“57.

“gecontroleerd luchtvaartterrein”: een luchtvaartterrein waarop luchtverkeersleidingsdiensten worden verleend aan het luchtvaartterreinverkeer”;

“144.

“kritieke zone”: een gebied met vastgestelde afmetingen dat zich uitstrekt rond de grondapparatuur voor precisie-instrumentnadering en waarin de aanwezigheid van voertuigen of luchtvaartuigen een onaanvaardbare verstoring van de geleidingssignalen zou veroorzaken;

145.

“gevoelige zone”: een gebied dat zich verder uitstrekt dan de kritieke zone en waarin geparkeerde en/of bewegende luchtvaartuigen of voertuigen het geleidingssignaal in die mate beïnvloeden dat dit een onaanvaardbare verstoring veroorzaakt voor luchtvaartuigen die gebruikmaken van het signaal.”.

“2)

“ATM/ANS-verlener”: elke rechtspersoon of natuurlijke persoon die de in artikel 3, lid 5, van Verordening (EU) 2018/1139 omschreven ATM/ANS-diensten verleent, hetzij afzonderlijk, hetzij gebundeld, voor het algemene luchtverkeer;”;

“6)

“ontwerp van luchtruimstructuren”: een proces dat garandeert dat luchtruimstructuren goed worden ontworpen, gemonitord en gevalideerd alvorens ze worden uitgerold en gebruikt door luchtvaartuigen;

7)

“systeem voor het vermijden van botsingen in de lucht (Airborne Collision Avoidance System, ACAS)”: een systeem aan boord van een luchtvaartuig, werkend met transpondersignalen van de secundaire surveillanceradar (SSR) en onafhankelijk van installaties op de grond, dat de piloot advies geeft over mogelijk conflicterende luchtvaartuigen die zijn uitgerust met SSR-transponders;

8)

“entiteit die luchtvaartgegevens en -informatie voortbrengt”: elke openbare of particuliere entiteit die verantwoordelijk is voor het voortbrengen van luchtvaartgegevens en -informatie die gebruikt worden als bron voor luchtvaartinformatieproducten en -diensten. Deze entiteiten omvatten niet de ATM/ANS-verleners als bedoeld in artikel 2, punt (2), van deze verordening en de luchtvaartterreinen als bedoeld in artikel 2, punt 1, onder e), van Verordening (EU) 2018/1139.”.

“d)

voor verleners van luchtverkeersdiensten, in aanvulling op de eisen onder a) en c), de eisen die zijn vastgesteld in bijlage IV (Deel-ATS) en in Verordening (EU) nr. 923/2012;”;

“k)

voor verleners van diensten met betrekking tot het ontwerp van vliegprocedures, in aanvulling op de eisen van de punten a) en b), de eisen die zijn vastgesteld in bijlage XI (Deel-FPD);”.

„3)

een of meer van de volgende uitgeven: klaringen, instructies of informatie om botsingen tussen door haar gecontroleerde luchtvaartuigen te voorkomen en om een ordelijke doorstroming van het luchtverkeer tot stand te brengen en in stand te houden;”;

a)

de inleidende zin wordt vervangen door:

„Uitgezonderd vluchtuitvoeringen op parallelle of bijna parallelle banen, zoals bedoeld in ATS.TR.255 van bijlage IV bij Uitvoeringsverordening (EU) 2017/373 (*1) van de Commissie, of wanneer een beperking van de separatieminima in de nabijheid van luchtvaartterreinen kan worden toegepast, moet separatie door een ATC-eenheid worden bereikt door minstens een van de volgende:

(*1)  Uitvoeringsverordening (EU) 2017/373 van de Commissie van 1 maart 2017 tot vaststelling van de gemeenschappelijke eisen voor verleners van luchtverkeersbeheers-/luchtvaartnavigatiediensten en andere netwerkfuncties voor luchtverkeersbeheer en het toezicht daarop, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 482/2008, Uitvoeringsverordeningen (EU) nr. 1034/2011, (EU) nr. 1035/2011 en (EU) 2016/1377 en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 677/2011 (PB L 62 van 8.3.2017, blz. 1).”;"

b)

punt 1) wordt vervangen door:

1)

een luchtvaartuig bevindt zich recht achter een ander luchtvaartuig op dezelfde altitude of minder dan 300 m (1000 ft) lager;

2)

beide luchtvaartuigen maken gebruik van dezelfde baan of parallelle banen met een separatie van minder dan 760 m (2500 ft);

3)

een luchtvaartuig kruist een ander luchtvaartuig op dezelfde altitude of minder dan 300 m (1000 voet) lager.

„6)

Bij de berekening of toewijzing van een directe route die niet in het vluchtplan is opgenomen en waarbij een IFR-vlucht niet langer de bekendgemaakte ATS-route of instrumentprocedure volgt, geeft een luchtverkeersleider die ATS-surveillancediensten verleent klaringen af die van die aard zijn dat de voorgeschreven obstakelvrije ruimte te allen tijde behouden blijft tot het luchtvaartuig het punt bereikt waarop de piloot opnieuw het vluchtplan of een bekendgemaakte ATS-route of instrumentprocedure volgt.”;

„5)

alle vereiste instructies of informatie over andere kwesties, zoals het ATFM-vertrekslot, indien van toepassing, naderings- of vertrekmanoeuvres, communicatie en het tijdstip waarop de klaring vervalt.”;

i)

punt 3) wordt vervangen door:

ii)

in punt 5 wordt de inleidende zin vervangen door:

„Wanneer een luchtvaartuig klaring heeft gekregen om te landen of ervan in kennis is gesteld dat de baan beschikbaar is voor landing op AFIS-luchtvaartterreinen en dat het luchtvaartuig zijn nadering voltooit bij atmosferische druk op de hoogteligging van het luchtvaartterrein (QFE), dan wordt de verticale positie van dat luchtvaartuig uitgedrukt in hoogte boven de hoogteligging van het luchtvaartterrein tijdens dat gedeelte van de vlucht waarvoor QFE mag worden gebruikt, tenzij die positie wordt uitgedrukt in hoogte boven de hoogteligging van de baandrempel:”;

i)

de volgende punten 7) en 8) worden toegevoegd:

ii)

de tweede alinea wordt geschrapt;

i)

punt 3) wordt vervangen door:

ii)

Het volgende punt 4) wordt toegevoegd:

„d)

AFIS aan vluchten omvat, naast de onder a) en b) beschreven relevante punten, de verstrekking van de informatie over:

i)

zij deelt elk element van de te actualiseren informatie mee aan het luchtvaartuig;

ii)

zij geeft het luchtvaartuig de instructie om de actuele ATIS-informatie te verkrijgen.”;

(1)

het ter beschikking stellen van een duidelijk kanaal tussen luchtvaartuigen in nood en een grondstation wanneer de normale kanalen worden gebruikt voor andere luchtvaartuigen;

(2)

het ter beschikking stellen van een VHF-communicatiekanaal tussen luchtvaartuigen en luchtvaartterreinen dat normaal niet wordt gebruikt door internationale luchtdiensten, in geval zich een noodsituatie voordoet;

(3)

het ter beschikking stellen van een gemeenschappelijk VHF-communicatiekanaal tussen civiele of militaire luchtvaartuigen en tussen dergelijke luchtvaartuigen en diensten op de grond die betrokken zijn bij gemeenschappelijke opsporings- en reddingsoperaties, alvorens — indien nodig — wordt overgeschakeld naar de passende frequentie;

(4)

het aanbieden van luchtgrondcommunicatie met luchtvaartuigen wanneer de gewone kanalen niet kunnen worden gebruikt wegens het uitvallen van boordapparatuur;

(5)

het ter beschikking stellen van een kanaal voor plaatsaanduidende noodzenders en voor communicatie tussen reddingstuigen en luchtvaartuigen die betrokken zijn bij opsporings- en reddingsoperaties;

(6)

het ter beschikking stellen van een VHF-kanaal voor communicatie tussen civiele luchtvaartuigen en onderscheppende luchtvaartuigen of luchtverkeersleidingseenheden, en tussen civiele of onderscheppende luchtvaartuigen en eenheden van luchtverkeersdiensten, in geval van onderschepping van het civiel luchtvaartuig.”.

„8)

pre-eruptieve vulkanische activiteit of vulkaanuitbarsting; of”;

“9)

de remwerking op de baan is minder goed dan gerapporteerd.”.

BIJLAGE I

BIJLAGE II

SUBDEEL A —

SUBDEEL B —

SUBDEEL C —

Aanhangsel 1 —

BIJLAGE III

SUBDEEL A —

SUBDEEL B —

SUBDEEL C —

SUBDEEL D —

Aanhangsel 1 —

BIJLAGE IV —

SUBDEEL A —

DEEL 1 —

DEEL 2 —

DEEL 3 —

DEEL 4 —

DEEL 5 —

SUBDEEL B —

DEEL 1 —

DEEL 2 —

DEEL 3 —

DEEL 4 —

BIJLAGE V —

SUBDEEL A —

DEEL 1 —

DEEL 2 —

Hoofdstuk 1 —

Hoofdstuk 2 —

Hoofdstuk 3 —

Hoofdstuk 4 —

Hoofdstuk 5 —

Hoofdstuk 6 —

SUBDEEL B —

DEEL 1 —

DEEL 2 —

Hoofdstuk 1 —

Hoofdstuk 2 —

Hoofdstuk 3 —

Hoofdstuk 4 —

Hoofdstuk 5 —

Hoofdstuk 6 —

Aanhangsel 1 —

Aanhangsel 2 —

Aanhangsel 3 —

Aanhangsel 4 —

Aanhangsel 5A —

Aanhangsel 5B —

Aanhangsel 6 —

Aanhangsel 7 —

Aanhangsel 8 —

BIJLAGE VI —

SUBDEEL A —

DEEL 1 —

DEEL 2 —

DEEL 3 —

Hoofdstuk 1 —

Hoofdstuk 2 —

DEEL 4 —

DEEL 5 —

DEEL 6 —

SUBDEEL B —

DEEL 1 —

DEEL 2 —

DEEL 3 —

Hoofdstuk 1 —

Hoofdstuk 2 —

DEEL 4 —

DEEL 5 —

Aanhangsel 1 —

Aanhangsel 2 —

Aanhangsel 3 —

Aanhangsel 4 —

BIJLAGE VII —

SUBDEEL A —

DEEL 1 —

DEEL 2 —

SUBDEEL B —

DEEL 1 —

BIJLAGE VIII —

SUBDEEL A —

DEEL 1 —

SUBDEEL B —

DEEL 1 —

BIJLAGE IX —

BIJLAGE X —

DEEL 1 —

BIJLAGE XI —

SUBDEEL A —

DEEL 1 —

SUBDEEL B —

DEEL 1 —

Aanhangsel 1 —

BIJLAGE XII —

DEEL 1 —

BIJLAGE XIII —

SUBDEEL A —

DEEL 1 —

DEEL 2 —

DEEL 3 —

DEEL 4 —

Aanhangsel 1 —

Aanhangsel 2 —

Aanhangsel 3 —

Aanhangsel 4 —

“6.

“vluchtinformatiedienst voor de luchthaven (AFIS)”: vluchtinformatiedienst voor het verkeer op een luchtvaartterrein, verleend door een aangewezen verlener van luchtverkeersdiensten;”;

“19.

“AIRMET”: informatie uitgegeven door een luchtvaartmeteorologisch waarnemingscentrum betreffende (verwachte) specifieke weersomstandigheden langs de vliegroute die van invloed kunnen zijn op de veiligheid van vluchtuitvoeringen op lage hoogte, en betreffende de evolutie van die verschijnselen in de tijd en de ruimte, en welke nog niet was opgenomen in de weersvoorspelling voor vluchten op lage hoogte in het betrokken vluchtinformatiegebied of een deel daarvan;”;

“71)

“luchtvaartmeteorologisch waarnemingscentrum (MWO)”: een centrum dat meteorologische omstandigheden observeert die gevolgen hebben voor vluchtuitvoeringen, en dat informatie verstrekt over (verwachte) weersomstandigheden en andere atmosferische verschijnselen tijdens de vlucht die gevolgen kunnen hebben voor de veiligheid van vluchtuitvoeringen in het gebied waarvoor het centrum bevoegd is;”;

“93)

“SIGMET”: informatie uitgegeven door een luchtvaartmeteorologisch waarnemingscentrum betreffende (verwachte) specifieke weersomstandigheden en andere atmosferische verschijnselen langs de vliegroute die van invloed kunnen zijn op de veiligheid van vluchtuitvoeringen, en betreffende de evolutie van die omstandigheden in de tijd en de ruimte;”;

“99.

“Start-uitwijkluchtvaartterrein” een uitwijkluchtvaartterrein waar een luchtvaartuig in staat is te landen indien dit kort na het opstijgen noodzakelijk is en een landing niet mogelijk is op het luchtvaartterrein van vertrek;”;

“108)

“World Area Forecast Centre”: een meteorologisch centrum dat belangrijke weersvoorspellingen (SIGWX) en voorspellingen voor het hogere luchtruim opstelt in digitaal formaat en op mondiale schaal rechtstreeks doorgeeft aan de lidstaten, als onderdeel van de op internet gebaseerde vaste luchtvaartradiodienst (AFS);”;

"110.

“plaatselijke luchtverkeersleidingdienst”: een eenheid belast met het verlenen van luchtverkeersleidingsdiensten aan luchtvaartterreinverkeer;

111.

“luchtvaartterreinverkeer” alle verkeer in het manoeuvreergebied van een luchtvaartterrein en alle luchtvaartuigen die in de nabijheid van een luchtvaartterrein vliegen. Met “luchtvaartuigen die in de nabijheid van een luchtvaartterrein vliegen” worden, zij het niet uitsluitend, luchtvaartuigen bedoeld die een luchtverkeerscircuit binnenvliegen of verlaten;

112.

“luchtverkeerscircuit” het specifieke vliegpad dat moet worden gevolgd door een luchtvaartuig dat actief is in de nabijheid van een luchtvaartterrein;

113.

“vast luchtverkeersstation”: een station in de vaste luchtvaartradiodienst;

114.

“luchtvaartgrondlicht”: een licht dat speciaal bedoeld is als hulp voor de luchtvaartnavigatie, met uitzondering van de lichten op luchtvaartuigen;

115.

“bericht aan luchtvarenden (Aeronautical Information Circular, AIC)”: een bekendmaking met informatie die niet in aanmerking komt voor de creatie van een NOTAM of voor opname in de luchtvaargids, maar die betrekking heeft op vliegveiligheid, luchtvaartnavigatie of technische, administratieve of wetgevingsaangelegenheden;

116.

“beheer van luchtvaartinformatie (Aeronautical Information Management, AIM)”: het dynamische, geïntegreerde beheer van luchtvaartinformatie via de verstrekking en uitwisseling van digitale gegevens van gewaarborgde kwaliteit, in samenwerking met alle partijen;

117.

“luchtvaartinformatieproduct”: luchtvaartgegevens en -informatie die worden verstrekt als digitale gegevensreeksen of als eens gestandaardiseerde presentatie in gedrukte of elektronische vorm. Onder luchtvaartinformatieproducten wordt onder meer verstaan:

118.

“luchtvaartgids (Aeronautical Information Publication, AIP)”: een publicatie die door of onder de autoriteit van een staat is uitgegeven en luchtvaartinformatie met een blijvend karakter bevat die essentieel is voor de luchtvaart;

119.

“AIP-wijziging”: een permanente wijziging van de informatie in de AIP;

120.

“AIP-aanvulling”: een tijdelijke wijziging van de informatie in de AIP, die wordt verstrekt door middel van speciale bladzijden;

121.

“regulering en controle van luchtvaartinformatie (Aeronautical Information Regulation And Control, AIRAC)”: een systeem dat tot doel heeft om, op basis van gemeenschappelijke effectieve data, voorafgaande kennisgeving te doen van omstandigheden die aanzienlijke wijzigingen in de vluchtuitvoeringspraktijken vergen;

122.

“mobiele luchtvaartdienst”: een mobiele dienst tussen luchtvaartstations en luchtvaartuigstations, of tussen luchtvaartuigstations, waaraan stations voor reddingstuigen kunnen deelnemen; radionoodbakenstations met positie-informatie kunnen eveneens aan deze dienst deelnemen op aangewezen spoed- en noodfrequenties;

123.

“luchtvaartstation”: een landstation van de mobiele luchtvaartdienst. In bepaalde gevallen kan een luchtvaartstation zich bijvoorbeeld aan boord van een schip of een platform op zee bevinden;

124.

“luchtvaarttelecommunicatiestation”: een station in een telecommunicatiedienst, ongeacht het doel waarvoor deze dienst in de luchtvaart wordt verleend;

125.

“AFIS-luchtvaartterrein”: een luchtvaartterrein waar AFIS wordt verleend binnen het luchtruim dat bij dat luchtvaartterrein hoort;

126.

“AFIS-eenheid”: een eenheid die is opgericht om AFIS en alarmeringsdiensten te verlenen;

127.

“luchtvaartuigidentificatie”: een groep letters, cijfers of een combinatie daarvan die identiek is aan, of het gecodeerde equivalent vormt van, de voor de grond-luchtcommunicatie gebruikte roepnaam van het luchtvaartuig, en die wordt gebruikt om het luchtvaartuig te identificeren in de grond-grondcommunicatie tussen luchtverkeersdiensten;

128.

“luchtgrondcommunicatie” tweezijdige communicatie tussen luchtvaartuigen en stations of locaties op het aardoppervlak;

129.

“luchtverkeersadvisering” een dienst die wordt verleend in een luchtruim met bepaalde afmetingen, of op een aangewezen route (luchtruimgedeelte waarin luchtverkeersadvisering wordt verleend), teneinde, voor zover praktisch uitvoerbaar, de separatie te garanderen tussen luchtvaartuigen die vluchten uitvoeren volgens IFR-vluchtplannen;

130.

“verkeersklaring” of “ATC-klaring”: een aan een luchtvaartuig verleende vergunning om zijn vlucht uit te voeren overeenkomstig de door een luchtverkeersleidingseenheid vastgestelde voorwaarden;

131.

“luchtverkeersleidingsinstructie” of “ATC-instructie”: aanwijzing(en) van de luchtverkeersleiding aan een piloot om een specifieke actie te ondernemen;

132.

“luchtverkeersleidingseenheid” of “ATC-eenheid”: een algemene term waarmee zowel een luchtverkeersleidingscentrum, een eenheid voor naderingsverkeersleiding als een plaatselijke verkeerstoren kan worden bedoeld;

133.

“ALERFA”: het codewoord dat wordt gebruikt om een alarmfase aan te duiden;

134.

“alarmeringsdienst”: een dienst die bij de verantwoordelijke organisaties melding maakt van luchtvaartuigen die opsporings- en reddingshulp nodig hebben, en die, indien nodig, bijstand verleent aan dergelijke organisaties;

135.

“alarmfase”: een situatie waarin bezorgdheid heerst over de veiligheid van een luchtvaartuig en de inzittenden;

136.

“naderingsluchtverkeersleidingseenheid” een eenheid die is opgericht om luchtverkeersleidingsdiensten te verlenen aan gecontroleerde vluchten die aankomen op of vertrekken van een of meer luchtvaartterreinen;

137.

“gebiedsnavigatieroute”: een ATS-route die is vastgesteld voor gebruik door luchtvaartuigen die gebiedsnavigatie kunnen toepassen;

138.

“verzamelen”: een proces waarbij gegevens uit verschillende bronnen worden samengevoegd in een gegevensbank, zodat zij de basis vormen voor verdere verwerking;

139.

“ATS-route” een gespecificeerde route die ontworpen is om de verkeersstroom te kanaliseren waar dat noodzakelijk is voor het verlenen van ATS;

140.

“ATS-surveillancedienst”: een dienst die rechtstreeks wordt verleend door middel van een ATS-surveillancesysteem;

141.

“ATS-surveillancesysteem”: een algemene term waarmee ADS-B, PSR, SSR of elk vergelijkbaar grondsysteem voor de identificatie van luchtvaartuigen kan worden bedoeld;

142.

“automatic dependent surveillance — broadcast (ADS-B)” een middel waarmee luchtvaartuigen, voertuigen op luchtvaartterreinen en andere objecten automatisch gegevens kunnen versturen of ontvangen, of kunnen versturen en ontvangen, zoals identificatie-, positie- en aanvullende gegevens, voor zover van toepassing, in zendmodus via een datalink;

143.

“automatic dependent surveillance — contract (ADS-C)”: een middel waarmee de voorwaarden van een ADS-C-overeenkomst via een datalink worden uitgewisseld tussen het grondsysteem en het luchtvaartuig, waarbij wordt vermeld onder welke voorwaarden ADS-C-rapporten worden geïnitieerd en welke gegevens in de rapporten worden opgenomen;

144.

“automatic terminal information service (ATIS)”: de automatische verstrekking van actuele routine-informatie aan aankomende en vertrekkende luchtvaartuigen tijdens een periode van 24 uur per dag of een bepaald gedeelte daarvan;

145.

“Data link-automatic terminal information service (D-ATIS)”: de verstrekking van ATIS via een datalink;

146.

“Voiceautomatic terminal information service (Voice-ATIS)”: de verstrekking van ATIS via een continu en herhalend proces van gesproken uitzendingen;

147.

“uitzending”: een transmissie van informatie met betrekking tot de luchtvaartnavigatie die niet tot een specifiek station of specifieke stations is gericht;

148.

“wolkenbasis”: de hoogte gemeten vanaf de grond of het water tot de onderzijde van de laagste wolkenlaag onder 6000 m (20000 ft) die meer dan de helft van de lucht bedekt;

149.

“klaringslimiet”: het punt tot waar de ATC-klaring aan het luchtvaartuig is verleend;

150.

“Wolkenbasis”: de hoogte van de basis van het laagste geobserveerde of voorspelde wolkelement in de nabijheid van een luchtvaartterrein of exploitatiegebied of binnen een specifiek exploitatiegebied, normaal gemeten boven de hoogteligging van het luchtvaartterrein of, in het geval van offshore-vluchten, boven het gemiddelde zeeniveau;

151.

“volledigheid”: met betrekking tot gegevens, de mate van betrouwbaarheid die uitgaat van alle gegevens die nodig zijn om het beoogde gebruik te ondersteunen;

152.

“betrouwbaarheidsniveau”: de waarschijnlijkheid dat de werkelijke waarde van een parameter zich binnen een bepaald interval rond de geraamde waarde bevindt;

153.

“conferentiecommunicatie”: communicatiefaciliteiten waarbij gelijktijdig rechtstreekse gesprekken kunnen worden gevoerd tussen drie of meer locaties;

154.

“luchtverkeersleidingsgebied”: gecontroleerd luchtruim dat zich vanaf het aardoppervlak verticaal uitstrekt tot aan een vastgestelde bovengrens;

155.

“gecontroleerd luchtvaartterrein”: een luchtvaartterrein waarop luchtverkeersleidingsdiensten worden verleend aan het luchtvaartterreinverkeer;

156.

“gecontroleerd luchtruim”: luchtruim met vastgestelde afmetingen waarbinnen luchtverkeersleidingsdiensten worden verleend overeenkomstig de luchtruimclassificatie;

157.

“gecontroleerde vlucht”: een vlucht waarvoor een ATC-klaring is vereist;

158.

“controller-pilot data link communications (CPDLC)”: een communicatiemiddel tussen de luchtverkeersleider en de piloot waarbij gebruik wordt gemaakt van een datalink voor ATC-communicatie;

159.

“kritieke zone”: een gebied met vastgestelde afmetingen dat zich uitstrekt rond de grondapparatuur voor precisie-instrumentnadering en waarin de aanwezigheid van voertuigen of luchtvaartuigen een onaanvaardbare verstoring van de geleidingssignalen zou veroorzaken;

160.

“kruisniveau”: een niveau dat gedurende een significant gedeelte van een vlucht wordt aangehouden;

161.

“cyclische redundantiecontrole (CRC)”: een wiskundig algoritme dat wordt toegepast op de digitale expressie van gegevens en dat een mate van garantie biedt tegen verlies of wijziging van gegevens;

162.

“danger area”: een deel van het luchtruim met bepaalde afmetingen waarin op vastgestelde tijdstippen activiteiten kunnen plaatsvinden die gevaarlijk zijn voor de vlucht van luchtvaartuigen;

163.

“nauwkeurigheid”: de graad van overeenstemming tussen de geraamde of gemeten waarde en de werkelijke waarde;

164.

“gegevensverzamelingsoppervlak”: een gedefinieerd oppervlak dat bestemd is om gegevens over obstakels of over het terrein te verzamelen;

165.

“gegevensintegriteit”: de graad van zekerheid dat luchtvaartgegevens en de waarde ervan niet zijn verloren of gewijzigd sinds de creatie of de geautoriseerde wijziging van die gegevens;

166.

“gegevensitem”: een afzonderlijk kenmerk van een volledige gegevensreeks, waaraan een waarde wordt toegekend die zijn huidige status definieert;

167.

“datalinkcommunicatie”: een vorm van communicatie waarbij berichten worden uitgewisseld via een datalink;

168.

“datalink-VOLMET (D-VOLMET)”: de verstrekking, via datalink, van actuele meteorologische routinerapporten van het luchtvaartterrein (METAR) en speciale meteorologische rapporten van het luchtvaartterrein (SPECI), luchthavenverwachtingen (TAF), SIGMET, speciale vluchtrapporten die niet onder een SIGMET vallen en, indien beschikbaar, AIRMET;

169.

“creatie van gegevens”: het creëren van een nieuw gegevensitem met de bijbehorende waarde, het wijzigen van de waarde van een bestaand gegevensitem of het verwijderen van een bestaand gegevensitem;

170.

“specificatie van een gegevensproduct”: een gedetailleerde beschrijving van een gegevensreeks of een verzameling van gegevensreeksen, samen met aanvullende informatie die de creatie en levering ervan aan een andere partij en het gebruik ervan door die andere partij mogelijk maken;

171.

“gegevensreeks”: een identificeerbare gegevensverzameling;

172.

“gegeven”: een grootheid of een reeks grootheden die dienst doen als referentie of basis voor de berekening van andere grootheden;

173.

“DETRESFA”: het codewoord dat wordt gebruikt om een noodfase aan te duiden;

174.

“noodfase”: een situatie waarin er een redelijke zekerheid bestaat dat een luchtvaartuig en zijn inzittenden worden bedreigd door een ernstig en naderend gevaar of onmiddellijke bijstand nodig hebben;

175.

“downstream clearance”: een klaring die aan een luchtvaartuig wordt gegeven door een andere luchtverkeersleidingseenheid dan de huidige controlerende instantie van dat luchtvaartuig;

176.

“essentieel verkeer”: gecontroleerd verkeer waarop de door de luchtverkeersleiding verstrekte separatie van toepassing is, maar dat, voor wat een bepaalde gecontroleerde vlucht betreft, niet door de passende separatieminima wordt of zal worden gescheiden van ander gecontroleerd verkeer;

177.

“essentieel lokaal verkeer”: alle luchtvaartuigen, voertuigen of personeel in of in de nabijheid van het manoeuvreergebied of verkeer in het gebied voor opstijgen en wegklimmen of in het eindnaderingsgebied, die een gevaar kunnen vormen voor de desbetreffende luchtvaartuigen;

178.

“geschat tijdstip van aankomst”:

179.

“kenmerk”: een abstractie van reële fenomenen;

180.

“kenmerkattribuut”: een eigenschap van een kenmerk dat een naam, gegevenstype en bijbehorende domeinwaarde heeft;

181.

“kenmerktype”: een klasse van reële fenomenen met gemeenschappelijke eigenschappen, die het basisniveau van indeling in een kenmerkencatalogus vormen;

182.

“eindnadering”: het gedeelte van een instrumentnaderingsprocedure dat:

183.

“vluchtinformatiegebied” een deel van het luchtruim met vastgestelde afmetingen waarbinnen vluchtinformatiediensten en alarmeringsdiensten worden verleend;

184.

“diensten voor het ontwerpen van vliegprocedures”: de voor de veiligheid, regelmaat en efficiëntie van de luchtvaart benodigde diensten voor het ontwerp, de documentatie, de validering, het onderhoud en de periodieke evaluatie van vliegprocedures;

185.

“ontwerper van vliegprocedures”: een gekwalificeerd persoon die zorgt voor het ontwerp, de documentatie, de validering, het permanente onderhoud en de periodieke evaluatie van vliegprocedures;

186.

“vliegprocedure”: een reeks vooraf vastgestelde vliegmanoeuvres die een piloot moet volgen, bekendgemaakt in gedrukte of digitale vorm, of beide. Vliegprocedures kunnen worden uitgevoerd volgens instrumentvliegvoorschriften (IFR) of zichtvliegvoorschriften (VFR);

187.

“vluchtplan”: aan eenheden voor luchtverkeersdiensten verstrekte specifieke informatie over een voorgenomen vlucht of deel van een vlucht van een luchtvaartuig;

188.

“vliegzicht”: het zicht in voorwaartse richting vanuit de cockpit van een luchtvaartuig tijdens de vlucht;

189.

“formaat”: met betrekking tot gegevens, een structuur van gegevensitems, registers en bestanden die is opgezet om te voldoen aan normen, specificaties of eisen inzake gegevenskwaliteit;

190.

“geo-id”: is het equipotentiale oppervlak in het zwaarteveld van de aarde, dat precies samenvalt met het onverstoorde gemiddelde zeeniveau (MSL), als de oceanen zich over de continenten zouden uitstrekken;

191.

“golving van het geo-id”: de afstand van het geo-id boven (positief) of onder (negatief) de wiskundige referentie-ellipsoïde;

192.

“glijpad”: een dalingsprofiel dat is vastgesteld voor verticale geleiding tijdens een eindnadering;

193.

“grondzicht”: het zicht op een luchtvaartterrein, zoals meegedeeld door een geaccrediteerde waarnemer of door automatische systemen;

194.

“koers”: de richting waarin de lengteas van het luchtvaartuig wijst, meestal uitgedrukt in graden ten opzichte van het noorden (ware, magnetische, kompas of grid);

195.

“helihaven”: een luchtvaartterrein of een gedefinieerd gebied van een structuur die bestemd is om geheel of gedeeltelijk te worden gebruikt voor aankomst, vertrek of grondbewegingen van helikopters;

196.

“integriteitsindeling”: met betrekking tot luchtvaartgegevens, een indeling op basis van het potentiële risico van het gebruik van corrupte gegevens, waarbij routine-, essentiële en kritieke gegevens worden gedefinieerd;

197.

“internationaal NOTAM-kantoor (NOF)”: een door een lidstaat aangewezen kantoor voor de internationale uitwisseling van NOTAM;

198.

“wachtpositie”: een geografische locatie die dient als referentie voor een wachtprocedure;

199.

“wachtprocedure”: een vooraf vastgesteld manoeuvre waarbij een luchtvaartuig, in afwachting van verdere klaring, binnen een gespecificeerd luchtruimgedeelte blijft;

200.

“identificatie”: de situatie waarin de positie-indicatie van een bepaald luchtvaartuig wordt gezien op een situatiedisplay en positief wordt geïdentificeerd;

201.

“instrumentvliegvoorschriften”: regels die het mogelijk maken dat een luchtvaartuig dat is uitgerust met geschikte navigatieapparatuur, die is aangepast aan de te vliegen route, vliegt volgens de toepasselijke vluchtuitvoeringsvoorschriften;

202.

“INCERFA”: het codewoord dat wordt gebruikt om een onzekerheidsfase aan te duiden;

203.

“instrumentnadering”: een nadering en landing waarbij gebruik wordt gemaakt van instrumenten voor navigatiegeleiding, op basis van een instrumentnaderingsprocedure. Er zijn twee methoden voor het uitvoeren van instrumentnaderingen:

204.

“instrumentnaderingsprocedure (Instrument Approach Procedure, IAP)”: een serie van vooraf bepaalde manoeuvres met behulp van navigatie-installaties waarbij precies beschreven bescherming wordt geboden tegen obstakels vanaf een vaste positie waar de nadering begint of vanaf het begin van een gedefinieerde aankomstroute, naar een punt waarvandaan de landing kan worden afgerond en daarna, wanneer een landing niet is afgerond, naar een positie waar obstakelvrije ruimte wordt geboden aan luchtvaartuigen in een wachtprocedure of kruisvlucht. Instrumentnaderingsprocedures worden als volgt ingedeeld:

205.

“instrumentweersomstandigheden (IMC)”: meteorologische omstandigheden, uitgedrukt in termen van zicht, afstand tot wolken en wolkenbasis, die lager zijn dan de minima welke voor zichtweersomstandigheden zijn vastgesteld;

206.

“vluchtuitvoeringen bij slecht zicht (LVO)”: naderingen of starts op een baan met een RVR van minder dan 550 m of taxi-activiteiten op een luchtvaartterrein met een RVR van minder dan 550 m;

207.

“manoeuvreergebied”: het deel van een luchtvaartterrein dat wordt gebruikt voor opstijgen, landen en taxiën van luchtvaartuigen, met uitzondering van platforms;

208.

“metagegevens”: gegevens over gegevens;

209.

“bewegingsgebied”: het deel van een luchtvaartterrein dat wordt gebruikt voor het opstijgen, landen en taxiën van luchtvaartuigen, en dat bestaat uit het manoeuvreergebied en het platform;

210.

“navigatiehulpmiddel”: een faciliteit of systeem, los van het luchtvaartuig, die/dat elektromagnetische signalen opwekt die door de navigatiesystemen van luchtvaartuigen worden gebruikt voor positiebepaling of vliegpadgeleiding;

211.

“modus secundaire surveillanceradar (SSR)”: de conventionele identificator voor specifieke functies van de ondervragingssignalen die door een SRR-interrogator worden verstuurd. In ICAO-bijlage 10 zijn vier modi vermeld: A, C, S en intermodus;

212.

“bijna-parallelle banen”: niet-kruisende banen waarvan de uitgebreide hartlijn een convergentie-/divergentiehoek van 15 graden of minder hebben;

213.

“gezagvoerder”: de piloot die door de exploitant of, in het geval van de general aviation, de eigenaar, is aangewezen als degene die het gezag voert en belast is met de veilige vluchtuitvoering;

214.

“positie”: in geografische context, en reeks coördinaten (lengte- en breedtegraad) gerelateerd aan de wiskundige referentie-ellipsoïde, die de positie van een punt op het aardoppervlak bepalen;

215.

“positieaanduiding”: de visuele indicatie op een situatiedisplay, al dan niet met symbolen, van de positie van een luchtvaartuig, luchtvaartterreinvoertuig of ander object;

216.

“drukaltitude”: een atmosferische druk uitgedrukt in termen van altitude, die overeenkomt met die druk in de standaardatmosfeer;

217.

“primaire radar”: een radarsysteem dat gebruik maakt van weerkaatste radiosignalen;

218.

“gedrukte communicatie”: communicatie waarbij voor alle berichten die gebruikmaken van een circuit automatisch een permanent afschrift wordt gedrukt aan elke terminal van dat circuit;

219.

“verboden gebied”: een deel van het luchtruim met bepaalde afmetingen, boven het grondgebied of de territoriale wateren van een lidstaat, waarin vluchten van luchtvaartuigen verboden zijn;

220.

“radionavigatiedienst”: een dienst die begeleidingsinformatie of positiegegevens verstrekt met het oog op een veilige en efficiënte vluchtuitvoering met luchtvaartuigen, ondersteund door een of meer radionavigatiehulpmiddelen;

221.

“radiotelefonie”: een vorm van radiocommunicatie die voornamelijk bedoeld is voor de mondelinge uitwisseling van informatie;

222.

“specificatie van vereiste communicatieprestaties” of “RCP-specificatie”: een reeks eisen voor de verlening van luchtverkeersdiensten en de bijbehorende gronduitrusting, capaciteiten van luchtvaartuigen en activiteiten die vereist zijn om prestatiegebaseerde communicatie te ondersteunen;

223.

“specificatie van vereiste surveillanceprestaties” of “RSP-specificatie”: een reeks eisen voor de verlening van luchtverkeersdiensten en de bijbehorende gronduitrusting, capaciteiten van luchtvaartuigen en activiteiten die vereist zijn om prestatiegebaseerde surveillance te ondersteunen;

224.

“resolutie”: met betrekking tot gegevens, een aantal eenheden of cijfers waarin een gemeten of berekende waarde wordt uitgedrukt en gebruikt;

225.

“gebied met beperkingen”: een deel van het luchtruim met bepaalde afmetingen, boven het grondgebied of de territoriale wateren van een lidstaat, waarin vluchten van luchtvaartuigen zijn beperkt overeenkomstig bepaalde voorwaarden;

226.

“routefase”: een route of deel van een route dat wordt gevlogen zonder tussenlanding;

227.

“baan in gebruik”: de baan of banen die op een bepaald ogenblik door de eenheid voor luchtverkeersdiensten wordt (worden) beschouwd als de meest geschikte voor gebruik door de types luchtvaartuigen die naar verwachting zullen landen of opstijgen op het luchtvaartterrein. Er kunnen afzonderlijke of meerdere banen worden aangewezen als “baan in gebruik” voor aankomende en vertrekkende luchtvaartuigen;

228.

“secundaire radar”: een radarsysteem waarbij een door het radarstation verzonden radiosignaal aanleiding geeft tot de verzending van een radiosignaal van een ander station;

229.

“secundaire surveillanceradar (SSR)” een surveillanceradarsysteem dat gebruik maakt van zenders en ontvangers (interrogators) en transponders;

230.

“gevoelige zone”: een gebied dat zich verder uitstrekt dan de kritieke zone en waarin geparkeerde of bewegende luchtvaartuigen of voertuigen het geleidingssignaal in die mate beïnvloeden dat het een onaanvaardbare verstoring veroorzaakt voor luchtvaartuigen die gebruikmaken van het signaal;

231.

“SNOWTAM”: een speciale serie NOTAM die worden gegeven in een standaard formaat, waarbij een oppervlakteconditierapport wordt verstrekt dat melding maakt van de aanwezigheid of het einde van gevaarlijke omstandigheden ten gevolge van sneeuw, ijs, smeltende sneeuw, ijzel of water dat verband houdt met sneeuw, smeltende sneeuw, ijs of ijzel op het bewegingsgebied;

232.

“significant punt”: een vastgestelde geografische locatie die wordt gebruikt om een ATS-route of het vliegpad van een luchtvaartuig te definiëren en voor andere navigatie- en ATS-doeleinden;

233.

“situatiedisplay”: een elektronisch display waarop de positie en bewegingen van luchtvaartuigen en, indien vereist, andere informatie wordt weergegeven;

234.

“standaardinstrumentaankomstroute (STAR)”: een toegewezen IFR-aankomstroute die een significant punt, doorgaans op een ATS-route, verbindt met een punt vanwaar een gepubliceerde instrumentnaderingsprocedure kan worden aangevat;

235.

“standaardinstrumentvertrekroute (SID)”: een toegewezen IFR-vertrekroute die het luchtvaartterrein of een specifieke baan op het luchtvaartterrein verbindt met een specifiek significant punt, doorgaans op een toegewezen ATS-route, waarop de “en-route"-fase van een vlucht begint;

236.

“bijzondere VFR-vlucht”: een VFR-vlucht waarvoor de luchtverkeersleiding toestemming heeft gegeven om binnen een luchtverkeersleidingsgebied te worden uitgevoerd in slechtere dan de zichtweersomstandigheden (VMC);

237.

“taxiën”: het op eigen kracht voortbewegen van een luchtvaartuig, op een luchtvaartterrein of vluchtuitvoeringslocatie, met uitzondering van opstijgen en landen;

238.

“taxibaan”: een gedefinieerd pad op een luchtvaartterrein op het land dat bestemd is voor het taxiën van luchtvaartuigen om een deel van het luchtvaartterrein te verbinden met een ander;

239.

“naderingsverkeersleidingsgebied (TMA)”: een verkeersleidingsgebied dat normaal wordt vastgesteld bij de samenkomst van ATS-routes in de nabijheid van een of meer belangrijke luchtvaartterreinen;

240.

“tijdigheid”: met betrekking tot gegevens, de mate waarin erop kan worden vertrouwd dat de gegevens van toepassing zijn op de periode van het beoogde gebruik ervan;

241.

“traceerbaarheid”: met betrekking tot gegevens, de mate waarin een systeem of gegevensproduct een spoor nalaat van de wijzigingen die aan dat product zijn aangebracht, zodat een auditspoor kan worden gevolgd van eindgebruiker naar de partij waarvan de gegevens afkomstig zijn;

242.

“grondkoers” de projectie van het vliegpad van een luchtvaartuig op het aardoppervlak, waarbij de richting op elk punt gewoonlijk wordt uitgedrukt in graden ten opzichte van het noorden (ware, kompas of grid);

243.

“verkeersinformatie” informatie verstrekt door een eenheid voor luchtverkeersdiensten met als doel een piloot opmerkzaam te maken op ander, bekend of waargenomen, luchtverkeer zich dat mogelijkerwijs in de nabijheid van zijn positie of voorgenomen vliegroute bevindt, en de piloot behulpzaam te zijn bij het vermijden van botsingen;

244.

“controleoverdrachtspunt”: een vastgesteld punt langs het vliegpad van een luchtvaartuig waarop een luchtverkeersleidingseenheid of luchtverkeersleider de verantwoordelijkheid voor het verlenen van luchtverkeersleidingsdiensten aan het luchtvaartuig overdraagt aan de volgende luchtverkeersleidingseenheid of luchtverkeersleider;

245.

“overdragende eenheid”: een luchtverkeersleidingseenheid die de verantwoordelijkheid voor het verlenen van luchtverkeersleidingsdiensten aan een luchtvaartuig overdraagt aan de volgende luchtverkeersleidingseenheid of luchtverkeersleider langs de vliegroute;

246.

“overgangsaltitude”: de altitude op of onder dewelke de verticale positie van een luchtvaartuig wordt gecontroleerd door te verwijzen naar altitudes;

247.

“overgangslaag”: het luchtruim tussen de overgangsaltitude en het overgangsniveau;

248.

“overgangsniveau”: het laagste vliegniveau dat beschikbaar is voor gebruik boven de overgangsaltitude;

249.

“validering”: met betrekking tot gegevens, het proces waarbij wordt gegarandeerd dat de gegevens beantwoorden aan de eisen voor de gespecificeerde toepassing of het geplande gebruik;

250.

“verificatie”: met betrekking tot gegevens, de evaluatie van de output van een luchtvaartgegevensproces, om de correctheid en samenhang met betrekking tot de input en de toepasselijke gegevensnormen, -regels en -afspraken die in dat proces zijn gebruikt, te garanderen;

251.

“onzekerheidsfase”: een situatie waarin onzekerheid heerst over de veiligheid van een luchtvaartuig en de inzittenden;

252.

“onbemande vrije ballon”: een niet-gemotoriseerd, onbemand luchtvaartuig dat lichter dan lucht is in vrije vlucht;

253.

“radarkoersgeleiding”: het verlenen van navigatiegeleiding aan luchtvaartuigen in de vorm van specifieke rubrieken, gebaseerd op het gebruik van een ATS-surveillancesysteem;

254.

“vlucht volgens zichtvliegvoorschriften” of “VFR-vlucht”: een vlucht die wordt uitgevoerd overeenkomstig de zichtvliegvoorschriften;

255.

“Visuele nadering”: een nadering van een IFR-vlucht waarbij een instrumentnaderingsprocedure niet of niet geheel wordt voltooid en de nadering wordt uitgevoerd met behulp van grondzicht;

256.

“zichtweersomstandigheden (VMC)”: meteorologische omstandigheden, uitgedrukt in termen van zicht, afstand tot wolken en wolkenbasis, die gelijk zijn aan of beter zijn dan de voorgeschreven minima;

257.

“VOLMET”: meteorologische informatie voor luchtvaartuigen tijdens de vlucht;

258.

“VOLMET-uitzending”: de verlening, al naargelang van toepassing, van actuele METAR, SPECI, TAF en SIGMET door middel van continue en herhaalde gesproken uitzendingen;

259.

“waypoint”: een vastgestelde geografische locatie die wordt gebruikt om een gebiedsnavigatieroute of het vliegpad van een luchtvaartuig dat gebruik maakt van gebiedsnavigatieroute te definiëren. Waypoints worden als volgt aangeduid:

“ATM/ANS.OR.A.080 Verstrekking van luchtvaartgegevens

ATM/ANS.OR.A.085 Kwaliteitsbeheer van luchtvaartgegevens

Wanneer de dienstverlener gegevens aanmaakt, verwerkt of verzendt naar de AIS-aanbieder, moet hij:

ATM/ANS.OR.A.090 Gemeenschappelijke referentiesystemen voor luchtvaartnavigatie

Met het oog op luchtvaartnavigatietoepassingen gebruiken dienstverleners: