5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/1

A.

overwegende dat volgens het Hof van Justitie het beginsel van non-discriminatie op grond van leeftijd zoals bepaald in artikel 21 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie een algemeen beginsel vormt van het Gemeenschapsrecht,

B.

overwegende dat een verschillende behandeling op grond van leeftijd wordt beschouwd als leeftijdsdiscriminatie, tenzij die verschillende behandeling objectief gerechtvaardigd is en de middelen om dat doel te bereiken passend en noodzakelijk zijn,

C.

overwegende dat volgens de ombudsman de Commissie haar behandeling van freelance-hulpconferentietolken (ACI's – auxiliary conference interpreters) die ouder zijn dan 65 jaar niet genoegzaam heeft kunnen rechtvaardigen en blijft vasthouden aan haar huidige beleid ter aanwerving van ACI's,

D.

overwegende dat de ombudsman dit beschouwt als een geval van wanbeheer,

E.

overwegende dat het Parlement, als enig gekozen orgaan van de Unie, verantwoordelijk is voor de waarborging en bescherming van de onafhankelijkheid van de Europese ombudsman bij de uitoefening van zijn taken jegens de Europese burgers en voor het toezicht op de uitvoering van zijn aanbevelingen,

1.

onderschrijft de kritische opmerkingen van de Europese ombudsman en zijn aanbeveling inzake het door de Commissie gevoerde beleid bij de aanwerving van ACI's ouder dan 65 jaar;

2.

dringt er bij de Commissie op aan dat zij haar huidige beleid, waarbij ACI's ouder dan 65 jaar worden uitgesloten van aanwerving, herziet; acht toekenning van een vergoeding echter niet gerechtvaardigd in de omstandigheden van deze zaak;

3.

merkt op dat het Parlement, na ontvangst van een vergelijkbare ontwerpaanbeveling van de ombudsman, onmiddellijk zijn werkwijze met betrekking tot de aanwerving van ACI's ouder dan 65 jaar heeft gewijzigd en de geldende voorschriften heeft geïnterpreteerd op een manier die niet leidt tot discriminatie;

4.

is van mening dat het wijzigen van de geldende voorschriften en het schrappen van leeftijdsdiscriminatie uit het aanwervingsproces een Europese instelling niet verplicht om ACI's ouder dan 65 jaar aan te werven, maar dat dit de voorschriften van de Commissie zou doen stroken met een algemeen beginsel van het recht van de Europese Unie; is bovendien van mening dat dit, gezien het tekort aan tolken in bepaalde officiële talen, de instelling meer mogelijkheden zou bieden voor het garanderen van een optimale dienstverlening, zoals is gebleken bij het Parlement;

5.

verzoekt de Commissie samen te werken met het Parlement bij de herziening van de geldende voorschriften voor het aanwerven van ACI's en andere personeelsleden, om te verzekeren dat iedere vorm van discriminatie wordt voorkomen;

6.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Commissie, de Raad en de Europese ombudsman.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/3

1.

hecht zijn goedkeuring aan de conclusies van de trialoog van 2 april 2009;

2.

legt er de nadruk op dat de overeenkomst die is bereikt over de herziening van het meerjarig financieel kader het resultaat is van een geslaagde interinstitutionele samenwerking als reactie op de financiële en economische crisis in de lidstaten, door de bevordering van solidariteit op het vlak van energiebronnen, de bevordering van breedbandinternet in plattelandsgebieden en steun voor de landbouwsector;

3.

herhaalt dat het Parlement met deze overeenkomst, in zijn dubbele hoedanigheid van wetgever en begrotingsautoriteit, zijn bestaande prioriteiten heeft beschermd, zoals het geval was tijdens de begrotingsprocedure 2008, toen een overeenkomst over de financiering van Galileo werd bereikt;

4.

stemt in met het politieke compromis om een compensatiemechanisme in te voeren, gepland voor de begrotingsprocedure 2010 en, enkel indien nodig, voor de begrotingsprocedure 2011; herhaalt dat het compensatiemechanisme, zoals is aangegeven in de door het Europees Parlement, de Raad en de Commissie op 2 april 2009 tijdens de trialoog aangenomen gemeenschappelijke verklaring, de financiële middelen voor de programma's waarvoor de medebeslissingsprocedure geldt en de jaarlijkse begrotingsprocedure onverlet laat en dat het zal worden gefinancierd door alle in het rechtskader van de begroting opgenomen begrotingsmiddelen te benutten;

5.

herhaalt dat tekorten en overschotten nog steeds onopgelost zijn met de uitkomst van de onderhandelingen over het IIA van 17 mei 2006 en dat deze tekorten moeten worden aangepakt bij de tussentijdse herziening 2008-2009, zoals is vastgelegd in verklaring nr. 3 van het IIA van 17 mei 2006, alsook tijdens de jaarlijkse begrotingsprocedures, indien mogelijk door middel van meer flexibiliteit en in ieder geval door gebruik te maken van alle middelen waarin het IIA van 17 mei 2006 voorziet; herhaalt dat de Commissie, zoals het Parlement heeft aangegeven in zijn eenzijdige verklaring tijdens de trialoog van 2 april 2009, bij de tussentijdse herziening rekening moet houden met de beginselen die zijn vastgelegd in de op 25 maart 2009 door het Parlement aangenomen resolutie;

6.

waarschuwt tegen het regelmatige gebruik van marges onder rubriek 2 om andere rubrieken te financieren, aangezien dit de belangen van de landbouwsector in gevaar kan brengen, ingeval van onverwachte dalingen van de marktprijzen;

7.

betreurt dat de overeenkomst met de Raad slechts twee maanden voor het einde van de zittingsperiode werd bereikt, waardoor er minder ruimte overbleef voor onderhandelingen, en betreurt dat de instellingen hierdoor onder druk kwamen te staan, hoewel dit gebeurde in de gebruikelijke sfeer van loyale samenwerking;

8.

hecht zijn goedkeuring aan het bij deze resolutie gevoegde besluit;

9.

verzoekt zijn Voorzitter dit besluit samen met de voorzitter van de Raad te ondertekenen en zorg te dragen voor publicatie ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie;

10.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie, met inbegrip van de bijlage, te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/6

A.

overwegende dat, overeenkomstig artikel 1 ervan, het belangrijkste doel van Richtlijn 92/75/EEG („de kaderrichtlijn”) erin bestaat „de harmonisatie mogelijk te maken van nationale voorschriften met betrekking tot de bekendmaking, met name door middel van etikettering en verstrekking van productinformatie, van informatie over het energieverbruik en het verbruik van andere belangrijke hulpbronnen, alsmede aanvullende informatie op dat gebied voor bepaalde soorten huishoudelijke apparaten, zodat de consument kan kiezen voor op energiegebied efficiëntere apparaten”,

B.

overwegende dat de kaderrichtlijn ook bepaalt dat „de verstrekking van nauwkeurige, zinnige en vergelijkbare informatie over het specifieke energieverbruik van huishoudelijke apparaten het publiek ertoe kan aanzetten te kiezen voor apparaten die minder energie verbruiken”,

C.

overwegende dat, zoals blijkt uit de evaluatie van de Commissie bij het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de vermelding van het energieverbruik en het verbruik van andere hulpbronnen op de etikettering en in de standaard-productinformatie van energiegerelateerde producten (SEC(2008)2862), de oorspronkelijke succesvolle A-G-indeling in tal van landen overal ter wereld navolging heeft gekregen, zoals in Brazilië, China, Argentinië, Chili, Israël en Zuid-Afrika,

D.

overwegende dat televisietoestellen veel energie verbruiken en dat de opneming van deze toestellen in de regeling inzake de etikettering van energieverbruik overeenkomstig artikel 1, lid 2, van de kaderrichtlijn, een aanzienlijk besparingspotentieel inhoudt,

E.

overwegende dat de etikettering van het energieverbruik van televisietoestellen zoveel mogelijk in overeenstemming moet zijn met de bestaande etiketteringsregelingen voor andere huishoudelijke apparaten,

F.

overwegende dat de bovengenoemde mededeling van de Commissie stelt dat de bestaande indeling voor de etikettering „op basis van studies inzake ecologisch ontwerp om de vijf jaar, of wanneer nieuwe technologische ontwikkelingen dit rechtvaardigen, [zal] worden opgewaardeerd of opnieuw ingedeeld om het A-label voor te behouden aan de 10 à 20 % best presterende installaties”,

G.

overwegende dat het voor de succesvolle toepassing van de regeling inzake de etikettering van het energieverbruik van essentieel belang is om maatregelen te nemen die een duidelijke, volledige, vergelijkbare en voor de consument gemakkelijk te begrijpen informatieverstrekking over de energie-efficiëntie van huishoudelijke apparaten verzekeren,

H.

overwegende dat de inkomsten van de producenten van huishoudelijke apparaten zullen toenemen indien de consumenten een groter aantal efficiënte in plaats van minder efficiënte toestellen kopen,

I.

overwegende dat het ontwerp van richtlijn van de Commissie, specifiek in verband met de opmaak van het etiket en de indeling van de energie-efficiëntieklassen, een nieuwe wijziging invoert waarbij nieuwe A-klassen (bv. A-20 %, A-40 %, A-60 %) worden toegevoegd, dat dit aanleiding kan geven tot nieuwe verwarring bij de consumenten en hun inzicht in de energie-efficiëntie-indeling kan verstoren, waardoor zij minder goed in staat zijn om voor meer energie-efficiënte toestellen te kiezen,

J.

overwegende dat de indeling met een beperkt aantal technische aanpassingen van de etikettering veel duidelijker en begrijpelijker zou zijn voor de consumenten,

K.

overwegende dat is gebleken dat de consumenten de A-G-indeling duidelijk vinden, maar dat de Commissie geen evaluatie heeft verricht om na te gaan of de invoering van de klassen A-20 %, A-40 % en A-60 %, naast lege lagere klassen duidelijker dan wel misleidend is voor consumenten,

L.

overwegende dat een herindeling van de bestaande producten in een gesloten A-G-indeling met name zou voorkomen dat lege lagere klassen ontstaan, hetgeen consumenten zou kunnen misleiden,

M.

overwegende dat de invoering van deze bijkomende efficiëntieklassen in de bestaande A-G-indeling, ook voor andere producten, tot onduidelijkheid kan leiden over de vraag of de A-klasse voor een efficiënt of een inefficiënt product staat,

N.

overwegende dat een dergelijke maatregel niet tegemoetkomt aan de doelstelling van het basisbesluit om aan de consument nauwkeurige, zinnige en vergelijkbare informatie te verstrekken,

O.

overwegende dat de Commissie een voorstel tot herschikking van de kaderrichtlijn heeft ingediend, waarbij wellicht nieuwe wijzigingen zullen worden ingevoerd die op hun beurt weer gevolgen zullen hebben voor de voorgestelde uitvoeringsbepalingen,

1.

maakt bezwaar tegen de aanneming van het ontwerp van richtlijn van de Commissie ter uitvoering en tot wijziging van Richtlijn 92/75/EEG van de Raad wat de etikettering van het energieverbruik van televisietoestellen betreft;

2.

is van mening dat het ontwerp van richtlijn niet verenigbaar is met het doel van het basisbesluit;

3.

verzoekt de Commissie het ontwerp van richtlijn in te trekken en zo spoedig mogelijk, en in elk geval uiterlijk op 30 september 2009, een nieuw ontwerp, gebaseerd op een gesloten A-G-indeling, aan het in artikel 10 van Richtlijn 92/75/EEG bedoelde comité voor te leggen;

4.

meent dat de opmaak van het etiket een essentieel onderdeel is van de richtlijn inzake de etikettering van energieverbruik, waarover in het kader van de momenteel lopende medebeslissingsprocedure tot herziening en herschikking van de geldende richtlijn moet worden besloten;

5.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en parlementen van de lidstaten.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/8

A.

overwegende dat het DCI-beheerscomité zich op 15 april 2009 in een schriftelijke stemming positief heeft uitgesproken over het ontwerp voor het jaarlijkse actieprogramma 2009 voor niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces (deel II: Gerichte projecten (CMTD(2009)0387 - D004766/01),

B.

overwegende dat het Parlement, overeenkomstig artikel 7, lid 3, van Besluit 1999/468/EG en artikel 1 van de overeenkomst van 3 juni 2008 tussen het Europees Parlement en de Commissie over de voorwaarden voor de uitvoering van Besluit 1999/468/EG van de Raad, de ontwerp-uitvoeringsmaatregelen die aan het DCI-beheerscomité waren voorgelegd, heeft ontvangen, samen met de uitslag van de stemming,

C.

overwegende dat artikel 14, lid 1, b), van Verordening (EG) nr. 1905/2006 bepaalt dat het een van de doelstellingen van het thematische programma inzake niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces is om „de Europese bevolking meer vertrouwd te maken met de ontwikkelingsproblematiek en in de Gemeenschap en de toetredende landen actieve publieke steun te verwerven voor strategieën die zijn gericht op armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling in de partnerlanden”,

D.

overwegende dat 11 lidstaten op 19 maart 2009 een gezamenlijke verklaring over niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces hebben doen toekomen aan de Commissie, waarin zij uiting gaven aan hun ongerustheid over het voornemen van de Commissie om geen rechtstreekse financiële steun (gerichte-projectenprocedure) meer te verlenen aan TRIALOG en DEEEP (4), twee projecten die al lopen sinds respectievelijk 1998 en 2003, en beide projecten er in plaats daarvan toe te verplichten deel te nemen aan een oproep tot het indienen van voorstellen,

E.

overwegende dat de 11 lidstaten (waaronder 9 „nieuwe” lidstaten) in deze gezamenlijke verklaring waarschuwen voor de hoogst onhandige timing van het voornemen van de Commissie om de rechtstreekse steun aan TRIALOG en DEEEP stop te zetten, gezien de huidige financiële toestand in veel van de „nieuwe” lidstaten en de gevolgen hiervan voor het vermogen van NGO's om te blijven functioneren en groeien, en hun bezorgdheid uitspreken over het feit dat er een financieringsgat zou kunnen ontstaan dat beide bovengenoemde projecten schaadt, aangezien het zou leiden tot het verlies van deskundig personeel en knowhow alsmede de teloorgang van reeds opgebouwde netwerken,

F.

overwegende dat de voorzitter van de Commissie ontwikkelingssamenwerking uiting heeft gegeven aan een gelijkaardige bezorgdheid, namelijk in een brief van 19 maart 2009, waarin hij erop wees dat de commissie het verzamelen van informatie en de capaciteitsopbouw op het vlak van ontwikkelingssamenwerking in de nieuwe lidstaten evenals het voorlichten van het Europese publiek over ontwikkelingssamenwerking altijd als een prioriteit heeft aangemerkt, waarin hij de Commissie vraagt om het Parlement in kennis te stellen van de objectieve en transparante criteria op basis waarvan zij beslist welke activiteiten en projecten in aanmerking komen voor rechtstreekse financiële steun, en waarin hij tenslotte erom verzoekt dat de uitvoering van deze voorgestelde maatregel ten minste met één jaar wordt uitgesteld om eventuele financieringsgaten te voorkomen en het voortbestaan van deze uiterst nuttige projecten niet in gevaar te brengen,

G.

overwegende dat in de hiervoorgenoemde „Algemene beoordeling van maatregelen ter verhoging van het bewustzijn van de bevolking betreffende ontwikkelingskwesties in Europa / voorlichting over ontwikkelingssamenwerking” wordt geconcludeerd dat het strategische gebruik van gerichte projecten ertoe heeft bijgedragen de doelstellingen van het programma voor cofinanciering met Europese NGO's voor ontwikkelingssamenwerking te realiseren, dat DEEEP een belangrijk coördinatiemechanisme is gebleken voor het verbeteren van de dialoog, het bevorderen van de uitwisseling van beste praktijken en het uitbouwen van netwerken en partnerschappen op EU-niveau alsook tussen nationale platformen en de EU, en dat TRIALOG door zijn werkzaamheden met nieuwe lidstaten en toetredende lidstaten op doeltreffende wijze heeft bijgedragen tot een verbetering van de dialoog en de capaciteitsopbouw,

H.

overwegende dat het gebrek aan publieke erkenning van de prioriteiten inzake ontwikkelingssamenwerking in de nieuwe lidstaten moet worden aangepakt door middel van een brede communicatie- en voorlichtingsstrategie, zoals werd beklemtoond in de resolutie van het Europees Parlement van 13 maart 2008 over de uitdagingen van het EU-beleid inzake ontwikkelingssamenwerking voor de nieuwe lidstaten, en dat het TRIALOG-programma hiertoe bijdraagt; en overwegende dat het DEEEP-programma tegemoet komt aan de in dezelfde resolutie gedane oproep tot meer voorlichting over en een betere bewustmaking van de ontwikkelingssamenwerking in het Europese onderwijs,

I.

overwegende dat de Commissie in het kader van het hiervoorgenoemde jaarlijkse actieprogramma 2009 eveneens voorstelt om rechtstreekse subsidies toe te kennen aan een project ter versterking van de bestuurscapaciteiten van Cuba dat moet worden uitgevoerd door de European Foundation of Management Development; overwegende dat de gerichte-projectprocedure in het kader van het thematische programma inzake niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces nog nooit is gebruikt voor activiteiten in partnerlanden,

J.

overwegende dat de Commissie vervolgens een memorandum ten behoeve van het DCI-comité „niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten” (5) heeft uitgegeven, waarin zij de selectiecriteria voor gerichte acties toelicht en uitlegt dat deze criteria gebaseerd zijn op artikel 168 van de uitvoeringsvoorschriften van het Financieel Reglement (6) en dat subsidies met name kunnen worden toegekend aan instanties met een juridisch of feitelijk monopolie, evenals voor specifieke acties waarvoor een bepaald soort instantie nodig is, wegens de technische knowhow, hoge specialisatiegraad of administratieve invloed van deze instantie,

1.

maakt bezwaar tegen de aanneming van de ontwerpbeschikking van de Commissie tot opstelling van het jaarlijkse actieprogramma 2009 voor niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces (deel II: Gerichte projecten (CMTD(2009)0387 - D004766/01), in haar huidige vorm;

2.

verzoekt de Commissie om verduidelijking van de criteria ter vaststelling van het bestaan van een juridisch of feitelijk monopolie, in aanmerking nemend dat de 11 lidstaten in hun gezamenlijke verklaring stellen dat er vanuit het standpunt van de nieuwe lidstaten nog altijd een feitelijk monopolie bestaat voor wat de activiteiten op Europese schaal van TRIALOG en DEEEP betreft;

3.

dringt aan op een open, transparante en horizontale toepassing van de criteria voor het toekennen van rechtstreekse subsidies aan gerichte projecten, zodat voor iedereen dezelfde concurrentievoorwaarden gelden; dringt er bijgevolg op aan dat dezelfde criteria gehanteerd worden ten aanzien van TRIALOG, DEEEP en het project ter versterking van de bestuurscapaciteiten van Cuba;

4.

dringt erop aan dat aan de hand van een strategisch, Europees programma ononderbroken financiering wordt gegarandeerd voor de waardevolle activiteiten betreffende het aanmoedigen van de uitwisseling van beste praktijken, het uitbouwen van netwerken en partnerschappen op EU-niveau en tussen nationale platformen en de EU, en voor het verbeteren van de dialoog en de opbouw van capaciteiten in de betrekkingen met „nieuwe” lidstaten en toetredende lidstaten;

5.

verzoekt de Commissie om in het kader van haar op handen zijnde evaluatie (7) van het systeem van oproepen tot het indienen van voorstellen voor de thematische programma's een dialoog aan te gaan met het Parlement; acht het ongepast om vooruit te lopen op eventuele aanbevelingen voor wijzigingen of verbeteringen van het systeem die uit deze evaluatie kunnen voortvloeien; vraagt daarom dat de bestaande regelingen inzake rechtstreeks gesubsidieerde acties ongewijzigd in stand blijven gedurende een periode van 12 maanden en dat toekomstige wijzigingen een weerspiegeling vormen van de uitkomsten van het evaluatieproces en garant staan voor voorspelbare en duurzame ontwikkelingssamenwerkingsactiviteiten op lange termijn;

6.

roept de Commissie op haar ontwerpbeschikking tot opstelling van het jaarlijkse actieprogramma 2009 voor niet-overheidsactoren en lokale autoriteiten in het ontwikkelingsproces (deel II: Gerichte projecten) (CMTD(2009)0387 – D004766/01) aan te passen in dier voege dat daarin projecten op EU-niveau worden opgenomen die tot doel hebben het bewustzijn betreffende ontwikkelingskwesties in de uitgebreide EU te verhogen en de uitwisseling van informatie over ontwikkelingssamenwerking binnen de EU te bevorderen;

7.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en de parlementen van de lidstaten.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/11

A.

overwegende dat de dramatische stijging van de werkloosheid, die vooral de meest kwetsbare sociale groepen ernstig zal treffen, het voornaamste negatieve gevolg van de huidige financiële en economische crisis zal zijn voor de EU; overwegende dat een hoog werkloosheidsniveau gepaard gaat met toename van armoede en ongelijkheid op gezondheidsgebied, uitsluiting, criminaliteit, onveiligheid en gebrek aan vertrouwen,

B.

overwegende dat de EU zich al voor de huidige crisis geconfronteerd zag met moeilijkheden als gevolg van een zwakke economische groei, een gevaarlijke demografische situatie en problemen die het leven in een toenemend globaliserende wereldeconomie met zich brengt,

C.

overwegende dat in 2007 15,2 % van de burgers van de Unie tussen 18 en 24 jaar vroegtijdig schoolverlater was,

D.

overwegende dat werk voor veel mensen in de EU nog steeds geen ontsnappingsweg uit de armoede is, gezien het feit dat in 2006 8 % van de werkenden blootstond aan het risico van armoede,

E.

overwegende dat 16 % van de Europese burgers in 2006 blootstond aan het risico van armoede; overwegende dat met name kinderen, grote gezinnen, alleenstaande ouders, werklozen, personen met een handicap, jongeren, ouderen, etnische minderheden en migranten kwetsbaar zijn,

F.

overwegende dat vrouwen nog steeds een groter armoederisico lopen dan mannen, onder meer vanwege hun economische afhankelijkheid, het aanhoudende beloningsverschil tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt en het hoger aantal vrouwen in minderbetaalde banen; overwegende dat deze situatie het risico vergroot dat armoede wordt overgedragen op volgende generaties,

G.

overwegende dat de prijsstijgingen in de afgelopen jaren een aanzienlijk effect hebben gehad op de huishoudbudgets en de kwetsbare groepen van de samenleving onevenredig hard hebben geraakt,

H.

overwegende dat uit diverse studies (onder meer Future of Work Research van de Russell Sage Foundation) is gebleken dat een op de vier werkenden in de meest ontwikkelde economieën binnen afzienbare tijd wellicht slechtbetaald werk moet doen en een groter risico op armoede loopt; overwegende dat slechtbetaalde banen grote gelijkenis lijken te vertonen, in de zin dat ze vaak de vorm aannemen van een atypische arbeidsverhouding, waarbij laagopgeleide werknemers, deeltijds werkenden, vrouwen, immigranten en jongere werknemers een hoger risico lopen; overwegende dat er een tendens bestaat dat slechtbetaald werk veelal van generatie op generatie wordt doorgegeven en dat dit de toegang tot een goede opleiding, goede zorgvoorzieningen en andere primaire levensomstandigheden bemoeilijkt,

I.

overwegende dat artikel 2 van het EG-Verdrag bepaalt dat gelijkheid tussen vrouwen en mannen een van de fundamentele waarden van de Europese Unie is,

J.

overwegende dat de EU wordt geconfronteerd met een demografische verandering, waarvan de belangrijkste kenmerken een hogere levensverwachting en een laag vruchtbaarheidscijfer zijn, hoewel in sommige landen tekenen van een ommekeer in laatstgenoemde trend zijn te zien,

K.

overwegende dat de demografische verandering naar verwachting leidt tot een verdubbeling van de afhankelijkheidsratio van ouderen tot 2050, wat met name gevolgen heeft voor de fysieke en mentale gezondheid van de bevolking,

L.

overwegende dat de Commissie in haar „Demography Report 2008: Meeting Social Needs in an Ageing Society” (SEC(2008)2911) de cruciale rol erkent die informele verzorgers in onze samenleving spelen; verzoekt de Commissie in haar toekomstige beleidsformulering rekening te houden met de sterke sociale argumenten voor de integratie van verzorgers;

M.

overwegende dat de gevolgen van de financiële crisis voor de echte economie nog niet volledig bekend zijn, maar dat het onmogelijk zal worden om het beoogde doel - tussen 2008 en 2009 5 miljoen banen creëren in de EU - te verwezenlijken; overwegende dat een economische recessie tot meer werkloosheid en zeker meer armoede leidt en de Europese sociale modellen voor uitdagingen stelt,

N.

overwegende dat de financiële en economische crisis tot hogere werkloosheid en onzekerheid leidt, die op hun beurt een zware wissel trekken op de sociale cohesie in de EU en zorgen voor sociale verstoringen en spanningen in heel wat lidstaten,

O.

overwegende dat de Europese Unie zich heeft verplicht tot duurzame sociale en milieuontwikkeling en dat de mogelijkheden voor het scheppen van banen die uit deze verplichting kunnen voortkomen, volledig moeten worden benut,

P.

overwegende dat een sociale dialoog belangrijk kan zijn om uit de vertrouwenscrisis te komen, die nog wordt verergerd door de economische crisis, doordat veel mensen in onze samenleving bang zijn voor de toekomst; overwegende dat dezelfde prioriteit moet worden toegekend aan degenen die nu al uitgesloten zijn en wier situatie door de huidige crisis verder verslechtert,

Q.

overwegende dat de institutionele regelingen van de EU die interventionistischer van aard zijn en worden gekenmerkt door een zekere mate van inkomensherverdeling en een algemeen begrip van een „Europees sociaal model”, een positief effect hebben op de kwaliteit van de loopbanen van miljoenen mannen en vrouwen in de meer benadeelde sectoren van onze arbeidsmarkten,

R.

overwegende dat inachtneming van nationale wetgeving en verdragskaders, die worden gekenmerkt door een evenwicht tussen arbeidsrecht en collectieve overeenkomsten die deze modellen reguleren, een eerste vereiste is voor geharmoniseerde waarden in een verscheidenheid van systemen,

S.

overwegende dat de regels en procedures die in collectieve onderhandelingen door de sociale partners zijn opgesteld, niet langer van toepassing zijn op atypische arbeidsverhoudingen,

T.

overwegende dat de vernieuwde sociale agenda gebaseerd zou moeten zijn op het beginsel dat effectief en efficiënt sociaal beleid bijdraagt aan economische groei en voorspoed, en dat dit eveneens kan helpen om de teruglopende steun van burgers voor de EU te helpen herstellen,

U.

overwegende dat het te betreuren valt dat de vernieuwde sociale agenda geen gewag maakt van de rechtszekerheid van de sociale diensten van algemeen belang,

V.

overwegende dat er grote bezorgdheid is geuit over de rol en zichtbaarheid van de vernieuwde sociale agenda, waaronder gebrek aan helderheid over het doel ervan of ten aanzien van de follow-up en de vermindering van het belang dat wordt gehecht aan de sociale open coördinatiemethode,

W.

overwegende dat de Europese sociale modellen een eenheid van waarden zijn in een diversiteit van systemen en in hun algemeenheid tot de bevoegdheden van de lidstaten behoren, en dat de doelstellingen van een sociaal Europa, zoals vastgesteld in het EG-Verdrag, het Handvest van de grondrechten en het Verdrag van Lissabon, moeten worden benadrukt als overkoepelende doelstellingen voor de EU, als zij wil tegemoetkomen aan de verwachtingen en angsten van haar burgers; overwegende dat tijdens diverse bijeenkomsten van de Europese Raad in het voorjaar herhaaldelijk werd gewezen op het doel armoede en sociale uitsluiting uit te roeien en op de noodzaak om in Lissabon de sociale dimensie te versterken; overwegende dat het mislukken en slagen van nationaal sociaal en werkgelegenheidsbeleid ook gevolgen kan hebben voor andere lidstaten, en dat het debat over de hervorming van het Europees sociaal model daarom aan de basis van deze interactie tussen de EU en de lidstaten moet liggen,

X.

overwegende dat het mislukken van de Lissabonstrategie ter vermindering van de armoede, die momenteel 78 000 000 personen treft, en de toenemende ongelijkheid echt zorgbarend zijn; overwegende dat de EU vorderingen moet maken op het gebied van ontwikkeling en tenuitvoerlegging van Europese en nationale streefcijfers ter vermindering van armoede en sociale uitsluiting, alsook op belangrijke beleidsgebieden waarvoor reeds indicatoren bestaan, als we de mensen ervan willen overtuigen dat de EU in de eerste plaats bestaat om de mensen te dienen en dan pas het bedrijfsleven en de banken,

Y.

overwegende dat in diverse procedures bij het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen het begrip „bepalingen die van cruciaal belang zijn voor de bescherming van de politieke, sociale en economische orde” wordt gebruikt zonder dat duidelijk wordt gemaakt wie in dit verband bepaalt welke bepalingen cruciaal zijn voor de bescherming van de algemene bepalingen van openbare orde in een lidstaat,

Z.

overwegende dat het Hof van Justitie van mening is dat het niet aan de lidstaten is om unilateraal het begrip openbare orde te definiëren of unilateraal alle bindende bepalingen van hun arbeidswetgeving op te leggen aan dienstverleners die in een andere lidstaat zijn gevestigd, en dat het onduidelijk is wie in dit verband wel bevoegd is als de lidstaten het niet zijn,

AA.

overwegende dat er geen duidelijk onderscheid bestaat tussen onderaanneming van werk en dubieuze handel in en verrichten van diensten die gebaseerd zijn op wettige contracten met schijnzelfstandigen; overwegende dat het verschil tussen frauduleuze praktijken en eerlijke, civiele en commerciële zakenrelaties aan de orde moet worden gesteld,

1.

verzoekt de Raad en de Commissie, gezien de economische recessie, het belang van een sterk sociaal Europa opnieuw te bevestigen, dat een duurzaam, effectief en efficiënt sociaal en werkgelegenheidbeleid omvat; verzoekt de Commissie een ambitieuze agenda voor het sociaal beleid op te stellen voor de periode 2010-2015;

2.

dringt er bij de Commissie op aan een coherent beleidsplan over waardig werk voor te leggen dat op één lijn ligt met het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie;

3.

benadrukt hoe belangrijk het is om het scheppen van banen en de bevordering van de werkgelegenheid in deze moeilijke tijden boven op de sociale agenda te plaatsen; is van mening dat meer flexibiliteit op de werkplek nu belangrijker is dan ooit;

4.

verzoekt de Commissie de vernieuwde sociale agenda te combineren met andere initiatieven zoals het Europees pact voor gendergelijkheid, het Europees pact voor de jeugd, en de Europese alliantie voor het gezin, zodat achtergestelde bevolkingsgroepen beter toegang hebben tot sociale voorzieningen;

5.

is bezorgd dat de door de Commissie in haar mededeling over de vernieuwde sociale agenda voorgestelde maatregelen niet samenhangend genoeg zijn om de huidige armoede en uitsluiting in de EU te bestrijden en het hoofd te bieden aan de huidige uitdagingen voor de sociale cohesie;

6.

betreurt met name dat de mededeling van de Commissie over de vernieuwde sociale agenda geen voorstellen over de volgende kwesties bevat, die van cruciaal belang zijn voor het bereiken van een evenwicht tussen economische vrijheden en sociale rechten:

7.

benadrukt dat het noodzakelijk is verder minimumnormen op het gebied van arbeidsrechten te ontwikkelen; is zich ervan bewust dat noch economische vrijheden noch mededingingsregels voorrang mogen hebben op de sociale grondrechten;

8.

wijst erop dat sociaal beleid belangrijke acties moet behelzen, zoals een betere balans tussen sterkere sociale rechten en marktvrijheden, het bestrijden van discriminatie en het bevorderen van gelijkheid, het moderniseren en hervormen van de Europese sociale modellen en tegelijkertijd het versterken van de waarden ervan;

9.

merkt op dat de afbakening van de definitie van „bepalingen die van cruciaal belang zijn voor de bescherming van de politieke, sociale en economische orde” van de lidstaten een politieke kwestie is en derhalve gedefinieerd moet worden op basis van een democratisch gelegitimeerd proces; roept de Commissie derhalve op om een open debat op gang te brengen teneinde duidelijkheid in de vraag te brengen wie deze algemene bepalingen voor de openbare orde definieert, en indien nodig wetsvoorstellen voor te leggen;

10.

is van mening dat dit niet het goede moment is om de sociale uitgaven te verlagen, maar wel om de structuurhervormingen te versterken; is verder van mening dat de Europese Unie de infrastructuur van de sociale modellen van de lidstaten, met inbegrip van sociale diensten van algemeen belang, moet ondersteunen door het belang van de universele toegang, kwaliteit en duurzaamheid van deze infrastructuur opnieuw te bevestigen;

11.

betreurt dat de Commissie, hoewel de financiële crisis het belang van overheidsoptreden voor het behoud van de economische activiteit en de versterking van de sociale samenhang aantoont, de toekomst en de cruciale rol van de openbare dienstverlening in de Europese Unie niet veilig heeft gesteld door een voorstel voor een kaderrichtlijn inzake diensten van algemeen belang in te dienen;

12.

verzoekt de Commissie een wetgevingsvoorstel voor te leggen om de rechtszekerheid te waarborgen van de sociale diensten van algemeen belang;

13.

benadrukt dat het noodzakelijk is manieren te vinden om de nationale socialezekerheidsstelsels te moderniseren en te hervormen om armoede uit te roeien door middel van een perspectief voor de lange termijn, met name voor wat betreft toereikende minimuminkomens, pensioenen en gezondheidszorg; benadrukt dat er mogelijkheden zijn om de financiële duurzaamheid van de stelsels van minimumlonen en pensioenen te versterken, evenals de kwaliteit en de efficiëntie van de gezondheidszorg via de verbetering van hun organisatie en toegang en via meer samenwerking tussen de publieke en privé-sector, met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel, en om extra inspanningen te ondersteunen om progressieve belastingstelsels in het leven te roepen die ongelijkheden kunnen verminderen;

14.

wijst erop dat een aantal lidstaten het concept minimumloon hanteert; meent dat andere lidstaten profijt zouden kunnen trekken van het bestuderen van de ervaringen die daarmee zijn opgedaan; roept de lidstaten op om de voorwaarden voor sociale en economische deelname voor allen te waarborgen en met name te zorgen voor regelgeving, onder meer betreffende minimumlonen, of andere juridische en algemeen bindende regelingen of door middel van collectieve overeenkomsten die aansluiten bij de nationale gebruiken, die voltijdwerkers in staat stellen een behoorlijk bestaan te leiden met hun inkomen;

15.

verzoekt de Commissie en de lidstaten om de toegang tot basisbankdiensten voor alle burgers te garanderen;

16.

bevestigt dat sport en culturele activiteiten essentiële instrumenten voor sociale integratie zijn die bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling, het belang van de samenleving dienen en talenten koesteren;

17.

verwacht van de Commissie dat milieu- en gezondheidskwesties snel worden geïntegreerd in alle beleidsvormen van de Europese Unie om zo een verhoogd niveau van gezondheids- en milieubescherming te garanderen, in overeenstemming met de bepalingen van het EG-Verdrag;

18.

deelt de wil van de Commissie om de Sociale Agenda met een aantal nieuwe gebieden uit te breiden; betreurt dat het milieu er te vaak alleen uit het oogpunt van de klimaatverandering in aan bod komt; is verheugd over de vernieuwde verklaringen van de Commissie die een duurzame economie met weinig CO2-uitstoot bevorderen, maar betreurt dat het voorstel van de Commissie geen enkele concrete maatregel bevat die erop is gericht om rekening te houden met de sociale en gezondheidsgevolgen van de milieu- en klimaatcrisis;

19.

onderstreept dat extreme armoede en de sociale uitsluiting die daaruit voortvloeit, niet kunnen worden gevat in alleen cijfers of economische termen, maar ook moeten worden uitgedrukt in termen van mensenrechten en burgerschap; erkent dat het beginsel van vrij verkeer van kapitaal en goederen alleen het niet mogelijk maakt armoede en chronische armoede uit te bannen en dat grote armoede mensen van kansen berooft en de mensen die zij treft verhindert deel te nemen aan het leven van de gemeenschap, omdat ze onverschillig worden voor hun omgeving;

20.

is ingenomen met de voorstellen die de Commissie in haar pakket inzake het combineren van werk en privéleven eind 2008 heeft gedaan; moedigt de Commissie aan aanbevelingen te doen aan de lidstaten die achterlopen op de doelstellingen van de Europese Raad van Barcelona van 2002 voor wat betreft de voorzieningen voor kinderopvang voor 2010; verzoekt de Commissie werkgevers aan te moedigen meer open te staan voor flexibele arbeidsregelingen voor een betere aansluiting tussen privé- en beroepsleven door het gebruik en de kennis van ICT en nieuwe vormen van arbeidsorganisatie te optimaliseren en zodoende flexibele werktijden en de compatibiliteit met werktijden van bedrijven, besturen en schooltijden te bevorderen;

21.

verzoekt de Commissie een voorstel in te dienen voor een betere aansluiting tussen privéleven, gezin en beroepsleven door het gebruik en de kennis van ICT en nieuwe vormen van arbeidsorganisatie te optimaliseren, daarbij rekening houdend met de behoeften en het welzijn van de kinderen, en het bevorderen van een effectievere bescherming van de werkgelegenheid die het recht van ouders en verzorgers op flexibele werktijden die tegemoet komen aan hun behoeften bevestigt, en met name aandacht te besteden aan mensen met lage inkomens, in onzekere arbeidssituaties en met banen van lage kwaliteit;

22.

betreurt het zwakke karakter van de beleidsmaatregelen van de EU en van de lidstaten gezien de groeiende armoede, met name onder kinderen;

23.

moedigt de lidstaten aan met het oog op sociale integratie te voorzien in nationale regelingen voor een minimumloon, overeenkomstig het subsidiariteits- en het evenredigheidsbeginsel;

24.

is van mening dat nieuwe demografische uitdagingen het hoofd kunnen worden geboden door iets te doen aan de situatie van vrouwen die in armoede leven en ongelijke en inadequate toegang hebben tot voeding, huisvesting, onderwijs en beloning en die problemen hebben om beroeps-, gezins- en privéleven met elkaar te combineren;

25.

vraagt om een effectievere preventie en bestrijding van vroegtijdig schoolverlaten onder het motto „school loont de moeite”; vraagt om effectief georganiseerde onderwijsstelsels en leerplannen die zijn aangepast aan de arbeidsmarkt van morgen, waarbij rekening wordt gehouden met de behoeften van de samenleving en de technologische ontwikkelingen; dringt aan op verdere bevordering en ondersteuning van het concept van „tweedekansonderwijs” en van informeel en niet-formeel leren die leiden tot hogere participatie van jongeren en volwassenen dan in een traditionele schoolomgeving en bijgevolg bijdragen aan de daling van het aantal voortijdige schoolverlaters in de Europese Unie; vraagt om deze reden om de lang verwachte uitbanning van alle ongelijkheden van kansen in onderwijsstelsels in de EU, met name de uitbanning van gesegregeerd onderwijs en onderwijs van laag niveau die onomkeerbare negatieve gevolgen hebben voor gemarginaliseerde bevolkingsgroepen, met name Roma;

26.

dringt aan op de noodzaak voor effectievere levenslange leer- en opleidingsacties die zijn gericht op het beter uitrusten van burgers, met name de minder opgeleiden, om de arbeidsmarkt zonder strubbelingen en discriminatie (opnieuw) te betreden, en die bijdragen aan sociale innovatie; stelt voor om de nadruk te leggen op ondernemersvaardigheden en met name op ondersteuning van ondernemerschap van vrouwen en jongeren, op ICT- en communicatievaardigheden, financiële geletterdheid en taalvaardigheden;

27.

benadrukt dat het noodzakelijk is het onderwijs in Europa te verbeteren door het compatibiliteits- en vergelijkbaarheidsproces van de onderwijsstelsels in de lidstaten dynamischer te maken om de wederzijdse erkenning van beroepskwalificaties en -normen te vergemakkelijken;

28.

is van mening dat een actief sociaal integratiebeleid een beslissend effect dient te hebben op het uitroeien van armoede en sociale uitsluiting, zowel voor mensen met betaald werk (»arme werkenden«) als voor mensen zonder betaald werk;

29.

onderstreept de noodzaak om de samenwerking tussen universiteiten en het bedrijfsleven te bevorderen, aangezien het belangrijk is ervoor te zorgen dat deze partners de handen ineenslaan en elkaar in het belang van hun eigen organisaties, personeel en studenten ondersteunen; is van mening dat bruggen moeten worden geslagen tussen universitaire-onderwijsprogramma's en het bedrijfsleven, en dat het bedrijfsleven de mogelijkheid moet hebben studieprogramma's aan te vullen, stages aan te bieden, opendeurdagen voor studenten te organiseren, enzovoort;

30.

vestigt de aandacht op de noodzaak van een evenwichtigere benadering van flexibiliteit, zekerheid en garanties voor fatsoenlijke lonen, gericht op het integreren van jongeren en ouderen, vrouwen, langdurig werklozen en gehandicapten op de arbeidsmarkt; stelt voor dat de lidstaten bij de tenuitvoerlegging van nationale flexizekerheidsstrategieën de resolutie van het Europees Parlement van 29 november 2007 over gemeenschappelijke beginselen inzake flexizekerheid in overweging nemen;

31.

benadrukt dat met name in tijden van financiële en economische crisis, die vaak leiden tot ontslag en reorganisaties, de participatie van werknemers in het besluitvormingsproces in ondernemingen dat direct betrekking heeft op hun werk en levensonderhoud, van essentieel belang is; is ingenomen met de recente herziening (15) van Richtlijn 94/45/EG van de Raad van 22 september 1994 inzake de instelling van een Europese ondernemingsraad of van een procedure in ondernemingen of concerns met een communautaire dimensie ter informatie en raadpleging van de werknemers (16); herhaalt zijn verzoek voor het versterken van de werking van Europese ondernemingsraden zoals vastgelegd in zijn resolutie van 4 september 2001 over de tenuitvoerlegging van Richtlijn 94/45/EG (17);

32.

benadrukt dat het sociaal en werkgelegenheidsbeleid het creëren van banen moeten bevorderen, zo spoedig mogelijk moeten worden uitgevoerd om het hoofd te bieden aan de huidige economische crisis, mogelijkheden voor werk en onderwijs moeten bieden en inkomensverlies moeten verlichten; is van oordeel dat dit beleid mensen actief moet motiveren om naar arbeidsmogelijkheden te zoeken of hun eigen ondernemersactiviteiten te starten; is van oordeel dat de lidstaten hiertoe de aanbieding van betaalbare financieringskanalen moeten overwegen, zoals kredietgaranties, verlaagde rente of forfaitaire werkloosheidsuitkeringen, waarbij tegelijkertijd het inkomensverlies wordt verlicht en opleidingsmogelijkheden worden geboden om werklozen te helpen een nieuwe baan te vinden; herinnert aan de integrale aanpak van actieve inclusie door de Commissie die passende inkomenssteun, toegang tot inclusieve arbeidsmarkten en hoogwaardige diensten omvat;

33.

nodigt de Commissie uit om initiatieven te nemen die leiden tot een duidelijk onderscheid tussen werkgevers, schijnzelfstandigen en kleine ondernemers enerzijds en werknemers anderzijds;

34.

acht het buitengewoon belangrijk om moeders te ondersteunen door te voorzien in passende toelages gedurende de opvoeding van de kinderen en door het creëren van gunstige voorwaarden voor een terugkeer op de arbeidsmarkt, waarbij extra aandacht uitgaat naar alleenstaande moeders omdat zij een kwetsbare groep vormen;

35.

wijst erop dat de sociale economie, die een andere vorm van ondernemerschap is, op essentiële wijze bijdraagt aan een duurzame Europese economie door rentabiliteit met solidariteit te combineren; is evenwel van mening dat ondernemingen in de sociale economie een betrouwbaar wetgevingskader nodig hebben; benadrukt de zeer belangrijke bijdrage van vrijwilligerswerk in de sociale sector, met name bij de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting en bij de ondersteuning van de minst begunstigde groepen in de samenleving;

36.

onderstreept dat niet alle mensen in staat zijn om te werken en dat er evenmin genoeg banen zijn voor iedereen, en bevestigt het belang van de tenuitvoerlegging van Aanbeveling 92/441/EEG, die werd bekrachtigd door de Europese Raad van 11-12 december 2008, die voorziet in „inkomsten en prestaties die toereikend zijn om een menswaardig bestaan te leiden”, door minimuminkomensregelingen uit te breiden naar alle lidstaten en de niveaus zodanig te verhogen dat de toegang en toereikendheid zijn gewaarborgd;

37.

is van mening dat de ontwikkeling van microkredieten een belangrijke rol kan spelen bij het ondersteunen (op de lange termijn) van werklozen om zelfstandig ondernemer te worden; wijst erop dat microkredieten al in tal van dergelijke situaties van nut waren bij de terugkeer in het arbeidsproces en dat dit strookt met de Lissabon-strategie; verzoekt de Commissie de verstrekking van en de toegang tot informatie over de mogelijkheden en beschikbaarheid van microkrediet te verbeteren en zich actief te richten op die groepen in de samenleving die het meest voordeel zouden kunnen hebben van microkrediet en die deze kredietverstrekking het hardst nodig hebben;

38.

vraagt om de bevordering van een betere koppeling tussen de uitvoering van flexizekerheid en de uitbreiding van de sociale dialoog, met inachtneming van nationale gewoonten en gebruiken;

39.

dringt aan op het wegnemen van bureaucratische hindernissen voor kleine en middelgrote ondernemingen; verzoekt om verdere uitvoering van de beginselen die de Commissie heeft voorgesteld in haar mededeling over een “Small Business Act” voor Europa;

40.

stelt, met volledige erkenning van het feit dat het loonbeleid onder de verantwoordelijkheid van de lidstaten valt, voor dat de sociale partners op nationaal niveau nieuwe methoden voor loonbeleid bespreken, waarbij de huidige procentuele daling van de verhouding loon/winst kan worden omgekeerd en een hoger deel van de bedrijfswinst in werknemersparticipatie kan worden verwerkt door middel van regelingen die de inflatiegevolgen verminderen; is van mening dat door dergelijke regelingen de extra inkomsten van werknemers naar speciale kapitaalfondsen kunnen worden geleid die door bedrijven worden opgezet; dringt aan op een debat over middelen die bedrijven aanmoedigen om dergelijke methoden te gaan hanteren alsook op een debat over het juridisch kader dat de geleidelijke toegang van werknemers tot deze fondsen moet reguleren; wijst de sociale partners op het belang van een hernieuwde inzet voor „lonen die een waardig bestaan mogelijk maken”, die minimuminkomens garanderen die duidelijk boven het toereikende inkomensniveau liggen om mensen in staat te stellen te ontsnappen aan armoede en te profiteren van hun werk;

41.

dringt aan op de bevordering van non-discriminatie en gelijke kansen die berust op zowel een degelijke wettelijke basis als op een verscheidenheid aan beleidsinstrumenten, en mainstreaming van non-discriminatie en gelijkheid voor wat betreft alle aspecten van de hernieuwde sociale agenda;

42.

vraagt de Commissie om studies te verrichten naar de gevolgen van kennismobiliteit op de middellange en lange termijn en de resultaten ervan te gebruiken als stevige basis voor maatregelen om de negatieve effecten te verzachten;

43.

vestigt de aandacht op het negatieve gevolg (mogelijke braindrain) dat immigratie kan hebben op het ontwikkelingsproces in de landen van herkomst, mede vanuit het oogpunt van familiestructuren, gezondheid, onderwijs en onderzoek; wijst anderzijds op de gevolgen van de economische crisis die zorgen voor onevenwicht op de werkgelegenheidsmarkt in de gastlanden;

44.

benadrukt het belang van ethisch verantwoorde aanwerving uit derde landen, met name voor wat betreft personen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg, en roept de lidstaten op een code van goede praktijken voor internationale aanwerving te ontwikkelen indien ze dit nog niet hebben gedaan;

45.

benadrukt dat het gevolg op de lange termijn van immigratie op de demografische verandering onzeker is omdat het afhankelijk is van de veranderlijkheid van migratiestromen, gezinshereniging en vruchtbaarheidscijfers;

46.

is van mening dat immigranten, indien zij legaal in dienst zijn, een bijdrage kunnen leveren aan de duurzame ontwikkeling van socialezekerheidsstelsels en eveneens hun eigen pensioen en sociale rechten kunnen garanderen;

47.

benadrukt dat een geslaagd, op mensenrechten gebaseerd immigratiebeleid een samenhangende en geïntegreerde strategie voor de integratie van migranten moet bevorderen, op basis van gelijke kansen en van de waarborging van hun grondrechten, en die voor een evenwicht zorgt tussen rechten en plichten;

48.

is ingenomen met het voorstel van de Commissie om sancties op te leggen aan werkgevers die onderdanen van derde landen zonder verblijfsvergunning in dienst nemen of hebben; benadrukt het belang van het bestrijden van uitbuiting van onderdanen van derde landen zonder verblijfsvergunning, waarbij tegelijkertijd de rechten van mensen in kwetsbare posities moeten worden geëerbiedigd; roept de Commissie in dit verband op de kans op legaal werk voor onderdanen van derde landen met verblijfsvergunning te bevorderen;

49.

is ingenomen met het voorstel voor een richtlijn betreffende de toepassing van de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg (COM(2008)0414); vestigt evenwel de aandacht op het feit dat de richtlijn op haar beurt niet mag leiden tot een grotere discriminatie van burgers van de Unie op grond van hun economische status;

50.

is van mening dat het versterken van de tenuitvoerlegging en handhaving van de bestaande arbeidswetgeving onder de nationale en communautaire wetgeving en onder de verdragen van de ILO prioritair moeten zijn voor de instellingen van de Europese Unie en de lidstaten;

51.

benadrukt de noodzaak om de antidiscriminatiewetgeving in de EU verder te verscherpen; roept de Commissie op de uitwisseling van goede praktijken tussen de lidstaten te stimuleren om de succesvolle integratie van migranten verder te bevorderen; merkt op dat met name in economisch zware tijden de meest kwetsbare groepen in de samenleving, waartoe vaak ook de migranten behoren, naar verhouding sterker worden geraakt;

52.

is van mening dat de EU in haar externe betrekkingen een proactievere rol kan spelen bij het stimuleren van essentiële sociale en milieunormen; is ervan overtuigd dat de EU zich extra moet inspannen met betrekking tot mechanismen voor preventie, toezicht en straffen van schendingen;

53.

is van oordeel dat de EU meer kan doen om de internationale agenda te beïnvloeden voor wat betreft de agenda voor waardig werk en de naleving van regels van de IAO, mensenrechten en fundamentele vrijheden actief moet bevorderen, en dat dit kan bijdragen aan het bereiken van wereldvrede en eveneens aan de bescherming van belangen en waarden van de EU;

54.

benadrukt het feit dat de ontwikkeling van het juridische kader van de Gemeenschap, hetzij door primaire, hetzij door secundaire wetgeving, in geen enkel opzicht in tegenspraak mag zijn met internationale verplichtingen die voortvloeien uit de IAO-verdragen;

55.

merkt op dat de EU zou moeten streven naar een globaliseringsproces dat sociaal geïntegreerder is en duurzaam is voor economie en milieu; merkt op dat de wijze waarop ondernemingen handelen niet alleen grote economische gevolgen heeft maar ook aanzienlijke sociale gevolgen, zowel in de EU als in derde landen, met name in ontwikkelingslanden; dringt er daarom bij de Commissie op aan het concept „maatschappelijk verantwoord ondernemen” te bevorderen, hetzij door het bevorderen van zachte wetgeving of waar nodig door wetsvoorstellen;

56.

stelt voor de mogelijkheden van structuurfondsen door vereenvoudiging, flexibiliteit en betere procedures en de sociale integratiedimensie te versterken, teneinde lidstaten te helpen het resultaat van hun sociaal en werkgelegenheidsbeleid te optimaliseren; dringt er bij de lidstaten en regio's op aan overeenkomstig artikel 16 van de verordening houdende algemene bepalingen inzake de Structuurfondsen (18) de partners er volledig bij te betrekken; beveelt nadrukkelijk aan om het Europees Sociaal Fonds (ESF) toegankelijk te maken voor partners ten behoeve van de opbouw van capaciteit;

57.

wijst erop dat de hernieuwde sociale agenda een duidelijke verplichting moet bevatten tot het gebruik van de structuur- en cohesiefondsen van de EU ter verwezenlijking van de doelstellingen van de sociale agenda; vraagt de lidstaten derhalve om gebruik te maken van het ESF en alle andere structuurfondsen, om zowel de inzetbaarheid van de mensen als de sociale infrastructuur te verbeteren;

58.

erkent dat de structuurfondsen in feite de belangrijkste steuninstrumenten blijven voor het verwezenlijken van sociale doelstellingen; verzoekt de Commissie en de lidstaten om de synergieën met andere programma's te bevorderen en coherentie binnen de kaderprogramma's, zoals Daphne, Progress, het programma „Volksgezondheid” en het programma „Europa voor burgers” te ondersteunen;

59.

vraagt om speciale aandacht voor de regio's die het meest worden beïnvloed door de globalisering en voor regio's in de nieuwe lidstaten die zich in een sociaal convergentieproces bevinden;

60.

stelt voor dat het PROGRESS-programma bijdraagt tot een betere beoordeling van de modernisering van Europese sociale modellen door de evaluatie van proefprojecten;

61.

is van mening dat het vrije verkeer van personen in de interne markt in sommige delen van de EU, met name in de grote steden, heeft geleid tot nieuwe problemen die verband houden met het bieden van urgente sociale bescherming aan mensen die zichzelf niet kunnen bedruipen, waardoor nog meer druk ontstaat op (charitatieve) particuliere en overheidsdiensten die noodhulp bieden, bijvoorbeeld voor daklozen of gemarginaliseerde bevolkingsgroepen in onze samenleving;

62.

benadrukt dat flexibiliteit en aanvaarding van verandering door burgers vergroot kan worden door meer wederzijds vertrouwen, dat kan worden versterkt door een effectievere en transparantere sociale dialoog en door een effectievere participatiedemocratie te waarborgen op het gebied van beleidsvoorbereiding en -uitvoering;

63.

acht het bijzonder belangrijk dat de sociale dialoog de beleidslijnen op het gebied van sociale zekerheid en gezondheid op het werk, en in het algemeen een beter leven en beter werk, bevordert; verzoekt de Commissie na te denken over hoe werknemers die geen voltijdse baan hebben (tijdelijke werknemers, deeltijdse werknemers, werknemers met een contract van bepaalde duur) kunnen worden betrokken bij de sociale dialoog;

64.

vraagt, gezien het feit dat de resultaten van de onderhandelingen tussen de Europese sociale partners nauwelijks bekend zijn of worden gemaakt, om het bevorderen van de bekendheid van de resultaten van de sociale dialoog, teneinde de invloed ervan te vergroten en de ontwikkeling ervan te stimuleren;

65.

is van mening dat de samenwerkingscultuur, die op de arbeidsmarkt geleidelijk in de plaats is gekomen van een conflictcultuur, onverminderd aangemoedigd moet worden door het bevorderen van de sociale dialoog;

66.

is van mening dat de uit het maatschappelijk middenveld afkomstige organisaties en mensen die armoede en sociale uitsluiting ervaren nog directer en op basis van gelijke voet betrokken moeten worden bij de debatten over het economische en sociale model;

67.

merkt op dat sociale partners zich moeten inspannen om met meerjarenplannen te werken, met specifieke agenda's en tijdschema's die zijn gericht op een duurzame strategie voor de lange termijn;

68.

roept op tot een breed debat tussen Europese belanghebbenden, nationale overheden, werkgevers en werknemers en het maatschappelijke middenveld over de sociale agenda voor de periode na 2010;

69.

merkt op dat de lidstaten nieuwe, meetbare, bindende en kwantitatieve sociale doelen en indicatoren voor de Lissabonstrategie na 2010 zouden moeten steunen, inclusief verbintenissen om te komen tot uitroeiing van armoede en sociale uitsluiting, alsmede de ontwikkeling van een nieuw sociaal vooruitgangspact dat de doelstellingen en architectuur omvat voor een nieuwe, sociaal duurzame en mondiaal rechtvaardige EU, die de sociale OCM als cruciale pijler zou moeten uitbouwen en versterken;

70.

merkt op dat bedrijven in de EU niet alleen in economisch opzicht een belangrijke rol spelen, maar ook in sociaal opzicht; vestigt daarom de aandacht op het bevorderen van maatschappelijk verantwoord ondernemen en de noodzaak om spoedig progressie te boeken op het gebied van hoogwaardig werk, inclusief lonen die een menswaardig bestaan mogelijk maken, om het fundament van het sociale model te verstevigen en om sociale dumping te voorkomen;

71.

is voorstander van een effectieve dialoog tussen het Europees Parlement en het maatschappelijk middenveld, een dialoog die ook noodzakelijk is in de lidstaten op centraal, regionaal en lokaal niveau;

72.

merkt op dat een Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk een ideale mogelijkheid voor de EU zou bieden om in contact te komen met het maatschappelijk middenveld; verzoekt de Commissie voorbereidingen te treffen door zo spoedig mogelijk een passend wetsvoorstel te doen zodat 2011 tot Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk kan worden verklaard;

73.

is van mening dat het maatschappelijk middenveld vanaf het begin moet worden betrokken bij de besluitvormingsprocessen, dat informatie openbaar moet zijn, dat er wederzijds feedback moet worden gegeven en dat de deelnemers duidelijk moet worden gemaakt hoeveel ruimte voor verandering er is;

74.

wijst op het belang en de waarde van de overlegprocedure als een effectief instrument om burgers in staat te stellen direct input te kunnen geven aan de beleidsontwikkeling op EU-niveau; verzoekt de Commissie om verdere maatregelen te nemen om de bewustwording ten aanzien van toekomstig EU-overleg via de media en andere daartoe aangewezen fora op nationaal, regionaal en lokaal niveau te bevorderen;

75.

acht het noodzakelijk dat de Europese instellingen, de nationale sociale partners en het maatschappelijk middenveld een „sociaal pact” sluiten dat sociale acties met realistische, bindende doelen en indicatoren omvat;

76.

merkt op dat participatie van de burger begint in de jeugd en verzoekt derhalve om bevordering en ondersteuning van participatiestructuren en lokale, regionale en nationale initiatieven voor kinderen en jongeren;

77.

benadrukt dat het noodzakelijk is vooruitgang te boeken en de regelgeving inzake de coördinatie van socialezekerheidsstelsels, de richtlijn betreffende de overdraagbaarheid van pensioenrechten en het voorstel voor een richtlijn betreffende de toepassing van het beginsel van gelijke behandeling ongeacht religie of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid, af te ronden;

78.

vraagt om verbetering van het wetgevingsproces op EU-niveau, door duidelijk te maken waarom er acties op EU-niveau nodig zijn, door de kwaliteit van de inhoud te waarborgen en door een degelijke en onafhankelijke effectbeoordeling van de sociale, ecologische en economische gevolgen te bieden; verzoekt in het bijzonder om een effectieve tenuitvoerlegging van het Interinstitutioneel Akkoord „Beter wetgeven” (19) van 2003;

79.

benadrukt dat een effectieve samenwerking tussen de lidstaten en een effectieve bewaking van de omzetting van EU-wetgeving een prioriteit moet zijn;

80.

is van mening dat het maatschappelijk middenveld moet worden betrokken bij de verbetering van het wetgevingsproces op EU-niveau en dat dit de zorgen van burgers moet aanpakken, om burgers aldus dichter bij de EU te brengen;

81.

is van mening dat er een betere koppeling op EU-niveau moet zijn tussen economisch, milieu- en sociaal beleid, met een herbevestiging van de oorspronkelijke doelstellingen van de Lissabon-strategie en de noodzaak om ervoor te zorgen dat economisch en werkgelegenheidsbeleid actief bijdragen aan het uitroeien van armoede en sociale uitsluiting;

82.

benadrukt de noodzaak van het vaststellen van een rechtelijk bindend handvest van sociale grondrechten;

83.

merkt op dat het Verdrag van Lissabon waarborgt dat er bij het definiëren en uitvoeren van EU-beleid rekening moet worden gehouden met zeer relevante aspecten van sociaal beleid;

84.

is van mening dat de Lissabonstrategie van na 2010 een sterkere OCM moet behelzen en nodigt de Commissie uit om de lidstaten te blijven aanmoedigen om nationaal gekwantificeerde streefcijfers met betrekking tot armoedevermindering en sociale integratie te definiëren, met name op basis van nieuwe meetbare en kwantitatieve indicatoren;

85.

verzoekt de Raad en de Commissie om mogelijkheden te creëren voor een daadwerkelijke betrokkenheid van het Parlement bij de Lissabonstrategie van na 2010;

86.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en parlementen van de lidstaten.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/23

A.

overwegende dat actieve inclusie niet in de plaats mag komen van sociale inclusie, aangezien kwetsbare groepen die niet op de arbeidsmarkt kunnen participeren recht hebben op een waardig leven en een volwaardige participatie in de samenleving, en dat daarom iedereen over een minimuminkomen moet kunnen beschikken en toegang moet hebben tot betaalbare, hoogwaardige sociale voorzieningen, ongeacht of hij in staat is op de arbeidsmarkt te participeren,

B.

overwegende dat actieve inclusie niet alleen verband houdt met de capaciteiten van mensen, maar ook met de wijze waarop de maatschappij is georganiseerd; overwegende dat daarom ook de structurele oorzaken van uitsluiting, waaronder discriminatie en ontoereikende dienstverlening, moeten worden aangepakt,

C.

overwegende dat uitsluiting van de arbeidsmarkt niet zozeer het gevolg is van een gebrek aan inspanningen van het individu, als wel van het ontbreken van voldoende mogelijkheden om waardig werk te vinden,

D.

overwegende dat het recht op een minimuminkomen en toegang tot sociale voorzieningen van hoge kwaliteit niet afhankelijk moeten worden gesteld van integratie in de arbeidsmarkt; overwegende dat het hebben van een minimuminkomen en toegang tot sociale voorzieningen van hoge kwaliteit een eerste vereiste zijn voor integratie in de arbeidsmarkt,

E.

overwegende dat degenen die het verst van de arbeidsmarkt af staan vaak mensen zijn die meerdere en complexe behoeften, problemen en nadelen hebben, zoals langdurig moeten rondkomen met een laag of ontoereikend inkomen, langdurige werkloosheid, een laag opleidingsniveau en analfabetisme, opgroeien in een kwetsbaar gezin, handicaps, een zwakke gezondheid, onzekere of helemaal geen huisvesting, een woonomgeving die wordt gekenmerkt door vele vormen van achterstand,en racisme en discriminatie, en dat strategieën voor inclusie daarom een afspiegeling moeten vormen van de verscheidenheid van de mensen die zijn uitgesloten,

F.

overwegende dat sociale uitsluiting en uitsluiting van de arbeidsmarkt ernstige gevolgen hebben voor de geestelijke gezondheid van de betrokken personen en gelet op het feit dat langdurig werklozen een groter risico lopen op depressies of andere psychische aandoeningen,

G.

overwegende dat personen die ver van de arbeidsmarkt af staan een grote behoefte hebben aan beroepsopleiding omdat zij ofwel niet voldoende schoolopleiding hebben genoten, ofwel deze opleiding niet meer kunnen benutten vanwege hun lange afwezigheid van de arbeidsmarkt,

H.

overwegende dat de meest kwetsbare groepen vaak worden benadeeld door de voorwaarden van het activeringsbeleid en dat deze effecten in het oog moeten worden gehouden en voorkomen moet worden dat kwetsbare groepen daardoor negatieve gevolgen ondervinden,

I.

overwegende dat maatregelen gericht op actieve inclusie gepaard moeten gaan met de ontwikkeling van EU- en nationale doelstellingen op het gebied van de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting,

J.

overwegende dat de meeste gezinshoofden, de meeste alleenstaande ouders en de meeste verzorgers vrouw zijn; overwegende dat voor een beleid gericht op actieve inclusie daarom een veelomvattend pakket maatregelen nodig is dat juist die vrouwen die het verst van de arbeidsmarkt af staan daadwerkelijk in staat stelt om van dat beleid te profiteren; overwegende dat de arbeidsmarktsituatie van vrouwen rechtstreeks verband houdt met leeftijdsgerelateerde armoede, waarvan met name vrouwen het slachtoffer zijn,

K.

overwegende dat in tijden van economische neergang en groeiende werkloosheid het risico bestaat dat werknemers in groten getale worden ontslagen, zodat het aantal mensen dat reeds armoede lijdt en van de arbeidsmarkt is uitgesloten, nog toeneemt, vooral de meest kwetsbare groepen, zoals vrouwen, ouderen en gehandicapten; dat het daarom van essentieel belang is dat een beleid gericht op sociale inclusie en een daaraan gerelateerd arbeidsmarktbeleid via een geïntegreerde en coherente aanpak worden uitgevoerd in het kader van het Europees economisch herstelplan; overwegende dat een deel van de openbare middelen gebruikt zou moeten worden voor het handhaven en verbeteren van de investeringen in de sociale sector, de gezondheidszorg, het onderwijs en andere essentiële sociale diensten en diensten van algemeen belang,

L.

overwegende dat de opvatting dat de beste manier om uit een situatie van uitsluiting te geraken het hebben van werk is, alleen juist is wanneer het gaat om duurzaam, kwalitatief hoogwaardig werk dat adequaat wordt beloond; overwegende dat het beginsel van gelijke beloning voor gelijk werk nog steeds slecht wordt nageleefd,

M.

overwegende dat mantelzorgers essentiële diensten op het vlak van zorg, onderwijs en ondersteuning bieden buiten de arbeidsmarkt om, zonder inkomen of sociale rechten, en dat zij geen aanspraak kunnen maken op herintreding op de arbeidsmarkt of erkenning van de vaardigheden die zij tijdens het verlenen van mantelzorg hebben verworven of ontwikkeld,

1.

verwelkomt het feit dat de Commissie haar Aanbeveling 2008/867/EG baseerde op Aanbeveling 92/441/EEG, waarin het fundamentele recht van personen op voldoende inkomsten en bijstand om een menswaardig bestaan te kunnen leiden, wordt erkend en gemeenschappelijke beginselen worden omschreven voor het verwezenlijken van dat recht; onderschrijft de gemeenschappelijke beginselen en praktische richtsnoeren als gepresenteerd in Aanbeveling 2008/867/EG over de strategie voor actieve inclusie die gebaseerd is op drie pijlers, namelijk passende inkomenssteun, inclusieve arbeidsmarkten en toegang tot hoogwaardige diensten, en wijst er inzonderheid op dat elke strategie voor actieve inclusie op de volgende beginselen moet zijn gestoeld: eerbiediging van de rechten van het individu, en de menselijke waardigheid, non-discriminatie, gelijke kansen en gendergelijkheid, alsook op het bevorderen van arbeidsmarktintegratie in combinatie met volledige participatie in de samenleving; en het verwezenlijken van de beginselen kwaliteit, toereikendheid en toegankelijkheid voor alle drie pijlers;

2.

is het met de Raad eens dat de uitvoering van Aanbeveling 92/441/EEG met betrekking tot minimuminkomsten en sociale overdrachten moet worden verbeterd, dat de sociale bijstand in een minimuminkomen dient te voorzien dat volstaat om een waardig leven te kunnen leiden, ten minste op een niveau dat boven de „armoedegrens” ligt en voldoende is om mensen uit de armoede te halen, en dat het gebruik van uitkeringen moet worden verbeterd;

3.

is ingenomen met het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen van 17 juli 2008 in zaak C-303/06 betreffende verzorgers die op grond van hun band met een gehandicapte worden gediscrimineerd; verzoekt de Commissie en de lidstaten passende maatregelen te nemen om verzorgers tegen dergelijke discriminatie bij de toegang tot de arbeidsmarkt te beschermen en moedigt de lidstaten aan de nodige stappen te ondernemen om de naleving van het arrest van het Hof te waarborgen;

4.

verzoekt de lidstaten voor passende inkomenssteun te zorgen, teneinde armoede en sociale uitsluiting te bestrijden; wijst op de noodzaak van passende inkomenssteun op basis van de Aanbevelingen 92/441/EEG en 2008/867/EG, die adequaat, transparant, voor iedereen toegankelijk en betaalbaar op lange termijn moet zijn;

5.

acht het van essentieel belang dat de Commissie en de lidstaten zorg dragen voor de uitvoering van Richtlijn 2000/78/EG, die een algemeen kader voor gelijke behandeling op de arbeidsmarkt creëert, teneinde discriminatie in arbeid en beroep op grond van godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid doeltreffend te bestrijden;

6.

herhaalt zijn verzoek aan de Raad om in te stemmen met een EU-doelstelling voor minimuminkomensregelingen en ondersteunende uitkeringsregelingen waarbij inkomenssteun wordt verschaft die minstens 60 % van het nationale gemiddelde inkomen bedraagt, alsook met een tijdschema voor de verwezenlijking van deze doelstelling in alle lidstaten;

7.

erkent dat de interactie tussen sociale bijstand en activiteit op de arbeidsmarkt complex is; met name wanneer het gaat om kortetermijn-, seizoens-, onzeker of deeltijdwerk en wanneer de uitkeringsvoorwaarden en socialezekerheidsstelsels of marginale belastingtarieven een ontmoedigend effect kunnen hebben op het aanvaarden van betaald werk en het stelsel van de sociale bijstand niet flexibel genoeg is; verzoekt daarom met klem om het ontwikkelen van systemen die personen die zich in een overgangsfase bevinden op doeltreffende wijze de helpende hand bieden, in plaats van ze te „straffen” of te ontmoedigen of de bijstand te snel stop te zetten wanneer ze weer aan het arbeidsproces gaan deelnemen;

8.

benadrukt het belang van het bieden van sociale bijstandsuitkeringen voor arbeidsgeschikte personen met een handicap; wijst er evenwel op dat deze taak in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel binnen de bevoegdheden van de lidstaten valt;

9.

wijst erop dat de ontvangers van passende inkomenssteun en hun gezinsleden in staat zullen worden gesteld om het risico van armoede te voorkomen en actieve burgers te worden die een bijdrage leveren aan het sociale en economische leven en de solidariteit tussen de generaties;

10.

doet de lidstaten de aanbeveling om de invoering van een minimumloonbeleid actief te overwegen als middel tegen het groeiende aantal „werkende armen” en om degenen die ver van de arbeidsmarkt af staan, daadwerkelijk uitzicht op werk te bieden;

11.

is van oordeel dat het voor actieve inclusie noodzakelijk is om de verschillen tussen regio's en streken, binnen de Gemeenschap te verminderen, middels versnelling van het proces van herstel van de door de economische crisis getroffen gebieden en van ontwikkeling van plattelandsgebieden;

12.

verzoekt de lidstaten maatregelen te nemen ter bestrijding van de zwarte markt of „ondergrondse” arbeidsmarkt, aangezien dit verschijnsel de betrokkenen uitsluit van bepaalde sociale diensten en voorzieningen;

13.

verzoekt om een beleid gericht op actieve inclusie dat:

14.

verzoekt de Commissie om op het terrein van actieve en sociale inclusie een methode van kostprijsberekening te hanteren waarbij alle kosten in aanmerking worden genomen, omdat de ervaring leert dat door vroege investeringen en preventieve actie de totale kosten voor de maatschappij op de lange termijn lager kunnen uitvallen; verwelkomt in dit verband het voorstel in Aanbeveling 2008/867/EG om meer in sociale inclusie te investeren;

15.

is van oordeel dat de lidstaten achtergestelde groepen (zoals mensen met een handicap of chronisch zieken, alleenstaande ouders of huishoudens met een groot aantal kinderen) gerichte aanvullende uitkeringen moeten bieden waarmee extra kosten kunnen worden gedekt voor onder meer persoonlijke hulp, het gebruik van specifieke faciliteiten en medische en maatschappelijke zorg, door onder andere betaalbare geneesmiddelenprijzen vast te stellen voor minder bedeelde sociale groepen; hamert op de noodzaak van een behoorlijk niveau van invaliditeits- en pensioenuitkeringen;

16.

is het ermee eens, vooral gezien de vaak complexe behoeften van mensen, dat het noodzakelijk is op maat gesneden maatregelen gericht op actieve inclusie te ontwikkelen en uit te voeren waarbij tegelijkertijd wordt gekeken naar het minimuminkomen van mensen, hun integratie in de arbeidsmarkt en de toegang tot sociale voorzieningen, dat het zwaartepunt moet liggen bij vroegtijdige herkenning en preventieve actie en dat de meest kwetsbare personen prioriteit moeten hebben;

17.

is van oordeel dat bij het ontwikkelen en uitvoeren van dergelijke maatregelen rekening moet worden gehouden met de mening van degenen waarop de maatregelen zijn gericht; verzoekt de lidstaten de versterking van de rol van sociale non-gouvernementele organisaties te ondersteunen teneinde hun betrokkenheid bij de formulering en uitvoering van het beleid te bevorderen;

18.

verzoekt de lidstaten een meer constructieve beleidsaanpak inzake drugs te ontwikkelen, waarbij de nadruk wordt gelegd op preventie, voorlichting en de behandeling van verslaving in plaats van strafrechtelijke sancties;

19.

wenst dat personen met psychische gezondheidsproblemen en personen met leermoeilijkheden niet langer worden gestigmatiseerd en roept op tot bevordering van geestelijke gezondheid en welzijn, preventie van psychische aandoeningen en beschikbaarstelling van meer middelen voor behandeling en zorg;

20.

is van mening dat, aangezien aan uitsluiting gerelateerde problemen zich in veel gevallen al in de vroegste levensjaren voordoen, het absoluut noodzakelijk is dat preventieve actie wordt ondernomen om ervoor te zorgen dat kinderen en jongeren die het grootste risico lopen al in een vroeg stadium, ruim voordat ze zonder diploma de school of de opleiding verlaten, als zodanig worden herkend; merkt op dat jongeren die van school worden uitgesloten een grotere kans maken om bij asociale of criminele handelingen betrokken te raken, waardoor het voor hen nog moeilijker wordt om later de arbeidsmarkt te betreden; is van mening dat een brede dialoog tussen belanghebbenden en steun voor preventieve actie en sociale voorzieningen om kwetsbare kinderen en jongvolwassenen meer kansen te bieden, onmisbaar zijn voor het welslagen van elk integratiebeleid; beklemtoont voorts het belang van de uitsluitingsproblematiek rond ouderen die hun baan kwijt raken en vervolgens de arbeidsmarkt niet meer op kunnen;

21.

is van oordeel dat zorgvuldig rekening dient te worden gehouden met de behoeften van jongeren die een eerste baan zoeken en dat op nationaal niveau een beleid moet worden ontwikkeld en maatregelen moeten worden genomen om de overgang van het onderwijs naar de arbeidsmarkt te bevorderen; is voorts van oordeel dat jongerenorganisaties via een gestructureerde dialoog voortdurend dienen te worden betrokken bij de werkzaamheden van de EU-instellingen en de lidstaten;

22.

verzoekt de lidstaten meer te doen om de problemen van mantelzorgers aan te pakken en in het bijzonder aandacht te besteden aan het recht van personen om te bepalen of zij mantelzorger willen zijn en in welke mate zij mantelzorg wensen te bieden, aan de mogelijkheid om zorgtaken te combineren met betaald werk en een baan, alsmede aan de toegang tot socialezekerheidsstelsels en pensioenen, teneinde armoede als gevolg van het verlenen van mantelzorg te voorkomen;

23.

verwelkomt de erkenning van de noodzaak van universele toegang tot betaalbare sociale voorzieningen van hoge kwaliteit als een fundamenteel recht en een essentieel element van het Europees sociaal model en als een middel om mensen aan het werk te houden, evenals de erkenning van de beginselen zoals die zijn neergelegd in Aanbeveling 2008/867/EG; is van mening dat tot dergelijke sociale voorzieningen moeten worden gerekend een stabiele, betaalbare huisvesting, toegankelijk openbaar vervoer, een basisniveau van beroepsopleiding, gezondheidszorg alsmede toegang tot betaalbare energie- en andere netwerkdiensten; merkt op dat wat betreft het waarborgen van universele-dienstverplichtingen op het gebied van diensten van algemeen belang vooruitgang moet worden geboekt; is van mening dat een actieplan moet worden ontwikkeld tot vaststelling van een kaderrichtlijn van de EU inzake diensten van algemeen belang ten einde deze verplichtingen te waarborgen; merkt op dat nog onvoldoende vooruitgang wordt geboekt bij het bereiken van de Barcelonadoelstellingen voor betaalbare kinderopvang van hoge kwaliteit, een voorziening die beschikbaar moet zijn voor alle kinderen in het basisonderwijs; merkt tevens op dat ook aan de zorgbehoeften van andere afhankelijke personen onvoldoende tegemoet wordt gekomen en dat deze aan een vergelijkbaar proces moeten worden onderworpen;

24.

is van mening dat het tegengaan van de discriminatie van personen in verband met de toegang tot goederen, diensten en faciliteiten van centraal belang is voor integratie en is derhalve verheugd over het voorstel voor een algemene richtlijn ter bestrijding, buiten de sfeer van het werk, van discriminatie op grond van leeftijd, handicap, seksuele geaardheid en godsdienst of overtuiging;

25.

spoort de lidstaten aan te bekijken in hoeverre standaardtarieven voor minder draagkrachtige huishoudens kunnen worden ingesteld voor kwetsbare groepen, bijvoorbeeld op het gebied van de energievoorziening en openbaar vervoer, alsook voorzieningen voor het verkrijgen van microkredieten om actieve integratie te bevorderen, evenals gratis gezondheidszorg en onderwijs voor personen met problemen van materiële aard;

26.

roept de lidstaten op de bevoegdheden van kredietverenigingen uit te breiden, zodat mensen in een veilige en gereguleerde omgeving geld kunnen sparen en lenen, en een oplossing te zoeken voor de steeds problematischer wordende persoonlijke schulden; roept de lidstaten op ervoor te zorgen dat iedereen het recht heeft om een bankrekening te openen tegen redelijke tarieven, aangezien een bankrekening een belangrijk middel is om te kunnen deelnemen aan het economische en sociale leven;

27.

verzoekt de lidstaten om mensen met een handicap zowel de noodzakelijke extra steun te geven zowel voor het betreden van de arbeidsmarkt als tijdens het werk; dringt er bij de lidstaten die dit nog niet hebben gedaan op aan over te gaan tot ondertekening en ratificatie van het Verdrag van de Verenigde Naties betreffende de rechten van personen met een handicap en het bijbehorende Facultatief Protocol; merkt op dat de lidstaten passende procedures en structuren moeten vaststellen voor effectieve tenuitvoerlegging van dat verdrag op hun grondgebied;

28.

is van mening dat jongeren te kampen hebben met specifieke obstakels voor actieve integratie, waaronder ongerechtvaardigde discriminatie op grond van leeftijd en moeilijkheden wat betreft de toegang tot betaalbare beroepsopleidingen;

29.

is verheugd dat mensen met een handicap steeds minder vaak in tehuizen terechtkomen, maar merkt op dat hiervoor een toereikend niveau van hoogwaardige extramurale diensten nodig is waardoor zij zelfstandig kunnen wonen, alsmede het recht op persoonlijke bijstand, het recht op economische onafhankelijkheid en volledige deelname aan de maatschappij in de lidstaten;

30.

roept de Commissie en de lidstaten op voldoende middelen beschikbaar te stellen om de toegang te vergemakkelijken tot programma's voor levenslang leren om de uitsluiting van onder meer ouderen van werkgelegenheid te beperken en hun voortdurende deelname aan het sociale en culturele leven en hun betrokkenheid bij de maatschappij te bevorderen;

31.

is van mening dat meer maatregelen dienen te worden genomen om huiselijk geweld en misbruik van kinderen en ouderen tegen te gaan;

32.

verzoekt de Commissie en de lidstaten ervoor te zorgen dat de bestaande communautaire wetgeving inzake gendergelijkheid, gelijkheid in het algemeen en non-discriminatie volledig, naar behoren en doeltreffend ten uitvoer wordt gelegd; roept op tot de uitbreiding en handhaving van die wetgeving teneinde structurele belemmeringen voor de toegang tot de arbeidsmarkt, beroepsonderwijs en -opleidingen weg te nemen;

33.

gelooft dat hoogwaardig onderwijs een essentiële voorwaarde is voor succesvolle toekomstige arbeidsparticipatie en integratie; roept de lidstaten op om de wetgeving inzake openbaar onderwijs uit te breiden teneinde alle barrières voor onderwijs uit de wereld te helpen, om zo voor integraal onderwijs en gelijke toegang voor iedereen te zorgen; is van mening dat personen die lange tijd van de arbeidsmarkt zijn uitgesloten, met voorrang in aanmerking moeten komen voor financiering van een leven lang leren, vooral als het gaat om sleutelcompetenties;

34.

verzoekt de Commissie en de lidstaten het beginsel van gender mainstreaming toe te passen in alle onderdelen van de strategie voor actieve inclusie;

35.

is van mening dat bij opleidingen die worden aangeboden rekening moet worden gehouden met de specifieke behoeften van de betreffende personen, en dat die opleidingen geschikt voor hen moeten zijn; verzoekt om gerichte in plaats van standaardopleidingen en -integratiemaatregelen, waarbij vaak geen rekening wordt gehouden met de specifieke behoeften van mensen met een handicap, met zorgverantwoordelijkheden of met gezondheidsproblemen; wijst op de „best practices” van het Europees Sociaal Fonds (ESF) en EQUAL op het terrein van opleidingsmethoden waarbij een aanpak wordt gehanteerd die specifiek is gericht op degenen die het verst af staan van de arbeidsmarkt, welke aanpak uitgaat van hun concrete behoeften en ook niet-gedocumenteerde vaardigheden en in het kader van informeel onderwijs opgedane vaardigheden erkent;

36.

doet de aanbeveling de kwaliteit in het onderwijs te verhogen en de onderwijssystemen te correleren aan de arbeidsmarkt en de vereisten van maatschappelijke participatie, alsmede de polarisatie te verminderen, zowel vanuit het oogpunt van toegang tot alle vormen van onderwijs als vanuit het oogpunt van kwaliteit van het te geven onderwijs;

37.

is van mening dat personen in het kader van hun opleiding ook bewust moeten worden gemaakt van hun rechten en plichten op het werk, met inbegrip van een gedegen voorbereiding in gezondheids- en veiligheidsaspecten en hun rechten om lid van een vakbond te zijn, hun recht op voorlichting en raadpleging en op levenslang leren en scholing;

38.

merkt op dat het risico bestaat dat bij de toewijzing van financiële middelen voor het voorbereiden op de arbeidsmarkt van degenen die het verst van die arbeidsmarkt af staan, meer enge benaderingen die op gemakkelijk kwantificeerbare resultaten zijn gebaseerd de voorkeur krijgen boven meer creatieve benaderingen; verzoekt de Commissie daarom om een betere financiering van bottom-upbenaderingen uit de Structuurfondsen, en vooral uit het ESF, en om de ontwikkeling van indicatoren voor het meten van de vorderingen inzake sociale en actieve inclusie, zodat de aandacht wordt gericht op innovatieve basisinitiatieven voor het bevorderen van actieve inclusie, als onderdeel van de doelstellingen van sociale inclusie die zijn benadrukt bij het oormerken, in het kader van de Lissabondoelstellingen, van de Structuurfondsen, de voorgestelde financiering voor sociale innovatie en andere financieringsstromen;

39.

wijst erop dat demografische veranderingen naar verwachting tegen 2030 tot een verhouding tussen actieven en niet-actieven van 2:1 zullen leiden; dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan dat zij beleid inzake actieve inclusie ontwikkelen om ervoor te zorgen dat mantelzorgers die hun baan zullen moeten opgeven hiervan op latere leeftijd niet de dupe worden;

40.

wijst op de noodzaak van het creëren van een inclusieve arbeidsmarkt als de kern van elke strategie gericht op actieve inclusie, een arbeidsmarkt met fatsoenlijke arbeidsomstandigheden waarop alle werkenden uit verschillende banen kunnen kiezen, waarbij rekening wordt gehouden met de verschillende werkplekbehoeften, de individuele behoeften van werknemers, werkpatronen, arbeidstijdmodellen, uiteenlopende kwalificatieniveaus en verschillende behoeften wat betreft de combinatie van gezins-, privé- en beroepsleven; merkt op dat hoogwaardig werk van essentieel belang is voor de bevordering van baanbehoud;

41.

verzoekt de lidstaten een concurrerende arbeidsmarkt te ontwikkelen, die het opzetten van publieke en particuliere socialezekerheidssystemen tegen redelijke kosten, dient aan te moedigen, zodat belanghebbenden, met inbegrip van degenen die tot etnische minderheden behoren, ervoor kunnen kiezen om de risico's op uitsluiting van de arbeidsmarkt te verkleinen;

42.

verzoekt de lidstaten middelen en instrumenten te gebruiken om alle actoren te motiveren inclusieve arbeidsmarkten te creëren en de participatie te vergroten van degenen die het verst van de arbeidsmarkt af staan; wijst in dit verband in het bijzonder op instrumenten in de context van de plaatselijke sociale dialoog, financiële prikkels, belastingvoordelen en de ontwikkeling van de sociale economie; is verheugd over de aanbeveling van de Commissie om steun te verlenen voor de sociale economie als cruciale bron voor startersbanen voor personen met een handicap;

43.

wijst erop dat lokale en regionale autoriteiten een drievoudige rol toekomt bij het stimuleren van actieve inclusie: als werkgever, als bevorderaar van economische ontwikkeling en werkgelegenheid en als verlener van openbare diensten, met inbegrip van diensten voor de meest kwetsbare groepen van de samenleving; roept de lidstaten op om op regionaal en lokaal niveau netwerken op te bouwen om mensen naar gelang hun specifieke situatie te adviseren over en te verwijzen naar instanties die hen bij de toegang tot de arbeidsmarkt helpen en specifieke sociale diensten verlenen (zoals sociale uitkeringen, gezondheidszorg, geestelijke gezondheidszorg, sociale zorg en beroepsopleiding);

44.

wijst er met klem op dat er meer moet worden ondernomen om de barrières voor sociale inclusie weg te nemen waarmee asielzoekers zich geconfronteerd zien; roept de lidstaten op stappen te ondernemen om een eind te maken aan de afhankelijkheid van asielzoekers van uitkeringen door hun toe te staan te werken, en de mogelijkheden te bezien om meer legale immigratieroutes te ontwikkelen;

45.

dringt er bij alle lidstaten op aan een op de mensenrechten gebaseerd asielbeleid te waarborgen dat in overeenstemming is met het Verdrag betreffende de status van vluchtelingen en andere relevante mensenrechtenwetgeving;

46.

erkent dat de mensenhandel onnoemelijk veel leed en sociale uitsluiting veroorzaakt en roept de lidstaten op zich sterker in te spannen om de wetgeving op het vlak van de bestrijding van mensenhandel en discriminatie te handhaven, de slachtoffers van mensenhandel in de samenleving te re-integreren en in het bijzonder het Verdrag inzake de bestrijding van mensenhandel te ondertekenen, te ratificeren en ten uitvoer te leggen;

47.

dringt er bij de lidstaten en de Commissie op aan zich uit te spreken tegen de misleidende vervaging van het onderscheid tussen economische migratie en het aanvragen van asiel, en tussen economische migratie en het aanvragen van asiel enerzijds en illegale immigratie anderzijds;

48.

is van mening dat detentie zonder passende reclassering en scholing de inclusie van de betrokkenen belemmert en vaak alleen tot verdere sociale uitsluiting, werkloosheid en criminaliteit leidt;

49.

is van mening dat het vasthouden aan een verplichte pensioenleeftijd een belemmering vormt voor actieve inclusie en velen die eventueel zouden willen blijven werken, onnodig van de arbeidsmarkt uitsluit;

50.

verzoekt de Commissie het beleidsproces met betrekking tot actieve inclusie, in het bijzonder wat hoogwaardige sociale diensten betreft, nauw te coördineren met de lopende ontwikkeling van een vrijwillig kader van hoogwaardige sociale diensten van algemeen belang, en onverwijld alle mogelijkheden te onderzoeken om de juridische context te verduidelijken waarin sociale diensten van algemeen belang worden verricht en voor dergelijke diensten een juridisch kader op te stellen dat als referentiepunt dient, met name door middel van de vaststelling van wetgevingsinstrumenten, waaronder een kaderrichtlijn;

51.

herhaalt met klem zijn recente verzoek aan de Commissie en de Raad om doelstellingen te formuleren voor het reduceren van armoede (armoede in het algemeen, van kinderen, onder mensen met een baan en hardnekkige langdurige armoede), voor een minimuminkomenniveau door middel van pensioenen, en voor toegang tot en de kwaliteit van gezondheidszorg (vermindering van de kindersterfte, verbetering van de gezondheid en verlenging van de levensverwachting, enz.); herhaalt zijn verzoek om als EU-doelstelling te formuleren dat kinderarmoede tegen 2012 met 50 % is verminderd en dat dakloosheid onder kinderen, jongeren en volwassenen tegen 2015 is uitgebannen;

52.

verzoekt om een concreet stappenplan voor de uitvoering van strategieën voor actieve inclusie die zijn gebaseerd op de participatie van het maatschappelijk middenveld en andere belanghebbenden, met inbegrip van mensen die in armoede leven; is van mening dat dit stappenplan tijdschema's en realistische kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen moet bevatten die zijn gebaseerd op specifieke indicatoren en dienen te worden vastgesteld na een uitvoerige dialoog met de belanghebbenden; is tevens van mening dat daarin moet worden aangeven hoe actieve inclusie moet worden gerealiseerd en gemonitord via de open coördinatiemethode voor sociale zekerheid en sociale inclusie, met name op lokaal, regionaal en nationaal niveau; is derhalve ingenomen met het initiatief van de Commissie om de lokale overheden te betrekken bij het toezicht op de uitvoering van strategieën voor actieve inclusie, door de financiering van een netwerk van lokale waarnemingscentra inzake actieve inclusie uit middelen van het Progress-programma; verzoekt de Commissie en de lidstaten deze waarnemingscentra een sterke rol te geven in het toekomstige beleidsvormingsproces en de belangrijkste programma's inzake actieve inclusie in het kader van nationale hervormingsprogramma's van de herziene Lissabon-strategie en met name de Europese werkgelegenheidsstrategie;

53.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie en de regeringen en parlementen van de lidstaten.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/32

A.

overwegende dat de verwezenlijking van mensenrechten van vrouwen en van de versterking van hun positie en macht niet alleen van belang is om komaf te maken met ongelijkheid van mannen en vrouwen en om aan de externe betrekkingen van de EU een echte genderdimensie te verlenen maar essentieel is voor de succesvolle uitvoering van het externe beleid van de EU, inclusief op het gebied van steun, ontwikkeling, uitbreiding, nabuurschapsbeleid, het oplossen van conflicten, veiligheid, vredesopbouw en internationale handel,

B.

overwegende dat de lidstaten weliswaar alle belangrijke internationale kaders inzake gendergelijkheid en rechten van vrouwen hebben onderschreven en er op communautair niveau een aantal beleidsdocumenten bestaan, maar dat het praktische engagement om gendermainstreaming en de versterking van de positie van vrouwen in het externe beleid te bevorderen te wensen overlaat, de uitvoering van bestaande beleidsdocumenten bescheiden is en de begrotingsmiddelen die specifiek bestemd zijn voor genderkwesties ontoereikend zijn,

C.

overwegende dat er in de afgelopen jaren aanzienlijke verbeteringen zijn bereikt bij het bevorderen van de gendergelijkheid, maar dat de voornaamste instellingen van de EU Parlement, Raad en Commissie niet voldoende personeel hebben dat specifiek aangesteld is voor de verwezenlijking van genderdoelstellingen op het gebied van extern beleid en uitbreiding, en overwegende dat de meeste personeelsleden die zich thans met genderkwesties bezig houden dit moeten combineren met één of zelfs twee andere taken,

D.

overwegende dat de EU behoefte heeft aan een holistische en coherente benadering van gendermainstreaming,

1.

erkent dat de instellingen van de EU toenemend belang hebben gehecht aan gendermainstreaming en versterking van de positie van vrouwen, maar onderstreept dat nog een hele weg is af te leggen om de politieke verbintenissen in de praktijk om te zetten, en benadrukt het belang van voldoende financiële middelen en personeel dat verantwoordelijk is voor het toepassen van de genderdoelstellingen;

2.

herinnert aan het feit dat gendermainstreaming niet alleen verklaringen op hoog politiek niveau vereist, maar tevens de politieke wil van de EU-leiding en de regeringen van de lidstaten, prioriteitstelling van doelstellingen en het controleren van de bereikte vooruitgang;

3.

is ingenomen met de vaststelling van de reeds aangehaalde „globale aanpak voor de uitvoering door de EU van Resoluties 1325(2000) en 1820(2008) van de VN-Veiligheidsraad inzake vrouwen, vrede en veiligheid”, alsmede met de aanneming op 8 december 2008 door de Raad Algemene Zaken van richtsnoeren betreffende geweld tegen vrouwen en meisjes en de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen; roept de lidstaten die nog geen nationaal actieplan op basis van Resolutie S/RES/1325(2000) hebben aangenomen, op om dringend gehoor te geven aan het verzoek van de Veiligheidsraad om dit te doen; roept de Commissie op om technische bijstand te verlenen en hulp te bieden aan derde landen die een nationale strategie willen ontwikkelen voor de uitvoering van de hoger genoemde resoluties van de VN-Veiligheidsraad;

4.

verheugt zich erover dat de herziene tekst van de Europese veiligheidsstrategie een verwijzing bevat naar de bovengenoemde Resoluties S/RES/1325(2000) en S/RES/1820(2008) van de Veiligheidsraad, alsook naar Resolutie S/RES/1612(2005);

5.

roept de Commissie op sneller werk te maken van een „EU-actieplan inzake gendergelijkheid en versterking van de positie van vrouwen in externe optreden van de EU” en dit plan, dat zowel in de 27 lidstaten als bij de onderhandelingen met derde landen moet gelden, in nauwe samenwerking met de lidstaten en het secretariaat van de Raad tegen juli 2009 voor te leggen, alsmede een aantal efficiënte controle-instrumenten;

6.

verzoekt de Raad en de Commissie om gendergelijkheid en versterking van de positie van vrouwen systematisch deel uit te laten maken van de politieke dialoog en beleidsdiscussies tussen de EU en partnerlanden;

7.

vraagt aan de delegaties van het Parlement om kwesties in verband met gendergelijkheid en de versterking van de positie van vrouwen aan te snijden in zijn relaties met parlementen van derde landen; onderstreept hoe belangrijk het is steun en bijstand te verstrekken aan nationale parlementen van derde landen om hen beter in staat te stellen het genderperspectief een plaats te geven in hun legislatief werk;

8.

onderstreept het belang van organisaties uit het maatschappelijk middenveld voor de versterking van de positie van vrouwen; roept de Commissie op deze organisaties voldoende financiële steun te geven en de deelname van NGO's voor vrouwen in de politieke dialoog met partnerlanden alsmede in vredesonderhandelingen in de hele wereld te bevorderen;

9.

roept de Commissie en de lidstaten op om coherentie van hun beleidsaanpak inzake gendermainstreaming en versterking van de positie van vrouwen te bevorderen; vraagt dat de diverse bestaande beleidskaders in een EU-genderconsensus voor zowel het interne als het externe beleid worden samengevoegd;

10.

moedigt het regelmatig organiseren van conferenties aan om de problemen omtrent kansengelijkheid voor vrouwen en mannen te bespreken, met deelname van zowel uit vrouwen als mannen bestaande delegaties van de nationale parlementen, alsmede om gemeenschappelijke strategieën vast te stellen voor het uitvoeren van projecten die aan deze thematiek verbonden zijn;

11.

vraagt de Commissie op een meer coherente en systematische wijze een einde te maken aan ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in de programmering en uitvoering van de instrumenten voor externe bijstand, in het bijzonder wat betreft bijstand voor de hervorming van de veiligheidssector, en dit als een van haar prioriteiten te beschouwen; onderstreept dat genderspecifieke doelstellingen, activiteiten en financieringen moeten worden opgenomen in de strategische landendocumenten en dat de gendermainstreaming in het kader van deze documenten moet worden verbeterd; benadrukt de noodzaak van een holistische benadering in het gebruik van instrumenten voor externe bijstand, met inbegrip van het instrument voor pretoetredingshulp, het instrument van het Europees nabuurschapsbeleid, het Europees Instrument voor democratie en mensenrechten (EIDHR), het stabiliteitsinstrument en thematische programma's zoals „Investing in People”, om de doelstellingen van gendergelijkheid en versterking van de positie van vrouwen te bereiken;

12.

is van oordeel dat de middelen ten behoeve van de gezondheidssector en dus van de gezondheidszorg voor meisjes en vrouwen ontoereikend zijn in het licht van de EU-toezeggingen ten aanzien van het ontwikkelingsbeleid; onderstreept de noodzaak om binnen de instrumenten voor externe bijstand extra financiële middelen speciaal te bestemmen programma's inzake de gezondheid van vrouwen; wijst erop dat uit het Speciale verslag van de Europese Rekenkamer over ontwikkelingshulp van de EG aan de gezondheidsdiensten in Afrika bezuiden de Sahara (januari 2009) blijkt dat over het geheel genomen de EG-financiering van de gezondheidszorg in de Afrikaanse landen bezuiden de Sahara in verhouding tot haar totale ontwikkelingshulp sinds 2000 niet meer is toegenomen, hoewel het scorebord van de millenniumontwikkelingsdoelstellingen uit 2007 nog steeds een zeer hoge kraamvrouwensterfte in Afrika bezuiden de Sahara te zien geeft;

13.

wijst erop dat een doeltreffende gendermainstreaming de noodzaak met zich brengt van een uitgebreide coördinatie tussen donoren en actoren, alsmede verantwoordingsmechanismen en een groter aandeel van de nationale regeringen bij het ontwikkelingsproces; benadrukt in dit opzicht de meerwaarde van het EU/VN-partnerschap over gendergelijkheid voor ontwikkeling en vrede, en over gendergevoelig budgetteren; verwelkomt het initiatief voor een werkgroep over vrouwen, vrede en veiligheid zoals opgenomen in de reeds aangehaalde globale aanpak voor de uitvoering door de EU van Resolutie S/RES/1325(2000) en S/RES/1820(2008) van de VN-Veiligheidsraad;

14.

herhaalt dat het noodzakelijk is om zich niet alleen op vrouwen te concentreren maar ook de genderrelaties tussen mannen en vrouwen die ongelijkheid veroorzaken en in stand houden; denkt bijgevolg dat projecten oog moeten hebben voor zowel mannen als vrouwen;

15.

benadrukt dat de EU bijzondere aandacht moet hebben voor de noden van de kwetsbaarste en sociaal uitgesloten vrouwen, in het bijzonder gehandicapte vrouwen, vluchtelingen of vrouwen uit minderheidsgroepen;

16.

roept de Commissie op verdere procedures, benchmarks en indicatoren te ontwikkelen om te verzekeren dat zij haar verbintenissen betreffende gendergelijkheid in haar externe beleid nakomt;

17.

is van mening dat het in 2006 opgerichte Europees Instituut voor gendergelijkheid zo snel mogelijk operationeel moet worden en dat zijn mandaat met extern beleid moet worden uitgebreid;

18.

roept de Commissie en de lidstaten op de Brusselse oproep tot actie voor uitbanning van seksueel geweld in conflicten en daarbuiten uit te voeren;

19.

vraagt de Commissie en de lidstaten in actie te komen voor het voorkomen en bestrijden van de mensenhandel;

20.

onderstreept dat verkrachting en seksueel geweld als oorlogswapen worden gebruikt; benadrukt dat deze als oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid moeten worden bestraft; verzoekt om meer ondersteuningsprogramma's voor slachtoffers van deze misdrijven;

21.

onderstreept de noodzaak om het partnerschap van de EU en de Verenigde Naties en de wereldwijde expertise van de Verenigde Naties inzake het bevorderen van gendergelijkheid en het versterken van de positie van vrouwen aan te wenden om de effectiviteit en het effect van het beleid en de bijstand van de EU te verbeteren en de coherentie van externe bijstand aan partnerlanden voor het nakomen van hun relevante verbintenissen te verzekeren;

22.

is van mening dat het huidige aantal personeelsleden dat zich in de Raad en de Commissie bezighoudt met genderkwesties, te gering is; doet een beroep op deze instellingen om meer personeel in te zetten bij de structuren die zich bezig houden met de externe activiteiten van de EU die specifiek betrekking hebben op gendermainstreaming en het versterken van de positie van vrouwen;

23.

stelt het voordurende gebrek van vrouwen op hoge posten in de structuren van de Raad en de Commissie vast, en roept in het bijzonder op meer inspanningen te leveren om het aantal vrouwelijke hoofden van delegaties en speciale vertegenwoordigers van de EU te doen stijgen; benadrukt dat er bij van de toekomstige dienst voor extern optreden een beter evenwicht tussen mannen en vrouwen moet zijn, in het bijzonder op de hoge posten, en dat deze dienst meer voor genderkwesties verantwoordelijk personeel zouden moeten hebben;

24.

roept de lidstaten op meer vrouwen aan EVDB-missies en –operaties deel te laten nemen en vraagt een grotere participatie van vrouwen op alle niveaus en in alle stadia van de planning en uitvoering; onderstreept de noodzaak om genderexpertise van meet af aan op te nemen in de planning van een missie of een operatie, alsmede het belang van systematische en substantiële genderopleiding voor personeelsleden voor zij worden uitgestuurd;

25.

merkt op dat er op dit moment veel moeite wordt gedaan om een gendergevoelige benadering te integreren in de EVDB-cultuur, onder andere door het ontwikkelen van de kwantitatieve dimensie van gendermainstreaming in dat beleid (bijv. door vragenlijsten, het ontwikkelen van controlelijsten, het tellen van het aantal mannen en vrouwen in EVDB-activiteiten, enz.); benadrukt echter de noodzaak om het kwalitatieve conceptuele kader te ontwikkelen dat nodig is voor het begrijpen van de sociaaleconomische context waarin EVDB-missies worden ingezet (d.w.z. conflictgebieden) en de gendergevoelige aandachtspunten bij de uitvoering van activiteiten en programma's;

26.

is verheugd over de benoeming van een genderadviseur voor bijna alle EVDB-missies, overeenkomstig de conclusies van de Raad van november 2006; onderstreept desalniettemin dat het werk van de adviseurs kan worden ondermijnd door het ontbreken van een concreet genderbeleid van de EU – met name een gebrek aan bewustzijn inzake de genderproblematiek en/of onwil om het belang ervan in te zien – alsmede het ontbreken van genderspecifieke begrotingslijnen bij de financiering van EVDB-missies;

27.

prijst de initiatieven om genderopleiding aan te bieden aan personeel dat op EVDB-missie gaat en aan de hoofdkwartieren, alsmede de aanzienlijke inspanning van de Commissie om haar personeel, en dan met name in de delegaties, op te leiden; herhaalt dat al het personeel op elk niveau van de planning, programmering en uitvoering behoorlijk opgeleid moet zijn; vraagt de Commissie en de lidstaten te verzekeren dat alle personeelsleden van missies en delegaties, inclusief het management, verplicht worden een opleiding te volgen en dat zij richtsnoeren krijgen in verband met genderkwesties en de verbetering van de positie van vrouwen;

28.

is ervan overtuigd dat bij het plannen van EVDB-missies rekening moet worden gehouden met het betrekken van lokale vrouwenorganisaties bij het vredesproces, zodat kan worden gebouwd op de speciale bijdrage die zij kunnen leveren en als erkenning voor de speciale manieren waarop vrouwen worden geraakt door conflicten;

29.

benadrukt dat quota op dit moment een onmisbaar middel vormen om gendergelijkheid te waarborgen in vredes- en veiligheidsmissies en in de besluitvorming bij nationale en internationale wederopbouwprocessen en om de politieke aanwezigheid van vrouwen aan de onderhandelingstafel te garanderen;

30.

onderstreept het belang van genderbewuste budgettering; onderstreept dat gender ontwikkeld moet worden als een thematische kwestie in belangrijke instrumenten voor externe bijstand, dat speciale kredieten bestemd moeten worden voor genderkwesties en dat er benchmarks moeten worden ontwikkeld om de doelmatigheid te meten van het gebruik van de verstrekte middelen;

31.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de regeringen en parlementen van de lidstaten.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/37

1.

verwelkomt het bindende karakter dat het Verdrag van Lissabon geeft aan het Handvest van de grondrechten en verwelkomt de vastlegging van de erkenning van de rechten, vrijheden en beginselen voor alle burgers en inwoners van de EU; benadrukt dat het Parlement zich zal inzetten om de volledige eerbiediging van het Handvest te waarborgen;

2.

verwelkomt de versteviging van de representatieve en participerende democratie als resultaat van de invoering van onder andere het zogenaamde „burgerinitiatief” (artikel 11 van het EU-Verdrag, in de versie van het Verdrag van Lissabon (VEU)), waardoor minstens één miljoen burgers uit verschillende lidstaten de Commissie kunnen verzoeken een voorstel voor een rechtshandeling in te dienen;

3.

verwelkomt het feit dat milieubescherming een prominente plaats heeft gekregen in het hele EU-beleid en dat in artikel 191 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VwEU), expliciet wordt verwezen naar een internationale aanpak voor de bestrijding van klimaatverandering; benadrukt dat het Parlement druk moet blijven uitoefenen op de Europese Unie zodat deze het voortouw neemt op het gebied van alle beleidsmaatregelen die verband houden met de bestrijding van klimaatverandering en de opwarming van de aarde;

4.

verwelkomt het feit dat het VwEU de vorming van een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht koppelt aan de bescherming van de grondrechten en de rechtsorde van de Europese Unie en haar lidstaten (artikel 67 van het VwEU);

5.

neemt in het bijzonder nota van de doelstelling voor de verwezenlijking van „een sociale markteconomie met een groot concurrentievermogen die gericht is op volledige werkgelegenheid en sociale vooruitgang, en op een hoog niveau van bescherming en verbetering van de kwaliteit van het milieu” (artikel 3, lid 3, van het VEU), waardoor de doelstelling om de interne markt te voltooien wordt gekoppeld aan andere doelstellingen;

6.

neemt met tevredenheid nota van het feit dat de gelijkheid van mannen en vrouwen is opgenomen in de waarden (artikel 2 van het VEU) en de doelstellingen (artikel 3, lid 3, van het VEU) van de Unie;

7.

verwelkomt het feit dat in artikel 208, lid 1, van het VwEU het volgende staat: „Het ontwikkelingssamenwerkingsbeleid van de Unie en dat van de lidstaten completeren en versterken elkaar” terwijl in het thans vigerende artikel 177, lid 1, van het EG-Verdrag staat dat „het beleid van de Gemeenschap op het gebied van ontwikkelingssamenwerking […] een aanvulling vormt op het beleid van de lidstaten”; benadrukt de grotere verantwoordelijkheid van het Parlement, gezien het feit dat de Unie een grotere rol zal spelen als het gaat om het nemen van initiatieven voor het vormen van beleid, wat zou moeten leiden tot een verbeterde donorcoördinatie en werkverdeling en een grotere effectiviteit van de hulpverlening om zo „armoede terug te dringen en uiteindelijk uit te bannen” met het oog op de verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling;

8.

is van mening dat de vermelding van territoriale samenhang als doelstelling van de Unie (artikel 3 van het VEU) een aanvulling is op de doelstellingen voor economische en sociale samenhang, en dat de invoering van rechtsgrondslagen op deze respectieve gebieden zal leiden tot een verbetering van de bevoegdheid van het Parlement om het territoriale effect van belangrijk Uniebeleid te beoordelen; is ingenomen met het feit dat de speciale status van de ultraperifere gebieden wordt bevestigd door artikel 349 en artikel 355 van het VwEU;

9.

verwelkomt de invoering van horizontale bepalingen met betrekking tot een hoog niveau van werkgelegenheid, de waarborging van sociale bescherming, de bestrijding van sociale uitsluiting, een hoog niveau van onderwijs en opleiding, de bescherming van de volksgezondheid, de bestrijding van discriminatie en de bescherming van het milieu, die zullen fungeren als algemene beginselen die ten grondslag liggen aan de beleidsvorming van de Europese Unie (artikel 9, artikel 10 en artikel 11 van het VwEU);

10.

verwelkomt ook de sterkere horizontale integratie van de consumentenbescherming bij het bepalen en uitvoeren van het beleid en het optreden van de Unie op andere gebieden, aangezien deze horizontale integratie nu met artikel 12 van het VwEU duidelijk een prominentere plaats inneemt;

11.

verwelkomt de solidariteitsbepaling die uitdrukkelijk staat vermeld in artikel 122 van het VwEU, waarin staat dat de Raad passende maatregelen mag vaststellen indien zich bij de voorziening van bepaalde producten, in het bijzonder op energiegebied, ernstige moeilijkheden voordoen;

12.

verwelkomt het feit dat in artikel 214 van het VwEU humanitaire hulp als volwaardig Uniebeleid wordt erkend; is van mening dat in het vijfde deel, titel III, hoofdstuk 1 (Ontwikkelingssamenwerking) en hoofdstuk 3 (Humanitaire hulp) van het VwEU, een duidelijke rechtsgrondslag wordt vastgesteld voor ontwikkelingshulp en humanitaire hulp waarop de gewone wetgevingsprocedure van toepassing is;

13.

verwelkomt bovendien het feit dat op het gebied van civiele bescherming de macht van de Europese Unie wordt vergroot om ad-hocbijstand en rampenhulp in derde landen te bieden (artikel 214 van het VwEU);

14.

benadrukt dat de uitbreiding van het extern optreden van de Unie op grond van het Verdrag van Lissabon, onder meer door de vaststelling van nieuwe rechtsgrondslagen en instrumenten die van invloed zijn op gebieden die verband houden met buitenlands beleid (extern optreden en het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid/het Europees veiligheids- en defensiebeleid), noodzaakt tot een nieuw interinstitutioneel evenwicht waarbij een adequaat democratisch toezicht door het Parlement wordt gewaarborgd;

15.

verwelkomt het feit dat energiezaken nu zijn geregeld in een afzonderlijke titel XXI in het derde deel van het VwEU en dat optreden op dit gebied nu een rechtsgrondslag heeft (artikel 194 van het VwEU); tekent echter aan dat, hoewel in het algemeen de gewone wetgevingsprocedure wordt gevolgd, besluiten ten aanzien van de energiemix de bevoegdheid zullen blijven van de lidstaten en dat voor fiscale maatregelen op dit gebied nog steeds alleen raadpleging van het Europees Parlement is vereist;

16.

is positief over de gedeelde waarden van de Unie ten aanzien van diensten van algemeen economisch belang en verwelkomt de rechtsgrondslag die het mogelijk maakt dat er volgens de gewone wetgevingsprocedure beginselen en voorwaarden worden gedefinieerd voor het verstrekken van diensten van algemeen economisch belang (artikel 14 van het VwEU en protocol nr. 26 betreffende de diensten van algemeen belang);

17.

is van mening dat de veranderingen die door het Verdrag van Lissabon worden ingevoerd op het gebied van de gemeenschappelijke handelspolitiek (artikel 206 en artikel 207 van het VwEU) bijdragen aan de democratische legitimiteit en de doeltreffendheid hiervan, met name door de vaststelling van de gewone wetgevingsprocedure en de vereiste dat er voor alle akkoorden toestemming moet worden verkregen; tekent aan dat alle zaken die binnen het kader van de gemeenschappelijke handelspolitiek vallen de exclusieve bevoegdheid worden van de Unie, wat betekent dat er niet langer gemengde handelsakkoorden zullen worden gesloten door zowel de Unie als de lidstaten;

18.

is tevreden over het feit dat er een bepaling over een Europees ruimtevaartbeleid is toegevoegd (artikel 189 van het VwEU) en verwelkomt de gelegenheid die het Parlement en de Raad wordt geboden om, volgens de gewone wetgevingsprocedure, de nodige maatregelen vast te stellen voor het opzetten van een Europees ruimtevaartprogramma; is evenwel van mening dat de woorden „met uitsluiting van enige harmonisering van de wettelijke of bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten” in het voornoemde artikel bepaalde belemmeringen kunnen opwerpen voor de tenuitvoerlegging van een gemeenschappelijk Europees ruimtevaartbeleid;

19.

wijst erop dat het Verdrag van Lissabon een nieuwe rechtsgrondslag bevat die een medebeslissingsprocedure vaststelt op het gebied van intellectuele eigendomsrechten (artikel 118 van het VwEU);

20.

verwelkomt de uitbreiding van het toepassingsgebied van het EU-optreden op het gebied van jeugdbeleid, waardoor de deelneming van jongeren aan het democratisch leven van Europa wordt aangemoedigd (artikel 165 van het VwEU);

21.

verwelkomt de nieuwe rechtsgrondslag die is vastgesteld in artikel 298 van het VwEU, waarin het volgende staat: „Bij de vervulling van hun taken steunen de instellingen, organen en instanties van de Unie op een open, doeltreffend en onafhankelijk Europees ambtenarenapparaat”, aangezien deze grondslag de basis biedt voor een verordening die van toepassing is op de bestuurlijke procedure van de Unie;

22.

verwelkomt de verstevigde rechtsgrondslag voor het vaststellen van maatregelen van de Europese Unie ter voorkoming en bestrijding van fraude waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad (artikel 325 van het VwEU); benadrukt het feit dat het Verdrag van Lissabon geen gewag maakt van de in het huidige artikel 280 van het EG-Verdrag vervatte beperking volgens welke dergelijke maatregelen „geen betrekking hebben op de toepassing van het nationale strafrecht of de nationale rechtsbedeling”;

23.

wijst erop dat de nieuwe bepalingen in het Verdrag aangaande justitiële samenwerking in burgerlijke en strafzaken een rechtsgrondslag bevatten voor het vaststellen van maatregelen ter ondersteuning van de opleiding van magistraten en justitieel personeel (artikel 81 en artikel 82 van het VwEU);

24.

benadrukt dat het Verdrag van Lissabon ook de mogelijkheid biedt tot het instellen van een Europees openbaar ministerie, ter bestrijding van strafbare feiten die de financiële belangen van de Unie schaden (artikel 86 van het VwEU);

25.

verwelkomt het feit dat het Verdrag van Lissabon in de interne en externe doelstellingen van de Europese Unie bindende bepalingen vaststelt ter bescherming van de rechten van het kind (artikel 3, lid 3, alinea 2 en lid 5, van het VEU);

26.

verwelkomt het feit dat toerisme als nieuwe titel aan het Verdrag van Lissabon is toegevoegd (artikel 195 van het VwEU) en dat hierin is vastgesteld dat de Unie moet zorgen voor aanvulling van het optreden van de lidstaten; verwelkomt eveneens het feit dat de gewone wetgevingsprocedure van toepassing is op het vaststellen van wetsvoorstellen die binnen het raamwerk van deze titel vallen;

27.

verwelkomt het feit dat er in het Verdrag van Lissabon onder meer een rechtsgrondslag is opgenomen op het gebied van sport (artikel 165 van het VwEU); benadrukt in het bijzonder dat de Unie eindelijk maatregelen kan nemen ten aanzien van de ontwikkeling van sport als het gaat om de Europese dimensie hiervan en op passende wijze rekening kan houden met het specifieke karakter van sport bij de tenuitvoerlegging van andere Europese beleidsmaatregelen;

28.

verwelkomt het feit dat het Verdrag van Lissabon de democratische legitimiteit van de Europese Unie aanzienlijk zal versterken doordat de medebeslissingsbevoegdheid van het Parlement wordt uitgebreid;

29.

verwelkomt het feit dat de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht volledig is geïntegreerd in het VwEU (artikel 67 tot en met 89), waardoor de derde pijler formeel wordt afgesloten; verwelkomt het feit dat de meeste beslissingen op het gebied van burgerlijk recht, asiel, immigratie en visabeleid, evenals de politiële en justitiële samenwerking in strafzaken, volgens de gewone wetgevingsprocedure zullen worden geregeld;

30.

is van mening dat de invoering van de gewone wetgevingsprocedure op het gebied van het gemeenschappelijk landbouwbeleid de democratische verantwoording van de Europese Unie verbetert, aangezien het Parlement samen met de Raad verantwoordelijk is voor de wetgeving; benadrukt dat de medebeslissingsprocedure van toepassing is op alle wetgeving op het gebied van landbouw op grond van artikel 43, lid 2, van het VwEU, en dat dit met name het geval zal zijn ten aanzien van de vier belangrijkste teksten op het gebied van landbouw (de integrale gemeenschappelijke marktordening, de verordening betreffende rechtstreekse betalingen, de verordening betreffende plattelandsontwikkeling en de financiering van het gemeenschappelijk landbouwbeleid); wijst er bovendien op dat wetgeving inzake kwaliteit, biologische landbouw en bevordering ook binnen het toepassingsgebied van artikel 43, lid 2, van het VwEU valt;

31.

benadrukt dat voor elke bevoegdheid van de Raad om maatregelen vast te stellen krachtens artikel 43, lid 3, van het VwEU de voorafgaande aanneming, volgens de gewone wetgevingsprocedure, vereist is van een wetgevingsbesluit krachtens artikel 43, lid 2, van het VwEU, waarin de voorwaarden en beperkingen worden gedefinieerd die betrekking hebben op de bevoegdheden van de Raad; is van mening dat artikel 43, lid 3, van het VwEU niet voorziet in een rechtsgrondslag of enige autonome bevoegdheid op grond waarvan de aanneming of wijziging van de thans vigerende besluiten van de Raad op het gebied van het gemeenschappelijk landbouwbeleid kan worden gerechtvaardigd; verzoekt de Raad geen maatregelen zoals bedoeld in artikel 43, lid 3, van het VwEU vast te stellen zonder voorafgaande raadpleging van het Parlement;

32.

tekent aan dat het Verdrag van Lissabon verreikende veranderingen doorvoert in het besluitvormingsstelsel voor het gemeenschappelijk visserijbeleid en tevens de democratische verantwoording in dezen vergroot; verwelkomt het feit dat het Parlement en de Raad volgens de gewone wetgevingsprocedure de noodzakelijke maatregelen zullen vaststellen om de doelstellingen van het visserijbeleid te verwezenlijken (artikel 43, lid 2, van het VwEU); is in dit opzicht van mening dat op elk onderwerp dat formeel is opgenomen in de jaarlijkse verordening de gewone wetgevingsprocedure van toepassing moet zijn, behalve als het gaat om het instellen van vangstmogelijkheden en de verdeling van quota's, zoals de instelling van technische maatregelen of de visserij-inspanning, of als het gaat om de invoering van overeenkomsten die door regionale visserijorganisaties zijn vastgesteld en die hun eigen rechtsgrondslag hebben;

33.

verwelkomt de invoering van de gewone wetgevingsprocedure voor de vaststelling van nadere bepalingen voor de multilaterale toezichtprocedure (artikel 121, lid 6, van het VwEU), wat de economische coördinatie zou moeten verstevigen;

34.

is van mening dat de verantwoordelijkheid van de Europese Centrale Bank (ECB) om verslag uit te brengen over het monetair beleid nu groter is, aangezien de ECB wordt erkend als instelling van de Europese Unie; verwelkomt het feit dat verschillende bepalingen van de statuten van het Europees Stelsel van Centrale Banken (ESCB) en van de ECB kunnen worden gewijzigd, nadat het Parlement is geraadpleegd overeenkomstig artikel 40, lid 2, van deze statuten; verklaart dat dit geen aantasting inhoudt van de onafhankelijkheid van de ECB op het gebied van het monetair beleid noch van de in het Verdrag genoemde prioriteiten;

35.

beschouwt artikel 182 van het VwEU als een verbetering, omdat de gewone wetgevingsprocedure van toepassing zal zijn op het meerjarenkaderprogramma en op de invoering van een Europese onderzoeksruimte, waarnaar in dit artikel wordt verwezen; tekent echter aan dat de specifieke programma's die in dit artikel worden genoemd, zullen wordt vastgesteld overeenkomstig een bijzondere wetgevingsprocedure, die alleen raadpleging van het Parlement inhoudt (artikel 182, lid 4, van het VwEU);

36.

verwelkomt het feit dat het Verdrag van Lissabon het Parlement op gelijke voet stelt met de Raad als het gaat om de tenuitvoerlegging van de structuurfondsen, door de huidige instemmingsprocedure te vervangen door de gewone wetgevingsprocedure; is van mening dat dit vooral belangrijk is voor de structuurfondsen in de periode na 2013, omdat het de transparantie verbetert en de verantwoordelijkheid van deze fondsen ten opzichte van burgers vergroot;

37.

tekent aan dat een bijzondere wetgevingsprocedure van toepassing wordt op wetgeving die discriminatie op grond van geslacht, ras of etnische afstamming, godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid verbiedt, en dat hiervoor de goedkeuring van het Parlement vereist is (artikel 19 van het VwEU);

38.

verwelkomt het feit dat de gewone wetgevingsprocedure van toepassing zal zijn op maatregelen ter bestrijding van mensenhandel, met name handel in vrouwen en kinderen, en seksuele uitbuiting (artikel 79, lid 2, en artikel 83, lid 1, van het VwEU);

39.

verwelkomt het feit dat besluitvorming op basis van een gekwalificeerde meerderheid van stemmen wordt uitgebreid naar onderwijs, waaronder sport (artikel 165, lid 4, van het VwEU);

40.

verwelkomt het feit dat medebeslissing voortaan van toepassing zal zijn op het statuut van de ambtenaren van de Europese Unie (artikel 336 van het VwEU), aangezien het Parlement hierdoor op gelijke voet met de Raad kan deelnemen aan de aanpassing van dit statuut;

41.

tekent aan dat het Verdrag van Lissabon drastische veranderingen aanbrengt op het gebied van de financiën van de Unie, met name als het gaat om interinstitutionele betrekkingen en besluitvormingsprocedures;

42.

wijst erop dat de Raad en het Parlement, binnen de grenzen van hun eigen middelen, overeenstemming moeten bereiken over de geplande uitgaven en dat deze overeenstemming juridisch bindend zal zijn (artikel 312 van het VwEU); verwelkomt het feit dat de begroting als geheel door het Parlement en de Raad gezamenlijk moet worden vastgesteld, met in achtneming van het meerjarig financieel kader; verwelkomt de afschaffing van het onderscheid tussen verplichte en niet-verplichte uitgaven (artikel 314 van het VwEU); verwelkomt het feit dat de gewone wetgevingsprocedure van toepassing wordt op de vaststelling van de financiële verordening (artikel 322 van het VwEU);

43.

verwijst naar zijn resolutie van 7 mei 2009 over de financiële aspecten van het Verdrag van Lissabon (4);

44.

verwelkomt het feit dat de toestemming van het Parlement vereist is voor de vereenvoudigde herzieningsprocedure ten aanzien van de invoering van een gekwalificeerde meerderheid van stemmen en voor de invoering van de gewone wetgevingsprocedure voor een bepaald gebied dat staat vermeld in titel V van het VEU of in het VwEU;

45.

tekent de invoering van een „terugtrekkingsartikel” voor de lidstaten aan (artikel 50 van het VEU); benadrukt dat het akkoord waarin de regeling voor de terugtrekking van een lidstaat wordt vastgesteld, pas kan worden gesloten als het Parlement zijn toestemming heeft gegeven;

46.

verwelkomt het feit dat de toestemming van het Parlement vereist is voor een breed scala aan akkoorden die door de Unie worden ondertekend; benadrukt zijn voornemen om de Raad, waar dit gepast is, te verzoeken geen onderhandelingen voor internationale akkoorden te starten als het Parlement zijn standpunt hierover nog niet kenbaar heeft gemaakt, en het Parlement toe te staan om, op basis van een verslag van de verantwoordelijke commissie, in elk stadium van de onderhandelingen aanbevelingen vast te stellen waarmee rekening moet worden voordat de onderhandelingen zijn afgerond;

47.

dringt erop aan dat alle toekomstige „gemengde” akkoorden, met elementen die zowel binnen als buiten het kader van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid vallen, normaal moeten worden behandeld op basis van één enkele rechtsgrondslag en dat dit de rechtsgrondslag moet zijn die rechtstreeks verband houdt met het belangrijkste onderwerp van het akkoord; tekent aan dat het Parlement het recht zal hebben om te worden geraadpleegd, behalve als het akkoord uitsluitend betrekking heeft op het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid;

48.

verwelkomt het feit dat de voorzitter van de Commissie, op basis van een voorstel van de Europese Raad, gekozen zal worden door het Parlement, waarbij rekening wordt gehouden met de verkiezingen van het Europees Parlement; verwijst naar zijn resolutie van 7 mei 2009 over de gevolgen van het Verdrag van Lissabon op de ontwikkeling van het institutioneel evenwicht van de Europese Unie (5);

49.

verwelkomt het feit dat de vice-voorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en de overige leden van de Commissie als college ter goedkeuring worden onderworpen aan een stemming door het Europees Parlement en in aanmerking kunnen komen voor een motie van afkeuring, en derhalve rekenschap moeten afleggen aan het Parlement;

50.

verwelkomt de nieuwe procedure voor de benoeming van de ambten van rechter en advocaat-generaal van het Hof van Justitie en van het Gerecht zoals geregeld in artikel 255 van het VwEU, op grond waarvan het besluit van de nationale regeringen moet worden voorafgegaan door een advies over de geschiktheid van de kandidaten, dat wordt gegeven door een comité van zeven deskundigen waarvan er één wordt gekozen door het Parlement;

51.

benadrukt dat transparantie en democratisch toezicht een vereiste zijn bij het opzetten van de Europese dienst voor extern optreden overeenkomstig artikel 27, lid 3, van het VEU, en herinnert aan zijn recht om te worden geraadpleegd bij de oprichting; is van mening dat de Europese dienst voor extern optreden bestuurlijk gezien onder de Commissie moet vallen;

52.

verwacht een verduidelijking ten aanzien van de criteria voor en de benoeming en evaluatie van speciale vertegenwoordigers van de EU, waaronder een verduidelijking van de definitie en het doel van hun taken, de lengte van hun mandaat, de coördinatie met toekomstige delegaties van de Unie en in hoeverre zij hier een aanvulling op zijn;

53.

benadrukt dat transparantie en democratisch toezicht een vereiste zijn met betrekking tot een Europees Defensieagentschap en de activiteiten die dit agentschap onderneemt, en dat dit kan worden verwezenlijkt door te waarborgen dat er regelmatig informatie wordt uitgewisseld tussen de hoogste functionaris van dit agentschap en de verantwoordelijke commissie in het Parlement;

54.

verwelkomt de nieuwe adviserende rol die het Parlement zal vervullen overeenkomstig artikel 40, lid 2, van de statuten van het ESCB en van de ECB ten aanzien van de wijziging van de samenstelling van de Raad van Bestuur van de ECB;

55.

verwelkomt het feit dat het parlementaire toezicht op instellingen, met op name Europol en Eurojust, wordt versterkt (artikel 85 en artikel 88 van het VwEU); is derhalve van mening dat de handhaving van de raadplegingsprocedure voor het in het leven roepen van gemeenschappelijke ondernemingen op het gebied van onderzoek en technologische ontwikkeling (artikelen 187 en 188 van het VwEU) mogelijkerwijs in strijd is met de geest van de rechtshandelingen van de Unie voor wat betreft het opzetten van agentschappen;

56.

verzoekt de voorzitter van de Europese Raad om het Parlement volledig op de hoogte te houden van de voorbereidingen voor vergaderingen van de Europese Raad en om verslag uit te brengen over de resultaten van vergaderingen, waar mogelijk binnen een termijn van twee werkdagen (indien nodig in het kader van een bijzondere vergadering van het Parlement);

57.

verzoekt de voorzitter van het roterende voorzitterschap van de Raad het Parlement op de hoogte te houden over de programma's van het voorzitterschap en de behaalde resultaten;

58.

dringt er bij de toekomstige vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid op aan overeenstemming te bereiken met het Parlement over adequate methoden om het Parlement volledig op te hoogte te houden en te raadplegen over het extern optreden van de Unie, en hierbij alle parlementaire commissies te betrekken die verantwoordelijk zijn voor gebieden die binnen het mandaat van de hoge vertegenwoordiger vallen;

59.

benadrukt dat als het gaat om het onderhandelen over en sluiten van internationale overeenkomsten, de Commissie de juridische plicht heeft het Parlement even goed op de hoogte te houden van de voortgang van de onderhandelingen als het bijzonder comité dat door de Raad wordt aangewezen overeenkomstig artikel 218 van het VwEU; verzoekt dat de verstrekte informatie identiek is aan de informatie die op grond van dit artikel wordt verstrekt aan het relevante comité van de Raad, en dat deze informatie ook op hetzelfde moment wordt verstrekt;

60.

verwelkomt de nieuwe rol van het Parlement om amendementen op de Verdragen voor te stellen; zal gebruikmaken van dit recht en nieuwe ideeën over de toekomst van Europa voorstellen, wanneer nieuwe uitdagingen dit nodig maken;

61.

verwelkomt het feit dat het Parlement het recht van initiatief zal hebben als het gaat om voorstellen over zijn eigen samenstelling, waarbij de in de Verdragen vastgestelde beginselen worden gerespecteerd (artikel 14 van het VEU);

62.

tekent aan dat het Verdrag van Lissabon een bijzondere wetgevingsprocedure invoert voor de vaststelling van bepalingen met voorschriften over de modaliteiten en bevoegdheden van tijdelijke enquêtecommissies (artikel 226 van het VwEU);

63.

verwelkomt de nieuwe rechten van nationale parlementen ten aanzien van voorafgaande controle van de toepassing van het subsidiariteitsbeginsel op alle wetgeving van de Unie; is van mening dat een betere controle van Europese beleidsmaatregelen door nationale parlementen ook tot gevolg zal hebben dat de bevolking beter op de hoogte is van de activiteiten van de Unie;

64.

benadrukt dat de nieuwe prerogatieven van de nationale parlementen vanaf het moment van de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon volledig moeten worden gerespecteerd;

65.

verwelkomt de toewijding van lokale en regionale autoriteiten om het subsidiariteitsbeginsel te respecteren; tekent het recht van het Comité van de Regio's aan om zaken aan te spannen bij het Hof van Justitie als dit comité van mening is dat het subsidiariteitsbeginsel is geschonden (tweede alinea van artikel 8 van protocol nr. 2);

66.

stelt de verbeteringen op prijs die voortkomen uit de nieuwe bepalingen inzake rechtshandelingen en de hiërarchie van normen, en met name de vorming van gedelegeerde handelingen (artikel 290 van het VwEU), waardoor aan de Commissie de bevoegdheid kan worden gedelegeerd niet-wetgevingshandelingen van algemene strekking vast te stellen of niet-essentiële onderdelen van wetgevingshandelingen te wijzigen; wijst erop dat de doelstellingen, de inhoud, de strekking en de duur van de bevoegdheidsdelegatie uitdrukkelijk in de wetgevingshandeling moeten worden gedefinieerd door het Parlement en de Raad;

67.

verwelkomt met name de bepalingen van artikel 290, lid 2, van het VwEU waarin aan het Parlement (en de Raad) het recht wordt toegekend om de delegatie van bevoegdheden in te trekken en bezwaar aan te tekenen tegen individuele gedelegeerde handelingen;

68.

tekent aan dat het VwEU geen rechtsgrondslag biedt voor een raamwerkmaatregel voor gedelegeerde handelingen, maar voorstelt dat de instellingen voor dergelijke delegaties overeenstemming kunnen bereiken over een standaardformule die regelmatig in de wetgevingsvoorstellen zelf zal worden ingevoegd door de Commissie; benadrukt dat hierdoor de vrijheid van de wetgever behouden blijft;

69.

vraagt de Commissie te verduidelijken welke interpretatie zij geeft aan verklaring 39 gehecht aan de Slotakte van de Intergouvernementele Conferentie die het Verdrag van Lissabon heeft aangenomen, betreffende de raadpleging van deskundigen op het gebied van financiële diensten, en hoe de Commissie deze interpretatie gaat toepassen buiten de in het VwEU staande bepalingen betreffende gedelegeerde handelingen;

70.

tekent aan dat het Verdrag van Lissabon de huidige comitologieprocedure in artikel 202 van het EU-Verdrag herroept en in artikel 291 van het VwEU een nieuwe procedure invoert ten aanzien van „uitvoeringshandelingen”, waarmee het mogelijk wordt om uitvoeringsbevoegdheden aan de Commissie toe te kennen „indien het nodig is dat juridisch bindende handelingen van de Unie volgens eenvormige voorwaarden worden uitgevoerd”;

71.

tekent aan dat in artikel 291, lid 3, van het VwEU staat dat het Parlement en de Raad vooraf verordeningen moeten vaststellen die van toepassing zijn op de wijze waarop de lidstaten de uitoefening van de uitvoeringsbevoegdheden door de Commissie controleren;

72.

tekent aan dat de huidige comitologieprocedure niet langer in overeenstemming is met het Verdrag van Lissabon en dat lopende wetsvoorstellen die niet worden aangenomen vóór de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, moeten worden aangepast zodat ze voldoen aan de eisen van artikel 290 en artikel 291 van het VwEU;

73.

is van mening dat er met de Raad kan worden onderhandeld over een interim-oplossing voor de beginperiode, zodat er zich geen hindernissen voordoen als gevolg van een mogelijke juridische leemte en de nieuwe verordening door de wetgever kan worden aangenomen nadat er zorgvuldig naar de voorstellen van de Commissie is gekeken;

74.

verzoekt de Commissie om de medewetgevers alle lopende voorstellen te verstrekken waarop nieuwe rechtsgrondslagen en wijzigingen in de wetgevingsprocedures van toepassing zijn;

75.

wijst erop dat het Parlement zal beslissen welk standpunt wordt ingenomen betreffende adviezen die al zijn aangenomen in raadplegingsprocedures en die gaan over zaken waarop nu de gewone wetgevingsprocedure van toepassing is, en dat het vorige standpunt kan worden bevestigd maar dat er ook een nieuw standpunt kan worden ingenomen; benadrukt dat er pas kan worden gestemd door het Parlement over een bevestiging van een advies als een in eerste lezing vastgesteld standpunt als het Verdrag van Lissabon in werking is getreden;

76.

dringt erop aan dat er een interinstitutionele overeenkomst wordt gesloten waarmee tot de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon wordt voorkomen dat lopende wetsvoorstellen betreffende de derde pijler een grondrechtdimensie krijgen, zodat dergelijke kwesties volledig rechterlijk onderzocht kunnen worden terwijl maatregelen die geen of weinig gevolgen hebben voor grondrechten ook vóór de inwerkingtreding kunnen worden aangenomen;

77.

verzoekt de overige instellingen onderhandelingen te starten voor een interinstitutionele overeenkomst die het volgende regelt:

78.

verzoekt een vervolgbericht over de interinstitutionele overeenkomst tussen het Parlement en de Raad waarin hun werkrelatie ten aanzien van buitenlands beleid wordt gedefinieerd, en waar onder meer het delen van vertrouwelijke informatie wordt beschreven op grond van de artikelen 14 en 36 van het VEU en artikel 295 van het VwEU;

79.

verzoekt de Raad en de Commissie om te overwegen met het Parlement te onderhandelen over een nieuwe interinstitutionele overeenkomst waarin het Parlement een wezenlijke definitie wordt geboden van zijn betrokkenheid bij elk stadium voorafgaand aan het sluiten van een internationale overeenkomst;

80.

verzoekt, als gevolg van de nieuwe bepalingen over het meerjarig financieel kader (artikel 312 van het VwEU) en over de financiële verordening (artikel 322 van het VwEU), om een herziening van het Interinstitutioneel Akkoord betreffende de begrotingsdiscipline en een goed financieel beheer;

81.

is van mening dat alle noodzakelijke stappen genomen moeten worden om een Europees informatie- en communicatiebeleid te vormen, en beschouwt de gezamenlijke politieke verklaring over communicatie die de drie instellingen hebben afgegeven als een nuttige eerste stap naar de verwezenlijking van deze doelstelling;

82.

verzoekt de Commissie om spoedig een initiatief te presenteren voor de tenuitvoerlegging van het „burgerinitiatief”, waarin duidelijke, eenvoudige en gebruiksvriendelijke voorwaarden worden gesteld aan de uitoefening van dit burgerrecht; verwijst naar zijn resolutie van 7 mei 2009 met het verzoek aan de Commissie om een voorstel in te dienen voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de uitvoering van het burgerinitiatief (6);

83.

verzoekt de Commissie om vaststelling van verordeningen waarmee artikel 298 van het VwEU over goed bestuur ten uitvoer wordt gelegd, want hiermee zal worden voldaan aan een reeds lang bestaand verzoek van het Parlement en de Europese ombudsman voor een gemeenschappelijk stelsel van bestuurlijke wetten dat van toepassing is op het Europees bestuur;

84.

tekent aan dat het Verdrag van Lissabon het mogelijk maakt dat het Europees Ontwikkelingsfonds wordt opgenomen in de begroting van de Unie, waardoor de democratische legitimiteit van een belangrijk deel van het Europese ontwikkelingsbeleid zal worden versterkt; verzoekt de Raad en de Commissie de noodzakelijke maatregelen te nemen voor de begroting van de Europese Unie bij de tussentijdse evaluatie van 2008/2009;

85.

adviseert een urgente herziening en bekrachtiging van de status van de Unie bij internationale organisaties zodra het Verdrag van Lissabon in werking is getreden en de Unie de Europese Gemeenschappen heeft opgevolgd;

86.

verzoekt de Raad en de Commissie overeenstemming te bereiken met het Parlement over een strategie die er op is gericht de samenhang te waarborgen tussen vastgestelde wetgeving en het Handvest van de grondrechten, alsmede de voorschriften in de Verdragen over beleid inzake het voorkomen van discriminatie, het beschermen van asielzoekers, het verbeteren van de transparantie, het beschermen van gegevens, en het waarborgen van de rechten van minderheden, slachtoffers en verdachten;

87.

verzoekt de Raad en de Commissie bij te dragen aan een verbetering van de betrekkingen tussen Europese en nationale autoriteiten, vooral op het gebied van wetgeving en justitie;

88.

verzoekt de Raad en de Commissie te zorgen voor een werkelijk gemeenschappelijk energiebeleid om de energiemarkten van de lidstaten van de EU op doelmatige wijze te coördineren en te ontwikkelen, en hierin externe aspecten op te nemen die gericht zijn op de bronnen en de aanvoerroutes van energie;

89.

verzoekt de Raad om samen met het Parlement te overwegen welk gebruik er kan worden gemaakt van de bepalingen in artikel 127, lid 6, van het VwEU, die de Raad toelaten „de Europese Centrale Bank specifieke taken op te dragen betreffende het beleid op het gebied van het bedrijfseconomisch toezicht op kredietinstellingen en andere financiële instellingen, met uitzondering van verzekeringsondernemingen”;

90.

verbindt zich ertoe zijn interne organisatie aan te passen en zijn nieuwe bevoegdheden uit hoofde van het Verdrag op optimale en efficiënte wijze uit te oefenen;

91.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de parlementen van de lidstaten.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/46

A.

overwegende dat bij het Verdrag van Lissabon verregaande wijzigingen worden doorgevoerd op het gebied van de financiën van de Unie, vooral op het gebied van de interinstitutionele betrekkingen en de besluitvormingsprocedures,

B.

overwegende dat in het Verdrag van Lissabon een duidelijke hiërarchie wordt aangebracht tussen de belangrijkste financiële en begrotingsbesluiten van de Unie, wat zorgt voor de noodzakelijke transparantie in het besluitvormingssysteem,

C.

overwegende dat het meerjarig financieel kader (MFK), d.w.z. de meerjarenprogrammering van de uitgaven die de politieke prioriteiten van de Unie in financiële zin weerspiegelt en de uitgaven van de Unie gedurende een bepaalde periode aan plafonds verbindt, in het Verdrag van Lissabon een juridisch bindend besluit wordt, dat gebaseerd is op een nieuwe, specifieke rechtsgrondslag voor het vaststellen van de verordening waarin het MFK is opgenomen,

D.

overwegende dat de MFK's enerzijds en de zittingsperioden van het Europees Parlement en de ambtstermijn van de Commissie anderzijds niet parallel lopen en dat deze situatie er tot dusver toe bijgedragen heeft dat het Parlement zijn begrotingsbevoegdheden slechts gedeeltelijk heeft kunnen uitoefenen, aangezien het vaak gebonden is door een financieel kader dat tijdens de vorige zittingsperiode na onderhandelingen tot stand gekomen en aangenomen is,

E.

overwegende dat, indien het tijdschema niet wordt gewijzigd, sommige Parlementen nooit in staat zullen zijn om fundamentele budgettaire besluiten te nemen, aangezien het door hun voorgangers aangenomen financiële kader de volledige duur van hun mandaat bestrijkt,

F.

overwegende dat het, door de huidige geringe marges onder elke rubriek en de beperkte middelen die voor de beschikbare flexibiliteitsmechanismen zijn voorzien, voor de Unie bijzonder moeilijk wordt om adequaat te reageren op onvoorziene politieke gebeurtenissen, met als gevolg dat de jaarlijkse begrotingsprocedure dreigt te worden uitgehold,

G.

overwegende dat het met het oog op de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon van essentieel belang is dat de instellingen die verantwoordelijk zijn voor de financiële en budgettaire besluitvorming van de Unie overeenstemming bereiken om de overgang naar de nieuwe rechtshandelingen en besluitvormingsprocedures zo optimaal mogelijk te laten verlopen,

H.

overwegende dat er voor de goede werking van de Economische en Monetaire Unie rekening moet worden gehouden met de begroting van de Unie bij de coördinatie van de begrotingsstrategieën van de lidstaten,

I.

overwegende dat de Europese Raad van 11 en 12 december 2008 opnieuw heeft bevestigd dat het Verdrag van Lissabon nodig was om de uitgebreide Unie te helpen efficiënter, democratischer en doeltreffender te functioneren, ook op internationaal niveau, en dat het heeft gezorgd voor een aanpak en juridische garanties met betrekking tot de problemen die de Ierse kiezers bezighouden, zodat het verdrag in werking zou kunnen treden voor eind 2009, met inachtneming van de doelstellingen en oogmerken van de verdragen,

1.

neemt met voldoening kennis van de vooruitgang die met het Verdrag van Lissabon is geboekt inzake democratische controle en transparantie voor de financiën van de Unie; wijst op de noodzaak om interinstitutionele overlegmechanismen en interne samenwerkingsprocedures aan te passen en te verbeteren, zodat het Parlement ten volle gebruik kan maken van zijn nieuwe bevoegdheden;

2.

betreurt, wat de eigen middelen van de Unie betreft, dat de lidstaten geen gebruik hebben gemaakt van de gelegenheid om een systeem van echte eigen middelen van de Unie op te zetten, dat rechtvaardiger, transparanter, voor de burgers gemakkelijker te begrijpen en aan een democratischere besluitvormingsprocedure onderworpen is;

3.

betreurt met name dat er geen vooruitgang is geboekt om het Parlement sterker te betrekken bij het bepalen van de grenzen en de soorten eigen middelen waarover de Unie beschikt; herinnert eraan dat het onderscheid tussen de besluitvorming over de inkomsten en de besluitvorming over de uitgaven gehandhaafd blijft;

4.

verheugt zich daarentegen over de inspanningen die ertoe hebben geleid dat de maatregelen ter uitvoering van het besluit over de eigen middelen volgens een bijzondere wetgevingsprocedure kunnen worden vastgesteld, waarbij de Raad pas na instemming van het Parlement met gekwalificeerde meerderheid van stemmen besluit;

5.

roept de Raad op om zoveel mogelijk gebruik te maken van deze regeling, teneinde de besluitvormingsprocedure flexibeler te maken;

6.

juicht toe dat het MFK in het Verdrag van Lissabon een formele status krijgt en bijgevolg een juridisch bindend besluit wordt; herinnert eraan dat in het MFK de uitgaven van de Unie worden geprogrammeerd en gedurende een bepaalde periode aan plafonds worden verbonden, wat bijdraagt tot de versterking van de begrotingsdiscipline;

7.

is ingenomen met het feit dat de verordening tot vaststelling van het MFK gezamenlijk door het Parlement en de Raad moet worden goedgekeurd, op grond van een bijzondere procedure;

8.

betreurt evenwel dat in het Verdrag van Lissabon de eis is behouden dat het MFK met eenparigheid van stemmen door de Raad moet worden goedgekeurd, aangezien dit de besluitvormingsprocedure ernstig bemoeilijkt en onderhandelingen volgens het principe van de „kleinste gemene deler” in de hand werkt; moedigt de Europese Raad bijgevolg aan zo spoedig mogelijk gebruik te maken van de clausule die het hem mogelijk maakt om, na besluit met eenparigheid van stemmen, het MFK voortaan met gekwalificeerde meerderheid van stemmen aan te nemen;

9.

betreurt eveneens dat het Parlement in de nieuwe procedure slechts een goedkeuringsrecht en geen echte medebeslissingsbevoegdheid heeft; benadrukt evenwel dat in het Verdrag van Lissabon wordt bepaald dat de instellingen vanaf het begin van de procedure al het mogelijke moeten doen om haar tot een goed einde te brengen; verzoekt de Raad derhalve om zich vanaf het begin van de procedure beschikbaar te stellen om een gestructureerde politieke dialoog met het Parlement te voeren, zodat ten volle rekening kan worden gehouden met de prioriteiten van het Parlement;

10.

stelt vast dat in het Verdrag van Lissabon is vastgelegd dat in het MFK niet alleen „de jaarlijkse maximumbedragen aan kredieten voor vastleggingen per uitgavencategorie en het jaarlijkse maximumbedrag van de kredieten voor betalingen” zullen worden opgenomen, maar ook „alle andere bepalingen die dienstig zijn voor het goede verloop van de jaarlijkse begrotingsprocedure” (5);

11.

juicht toe dat het Verdrag van Lissabon financiële programmering mogelijk maakt voor vijf jaar, zodat de looptijd van het MFK zo veel mogelijk kan samenvallen met de zittingsperiode van het Parlement en de ambtstermijn van de Commissie (indien de nodige aanpassingen worden doorgevoerd), zoals de democratische logica vereist, benadrukt dat bijzondere regelingen noodzakelijk kunnen zijn om tegemoet te komen aan de behoeften van specifieke financiële beleidsdoelstellingen voor de lange termijn;

12.

is derhalve voorstander van de overgang naar een MFK met een duur van vijf jaar, maar is zich ervan bewust dat een volledig samenvallen van het MFK, de zittingsperiode van het Europees Parlement en de ambtsperiode van de Commissie moeilijk kan zijn, omdat het van mening is dat een onderhandelingsperiode van minimum een jaar nodig kan zijn om elk nieuw Parlement en elke nieuwe Commissie in staat te stellen in de loop van hun mandaat fundamentele besluiten op het gebied van financieel beleid te nemen;

13.

vindt het een goede zaak dat het MFK wordt opgenomen in een globale logica van strategische interinstitutionele planning - een concept dat in het Verdrag van Lissabon overigens wordt versterkt - zoals in het verslag van de Commissie constitutionele zaken over het institutionele evenwicht wordt voorgesteld (6);

14.

verleent zijn steun aan het in dit verslag geformuleerde voorstel dat het nieuwe college van commissarissen bij de voorstelling van zijn „programma voor de zittingsperiode” voorstellen moet doen over de beleidslijnen inzake het financieel kader, die het noodzakelijk acht om de politieke prioriteiten van zijn mandaat te kunnen verwezenlijken, prioriteiten die, nadat het programma voor de zittingsperiode door de instellingen is overeengekomen, via zijn voorstellen verder moeten worden uitgewerkt in het MFK;

15.

is bovendien van mening dat de kandidaat voor het ambt van voorzitter van de Commissie tijdens de debatten in de plenaire vergadering en de hoorzittingen voor de parlementaire commissies al in staat zou moeten zijn om een indicatie te geven van de voorspelbare financiële gevolgen van de politieke doelstellingen die de nieuwe Commissie wil verwezenlijken;

16.

benadrukt dat het, met het oog op de overgang naar een systeem van financiële programmering met een looptijd van vijf jaar, waarvan hierboven sprake is, nodig kan zijn om het huidige MFK tot en met 2016 te verlengen en aan te passen, zodat het volgende MFK met een duur van vijf jaar uiterlijk begin 2017 in werking kan treden (7); beveelt aan dat de onderhandelingen voor het volgende MFK in elk geval worden afgerond op het einde van het eerste trimester van 2016, opdat bij de begrotingsprocedure voor 2017 al rekening kan worden gehouden met de parameters van het kader dat in 2017 van kracht wordt;

17.

benadrukt het feit dat de onderhandelingen zo moeten worden gevoerd dat de instellingen de inwerkingtreding van een nieuw MFK al in 2016 kunnen verwachten;

18.

is van mening dat de verlenging en aanpassing van het huidige MFK moet worden overwogen, wanneer de volgende evaluatie halverwege de looptijd wordt uitgevoerd in 2010;

19.

benadrukt dat het juridisch bindende karakter van het MFK meer dan ooit een grote flexibiliteit nodig maakt, teneinde te garanderen dat de Unie voldoende flexibel en efficiënt op onvoorziene uitdagingen kan reageren, zowel binnen als buiten de Unie;

20.

vestigt de aandacht op het feit dat het Verdrag van Lissabon voorziet in de verlenging van de maxima en de andere bepalingen van het MFK voor het laatste loopjaar, indien het nieuwe MFK niet kon worden aangenomen voor het verstrijken van het vorige MFK; is van mening dat dit een extra argument is voor een versterkte flexibiliteit;

21.

wijst er in deze context op dat het van groot belang is om de flexibiliteitsmechanismen te versterken, enerzijds binnen en tussen de rubrieken en anderzijds via gespecialiseerde flexibiliteitsfondsen die buiten de marges beschikbaar zijn;

22.

herinnert eraan dat de Begrotingscommissie zich over deze kwesties zal uitspreken in het kader van de goedkeuring van haar verslag over de tussentijdse herziening van het MFK 2007-2013;

23.

herinnert eraan dat het noodzakelijk is dat er tijdig en in ieder geval voor de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon overeenstemming wordt bereikt tussen de instellingen over het verloop van de overgang van het huidige Interinstitutioneel Akkoord naar een MFK dat in een wetgevingsbesluit wordt opgenomen, zoals in het Verdrag van Lissabon is voorzien; herinnert er verder aan dat een periode van acht weken vereist is voor kritisch onderzoek door nationale parlementen van ontwerpen van wetgevingsbesluiten;

24.

is in dit verband van oordeel dat er overeenstemming moet worden bereikt over de indeling van de bepalingen die op dit moment in het Interinstitutioneel Akkoord zijn opgenomen en die in het MFK moeten worden overgenomen, over de bepalingen die een onderdeel worden van het toekomstige Financieel Reglement of over de bepalingen die in voorkomend geval het behoud van een interinstitutioneel akkoord over de begrotingssamenwerking rechtvaardigen, eventueel aangevuld met nieuwe bepalingen; herinnert eraan dat bij de indeling van de bepalingen van het huidige Interinstitutioneel Akkoord rekening moet worden gehouden met de criteria die in het Verdrag van Lissabon zijn vastgesteld;

25.

is bijzonder ingenomen met de afschaffing van het onderscheid tussen verplichte en niet-verplichte uitgaven, die ertoe leidt dat het Parlement voortaan het recht heeft om op voet van gelijkheid met de Raad over alle uitgaven van de Unie te beslissen;

26.

benadrukt dat de afschaffing van het onderscheid tussen verplichte en niet-verplichte uitgaven niet indruist tegen de verplichting van de Unie om aan haar financiële verplichtingen te voldoen; juicht toe dat in het Verdrag van Lissabon wordt erkend dat het de taak van het Parlement, de Raad en de Commissie is om erop toe te zien „dat de Unie beschikt over de financiële middelen waarmee de Unie haar juridische verplichtingen jegens derden kan voldoen” (8);

27.

merkt op dat de wijzigingen in de jaarlijkse begrotingsprocedure tot een vereenvoudiging van deze procedure zouden moeten leiden, met name door de invoering van slechts één lezing voor elke instelling en verschillende mechanismen om het bereiken van overeenstemming tussen de twee takken van de begrotingsautoriteit te vergemakkelijken; benadrukt dat deze wijzigingen tot minder bureaucratie zouden moeten leiden;

28.

wijst op de versterking van de rol van de Commissie, die op begrotingsgebied het recht van initiatief krijgt en haar ontwerpbegroting kan aanpassen tot het bemiddelingscomité bijeengeroepen wordt;

29.

juicht toe dat het Verdrag ook erkent dat het aan de Commissie is om de nodige initiatieven te nemen om de standpunten van het Parlement en de Raad tijdens de activiteiten van het bemiddelingscomité nader tot elkaar te brengen en de Commissie derhalve uitnodigt om haar rol als bemiddelaar tussen het Parlement en de Raad volledig op zich te nemen om het bereiken van een akkoord te vergemakkelijken;

30.

vestigt de aandacht op het feit dat in de nieuwe procedure voor elke instelling slechts één lezing van de ontwerpbegroting is voorzien; benadrukt dat de instellingen ten gevolge van de nieuwe procedure en de enkele lezing de facto niet langer de mogelijkheid hebben om hun standpunt in tweede lezing te herzien, zoals voordien het geval was; is er bijgevolg van overtuigd dat het Parlement in het kader van deze procedure in een eerder stadium een gedetailleerde omschrijving van zijn beleidsprioriteiten zal moeten geven die leidt tot aanpassing van de operationele aanpak en de organisatie die het mogelijk maken om alle vastgestelde doelstellingen te bereiken;

31.

herinnert eraan dat de enkele lezing de politieke prioriteiten van het Parlement naar voren moet schuiven, maar het Parlement ook in staat moet stellen om na afloop van het bemiddelingscomité tot een akkoord te komen met de Raad (of om zijn amendementen opnieuw met een grote meerderheid aan te nemen, indien de door het bemiddelingscomité voorgestelde tekst door het Parlement wordt aangenomen en door de Raad wordt verworpen);

32.

benadrukt in deze context dat het belangrijk is om vast te houden aan een pragmatisch tijdschema dat vergelijkbaar is met de huidige timing en om tijdig gebruik te maken van de overlegmechanismen; herinnert er bovendien aan dat de invoering van informele mechanismen voor dialoog tussen de instellingen van cruciaal belang is om vóór en gedurende de hele procedure overeenstemming te vergemakkelijken;

33.

is ervan overtuigd dat het Verdrag van Lissabon de bevoegdheden van het Parlement zal vergroten, op voorwaarde dat het Parlement het nodige doet om efficiënt om te gaan met het striktere tijdschema en de grotere behoefte aan anticipatie die het gevolg van de nieuwe procedure zijn;

34.

is van mening dat de resolutie van het Parlement vóór de eerste overlegbijeenkomst in de toekomst aan belang zal winnen, aangezien ze ervoor zal zorgen dat het Parlement zijn begrotingsprioriteiten voor het komende begrotingsjaar formeel kan bekendmaken, zonder beïnvloed te worden door tactische overwegingen ten gevolge van het standpunt van de Raad over de ontwerpbegroting; is van oordeel dat deze resolutie de andere instellingen hierdoor in staat zal stellen om zich een duidelijk beeld te vormen van de prioriteiten van het Parlement voor de interinstitutionele onderhandelingen worden aangevat; voegt hieraan toe dat dit voor het Parlement ook een geschikte gelegenheid is om enkele eerste richtsnoeren te geven voor proefprojecten en voorbereidende acties;

35.

herinnert eraan dat deze prioriteiten ook voor het Parlement zelf bijzonder nuttig zullen zijn, niet alleen als richtsnoeren bij de lezing van de ontwerpbegroting, maar ook als mandaat voor zijn delegatie tijdens de onderhandelingen in het bemiddelingscomité;

36.

wijst op het belang van een tripartiet overleg in juli zodat elke instelling zich een duidelijk beeld kan vormen van de prioriteiten van de andere partijen en om het Parlement in staat te stellen de andere instellingen te informeren over de inhoud van de resolutie van juli over de ontwerpbegroting;

37.

wijst op het politieke nut van het tot stand brengen - met inachtneming van de respectieve bevoegdheden - van een intensieve dialoog met de analoge commissies van de nationale parlementen over de ontwerpbegroting en de prioriteiten van het Parlement voor de jaarlijkse begrotingsprocedure;

38.

wijst op de belangrijke rol die het bemiddelingscomité in de toekomst zal spelen bij het oplossen van de politieke geschillen tussen de twee takken van de begrotingsautoriteit; herinnert eraan dat het de taak zal zijn van dit comité om binnen een termijn van eenentwintig dagen overeenstemming te bereiken over een compromistekst, die in werking zal treden wanneer hij niet door de begrotingsautoriteit wordt verworpen; is van oordeel dat dit comité samengesteld moet zijn uit politieke vertegenwoordigers op het hoogste niveau;

39.

juicht toe dat het Verdrag van Lissabon een sleutelrol toekent aan het Parlement op het einde van de procedure; stelt immers het volgende vast:

40.

benadrukt dat het wenselijk zou zijn dat de delegatie van het Parlement in het bemiddelingscomité wordt voorgezeten door de voorzitter van de Begrotingscommissie en, indien noodzakelijk en zonder afbreuk te doen aan het politieke karakter van de benoeming van haar leden door de fracties, niet alleen leden van deze commissie moet omvatten, maar ook leden van de gespecialiseerde parlementaire commissies, als een voor hen specifiek beleidsonderwerp onderdeel is van de onderhandelingen;

41.

roept de Raad op om snel overeenstemming te bereiken met het Parlement over de werkwijze van het bemiddelingscomité;

42.

is van oordeel dat het bemiddelingscomité minstens twee keer zou moeten kunnen bijeenkomen indien dit noodzakelijk is om op het hoogste politieke niveau tot een akkoord te komen; is van mening dat de bijeenkomsten van het comité voorafgegaan moeten worden door een voorbereidende politieke trialoog, volgens de traditionele formule; herinnert eraan dat de vertegenwoordigers van de Raad tijdens deze bijeenkomsten over een politiek onderhandelingsmandaat moeten beschikken;

43.

stelt voor dat deze werkzaamheden zouden worden voorbereid door een interinstitutionele voorbereidende groep, bestaande uit de algemeen rapporteur, bijgestaan door vertegenwoordigers van de fracties voor het Parlement en de permanente vertegenwoordiger van het land dat het voorzitterschap van de Unie waarneemt, met de mogelijkheid dat deze laatste wordt vergezeld door vertegenwoordigers van de overige twee voorzitterschappen die samen de troïka vormen;

44.

herinnert er eveneens aan dat de instellingen overeenstemming moeten bereiken over de samenstelling van het secretariaat van dit comité, dat waarschijnlijk uit ambtenaren van de twee takken van de begrotingsautoriteit zal bestaan en door de Commissie zal worden bijgestaan;

45.

merkt op dat de regel die stelt dat de Commissie haar ontwerp niet meer mag wijzigen nadat het bemiddelingscomité is bijeengeroepen het onmogelijk maakt om nog gebruik te maken van de traditionele nota van wijziging in de herfst en daarin rekening te houden met de geactualiseerde prognoses voor het landbouwbeleid en de gevolgen daarvan voor de begroting; is van mening dat het in voorkomend geval passend zou zijn dat de Commissie - indien nodig - een specifiek ontwerp van gewijzigde begroting (een „specifieke gewijzigde landbouwbegroting”) zou voorstellen zodra alle landbouwgegevens definitief bekend zijn;

46.

benadrukt dat de gelijktijdige uitbreiding van de begrotingsbevoegdheid van het Parlement tot alle uitgaven van de Unie en de vrijwel volledige veralgemening van de medebeslissing op wetgevend gebied vereist dat de budgettaire dimensie van de wetgevende activiteit sterker in aanmerking wordt genomen; acht het derhalve noodzakelijk om de samenwerking tussen de Begrotingscommissie en de sectorale commissies te versterken, teneinde naar behoren rekening te houden met de impact van de wetgevende activiteit van het Parlement op financieel gebied, met name wat betreft de gevolgen voor het MFK en de jaarlijkse begroting; stelt in deze context voor dat er in de bemiddelingscomités voor wetgevingsaangelegenheden die een financiële impact hebben een lid van de Begrotingscommissie wordt opgenomen; herinnert in dit verband aan de werkzaamheden van de werkgroep voor de hervorming van het Parlement, inzonderheid wat betreft de in het derde tussentijdse verslag bedoelde specifieke vormen van samenwerking tussen de parlementaire commissies;

47.

herinnert er bovendien aan dat de verplichting om toe te zien op de naleving van de begrotingsdiscipline met het Verdrag van Lissabon tot alle instellingen van de Unie wordt uitgebreid; herinnert eraan dat in het Reglement van het Parlement reeds een specifieke procedure is opgenomen om de eerbiediging van dit beginsel te verzekeren; is van oordeel dat er maatregelen moeten worden genomen om deze procedure operationeler en doeltreffender te maken;

48.

is ingenomen met het feit dat het Financieel Reglement een verordening wordt die volgens de gewone wetgevingsprocedure (medebeslissing) door het Parlement en de Raad wordt aangenomen, na raadpleging van de Rekenkamer;

49.

herinnert eraan dat het Verdrag van Lissabon de belangrijkste regelingen bevat op basis waarvan een onderscheid kan worden gemaakt tussen de bepalingen van het huidige Interinstitutioneel Akkoord die een plaats zouden moeten krijgen in het toekomstige interinstitutioneel akkoord en de bepalingen die eerder in het MFK zouden moeten worden opgenomen;

50.

merkt evenwel op dat in het Financieel Reglement alle bepalingen zouden moeten worden opgenomen die nodig zijn om de procedure overeenkomstig de verdragsbepalingen (9) te definiëren; is van mening dat deze formulering van toepassing zou moeten zijn op de werkwijze van het bemiddelingscomité, het mechanisme om het comité bijeen te roepen en uiteraard ook op de actualisering van de bepalingen van het Financieel Reglement waarop de wijzigingen van het Verdrag van Lissabon een rechtstreekse invloed hebben (met name de afschaffing van het onderscheid tussen verplichte en niet-verplichte uitgaven, een nieuwe medebeslissingsprocedure voor overschrijvingen, enz.);

51.

acht het van cruciaal belang dat de instellingen te gelegener tijd politieke overeenstemming bereiken over deze aangelegenheden, zodat de noodzakelijke aanpassingen van het Financieel Reglement na de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon zo spoedig mogelijk volgens de nieuwe procedure kunnen worden doorgevoerd en, indien noodzakelijk, kan worden voorzien in voorlopige overeenkomsten om de soepele voortzetting van de begrotingsprocedure mogelijk te maken;

52.

verzoekt de Commissie te gelegener tijd een voorstel in te dienen dat het Parlement en de Raad in staat stelt om overeenstemming te bereiken over de toepassing van het in paragraaf 49 bedoelde onderscheid op de inhoud van het huidige Interinstitutioneel Akkoord;

53.

is van mening dat deze aanpassing van het Financieel Reglement onder geen beding mag worden verward met de driejaarlijkse herziening van het Financieel Reglement, die voor 2010 is gepland;

54.

merkt op dat de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon ook een impact zal hebben op de begroting van de Unie als gevolg van de door het Verdrag ingevoerde innovaties op institutioneel niveau, met name het besluit om van de Europese Raad een volwaardige instelling met een vast voorzitterschap te maken, alsook de instelling van het ambt van hoge vertegenwoordiger en de oprichting van de Europese dienst voor extern optreden, die de vertegenwoordiger moet bijstaan bij de vervulling van zijn functie;

55.

bevestigt zijn voornemen om zijn begrotingsbevoegdheden met betrekking tot deze institutionele innovaties volledig uit te oefenen en benadrukt dat het van groot belang is dat er te gelegener tijd politieke overeenstemming met de Raad wordt bereikt over de financiering van de Europese Raad en in het bijzonder van zijn vaste voorzitterschap, evenals over de financiering van de toekomstige Europese dienst voor extern optreden; benadrukt dat de financiering van deze dienst volledig onder de controle van de begrotingsautoriteit moet blijven;

56.

wijst er op dat het Verdrag van Lissabon in het kader van het GBVB en het Europees veiligheids- en defensiebeleid voorziet in de vaststelling van nieuwe procedures die een versnelde toegang tot de begroting van de Europese Unie en het opzetten van een startfonds gevormd door bijdragen van de lidstaten mogelijk maken; benadrukt echter dat elk extern optreden van de Europese Unie in de regel moet worden gefinancierd met communautaire middelen en dat slechts onder uitzonderlijke omstandigheden, in noodgevallen, gebruik mag worden gemaakt van middelen die niet afkomstig zijn uit de begroting van de Unie;

57.

stelt vast dat het Verdrag van Lissabon ook een beperkte financiële impact zal hebben ten gevolge van de nieuwe specifieke bevoegdheden die aan de Unie worden toegekend; verklaart zich bereid te gelegener tijd de concrete gevolgen van het uitoefenen van deze nieuwe bevoegdheden te analyseren; is van mening dat al deze bevoegdheden waarschijnlijk niet meteen na de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon ten uitvoer zullen worden gelegd, maar stap voor stap naarmate de daarmee samenhangende wetgevingsvoorstellen zullen worden uitgewerkt; is evenwel van oordeel dat de financiering van deze bevoegdheden niet ten koste mag gaan van de financiering van de huidige activiteiten van de Unie;

58.

wil de nationale parlementen uitnodigen jaarlijks deel te nemen aan een gemeenschappelijk en openbaar debat over de oriëntatie van het nationale en communautaire begrotingsbeleid, voorafgaand aan het onderzoek van de respectieve ontwerpbegrotingen, om vanaf het begin te beschikken over een gemeenschappelijk denkkader voor de coördinatie van het nationale beleid van de lidstaten, waarbij rekening wordt gehouden met de inbreng van de Gemeenschap;

59.

merkt op dat het dienstig zou zijn het besluit over de verdeling van de begrotingsuitgaven van de Unie in het licht van de grote doelstellingen van de Unie toe te lichten door de jaarlijkse publicatie, door iedere lidstaat, van de nationale en eventueel regionale begrotingsmiddelen die bijdragen aan de verwezenlijking van deze doelstellingen;

60.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de parlementen van de lidstaten.

5.8.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 212/54

A.

overwegende dat in het ENB en het binnenkort van start gaande Oostelijk partnerschap de Europese aspiraties van de Republiek Moldavië, en het belang van de Republiek Moldavië als een land met verregaande historische, culturele en economische banden met de lidstaten van de Europese Unie, worden erkend,

B.

overwegende dat het actieplan EU-Moldavië tot doel heeft politieke en institutionele hervormingen in de Republiek Moldavië aan te moedigen, onder meer op het gebied van de democratie en de mensenrechten, de rechtsstaat, de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de vrijheid van de media, alsook goede nabuurschaprelaties,

C.

overwegende dat het een doelstelling voor juni 2009 is om de onderhandelingen over de nieuwe Overeenkomst tussen de Republiek Moldavië en de EU te starten op de samenwerkingsraad EU-Moldavië,

D.

overwegende dat de Republiek Moldavië lid is van de Raad van Europa en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en zich daarmee heeft verplicht tot de echte bevordering van de democratie en de eerbiediging van de mensenrechten, onder meer op het vlak van het voorkomen en bestrijden van foltering, mishandeling en andere onmenselijke en vernederende behandelingen,

E.

overwegende dat er op 5 april 2009 parlementsverkiezingen hebben plaatsgevonden in de Republiek Moldavië, en overwegende dat deze verkiezingen werden gevolgd door een IEOM, samengesteld uit vertegenwoordigers van de OVSE/ODIHR en van het Europees Parlement, de Parlementaire Vergadering van de OVSE en de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa,

F.

overwegende dat er tijdens de periode voorafgaand aan de verkiezingen ernstige bezorgdheid werd geuit over regeringstoezicht op de publieke media, het intimideren en lastigvallen van oppositieleiders en de particuliere media en het misbruiken van bestuurlijke middelen ten behoeve van de regeringspartij,

G.

overwegende dat 500 000 tot 1 miljoen Moldaviërs in het buitenland wonen en overwegende dat verschillende verzoeken, die werden ondertekend door een groot aantal ngo's en organisaties van de Moldavische diaspora, voorafgaand aan de verkiezingen van 5 april 2009 naar de Moldavische autoriteiten werden gestuurd, en werden genegeerd; dat zo onder meer in februari 2009 een verzoek betreffende de ontneming van het stemrecht van Moldaviërs die in het buitenland wonen, werd gericht aan de president van de Republiek Moldavië, de voorzitter van het parlement en de eerste minister van de Republiek Moldavië; overwegende dat het aantal Moldavische kiezers (22 000) buiten de Republiek Moldavië zeer beperkt is,

H.

overwegende dat de feitelijke autoriteiten van het afgescheiden gebied Transnistrië een groot aantal Moldavische burgers hebben verhinderd aan de verkiezingen deel te nemen,

I.

overwegende dat de IEOM in een voorlopige verklaring heeft geconcludeerd dat deze verkiezingen voldeden aan vele internationale normen en verbintenissen, maar dat er verdere verbeteringen nodig zijn om een verkiezingsproces dat vrij is van ongepaste bestuurlijke inmenging te verzekeren en het vertrouwen bij het publiek te vergroten,

J.

overwegende dat de oppositiepartijen en de groepering bekend als „Coalition 2009” hebben geklaagd over grootschalige onregelmatigheden tijdens de verkiezingen van 5 april 2009 met betrekking tot het opstellen van de kieslijsten en aanvullende lijsten en de telling en het tabelleren van de stemmen,

K.

overwegende dat na een hertelling de einduitslag van de verkiezingen op 21 april 2009 is gepubliceerd door de centrale kiescommissie en op 22 april 2009 geldig is verklaard door het grondwettelijke hof,

L.

overwegende dat de gebeurtenissen na de verkiezingen werden gekenmerkt door geweld en een grootscheepse gewelddadige intimidatiecampagne van de Moldavische regering, waardoor twijfel is ontstaan over de verbintenis van de Moldavische autoriteiten om de democratische waarden en de mensenrechten te eerbiedigen en over het bestaan van vertrouwen bij het publiek in deze autoriteiten,

M.

overwegende dat de vredevolle protesten werden aangewakkerd door twijfel aangaande de eerlijkheid van de verkiezingen en wantrouwen jegens de openbare instellingen, met inbegrip van de instellingen die het verkiezingsproces hebben geleid, en overwegende dat de autoriteiten betreurenswaardige gewelddadigheden en daden van vandalisme hebben aangegrepen om het maatschappelijk middenveld te intimideren, door er op een gewelddadige en buitensporige manier op te reageren en door de reeds kwetsbare grondrechten en fundamentele vrijheden van de Moldavische burgers verder te beperken,

N.

overwegende dat algemeen wordt aanvaard dat ten minste 310 personen werden aangehouden en opgesloten, en dat een aantal van de gearresteerden nog steeds wordt vastgehouden; overwegende dat de gevangenen systematisch werden mishandeld op de politiebureaus toen ze waren aangehouden, in dergelijke mate dat er sprake kan zijn van foltering,

O.

overwegende dat de mishandelingen en ongerechtvaardigde arrestaties van burgers door niet-geïdentificeerde politie-eenheden niet tot doel leken te hebben de rust te doen weerkeren, maar eerder leidden tot doelbewuste repressie,

P.

overwegende dat ernstige schendingen van de mensenrechten door de Moldavische autoriteiten, het ongerechtvaardigd lastigvallen van vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en demonstranten, alsook het niet eerbiedigen van de rechtsstaat en de relevante Europese conventies die door de Republiek Moldavië werden ondertekend, blijven aanhouden in dit land,

Q.

overwegende dat de Moldavische regering Roemenië heeft beschuldigd van betrokkenheid bij de demonstraties na de verkiezingen en de Roemeense ambassadeur het land heeft uitgewezen; overwegende dat de Moldavische regering tevens opnieuw de visumverplichting voor de burgers van deze EU-lidstaat heeft ingesteld,

R.

overwegende dat moet worden benadrukt dat er geen ernstige aanwijzingen of bewijzen aan het licht zijn gekomen op grond waarvan een EU-lidstaat ervan zou kunnen worden beschuldigd verantwoordelijk te zijn voor de gewelddadige gebeurtenissen van de afgelopen weken,

S.

overwegende dat een werkelijk en evenwichtig partnerschap alleen kan ontstaan op basis van gemeenschappelijke waarden, met name ten aanzien van democratie, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten en de burgerlijke vrijheden,

T.

overwegende dat de Europese Unie via haar programma voor een Oostelijk partnerschap een grotere stabiliteit, beter bestuur en economische ontwikkeling in de Republiek Moldavië en in andere landen aan haar oostgrens tracht te bevorderen,

1.

wijst op het belang van nauwere betrekkingen tussen de EU en de Republiek Moldavië en bevestigt dat er samengewerkt moet worden om bij te dragen aan een vergroting van de stabiliteit, veiligheid en welvaart op het Europese continent en te voorkomen dat er nieuwe scheidslijnen ontstaan;

2.

bevestigt zijn toezegging een betekenisvolle en doelgerichte dialoog te willen onderhouden met de Republiek Moldavië, maar acht het zeer belangrijk dat er strenge bepalingen worden ingevoerd met betrekking tot de rechtsstaat en de eerbiediging van de mensenrechten; benadrukt dat de verdere consolidatie van de betrekkingen, onder meer door de sluiting van een nieuwe en versterkte overeenkomst, afhankelijk moet worden gesteld van de echte en duidelijke verbintenis van de Moldavische autoriteiten zich in te zetten voor de democratie en de mensenrechten;

3.

benadrukt dat het voor de verdere ontwikkeling van de betrekkingen tussen de Republiek Moldavië en de Europese Unie van het grootste belang is dat vóór, gedurende en na de verkiezingen wordt voldaan aan de internationale democratische normen;

4.

veroordeelt met klem het op grote schaal lastigvallen van burgers, de ernstige schendingen van de mensenrechten en alle andere illegale acties die de Moldavische regering heeft ondernomen in de nasleep van de parlementsverkiezingen;

5.

dringt er bij de Moldavische autoriteiten op aan onmiddellijk een einde te maken aan alle illegale aanhoudingen en dringt erop aan dat alle maatregelen van de regering worden genomen in overeenstemming met de internationale toezeggingen en verplichtingen van het land op het vlak van democratie, de rechtsstaat en de mensenrechten;

6.

is met name bezorgd over de onwettige en willekeurige arrestaties en grootschalige schendingen van de mensenrechten van aangehouden personen, in het bijzonder van het recht om te leven, het recht niet te worden onderworpen aan fysieke mishandeling, onmenselijke of vernederende behandelingen of straffen, het recht op vrijheid en veiligheid, het recht op een eerlijk proces en het recht op de vrijheid van vereniging, meningsuiting en vergadering; is eveneens bezorgd over het feit dat deze misbruiken nog steeds aanhouden;

7.

benadrukt dat er een nationaal overleg moet worden opgestart met deelname van de regering en de oppositiepartijen, in een serieuze poging om de democratische procedures en de werking van de democratische instellingen in de Republiek Moldavië fundamenteel te verbeteren, en dat in het kader van dit overleg de tekortkomingen die zijn geconstateerd in de bevindingen van de IEOM onmiddellijk moeten worden aangepakt;

8.

benadrukt echter dat de interne spanningen in de Republiek Moldavië zeer hoog oplopen en is er daarom ten stelligste van overtuigd dat er dringend nood is aan de oprichting van een onafhankelijke onderzoekscommissie, met deelname van de EU, het Comité van de Raad van Europa voor de voorkoming van foltering, en onafhankelijke deskundigen, met als doel te zorgen voor een onpartijdig en transparant verloop van het onderzoek;

9.

dringt erop aan dat al degenen van wie de verantwoordelijkheid voor het brute geweld tegen de arrestanten komt vast te staan, voor het gerecht worden gebracht; dringt er voorts op aan dat de bevindingen van de onderzoekscommissie ook zullen leiden tot een waarachtige hervorming van het juridisch systeem en de politiemacht in de Republiek Moldavië;

10.

roept op een speciaal onderzoek in te stellen naar de gevallen van degenen die zijn overleden in de nasleep van de verkiezingen, alsook naar alle vermoedelijke gevallen van verkrachting en mishandeling tijdens de opsluiting, en van door politieke motieven ingegeven aanhoudingen, zoals die van Anatol Mătăsaru en Gabriel Stati;

11.

veroordeelt de intimidatiecampagne die door de Moldavische autoriteiten werd opgestart tegen journalisten, vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en de oppositiepartijen, en met name de arrestaties en uitwijzingen van journalisten, het afsluiten van de toegang tot websites en televisiezenders, het uitzenden van propaganda op openbare zenders en het niet toelaten van vertegenwoordigers van de oppositie tot de openbare media; is van oordeel dat deze acties erop gericht zijn de Republiek Moldavië af te sluiten van binnenlandse en internationale media en openbare controle; betreurt en veroordeelt de voortzetting van deze censuur door middel van de brieven die de minister van Binnenlandse Zaken en de minister van Justitie hebben verstuurd naar ngo's, politieke partijen en de massamedia;

12.

betreurt ten zeerste het besluit van de Moldavische autoriteiten om de Roemeense ambassadeur het land uit te zetten en een visumverplichting in te voeren voor de burgers van deze lidstaat van de Europese Unie; dringt erop aan dat discriminatie van EU-burgers op grond van hun nationaliteit onaanvaardbaar is, en roept de Moldavische autoriteiten op de visumvrije regeling voor de Roemeense burgers te herstellen;

13.

dringt er bij de Raad en de Commissie op aan tegelijkertijd een herziening van het visumbeleid van de EU ten aanzien van de Republiek Moldavië aan te pakken om de voorwaarden voor het verlenen van een visum aan Moldavische burgers te versoepelen, en met name de financiële voorwaarden, en om beter gereguleerde reisvoorzieningen mogelijk te maken; hoopt echter dat de Moldavische burgers een betere visum- en reisregeling niet zullen aangrijpen om hun land massaal te verlaten, maar zich gestimuleerd zullen voelen om actief bij te dragen aan de verdere ontwikkeling van hun eigen land;

14.

neemt er kennis van dat beweringen dat een EU-lidstaat betrokken zou zijn geweest bij de gebeurtenissen, niet gefundeerd lijken te zijn en ook niet werden besproken of herhaald tijdens de vergaderingen van de ad-hocdelegatie in de Republiek Moldavië;

15.

vraagt onmiddellijk en substantieel bewijs van de aantijgingen van de Moldavische regering met betrekking tot de vermeend criminele acties van de demonstranten en de betrokkenheid van buitenlandse regeringen;

16.

neemt kennis van de verklaringen van de Moldavische autoriteiten met betrekking tot het openen van een strafdossier betreffende de „poging tot usurpatie van de macht van de staat op 7 april 2009” en vraagt dat het onderzoek op een transparante manier wordt gevoerd en meer licht zal werpen op alle beschuldigingen van de Moldavische autoriteiten aan het adres van één of meerdere derde landen met betrekking tot hun mogelijke betrokkenheid bij deze gebeurtenissen;

17.

is, hoewel het alle geweld en vandalisme veroordeelt, van mening dat het onaanvaardbaar is alle protesten voor te stellen als criminele feiten en als deel uitmakend van een vermeende „ongrondwettelijke samenzwering”; is ervan overtuigd dat de vredevolle demonstraties in aanzienlijke mate werden aangewakkerd door twijfel over de eerlijkheid van de verkiezingen, wantrouwen van de openbare instellingen en ontevredenheid met de sociale en economische toestand in de Republiek Moldavië;

18.

is ervan overtuigd dat een constructieve dialoog met de oppositiepartijen, het maatschappelijk middenveld en vertegenwoordigers van internationale organisaties de enige oplossing is voor de huidige situatie in de Republiek Moldavië;

19.

benadrukt dat de oppositie en de regering het bij nieuwe verkiezingen eens moeten worden over concrete verbeteringen die in het verkiezingsproces moeten worden aangebracht;

20.

herhaalt het belang van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de media en roept op tot meer maatregelen om te zorgen voor onafhankelijke berichtgeving door alle media, met inbegrip van Radio Televisie Moldavië; roept verder op alle intimidatie aan het adres van de zender ProTV Channel en alle dreigementen die te maken hebben met de verlenging van zijn vergunning te staken, alsook te zorgen voor aanzienlijke verbeteringen van de Moldavische kieswet; meent dat dit cruciale elementen zijn van elk toekomstig verkiezingsproces en de consolidatie van de democratie in de Republiek Moldavië;

21.

betreurt het feit dat de Moldavische regering zich geen moeite heeft gegeven om voor de Moldavische burgers in het buitenland de gang naar de stembus te vergemakkelijken, conform de aanbevelingen van de Venetië-commissie van de Raad van Europa; vraagt de Moldavische autoriteiten dringend de nodige maatregelen te nemen zodat dit te zijner tijd alsnog gebeurt;

22.

beklemtoont de grote discrepanties tussen het tussentijds verslag van het OVSE/ODIHR over het verloop van de verkiezingen en de beweringen van een aanzienlijk aantal Moldavische ngo's dat er op grote schaal onregelmatigheden zijn voorgekomen; wijst erop dat rekening moet worden gehouden met dergelijke discrepanties bij een toekomstige evaluatie van de verkiezingswaarneming door het OVSE/ODIHR en een herziening van de bijdrage van de EU aan IEOM's bij verkiezingen;

23.

is ervan overtuigd dat de EU, wil ze haar geloofwaardigheid bij de burgers van de Republiek Moldavië niet verliezen, op een proactieve, diepgaande en omvattende manier betrokken moet zijn bij het beheer van de huidige situatie; dringt er bij de Raad op aan na te denken over de mogelijkheid een rechtsstaatmissie naar de Republiek Moldavië te zenden, om de rechtshandhavingsautoriteiten bij te staan in hun hervormingsproces, en met name op het vlak van politie en justitie;

24.

benadrukt dat de Raad, de Commissie en de lidstaten het ENB en in het bijzonder het nieuwe programma voor het Oostelijke partnerschap ten volle moeten benutten om een grotere stabiliteit, beter bestuur en evenwichtige economische ontwikkeling in de Republiek Moldavië en in de andere landen aan de oostgrens van de Unie te bevorderen;

25.

verzoekt de Commissie ervoor te zorgen dat de EU-middelen die voor de Republiek Moldavië beschikbaar zijn op het gebied van mensenrechten en fundamentele vrijheden meer effect sorteren, met name door volledig gebruik te maken van het Europese instrument voor democratie en mensenrechten en de bepalingen van het ENPI; verzoekt de Commissie bij het Europees Parlement een gedetailleerd verslag in te dienen over het gebruik van alle EU-middelen in de Republiek Moldavië, met specifieke nadruk op de middelen die worden toegewezen voor goed bestuur en democratische ontwikkeling;

26.

dringt er bij de Raad en de Commissie op aan de missie van de speciale vertegenwoordiger van de EU bij de Republiek Moldavië te versterken, zowel wat inhoud als middelen betreft;

27.

herhaalt zijn steun voor de territoriale integriteit van de Republiek Moldavië en meent dat de EU een belangrijker rol moet spelen bij het vinden van een oplossing voor de kwestie Transnistrië;

28.

dringt er eens te meer op aan dat de Europese Unie alles moet doen wat in haar macht ligt om de bevolking van de Republiek Moldavië een werkelijk Europese toekomst te bieden; dringt er bij alle politieke groeperingen in de Republiek Moldavië en de partners van het land op aan geen misbruik te maken van de huidige instabiele situatie om Moldavië van het pad naar de Europese toekomst af te brengen;

29.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de parlementaire vergaderingen van de Raad van Europa en de OVSE en de regering en het parlement van de Republiek Moldavië.