(1)

Overeenkomstig artikel 3, lid 2, van Verordening (EU, Euratom) 2015/2422 van het Europees Parlement en de Raad (3) heeft het Hof van Justitie samen met het Gerecht, de door hen uitgeoefende bevoegdheden aan een onderzoek onderworpen en is het nagegaan of, naar aanleiding van de hervorming van de structuur van de rechterlijke instanties van de Unie, die krachtens die verordening plaatsvond, bepaalde wijzigingen moeten worden aangebracht in de bevoegdheidsverdeling tussen het Hof van Justitie en het Gerecht of in de manier waarop hogere voorzieningen door het Hof van Justitie worden behandeld.

(2)

Zoals blijkt uit het verslag dat het Hof van Justitie op 14 december 2017 bij het Europees Parlement, de Raad en de Commissie heeft ingediend, is het Hof van oordeel dat het thans niet nodig is wijzigingen voor te stellen met betrekking tot de behandeling van de prejudiciële vragen die hem krachtens artikel 267 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) worden voorgelegd. Prejudiciële verwijzingen vormen immers de hoeksteen van het rechterlijke stelsel van de Unie en worden snel behandeld, zodat het thans niet nodig is de bevoegdheid om kennis te nemen van prejudiciële vragen die betrekking hebben op specifieke, in het statuut van het Hof van Justitie van de Europese Unie genoemde aangelegenheden, aan het Gerecht over te dragen.

(3)

Het door het Hof van Justitie en het Gerecht verrichte onderzoek heeft niettemin aan het licht gebracht dat het Gerecht, wanneer het uitspraak doet op een door een lidstaat ingesteld beroep tot nietigverklaring van een handeling van de Commissie in verband met de niet-nakoming van een arrest van het Hof op grond van artikel 260, lid 2 of 3, VWEU, ernstige moeilijkheden kan ondervinden wanneer de Commissie en de betrokken lidstaat het er niet over eens zijn of de door die lidstaat genomen maatregelen geschikt zijn om te voldoen aan het arrest van het Hof van Justitie. Op grond hiervan lijkt het noodzakelijk geschillen betreffende een aan een lidstaat uit hoofde van artikel 260, lid 2 of lid 3, VWEU opgelegde forfaitaire som of dwangsom exclusief aan het Hof van Justitie voor te behouden.

(4)

Voorts blijkt uit het door het Hof en het Gerecht verrichte onderzoek dat veel hogere voorzieningen worden ingesteld in zaken die reeds tweemaal zijn onderzocht, eerst door een onafhankelijke kamer van beroep en vervolgens door het Gerecht, en voorts dat veel van die hogere voorzieningen door het Hof worden afgewezen omdat zij kennelijk ongegrond of kennelijk niet-ontvankelijk zijn. Opdat het Hof zich zou kunnen concentreren op de zaken die zijn volledige aandacht vereisen, is het met het oog op een goede rechtsbedeling noodzakelijk om voor hogere voorzieningen in zulke zaken een procedure in te voeren waarbij het Hof een hogere voorziening alleen, geheel of gedeeltelijk, toestaat wanneer daarbij een vraag aan de orde komt die belangrijk is voor de eenheid, de samenhang of de ontwikkeling van het Unierecht.

(5)

Gezien de constante toename van het aantal zaken dat voor het Hof wordt gebracht, en zoals de president van het Hof van Justitie van de Europese Unie schreef in zijn brief van 13 juli 2018, moet in dit stadium voorrang worden gegeven aan voornoemde procedure van voorafgaande toelating van hogere voorzieningen. Het onderzoek van het deel van het verzoek van het Hof van Justitie van 26 maart 2018 betreffende de gedeeltelijke overdracht van de beroepen wegens niet-nakoming aan het Gerecht moet in een later stadium worden verricht, nadat in december 2020 het verslag over de werking van het Gerecht als bedoeld in artikel 3, lid 1, van Verordening (EU, Euratom) 2015/2422 zal zijn uitgebracht. In herinnering moet worden gebracht dat dit verslag vooral moet ingaan op de efficiëntie van het Gerecht en op de noodzaak en doeltreffendheid van de uitbreiding van het aantal rechters tot 56, eveneens rekening houdend met de doelstelling om genderevenwicht binnen het Gerecht te bereiken als vermeld in de preambule van Verordening (EU, Euratom) 2015/2422.

(6)

Bijgevolg moet Protocol nr. 3 betreffende het Statuut van het Hof van Justitie van de Europese Unie worden gewijzigd en moet tegelijk worden gezorgd voor volledige terminologische samenhang tussen de bepalingen daarvan en de overeenkomstige bepalingen van het VWEU, en moeten er passende overgangsbepalingen komen voor de uitkomst van de op de datum van inwerkingtreding van deze verordening reeds aanhangige zaken,

1)

Artikel 51 wordt vervangen door:

2)

Het volgende artikel wordt ingevoegd:

(1)

Het bepalen van een integrale strategie om niet-renderende blootstellingen (non-performing exposures; NPE's) aan te pakken, is voor de Unie een belangrijk doel bij haar inspanningen om het financiële stelsel veerkrachtiger te maken. Hoewel de verantwoordelijkheid voor het aanpakken van NPE's in de eerste plaats bij de banken en de lidstaten berust, heeft het terugschroeven van het huidige hoge volume NPE's, het voorkomen van een buitensporige toename van NPE's in de toekomst en het voorkomen van het ontstaan van systeemrisico's in de niet-bancaire sector ook een duidelijke Uniedimensie. Gezien de verwevenheid van het bankbestel en het financiële bestel in de hele Unie, waar banken in meerdere jurisdicties en lidstaten actief zijn, bestaat er voor de lidstaten en voor de Unie in haar geheel een aanzienlijk risico op overloopeffecten, zowel wat betreft economische groei als qua financiële stabiliteit.

(2)

De financiële crisis heeft gezorgd voor een toename van NPE's in de banksector. De consumenten werden aanzienlijk getroffen door de recessie en de daling van de huizenprijzen die daarop volgden. Het waarborgen van de rechten van de consument overeenkomstig de Uniewetgeving ter zake, zoals de Richtlijnen 2008/48/EG (4) en 2014/17/EU (5) van het Europees Parlement en de Raad, is van essentieel belang bij het aanpakken van het vraagstuk van de NPE's. Richtlijn 2011/7/EU van het Europees Parlement en de Raad (6) bevordert snelle betaling door zowel bedrijven als overheden en draagt bij tot voorkoming van het soort toename van NPE's dat zich tijdens de jaren van de financiële crisis voordeed.

(3)

Een geïntegreerd financieel stelsel zal de economische en monetaire unie beter bestand maken tegen negatieve schokken door grensoverschrijdende particuliere risicodeling te vergemakkelijken, en zal tegelijkertijd de behoefte aan publieke risicodeling verminderen. Om die doelstellingen te verwezenlijken, dient de Unie de bankenunie te voltooien en de kapitaalmarktenunie verder te ontwikkelen. Voor de versterking van de bankenunie is het van essentieel belang dat mogelijke toekomstige accumulatie van NPE's wordt aangepakt, omdat dit van cruciaal belang is voor concurrentie in de banksector, het behoud van de financiële stabiliteit en het stimuleren van kredietverschaffing, om zodoende in de Unie banen en groei te scheppen.

(4)

In zijn Actieplan inzake niet-renderende leningen in Europa van 11 juli 2017 heeft de Raad diverse instellingen opgeroepen om passende maatregelen te treffen om het hoge volume NPE's in de Unie verder aan te pakken en de accumulatie ervan in de toekomst te voorkomen. Het actieplan tekent een integrale benadering uit die neerkomt op een mix van complementaire beleidsmaatregelen op de volgende vier terreinen: i) toezicht; ii) structurele hervormingen van de insolventie- en schuldinvorderingskaders; iii) ontwikkeling van secundaire markten voor noodlijdende activa; en iv) bevordering van de herstructurering van het bankwezen. De maatregelen op die terreinen moeten worden genomen op Unie- en nationaal niveau, waar passend. De Commissie heeft een vergelijkbaar voornemen aangekondigd in haar mededeling over de voltooiing van de bankenunie van 11 oktober 2017, waarin zij pleitte voor een totaalpakket voor het aanpakken van niet-renderende leningen (non-performing loans; NPL's) in de Unie.

(5)

Verordening (EU) nr. 575/2013 van het Europees Parlement en de Raad (7) vormt samen met Richtlijn 2013/36/EU van het Europees Parlement en de Raad (8) het rechtskader voor de prudentiële regels voor kredietinstellingen en beleggingsondernemingen (gezamenlijk "instellingen" genoemd). Verordening (EU) nr. 575/2013 bevat onder meer bepalingen die rechtstreeks van toepassing zijn op instellingen waar het gaat om het bepalen van het eigen vermogen. Daarom dienen de bestaande prudentiële regels van Verordening (EU) nr. 575/2013 met betrekking tot het eigen vermogen te worden aangevuld met bepalingen waarbij een aftrekking van het eigen vermogen wordt verlangd wanneer NPE's onvoldoende gedekt zijn door voorzieningen of andere aanpassingen. Een dergelijk vereiste zou er in feite op neerkomen dat een prudentiële achtervang voor NPE's wordt gecreëerd die eenvormig van toepassing is op alle instellingen in de Unie en die ook instellingen omvat die actief zijn op de secundaire markt.

(6)

De prudentiële achtervang mag de bevoegde lidstaten niet beletten hun toezichtbevoegdheden in overeenstemming met Richtlijn 2013/36/EU uit te oefenen. Indien bevoegde autoriteiten er in individuele gevallen van overtuigd zijn dat de NPE's van een bepaalde instelling, ondanks de toepassing van de bij deze verordening ingestelde prudentiële achtervang voor NPE's, onvoldoende zijn gedekt, moeten zij kunnen gebruikmaken van hun toezichtbevoegdheden krachtens Richtlijn 2013/36/EU, met inbegrip van de bevoegdheid om van de instellingen te eisen dat zij in verband met de eigenvermogensvereisten een specifiek voorzieningenbeleid voeren of activa op een specifieke wijze behandelen. In individuele gevallen kunnen de bevoegde autoriteiten bijgevolg verder gaan dan de in deze verordening neergelegde vereisten om te waarborgen dat NPE's voldoende zijn gedekt.

(7)

Met het oog op de toepassing van de prudentiële achtervang dienen in Verordening (EU) nr. 575/2013 duidelijke voorwaarden voor de classificatie van NPE's te worden opgenomen. Aangezien in Uitvoeringsverordening (EU) nr. 680/2014 van de Commissie (9) reeds criteria voor NPE's zijn vastgelegd met het oog op toezichtrapportage, dient de classificatie van NPE's voort te bouwen op dat bestaande raamwerk. In Uitvoeringsverordening (EU) nr. 680/2014 is sprake van blootstellingen in wanbetaling, zoals gedefinieerd ten behoeve van de berekening van eigenvermogensvereisten voor kredietrisico en van aan een bijzondere waardevermindering onderhevige blootstellingen volgens het toepasselijke kader voor financiële verslaggeving. Aangezien respijtmaatregelen van invloed kunnen zijn op de vraag of een blootstelling als niet-renderend moet worden geclassificeerd, worden de classificatiecriteria aangevuld met duidelijke criteria over de effecten van respijtmaatregelen. Respijtmaatregelen moeten beogen de leningnemer weer in een duurzame situatie te brengen waarin hij de lening afbetaalt en moeten in overeenstemming zijn met de wetgeving van de Unie inzake consumentenbescherming en meer bepaald met de Richtlijnen 2008/48/EG en 2014/17/EU, maar kunnen verschillende rechtvaardigingsgronden en gevolgen hebben. Daarom dient te worden bepaald dat met een respijtmaatregel die voor een niet-renderende blootstelling wordt toegekend, de classificatie van die blootstelling als niet-renderend niet ten einde komt, tenzij bepaalde strenge criteria voor deze beëindiging zijn vervuld.

(8)

Hoe langer een blootstelling niet-renderend is, des te geringer de kans is om de waarde ervan in te vorderen. Daarom dient het deel van de blootstelling dat door voorzieningen, andere aanpassingen of aftrekkingen dient te worden gedekt, mettertijd toe te nemen, volgens een vooraf bepaald tijdschema. Voor door een instelling gekochte NPE's moet bijgevolg een tijdschema gelden dat ingaat op de dag waarop de NPE oorspronkelijk als niet-renderend is geclassificeerd, en niet op de dag van de aankoop ervan. Hiertoe moet de verkoper aan de koper meedelen op welke datum de blootstelling als niet-renderend is geclassificeerd.

(9)

Bij de berekening van de specifieke kredietrisicoaanpassingen moet rekening worden gehouden met gedeeltelijke afschrijvingen. Om te voorkomen dat de gedeeltelijke afschrijving dubbel wordt meegerekend, moet worden gebruikgemaakt van de oorspronkelijke blootstellingswaarde vóór de gedeeltelijke afschrijving. De opname van gedeeltelijke afschrijvingen op de lijst van middelen die kunnen worden gebruikt om aan de vereisten van de achtervang te voldoen, moet instellingen ertoe aanzetten om afschrijvingen tijdig te erkennen. Bij NPE's die door een instelling worden gekocht tegen een prijs die lager is dan het bedrag dat de debiteur verschuldigd is, moet de koper het verschil tussen de aankoopprijs en het bedrag dat de debiteur verschuldigd is op dezelfde manier behandelen als een gedeeltelijke afschrijving voor de toepassing van de prudentiële achtervang.

(10)

Van gedekte NPE's wordt doorgaans verwacht dat zij een minder aanzienlijk verlies met zich brengen dan niet-gedekte NPE's omdat de kredietprotectie die de NPE secureert, de instelling een specifieke vordering geeft op een activum of tegen een derde partij zonder dat de algemene vordering van de instelling op de leningnemer in wanbetaling daardoor afneemt. In het geval van een niet-gedekte NPE zou alleen de algemene vordering op de leningnemer in wanbetaling beschikbaar zijn. Gezien het grotere verwachte verlies op niet-gedekte NPE's dient een strikter tijdschema te worden toegepast.

(11)

Een blootstelling die slechts gedeeltelijk door toelaatbare kredietprotectie is gedekt, zou als gedekt moeten worden beschouwd voor het gedekte gedeelte, en als niet-gedekt voor het gedeelte dat niet door toelaatbare kredietprotectie is gedekt. Om vast te stellen welke delen van NPE's als gedekt of ongedekt moeten worden behandeld, moeten de criteria voor de toelaatbaarheid van kredietprotectie en voor de volledige en complete dekking van hypotheken die worden gebruikt om de eigenvermogensvereisten te berekenen, worden toegepast in overeenstemming met de betrokken benadering krachtens Verordening (EU) nr. 575/2013, met inbegrip van toepasselijke waardeaanpassing.

(12)

Er dient eenzelfde tijdschema te worden gehanteerd, ongeacht de reden waarom de blootstelling niet-renderend is. De prudentiële achtervang moet per blootstellingsniveau worden toegepast. Voor niet-gedekte NPE's moet een tijdschema van drie jaar gelden. Om instellingen en lidstaten in staat te stellen de doeltreffendheid van de herstructurerings- of uitwinningsprocedures te verbeteren en te erkennen dat NPE's die gedekt zijn door onroerende zekerheden of woonkredieten die worden gegarandeerd door een toelaatbare protectiegever als bedoeld in Verordening (EU) nr. 575/2013 langer een restwaarde zullen behouden nadat de lening is geclasseerd als niet-renderend, is het wenselijk een tijdschema van negen jaar te hanteren. Voor andere gedekte NPE's moet een tijdschema van zeven jaar gelden om volledige dekking op te bouwen.

(13)

Met het oog op de toepassing van de betrokken dekkingsfactor, moet het mogelijk zijn rekening te houden met respijtmaatregelen. Meer in het bijzonder moet de dekking als niet-renderend geclassificeerd blijven worden, maar moet de dekkingsvereiste gedurende een extra jaar stabiel blijven. Daarom moet de factor die van toepassing zou zijn gedurende het jaar waarin de respijtmaatregel is toegekend, gedurende twee jaar gelden. Indien de blootstelling na het verstrijken van het extra jaar nog steeds niet-renderend is, moet de toepasselijke factor worden vastgesteld alsof er geen respijtmaatregel is toegekend, daarbij rekening houdend met de datum waarop de blootstelling oorspronkelijk als niet-renderend werd geclassificeerd. Aangezien de toekenning van respijtmaatregelen niet tot enige arbitrage mag leiden, mag dat extra jaar alleen worden toegestaan met betrekking tot de eerste respijtmaatregel die is toegekend nadat de blootstelling als niet-renderend is geclassificeerd. Bovendien mag de periode van één jaar waarin de dekkingsfactor ongewijzigd blijft, niet leiden tot een verlenging van het tijdschema voor voorzieningen. Bijgevolg mogen eventuele respijtmaatregelen die worden toegekend in het derde jaar na de classificatie als NPE voor niet-gedekte blootstellingen, of in het zevende jaar na de classificatie als NPE voor gedekte blootstellingen, de volledige dekking van de NPE niet vertragen.

(14)

Om ervoor te zorgen dat een voorzichtige benadering wordt gevolgd bij de voor de kredietprotectie gehanteerde waardering van NPE's van instellingen, dient de Europese toezichthoudende autoriteit (Europese Bankautoriteit; EBA) te onderzoeken of een gemeenschappelijke methodiek noodzakelijk is en, zo ja, er een uit te werken, met name wat betreft aannames met betrekking tot de invorderbaarheid en uitwinbaarheid, en eventueel inclusief minimumvereisten voor de aanpassing van de waardering van de kredietprotectie wat timing betreft.

(15)

Met het oog op een soepele overgang naar de nieuwe prudentiële achtervang dienen de nieuwe regels niet te worden toegepast met betrekking tot blootstellingen die vóór 26 april 2019 zijn geïnitieerd.

(16)

Om ervoor te zorgen dat de wijzigingen van Verordening (EU) nr. 575/2013 die bij de onderhavige verordening worden aangebracht, tijdig van toepassing worden, moet deze verordening in werking treden op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

(17)

Verordening (EU) nr. 575/2013 moet daarom dienovereenkomstig te worden gewijzigd,

1)

Aan artikel 36, lid 1, wordt het volgende punt toegevoegd:

2)

De volgende artikelen worden ingevoegd:

3)

In artikel 111, lid 1, eerste alinea, wordt de inleidende tekst vervangen door:

4)

Artikel 127, lid 1, wordt vervangen door:

5)

Artikel 159 wordt vervangen door:

6)

Artikel 178, lid 1, punt b), wordt vervangen door:

7)

Het volgende artikel wordt ingevoegd:

(1)

Verordening (EG) nr. 443/2009 van het Europees Parlement en de Raad (3) en Verordening (EU) nr. 510/2011 van het Europees Parlement en de Raad (4) zijn herhaaldelijk ingrijpend gewijzigd. Aangezien nieuwe wijzigingen nodig zijn, dient ter wille van de duidelijkheid tot herschikking van die verordeningen te worden overgegaan.

(2)

Met het oog op een samenhangende en doeltreffende overgang na de herschikking en intrekking van de Verordeningen (EG) nr. 443/2009 en (EU) nr. 510/2011 moet deze verordening met ingang van 1 januari 2020 van toepassing zijn. Het is echter aangewezen de CO2-emissienormen en de modaliteiten voor het bereiken ervan, zoals in die verordeningen vastgelegd, ongewijzigd tot en met 2024 te handhaven.

(3)

De Overeenkomst van Parijs (5) bevat onder meer een doelstelling op lange termijn die strookt met de doelstelling om de gemiddelde wereldwijde temperatuurstijging ruim onder 2 °C ten opzichte van de pre-industriële niveaus te houden en ernaar te blijven streven de stijging te beperken tot 1,5 °C boven die niveaus. In de meest recente wetenschappelijke bevindingen, gerapporteerd door de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) in haar speciaal verslag over de effecten van de opwarming van de aarde met 1,5 °C ten opzichte van de pre-industriële niveaus en de daarmee verband houdende mondiale broeikasgasemissietrajecten, worden de negatieve gevolgen van de klimaatverandering op ondubbelzinnige wijze bevestigd. De conclusie van dat speciaal verslag luidt dat emissiereducties in alle sectoren van cruciaal belang zijn om de opwarming van de aarde te beperken.

(4)

Om bij te dragen aan de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs moet in de volledige vervoersector versneld een transformatie plaatsvinden in de richting van nul emissies, in overeenstemming met de mededeling van de Commissie van 28 november 2018, getiteld "Een schone planeet voor iedereen — Een Europese strategische langetermijnvisie voor een bloeiende, moderne, concurrerende en klimaatneutrale economie", waarin een visie wordt geschetst op de vereiste economische en maatschappelijke veranderingen, waarbij alle sectoren van de economie en de samenleving worden betrokken, teneinde de transitie naar broeikasgasneutraliteit in 2050 te verwezenlijken. Tevens moet de uitstoot door het vervoer van voor de gezondheid en het milieu bijzonder schadelijke luchtverontreinigende stoffen onverwijld drastisch worden verlaagd. De emissies van voertuigen met conventionele verbrandingsmotor moeten na 2020 verder worden verlaagd. Emissievrije en emissiearme voertuigen moeten in het verkeer worden gebracht en uiterlijk in 2030 een belangrijk marktaandeel veroveren. Na 2030 zal het nodig zijn nog meer CO2-emissiereducties met betrekking tot personenauto's en lichte bedrijfswagens te realiseren.

(5)

In de mededelingen van de Commissie van 31 mei 2017, getiteld "Europa in beweging — Agenda voor een sociaal rechtvaardige transitie naar schone, concurrerende en geconnecteerde mobiliteit voor iedereen", en van 8 november 2017, getiteld "Invulling geven aan emissiearme mobiliteit — Een Europese Unie die de planeet beschermt, haar consumenten sterker maakt en haar industrie en werknemers verdedigt", wordt benadrukt dat de CO2-emissienormen voor personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen een sterke motor voor innovatie en efficiëntie zijn, zullen bijdragen aan de versterking van het concurrentievermogen van de automobielindustrie en op technologieneutrale wijze het pad zullen effenen voor emissievrije en emissiearme voertuigen.

(6)

In deze verordening wordt een duidelijke route voor de vermindering van CO2-emissies door het wegvervoer bepaald en wordt bijgedragen tot het bindende streefcijfer van ten minste 40 % eigen reductie van broeikasgasemissies voor de gehele economie tegen 2030 ten opzichte van 1990, zoals bekrachtigd in de conclusies van de Europese Raad van 23-24 oktober 2014 en zoals tijdens de Raad Milieu op 6 maart 2015 goedgekeurd als voorgenomen nationaal bepaalde bijdrage van de Unie en haar lidstaten uit hoofde van de Overeenkomst van Parijs.

(7)

In Verordening (EU) 2018/842 van het Europees Parlement en de Raad (6) zijn verplichtingen vastgesteld die de lidstaten moeten naleven ter verwezenlijking van het streefcijfer van de Unie om de broeikasgasemissies tegen 2030 met 30 % te verminderen ten opzichte van het niveau van 2005 voor de sectoren die geen deel uitmaken van de EU-regeling voor de emissiehandel, vastgesteld bij Richtlijn 2003/87/EG van het Europees Parlement en de Raad (7). Het wegvervoer heeft een groot aandeel in de emissies van die sectoren. Bovendien vertonen emissies van het wegvervoer een stijgende lijn en blijven zij aanzienlijk boven het niveau van 1990. Als de emissies van het wegvervoer blijven stijgen, zal dit de emissiereducties die andere sectoren realiseren om de klimaatverandering te bestrijden, blijven tenietdoen.

(8)

In de conclusies van de Europese Raad van 23-24 oktober 2014 werd onderstreept dat het belangrijk is de emissies van broeikasgassen en de risico's van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in de vervoersector te verlagen via een brede, technologieneutrale aanpak ter bevordering van emissiereductie en energie-efficiëntie in de vervoersector, van elektrisch vervoer en van hernieuwbare energiebronnen in de vervoersector, ook na 2020.

(9)

Om de consumenten in de Unie betrouwbare, duurzame, concurrerende en betaalbare energie te bieden, is energie-efficiëntie als bijdrage aan de matiging van de energievraag een van de vijf, elkaar wederzijds versterkende en nauw met elkaar samenhangende dimensies waarvan sprake is in de mededeling van de Commissie van 25 februari 2015 getiteld "Een kaderstrategie voor een schokbestendige energie-unie met een toekomstgericht beleid inzake klimaatverandering". In die mededeling wordt gesteld dat hoewel alle economische sectoren maatregelen moeten nemen om de efficiëntie van hun energieverbruik te verhogen, de vervoersector met het oog op 2030 een zeer groot energie-efficiëntiepotentieel heeft, dat mede door een continue focus op het verstrengen van de CO2-emissienormen voor personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen kan worden verwezenlijkt.

(10)

In een evaluatie in 2015 van de Verordeningen (EG) nr. 443/2009 en (EU) nr. 510/2011 werd geconcludeerd dat die verordeningen relevant en in grote lijnen samenhangend waren, aanzienlijke emissiebesparingen hebben gegenereerd en tevens kosteneffectiever waren dan oorspronkelijk verwacht. Hiermee hebben de verordeningen een aanzienlijke toegevoegde waarde voor de Unie gegenereerd die niet in gelijke mate met nationale maatregelen had kunnen worden bereikt. De voordelen die beide verordeningen hebben opgeleverd, zijn echter uitgehold door de toenemende discrepantie tussen de CO2-emissies die worden gemeten in het kader van de nieuwe Europese rijcyclus (NEDC) en de CO2-emissies die onder reële rijomstandigheden worden uitgestoten door voertuigen.

(11)

Het is derhalve aangewezen de doelstellingen van de Verordeningen (EG) nr. 443/2009 en (EU) nr. 510/2011 te blijven nastreven door voor de periode tot en met 2030 voor personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen nieuwe, voor het gehele wagenpark van de EU geldende streefcijfers voor de vermindering van CO2-emissies vast te stellen. Bij het bepalen van het niveau van die reducties is rekening gehouden met de doeltreffendheid van deze niveaus om tegen 2030 een kosteneffectieve bijdrage te leveren aan de vermindering van de emissies van de sectoren die onder Verordening (EU) 2018/842 vallen, met de hieruit voortvloeiende kosten en besparingen voor de maatschappij, voor de fabrikanten en gebruikers van voertuigen, alsmede met de directe en indirecte gevolgen hiervan voor de werkgelegenheid, het concurrentievermogen en innovatie en met de bijkomende voordelen wat betreft verminderde luchtverontreiniging en energiezekerheid. Aangezien het marktaandeel en bijgevolg de totale bijdrage van CO2-emissies van personenauto's aanmerkelijk hoger liggen dan die van lichte bedrijfsvoertuigen, wordt het passend geacht voor personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen een verschillende benadering te volgen.

(12)

Een maatschappelijk aanvaardbare en rechtvaardige transitie naar emissievrije mobiliteit moet worden gewaarborgd. Daarom is het van belang rekening te houden met de sociale effecten van die transitie in de hele waardeketen van de automobielsector en proactief in te spelen op de gevolgen voor de werkgelegenheid. Om die reden moet worden overwogen gerichte programma's op niveau van de Unie, op nationaal en op regionaal niveau tot stand te brengen voor de omscholing, de bijscholing en het opnieuw inzetten van werknemers, alsook onderwijs en initiatieven voor werkzoekenden in getroffen gemeenschappen en regio's, die worden uitgevoerd in nauwe samenspraak met de sociale partners en de bevoegde instanties. Die transitie moet gepaard gaan met een hogere arbeidsparticipatie van vrouwen en de bevordering van gelijke kansen in deze sector.

(13)

Een geslaagde transitie naar emissievrije mobiliteit vereist een geïntegreerde benadering en het juiste gunstige klimaat om innovatie te stimuleren en het technologisch leiderschap van de Unie in deze sector te behouden. Daarvoor zijn onder meer openbare en particuliere investeringen in onderzoek en innovatie nodig, een toenemend aanbod van emissievrije en emissiearme voertuigen, de uitrol van oplaad- en tankinfrastructuur, de integratie in de energiesystemen, alsook toelevering van duurzame materialen en duurzame productie, hergebruik en recycling van batterijen in Europa. Dit vergt coherente maatregelen op Unie-, nationaal, regionaal en lokaal niveau.

(14)

In het kader van de uitvoering van Verordening (EG) nr. 715/2007 van het Europees Parlement en de Raad (8) is in 2017 een nieuwe testprocedure voor het meten van de CO2-emissies en het brandstofverbruik van personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen van toepassing geworden, de wereldwijde testprocedure voor lichte voertuigen (Worldwide Harmonised Light Vehicles Test Procedure, "WLTP"), zoals vastgelegd in Verordening (EU) 2017/1151 van de Commissie (9). Die testprocedure levert CO2-emissie- en brandstofverbruikswaarden op die representatiever zijn voor werkelijke rijomstandigheden.

Het is derhalve passend de nieuwe CO2-emissiestreefcijfers te baseren op de CO2-emissies die op basis van die testprocedure worden bepaald. Aangezien op de WLTP gebaseerde CO2-emissies vanaf 2021 beschikbaar zullen zijn om te bepalen of het streefcijfer is gehaald, moeten de nieuwe CO2-emissienormen worden vastgesteld als reductieniveaus in verhouding tot de streefcijfers in 2021, berekend op basis van de CO2-emissies die zijn gemeten met het oog op de WLTP-emissietest. Om de betrouwbaarheid en representativiteit van de waarden die als uitgangspunt worden gebruikt voor het bepalen van de in 2025 en 2030 toe te passen emissiereductiestreefcijfers te garanderen, zijn de omstandigheden voor het uitvoeren van die metingen verduidelijkt in het kader van de uitvoering van Uitvoeringsverordeningen (EU) 2017/1152 (10) en (EU) 2017/1153 (11) van de Commissie.

(15)

Het is belangrijk dat de vaststelling van CO2-emissiereductievereisten ook in de toekomst in de hele Unie voorspelbaarheid en planningszekerheid biedt aan de voertuigfabrikanten, voor het volledige gamma personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen dat zij in de Unie op de markt brengen.

(16)

De evaluatie door de Commissie van Richtlijn 1999/94/EG van het Europees Parlement en de Raad (12) in 2016 heeft aan het licht gebracht dat een verdere verheldering en vereenvoudiging van de wetgevingshandeling noodzakelijk is, zodat deze relevanter, doeltreffender, efficiënter en coherenter kan worden. Daarom moet de Commissie die Richtlijn uiterlijk op 31 december 2020 herzien en in voorkomend geval een desbetreffend wetgevingsvoorstel indienen. Om de ingebruikneming van de meest brandstofefficiënte en milieuvriendelijke voertuigen te ondersteunen, moet bij die herziening met name worden overwogen lichte bedrijfsvoertuigen op te nemen in het toepassingsgebied en moet aandacht worden besteed aan de behoefte aan beter ontworpen en verder geharmoniseerde voorschriften van de Unie inzake etikettering die consumenten vergelijkbare, betrouwbare en gebruiksvriendelijke informatie over de voordelen van emissievrije en emissiearme voertuigen kunnen verstrekken, met inbegrip van informatie over luchtverontreinigende stoffen.

(17)

Derhalve moeten voor 2025 en 2030 emissiereductiestreefcijfers voor het gehele wagenpark van de Unie van nieuwe personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen worden vastgesteld, gelet op de vervangingstijd van het wagenpark en de noodzaak dat de vervoersector bijdraagt tot de klimaat- en energiestreefcijfers voor 2030. Die stapsgewijze benadering geeft de automobielindustrie ook een duidelijk en vroegtijdig signaal dat de invoering op de markt van energie-efficiënte technologieën en emissievrije en emissiearme voertuigen niet mag worden uitgesteld.

(18)

De in deze verordening opgenomen CO2-emissienormen gelden voor nieuwe personenauto's en nieuwe lichte bedrijfsvoertuigen. Ten aanzien van het bestaande wagenpark van dergelijke voertuigen, met inbegrip van tweedehandsvoertuigen, kunnen ook aanvullende, op emissiereductie gerichte maatregelen worden genomen, onder meer op nationaal en op Unieniveau. Zo kunnen er maatregelen worden genomen om in een hoger tempo de vernieuwing van het wagenpark te stimuleren en aldus zo snel mogelijk oudere voertuigen met hogere emissies te vervangen door beter presterende voertuigen. De toegang tot betaalbaardere emissievrije en emissiearme voertuigen zou voor de consument een stimulans kunnen zijn om zijn gedrag te veranderen, en zou een snellere invoering van technologieën met geringe emissies kunnen bevorderen.

(19)

Hoewel de Unie tot de belangrijkste producenten van motorvoertuigen ter wereld behoort en in de wereldwijde automobielsector technologisch leiderschap vertoont, neemt de concurrentie toe en verandert deze sector snel door nieuwe innovaties in elektrische aandrijflijnen en coöperatieve, geconnecteerde en geautomatiseerde mobiliteit. Om haar wereldwijde concurrentievermogen en toegang tot markten te behouden, heeft de Unie een regelgevingskader nodig, met inbegrip van een specifieke stimulans op het gebied van emissievrije en emissiearme voertuigen, dat bijdraagt aan de totstandbrenging van een grote thuismarkt en dat technologische ontwikkeling en innovatie ondersteunt.

(20)

Er moet een specifiek stimuleringsmechanisme worden ingevoerd om een soepele transitie naar emissievrije mobiliteit te vergemakkelijken. Dit kredietmechanisme moet dusdanig worden opgezet dat de uitrol van emissievrije en emissiearme voertuigen op de markt van de Unie wordt bevorderd. Er moet ook een specifieke overgangsmaatregel worden ingevoerd om de toegang tot emissiearme en emissievrije voertuigen mogelijk te maken voor consumenten uit lidstaten waar de marktpenetratiegraad van dergelijke voertuigen laag is.

(21)

De vaststelling van passende benchmarks voor het aandeel van emissievrije en emissiearme voertuigen in het wagenpark van de EU en een goed opgezet mechanisme voor de aanpassing van het specifieke emissiestreefcijfer van een fabrikant op basis van het aandeel emissievrije en emissiearme voertuigen in zijn eigen wagenpark, moeten een sterk en geloofwaardig signaal zijn om dergelijke voertuigen te ontwikkelen, in gebruik te nemen en op de markt te brengen, terwijl het mogelijk blijft om de efficiëntie van de conventionele verbrandingsmotoren verder te verbeteren.

(22)

Bij de vaststelling van kredieten voor emissievrije en emissiearme voertuigen moet rekening worden gehouden met het verschil in CO2-emissies van de voertuigen. Wat personenauto's betreft, moet worden erkend dat emissiearme voertuigen, met name plug-inhybrides, belangrijk zijn voor de transitie naar emissievrije voertuigen. Het aanpassingsmechanisme moet waarborgen dat een fabrikant die de benchmark overschrijdt, kan profiteren van een hoger specifiek emissiestreefcijfer. Om een evenwichtige aanpak te waarborgen, moeten grenzen worden gesteld aan het mogelijke niveau van aanpassing binnen dat mechanisme. Dit zal voor stimulansen zorgen die een tijdige uitrol van oplaad- of tankinfrastructuur bevorderen en grote voordelen voor consumenten, het concurrentievermogen en het milieu opleveren.

(23)

Het wetgevingskader voor het vaststellen van het streefcijfer voor het gehele EU-wagenpark van nieuwe personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen moet waarborgen dat de emissiereductiestreefcijfers concurrentieneutraal, sociaal rechtvaardig en duurzaam zijn, rekening houden met de diversiteit van de Europese autofabrikanten en niet tot onrechtmatige concurrentieverstoring tussen hen leiden.

(24)

Om de diversiteit van de markt voor personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen en de mogelijkheid om tegemoet te komen aan uiteenlopende behoeften van de consument te behouden, moeten specifieke emissiestreefcijfers worden gedefinieerd op basis van het praktische nut van de voertuigen op lineaire basis. Handhaving van massa als de nutsparameter wordt als verenigbaar met de bestaande regeling beschouwd. Teneinde de massa van voertuigen voor het wegvervoer beter weer te geven, moet de parameter met ingang van 2025 worden veranderd van massa in rijklare toestand naar de testmassa van het voertuig als omschreven in de WLTP.

(25)

Er moet worden vermeden dat voor het gehele wagenpark van de EU geldende streefcijfers worden gewijzigd als gevolg van veranderingen in de gemiddelde massa van het wagenpark. Veranderingen in de gemiddelde massa moeten derhalve onverwijld worden weerspiegeld in de berekeningen van het specifieke emissiestreefcijfer, en de waarde voor de gemiddelde massa die voor dit doel wordt gebruikt, moet met ingang van 2025 om de twee jaar worden aangepast.

(26)

Teneinde de inspanningen ter vermindering van de emissies concurrentieneutraal en eerlijk te verdelen op een wijze die de diversiteit van de markt voor personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen weerspiegelt, en met het oog op de wijziging in 2021 naar op de WLTP gebaseerde specifieke emissiestreefcijfers, moet de hellingshoek van de curve van de grenswaarde worden bepaald op basis van de specifieke CO2-emissies van alle nieuwe voertuigen die in dat jaar worden geregistreerd en moet rekening worden gehouden met de wijziging van de streefcijfers voor het gehele wagenpark van de EU tussen 2021, 2025 en 2030 om een gelijke emissiereductie-inspanning van alle fabrikanten te waarborgen. Wat lichte bedrijfsvoertuigen betreft, moet voor fabrikanten van lichtere, van auto's afgeleide bestelwagens dezelfde benadering worden toegepast als voor fabrikanten van personenauto's, terwijl voor fabrikanten van voertuigen die in de zwaardere segmenten vallen, een hogere en vaste curve voor de gehele periode moet worden vastgesteld.

(27)

De doelstellingen van deze verordening moeten onder meer worden bereikt door de automobielindustrie te stimuleren om in nieuwe technologieën te investeren. Deze verordening moedigt actief eco-innovatie aan en voorziet in een mechanisme dat rekening moet kunnen houden met toekomstige technologische ontwikkelingen. Uit ervaring is gebleken dat eco-innovaties met succes hebben bijgedragen tot de kosteneffectiviteit van Verordeningen (EG) nr. 443/2009 en (EU) nr. 510/2011 en tot de vermindering van werkelijke CO2-emissies. Deze modaliteit moet derhalve worden gehandhaafd en het toepassingsgebied moet worden uitgebreid naar het stimuleren van efficiëntieverbeteringen van aircosystemen.

(28)

Er moet echter een evenwicht worden gewaarborgd tussen de stimulering van eco-innovaties en van de technologieën waarvan het emissiereductie-effect tijdens de officiële testprocedure is aangetoond. Dientengevolge is het aangewezen een maximum te handhaven voor eco-innovatiebesparingen die een fabrikant in aanmerking mag nemen om te bepalen of het streefcijfer is gehaald. De Commissie moet de mogelijkheid krijgen het niveau van dat maximum te herzien, met name om rekening te houden met de effecten van de verandering van de officiële testprocedure. Ook moet worden verduidelijkt hoe de besparingen moeten worden berekend met het oog op de naleving van het streefcijfer.

(29)

Duurzame en lichte onderdelen zijn van belang om het energieverbruik en de CO2-emissies van nieuwe voertuigen te doen dalen. Om de transitie naar emissievrije en emissiearme mobiliteit te ondersteunen, moeten deze onderdelen verder worden ontwikkeld en in gebruik worden genomen.

(30)

Bij Richtlijn 2007/46/EG van het Europees Parlement en de Raad (13) is een geharmoniseerd kader vastgesteld met administratieve bepalingen en algemene technische eisen voor de goedkeuring van alle nieuwe voertuigen die binnen het toepassingsgebied van die richtlijn vallen. De entiteit die verantwoordelijk is voor de naleving van deze verordening, moet dezelfde zijn als die welke verantwoordelijk is voor alle aspecten van het typegoedkeuringsproces overeenkomstig Richtlijn 2007/46/EG en voor het garanderen van de conformiteit van de productie.

(31)

Voor voertuigen voor speciale doeleinden als omschreven in bijlage II bij Richtlijn 2007/46/EG gelden specifieke typegoedkeuringsvereisten, en zij moeten derhalve van het toepassingsgebied van deze verordening worden uitgesloten.

(32)

In gevallen waarin emissievrije lichte bedrijfsvoertuigen met een referentiemassa van meer dan 2 610 kg of meer dan 2 840 kg, naargelang van het geval, alleen wegens de massa van het energieopslagsysteem buiten het toepassingsgebied van deze verordening zouden vallen, moet worden toegestaan dat die voertuigen meetellen als voertuigen die onder het toepassingsgebied vallen.

(33)

Het gaat niet op dezelfde methode te gebruiken ter vaststelling van de emissiereductiestreefcijfers voor fabrikanten van grote aantallen als voor fabrikanten van kleine aantallen die op grond van de in deze verordening vastgestelde criteria als onafhankelijk worden beschouwd. Deze fabrikanten van kleine aantallen moeten de mogelijkheid krijgen andere emissiereductiestreefcijfers aan te vragen die in verhouding staan tot het technologisch potentieel van de voertuigen van een welbepaalde fabrikant om hun specifieke CO2-emissies te verminderen, alsook tot de kenmerken van de betrokken marktsegmenten.

(34)

Gelet op de onevenredige gevolgen die voor de kleinste fabrikanten zouden volgen uit de naleving van de specifieke, op het praktisch nut van het voertuig gebaseerde emissiestreefcijfers, alsook op de hoge administratieve last van de afwijkingsprocedure en de marginale CO2-emissiereductie die de door hen verkochte voertuigen opleveren, dienen fabrikanten die verantwoordelijk zijn voor minder dan 1 000 jaarlijks in de Unie geregistreerde nieuwe personenauto's en nieuwe lichte bedrijfsvoertuigen te worden vrijgesteld van het toepassingsgebied van het specifieke emissiestreefcijfer en de bijdragen voor overtollige emissies. Wanneer een fabrikant voor wie een vrijstelling geldt echter toch een afwijking aanvraagt en krijgt toegekend, moet die fabrikant ertoe worden verplicht dat afwijkende streefcijfer na te leven.

(35)

De procedure voor het verlenen van afwijkingen van het streefcijfer voor het gehele EU-wagenpark van 95 g CO2/km aan nichefabrikanten van auto's waarborgt dat de emissiereductie-inspanningen die deze nichefabrikanten moeten leveren in overeenstemming zijn met die welke grote fabrikanten met betrekking tot dat streefcijfer leveren. Het is wenselijk dat die fabrikanten in de toekomst ook nog steeds de mogelijkheid hebben om een afwijking te krijgen van de streefcijfers die van 2025 tot en met 2028 van toepassing zullen zijn.

(36)

Bij het vaststellen van de gemiddelde specifieke CO2-emissies voor alle nieuwe personenauto's en nieuwe lichte bedrijfsvoertuigen die in de Unie worden geregistreerd waarvoor de fabrikanten verantwoordelijk zijn, moet rekening worden gehouden met alle personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen, ongeacht hun massa of andere kenmerken, naargelang het geval. Alhoewel Verordening (EG) nr. 715/2007 niet van toepassing is op personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen met een referentiemassa van meer dan 2 610 kg waarvoor geen uitbreiding van de typegoedkeuring geldt overeenkomstig artikel 2, lid 2, van die verordening, moeten de emissies voor deze voertuigen worden gemeten volgens dezelfde meetprocedures als die welke krachtens Verordening (EG) nr. 715/2007 zijn gespecificeerd, met name de procedures in Verordening (EG) nr. 692/2008 van de Commissie (14) en in Verordening (EU) 2017/1151, en de correlatieprocedures die op grond van Verordeningen (EG) nr. 443/2009 en (EU) nr. 510/2011 zijn vastgesteld, in het bijzonder de Uitvoeringsverordeningen (EU) 2017/1152 en (EU) 2017/1153. De aldus verkregen CO2-emissiewaarden moeten worden vermeld op het conformiteitscertificaat van het voertuig om ze in de monitoringregeling te kunnen opnemen.

(37)

De specifieke CO2-emissies van voltooide lichte bedrijfsvoertuigen moeten worden toegewezen aan de fabrikant van het basisvoertuig.

(38)

Er moet rekening worden gehouden met de specifieke situatie van fabrikanten van lichte bedrijfsvoertuigen die incomplete voertuigen produceren waarvoor de typegoedkeuring in meerdere fasen plaatsvindt. Hoewel die fabrikanten verantwoordelijk zijn voor het halen van de CO2-emissiestreefcijfers, moeten zij de mogelijkheid krijgen met redelijke zekerheid de CO2-emissies van de voltooide voertuigen te voorspellen. De Commissie moet waarborgen dat die behoeften in de op grond van Verordening (EG) nr. 715/2007 vastgestelde uitvoeringsmaatregelen terdege in aanmerking worden genomen.

(39)

Teneinde over de nodige flexibiliteit te beschikken om de in deze verordening vastgestelde streefcijfers te verwezenlijken, kunnen fabrikanten op open, transparante en niet-discriminerende basis overeenkomen een groep te vormen. De looptijd van een overeenkomst tot groepsvorming mag ten hoogste vijf jaar bedragen, maar moet kunnen worden verlengd. Fabrikanten die deel uitmaken van een groep worden geacht de streefcijfers van deze verordening te hebben gehaald als de gemiddelde emissies van de groep als geheel niet hoger liggen dan het specifieke emissiestreefcijfer voor de groep.

(40)

De mogelijkheid voor fabrikanten om een groep te vormen is een kosteneffectieve wijze gebleken om naleving van de CO2-emissiestreefcijfers te bereiken, met name door naleving voor fabrikanten die een beperkt gamma voertuigen produceren te vergemakkelijken. Om de concurrentieneutraliteit te verbeteren, moet de Commissie de bevoegdheid krijgen de voorwaarden te verduidelijken waaronder onafhankelijke fabrikanten een groep mogen vormen, zodat zij in een positie kunnen komen die gelijkwaardig is met die van verbonden ondernemingen.

(41)

Om te garanderen dat de streefcijfers van deze verordening worden gehaald, is een robuust handhavingsmechanisme noodzakelijk.

(42)

Teneinde de krachtens deze verordening vereiste reducties van CO2-emissies te realiseren, is het tevens essentieel dat de emissies van voertuigen tijdens het gebruik voldoen aan de bij de typegoedkeuring bepaalde CO2-waarden. Derhalve moet de Commissie bij de berekening van de gemiddelde specifieke CO2-emissies van een fabrikant rekening kunnen houden met elke systemische niet-conformiteit die typegoedkeuringsinstanties vaststellen betreffende de CO2-emissies van voertuigen tijdens het gebruik.

(43)

Om dergelijke maatregelen te kunnen nemen moet de Commissie de bevoegdheid worden verleend een procedure vast te stellen en ten uitvoer te leggen om te controleren of de CO2-emissies van voertuigen tijdens het gebruik ervan, als bepaald overeenkomstig de WLTP, overeenstemmen met de CO2-emissiewaarden als geregistreerd op de conformiteitscertificaten. Bij de ontwikkeling van die procedure moet bijzondere aandacht worden geschonken aan het vaststellen van methoden, met inbegrip van het gebruik van gegevens van boordapparatuur voor het monitoren van het brandstof- en/of energieverbruik, om strategieën op het spoor te komen die ervoor zorgen dat de CO2-prestaties van een voertuig kunstmatig worden verbeterd in de testprocedures van de typegoedkeuring. Indien er bij deze controles afwijkingen of strategieën worden gevonden die ervoor zorgen dat de CO2-prestaties van een voertuig kunstmatig worden verbeterd, moet dit worden beschouwd als een voldoende grond om te vermoeden dat er een ernstig risico bestaat op niet-naleving van de in Verordening (EU) 2018/858 van het Europees Parlement en de Raad (15) en Verordening (EG) nr. 715/2007 vastgestelde voorschriften, en de lidstaten moeten op basis daarvan de nodige maatregelen nemen overeenkomstig hoofdstuk XI van Verordening (EU) 2018/858.

(44)

De specifieke CO2-emissies van nieuwe personenauto's en nieuwe lichte bedrijfsvoertuigen worden in de Unie op geharmoniseerde basis gemeten overeenkomstig de WLTP. Om de administratieve last van deze verordening tot een minimum te beperken, moet de naleving ervan worden gemeten aan de hand van de registratiegegevens van nieuwe personenauto's en nieuwe lichte bedrijfsvoertuigen in de Unie. Deze gegevens moeten door de lidstaten worden verzameld en aan de Commissie worden gerapporteerd. Om de samenhang te garanderen tussen de gegevens die gebruikt worden om de naleving te beoordelen, moeten de regels voor het verzamelen en rapporteren van die gegevens zo veel mogelijk worden geharmoniseerd. De verantwoordelijkheid van de bevoegde instanties om correcte en volledige gegevens te verstrekken moet derhalve duidelijk worden vermeld, alsmede de noodzaak van doeltreffende samenwerking tussen die instanties en de Commissie bij de aanpak van problemen betreffende de kwaliteit van gegevens.

(45)

De vraag of fabrikanten voldoen aan de streefcijfers van deze verordening, moet op het niveau van de Unie worden beoordeeld. Fabrikanten met hogere gemiddelde specifieke CO2-emissies dan die welke uit hoofde van deze verordening zijn toegestaan, moeten voor elk kalenderjaar een bijdrage voor overtollige emissies betalen. De bijdragen voor overtollige emissies moeten worden beschouwd als ontvangsten voor de algemene begroting van de Unie. De Commissie moet in haar evaluatie van 2023 nagaan of het mogelijk is de bedragen van de bijdragen voor overtollige emissies toe te wijzen aan een specifiek fonds of een relevant programma dat erop gericht is een rechtvaardige transitie naar emissievrije mobiliteit te waarborgen en de omscholing, bijscholing en andere opleidingen in vaardigheden van werknemers in de automobielsector te ondersteunen.

(46)

Nationale maatregelen die de lidstaten overeenkomstig artikel 193 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) handhaven of invoeren, mogen, gezien het doel van en de procedures vastgelegd in deze verordening, geen aanvullende of strengere sancties opleggen aan fabrikanten die de streefcijfers die deze verordening hen oplegt niet halen.

(47)

Deze verordening laat de volledige toepassing van de Uniale mededingingsregels onverlet.

(48)

De doeltreffendheid van de in deze verordening vastgelegde streefcijfers om de CO2-emissies daadwerkelijk te verminderen, hangt sterk af van de vraag of de officiële testprocedure representatief is voor de werkelijkheid. Volgens wetenschappelijk advies 1/2016 van het mechanisme voor wetenschappelijk advies (SAM) getiteld "Closing the gap between light-duty vehicle real-world CO2 emissions and laboratory testing" (De kloof dichten tussen de daadwerkelijke CO2-emissies van lichte voertuigen en de resultaten van laboratoriumtesten) en de aanbeveling van het Europees Parlement aan de Raad en de Commissie van 4 april 2017 naar aanleiding van zijn onderzoek naar emissiemetingen in de automobielsector (16) moet een mechanisme worden ingevoerd om na te gaan of de CO2-emissie- en energieverbruikwaarden van voertuigen die zijn bepaald volgens de WLTP representatief zijn voor de werkelijkheid. De meest betrouwbare manier om te waarborgen dat typegoedkeuringswaarden representatief zijn voor de werkelijkheid is gebruik te maken van gegevens van boordapparatuur voor het monitoren van het brandstof- en/of energieverbruik. De Commissie moet derhalve de bevoegdheid krijgen de nodige procedures te ontwikkelen om de gegevens over brandstof- en energieverbruik die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van dergelijke beoordelingen te verzamelen en te verwerken en ervoor te zorgen dat deze gegevens publiek beschikbaar zijn, met inachtneming van de bescherming van eventuele persoonsgegevens. Bovendien is het met het oog op het waarborgen van de beschikbaarheid van gegevens over brandstof- en energieverbruik van door batterijen aangedreven elektrische voertuigen en voertuigen met een aandrijflijn die werkt op gasvormige brandstoffen, waaronder waterstof, wenselijk dat onverwijld werk wordt gemaakt van de normering van boordapparatuur voor het monitoren van het brandstof- en/of energieverbruik voor dit soort voertuigen, als onderdeel van de uitvoering van Verordening (EU) 2017/1151.

(49)

Daarnaast moet de Commissie beoordelen hoe gegevens in verband met het brandstof- en energieverbruik kunnen helpen om ervoor te zorgen dat de CO2-emissies van een voertuig die worden bepaald aan de hand van de WLTP representatief blijven voor de werkelijke emissies in de loop van de tijd voor alle fabrikanten, en meer bepaald hoe deze gegevens kunnen worden gebruikt om toezicht te houden op de kloof tussen de CO2-emissies die worden gemeten in het laboratorium en de werkelijke CO2-emissies en om indien nodig te voorkomen dat deze kloof groter wordt.

(50)

Het is van belang de emissies van personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen gedurende de volledige levenscyclus te beoordelen op het niveau van de Unie. Met het oog hierop moet de Commissie uiterlijk in 2023 evalueren of het mogelijk is een gemeenschappelijke methode van de Unie te ontwikkelen voor de beoordeling en consistente gegevensrapportering met betrekking tot de CO2-emissies gedurende de volledige levenscyclus van dergelijke voertuigen die in de Unie in de handel zijn gebracht. De Commissie moet follow-upmaatregelen nemen, met inbegrip van wetgevingsvoorstellen in voorkomend geval.

(51)

In 2024 zal de voortgang uit hoofde van Verordening (EU) 2018/842 en Richtlijn 2003/87/EG worden beoordeeld. Bijgevolg moet de doeltreffendheid van deze verordening in 2023 uitgebreid worden beoordeeld om een gecoördineerde en samenhangende beoordeling van de uit hoofde van al die instrumenten uitgevoerde maatregelen mogelijk te maken. In het kader van die beoordeling van 2023, moet de Commissie ook een duidelijk traject uittekenen voor verdere CO2-emissiereducties voor personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen na 2030, teneinde aanzienlijk bij te dragen aan de verwezenlijking van de langetermijndoelstelling van de Overeenkomst van Parijs. Het verslag over die beoordeling moet zo nodig vergezeld gaan van een voorstel tot wijziging van deze verordening.

(52)

Om eenvormige voorwaarden voor de tenuitvoerlegging van deze verordening te waarborgen, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend in verband met het specificeren van gedetailleerde voorwaarden voor groepsafspraken, de vaststelling van gedetailleerde regels inzake procedures voor de monitoring en rapportering van gegevens over gemiddelde emissies en inzake de toepassing van de bijlagen II en III, de vaststelling van gedetailleerde regels inzake de procedures voor het rapporteren over de afwijkingen die naar aanleiding van verificaties worden vastgesteld in de CO2-emissies van voertuigen tijdens het gebruik ervan en het in aanmerking nemen van die afwijkingen bij het berekenen van de gemiddelde specifieke CO2-emissies van een fabrikant, het bepalen van de middelen voor het innen van de bijdragen voor overtollige emissies, de bekendmaking van de prestaties van fabrikanten, de vaststelling van gedetailleerde voorschriften voor een procedure ter goedkeuring van innoverende technologieën of innoverende technologiepakketten, de vaststelling van een gedetailleerde procedure voor het verzamelen en verwerken van de parameters inzake de werkelijke CO2-emissies en het werkelijke brandstof- of energieverbruik van personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen, de vaststelling van de procedures voor het uitvoeren van de verificaties ter bepaling of (i) de CO2-emissie- en brandstofverbruikswaarden die zijn opgenomen in de conformiteitscertificaten overeenstemmen met de CO2-emissies en het brandstofverbruik van voertuigen tijdens het gebruik, en of (ii) er sprake is van eventuele strategieën aan boord of met betrekking tot de in de steekproef opgenomen voertuigen die de prestaties van het voertuig op kunstmatige wijze verbeteren in de voor typegoedkeuring uitgevoerde tests, alsook het bepalen van de correlatieparameters die nodig zijn om rekening te houden met eventuele veranderingen in de regelgevende testprocedure voor het meten van specifieke CO2-emissies. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad (17).

(53)

Teneinde niet-essentiële onderdelen in de bepalingen van deze verordening te wijzigen of te vervolledigen, naargelang het geval, moet aan de Commissie de bevoegdheid worden overgedragen om overeenkomstig artikel 290 VWEU handelingen vast te stellen tot wijziging van de gegevensvereisten en gegevensparameters die zijn vastgelegd in de bijlagen II en III bij deze verordening, tot vaststelling van regels betreffende de interpretatie van de criteria op basis waarvan bepaalde fabrikanten in aanmerking kunnen komen voor een afwijking, de inhoud van de aanvragen, alsmede de inhoud en beoordeling van de programma's voor de beperking van de specifieke CO2-emissies, tot wijziging van bijlage I, deel A, van deze verordening met het oog op de vaststelling van formules voor het berekenen van de afwijkende streefcijfers voor nichefabrikanten, tot bijstelling van de totale bijdrage van innoverende technologieën aan de vermindering van de gemiddelde specifieke CO2-emissies van een fabrikant met ingang van 2025, tot bepaling van de leidende beginselen en criteria om de procedures voor het uitvoeren van de verificaties vast te stellen, tot het nemen van de maatregelen om de waarden M0 en TM0 aan te passen en tot aanpassing van de formules voor het berekenen van de specifieke emissiestreefcijfers om rekening te houden met de verandering van de regelgevende testprocedure. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen gebeuren in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven (18). Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten, en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van de gedelegeerde handelingen.

(54)

Verordeningen (EG) nr. 443/2009 en (EU) nr. 510/2011 moeten met ingang van 1 januari 2020 worden ingetrokken.

(55)

Daar de doelstellingen van deze verordening, namelijk het vaststellen van prestatievereisten inzake CO2-emissies voor nieuwe personenauto's en nieuwe lichte bedrijfsvoertuigen, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt, maar vanwege de omvang en gevolgen ervan beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken,

—

2 personenauto's in 2020,

—

1,67 personenauto's in 2021,

—

1,33 personenauto's in 2022,

—

1 personenauto vanaf 2023,

(1)

Krachtens Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en van de Raad tot vaststelling van het douanewetboek van de Unie (2) (hierna "het wetboek" genoemd) moeten alle uitwisselingen van gegevens tussen douaneautoriteiten onderling en tussen marktdeelnemers en douaneautoriteiten, alsmede de opslag van deze gegevens, geschieden met behulp van elektronische gegevensverwerkingstechnieken.

(2)

In het wetboek wordt het gebruik van andere middelen voor de uitwisseling en opslag van informatie dan de in artikel 6, lid 1, ervan bedoelde elektronische gegevensverwerkingstechnieken echter gedurende een overgangsperiode toegestaan, voor zover de voor de toepassing van de bepalingen van het wetboek benodigde elektronische systemen nog niet operationeel zijn. Die overgangsperiode moet ten laatste op 31 december 2020 aflopen.

(3)

Overeenkomstig het wetboek moeten de lidstaten met de Commissie samenwerken om de elektronische systemen voor de uitwisseling en de opslag van douane-informatie te ontwikkelen, onderhouden en gebruiken, en moet de Commissie een werkprogramma opstellen ten aanzien van de ontwikkeling en de uitrol van deze elektronische systemen.

(4)

Het werkprogramma werd vastgesteld bij Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/578 van de Commissie (3). Het bevat een lijst van 17 elektronische systemen die moeten worden ontwikkeld voor de toepassing van het wetboek, ofwel door de lidstaten alleen (in het geval van systemen die op nationaal niveau moeten worden beheerd; hierna de "nationale systemen" genoemd), ofwel in nauwe samenwerking tussen de lidstaten en de Commissie (in het geval van systemen die voor de hele Unie gelden en waarvan sommige uit zowel nationale als Uniecomponenten bestaan; hierna de "trans-Europese systemen" genoemd).

(5)

In het werkprogramma is een planning vastgesteld voor de implementatie van deze nationale en trans-Europese systemen.

(6)

De overgang naar een volledig gebruik van elektronische systemen voor interacties tussen marktdeelnemers en douaneautoriteiten, en tussen douaneautoriteiten onderling, zal het mogelijk maken de vereenvoudigingen waarin het wetboek voorziet ten volle effect te laten sorteren, wat zal leiden tot een betere uitwisseling van informatie tussen de partijen, een doeltreffender registratie van de aankomst, het douanevervoer en het uitgaan van goederen, gecentraliseerde vrijmaking en geharmoniseerde douanecontroles in het gehele douanegebied van de Unie, waardoor administratieve kosten en rompslomp, fouten in en fraude bij douaneaangiften, en "invoerkantoorshopping" worden teruggedrongen.

(7)

De installatie van de elektronische systemen vereist van de Commissie en de lidstaten dat de gegevenselementen op basis van de internationaal aanvaarde gegevensmodellen worden geharmoniseerd, zoals vereist door het wetboek, dat er geld en tijd worden geïnvesteerd, en, in sommige gevallen, dat bestaande elektronische systemen weer helemaal opnieuw worden geprogrammeerd. De lidstaten hebben de ontwikkeling van die elektronische systemen verschillend gepland, wat tot verschillen in het tijdstip van invoering van die systemen in de Unie heeft geleid. Het is belangrijk om de elektronische systemen in de correcte volgorde in te voeren, aangezien zij nauw met elkaar zijn verbonden. Vertragingen in de ontwikkeling van het ene systeem zullen daarom onvermijdelijk leiden tot vertragingen in de ontwikkeling van andere systemen. Het wetboek (inclusief de einddatum voor de overgangsmaatregelen op 31 december 2020) is in 2013 vastgesteld, maar de voorschriften om het wetboek aan te vullen en uit te voeren, namelijk Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie (4), Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447 van de Commissie (5) en Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/341 van de Commissie (6), werden pas in 2015 en 2016 bekendgemaakt. Daardoor is vertraging opgelopen bij het vaststellen van de functionele en technische specificaties die nodig zijn voor het ontwikkelen van de elektronische systemen.

(8)

Hoewel artikel 278 van het wetboek één uiterste termijn voor de uitrol van alle in dat artikel bedoelde systemen bevat, namelijk 31 december 2020, en ondanks de inspanningen van de Unie en een aantal lidstaten op budgettair en operationeel niveau om het werk binnen de gestelde termijn te voltooien, is duidelijk geworden dat sommige systemen op die datum slechts gedeeltelijk kunnen worden uitgerold. Dit betekent dat er na die datum nog bepaalde reeds bestaande niet-elektronische systemen zullen moeten worden gebruikt. Bij ontstentenis van wetswijzigingen ter verlenging van deze termijn zullen bedrijven en douaneautoriteiten niet in staat zijn hun taken en juridische verplichtingen met betrekking tot douanewerkzaamheden uit te voeren.

(9)

Na 31 december 2020 dienen de werkzaamheden aan drie groepen systemen te worden voortgezet. De eerste groep wordt gevormd door de nationale elektronische systemen voor kennisgevingen van aankomst, aanbrengen, aangiften van tijdelijke opslag en douaneaangiften voor goederen die het douanegebied van de Unie zijn binnengebracht (inclusief de bijzondere regelingen, met uitzondering van passieve veredeling) die een upgrade moeten krijgen of opgezet moeten worden om rekening te houden met bepaalde eisen van het wetboek, zoals de harmonisatie van de gegevensvereisten die in die systemen moeten worden ingevoerd. De tweede groep wordt gevormd door bestaande elektronische systemen die een upgrade moeten krijgen om zo rekening te houden met bepaalde eisen van het wetboek, zoals de harmonisatie van de gegevensvereisten die in de systemen moeten worden ingevoerd. Deze groep bestaat uit drie trans-Europese systemen (het systeem voor summiere aangiften bij binnenbrengen, het systeem voor het externe en interne douanevervoer en het systeem voor goederen die het douanegebied van de Unie verlaten) en uit het nationale uitvoersysteem (inclusief de uitvoercomponent van het nationale systeem bijzondere regelingen). De derde groep bestaat uit drie nieuwe trans-Europese elektronische systemen (systemen voor zekerheidstellingen voor mogelijke of bestaande douaneschulden, de douanestatus van goederen en gecentraliseerde vrijmaking). Om deze systemen in de periode tot eind 2025 uit te rollen, heeft de Commissie samen met de lidstaten een gedetailleerd tijdschema opgesteld.

(10)

Overeenkomstig de nieuwe planning voor het ontwikkelen van de elektronische systemen moet de in het wetboek vastgestelde periode gedurende welke andere middelen voor de uitwisseling en opslag van informatie dan de in artikel 6, lid 1, van het wetboek bedoelde elektronische gegevensverwerkingstechnieken op overgangsbasis kunnen worden gebruikt, voor de eerste groep elektronische systemen tot 2022 worden verlengd en voor de tweede en derde groep tot 2025.

(11)

Ten aanzien van de andere systemen die moeten worden opgezet voor de toepassing van het wetboek, moet de algemene einddatum van 31 december 2020 blijven gelden voor het gebruik van andere middelen voor de uitwisseling en opslag van informatie dan de in artikel 6, lid 1, van het wetboek bedoelde gegevensverwerkingstechnieken.

(12)

Om het Europees Parlement en de Raad in staat te stellen toezicht te houden op de uitrol van alle elektronische systemen die noodzakelijk zijn voor de toepassing van de bepalingen van het wetboek als bedoeld in artikel 278 daarvan, dient de Commissie regelmatig verslag uit te brengen over de geboekte vooruitgang en de verwezenlijking van de tussentijdse doelstellingen binnen de vastgestelde termijnen. De lidstaten moeten de Commissie hiertoe tweemaal per jaar de nodige informatie doen toekomen. Zodra alle elektronische systemen operationeel zijn, dient de Commissie te beoordelen of die systemen geschikt zijn voor het beoogde doel door binnen een jaar na de eerste dag waarop zij allemaal operationeel zijn een geschiktheidscontrole uit te voeren.

(13)

Het wetboek moet dus dienovereenkomstig worden gewijzigd,

1)

Artikel 278 wordt vervangen door:

2)

Het volgende artikel wordt ingevoegd:

3)

Artikel 279 wordt vervangen door:

(1)

In de landbouw- en voedselvoorzieningsketen komen vaak aanzienlijke onevenwichtigheden in de onderhandelingspositie tussen leveranciers en afnemers van landbouw- en voedingsproducten voor. Die onevenwichtigheden wat betreft de onderhandelingspositie leiden waarschijnlijk tot oneerlijke handelspraktijken wanneer grotere en machtigere handelspartners bepaalde praktijken of contractuele regelingen die in verband met een verkooptransactie voor hen voordelig zijn, trachten door te drukken. Dergelijke praktijken kunnen bijvoorbeeld: sterk afwijken van goed handelsgedrag, in strijd zijn met de goede trouw en een eerlijke behandeling, en door een handelspartner eenzijdig worden opgelegd aan een andere partner; een ongerechtvaardigde en onevenredige overdracht van het economische risico van een handelspartner aan een andere handelspartner opleggen; of een aanzienlijk onevenwicht tussen rechten en verplichtingen aan een handelspartner opleggen. Bepaalde praktijken kunnen manifest oneerlijk zijn, zelfs indien zij door beide partijen zijn overeengekomen. Met het oog op het terugdringen van dergelijke praktijken die waarschijnlijk een negatieve invloed op de levensstandaard van de landbouwbevolking hebben, moet op Unieniveau een minimumnorm ter bescherming tegen oneerlijke handelspraktijken worden vastgesteld. De benadering van minimale harmonisatie van deze richtlijn biedt de lidstaten de mogelijkheid nationale regels vast te stellen of te handhaven die verder gaan dan de in deze richtlijn vermelde oneerlijke handelspraktijken.

(2)

De Commissie heeft het functioneren van de voedselvoorzieningsketen, inclusief het bestaan van oneerlijke handelspraktijken, sinds 2009 in drie publicaties (de mededeling van de Commissie van 28 oktober 2009 — Een beter werkende voedselvoorzieningsketen in Europa, de mededeling van de Commissie van 15 juli 2014 — Bestrijding van oneerlijke handelspraktijken tussen ondernemingen in de voedselvoorzieningsketen, en het verslag van de Commissie van 29 januari 2016 over oneerlijke handelspraktijken tussen ondernemingen in de voedselvoorzieningsketen) van naderbij bezien. De Commissie heeft een voorstel gedaan voor de wenselijke kenmerken van nationale en vrijwillige beheerkaders die zich buigen over oneerlijke handelspraktijken in de voedselvoorzieningsketen. Het juridisch kader of de vrijwillige beheerregelingen in de lidstaten zijn niet van al die kenmerken voorzien, waardoor het bestaan van dergelijke praktijken nog steeds onderwerp is van politiek debat in de Unie.

(3)

In 2011 heeft het door de Commissie geleide Forum op hoog niveau voor een beter werkende voedselvoorzieningsketen zijn goedkeuring gehecht aan een reeks beginselen inzake goede praktijken in verticale relaties binnen de voedselvoorzieningsketen die waren overeengekomen door organisaties die een meerderheid van de marktdeelnemers in de voedselvoorzieningsketen vertegenwoordigen. Die beginselen liggen ten grondslag aan het in 2013 gelanceerde initiatief voor de toeleveringsketen (Supply Chain Initiative).

(4)

Het Europees Parlement heeft in zijn resolutie van 7 juni 2016 over oneerlijke handelspraktijken in de voedselvoorzieningsketen (4) de Commissie verzocht een voorstel in te dienen voor een juridisch kader van de Unie inzake oneerlijke handelspraktijken. De Raad heeft in zijn conclusies van 12 december 2016 over het versterken van de positie van landbouwers in de voedselvoorzieningsketen en het aanpakken van oneerlijke handelspraktijken de Commissie verzocht om tijdig een effectbeoordeling uit te voeren met het oog op de indiening van een voorstel voor een Uniewetgevingskader of niet-wetgevingsmaatregelen om oneerlijke handelspraktijken aan te pakken. De Commissie heeft na een openbare raadpleging en gerichte raadplegingen een effectbeoordeling opgesteld. Daarnaast verstrekte zij tijdens het wetgevingsproces informatie waaruit blijkt dat grote marktdeelnemers een aanzienlijk deel van de totale waarde van de productie vertegenwoordigen.

(5)

In de landbouw- en voedselvoorzieningsketen zijn in de verschillende stadia van de productie, verwerking, marketing, distributie en detailverkoop van landbouw- en voedingsproducten verschillende marktdeelnemers actief. Die keten is veruit het belangrijkste kanaal om landbouw- en voedingsproducten "van boer tot bord" te krijgen. Die marktdeelnemers verhandelen landbouw- en voedingsproducten, dat wil zeggen primaire landbouwproducten, met inbegrip van visserij- en aquacultuurproducten, als vermeld in bijlage I bij het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), alsmede voedingsproducten die niet in die bijlage zijn vermeld, maar die op basis van in die bijlage vermelde producten zijn verwerkt voor gebruik als levensmiddel.

(6)

Hoewel alle vormen van economische activiteit gepaard gaan met een zakelijk risico, wordt de landbouwproductie bij uitstek door onzekerheid geplaagd vanwege de afhankelijkheid van biologische processen en vanwege de blootstelling aan de weersomstandigheden. Die onzekerheid wordt nog versterkt doordat landbouw- en voedingsproducten in meerdere of mindere mate bederfelijk en seizoensgebonden zijn. In de context van een landbouwbeleid dat beduidend meer marktgeoriënteerd is dan in het verleden, is bescherming tegen oneerlijke handelspraktijken belangrijker geworden voor marktdeelnemers die actief zijn in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen.

(7)

Dergelijke oneerlijke handelspraktijken kunnen in het bijzonder een negatieve invloed hebben op de levensstandaard van de landbouwbevolking. Die invloed wordt begrepen als een rechtstreekse invloed die betrekking heeft op landbouwproducenten en hun organisaties als leveranciers, of als een indirecte invloed, via een cascade aan gevolgen van de oneerlijke handelspraktijken in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen op een manier die een negatieve weerslag heeft op de primaire producenten in die keten.

(8)

De meeste, maar niet alle lidstaten hebben specifieke nationale regels ter bescherming van leveranciers tegen oneerlijke handelspraktijken in de relaties tussen ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen. Waar een beroep kan worden gedaan op het contractenrecht of op zelfregulerende initiatieven, wordt de praktische waarde van die verhaalmogelijkheden beperkt door de vrees voor commerciële vergeldingtegen een klager en de daarmee verband houdende financiële risico's wanneer zulke praktijken worden betwist. Bepaalde lidstaten met specifieke regels inzake oneerlijke handelspraktijken hebben daarom administratieve autoriteiten belast met de handhaving van dergelijke regels. De regels inzake oneerlijke handelspraktijken van de lidstaten, voor zover die regels al bestaan, verschillen onderling evenwel aanzienlijk.

(9)

Het aantal marktdeelnemers en hun grootte verschillen naargelang van hun positie in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen. Verschillen in onderhandelingspositie, die overeenstemmen met de mate waarin de leverancier economisch afhankelijk is van de afnemer, zullen er waarschijnlijk toe leiden dat grotere marktdeelnemers oneerlijke handelspraktijken opleggen aan kleinere marktdeelnemers. Een dynamische aanpak die gebaseerd is op de relatieve omvang van de leverancier en de afnemer qua omzet moet een betere bescherming bieden tegen oneerlijke handelspraktijken voor marktdeelnemers die er het meest behoefte aan hebben. Oneerlijke handelspraktijken zijn vooral schadelijk voor kleine en middelgrote ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen. Ondernemingen die groter zijn dan kleine en middelgrote ondernemingen maar die een jaarlijkse omzet hebben die 350 000 000 EUR niet overschrijdt, moeten tevens tegen oneerlijke handelspraktijken worden beschermd om te vermijden dat de kosten van dergelijke praktijken aan landbouwproducenten worden doorgerekend. Het cascade-effect op landbouwproducenten lijkt vooral van belang voor ondernemingen met een jaarlijkse omzet van maximaal 350 000 000 EUR. De bescherming van tussenleveranciers van landbouw- en voedingsproducten, met inbegrip van verwerkte producten, kan ook dienen ter voorkoming van een verlegging van de handel weg van landbouwproducenten en hun verenigingen, die verwerkte producten produceren, naar niet-beschermde leveranciers.

(10)

De bescherming waarin deze verordening voorziet, dient ten goede te komen aan landbouwproducenten en natuurlijke of rechtspersonen die landbouw- en voedingsproducten leveren, met inbegrip van al dan niet erkende producentenorganisaties en al dan niet erkende verenigingen van producentenorganisaties, naargelang van hun relatieve onderhandelingspositie. Die producentenorganisaties en verenigingen van producentenorganisaties omvatten coöperaties. Die producenten en personen zijn in het bijzonder kwetsbaar voor oneerlijke handelspraktijken en zijn het minst in staat die te weerstaan zonder negatieve gevolgen voor hun economische levensvatbaarheid. Wat betreft de categorieën van leveranciers die uit hoofde van deze richtlijn dienen te worden beschermd, moet worden opgemerkt dat een aanzienlijk deel van de uit landbouwers bestaande coöperaties ondernemingen zijn die groter zijn dan kleine en middelgrote ondernemingen maar die een jaarlijkse omzet hebben die 350 000 000 EUR niet overschrijdt.

(11)

Deze richtlijn moet van toepassing zijn op handelstransacties, ongeacht of deze worden uitgevoerd tussen ondernemingen of tussen ondernemingen en overheidsinstanties, aangezien overheidsinstanties bij de aankoop van landbouw- en voedingsproducten dezelfde normen moeten respecteren. Deze richtlijn moet van toepassing zijn op alle overheidsinstanties die als afnemer optreden.

(12)

Leveranciers in de Unie moeten niet alleen worden beschermd tegen oneerlijke handelspraktijken van afnemers die zijn gevestigd in dezelfde lidstaat als de leverancier of in een andere lidstaat dan de leverancier, maar ook tegen oneerlijke handelspraktijken van afnemers die buiten de Unie zijn gevestigd. Eventuele onbedoelde gevolgen, zoals de keuze van de vestigingsplaats op basis van de toepasselijke regels, zouden door een dergelijke bescherming worden vermeden. Buiten de Unie gevestigde leveranciers moeten ook bescherming genieten tegen oneerlijke handelspraktijken bij de verkoop van landbouw- en voedingsproducten in de Unie. Niet alleen zijn dergelijke leveranciers mogelijk even kwetsbaar voor oneerlijke handelspraktijken, maar een ruimer toepassingsgebied zou tevens de onbedoelde verlegging van de handel naar niet-beschermde leveranciers, hetgeen de bescherming van leveranciers in de Unie zou ondergraven, kunnen voorkomen.

(13)

Bepaalde ondersteunende diensten die verband houden met de verkoop van landbouw- en voedingsproducten moeten in het toepassingsgebied van deze richtlijn worden opgenomen.

(14)

Deze richtlijn moet van toepassing zijn op het handelsgedrag van grotere marktdeelnemers jegens marktdeelnemers met een slechtere onderhandelingspositie. Een passende benadering van de relatieve onderhandelingspositie is de jaarlijkse omzet van de verschillende marktdeelnemers. Hoewel het een benadering is, biedt dit criterium marktdeelnemers voorspelbaarheid wat betreft hun rechten en verplichtingen uit hoofde van deze richtlijn. Een bovengrens moet voorkomen dat bescherming wordt geboden aan marktdeelnemers die niet kwetsbaar zijn, of aanzienlijk minder kwetsbaar zijn dan hun kleinere partners of concurrenten. Daarom voorziet deze richtlijn in op omzet gebaseerde categorieën van marktdeelnemers volgens welke bescherming wordt geboden.

(15)

Aangezien oneerlijke handelspraktijken in elk stadium van de verkoop van een landbouw- of voedingsproduct kunnen voorkomen, vóór, tijdens en na een verkooptransactie, dienen de lidstaten ervoor te zorgen dat deze richtlijn van toepassing is op die praktijken, ongeacht wanneer zij zich voordoen.

(16)

Bij de beslissing of een bepaalde individuele handelspraktijk als oneerlijk wordt beschouwd, is het van belang het risico op een inperking van het gebruik van eerlijke en efficiëntiebevorderende overeenkomsten tussen de partijen te verkleinen. Daarom is het passend praktijken die op duidelijke en ondubbelzinnige wijze in leveringsovereenkomsten of in daaropvolgende overeenkomsten tussen de partijen zijn geregeld, te onderscheiden van praktijken die zich voordoen nadat de transactie van start is gegaan en die niet vooraf zijn overeengekomen, zodat uitsluitend eenzijdige wijzigingen en wijzigingen met terugwerkende kracht in die duidelijke en ondubbelzinnige voorwaarden van de leveringsovereenkomst worden verboden. Bepaalde handelspraktijken worden echter als inherent oneerlijk beschouwd en mogen niet het voorwerp uitmaken van de contractuele vrijheid van de partijen.

(17)

Laattijdige betalingen voor landbouw- en voedingsproducten, waartoe ook laattijdige betalingen voor bederfelijke producten worden gerekend, en annuleringen op korte termijn van bestellingen van bederfelijke producten hebben negatieve gevolgen voor de economische levensvatbaarheid van de leverancier, zonder compenserende voordelen op te leveren. Die praktijken dienen bijgevolg te worden verboden. In dat verband is het passend om voor de toepassing van deze richtlijn een definitie van bederfelijke landbouw- en voedingsproducten vast te stellen. De definities in Uniehandelingen in verband met levensmiddelenwetgeving zijn opgesteld met andere doelstellingen, zoals gezondheid en voedselveiligheid, en zijn derhalve niet geschikt voor de toepassing van deze richtlijn. Een product moet als bederfelijk worden beschouwd indien het kan worden geacht binnen dertig dagen na de laatste oogst-, productie- of verwerkingshandeling door de leverancier ongeschikt voor verkoop te worden, ongeacht of het product na de verkoop ervan verder wordt verwerkt, en ongeacht of het product na de verkoop ervan wordt behandeld conform andere regels, met name voedselveiligheidsregels. Bederfelijke producten worden doorgaans snel gebruikt of verkocht. Betalingen voor bederfelijke producten die later worden verricht dan dertig dagen na de levering, dertig dagen na het einde van de overeengekomen leveringstermijn indien producten op regelmatige basis worden geleverd, of dertig dagen na de datum waarop het te betalen bedrag is vastgesteld, zijn niet verenigbaar met eerlijke handel. Om landbouwers en hun liquiditeit meer bescherming te bieden, mogen leveranciers van andere landbouw- en voedingsproducten niet langer op hun betaling moeten wachten dan zestig dagen na de levering, zestig dagen na het einde van de overeengekomen leveringstermijn indien producten op regelmatige basis worden geleverd, of zestig dagen na de datum waarop het te betalen bedrag is vastgesteld.

Die beperkingen mogen uitsluitend gelden voor betalingen in verband met de verkoop van landbouw- en voedingsproducten, en niet voor andere betalingen zoals aanvullende betalingen door een coöperatie aan haar leden. Overeenkomstig Richtlijn 2011/7/EU van het Europees Parlement en de Raad (5) moet het voor de toepassing van deze richtlijn ook mogelijk zijn de datum waarop het te betalen bedrag voor een overeengekomen leveringstermijn wordt vastgesteld, te beschouwen als de datum waarop de factuur wordt uitgereikt of als de datum waarop de afnemer deze ontvangt.

(18)

De in deze richtlijn vastgestelde bepalingen inzake laattijdige betaling zijn specifieke voorschriften voor de landbouw- en voedingssector met betrekking tot de in Richtlijn 2011/7/EU vastgestelde bepalingen inzake betalingstermijnen. De in deze richtlijn vastgestelde bepalingen inzake laattijdige betaling mogen geen invloed hebben op overeenkomsten over clausules betreffende waardeverdeling in de zin van artikel 172 bis van Verordening (EU) nr. 1308/2013 van het Europees Parlement en de Raad (6). Met het oog op het goed functioneren van de schoolregeling op grond van artikel 23 van Verordening (EU) nr. 1308/2013 mogen de in deze richtlijn vastgestelde bepalingen inzake laattijdige betaling niet van toepassing zijn op betalingen die door een afnemer (d.w.z. steunaanvrager) aan een leverancier in het kader van de schoolregeling worden verricht. Rekening houdend met de uitdagingen voor overheidsorganisaties die gezondheidszorg verstrekken om op die manier prioriteit te geven aan gezondheidszorg dat de behoeften van individuele patiënten en de financiële middelen in evenwicht zijn, mogen die bepalingen ook niet van toepassing zijn op overheidsorganisaties die gezondheidszorg verstrekken in de zin van artikel 4, lid 4, onder b), van Richtlijn 2011/7/EU.

(19)

Druiven en most voor de wijnbereiding hebben speciale kenmerken omdat druiven uitsluitend tijdens een zeer beperkte periode van het jaar worden geoogst, maar worden gebruikt om wijn te produceren die in sommige gevallen pas vele jaren later zal worden verkocht. Om rekening te houden met die bijzondere situatie hebben producentenorganisaties en brancheorganisaties sinds geruime tijd standaardcontracten voor de levering van dergelijke producten ontwikkeld. Dergelijke standaardcontracten voorzien in specifieke betalingstermijnen met tranches. Aangezien die standaardcontracten door leveranciers en afnemers voor meerjarige regelingen worden gebruikt, bieden zij niet alleen landbouwproducenten de zekerheid van langdurige handelsbetrekkingen, maar dragen zij tevens bij aan de stabiliteit van de toeleveringsketen. Indien dergelijke standaardcontracten zijn opgesteld door een erkende producentenorganisatie, brancheorganisatie of vereniging van producentenorganisaties en vóór 1 januari 2019 door een lidstaat bindend zijn gemaakt krachtens artikel 164 van Verordening (EU) nr. 1308/2013 ("uitbreiding"), of indien de uitbreiding van de standaardcontracten door een lidstaat wordt vernieuwd zonder significante wijzigingen van de betalingsvoorwaarden ten nadele van leveranciers van druiven en most, mogen de in deze richtlijn vastgestelde bepalingen inzake laattijdige betaling niet van toepassing zijn op dergelijke contracten tussen leveranciers van druiven en most voor de wijnbereiding en hun directe afnemers. De lidstaten zijn verplicht de respectieve overeenkomsten van erkende producentenorganisaties, brancheorganisaties en verenigingen van producentenorganisaties aan de Commissie te melden krachtens artikel 164, lid 6, van Verordening (EU) nr. 1308/2013.

(20)

Termijnen voor annulering van bestellingen van bederfelijke producten van minder dan dertig dagen moeten als oneerlijk worden beschouwd, aangezien de leverancier niet in staat zou zijn een alternatieve afzetmogelijkheid voor die producten te vinden. Voor producten in bepaalde sectoren kunnen nog kortere annuleringstermijnen leveranciers evenwel nog voldoende tijd bieden om de producten elders te verkopen of zelf te gebruiken. Het moet de lidstaten derhalve worden toegestaan om in naar behoren gemotiveerde gevallen te voorzien in kortere annuleringstermijnen voor dergelijke sectoren.

(21)

Sterkere afnemers mogen overeengekomen contractuele voorwaarden niet eenzijdig wijzigen, zoals het uit het assortiment nemen van onder een leveringscontract vallende producten. Dit mag evenwel niet gelden voor situaties waarin er sprake is van een overeenkomst tussen een leverancier en een afnemer waarin specifiek is vastgelegd dat de afnemer een concreet element van de transactie met betrekking tot toekomstige bestellingen in een later stadium nader kan bepalen. Dit zou bijvoorbeeld betrekking kunnen hebben op de bestelde hoeveelheden. Een overeenkomst wordt niet noodzakelijk op één bepaald tijdstip voor alle aspecten van de transactie tussen de leverancier en de afnemer gesloten.

(22)

Leveranciers en afnemers van landbouw- en voedingsproducten moeten vrij kunnen onderhandelen over een verkooptransactie, ook wat prijzen betreft. Dergelijke onderhandelingen hebben ook betrekking op betalingen voor diensten die door de afnemer aan de leverancier worden verleend, waaronder opname in het assortiment, marketing en promotieacties. Wanneer een leverancier een afnemer echter betalingen aanrekent die geen verband houden met een specifieke verkooptransactie, moet dit als oneerlijk worden beschouwd en uit hoofde van deze richtlijn worden verboden.

(23)

Hoewel het gebruik van schriftelijke contracten niet moet worden verplicht, kan het gebruik van schriftelijke contracten in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen helpen bepaalde oneerlijke handelspraktijken te voorkomen. Daarom, en met het oog op de bescherming van leveranciers tegen die oneerlijke praktijken, moeten leveranciers of hun verenigingen het recht hebben een schriftelijke bevestiging van de voorwaarden van een leveringsovereenkomst te verzoeken wanneer die voorwaarden reeds zijn overeengekomen. In dergelijke gevallen moet de weigering door een afnemer om de voorwaarden van de leveringsovereenkomst schriftelijk te bevestigen als een oneerlijke handelspraktijk worden beschouwd en worden verboden. Daarnaast zouden de lidstaten beste praktijken met betrekking tot het sluiten van langetermijncontracten in kaart kunnen brengen, uitwisselen en bevorderen om de onderhandelingspositie van producenten in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen te versterken.

(24)

Deze richtlijn strekt niet tot harmonisatie van de regels inzake de bewijslast die in procedures voor de nationale handhavingsinstanties zullen worden toegepast, noch tot harmonisatie van de definitie van leveringsovereenkomsten. De regels inzake de bewijslast en de definitie van leveringsovereenkomsten zijn derhalve die welke krachtens het nationale recht van de lidstaten gelden.

(25)

Uit hoofde van deze richtlijn moeten leveranciers klachten kunnen indienen met betrekking tot bepaalde oneerlijke handelspraktijken. Commerciële vergeldingsacties door afnemers teneinde te beletten dat leveranciers hun rechten zouden uitoefenen, of het dreigen daarmee, bijvoorbeeld het schrappen van producten uit het assortiment, het verlagen van de hoeveelheid bestelde producten of het niet langer verlenen van bepaalde diensten door de afnemer aan de leverancier, waaronder marketing of promotieacties voor producten van de leverancier, moeten worden verboden en als een oneerlijke handelspraktijk worden behandeld.

(26)

De kosten voor de opslag, de uitstalling of de opname in het assortiment van landbouw- en voedingsproducten of voor het op de markt aanbieden van dergelijke producten zijn normaliter voor rekening van de afnemer. Bijgevolg dient het uit hoofde van deze richtlijn verboden te zijn dat een leverancier voor die diensten betaling aan de afnemer of aan een derde is verschuldigd, tenzij de betaling op duidelijke en ondubbelzinnige wijze is overeengekomen bij de sluiting van de leveringsovereenkomst of in een latere overeenkomst tussen de afnemer en de leverancier. Wanneer een dergelijke betaling wordt overeengekomen, dient deze op objectieve en redelijke ramingen te zijn gebaseerd.

(27)

Opdat bijdragen van een leverancier tot de kosten van de promotieacties, marketing of reclame van landbouw- en voedingsproducten, met inbegrip van promotionele uitstalling in winkels en verkoopcampagnes, als eerlijk worden beschouwd, moeten zij op duidelijke en ondubbelzinnige wijze zijn overeengekomen bij de sluiting van de overeenkomst of in een latere overeenkomst tussen de afnemer en de leverancier. Anders moeten zij uit hoofde van deze richtlijn worden verboden. Wanneer een dergelijke bijdrage wordt overeengekomen, dient deze op objectieve en redelijke ramingen te zijn gebaseerd.

(28)

Om de doeltreffende handhaving van de in deze richtlijn neergelegde verbodsbepalingen te waarborgen, dienen de lidstaten handhavingsautoriteiten aan te wijzen. Die autoriteiten moeten kunnen optreden op eigen initiatief dan wel op basis van klachten van partijen die het slachtoffer zijn van oneerlijke handelspraktijken in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen, van klachten van klokkenluiders, of op basis van anonieme klachten. Een handhavingsautoriteit zou kunnen vaststellen dat er onvoldoende grond is om gevolg te geven aan een klacht. Administratieve prioriteiten zouden ook tot dezelfde vaststelling kunnen leiden. Indien de handhavingsautoriteit vaststelt dat zij niet in staat zal zijn prioriteit te geven aan een klacht, moet zij de klager daarvan in kennis stellen met vermelding van de motivering. Wanneer een klager uit vrees voor commerciële vergeldingsacties verzoekt om zijn identiteit niet bekend te maken, dienen de handhavingsautoriteiten van de lidstaten passende maatregelen te treffen.

(29)

Indien er in een lidstaat meer dan één handhavingsautoriteit is, moet die lidstaat één enkel contactpunt aanwijzen voor het faciliteren van een doeltreffende samenwerking tussen de handhavingsautoriteiten en samenwerking met de Commissie.

(30)

Leveranciers vinden het wellicht gemakkelijker klachten in te dienen bij de handhavingsautoriteit van hun eigen lidstaat, bijvoorbeeld om taalkundige redenen. Wat de handhaving betreft, kan het evenwel doeltreffender zijn een klacht in te dienen bij de handhavingsautoriteit van de lidstaat waar de afnemer is gevestigd. Leveranciers moeten kunnen kiezen door welke autoriteit zij klachten willen laten behandelen.

(31)

Ter bescherming van de identiteit van bij de organisatie aangesloten individuele leveranciers die menen dat zij het slachtoffer zijn van oneerlijke handelspraktijken, kan het nuttig zijn dat een klacht wordt ingediend door producentenorganisaties, andere leveranciersorganisaties en verenigingen van dergelijke organisaties, met inbegrip van representatieve organisaties. Andere organisaties die een rechtmatig belang hebben bij de vertegenwoordiging van leveranciers moeten ook het recht hebben om op verzoek van een leverancier en in het belang van die leverancier klachten in te dienen, mits dergelijke organisaties onafhankelijke rechtspersonen zonder winstoogmerk zijn. Daarom dienen de handhavingsautoriteiten van de lidstaten klachten van die entiteiten te kunnen aanvaarden en behandelen, en tegelijkertijd de procedurerechten van de afnemer te beschermen.

(32)

Om de doeltreffende handhaving van het verbod op oneerlijke handelspraktijken te waarborgen, moeten de aangewezen handhavingsautoriteiten over de noodzakelijke middelen en deskundigheid beschikken.

(33)

De handhavingsautoriteiten van de lidstaten moeten over de nodige bevoegdheden en deskundigheid beschikken om onderzoeken te voeren. De machtiging van die autoriteiten houdt niet in dat zij verplicht zijn van die bevoegdheden gebruik te maken in elk onderzoek dat zij voeren. De bevoegdheden van de handhavingsautoriteiten moeten hen bijvoorbeeld in staat stellen om doeltreffend feitelijke informatie te verzamelen en de handhavingsautoriteiten moeten de bevoegdheid hebben om, waar van toepassing, de beëindiging van een verboden praktijk te gelasten.

(34)

Een afschrikmiddel, zoals de bevoegdheid om geldboeten en andere even doeltreffende sancties op te leggen, of om procedures, bijvoorbeeld gerechtelijke procedures, tot oplegging daarvan in te leiden, en om onderzoeksresultaten te publiceren, met inbegrip van de publicatie van informatie over de afnemers die inbreuken hebben gepleegd, kan gedragswijzigingen en precontentieuze oplossingen tussen de partijen bevorderen, en dient daarom onderdeel uit te maken van de bevoegdheden van de handhavingsautoriteiten. Vooral geldboeten kunnen een doeltreffend en ontradend effect sorteren. In elk onderzoek moet de handhavingsautoriteit evenwel kunnen beslissen welke bevoegdheden zij zal uitoefenen en of zij een geldboete of een andere even doeltreffende sanctie zal opleggen, of een procedure tot oplegging daarvan zal inleiden.

(35)

De uitoefening van de bevoegdheden die op grond van deze richtlijn aan handhavingsautoriteiten worden verleend, moet worden onderworpen aan passende waarborgen die overeenkomstig de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie voldoen aan de normen van de algemene beginselen van het Unierecht en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, waaronder de eerbiediging van de rechten van de verdediging van de afnemer.

(36)

De Commissie en de handhavingsautoriteiten van de lidstaten dienen nauw samen te werken om te zorgen voor een gemeenschappelijke aanpak met betrekking tot de toepassing van de in deze richtlijn vastgestelde regels. De handhavingsautoriteiten dienen elkaar met name wederzijdse bijstand te verlenen, bijvoorbeeld door informatie uit te wisselen en te assisteren bij onderzoeken met een grensoverschrijdende dimensie.

(37)

Om een doeltreffende handhaving te vergemakkelijken, dient de Commissie te helpen met de organisatie van regelmatige vergaderingen van de handhavingsautoriteiten van de lidstaten, waar relevante informatie, beste praktijken, nieuwe ontwikkelingen, handhavingspraktijken en aanbevelingen met betrekking tot de toepassing van de in deze richtlijn vastgestelde bepalingen kunnen worden uitgewisseld.

(38)

Om die uitwisselingen te faciliteren, dient de Commissie een openbare website met verwijzingen naar de nationale handhavingsautoriteiten en met informatie over de nationale maatregelen ter omzetting van deze richtlijn op te zetten.

(39)

Aangezien in de meeste lidstaten reeds nationale regels inzake oneerlijke handelspraktijken gelden, is het, ondanks de uiteenlopende regels, passend een richtlijn te gebruiken voor het invoeren van een minimumnorm voor bescherming uit hoofde van het Unierecht. Dit moet de lidstaten in staat stellen de desbetreffende regels op zodanige wijze in hun nationale rechtsorde op te nemen dat coherente regelingen tot stand kunnen worden gebracht. Het dient de lidstaten vrij te staan op hun grondgebied strengere nationale regels te handhaven of in te voeren die een hoger niveau van bescherming bieden tegen oneerlijke handelspraktijken in de relaties tussen ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen, zulks binnen de grenzen van het Unierecht dat van toepassing is op de werking van de interne markt en op voorwaarde dat dergelijke regels evenredig zijn.

(40)

De lidstaten moeten tevens nationale regels kunnen handhaven of invoeren ter bestrijding van oneerlijke handelspraktijken die niet onder deze richtlijn vallen, zulks binnen de grenzen van het Unierecht dat van toepassing is op de werking van de interne markt en op voorwaarde dat dergelijke regels evenredig zijn. Dergelijke nationale regels kunnen verder gaan dan deze richtlijn, bijvoorbeeld wat betreft de grootte van de afnemers en leveranciers, de bescherming van afnemers, de categorieën van producten en de categorieën van diensten. Die nationale regels kunnen tevens verder gaan dan het aantal en de soort verboden oneerlijke handelspraktijken die in deze richtlijn zijn opgenomen.

(41)

Dergelijke nationale regels zouden gelden naast vrijwillige governancemaatregelen, zoals nationale gedragscodes of het initiatief voor de toeleveringsketen. Het gebruik van vrijwillige alternatieve geschillenbeslechting tussen leveranciers en afnemers moet uitdrukkelijk worden aangemoedigd, onverminderd het recht van de leverancier om klachten in te dienen of een zaak bij civiele rechtbanken aanhangig te maken.

(42)

De Commissie moet een overzicht hebben van de uitvoering van deze richtlijn in de lidstaten. Daarnaast moet de Commissie de doeltreffendheid van deze richtlijn kunnen beoordelen. Daartoe moeten de handhavingsautoriteiten van de lidstaten jaarlijkse verslagen indienen bij de Commissie. Die verslagen moeten, waar van toepassing, kwantitatieve en kwalitatieve informatie over klachten, onderzoeken en genomen besluiten bieden. Om eenvormige voorwaarden voor de uitvoering van de rapportageverplichting te waarborgen, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad (7).

(43)

Met het oog op een doeltreffende tenuitvoerlegging van het beleid ten aanzien van oneerlijke handelspraktijken in de relaties tussen ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen, dient de Commissie de toepassing van deze richtlijn te evalueren en daarover verslag uit te brengen aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's. Die evaluatie moet met name betrekking hebben op de doeltreffendheid van de nationale maatregelen ter bestrijding van oneerlijke handelspraktijken in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen en de doeltreffendheid van de samenwerking tussen de handhavingsinstanties. Bij die evaluatie moet in bijzondere aandacht worden besteed aan de vraag of het gerechtvaardigd zou zijn om in de toekomst naast leveranciers ook afnemers van landbouw -en voedingsproducten in de toeleveringsketen te beschermen. Het verslag dient, indien passend, vergezeld te gaan van wetgevingsvoorstellen.

(44)

Daar de doelstelling van deze richtlijn, namelijk voorzien in een minimumniveau van bescherming in de Unie door de uiteenlopende maatregelen van de lidstaten inzake oneerlijke handelspraktijken te harmoniseren, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt, maar vanwege de omvang en de gevolgen daarvan beter door de Unie kan worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze richtlijn niet verder dan nodig is om die doelstelling te verwezenlijken,