Tjele (DK)

Lijn Vester Hassing (DK) — Trige (DK)

Onderzeese kabel Skagerrak 4 (DK) tussen Denemarken en Noorwegen

Verbinding Polen-Litouwen, met inbegrip van de nodige versterking van het Poolse elektriciteitsnet en het PL-DE-profiel, om deelneming aan de interne energiemarkt mogelijk te maken

Onderzeese kabel Finland — Estland (Estlink)

Onderzeese kabel Finland — Zweden (Fennoscan)

Halle/Saale (DE) — Schweinfurt (DE)

EL.8.

Duitsland — Polen — Tsjechië — Slowakije — Oostenrijk — Hongarije — Slovenië:

uitbreiding van de onderlinge koppelcapaciteit van de elektriciteitsnetten.

Waarvan de volgende projecten van Europees belang:

Lijn Neuenhagen (DE) — Vierraden (DE) — Krajnik (PL)

Lijn Dürnrohr (AT) — Slavětice (CZ)

Nieuwe koppeling tussen Duitsland en Polen.

Lijn Vel'ké Kapušany (SK) — Lemešany (SK) — Moldava (SK) — Sajóivánka (HU)

Lijn Gabčikovo (SK) — Vel'ký Ďur (SK)

Lijn Stupava (SK) — Wenen (Zuid-Oost) (AT)

EL.9.

Lidstaten aan de Middellandse Zee — mediterrane elektriciteitsring:

uitbreiding van de onderlinge koppelcapaciteit van de elektriciteitsnetten tussen de lidstaten aan de Middellandse Zee en Marokko — Algerije — Tunesië — Libië — Egypte — landen in het Nabije Oosten — Turkije

Waarvan het volgende project van Europees belang:

Elektriciteitsverbinding tussen Tunesië en Italië

GASNETWERKEN

NG.1.

Verenigd Koninkrijk — noordelijk continentaal Europa, omvattend Nederland, België, Denemarken, Zweden en Duitsland — Polen — Litouwen — Letland — Estland — Finland — Rusland:

Gaspijpleidingen die een aantal van de voornaamste gasbronnen in Europa met elkaar verbinden en de interoperabiliteit van de netten en de continuïteit van de gasvoorziening verbeteren, waaronder aardgaspijpleidingen via de offshore route van Rusland naar de EU en de onshore route van Rusland naar Polen en Duitsland, aanleg van nieuwe pijpleidingen en uitbreiding van de netwerkcapaciteit in en tussen Duitsland, Denemarken en Zweden alsmede in en tussen Polen, Tsjechië, Slowakije, Duitsland en Oostenrijk.

Waarvan de volgende projecten van Europees belang:

De Noord-Europese gasleiding

Yamal-Europa gasleiding

Aardgaspijpleiding die Denemarken, Duitsland en Zweden met elkaar verbindt

Toename van de overdrachtcapaciteit op de as Duitsland — België — Verenigd Koninkrijk

NG.2.

Algerije — Spanje — Italië — Frankrijk — noordelijk continentaal Europa:

de aanleg van nieuwe aardgaspijpleidingen van Algerije naar Spanje, Frankrijk en Italië en uitbreiding van de netcapaciteit in en tussen Spanje, Frankrijk en Italië.

Waarvan de volgende projecten van Europees belang:

Gaspijpleiding Algerije — Tunesië — Italië

Gaspijpleiding Algerije — Italië via Sardinië en Corsica met een aftakking naar Frankrijk

Medgaspijpleiding (Algerije — Spanje — Frankrijk — continentaal Europa)

NG.3.

Landen aan de Kaspische Zee — het Midden-Oosten — de Europese Unie:

nieuwe aardgaspijpleidingnetwerken naar de Europese Unie vanaf nieuwe bronnen, waaronder de aardgaspijpleidingen Turkije — Griekenland, Griekenland — Italië, Turkije — Oostenrijk en Griekenland — Slovenië — Oostenrijk (via de Westelijke Balkan).

Waarvan de volgende projecten van Europees belang:

gaspijpleiding Turkije — Griekenland — Italië

gaspijpleiding Turkije — Oostenrijk

NG.4.

Terminals voor vloeibaar aardgas (LNG) in België, Frankrijk, Spanje, Portugal, Italië, Griekenland, Cyprus en Polen:

diversificatie van de bronnen en de toegangspunten, waaronder de LNG-aansluitingen op het transmissienet.

NG.5.

Ondergrondse aardgasopslag in Spanje, Portugal, Frankrijk, Italië, Griekenland en de landen aan de Oostzee:

Uitbreiding van de capaciteit in Spanje, Frankrijk, Italië en de landen aan de Oostzee en bouw van de eerste installaties in Portugal, Griekenland en Litouwen.

NG.6.

Lidstaten aan de Middellandse Zee — oostelijke mediterrane gasring:

Aanleg van de aardgaspijpleiding en capaciteitsuitbreiding daarvan tussen de lidstaten aan de Middellandse Zee en Libië — Egypte — Jordanië — Syrië — Turkije.

Waarvan het volgende project van Europees belang:

Gaspijpleiding Libië — Italië

BIJLAGE II

TRANS-EUROPESE NETWERKEN IN DE ENERGIESECTOR

Aanvullende criteria voor de selectie van projecten van gemeenschappelijk belang als bedoeld in artikel 6, lid 2

ELEKTRICITEITSNETWERKEN

Ontwikkeling van elektriciteitsnetten in insulaire, geïsoleerde, perifere en ultraperifere regio's met voorrang voor diversificatie van energiebronnen en een groter gebruik van hernieuwbare energie en, in voorkomend geval, verbinding van de elektriciteitsnetten in deze regio's:

—	Ierland — Verenigd Koninkrijk (Wales)

—	Griekenland (eilanden)

—	Italië (Sardinië) — Frankrijk (Corsica) — Italië (vasteland)

—	Verbindingen in insulaire regio's, inclusief verbindingen met het vasteland

—	Verbindingen in ultraperifere regio's in Frankrijk, Spanje en Portugal.

Het ontwikkelen van elektriciteitsverbindingen tussen de lidstaten om de goede werking van de interne markt en de betrouwbare werking van elektriciteitsnetwerken te verzekeren:

—	Frankrijk — België — Nederland — Duitsland

—	Frankrijk — Duitsland

—	Frankrijk — Italië

—	Frankrijk — Spanje

—	Portugal — Spanje

—	Finland — Zweden

—	Finland — Estland — Letland — Litouwen

—	Oostenrijk — Italië

—	Italië — Slovenië

—	Oostenrijk — Italië — Slovenië — Hongarije

—	Duitsland — Polen

—	Duitsland — Polen — Tsjechië — Oostenrijk — Slowakije — Hongarije

—	Hongarije — Slowakije

—	Hongarije — Oostenrijk

—	Polen — Litouwen

—	Ierland — Verenigd Koninkrijk (Noord-Ierland)

—	Oostenrijk — Duitsland — Slovenië — Hongarije

—	Nederland — Verenigd Koninkrijk

—	Duitsland — Denemarken — Zweden

—	Griekenland — Italië

—	Hongarije — Slovenië

—	Malta — Italië

—	Finland — Estland

—	Italië — Slovenië.

Ontwikkeling van binnenlandse elektriciteitsverbindingen in de lidstaten, die nodig zijn voor de benutting van de verbindingen tussen de lidstaten, voor de werking van de interne markt of voor de aansluiting van duurzame energiebronnen:

—	Alle lidstaten.

Ontwikkeling van elektriciteitsverbindingen met derde landen, met name met de kandidaat-lidstaten, die bijdragen tot de interoperabiliteit, de betrouwbaarheid en de veiligheid van de werking van de elektriciteitsnetten of tot de elektriciteitsvoorziening van de Europese Gemeenschap:

—	Duitsland — Noorwegen

—	Nederland — Noorwegen

—	Zweden — Noorwegen

—	Verenigd Koninkrijk — Noorwegen

—	Baltische elektriciteitsring: Duitsland — Polen — Belarus — Rusland — Litouwen —Letland — Estland — Finland — Zweden — Noorwegen — Denemarken

—	Noorwegen — Zweden — Finland — Rusland

—	Mediterrane elektriciteitsring: Frankrijk — Spanje — Marokko — Algerije — Tunesië — Libië — Egypte — landen in het Nabije Oosten — Turkije — Griekenland — Italië

—	Griekenland — Turkije

—	Italië — Zwitserland

—	Oostenrijk — Zwitserland

—	Hongarije — Roemenië

—	Hongarije — Servië

—	Hongarije — Kroatië

—	Italië — Tunesië

—	Griekenland — Balkanlanden

—	Spanje — Marokko

—	Spanje — Andorra — Frankrijk

—	EU — Balkanlanden — Belarus — Rusland — Oekraïne

—	Zwarte-Zee-elektriciteitsring: Rusland — Oekraïne — Roemenië — Bulgarije — Turkije — Georgië

—	Bulgarije — voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië/Griekenland — Albanië — Italië of Bulgarije — Griekenland — Italië.

Acties om de werking van de onderling gekoppelde elektriciteitsnetten te verbeteren in het kader van de interne markt, met name gericht op de inventarisatie van de knelpunten en ontbrekende schakels, het ontwikkelen van oplossingen voor de congestieproblemen en de aanpassing van de methodes voor het maken van prognoses en het exploiteren van de elektriciteitsnetten:

—	Het aangeven van de knelpunten en de ontbrekende schakels, met name grensoverschrijdend, binnen elektriciteitsnetten.

—	Het ontwikkelen van oplossingen voor elektriciteitsstroombeheer met het oog op de congestieproblemen binnen elektriciteitsnetten.

—	De aanpassing van de prognose- en exploitatiemethodes voor elektriciteitsnetten die nodig zijn voor een goede werking van de interne markt en het gebruik van een hoog percentage duurzame energiebronnen.

GASNETWERKEN

De introductie van aardgas in nieuwe regio's, met name insulaire, geïsoleerde, perifere en ultraperifere gebieden en de ontwikkeling van aardgasnetwerken in deze gebieden:

—	Verenigd Koninkrijk (Noord-Ierland)

—

Ierland

—

Spanje

—

Portugal

—	Griekenland

—

Zweden

—	Denemarken

—	Italië (Sardinië)

—	Frankrijk (Corsica)

—

Cyprus

—

Malta

—	Ultraperifere regio's in Frankrijk, Spanje, Portugal.

Ontwikkeling van aardgasnetverbindingen die nodig zijn voor de werking van de interne markt of om de continuïteit van de energievoorziening te versterken, met inbegrip van de verbinding van de afzonderlijke aardgasnetten en alkeengasnetwerken:

—	Ierland — Verenigd Koninkrijk

—	Frankrijk — Spanje

—	Frankrijk — Zwitserland

—	Portugal — Spanje

—	Oostenrijk — Duitsland

—	Oostenrijk — Hongarije

—	Oostenrijk — Hongarije — Slowakije — Polen

—	Polen — Tsjechië

—	Slowakije — Tsjechië — Duitsland — Oostenrijk

—	Oostenrijk — Italië

—	Griekenland — Balkanlanden

—	Oostenrijk — Hongarije — Roemenië — Bulgarije — Griekenland — Turkije

—	Frankrijk — Italië

—	Griekenland — Italië

—	Oostenrijk — Tsjechië

—	Duitsland — Tsjechië — Oostenrijk — Italië

—	Oostenrijk — Slovenië — Kroatië

—	Hongarije — Kroatië

—	Hongarije — Roemenië

—	Hongarije — Slowakije

—	Hongarije — Oekraïne

—	Slovenië — Balkanlanden

—	België — Nederland — Duitsland

—	Verenigd Koninkrijk — Nederland — Duitsland

—	Duitsland — Polen

—	Denemarken — Verenigd Koninkrijk

—	Denemarken — Duitsland — Zweden

—	Denemarken — Nederland.

Ontwikkeling van de aanlandingscapaciteit van LNG en van de opslagcapaciteit van aardgas, die nodig zijn om aan de vraag te voldoen en om de gasvoorzieningssystemen te regelen alsmede om de voorzieningsbronnen en de aanvoerroutes te diversifiëren:

—	Alle lidstaten.

Ontwikkeling van de aardgastransportcapaciteit (aanvoerpijpleidingen) die nodig is om aan de vraag te voldoen en om de voorziening uit interne en externe bronnen alsmede de aanvoerroutes te diversifiëren:

—	Noordelijk gasnet: Noorwegen — Denemarken — Duitsland — Zweden — Finland — Rusland — Baltische staten — Polen

—	Algerije — Spanje — Frankrijk

—	Rusland — Oekraïne — EU

—	Rusland — Belarus — Oekraïne — EU

—	Rusland — Belarus — EU

—	Rusland — Oostzee — Duitsland

—	Rusland — Baltische Staten — Polen — Duitsland

—	Duitsland — Tsjechië — Polen — Duitsland — andere lidstaten

—	Libië — Italië

—	Tunesië — Libië — Italië

—	Landen aan de Kaspische Zee — EU

—	Rusland — Oekraïne — Moldavië — Roemenië — Bulgarije — Griekenland — Slovenië — andere Balkanlanden

—	Rusland — Oekraïne — Slowakije — Hongarije — Slovenië — Italië

—	Nederland — Duitsland — Zwitserland — Italië

—	België — Frankrijk — Zwitserland — Italië

—	Denemarken — Zweden — Polen

—	Noorwegen — Rusland — EU

—

Ierland

—	Algerije — Italië — Frankrijk

—	Algerije — Tunesië — Italië

—	Midden-Oosten — oostelijke mediterrane gasring — EU

—	Menginstallatie in Winksele (BE) op de noord-zuidas (menging van waterstofgas met stikstofgas)

—	Versterking van de transportcapaciteit op de Oost-Westas Zeebrugge (BE) — Eynatten (BE).

10.

Acties om de werking van onderling gekoppelde aardgasnetten binnen de interne markt en in de doorvoerlanden te verbeteren, met name gericht op de inventarisatie van de knelpunten en ontbrekende schakels, het ontwikkelen van oplossingen voor de congestieproblemen en de aanpassing van de methoden voor het maken van prognoses en het veilig en efficiënt exploiteren van de aardgasnetten:

—	Het aangeven van de knelpunten en de ontbrekende schakels, met name grensoverschrijdend, binnen de aardgasnetten.

—	Het ontwikkelen van oplossingen voor aardgasstroombeheer met het oog op de congestieproblemen in gasnetten.

—	Het aanpassen van de prognose- en exploitatiemethoden met betrekking tot aardgasnetwerken die nodig zijn voor de werking van de interne markt.

—	Het verhogen van de algemene prestaties, de veiligheid en de beveiliging van aardgasnetwerken in de doorvoerlanden.

11.

Ontwikkeling en integratie van de alkeengastransportcapaciteit die nodig is om aan de vraag binnen de interne markt te voldoen:

—	Alle lidstaten.

BIJLAGE III

TRANS-EUROPESE ENERGIENETWERKEN

Projecten van gemeenschappelijk belang en de specificaties daarvan, zoals die momenteel aan de hand van de criteria van bijlage II zijn bepaald

ELEKTRICITEITSNETWERKEN

1. Ontwikkeling van elektriciteitsnetten in geïsoleerde regio's

1.1.	Onderzeese kabel Ierland — Wales (UK)

1.2.	Aansluiting van de Cycladen (EL) (op het Internationale Systeem)

1.3.	Verbinding via een onderzeese kabel voor 30 kV tussen de eilanden Faial, Pico en S. Jorge (Azoren, PT)

1.4.	Verbinding en versterking van het elektriciteitsnet op Terceira, Faial en S. Miguel (Azoren, PT)

1.5.	Verbinding en versterking van het elektriciteitsnet op Madeira (PT)

1.6.	Onderzeese kabel Sardinië (IT) — vasteland van Italië

1.7.	Onderzeese kabel Corsica (FR) — Italië

1.8.	Verbinding vasteland van Italië — Sicilië (IT): Verdubbeling van de verbinding Sorgente (IT) — Rizziconi (IT)

1.9.	Nieuwe verbindingen op de Balearen en de Canarische eilanden (ES)

2. Ontwikkeling van elektriciteitsverbindingen tussen de lidstaten

2.1.	Lijn Moulaine (FR) — Aubange (BE)

2.2.	Lijn Avelin (FR) — Avelgem (BE)

2.3.	Koppeling tussen Duitsland en België

2.4.	Lijn Vigy (FR) — Marlenheim (FR)

2.5.	Lijn Vigy (FR) — Uchtelfangen (DE)

2.6.	La Praz (FR) fasenregelaar

2.7.	Verdere capaciteitsuitbreiding via de bestaande koppeling tussen Frankrijk en Italië

2.8.	Nieuwe koppeling tussen Frankrijk en Italië

2.9.	Nieuwe koppeling via de Pyreneeën tussen Frankrijk en Spanje

2.10.

Verbinding via de oostelijke Pyreneeën tussen Frankrijk en Spanje

2.11.

Verbindingen tussen Noord-Portugal en Noordwest-Spanje

2.12.

Lijn Sines (PT) — Alqueva (PT) — Balboa (ES)

2.13.

Verbinding tussen Zuid-Portugal en Zuidwest-Spanje

2.14.

Lijn Valdigem (PT) — Douro Internacional (PT) — Aldeadávila (ES) en de installaties van Douro Internacional

2.15.

Verbindingen ten noorden van de Botnische Golf en de onderzeese kabel Fennoscan tussen Finland en Zweden

2.16.

Lijn Lienz (AT) — Cordignano (IT)

2.17.

Koppeling Somplago (IT) — Würmbach (AT)

2.18.

Koppeling via de Brenner-spoortunnel tussen Oostenrijk en Italië (Thaur-Brixten)

2.19.

Verbinding tussen Ierland en Noord-Ierland

2.20.

Lijn St. Peter (AT) — Isar (DE)

2.21.

Onderzeese kabel tussen Zuidoost-Engeland en Midden-Nederland

2.22.

Versterking van de verbindingen tussen Denemarken en Duitsland, bv. de lijn Kassø — Hamburg

2.23.

Versterking van de verbindingen tussen Denemarken en Zweden

2.24.

Nieuwe koppeling tussen Slovenië en Hongarije; Cirkovce (SI) — Hévíc (HU)

2.25.

Sajóivánka (HU) — Rimavská Sobota (SK)

2.26.

Moldava (SK) — Sajóivánka (HU)

2.27.

Stupava (SK) — Wenen (Zuid-Oost) (AT)

2.28.

Polen-Duitsland (Neuenhagen (DE) — Vierraden (DE) — Krajnik (PL))

2.29.

Verbinding Polen — Litouwen (Elk-Alytus)

2.30.

Onderzeese kabel tussen Finland en Estland

2.31.

Installatie van flexibele alternatieve transmissiesystemen tussen Italië en Slovenië

2.32.

Nieuwe verbindingen tussen de systemen UCTE en CENTREL

2.33.

Lijn Dürnrohr (AT) — Slavětice (CZ)

2.34.

Onderzeese elektriciteitsverbinding tussen Malta (MT) en Sicilië (IT)

2.35.

Nieuwe koppeling tussen Italië en Slovenië

2.36.

Lijn West-Udine (IT) — Okroglo (SI)

3. Ontwikkeling van elektriciteitsverbindingen binnen de lidstaten

3.1.	Aansluitingen op de Deense oost-westverbinding: verbinding tussen de westelijke (UCTE) en oostelijke (NORDEL) netten van Denemarken

3.2.	Aansluitingen op de Deense noord-zuidverbinding

3.3.	Nieuwe aansluitingen in Noord-Frankrijk

3.4.	Nieuwe aansluitingen in Zuidwest-Frankrijk

3.5.	Lijn Trino Vercellese (IT) — Lacchiarelle (IT)

3.6.	Lijn Turbigo (IT) — Rho (IT) — Bovisio (IT)

3.7.	Lijn Voghera (IT) — La Casella (IT)

3.8.	Lijn S. Fiorano (IT) — Nave (IT) — Gorlago (IT)

3.9.	Lijn Venezia Nord (IT) — Cordignano (IT)

3.10.

Lijn Redipuglia (IT) — Unide Ovest (IT)

3.11.

Nieuwe aansluitingen op de oost-westas van Italië

3.12.

Lijn Tavarnuzze (IT) — Casallina (IT)

3.13.

Lijn Tavarnuzze (IT) — S. Barbara (IT)

3.14.

Lijn Rizziconi (IT) — Feroleto (IT) — Laino (IT)

3.15.

Nieuwe aansluitingen op de noord-zuidas van Italië

3.16.

Wijzigingen van het netwerk om de aansluitingen voor duurzame energie in Italië te vergemakkelijken

3.17.

Nieuwe aansluitingen voor windenergie in Italië

3.18.

Nieuwe aansluitingen op de noordas van Spanje

3.19.

Nieuwe aansluitingen op de mediterrane as van Spanje

3.20.

Nieuwe aansluitingen op de as Galicia (ES) — Centro (ES)

3.21.

Nieuwe aansluitingen op de as Centro (ES) — Aragón (ES)

3.22.

Nieuwe aansluitingen op de as Aragón (ES) — Levante (ES)

3.23.

Nieuwe verbindingen op de as zuid-centrum van Spanje (ES)

3.24.

Nieuwe verbindingen op de as zuid-centrum van Spanje (ES)

3.25.

Nieuwe aansluitingen in Andalucía (ES)

3.26.

Lijn Pedralva (PT) — Riba d'Ave (PT) en de installaties van Pedralva

3.27.

Lijn Recarei (PT) — Valdigem (PT)

3.28.

Lijn Picote (PT) — Pocinho (PT) (opwaardering)

3.29.

Wijziging van de huidige lijn Pego (PT) — Cedillo (ES)/Falagueira (PT) en de installaties van Falagueira

3.30.

Lijn Pego (PT) — Batalha (PT) en de installaties van Batalha

3.31.

Lijn Sines (PT) — Ferreira do Alentejo I (PT) (verbetering)

3.32.

Nieuwe aansluitingen voor windenergie in Italië

3.33.

Lijn Pereiros (PT) — Zêzere (PT) — Santarém (PT) en de installaties van Zêzere

3.34.

Lijn Batalha (PT) — Rio Maior (PT) I en II (verbeteringen)

3.35.

Lijn Carrapatelo (PT) — Mourisca (PT) (verbetering)

3.36.

Lijn Valdigem (PT) — Viseu (PT) — Anadia (PT)

3.37.

Omlegging van de huidige lijn Rio Maior (PT) — Palmela (PT) naar de lijn Ribatejo (PT) en de installaties van Ribatejo

3.38.

Thessaloniki (EL), Lamia (EL) en Patras (EL) onderstations en verbindingslijnen

3.39.

Verbindingen voor de regio's Evia (EL), Laconië (EL) en Thracië (EL)

3.40.

Versterking van de bestaande verbindingen tussen perifere regio's en het vasteland in Griekenland

3.41.

Lijn Tynagh (IE) — Cashla (IE)

3.42.

Lijn Flagford (IE) — East Sligo (IE)

3.43.

Verbindingen in Noordoost- en West-Spanje, met name voor aansluiting op het netwerk voor de opwekking van windenergie

3.44.

Verbindingen in Baskenland (ES), Aragón (ES) en Navarra (ES)

3.45.

Verbindingen in Galicië (ES)

3.46.

Verbindingen in Midden-Zweden

3.47.

Verbindingen in Zuid-Zweden

3.48.

Lijn Hamburg (DE) — regio Schwerin (DE)

3.49.

Lijn regio Halle/Saale (DE) — regio Schweinfurt (DE)

3.50.

Nieuwe verbindingen voor windenergie op zee en aan land in Duitsland

3.51.

Verbetering van het 380 kV-net in Duitsland voor de koppeling van offshorewindmolenparken

3.52.

Verbindingen in Noord-Ierland, met betrekking tot de koppelverbindingen met Ierland

3.53.

Verbindingen in het noordwesten van het Verenigd Koninkrijk

3.54.

Verbindingen in Schotland en Engeland, met het oog op een groter gebruik van hernieuwbare bronnen bij het opwekken van elektriciteit

3.55.

Nieuwe aansluitingen voor offshorewindenergie in België, met inbegrip van de verbetering van het 380 kV-net

3.56.

Onderstation Borssele (NL)

3.57.

Implementatie van „reactive power compensation equipment” (NL)

3.58.

Installatie van faseverschuivers en/of condensatoren in België

3.59.

Verbetering van het 380 kV-net in België om de aanvoercapaciteit te verhogen

3.60.

Lijn St. Peter (AT) — Tauern (AT)

3.61.

Lijn Süd-Burgenland (AT) — Kainachtal (AT)

3.62.

Dunowo (PL) — Żydowo (PL) — Krzewina (PL) — Plewiska (PL)

3.63.

Pątnów (PL) — Grudziądz (PL)

3.64.

Ostrów (PL) — Plewiska (PL)

3.65.

Ostrów (PL) — Trębaczew (Rogowiec) (PL)

3.66.

Plewiska (PL) — Pątnów (PL)

3.67.

Tarnów (PL) — Krosno (PL)

3.68.

Ełk (PL) — Olsztyn Matki (PL)

3.69.

Ełk (PL) — Narew (PL)

3.70.

Mikułowa (PL) — Świebodzice-Dobrzén (Groszowice) (PL)

3.71.

Pątnów (PL) — Sochaczew (PL) — Warszawa (PL)

3.72.

Krsko (SI) — Bericevo (SI)

3.73.

Opwaardering van het Sloveense transmissiesysteem van 220 kV tot 400 kV

3.74.

Medzibrod (SK) — Liptovská Mara (SK)

3.75.

Lemešany (SK) — Moldava (SK)

3.76.

Lemešany (SK) — Veľké Kapušany (SK)

3.77.

Gabčikovo (SK) — Veľký Ďur (SK)

3.78.

Verbindingen in Noord-Zweden

3.79.

Stroomvoorziening van Saaremma (EE) overschakelen naar 110 kV

3.80.

Verbetering van stroomvoorziening in Tartu (EE)

3.81.

Vernieuwing van onderstation van Eesti (EE) (330 kV)

3.82.

Vernieuwing van onderstations van Kiisa (EE), Püssi (EE), en Viljandi (EE), (110 kV)

3.83.

Lijn Nošovice (CZ) — Prosenice (CZ): ombouwen van een enkelvoudige 400 kV-lijn tot een dubbele 400 kV-lijn

3.84.

Krasíkov (CZ) Horní Životice (CZ): nieuwe enkelvoudige 400 kV-lijn

3.85.

Nieuwe aansluitingen voor windenergie op Malta (MT)

4. Ontwikkeling van elektriciteitsverbindingen met niet-lidstaten

4.1.	Nieuwe koppeling tussen Italië en Zwitserland

4.2.	Lijn Philippi (EL) — Maritsa 3 (Bulgarije)

4.3.	Lijn Amintaio (EL) — Bitola (voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië)

4.4.	Lijn Kardia (EL) — Elbasan (Albanië)

4.5.	Lijn Elbasan (Albanië) — Podgorica (Montenegro)

4.6.	Mostar (Bosnië en Herzegovina) onderstation en verbindingslijnen

4.7.	Ernestinovo (Kroatië) onderstation en verbindingslijnen

4.8.	Nieuwe verbindingen tussen Griekenland en Albanië, Bulgarije en voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië

4.9.	Lijn Philippi (EL) — Hamidabad (TR)

4.10.

Onderzeese kabel tussen Noordoost-/Oost-Engeland en Zuid-Noorwegen

4.11.

Lijn Eemshaven (NL) — Feda (NO)

4.12.

Onderzeese kabel tussen Zuid-Spanje en Marokko (versterking van de bestaande verbinding)

4.13.

Aansluitingen op de Baltische elektriciteitsring: Duitsland — Polen — Rusland — Estland — Letland — Litouwen — Zweden — Finland — Denemarken — Belarus

4.14.

Verbindingen Zuid-Finland — Rusland

4.15.

Nieuwe verbindingen tussen Noord-Zweden en Noord-Noorwegen

4.16.

Nieuwe verbindingen tussen Midden-Zweden en Midden-Noorwegen

4.17.

Lijn Borgvik (SE) — Hoesle (NO) — regio Oslo (NO)

4.18.

Nieuwe verbindingen tussen het systeem UCTE/CENTREL en de Balkanlanden

4.19.

Verbindingen en interface tussen het UCTE systeem en Belarus, Rusland en Oekraïne, en de verplaatsing van HVDC-conversiestations die voorheen operationeel waren tussen Oostenrijk en Hongarije, Oostenrijk en de Tsjechische Republiek en tussen Duitsland en Tsjechië

4.20.

Aansluitingen op de Zwarte Zee-elektriciteitsring: Rusland — Oekraïne — Roemenië — Bulgarije — Turkije — Georgië

4.21.

Nieuwe verbindingen in het gebied rond de Zwarte Zee met het oog op de interoperabiliteit van het UCTE-net met de netten in de betreffende landen

4.22.

Nieuwe aansluitingen op de mediterrane elektriciteitsring: Frankrijk — Spanje — Marokko — Algerije — Tunesië — Libië — Egypte — landen in het Nabije Oosten — Turkije — Griekenland — Italië

4.23.

Onderzeese kabel tussen Zuid-Spanje en Noordwest-Algerije

4.24.

Onderzeese kabel tussen Italië en Noord-Afrika (Algerije — Tunesië — Libië)

4.25.

Elektriciteitsverbinding tussen Tunesië en Italië

4.26.

Nieuwe verbindingen in het gebied rond de Barentszee

4.27.

Verbetering van verbindingen tussen Denemarken en Noorwegen

4.28.

Obermoorweiler (DE) — Meiningen (AT) — Bonaduz (CH): verdere capaciteitsuitbreiding

4.29.

Békéscsaba (HU) — Oradea (RO)

4.30.

Pécs (HU) — Sombor (Servië)

4.31.

Pécs (HU) — Ernestinovo (HR)

4.32.

Veľké Kapušany (SK) — Oekraïne-grens

4.33.

Andrall (ES) — Encamp (AD): capaciteitsverhoging tot 220 kV

4.34.

Spanje — Andorra — Frankrijk: verbetering van aansluitingen

5. Acties om de werking van de onderling gekoppelde elektriciteitsnetten te verbeteren in het kader van de interne markt

(Er zijn nog geen specificaties bepaald)

GASNETWERKEN

6. Introductie van aardgas in nieuwe gebieden

6.1.	Ontwikkeling van een gasnet van Belfast tot het Noordwesten van Noord-Ierland (UK) en zo nodig tot de westkust van Ierland

6.2.	LNG in Santa Cruz de Tenerife, de Canarische eilanden (ES)

6.3.	LNG in Las Palmas de Gran Canaria (ES)

6.4.	LNG in Madeira (PT)

6.5.	Ontwikkeling van het gasnet in Zweden

6.6.	Verbinding tussen de Balearen (ES) en het vasteland van Spanje

6.7.	Hogedrukaftakking naar Thracië (EL)

6.8.	Hogedrukaftakking naar Korinthe (EL)

6.9.	Hogedrukaftakking naar Noordwest-Griekenland (EL)

6.10.

Verbinding tussen Lolland (DK) en de Falstereilanden (DK)

6.11.

LNG op Cyprus, Vasilikos Energy Center

6.12.

Verbinding tussen LNG-installatie in Vasilikos (CY) en energiecentrale in Moni (CY)

6.13.

LNG op Kreta (EL)

6.14.

Hogedrukaftakking naar Patras (EL)

6.15.

LNG op Malta

7. Ontwikkeling van aardgasverbindingen die nodig zijn voor de werking van de interne markt of om de continuïteit van de energievoorziening te verzekeren, met inbegrip van de verbinding van afzonderlijke aardgasnetten

7.1.	Extra onderling gekoppelde gasleiding tussen Ierland en Schotland

7.2.	Noord-zuidkoppeling, alsmede de gasleiding Dublin — Belfast

7.3.	Compressiestation gasleiding Lacq (FR) — Calahorra (ES)

7.4.	Gasleiding Lussagnet (FR) — Bilbao (ES)

7.5.	Gasleiding Perpignan (FR) — Barcelona (ES)

7.6.	Uitbreiding van de transportcapaciteit van gasleidingen die Portugal voorzien via Zuid-Spanje en Galicia, en Asturië via Portugal

7.7.	Gasleiding Puchkirchen (AT) — Burghausen (DE)

7.8.	Gasleiding Andorf (AT) — Simbach (DE)

7.9.	Gasleiding Wiener Neustadt (AT) — Sopron (HU)

7.10.

Gasleiding Bad Leonfelden (AT) — Linz (AT)

7.11.

Gasleiding Noordwest-Griekenland — Elbasan (AL)

7.12.

Onderling gekoppelde gasleiding Griekenland — Italië

7.13.

Compressiestation op de hoofdgasleiding in Griekenland

7.14.

Verbinding tussen de netten van Oostenrijk en Tsjechië

7.15.

Gastransportcorridor in Zuidoost-Europa, door Griekenland, de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, Servië, Montenegro, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Slovenië en Oostenrijk

7.16.

Gastransportcorridor tussen Oostenrijk en Turkije via Hongarije, Roemenië en Bulgarije

7.17.

Onderling gekoppelde gasleidingen tussen het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Duitsland, die de voornaamste bronnen en markten van Noordwest-Europa met elkaar verbinden

7.18.

Verbinding tussen Noordoost-Duitsland (regio Berlijn) en Noordwest-Polen (regio Szczecin), met een aftakking van Schmölln naar Lubmin (DE, regio Greifswald)

7.19.

Gasleiding Cieszyn (PL) — Ostrava (CZ)

7.20.

Görlitz (DE) — Zgorzelec (PL): uitbreiding en onderlinge koppeling van aardgasnetten

7.21.

Uitbreiding Bernau (DE) — Szczecin (PL)

7.22.

Verbinding tussen offshore-installaties in de Noordzee of tussen Deense offshore installaties en Britse installaties op het vasteland

7.23.

Versterking van de transportcapaciteit tussen Frankrijk en Italië

7.24.

De Baltische gaskoppeling tussen Denemarken — Duitsland — Zweden

7.25.

Mengstation in Winksele (BE) op de noord-zuid-as

7.26.

Zeebrugge (BE) — Eynatten (BE) capaciteitsuitbreiding

7.27.

Capaciteitsuitbreiding langs de noord-westas: Zelzate (BE) — Zeebrugge (BE)

7.28.

Aanleg van een gaspijpleiding die Denemarken en Nederland met elkaar verbindt en de bestaande productiefaciliteiten in de Noordzee aan elkaar koppelt

8. Ontwikkeling van de aanlandingscapaciteit voor LNG en van de opslagcapaciteit voor aardgas

8.1.	LNG in Le Verdon-sur-mer (FR, nieuwe terminal) en gasleiding naar de opslaginstallatie in Lussagnet (FR)

8.2.	LNG in Fos-sur-mer (FR)

8.3.	LNG in Huelva (ES), uitbreiding van de bestaande terminal

8.4.	LNG in Cartagena (ES), uitbreiding van de bestaande terminal

8.5.	LNG in Galicië (ES), nieuwe terminal

8.6.	LNG in Bilbao (ES), nieuwe terminal

8.7.	LNG in de regio van Valencia (ES), nieuwe terminal

8.8.	LNG in Barcelona (ES), uitbreiding van de bestaande terminal

8.9.	LNG in Sines (PT), nieuwe terminal

8.10.

LNG in Revithoussa (EL), uitbreiding van de bestaande terminal

8.11.

LNG aan de Noord-Adriatische kust (IT)

8.12.

LNG offshore in het noordelijke deel van de Adriatische Zee (IT)

8.13.

LNG aan de zuidkust van de Adriatische Zee (IT)

8.14.

LNG aan de Ionische kust (IT)

8.15.

LNG aan de Tyrreense kust (IT)

8.16.

LNG aan de Ligurische kust (IT)

8.17.

LNG in Zeebrugge (BE, tweede fase van capaciteitsuitbreiding)

8.18.

LNG in Isle of Grain, Kent (UK)

8.19.

Bouw van een tweede LNG-terminal in continentaal Griekenland

8.20.

Ontwikkeling van ondergrondse gasopslaginstallaties in Ierland

8.21.

Opslag in Zuid-Kavala (EL), conversie van een offshore uitgeput gasveld

8.22.

Opslag in Lussagnet (F), uitbreiding van de bestaande installatie

8.23.

Opslag in Pecorade (F), conversie van een uitgeput olieveld

8.24.

Opslag in de regio Elzas (FR), constructie in zoutholtes

8.25.

Opslag in centrale regio (FR), constructie in de watertafel

8.26.

Opslag bij de noord-zuidverbinding van Spanje (nieuwe installaties), in Cantabria, Aragón, Castilla y León, Castilla — La Mancha en Andalusië

8.27.

Opslag bij de mediterrane verbinding van Spanje (nieuwe installaties), in Catalonië, Valencia en Murcia

8.28.

Opslag in Carriço (PT, nieuwe installatie)

8.29.

Opslag in Loenhout (BE, uitbreiding van de bestaande installatie)

8.30.

Opslag in Stenlille (DK) en Lille Torup (DK, uitbreiding van de bestaande installatie)

8.31.

Opslag in Tønder (DK, nieuwe installatie)

8.32.

Opslag in Puchkirchen (AT, uitbreiding van de bestaande installatie), met gasleiding naar het Penta West-systeem bij Andorf (AT)

8.33.

Opslag in Baumgarten (AT, nieuwe installatie)

8.34.

Opslag in Haidach (AT, nieuwe installatie), met gasleiding naar het Europees gasnet

8.35.

Ontwikkeling van ondergrondse gasopslaginstallaties in Italië

8.36.

Opslag in Wierzchowice (PL) — uitbreiding van de bestaande installatie

8.37.

Opslag in Kossakowo (PL) — ontwikkeling van de ondergrondse opslag

8.38.

Gaspijpleiding Malta (MT) — Sicilië (IT)

8.39.

Opslag in Litouwen (nieuwe installatie)

9. Ontwikkeling van de gastransportcapaciteit (aanvoerleidingen)

9.1.	Aanleg en ontwikkeling van aansluitingen op het noordelijk gasnet: Noorwegen — Denemarken — Duitsland — Zweden — Finland — Rusland — Balkanlanden — Polen

9.2.	De Midden-Noordse gasleiding: Noorwegen, Zweden, Finland

9.3.	De Noord-Europese gasleiding: Rusland, de Oostzee, Duitsland

9.4.	Gasleiding van Rusland naar Duitsland, via Letland, Litouwen en Polen, en de aanleg van ondergrondse gasopslaginstallaties in Letland (Amber-project)

9.5.	Gasleiding van Finland naar Estland

9.6.	Nieuwe gasleidingen van Algerije naar Spanje en Frankrijk en daarmee samenhangende capaciteitstoename van de interne netten in die landen

9.7.	Uitbreiding van de transportcapaciteit van de gasleiding Algerije — Marokko — Spanje (tot aan Córdoba)

9.8.	Gasleiding Córdoba (ES) — Ciudad Real (ES)

9.9.	Gasleiding Ciudad Real (ES) — Madrid (ES)

9.10.

Gasleiding Ciudad Real (ES) — Middellandse Zeekust (ES)

9.11.

Aftakkingen in Castilla — La Mancha (ES)

9.12.

Uitbreiding richting Noordwest-Spanje

9.13.

Onderzeese gasleiding Algerije — Spanje en gasleidingen voor de verbinding met Frankrijk

9.14.

Uitbreiding van de transportcapaciteit vanuit Russische bronnen naar de Europese Unie, via Oekraïne, Slowakije en Tsjechië

9.15.

Uitbreiding van de transportcapaciteit vanuit Russische bronnen naar de Europese Unie via Belarus en Polen

9.16.

Aardgaspijpleiding Yamal — Europa II

9.17.

Gasleiding Yagal Sud (tussen de STEGAL-gasleiding en de driehoek DE, FR, CH)

9.18.

Oostelijke gasleiding SUDAL (tussen de MIDAL-gasleiding nabij Heppenheim naar Burghausenverbinding met de PENTA-gasleiding in Oostenrijk)

9.19.

Uitbreiding van de transportcapaciteit van de STEGAL-gasleiding voor het vervoer van extra gas van de Tsjechisch-Duitse grens en de Pools-Duitse grens naar andere lidstaten via Duitsland

9.20.

Gasleiding vanaf Libische bronnen naar Italië

9.21.

Gasleiding van bronnen in landen aan de Kaspische Zee naar de Europese Unie

9.22.

Gasleiding Griekenland — Turkije

9.23.

Uitbreiding van de transportcapaciteit vanuit Russische bronnen naar Griekenland en andere Balkanlanden, via Oekraïne, Moldavië, Roemenië en Bulgarije

9.24.

Gasleiding St. Zagora (BG) — Ihtiman (EL)

9.25.

Trans-Adriatische pijpleiding — Aardgaspijpleiding voor gasinvoer vanuit de Kaspische regio/Rusland/het Midden-Oosten, die Italië met de Zuidoost-Europese energiemarkten verbindt

9.26.

Verbinding gasleidingen tussen Duitse, Tsjechische, Oostenrijkse en Italiaanse gasnetten

9.27.

Gasleiding vanaf Russische bronnen naar Italië, via Oekraïne, Slowakije, Hongarije en Slovenië

9.28.

Uitbreiding van de transportcapaciteit van de TENP-leiding van Nederland naar Italië via Duitsland

9.29.

Gasleiding Taisnieres (F) — Oltingue (CH)

9.30.

Gasleiding van Denemarken naar Polen, eventueel via Zweden

9.31.

Gasleiding Nybro (DK) — Dragør (DK), inclusief de gasleiding voor de aansluiting op de opslagplaats in Stenlille (DK)

9.32.

Gasnetwerk van de bronnen in de Barentszee naar de Europese Unie, via Zweden en Finland

9.33.

Gasleiding vanaf het Corrib-veld (IE, offshore)

9.34.

Gasleiding van Algerijnse bronnen naar Italië, via Sardinië, met een aftakking naar Corsica

9.35.

Gasnetwerk van bronnen in het Midden-Oosten naar de Europese Unie

9.36.

Gasleiding van Noorwegen naar het Verenigd Koninkrijk

9.37.

Verbinding Pécs (HU) — Kroatië

9.38.

Verbinding Szeged (HU) — Oradea (RO)

9.39.

Verbinding Vecsés (HU) — Slowakije

9.40.

Capaciteitsverhoging Beregdaróc (HU) — Oekraïne

10. Acties om de werking van de onderling gekoppelde gasnetten binnen de interne markt te verbeteren

(Er zijn nog geen specificaties bepaald)

22.9.2006

Publicatieblad van de Europese Unie

L 262/24

BESLUIT VAN DE RAAD

van 24 juli 2006

betreffende de sluiting, namens de Europese Gemeenschap, van het Protocol tegen de smokkel van migranten over land, over zee en door de lucht, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad, met betrekking tot de bepalingen van het protocol voor zover deze onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen

(2006/616/EG)

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op de artikelen 179 en 181 A juncto artikel 300, lid 2, eerste alinea, en artikel 300, lid 3, eerste alinea,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Gezien het advies van het Europees Parlement (1),

Overwegende hetgeen volgt:

(1)	Over de elementen van bovengenoemd protocol die onder communautaire bevoegdheid vallen, heeft de Commissie namens de Gemeenschap onderhandeld, na daartoe door de Raad te zijn gemachtigd.

(2)	De Raad heeft de Commissie er tevens mee belast onderhandelingen te voeren betreffende de toetreding van de Gemeenschap tot deze internationale overeenkomst.

(3)	Deze onderhandelingen zijn goed verlopen, en het daaruit resulterende instrument is door de Gemeenschap op 12 december 2000 ondertekend, overeenkomstig Besluit 2001/87/EG van de Raad van 8 december 2000 (2).

(4)	Sommige lidstaten zijn partij bij het protocol en in andere lidstaten loopt de bekrachtigingsprocedure.

(5)	De sluiting van het verdrag werd namens de Europese Gemeenschap goedgekeurd bij Besluit 2004/579/EG van de Raad van 29 april 2004 (3), hetgeen overeenkomstig artikel 37, lid 2, van het verdrag voor de Europese Gemeenschap een voorwaarde is om partij te kunnen worden bij het protocol.

(6)	Aan de andere voorwaarden voor de neerlegging door de Gemeenschap van de in artikel 36, lid 3, van het verdrag en artikel 21, lid 3, van het protocol bedoelde akte van goedkeuring is voldaan.

(7)	Voor zover de bepalingen van het protocol onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag vallen, dient de sluiting van het protocol namens de Gemeenschap te worden goedgekeurd.

(8)	Voor zover de bepalingen van het protocol onder deel III, titel IV, van het Verdrag vallen, dient de sluiting van het protocol namens de Gemeenschap te worden goedgekeurd door middel van een afzonderlijk besluit van de Raad (4).

(9)

De Gemeenschap moet overeenkomstig artikel 21, lid 3, van het Protocol inzake migrantensmokkel bij de neerlegging van de akte van goedkeuring tevens een verklaring neerleggen betreffende de draagwijdte van de bevoegdheid van de Europese Gemeenschap ten aanzien van de bij het protocol geregelde aangelegenheden,

BESLUIT:

Artikel 1

Het Protocol tegen de smokkel van migranten over land, over zee en door de lucht, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad en opgenomen in bijlage I, wordt namens de Europese Gemeenschap goedgekeurd.

De formele akte van bekrachtiging van de Gemeenschap behelst tevens een bevoegdheidsverklaring in de zin van artikel 21, lid 3, van het protocol, die is opgenomen in bijlage II.

Artikel 2

Dit besluit is van toepassing voor zover de bepalingen van het protocol onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag vallen.

Artikel 3

De voorzitter van de Raad wordt gemachtigd om de persoon aan te wijzen die bevoegd is om de formele akte van bekrachtiging neer te leggen die de Gemeenschap bindt.

Dit besluit wordt bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Gedaan te Brussel, 24 juli 2006.

Voor de Raad

De voorzitter

K. RAJAMÄKI

(1) Nog niet bekendgemaakt in het Publicatieblad.

(2) PB L 30 van 1.2.2001, blz. 44.

(3) PB L 261 van 6.8.2004, blz. 69.

(4) Zie bladzijde 34 van dit Publicatieblad.

BIJLAGE I

PROTOCOL

against the Smuggling of Migrants by Land, Sea and Air, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organised Crime

PREAMBLE

THE STATES PARTIES TO THIS PROTOCOL,

DECLARING that effective action to prevent and combat the smuggling of migrants by land, sea and air requires a comprehensive international approach, including cooperation, the exchange of information and other appropriate measures, including socio-economic measures, at the national, regional and international levels,

RECALLING General Assembly resolution 54/212 of 22 December 1999, in which the Assembly urged Member States and the United Nations system to strengthen international cooperation in the area of international migration and development in order to address the root causes of migration, especially those related to poverty, and to maximize the benefits of international migration to those concerned, and encouraged, where relevant, interregional, regional and subregional mechanisms to continue to address the question of migration and development,

CONVINCED of the need to provide migrants with humane treatment and full protection of their rights,

TAKING INTO ACCOUNT the fact that, despite work undertaken in other international forums, there is no universal instrument that addresses all aspects of smuggling of migrants and other related issues,

CONCERNED at the significant increase in the activities of organised criminal groups in smuggling of migrants and other related criminal activities set forth in this Protocol, which bring great harm to the States concerned,

ALSO CONCERNED that the smuggling of migrants can endanger the lives or security of the migrants involved,

RECALLING General Assembly resolution 53/111 of 9 December 1998, in which the Assembly decided to establish an open-ended intergovernmental ad hoc committee for the purpose of elaborating a comprehensive international convention against transnational organised crime and of discussing the elaboration of, inter alia, an international instrument addressing illegal trafficking in and transporting of migrants, including by sea,

CONVINCED that supplementing the United Nations Convention against Transnational Organised Crime with an international instrument against the smuggling of migrants by land, sea and air will be useful in preventing and combating that crime,

HAVE AGREED AS FOLLOWS:

I. GENERAL PROVISIONS

Article 1

Relation with the United Nations Convention against Transnational Organised Crime

1. This Protocol supplements the United Nations Convention against Transnational Organised Crime. It shall be interpreted together with the Convention.

2. The provisions of the Convention shall apply, mutatis mutandis, to this Protocol unless otherwise provided herein.

3. The offences established in accordance with article 6 of this Protocol shall be regarded as offences established in accordance with the Convention.

Article 2

Statement of purpose

The purpose of this Protocol is to prevent and combat the smuggling of migrants, as well as to promote cooperation among States Parties to that end, while protecting the rights of smuggled migrants.

Article 3

Use of terms

For the purposes of this Protocol:

(a)	‘smuggling of migrants’ shall mean the procurement, in order to obtain, directly or indirectly, a financial or other material benefit, of the illegal entry of a person into a State Party of which the person is not a national or a permanent resident;

(b)	‘illegal entry’ shall mean crossing borders without complying with the necessary requirements for legal entry into the receiving State;

(c)

‘fraudulent travel or identity document’ shall mean any travel or identity document:

(i)	that has been falsely made or altered in some material way by anyone other than a person or agency lawfully authorised to make or issue the travel or identity document on behalf of a State; or

(ii)	that has been improperly issued or obtained through misrepresentation, corruption or duress or in any other unlawful manner; or

(iii)

that is being used by a person other than the rightful holder;

(d)

‘vessel’ shall mean any type of water craft, including non-displacement craft and seaplanes, used or capable of being used as a means of transportation on water, except a warship, naval auxiliary or other vessel owned or operated by a Government and used, for the time being, only on government non-commercial service.

Article 4

Scope of application

This Protocol shall apply, except as otherwise stated herein, to the prevention, investigation and prosecution of the offences established in accordance with article 6 of this Protocol, where the offences are transnational in nature and involve an organised criminal group, as well as to the protection of the rights of persons who have been the object of such offences.

Article 5

Criminal liability of migrants

Migrants shall not become liable to criminal prosecution under this Protocol for the fact of having been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol.

Article 6

Criminalisation

1. Each State Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences, when committed intentionally and in order to obtain, directly or indirectly, a financial or other material benefit:

(a)	the smuggling of migrants;

(b)

when committed for the purpose of enabling the smuggling of migrants:

(i)	producing a fraudulent travel or identity document;

(ii)	procuring, providing or possessing such a document;

(c)	enabling a person who is not a national or a permanent resident to remain in the State concerned without complying with the necessary requirements for legally remaining in the State by the means mentioned in subparagraph (b) of this paragraph or any other illegal means.

2. Each State Party shall also adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences:

(a)	subject to the basic concepts of its legal system, attempting to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article;

(b)	participating as an accomplice in an offence established in accordance with paragraph 1 (a), (b) (i) or (c) of this article and, subject to the basic concepts of its legal system, participating as an accomplice in an offence established in accordance with paragraph 1 (b) (ii) of this article;

(c)	organising or directing other persons to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article.

3. Each State Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as aggravating circumstances to the offences established in accordance with paragraph 1 (a), (b) (i) and (c) of this article and, subject to the basic concepts of its legal system, to the offences established in accordance with paragraph 2 (b) and (c) of this article, circumstances:

(a)	that endanger, or are likely to endanger, the lives or safety of the migrants concerned; or

(b)	that entail inhuman or degrading treatment, including for exploitation, of such migrants.

4. Nothing in this Protocol shall prevent a State Party from taking measures against a person whose conduct constitutes an offence under its domestic law.

II. SMUGGLING OF MIGRANTS BY SEA

Article 7

Cooperation

States Parties shall cooperate to the fullest extent possible to prevent and suppress the smuggling of migrants by sea, in accordance with the international law of the sea.

Article 8

Measures against the smuggling of migrants by sea

1. A State Party that has reasonable grounds to suspect that a vessel that is flying its flag or claiming its registry, that is without nationality or that, though flying a foreign flag or refusing to show a flag, is in reality of the nationality of the State Party concerned is engaged in the smuggling of migrants by sea may request the assistance of other States Parties in suppressing the use of the vessel for that purpose. The States Parties so requested shall render such assistance to the extent possible within their means.

2. A State Party that has reasonable grounds to suspect that a vessel exercising freedom of navigation in accordance with international law and flying the flag or displaying the marks of registry of another State Party is engaged in the smuggling of migrants by sea may so notify the flag State, request confirmation of registry and, if confirmed, request authorisation from the flag State to take appropriate measures with regard to that vessel. The flag State may authorise the requesting State, inter alia:

(a)	to board the vessel;

(b)	to search the vessel; and

(c)	if evidence is found that the vessel is engaged in the smuggling of migrants by sea, to take appropriate measures with respect to the vessel and persons and cargo on board, as authorised by the flag State.

3. A State Party that has taken any measure in accordance with paragraph 2 of this article shall promptly inform the flag State concerned of the results of that measure.

4. A State Party shall respond expeditiously to a request from another State Party to determine whether a vessel that is claiming its registry or flying its flag is entitled to do so and to a request for authorisation made in accordance with paragraph 2 of this article.

5. A flag State may, consistent with article 7 of this Protocol, subject its authorisation to conditions to be agreed by it and the requesting State, including conditions relating to responsibility and the extent of effective measures to be taken. A State Party shall take no additional measures without the express authorisation of the flag State, except those necessary to relieve imminent danger to the lives of persons or those which derive from relevant bilateral or multilateral agreements.

6. Each State Party shall designate an authority or, where necessary, authorities to receive and respond to requests for assistance, for confirmation of registry or of the right of a vessel to fly its flag and for authorisation to take appropriate measures. Such designation shall be notified through the Secretary-General to all other States Parties within one month of the designation.

7. A State Party that has reasonable grounds to suspect that a vessel is engaged in the smuggling of migrants by sea and is without nationality or may be assimilated to a vessel without nationality may board and search the vessel. If evidence confirming the suspicion is found, that State Party shall take appropriate measures in accordance with relevant domestic and international law.

Article 9

Safeguard clauses

1. Where a State Party takes measures against a vessel in accordance with article 8 of this Protocol, it shall:

(a)	ensure the safety and humane treatment of the persons on board;

(b)	take due account of the need not to endanger the security of the vessel or its cargo;

(c)	take due account of the need not to prejudice the commercial or legal interests of the flag State or any other interested State;

(d)	ensure, within available means, that any measure taken with regard to the vessel is environmentally sound.

2. Where the grounds for measures taken pursuant to article 8 of this Protocol prove to be unfounded, the vessel shall be compensated for any loss or damage that may have been sustained, provided that the vessel has not committed any act justifying the measures taken.

3. Any measure taken, adopted or implemented in accordance with this chapter shall take due account of the need not to interfere with or to affect:

(a)	the rights and obligations and the exercise of jurisdiction of coastal States in accordance with the international law of the sea; or

(b)	the authority of the flag State to exercise jurisdiction and control in administrative, technical and social matters involving the vessel.

4. Any measure taken at sea pursuant to this chapter shall be carried out only by warships or military aircraft, or by other ships or aircraft clearly marked and identifiable as being on government service and authorised to that effect.

III. PREVENTION, COOPERATION AND OTHER MEASURES

Article 10

Information

1. Without prejudice to articles 27 and 28 of the Convention, States Parties, in particular those with common borders or located on routes along which migrants are smuggled, shall, for the purpose of achieving the objectives of this Protocol, exchange among themselves, consistent with their respective domestic legal and administrative systems, relevant information on matters such as:

(a)	embarkation and destination points, as well as routes, carriers and means of transportation, known to be or suspected of being used by an organised criminal group engaged in conduct set forth in article 6 of this Protocol;

(b)	the identity and methods of organisations or organised criminal groups known to be or suspected of being engaged in conduct set forth in article 6 of this Protocol;

(c)	the authenticity and proper form of travel documents issued by a State Party and the theft or related misuse of blank travel or identity documents;

(d)	means and methods of concealment and transportation of persons, the unlawful alteration, reproduction or acquisition or other misuse of travel or identity documents used in conduct set forth in article 6 of this Protocol and ways of detecting them;

(e)	legislative experiences and practices and measures to prevent and combat the conduct set forth in article 6 of this Protocol; and

(f)	scientific and technological information useful to law enforcement, so as to enhance each other's ability to prevent, detect and investigate the conduct set forth in article 6 of this Protocol and to prosecute those involved.

2. A State Party that receives information shall comply with any request by the State Party that transmitted the information that places restrictions on its use.

Article 11

Border measures

1. Without prejudice to international commitments in relation to the free movement of people, States Parties shall strengthen, to the extent possible, such border controls as may be necessary to prevent and detect the smuggling of migrants.

2. Each State Party shall adopt legislative or other appropriate measures to prevent, to the extent possible, means of transport operated by commercial carriers from being used in the commission of the offence established in accordance with article 6, paragraph 1 (a), of this Protocol.

3. Where appropriate, and without prejudice to applicable international conventions, such measures shall include establishing the obligation of commercial carriers, including any transportation company or the owner or operator of any means of transport, to ascertain that all passengers are in possession of the travel documents required for entry into the receiving State.

4. Each State Party shall take the necessary measures, in accordance with its domestic law, to provide for sanctions in cases of violation of the obligation set forth in paragraph 3 of this article.

5. Each State Party shall consider taking measures that permit, in accordance with its domestic law, the denial of entry or revocation of visas of persons implicated in the commission of offences established in accordance with this Protocol.

6. Without prejudice to article 27 of the Convention, States Parties shall consider strengthening cooperation among border control agencies by, inter alia, establishing and maintaining direct channels of communication.

Article 12

Security and control of documents

Each State Party shall take such measures as may be necessary, within available means:

(a)	to ensure that travel or identity documents issued by it are of such quality that they cannot easily be misused and cannot readily be falsified or unlawfully altered, replicated or issued; and

(b)	to ensure the integrity and security of travel or identity documents issued by or on behalf of the State Party and to prevent their unlawful creation, issuance and use.

Article 13

Legitimacy and validity of documents

At the request of another State Party, a State Party shall, in accordance with its domestic law, verify within a reasonable time the legitimacy and validity of travel or identity documents issued or purported to have been issued in its name and suspected of being used for purposes of conduct set forth in article 6 of this Protocol.

Article 14

Training and technical cooperation

1. States Parties shall provide or strengthen specialised training for immigration and other relevant officials in preventing the conduct set forth in article 6 of this Protocol and in the humane treatment of migrants who have been the object of such conduct, while respecting their rights as set forth in this Protocol.

2. States Parties shall cooperate with each other and with competent international organisations, non-governmental organisations, other relevant organisations and other elements of civil society as appropriate to ensure that there is adequate personnel training in their territories to prevent, combat and eradicate the conduct set forth in article 6 of this Protocol and to protect the rights of migrants who have been the object of such conduct. Such training shall include:

(a)	improving the security and quality of travel documents;

(b)	recognizing and detecting fraudulent travel or identity documents;

(c)

Gathering criminal intelligence, relating in particular to the identification of organised criminal groups known to be or suspected of being engaged in conduct set forth in article 6 of this Protocol, the methods used to transport smuggled migrants, the misuse of travel or identity documents for purposes of conduct set forth in article 6 and the means of concealment used in the smuggling of migrants;

(d)	improving procedures for detecting smuggled persons at conventional and non-conventional points of entry and exit; and

(e)	the humane treatment of migrants and the protection of their rights as set forth in this Protocol.

3. States Parties with relevant expertise shall consider providing technical assistance to States that are frequently countries of origin or transit for persons who have been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol. States Parties shall make every effort to provide the necessary resources, such as vehicles, computer systems and document readers, to combat the conduct set forth in article 6.

Article 15

Other prevention measures

1. Each State Party shall take measures to ensure that it provides or strengthens information programmes to increase public awareness of the fact that the conduct set forth in article 6 of this Protocol is a criminal activity frequently perpetrated by organised criminal groups for profit and that it poses serious risks to the migrants concerned.

2. In accordance with article 31 of the Convention, States Parties shall cooperate in the field of public information for the purpose of preventing potential migrants from falling victim to organised criminal groups.

3. Each State Party shall promote or strengthen, as appropriate, development programmes and cooperation at the national, regional and international levels, taking into account the socio-economic realities of migration and paying special attention to economically and socially depressed areas, in order to combat the root socio-economic causes of the smuggling of migrants, such as poverty and underdevelopment.

Article 16

Protection and assistance measures

1. In implementing this Protocol, each State Party shall take, consistent with its obligations under international law, all appropriate measures, including legislation if necessary, to preserve and protect the rights of persons who have been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol as accorded under applicable international law, in particular the right to life and the right not to be subjected to torture or other cruel, inhuman or degrading treatment or punishment.

2. Each State Party shall take appropriate measures to afford migrants appropriate protection against violence that may be inflicted upon them, whether by individuals or groups, by reason of being the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol.

3. Each State Party shall afford appropriate assistance to migrants whose lives or safety are endangered by reason of being the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol.

4. In applying the provisions of this article, States Parties shall take into account the special needs of women and children.

5. In the case of the detention of a person who has been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol, each State Party shall comply with its obligations under the Vienna Convention on Consular Relations, (1) where applicable, including that of informing the person concerned without delay about the provisions concerning notification to and communication with consular officers.

Article 17

Agreements and arrangements

States Parties shall consider the conclusion of bilateral or regional agreements or operational arrangements or understandings aimed at:

(a)	establishing the most appropriate and effective measures to prevent and combat the conduct set forth in article 6 of this Protocol; or

(b)	enhancing the provisions of this Protocol among themselves.

Article 18

Return of smuggled migrants

1. Each State Party agrees to facilitate and accept, without undue or unreasonable delay, the return of a person who has been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol and who is its national or who has the right of permanent residence in its territory at the time of return.

2. Each State Party shall consider the possibility of facilitating and accepting the return of a person who has been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol and who had the right of permanent residence in its territory at the time of entry into the receiving State in accordance with its domestic law.

3. At the request of the receiving State Party, a requested State Party shall, without undue or unreasonable delay, verify whether a person who has been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol is its national or has the right of permanent residence in its territory.

4. In order to facilitate the return of a person who has been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol and is without proper documentation, the State Party of which that person is a national or in which he or she has the right of permanent residence shall agree to issue, at the request of the receiving State Party, such travel documents or other authorisation as may be necessary to enable the person to travel to and re-enter its territory.

5. Each State Party involved with the return of a person who has been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol shall take all appropriate measures to carry out the return in an orderly manner and with due regard for the safety and dignity of the person.

6. States Parties may cooperate with relevant international organisations in the implementation of this article.

7. This article shall be without prejudice to any right afforded to persons who have been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol by any domestic law of the receiving State Party.

8. This article shall not affect the obligations entered into under any other applicable treaty, bilateral or multilateral, or any other applicable operational agreement or arrangement that governs, in whole or in part, the return of persons who have been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol.

IV. FINAL PROVISIONS

Article 19

Saving clause

1. Nothing in this Protocol shall affect the other rights, obligations and responsibilities of States and individuals under international law, including international humanitarian law and international human rights law and, in particular, where applicable, the 1951 Convention and the 1967 Protocol relating to the Status of Refugees and the principle of non-refoulement as contained therein.

2. The measures set forth in this Protocol shall be interpreted and applied in a way that is not discriminatory to persons on the ground that they are the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol. The interpretation and application of those measures shall be consistent with internationally recognised principles of non-discrimination.

Article 20

Settlement of disputes

1. States Parties shall endeavour to settle disputes concerning the interpretation or application of this Protocol through negotiation.

2. Any dispute between two or more States Parties concerning the interpretation or application of this Protocol that cannot be settled through negotiation within a reasonable time shall, at the request of one of those States Parties, be submitted to arbitration. If, six months after the date of the request for arbitration, those States Parties are unable to agree on the organisation of the arbitration, any one of those States Parties may refer the dispute to the International Court of Justice by request in accordance with the Statute of the Court.

3. Each State Party may, at the time of signature, ratification, acceptance or approval of or accession to this Protocol, declare that it does not consider itself bound by paragraph 2 of this article. The other States Parties shall not be bound by paragraph 2 of this article with respect to any State Party that has made such a reservation.

4. Any State Party that has made a reservation in accordance with paragraph 3 of this article may at any time withdraw that reservation by notification to the Secretary-General of the United Nations.

Article 21

Signature, ratification, acceptance, approval and accession

1. This Protocol shall be open to all States for signature from 12 to 15 December 2000 in Palermo, Italy, and thereafter at United Nations Headquarters in New York until 12 December 2002.

2. This Protocol shall also be open for signature by regional economic integration organisations provided that at least one member State of such organisation has signed this Protocol in accordance with paragraph 1 of this article.

3. This Protocol is subject to ratification, acceptance or approval. Instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. A regional economic integration organisation may deposit its instrument of ratification, acceptance or approval if at least one of its Member States has done likewise. In that instrument of ratification, acceptance or approval, such organisation shall declare the extent of its competence with respect to the matters governed by this Protocol. Such organisation shall also inform the depositary of any relevant modification in the extent of its competence.

4. This Protocol is open for accession by any State or any regional economic integration organisation of which at least one Member State is a Party to this Protocol. Instruments of accession shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. At the time of its accession, a regional economic integration organisation shall declare the extent of its competence with respect to matters governed by this Protocol. Such organisation shall also inform the depositary of any relevant modification in the extent of its competence.

Article 22

Entry into force

1. This Protocol shall enter into force on the 90th day after the date of deposit of the 40th instrument of ratification, acceptance, approval or accession, except that it shall not enter into force before the entry into force of the Convention. For the purpose of this paragraph, any instrument deposited by a regional economic integration organisation shall not be counted as additional to those deposited by member States of such organisation.

2. For each State or regional economic integration organisation ratifying, accepting, approving or acceding to this Protocol after the deposit of the 40th instrument of such action, this Protocol shall enter into force on the 30th day after the date of deposit by such State or organisation of the relevant instrument or on the date this Protocol enters into force pursuant to paragraph 1 of this article, whichever is the later.

Article 23

Amendment

1. After the expiry of five years from the entry into force of this Protocol, a State Party to the Protocol may propose an amendment and file it with the Secretary-General of the United Nations, who shall thereupon communicate the proposed amendment to the States Parties and to the Conference of the Parties to the Convention for the purpose of considering and deciding on the proposal. The States Parties to this Protocol meeting at the Conference of the Parties shall make every effort to achieve consensus on each amendment. If all efforts at consensus have been exhausted and no agreement has been reached, the amendment shall, as a last resort, require for its adoption a two-thirds majority vote of the States Parties to this Protocol present and voting at the meeting of the Conference of the Parties.

2. Regional economic integration organisations, in matters within their competence, shall exercise their right to vote under this article with a number of votes equal to the number of their Member States that are Parties to this Protocol. Such organisations shall not exercise their right to vote if their member States exercise theirs and vice versa.

3. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article is subject to ratification, acceptance or approval by States Parties.

4. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article shall enter into force in respect of a State Party 90 days after the date of the deposit with the Secretary-General of the United Nations of an instrument of ratification, acceptance or approval of such amendment.

5. When an amendment enters into force, it shall be binding on those States Parties which have expressed their consent to be bound by it. Other States Parties shall still be bound by the provisions of this Protocol and any earlier amendments that they have ratified, accepted or approved.

Article 24

Denunciation

1. A State Party may denounce this Protocol by written notification to the Secretary-General of the United Nations. Such denunciation shall become effective one year after the date of receipt of the notification by the Secretary-General.

2. A regional economic integration organisation shall cease to be a Party to this Protocol when all of its member States have denounced it.

Article 25

Depositary and languages

1. The Secretary-General of the United Nations is designated depositary of this Protocol.

2. The original of this Protocol, of which the Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations.

IN WITNESS WHEREOF, the undersigned plenipotentiaries, being duly authorised thereto by their respective Governments, have signed this Protocol.

(1) Ibid., vol. 596, Nos 8638 to 8640.

BIJLAGE II

Verklaring betreffende de bevoegdheid van de Europese Gemeenschap ten aanzien van aangelegenheden die zijn geregeld bij het Protocol tegen de smokkel van migranten over land, over zee en door de lucht, ter aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad

Artikel 21, lid 3, van het protocol bepaalt dat in de akte van toetreding van een regionale organisatie voor economische integratie een verklaring moet worden opgenomen waarin de bij het protocol geregelde aangelegenheden worden opgesomd ten aanzien waarvan de bevoegdheid aan de organisatie is overgedragen door haar lidstaten die partij zijn bij het protocol.

Het Protocol tegen de smokkel van migranten over land, over zee en door de lucht, is, voor wat betreft de aan de Europese Gemeenschap overgedragen bevoegdheden, van toepassing op de grondgebieden waarop het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap van toepassing is, onder de in dat Verdrag, met name artikel 299 en de eraan gehechte protocollen, beschreven voorwaarden.

Deze verklaring laat de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland krachtens het Protocol tot opneming van het Schengenacquis in het kader van de Europese Unie alsmede krachtens het Protocol betreffende de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, onverlet.

Deze verklaring laat voorts de positie van Denemarken krachtens het Protocol betreffende de positie van Denemarken gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, onverlet.

Deze verklaring is niet van toepassing op de grondgebieden van de lidstaten waarop het EG-Verdrag overeenkomstig artikel 299 niet van toepassing is, en laat de besluiten of standpunten onverlet die mogelijk door de betrokken lidstaten in het kader van het protocol zijn vastgesteld namens of in het belang van de betrokken grondgebieden. In overeenstemming met de bovengenoemde bepaling geeft deze verklaring aan welke bevoegdheid de lidstaten krachtens de Verdragen hebben overgedragen aan de Gemeenschap in aangelegenheden die worden geregeld bij het protocol. De omvang en de uitoefening van de desbetreffende communautaire bevoegdheid zijn uiteraard voortdurend in ontwikkeling naarmate de Gemeenschap nadere voorschriften en regelingen vaststelt, en de Gemeenschap zal deze verklaring zo nodig dan ook aanvullen of wijzigen overeenkomstig artikel 21, lid 3, van het protocol.

De Gemeenschap wijst erop dat zij bevoegd is met betrekking tot de overschrijding van de buitengrenzen van de lidstaten, de vaststelling van normen en procedures voor het uitvoeren van personencontroles aan die grenzen, alsmede voorschriften inzake visa voor voorgenomen verblijven van ten hoogste drie maanden. De Gemeenschap is tevens bevoegd voor het nemen van maatregelen inzake immigratiebeleid met betrekking tot de voorwaarden voor toegang en verblijf alsmede maatregelen ter bestrijding van illegale immigratie en illegaal verblijf, met inbegrip van de repatriëring van illegaal verblijvende personen. Voorts kan zij maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de bevoegde overheidsdiensten van de lidstaten zowel onderling als met de Commissie samenwerken op de hierboven genoemde gebieden. Op deze gebieden heeft de Gemeenschap voorschriften en regelingen vastgesteld, zodat het uitsluitend aan de Gemeenschap is om, met betrekking tot de voorschriften en regelingen die zij ter zake heeft vastgesteld, externe verbintenissen aan te gaan met derde landen of bevoegde internationale organisaties.

Ook het beleid van de Gemeenschap op het gebied van ontwikkelingssamenwerking sluit aan bij het door de lidstaten gevoerde beleid en bevat bepalingen ter voorkoming en bestrijding van migrantensmokkel.

22.9.2006

Publicatieblad van de Europese Unie

L 262/34

BESLUIT VAN DE RAAD

van 24 juli 2006

betreffende de sluiting, namens de Europese Gemeenschap, van het Protocol tegen de smokkel van migranten over land, over zee en door de lucht, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad, met betrekking tot de bepalingen van het protocol voor zover deze onder deel III, titel IV, van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen

(2006/617/EG)

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 62, punt 2, artikel 63, punt 3, en artikel 66 juncto artikel 300, lid 2, eerste alinea, en artikel 300, lid 3, eerste alinea,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Gezien het advies van het Europees Parlement (1),

Overwegende hetgeen volgt:

(1)	Over de elementen van bovengenoemd protocol die onder communautaire bevoegdheid vallen, heeft de Commissie namens de Gemeenschap onderhandeld, na daartoe door de Raad te zijn gemachtigd.

(2)	De Raad heeft de Commissie er eveneens mee belast onderhandelingen te voeren betreffende de toetreding van de Gemeenschap tot deze internationale overeenkomst.

(3)	Deze onderhandelingen zijn goed verlopen, en het daaruit resulterende instrument is door de Gemeenschap op 12 december 2000 ondertekend, overeenkomstig Besluit 2001/87/EG van de Raad van 8 december 2000 (2).

(4)	Sommige lidstaten zijn partij bij het protocol en in andere lidstaten loopt de bekrachtigingsprocedure.

(5)

Dit besluit laat de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland krachtens het Protocol tot opneming van het Schengenacquis in het kader van de Europese Unie alsmede krachtens het Protocol betreffende de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, onverlet; derhalve zijn het Verenigd Koninkrijk en Ierland niet gebonden door dit besluit voor zover het de uitoefening door de Gemeenschap betreft van een externe bevoegdheid op terreinen waarop haar interne wetgeving niet bindend is voor het Verenigd Koninkrijk en/of Ierland.

(6)

Dit besluit laat de positie van Denemarken krachtens het Protocol betreffende de positie van Denemarken gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, onverlet; derhalve neemt Denemarken niet deel aan de aanneming van en is het niet gebonden door dit besluit.

(7)	De sluiting van het verdrag werd namens de Europese Gemeenschap goedgekeurd bij Besluit 2004/579/EG van de Raad van 29 april 2004 (3), hetgeen overeenkomstig artikel 37, lid 2, van het verdrag voor de Europese Gemeenschap een voorwaarde is om partij te kunnen worden bij het protocol.

(8)	Aan de andere voorwaarden voor de neerlegging door de Gemeenschap van de in artikel 36, lid 3, van het verdrag en artikel 21, lid 3, van het protocol bedoelde akte van goedkeuring is voldaan.

(9)	Voor zover de bepalingen van het protocol onder deel III, titel IV, van het Verdrag vallen, dient de sluiting van het protocol namens de Gemeenschap te worden goedgekeurd.

(10)	Voor zover de bepalingen van het protocol onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag vallen, dient de sluiting van het protocol namens de Gemeenschap te worden goedgekeurd door middel van een afzonderlijk besluit van de Raad (4).

(11)

BESLUIT:

Artikel 1

De formele akte van bekrachtiging van de Gemeenschap behelst tevens een bevoegdheidsverklaring in de zin van artikel 21, lid 3, van het protocol, die is opgenomen in bijlage II.

Artikel 2

Dit besluit is van toepassing voor zover de bepalingen van het protocol onder deel III, titel IV, van het Verdrag vallen.

Artikel 3

De voorzitter van de Raad wordt gemachtigd om de persoon aan te wijzen die bevoegd is om de formele akte van bekrachtiging neer te leggen die de Gemeenschap bindt.

Dit besluit wordt bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Gedaan te Brussel, 24 juli 2006.

Voor de Raad

De voorzitter

K. RAJAMÄKI

(1) Nog niet bekendgemaakt in het Publicatieblad.

(2) PB L 30 van 1.2.2001, blz. 44.

(3) PB L 261 van 6.8.2004, blz. 69.

(4) Zie bladzijde 24 van dit Publicatieblad.

BIJLAGE I

PROTOCOL

against the Smuggling of Migrants by Land, Sea and Air, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organised Crime

PREAMBLE

THE STATES PARTIES TO THIS PROTOCOL,

CONVINCED of the need to provide migrants with humane treatment and full protection of their rights,

ALSO CONCERNED that the smuggling of migrants can endanger the lives or security of the migrants involved,

HAVE AGREED AS FOLLOWS:

I. GENERAL PROVISIONS

Article 1

Relation with the United Nations Convention against Transnational Organised Crime

1. This Protocol supplements the United Nations Convention against Transnational Organised Crime. It shall be interpreted together with the Convention.

2. The provisions of the Convention shall apply, mutatis mutandis, to this Protocol unless otherwise provided herein.

3. The offences established in accordance with article 6 of this Protocol shall be regarded as offences established in accordance with the Convention.

Article 2

Statement of purpose

The purpose of this Protocol is to prevent and combat the smuggling of migrants, as well as to promote cooperation among States Parties to that end, while protecting the rights of smuggled migrants.

Article 3

Use of terms

For the purposes of this Protocol:

(a)	‘smuggling of migrants’ shall mean the procurement, in order to obtain, directly or indirectly, a financial or other material benefit, of the illegal entry of a person into a State Party of which the person is not a national or a permanent resident;

(b)	‘illegal entry’ shall mean crossing borders without complying with the necessary requirements for legal entry into the receiving State;

(c)

‘fraudulent travel or identity document’ shall mean any travel or identity document:

(i)	that has been falsely made or altered in some material way by anyone other than a person or agency lawfully authorised to make or issue the travel or identity document on behalf of a State; or

(ii)	that has been improperly issued or obtained through misrepresentation, corruption or duress or in any other unlawful manner; or

(iii)

that is being used by a person other than the rightful holder;

(d)

Article 4

Scope of application

Article 5

Criminal liability of migrants

Migrants shall not become liable to criminal prosecution under this Protocol for the fact of having been the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol.

Article 6

Criminalisation

(a)	the smuggling of migrants;

(b)

when committed for the purpose of enabling the smuggling of migrants:

(i)	producing a fraudulent travel or identity document;

(ii)	procuring, providing or possessing such a document;

(c)	enabling a person who is not a national or a permanent resident to remain in the State concerned without complying with the necessary requirements for legally remaining in the State by the means mentioned in subparagraph (b) of this paragraph or any other illegal means.

2. Each State Party shall also adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences:

(a)	subject to the basic concepts of its legal system, attempting to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article;

(b)	participating as an accomplice in an offence established in accordance with paragraph 1 (a), (b) (i) or (c) of this article and, subject to the basic concepts of its legal system, participating as an accomplice in an offence established in accordance with paragraph 1 (b) (ii) of this article;

(c)	organising or directing other persons to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article.

(a)	that endanger, or are likely to endanger, the lives or safety of the migrants concerned; or

(b)	that entail inhuman or degrading treatment, including for exploitation, of such migrants.

4. Nothing in this Protocol shall prevent a State Party from taking measures against a person whose conduct constitutes an offence under its domestic law.

II. SMUGGLING OF MIGRANTS BY SEA

Article 7

Cooperation

States Parties shall cooperate to the fullest extent possible to prevent and suppress the smuggling of migrants by sea, in accordance with the international law of the sea.

Article 8

Measures against the smuggling of migrants by sea

(a)	to board the vessel;

(b)	to search the vessel; and

(c)	if evidence is found that the vessel is engaged in the smuggling of migrants by sea, to take appropriate measures with respect to the vessel and persons and cargo on board, as authorised by the flag State.

3. A State Party that has taken any measure in accordance with paragraph 2 of this article shall promptly inform the flag State concerned of the results of that measure.

Article 9

Safeguard clauses

1. Where a State Party takes measures against a vessel in accordance with article 8 of this Protocol, it shall:

(a)	ensure the safety and humane treatment of the persons on board;

(b)	take due account of the need not to endanger the security of the vessel or its cargo;

(c)	take due account of the need not to prejudice the commercial or legal interests of the flag State or any other interested State;

(d)	ensure, within available means, that any measure taken with regard to the vessel is environmentally sound.

3. Any measure taken, adopted or implemented in accordance with this chapter shall take due account of the need not to interfere with or to affect:

(a)	the rights and obligations and the exercise of jurisdiction of coastal States in accordance with the international law of the sea; or

(b)	the authority of the flag State to exercise jurisdiction and control in administrative, technical and social matters involving the vessel.

III. PREVENTION, COOPERATION AND OTHER MEASURES

Article 10

Information

(a)	embarkation and destination points, as well as routes, carriers and means of transportation, known to be or suspected of being used by an organised criminal group engaged in conduct set forth in article 6 of this Protocol;

(b)	the identity and methods of organisations or organised criminal groups known to be or suspected of being engaged in conduct set forth in article 6 of this Protocol;

(c)	the authenticity and proper form of travel documents issued by a State Party and the theft or related misuse of blank travel or identity documents;

(d)	means and methods of concealment and transportation of persons, the unlawful alteration, reproduction or acquisition or other misuse of travel or identity documents used in conduct set forth in article 6 of this Protocol and ways of detecting them;

(e)	legislative experiences and practices and measures to prevent and combat the conduct set forth in article 6 of this Protocol; and

(f)	scientific and technological information useful to law enforcement, so as to enhance each other's ability to prevent, detect and investigate the conduct set forth in article 6 of this Protocol and to prosecute those involved.

2. A State Party that receives information shall comply with any request by the State Party that transmitted the information that places restrictions on its use.

Article 11

Border measures

4. Each State Party shall take the necessary measures, in accordance with its domestic law, to provide for sanctions in cases of violation of the obligation set forth in paragraph 3 of this article.

Article 12

Security and control of documents

Each State Party shall take such measures as may be necessary, within available means:

(a)	to ensure that travel or identity documents issued by it are of such quality that they cannot easily be misused and cannot readily be falsified or unlawfully altered, replicated or issued; and

(b)	to ensure the integrity and security of travel or identity documents issued by or on behalf of the State Party and to prevent their unlawful creation, issuance and use.

Article 13

Legitimacy and validity of documents

Article 14

Training and technical cooperation

(a)	improving the security and quality of travel documents;

(b)	recognizing and detecting fraudulent travel or identity documents;

(c)

(d)	improving procedures for detecting smuggled persons at conventional and non-conventional points of entry and exit; and

(e)	the humane treatment of migrants and the protection of their rights as set forth in this Protocol.

Article 15

Other prevention measures

Article 16

Protection and assistance measures

3. Each State Party shall afford appropriate assistance to migrants whose lives or safety are endangered by reason of being the object of conduct set forth in article 6 of this Protocol.

4. In applying the provisions of this article, States Parties shall take into account the special needs of women and children.

Article 17

Agreements and arrangements

States Parties shall consider the conclusion of bilateral or regional agreements or operational arrangements or understandings aimed at:

(a)	establishing the most appropriate and effective measures to prevent and combat the conduct set forth in article 6 of this Protocol; or

(b)	enhancing the provisions of this Protocol among themselves.

Article 18

Return of smuggled migrants

6. States Parties may cooperate with relevant international organisations in the implementation of this article.

IV. FINAL PROVISIONS

Article 19

Saving clause

Article 20

Settlement of disputes

1. States Parties shall endeavour to settle disputes concerning the interpretation or application of this Protocol through negotiation.

4. Any State Party that has made a reservation in accordance with paragraph 3 of this article may at any time withdraw that reservation by notification to the Secretary-General of the United Nations.

Article 21

Signature, ratification, acceptance, approval and accession

1. This Protocol shall be open to all States for signature from 12 to 15 December 2000 in Palermo, Italy, and thereafter at United Nations Headquarters in New York until 12 December 2002.

Article 22

Entry into force

Article 23

Amendment

3. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article is subject to ratification, acceptance or approval by States Parties.

Article 24

Denunciation

2. A regional economic integration organisation shall cease to be a Party to this Protocol when all of its member States have denounced it.

Article 25

Depositary and languages

1. The Secretary-General of the United Nations is designated depositary of this Protocol.

2. The original of this Protocol, of which the Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations.

IN WITNESS WHEREOF, the undersigned plenipotentiaries, being duly authorised thereto by their respective Governments, have signed this Protocol.

(1) Ibid., vol. 596, Nos 8638 to 8640.

BIJLAGE II

22.9.2006

Publicatieblad van de Europese Unie

L 262/44

BESLUIT VAN DE RAAD

van 24 juli 2006

betreffende de sluiting, namens de Europese Gemeenschap, van het Protocol inzake de voorkoming, bestrijding en bestraffing van mensenhandel, in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad met betrekking tot de bepalingen van het protocol voor zover deze onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen

(2006/618/EG)

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op de artikelen 179 en 181 A juncto artikel 300, lid 2, eerste alinea, en artikel 300, lid 3, eerste alinea,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Gezien het advies van het Europees Parlement (1),

Overwegende hetgeen volgt:

(1)	Over de elementen van bovengenoemd protocol die onder communautaire bevoegdheid vallen, heeft de Commissie namens de Gemeenschap onderhandeld, na daartoe door de Raad te zijn gemachtigd.

(2)	De Raad heeft de Commissie er eveneens mee belast onderhandelingen te voeren betreffende de toetreding van de Gemeenschap tot deze internationale overeenkomst.

(3)	Deze onderhandelingen zijn goed verlopen, en het daaruit resulterende instrument is door de Gemeenschap op 12 december 2000 ondertekend, overeenkomstig Besluit 2001/87/EG van de Raad van 8 december 2000 (2).

(4)	Sommige lidstaten zijn partij bij het protocol en in andere lidstaten loopt de bekrachtigingsprocedure.

(5)	De sluiting van het verdrag werd namens de Europese Gemeenschap goedgekeurd bij Besluit 2004/579/EG van de Raad van 29 april 2004 (3), hetgeen overeenkomstig artikel 37, lid 2, van het verdrag voor de Europese Gemeenschap een voorwaarde is om partij te kunnen worden bij het protocol.

(6)	Aan de andere voorwaarden voor de neerlegging door de Gemeenschap van de in artikel 36, lid 3, van het verdrag en artikel 16, lid 3, van het protocol bedoelde akte van goedkeuring is voldaan.

(7)	Voor zover de bepalingen van het protocol onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag vallen, dient de sluiting van het protocol namens de Gemeenschap te worden goedgekeurd.

(8)	Voor zover de bepalingen van het protocol onder deel III, titel IV, van het Verdrag vallen, dient de sluiting van het protocol namens de Gemeenschap te worden goedgekeurd door middel van een afzonderlijk besluit van de Raad (4).

(9)

De Gemeenschap moet overeenkomstig artikel 16, lid 3, van het Protocol inzake mensenhandel bij de neerlegging van de akte van goedkeuring tevens een verklaring neerleggen betreffende de draagwijdte van de bevoegdheid van de Europese Gemeenschap ten aanzien van de bij het protocol geregelde aangelegenheden,

BESLUIT:

Artikel 1

Het Protocol inzake de voorkoming, bestrijding en bestraffing van mensenhandel, in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad en opgenomen in bijlage I, wordt namens de Europese Gemeenschap goedgekeurd.

De formele akte van bekrachtiging van de Gemeenschap behelst tevens een bevoegdheidsverklaring in de zin van artikel 16, lid 3, van het protocol, die is opgenomen in bijlage II.

Artikel 2

Dit besluit is van toepassing voor zover de bepalingen van het protocol onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag vallen.

Artikel 3

De voorzitter van de Raad wordt gemachtigd om de persoon aan te wijzen die bevoegd is om de formele akte van bekrachtiging neer te leggen die de Gemeenschap bindt.

Dit besluit wordt bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Gedaan te Brussel, 24 juli 2006.

Voor de Raad

De voorzitter

R. RAJAMÄKI

(1) Nog niet bekendgemaakt in het Publictieblad.

(2) PB L 30 van 1.2.2001, blz. 44.

(3) PB L 261 van 6.8.2004, blz. 69.

(4) Zie bladzijde 51 van dit Publicatieblad.

BIJLAGE I

PROTOCOL

to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organised Crime

PREAMBLE

THE STATES PARTIES TO THIS PROTOCOL,

DECLARING that effective action to prevent and combat trafficking in persons, especially women and children, requires a comprehensive international approach in the countries of origin, transit and destination that includes measures to prevent such trafficking, to punish the traffickers and to protect the victims of such trafficking, including by protecting their internationally recognised human rights,

TAKING INTO ACCOUNT the fact that, despite the existence of a variety of international instruments containing rules and practical measures to combat the exploitation of persons, especially women and children, there is no universal instrument that addresses all aspects of trafficking in persons,

CONCERNED that, in the absence of such an instrument, persons who are vulnerable to trafficking will not be sufficiently protected,

CONVINCED that supplementing the United Nations Convention against Transnational Organised Crime with an international instrument for the prevention, suppression and punishment of trafficking in persons, especially women and children, will be useful in preventing and combating that crime,

HAVE AGREED AS FOLLOWS:

I. GENERAL PROVISIONS

Article 1

Relation with the United Nations Convention against Transnational Organised Crime

1. This Protocol supplements the United Nations Convention against Transnational Organised Crime. It shall be interpreted together with the Convention.

2. The provisions of the Convention shall apply, mutatis mutandis, to this Protocol unless otherwise provided herein.

3. The offences established in accordance with article 5 of this Protocol shall be regarded as offences established in accordance with the Convention.

Article 2

Statement of purpose

The purposes of this Protocol are:

(a)	to prevent and combat trafficking in persons, paying particular attention to women and children;

(b)	to protect and assist the victims of such trafficking, with full respect for their human rights; and

(c)	to promote cooperation among States Parties in order to meet those objectives.

Article 3

Use of terms

For the purposes of this Protocol:

(a)

‘trafficking in persons’ shall mean the recruitment, transportation, transfer, harbouring or receipt of persons, by means of the threat or use of force or other forms of coercion, of abduction, of fraud, of deception, of the abuse of power or of a position of vulnerability or of the giving or receiving of payments or benefits to achieve the consent of a person having control over another person, for the purpose of exploitation. Exploitation shall include, at a minimum, the exploitation of the prostitution of others or other forms of sexual exploitation, forced labour or services, slavery or practices similar to slavery, servitude or the removal of organs;

(b)	the consent of a victim of trafficking in persons to the intended exploitation set forth in subparagraph (a) of this article shall be irrelevant where any of the means set forth in subparagraph (a) have been used;

(c)	the recruitment, transportation, transfer, harbouring or receipt of a child for the purpose of exploitation shall be considered ‘trafficking in persons’ even if this does not involve any of the means set forth in subparagraph (a) of this article;

(d)	‘child’ shall mean any person under 18 years of age.

Article 4

Scope of application

This Protocol shall apply, except as otherwise stated herein, to the prevention, investigation and prosecution of the offences established in accordance with article 5 of this Protocol, where those offences are transnational in nature and involve an organised criminal group, as well as to the protection of victims of such offences.

Article 5

Criminalisation

1. Each State Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences the conduct set forth in article 3 of this Protocol, when committed intentionally.

2. Each State Party shall also adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences:

(a)	subject to the basic concepts of its legal system, attempting to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article;

(b)	participating as an accomplice in an offence established in accordance with paragraph 1 of this article; and

(c)	organising or directing other persons to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article.

II. PROTECTION OF VICTIMS OF TRAFFICKING IN PERSONS

Article 6

Assistance to and protection of victims of trafficking in persons

1. In appropriate cases and to the extent possible under its domestic law, each State Party shall protect the privacy and identity of victims of trafficking in persons, including, inter alia, by making legal proceedings relating to such trafficking confidential.

2. Each State Party shall ensure that its domestic legal or administrative system contains measures that provide to victims of trafficking in persons, in appropriate cases:

(a)	information on relevant court and administrative proceedings;

(b)	assistance to enable their views and concerns to be presented and considered at appropriate stages of criminal proceedings against offenders, in a manner not prejudicial to the rights of the defence.

3. Each State Party shall consider implementing measures to provide for the physical, psychological and social recovery of victims of trafficking in persons, including, in appropriate cases, in cooperation with non-governmental organisations, other relevant organisations and other elements of civil society, and, in particular, the provision of:

(a)	appropriate housing;

(b)	counselling and information, in particular as regards their legal rights, in a language that the victims of trafficking in persons can understand;

(c)	medical, psychological and material assistance; and

(d)	employment, educational and training opportunities.

4. Each State Party shall take into account, in applying the provisions of this article, the age, gender and special needs of victims of trafficking in persons, in particular the special needs of children, including appropriate housing, education and care.

5. Each State Party shall endeavour to provide for the physical safety of victims of trafficking in persons while they are within its territory.

6. Each State Party shall ensure that its domestic legal system contains measures that offer victims of trafficking in persons the possibility of obtaining compensation for damage suffered.

Article 7

Status of victims of trafficking in persons in receiving States

1. In addition to taking measures pursuant to article 6 of this Protocol, each State Party shall consider adopting legislative or other appropriate measures that permit victims of trafficking in persons to remain in its territory, temporarily or permanently, in appropriate cases.

2. In implementing the provision contained in paragraph 1 of this article, each State Party shall give appropriate consideration to humanitarian and compassionate factors.

Article 8

Repatriation of victims of trafficking in persons

1. The State Party of which a victim of trafficking in persons is a national or in which the person had the right of permanent residence at the time of entry into the territory of the receiving State Party shall facilitate and accept, with due regard for the safety of that person, the return of that person without undue or unreasonable delay.

2. When a State Party returns a victim of trafficking in persons to a State Party of which that person is a national or in which he or she had, at the time of entry into the territory of the receiving State Party, the right of permanent residence, such return shall be with due regard for the safety of that person and for the status of any legal proceedings related to the fact that the person is a victim of trafficking and shall preferably be voluntary.

3. At the request of a receiving State Party, a requested State Party shall, without undue or unreasonable delay, verify whether a person who is a victim of trafficking in persons is its national or had the right of permanent residence in its territory at the time of entry into the territory of the receiving State Party.

4. In order to facilitate the return of a victim of trafficking in persons who is without proper documentation, the State Party of which that person is a national or in which he or she had the right of permanent residence at the time of entry into the territory of the receiving State Party shall agree to issue, at the request of the receiving State Party, such travel documents or other authorisation as may be necessary to enable the person to travel to and re-enter its territory.

5. This article shall be without prejudice to any right afforded to victims of trafficking in persons by any domestic law of the receiving State Party.

6. This article shall be without prejudice to any applicable bilateral or multilateral agreement or arrangement that governs, in whole or in part, the return of victims of trafficking in persons.

III. PREVENTION, COOPERATION AND OTHER MEASURES

Article 9

Prevention of trafficking in persons

1. States Parties shall establish comprehensive policies, programmes and other measures:

(a)	to prevent and combat trafficking in persons; and

(b)	to protect victims of trafficking in persons, especially women and children, from revictimisation.

2. States Parties shall endeavour to undertake measures such as research, information and mass media campaigns and social and economic initiatives to prevent and combat trafficking in persons.

3. Policies, programmes and other measures established in accordance with this article shall, as appropriate, include cooperation with non-governmental organisations, other relevant organisations and other elements of civil society.

4. States Parties shall take or strengthen measures, including through bilateral or multilateral cooperation, to alleviate the factors that make persons, especially women and children, vulnerable to trafficking, such as poverty, underdevelopment and lack of equal opportunity.

5. States Parties shall adopt or strengthen legislative or other measures, such as educational, social or cultural measures, including through bilateral and multilateral cooperation, to discourage the demand that fosters all forms of exploitation of persons, especially women and children, that leads to trafficking.

Article 10

Information exchange and training

1. Law enforcement, immigration or other relevant authorities of States Parties shall, as appropriate, cooperate with one another by exchanging information, in accordance with their domestic law, to enable them to determine:

(a)	whether individuals crossing or attempting to cross an international border with travel documents belonging to other persons or without travel documents are perpetrators or victims of trafficking in persons;

(b)	the types of travel document that individuals have used or attempted to use to cross an international border for the purpose of trafficking in persons; and

(c)	the means and methods used by organised criminal groups for the purpose of trafficking in persons, including the recruitment and transportation of victims, routes and links between and among individuals and groups engaged in such trafficking, and possible measures for detecting them.

2. States Parties shall provide or strengthen training for law enforcement, immigration and other relevant officials in the prevention of trafficking in persons. The training should focus on methods used in preventing such trafficking, prosecuting the traffickers and protecting the rights of the victims, including protecting the victims from the traffickers. The training should also take into account the need to consider human rights and child- and gender-sensitive issues and it should encourage cooperation with non-governmental organisations, other relevant organisations and other elements of civil society.

3. A State Party that receives information shall comply with any request by the State Party that transmitted the information that places restrictions on its use.

Article 11

Border measures

2. Each State Party shall adopt legislative or other appropriate measures to prevent, to the extent possible, means of transport operated by commercial carriers from being used in the commission of offences established in accordance with article 5 of this Protocol.

4. Each State Party shall take the necessary measures, in accordance with its domestic law, to provide for sanctions in cases of violation of the obligation set forth in paragraph 3 of this article.

Article 12

Security and control of documents

Each State Party shall take such measures as may be necessary, within available means:

(a)	to ensure that travel or identity documents issued by it are of such quality that they cannot easily be misused and cannot readily be falsified or unlawfully altered, replicated or issued; and

(b)	to ensure the integrity and security of travel or identity documents issued by or on behalf of the State Party and to prevent their unlawful creation, issuance and use.

Article 13

Legitimacy and validity of documents

IV. FINAL PROVISIONS

Article 14

Saving clause

1. Nothing in this Protocol shall affect the rights, obligations and responsibilities of States and individuals under international law, including international humanitarian law and international human rights law and, in particular, where applicable, the 1951 Convention (1) and the 1967 Protocol (2) relating to the Status of Refugees and the principle of non-refoulement as contained therein.

2. The measures set forth in this Protocol shall be interpreted and applied in a way that is not discriminatory to persons on the ground that they are victims of trafficking in persons. The interpretation and application of those measures shall be consistent with internationally recognised principles of non-discrimination.

Article 15

Settlement of disputes

1. States Parties shall endeavour to settle disputes concerning the interpretation or application of this Protocol through negotiation.

4. Any State Party that has made a reservation in accordance with paragraph 3 of this article may at any time withdraw that reservation by notification to the Secretary-General of the United Nations.

Article 16

Signature, ratification, acceptance, approval and accession

1. This Protocol shall be open to all States for signature from 12 to 15 December 2000 in Palermo, Italy, and thereafter at United Nations Headquarters in New York until 12 December 2002.

3. This Protocol is subject to ratification, acceptance or approval. Instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. A regional economic integration organisation may deposit its instrument of ratification, acceptance or approval if at least one of its member States has done likewise. In that instrument of ratification, acceptance or approval, such organisation shall declare the extent of its competence with respect to the matters governed by this Protocol. Such organisation shall also inform the depositary of any relevant modification in the extent of its competence.

Article 17

Entry into force

Article 18

Amendment

3. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article is subject to ratification, acceptance or approval by States Parties.

Article 19

Denunciation

2. A regional economic integration organisation shall cease to be a Party to this Protocol when all of its Member States have denounced it.

Article 20

Depositary and languages

1. The Secretary-General of the United Nations is designated depositary of this Protocol.

2. The original of this Protocol, of which the Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations.

IN WITNESS WHEREOF, the undersigned plenipotentiaries, being duly authorised thereto by their respective Governments, have signed this Protocol.

(1) United Nations, Treaty Series, vol. 189, No 2545.

(2) Ibid., vol. 606, No 8791.

BIJLAGE II

Verklaring betreffende de bevoegdheid van de Europese Gemeenschap ten aanzien van aangelegenheden die zijn geregeld bij het Protocol inzake de voorkoming, bestrijding en bestraffing van mensenhandel, in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad

Artikel 16, lid 3, van het Protocol inzake de voorkoming, bestrijding en bestraffing van mensenhandel, in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel, bepaalt dat in de akte van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring van een regionale organisatie voor economische integratie een verklaring moet worden opgenomen waarin de bij het protocol geregelde aangelegenheden worden opgesomd ten aanzien waarvan de bevoegdheid aan de organisatie is overgedragen door haar lidstaten die partij zijn bij het protocol.

Het Protocol inzake de voorkoming, bestrijding en bestraffing van mensenhandel, in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel, is, voor wat betreft de aan de Europese Gemeenschap overgedragen bevoegdheden, van toepassing op de grondgebieden waarop het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap van toepassing is, onder de in dat Verdrag, met name artikel 299 en de eraan gehechte protocollen, beschreven voorwaarden.

Deze verklaring laat eveneens de positie van Denemarken krachtens het Protocol betreffende de positie van Denemarken gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, onverlet.

De Gemeenschap is tevens bevoegd voor het nemen van maatregelen inzake immigratiebeleid met betrekking tot de voorwaarden voor toegang en verblijf alsmede maatregelen ter bestrijding van illegale immigratie en illegaal verblijf, met inbegrip van de repatriëring van illegaal verblijvende personen. Voorts kan zij maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de bevoegde overheidsdiensten van de lidstaten zowel onderling als met de Commissie samenwerken op de hierboven genoemde gebieden. Op deze gebieden heeft de Gemeenschap voorschriften en regelingen vastgesteld, zodat het uitsluitend aan de Gemeenschap is om, met betrekking tot de voorschriften en regelingen die zij ter zake heeft vastgesteld, externe verbintenissen aan te gaan met derde landen of bevoegde internationale organisaties.

22.9.2006

Publicatieblad van de Europese Unie

L 262/51

BESLUIT VAN DE RAAD

van 24 juli 2006

betreffende de sluiting, namens de Europese Gemeenschap, van het Protocol inzake de voorkoming, bestrijding en bestraffing van mensenhandel, in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad met betrekking tot de bepalingen van het protocol voor zover deze onder deel III, titel IV, van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen

(2006/619/EG)

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Gezien het advies van het Europees Parlement (1),

Overwegende hetgeen volgt:

(1)	Over de elementen van bovengenoemd protocol die onder communautaire bevoegdheid vallen, heeft de Commissie namens de Gemeenschap onderhandeld, na daartoe door de Raad te zijn gemachtigd.

(2)	De Raad heeft de Commissie er eveneens mee belast onderhandelingen te voeren betreffende de toetreding van de Gemeenschap tot deze internationale overeenkomst.

(3)	Deze onderhandelingen zijn goed verlopen, en het daaruit resulterende instrument is door de Gemeenschap op 12 december 2000 ondertekend, overeenkomstig Besluit 2001/87/EG van de Raad van 8 december 2000 (2).

(4)	Sommige lidstaten zijn partij bij het protocol en in andere lidstaten loopt de bekrachtigingsprocedure.

(5)

(6)	Dit besluit laat de positie van Denemarken krachtens het Protocol betreffende de positie van Denemarken gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag, onverlet; derhalve neemt Denemarken niet deel aan de aanneming van en is het niet gebonden door dit besluit.

(7)	De sluiting van het verdrag werd namens de Europese Gemeenschap goedgekeurd bij Besluit 2004/579/EG van de Raad van 29 april 2004 (3), hetgeen overeenkomstig artikel 37, lid 2, van het verdrag voor de Europese Gemeenschap een voorwaarde is om partij te kunnen worden bij het protocol.

(8)	Aan de andere voorwaarden voor de neerlegging door de Gemeenschap van de in artikel 36, lid 3, van het verdrag en artikel 16, lid 3, van het protocol bedoelde akte van goedkeuring is voldaan.

(9)	Voor zover de bepalingen van het protocol onder deel III, titel IV, van het Verdrag vallen, dient de sluiting van het protocol namens de Gemeenschap te worden goedgekeurd.

(10)	Voor zover de bepalingen van het protocol onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen, dient de sluiting van het protocol namens de Gemeenschap te worden goedgekeurd door middel van een afzonderlijk besluit van de Raad (4).

(11)

De Gemeenschap moet overeenkomstig artikel 16, lid 3, van het Protocol inzake migrantensmokkel bij de neerlegging van de akte van goedkeuring tevens een verklaring neerleggen betreffende de draagwijdte van de bevoegdheid van de Europese Gemeenschap ten aanzien van de bij het protocol geregelde aangelegenheden,

BESLUIT:

Artikel 1

De formele akte van bekrachtiging van de Gemeenschap behelst tevens een bevoegdheidsverklaring in de zin van artikel 16, lid 3, van het protocol, die is opgenomen in bijlage II.

Artikel 2

Dit besluit is van toepassing voor zover de bepalingen van het protocol onder deel III, titel IV, van het Verdrag vallen.

Artikel 3

De voorzitter van de Raad wordt gemachtigd om de persoon aan te wijzen die bevoegd is om de formele akte van bekrachtiging neer te leggen die de Gemeenschap bindt.

Dit besluit wordt bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Gedaan te Brussel, 24 juli 2006.

Voor de Raad

De voorzitter

K. RAJAMÄKI

(1) Nog niet bekendgemaakt in het Publictieblad.

(2) PB L 30 van 1.2.2001, blz. 44.

(3) PB L 261 van 6.8.2004, blz. 69.

(4) Zie bladzijde 44 van dit Publicatieblad.

BIJLAGE I

PROTOCOL

to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organised Crime

PREAMBLE

THE STATES PARTIES TO THIS PROTOCOL,

CONCERNED that, in the absence of such an instrument, persons who are vulnerable to trafficking will not be sufficiently protected,

HAVE AGREED AS FOLLOWS:

I. GENERAL PROVISIONS

Article 1

Relation with the United Nations Convention against Transnational Organised Crime

1. This Protocol supplements the United Nations Convention against Transnational Organised Crime. It shall be interpreted together with the Convention.

2. The provisions of the Convention shall apply, mutatis mutandis, to this Protocol unless otherwise provided herein.

3. The offences established in accordance with article 5 of this Protocol shall be regarded as offences established in accordance with the Convention.

Article 2

Statement of purpose

The purposes of this Protocol are:

(a)	to prevent and combat trafficking in persons, paying particular attention to women and children;

(b)	to protect and assist the victims of such trafficking, with full respect for their human rights; and

(c)	to promote cooperation among States Parties in order to meet those objectives.

Article 3

Use of terms

For the purposes of this Protocol:

(a)

(b)	the consent of a victim of trafficking in persons to the intended exploitation set forth in subparagraph (a) of this article shall be irrelevant where any of the means set forth in subparagraph (a) have been used;

(c)	the recruitment, transportation, transfer, harbouring or receipt of a child for the purpose of exploitation shall be considered ‘trafficking in persons’ even if this does not involve any of the means set forth in subparagraph (a) of this article;

(d)	‘child’ shall mean any person under 18 years of age.

Article 4

Scope of application

Article 5

Criminalisation

2. Each State Party shall also adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences:

(a)	subject to the basic concepts of its legal system, attempting to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article;

(b)	participating as an accomplice in an offence established in accordance with paragraph 1 of this article; and

(c)	organising or directing other persons to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article.

II. PROTECTION OF VICTIMS OF TRAFFICKING IN PERSONS

Article 6

Assistance to and protection of victims of trafficking in persons

2. Each State Party shall ensure that its domestic legal or administrative system contains measures that provide to victims of trafficking in persons, in appropriate cases:

(a)	information on relevant court and administrative proceedings;

(b)	assistance to enable their views and concerns to be presented and considered at appropriate stages of criminal proceedings against offenders, in a manner not prejudicial to the rights of the defence.

(a)	appropriate housing;

(b)	counselling and information, in particular as regards their legal rights, in a language that the victims of trafficking in persons can understand;

(c)	medical, psychological and material assistance; and

(d)	employment, educational and training opportunities.

5. Each State Party shall endeavour to provide for the physical safety of victims of trafficking in persons while they are within its territory.

6. Each State Party shall ensure that its domestic legal system contains measures that offer victims of trafficking in persons the possibility of obtaining compensation for damage suffered.

Article 7

Status of victims of trafficking in persons in receiving States

2. In implementing the provision contained in paragraph 1 of this article, each State Party shall give appropriate consideration to humanitarian and compassionate factors.

Article 8

Repatriation of victims of trafficking in persons

5. This article shall be without prejudice to any right afforded to victims of trafficking in persons by any domestic law of the receiving State Party.

6. This article shall be without prejudice to any applicable bilateral or multilateral agreement or arrangement that governs, in whole or in part, the return of victims of trafficking in persons.

III. PREVENTION, COOPERATION AND OTHER MEASURES

Article 9

Prevention of trafficking in persons

1. States Parties shall establish comprehensive policies, programmes and other measures:

(a)	to prevent and combat trafficking in persons; and

(b)	to protect victims of trafficking in persons, especially women and children, from revictimisation.

2. States Parties shall endeavour to undertake measures such as research, information and mass media campaigns and social and economic initiatives to prevent and combat trafficking in persons.

Article 10

Information exchange and training

(a)	whether individuals crossing or attempting to cross an international border with travel documents belonging to other persons or without travel documents are perpetrators or victims of trafficking in persons;

(b)	the types of travel document that individuals have used or attempted to use to cross an international border for the purpose of trafficking in persons; and

(c)	the means and methods used by organised criminal groups for the purpose of trafficking in persons, including the recruitment and transportation of victims, routes and links between and among individuals and groups engaged in such trafficking, and possible measures for detecting them.

3. A State Party that receives information shall comply with any request by the State Party that transmitted the information that places restrictions on its use.

Article 11

Border measures

2. Each State Party shall adopt legislative or other appropriate measures to prevent, to the extent possible, means of transport operated by commercial carriers from being used in the commission of offences established in accordance with article 5 of this Protocol.

4. Each State Party shall take the necessary measures, in accordance with its domestic law, to provide for sanctions in cases of violation of the obligation set forth in paragraph 3 of this article.

Article 12

Security and control of documents

Each State Party shall take such measures as may be necessary, within available means:

(a)	to ensure that travel or identity documents issued by it are of such quality that they cannot easily be misused and cannot readily be falsified or unlawfully altered, replicated or issued; and

(b)	to ensure the integrity and security of travel or identity documents issued by or on behalf of the State Party and to prevent their unlawful creation, issuance and use.

Article 13

Legitimacy and validity of documents

IV. FINAL PROVISIONS

Article 14

Saving clause

Article 15

Settlement of disputes

1. States Parties shall endeavour to settle disputes concerning the interpretation or application of this Protocol through negotiation.

4. Any State Party that has made a reservation in accordance with paragraph 3 of this article may at any time withdraw that reservation by notification to the Secretary-General of the United Nations.

Article 16

Signature, ratification, acceptance, approval and accession

1. This Protocol shall be open to all States for signature from 12 to 15 December 2000 in Palermo, Italy, and thereafter at United Nations Headquarters in New York until 12 December 2002.

3. This Protocol is subject to ratification, acceptance or approval. Instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. A regional economic integration organisation may deposit its instrument of ratification, acceptance or approval if at least one of its member States has done likewise. In that instrument of ratification, acceptance or approval, such organisation shall declare the extent of its competence with respect to the matters governed by this Protocol. Such organisation shall also inform the depositary of any relevant modification in the extent of its competence.

Article 17

Entry into force

Article 18

Amendment

3. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article is subject to ratification, acceptance or approval by States Parties.

Article 19

Denunciation

2. A regional economic integration organisation shall cease to be a Party to this Protocol when all of its Member States have denounced it.

Article 20

Depositary and languages

1. The Secretary-General of the United Nations is designated depositary of this Protocol.

2. The original of this Protocol, of which the Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations.

IN WITNESS WHEREOF, the undersigned plenipotentiaries, being duly authorised thereto by their respective Governments, have signed this Protocol.

(1) United Nations, Treaty Series, vol. 189, No 2545.

(2) Ibid., vol. 606, No 8791.

BIJLAGE II

Artikel 16, lid 3, van het protocol bepaalt dat in de akte van toetreding van een regionale organisatie voor economische integratie een verklaring moet worden opgenomen waarin de bij het protocol geregelde aangelegenheden worden opgesomd ten aanzien waarvan de bevoegdheid aan de organisatie is overgedragen door haar lidstaten die partij zijn bij het protocol.

Ook het beleid van de Gemeenschap op het gebied van ontwikkelingssamenwerking sluit aan bij het door de lidstaten gevoerde beleid en bevat bepalingen ter voorkoming en bestrijding van mensenhandel.

		ISSN 1725-2598
Publicatieblad van de Europese Unie		L 262

Uitgave in de Nederlandse taal	Wetgeving	49e jaargang 22 september 2006

Inhoud		I Besluiten waarvan de publicatie voorwaarde is voor de toepassing	Bladzijde
	*	Beschikking nr. 1364/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 6 september 2006 tot opstelling van richtsnoeren voor trans-Europese netwerken in de energiesector en houdende intrekking van de Beschikkingen 96/391/EG en nr. 1229/2003/EG	1

	II Besluiten waarvan de publicatie niet voorwaarde is voor de toepassing
	Raad
*	Besluit van de Raad van 24 juli 2006 betreffende de sluiting, namens de Europese Gemeenschap, van het Protocol tegen de smokkel van migranten over land, over zee en door de lucht, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad, met betrekking tot de bepalingen van het protocol voor zover deze onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen	24
*	Besluit van de Raad van 24 juli 2006 betreffende de sluiting, namens de Europese Gemeenschap, van het Protocol tegen de smokkel van migranten over land, over zee en door de lucht, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad, met betrekking tot de bepalingen van het protocol voor zover deze onder deel III, titel IV, van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen	34
*	Besluit van de Raad van 24 juli 2006 betreffende de sluiting, namens de Europese Gemeenschap, van het Protocol inzake de voorkoming, bestrijding en bestraffing van mensenhandel, in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad met betrekking tot de bepalingen van het protocol voor zover deze onder de artikelen 179 en 181 A van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen	44
*	Besluit van de Raad van 24 juli 2006 betreffende de sluiting, namens de Europese Gemeenschap, van het Protocol inzake de voorkoming, bestrijding en bestraffing van mensenhandel, in het bijzonder vrouwenhandel en kinderhandel, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad met betrekking tot de bepalingen van het protocol voor zover deze onder deel III, titel IV, van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap vallen	51