(1)

Op 15 september 2023 is bij de Commissie een verzoek tot registratie van het Europees burgerinitiatief “I’m Going European: An ECI to Connect your National and European Citizenship” (Ik ga Europees: een EBI voor het koppelen van nationaal en Europees burgerschap) ingediend.

(2)

De doelstellingen van het initiatief zijn door de organisatoren als volgt geformuleerd: “Dit EBI [Europees Burgerinitiatief] is bedoeld om een recht in het leven te roepen dat ervoor zorgt dat iedereen, en niet slechts een paar mensen, al op jonge leeftijd beschikt over basiskennis over de EU en het Europees burgerschap.”. De organisatoren roepen de Commissie op om wetgeving voor te stellen op grond waarvan “in alle lidstaten elk kind recht zou krijgen op onderricht in Europees burgerschap en de waarden van mensenrechten, democratie en de rechtsstaat” en “iedereen die dat wil een unieke gelegenheid zou krijgen om goed gebruik te maken van zijn kennis en te ontdekken wat Europa te bieden heeft.”. De organisatoren vullen dit nader in met “een in de EU-wetgeving op te nemen verplichting inzake Europese burgerschapsvorming op het gebied van vrij verkeer en de bescherming van de Europese waarden”, “een statuut inzake Europees burgerschap als model voor burgerschapsvorming” en de oprichting van “een expertisecentrum voor de uitwisseling van beste praktijken op het gebied van kwaliteitsonderwijs en opleiding voor leraren”.

(3)

Een bijlage bij het initiatief bevat nadere bijzonderheden over het onderwerp, de doelstellingen en de achtergrond van het initiatief. Daarin wordt uitgelegd dat het initiatief “tot doel heeft ervoor te zorgen dat iedereen in de EU van jongs af aan over de nodige competentie beschikt en de kans krijgt om te profiteren van wat Europa te bieden heeft”. De organisatoren zijn van mening dat “een recht op onderwijs over Europees burgerschap een essentiële randvoorwaarde is voor de uitoefening van de door de Europese Unie verleende rechten” en dat dit onderwijs “een manier is om de Europese Unie dichter bij al haar burgers te brengen” en om “gemeenschappen en individuele burgers te wapenen tegen verschillende vormen van desinformatie”.

(4)

Bij haar registratieverzoek heeft de groep organisatoren ook een document met een analyse van de voorgestelde handelingen ingediend.

(5)

Wat de doelstellingen van het initiatief betreft, is de Commissie van mening dat zij een bepaling tot vaststelling van een recht op onderwijs over de Unie en het burgerschap van de Unie zou kunnen voorstellen op basis van artikel 25 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU). Deze bepaling zou echter niet de precieze inhoud van het onderwijs kunnen bepalen, teneinde de verantwoordelijkheid van de lidstaten voor de inhoud van het onderwijs volledig te eerbiedigen, overeenkomstig artikel 165 VWEU.

(6)

De invoering van een vereiste inzake Europese burgerschapsvorming in de wetgeving van de Unie zou kunnen worden voorgesteld op basis van artikel 21, lid 2, VWEU, teneinde het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten te vergemakkelijken.

(7)

De vaststelling van een “statuut inzake Europees burgerschap” zou kunnen worden voorgesteld op basis van artikel 25 VWEU. Een dergelijk voorstel zou echter ook kunnen worden gebaseerd op artikel 21, lid 2, VWEU, voor zover het voorstel beoogt de uitoefening van het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten te vergemakkelijken. Daarnaast zou de Commissie een wetgevingshandeling kunnen voorstellen tot vaststelling van stimuleringsmaatregelen om bij de opleiding van leraren aandacht te besteden aan de Europese dimensie van burgerschapsvorming, en een kenniscentrum op te richten, op basis van artikel 165, lid 4, VWEU.

(8)

Om die redenen valt volgens de Commissie geen van de onderdelen van het initiatief duidelijk buiten het kader van haar bevoegdheden om een voorstel in te dienen voor een rechtshandeling van de Unie ter uitvoering van de Verdragen.

(9)

Deze conclusie doet geen afbreuk aan de beoordeling of in dit geval voldaan is aan de concrete materiële voorwaarden voor optreden van de Commissie, met inbegrip van naleving van het evenredigheidsbeginsel en het subsidiariteitsbeginsel en de verenigbaarheid met de grondrechten.

(10)

De groep organisatoren heeft het nodige bewijs verstrekt dat zij aan de vereisten van artikel 5, leden 1 en 2, van Verordening (EU) 2019/788 voldoet en heeft de contactpersonen aangewezen overeenkomstig artikel 5, lid 3, eerste alinea, van die verordening.

(11)

Het initiatief is niet kennelijk beledigend, lichtzinnig of ergerlijk en druist niet kennelijk in tegen de in artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie vastgelegde waarden van de Unie, noch tegen de in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie vervatte rechten.

(12)

Het Europees burgerinitiatief “I’m Going European: An ECI to Connect your National and European Citizenship” moet derhalve worden geregistreerd.

(13)

De conclusie dat aan de voorwaarden voor registratie krachtens artikel 6, lid 3, van Verordening (EU) 2019/788 is voldaan, impliceert geenszins dat de Commissie de feitelijke juistheid van de inhoud van het initiatief bevestigt; deze is de uitsluitende verantwoordelijkheid van de groep organisatoren van het initiatief. De inhoud van het initiatief geeft alleen de standpunten weer van de groep organisatoren en kan in geen geval worden opgevat als een weergave van de standpunten van de Commissie,