—

gezien verzoekschrift nr. 0699/2021,

—

gezien artikel 3, lid 3, en de artikelen 4 en 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie,

—

gezien de artikelen 24, 153, 173 en 227 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt (1),

—

gezien Verordening (EU) 2021/690 van het Europees Parlement en de Raad van 28 april 2021 tot vaststelling van een programma voor de interne markt, het concurrentievermogen van ondernemingen, met inbegrip van kleine en middelgrote ondernemingen, het gebied van planten, dieren, levensmiddelen en diervoeders, en Europese statistieken (programma voor de interne markt), en tot intrekking van de Verordeningen (EU) nr. 99/2013, (EU) nr. 1287/2013, (EU) nr. 254/2014 en (EU) nr. 652/2014 (2),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1287/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van een programma voor het concurrentievermogen van ondernemingen en kleine en middelgrote ondernemingen (COSME) (2014 — 2020) en tot intrekking van Besluit nr. 1639/2006/EG (3),

—

gezien de aanbeveling van de Commissie van 6 mei 2003 betreffende de definitie van kleine, middelgrote en micro-ondernemingen (kennisgeving geschied onder nummer C(2003) 1422) (4),

—

gezien de mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s, getiteld: “Denk eerst klein” — een “Small Business Act” voor Europa (COM(2008)0394),

—

gezien zijn resolutie van 17 april 2020 over gecoördineerde EU-maatregelen om de COVID-19-pandemie en de gevolgen ervan te bestrijden (5),

—

gezien zijn resolutie van 17 februari 2022 over het aanpakken van niet-tarifaire en niet-fiscale belemmeringen op de eengemaakte markt (6),

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s, getiteld, “Het moment van Europa: herstel en voorbereiding voor de volgende generatie” (COM(2020)0456),

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s, getiteld, “Een kmo-strategie voor een duurzaam en digitaal Europa” (COM(2020)0103),

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio’s, getiteld: “Een Europese detailhandel die past bij de 21e eeuw” (COM(2018)0219),

—

gezien de studie van juli 2020 van het directoraat-generaal Interne Markt, Industrie, Ondernemerschap en Midden- en Kleinbedrijf van de Europese Commissie, getiteld “Territorial supply constraints in the EU retail sector”,

—

gezien artikel 227, lid 2, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat de Commissie verzoekschriften verzoekschrift nr. 0699/2021 heeft ontvangen, waarin voorgesteld wordt een Europese hoofdstad van lokale handel en detailhandel in te stellen;

B.

overwegende dat de voorstellen van indiener inspiratie kunnen bieden voor de selectieprocedure voor deze Europese hoofdstad van lokale handel en detailhandel;

C.

overwegende dat de detailhandel een heel belangrijke levensader van de Europese economie is, die goed is voor 11,5 % van de toegevoegde waarde die in de EU gecreëerd wordt en voor meer dan 29 miljoen rechtstreekse banen; overwegende dat een goed presterende detailhandel cruciaal is voor gezinsbudgetten en leveranciers, aangezien consumenten gemiddeld 30 % van hun budget in de winkel uitgeven;

D.

overwegende dat kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s), met inbegrip van familiebedrijven, de ruggengraat van de Europese economie vormen; overwegende dat kmo’s 99 % van alle ondernemingen in de EU uitmaken en goed zijn voor ongeveer 100 miljoen banen (7);

E.

overwegende dat kmo’s uit de detailhandel van essentieel belang zijn voor stedelijke en plattelandsgemeenschappen, deel uitmaken van het sociale weefsel en ervoor zorgen dat dorps- en stadskernen levendige plekken blijven waar burgers op korte afstand van hun woning alle diensten kunnen vinden die ze nodig hebben; overwegende dat deze kmo’s ook helpen om plattelandsvlucht tegen te gaan; overwegende dat kmo’s uit de detailhandel rechtstreeks bijdragen aan de welvaart, participatie en het welzijn van de burgers, het lokale culture leven en het behoud van erfgoed van dorpen en steden in de EU, en dat zij deze veel banen opleveren, wat dan weer tot een betere consumentenervaring leidt;

F.

overwegende dat de afwezigheid van lokale handel daarentegen kan leiden tot de sociale, economische en fysieke achteruitgang van stadscentra en -districten, en zelfs tot een vicieuze cirkel waarbij de onveiligheid steeds toeneemt; overwegende dat de afwezigheid van detailhandelsdiensten beschouwd wordt als een van de oorzaken van plattelandsvlucht;

G.

overwegende dat consumenten dankzij lokale handel toegang hebben tot meer gepersonaliseerde en rechtstreekse diensten;

H.

overwegende dat de detailhandel door de COVID-19-crisis een flinke klap heeft gekregen; overwegende dat kmo’s een ongekende schok in de wereldeconomie te verduren hebben gekregen, waarbij winkels moesten sluiten of op zijn minst zware voorzorgsmaatregelen moesten nemen; overwegende dat de sector daarnaast ook te lijden heeft onder de huidige crises, waaronder het conflict in Oekraïne en de fors oplopende energiekosten; overwegende dat veel kmo’s, vaak microfamiliebedrijven, in ademnood raken, en dat er daardoor banen op de helling staan;

I.

overwegende dat kmo’s het vaak erg moeilijk hebben om hun concurrentiepositie te behouden terwijl de hele, door grote bedrijven gedomineerde detailhandelswaardeketen steeds mondialer wordt; overwegende dat mede daardoor het commerciële aanbod en de invulling van steden steeds homogener wordt, stadscentra leeglopen, en de ecologische voetafdruk en de druk op de arbeidsomstandigheden toenemen; overwegende dat een versterking van de lokale handel dit zou kunnen tegengaan;

J.

overwegende dat de detailhandel door de snelle opkomst van de e-commerce momenteel grote veranderingen doormaakt en detailhandelszaken die on- en offlineverkoop met elkaar combineren tegelijk voor nieuwe kansen en uitdagingen in de sector zorgen;

K.

overwegende dat de inflatie in de eurozone maar blijft toenemen; overwegende dat de energie- en brandstofprijzen nog steeds veel sneller stijgen dan de gemiddelde inflatie en uiterst volatiel blijven, en dat dat een van de belangrijkste redenen is dat kmo’s hun activiteiten moeten stilleggen; overwegende dat kmo’s en micro-ondernemingen uit de detailhandel hierdoor bijzonder kwetsbaar zijn;

L.

overwegende dat kleine handelaars vaak overklast worden door grote verkoopplatforms die lagere prijzen kunnen bieden doordat ze hun productie naar derde landen hebben verplaatst;

M.

overwegende dat alle regio’s van de EU over digitale netwerken met een hoge capaciteit moeten beschikken, zodat een eerlijke detailhandel op gelijke voet overal in de EU mogelijk is; overwegende dat de uitrol van deze netwerken in de EU volgens de Europese Rekenkamer nog steeds ernstig tekortschiet, waardoor de digitale kloof groter kan worden en lokale winkels in dunbevolkte gebieden, in tegenstelling tot winkels in grote steden, in de problemen kunnen komen;

N.

overwegende dat de mededeling van de Commissie “Een Europese detailhandel die past bij de 21e eeuw” tot doel heeft het concurrentievermogen van de detailhandel te versterken;

O.

overwegende dat het initiatief “Revitalise Retail” van de Commissie bedoeld is om kmo’s uit de detailhandel te digitaliseren en te moderniseren; overwegende dat het voor de beleidsmakers van de EU van het grootste belang is dat kleine detailhandelaars voldoende uitgerust worden om zich aan deze veranderingen te kunnen aanpassen;

P.

overwegende dat de Commissie het voorstel van indiener om een Europese hoofdstad van lokale handel en detailhandel te creëren, toejuicht, en zal bekijken hoe ze deze kwestie specifiek zal aanpakken; overwegende dat de Commissie er bovenal voor wil zorgen dat haar steunprogramma’s een voelbare impact hebben en ze daarom met name zal bekijken of ze meer moet doen dan enkel sensibiliseren, en juist rechtstreeks zou moeten helpen om de problemen van kmo’s uit de detailhandel op te lossen en zo gunstige omstandigheden voor hen te creëren;

Q.

overwegende dat de lopende werkzaamheden van steden in het kader van het industrie- en kmo-beleid dankzij het voorstel versterkt zouden kunnen worden, met name het initiatief Intelligente steden, waarbij een actieve groep van 136 steden uit 21 landen wordt samengebracht met als doel optimaal gebruik te maken van geavanceerde technologieën, een groene en digitale transformatie teweeg te brengen, en de maatschappij veerkrachtiger te maken

R.

overwegende dat de opbouw van een robuust netwerk van detailhandelaars bijzonder nuttig kan zijn voor wie op een modernere en betere manier wil kunnen concurreren;

S.

overwegende dat kmo’s het lastiger hebben om administratieve formaliteiten te vervullen dan grotere bedrijven, aangezien ze over beperktere middelen en mankracht beschikken;

T.

overwegende dat de detailhandel in de eerste plaats door de lidstaten moet worden gereguleerd; overwegende dat bij een beoordeling van de obstakels waar de detailhandel mee te kampen heeft, steeds rekening moet worden gehouden met onder meer de ervaringen en zienswijzen van bedrijven, werknemers en consumenten; overwegende dat de lidstaten ervoor moeten zorgen dat de bestaande regelgeving kmo’s en micro-ondernemingen niet onevenredig hard treft en hun activiteiten belemmert;

U.

overwegende dat de detailhandel een aanzienlijke fiscale bijdrage levert waarmee openbare diensten voor alle burgers betaald kunnen worden;

V.

overwegende dat dit voorstel tot doel heeft lokale detailhandel aan te moedigen en de mensen meer bewust te maken van het economische en maatschappelijke belang ervan;

W.

overwegende dat de producten in de lokale handel vaak afkomstig zijn van regionale of nationale leveranciers, wat helpt om de koolstofvoetafdruk van hun producten te verlagen; overwegende dat productie binnen de EU-grenzen een garantie is voor goede kwaliteitsnormen en arbeidsomstandigheden;

X.

overwegende dat ondersteuning van lokale handel en kmo’s uit de detailhandel in de EU cruciaal is om de EU-economie aan te zwengelen en toeleveringsketens korter, flexibeler en veiliger te maken;

Y.

overwegende dat het stimuleren van lokale handel helpt de handel in korteketenproducten te vergroenen; overwegende dat burgers meer bewust moeten worden gemaakt van het feit dat lokale handel en handel dicht bij huis belangrijk zijn in de strijd tegen de klimaatverandering;

Z.

overwegende dat de producten en diensten uit de dorpen, steden en regio’s in de Europese Unie gestimuleerd en gekoesterd moeten worden om erfgoed te beschermen en de Europese eengemaakte markt te versterken; overwegende dat de Commissie, indien ze gevolg geeft aan het voorstel in het verzoekschrift, beschermde geografische aanduidingen beter zou kunnen traceren en vastleggen met als doel Europese producten op de interne markt en wereldwijd te promoten en te beschermen tegen oneerlijke concurrentie;

AA.

overwegende dat de meeste EU-beleidsmaatregelen en -wetgeving op lokaal en regionaal niveau worden uitgevoerd en tegenwoordig op bijna alle politieke, economische en sociale gebieden betrekking hebben;

AB.

overwegende dat de omzet van de detailhandel in de EU volgens gegevens van Eurostat in augustus 2022 met 1,3 % is geslonken tegenover dezelfde periode in 2021 (8);

AC.

overwegende dat de Commissie reeds over programma’s beschikt om banen en lokale economische activiteiten te helpen creëren en behouden (zoals de Europese Innovatieraad, het Uitvoerend Agentschap voor kleine en middelgrote ondernemingen (EASME) en de Erasmus+-programma’s) en dat dit voorstel met deze programma’s ondersteund kan en moet worden;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

—

gezien artikel 3 van het Verdrag betreffende de Europese Unie en de artikelen 9 tot en met 26 van het Verdrag betreffende de werking van de EU (VWEU),

—

gezien de door de Commissie interne markt en consumentenbescherming op 27 oktober 2022 georganiseerde openbare hoorzitting over het dertigjarig bestaan van de eengemaakte markt,

—

gezien zijn resolutie van 20 januari 2021 over het versterken van de eengemaakte markt: de toekomst van het vrij verkeer van diensten (1),

—

gezien zijn resolutie van 25 november 2020 getiteld “Naar een duurzamer eengemaakte markt voor het bedrijfsleven en consumenten” (2),

—

gezien Speciaal verslag 13/2022 van de Europese Rekenkamer getiteld “Vrij verkeer in de EU tijdens de COVID-19-pandemie: Beperkt toezicht op controles aan de binnengrenzen en ongecoördineerde maatregelen van de lidstaten”,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 10 maart 2020 getiteld “Langetermijnactieplan voor een betere uitvoering en handhaving van de regels inzake de eengemaakte markt” (COM(2020)0094),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 2 februari 2022 getiteld “Een EU-strategie voor normalisatie: Mondiale normalisatie ter ondersteuning van een veerkrachtige, groene en digitale eengemaakte markt in de EU” (COM(2022)0031),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie van 26 september 2022 getiteld “SOLVIT’s Helping Hand in the Single Market: celebrating 20 years” (Sovit: al 20 jaar een helpende hand op de eengemaakte markt) (SWD(2022)0325),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 13 oktober 2022 getiteld “Het EU-recht handhaven voor een Europa dat resultaten boekt” (COM(2022)0518),

—

gezien de verklaringen van de Raad en de Commissie van 16 januari 2023 over het dertigjarig bestaan van de eengemaakte markt,

—

gezien artikel 132, lid 2, van zijn Reglement,

—

gezien de door de Commissie interne markt en consumentenbescherming ingediende ontwerpresolutie,

A.

overwegende dat een gemeenschappelijke visie, gezamenlijke inspanningen en de vastberadenheid van de Europese instellingen en de lidstaten, in nauwe samenwerking met de Europese consumenten, bedrijven, werknemers en het maatschappelijk middenveld, dertig jaar geleden hebben geleid tot de totstandbrenging van de eengemaakte markt van de EU, waar sociale normen worden beschermd, wat een belangrijke stap was in de geschiedenis van de Europese integratie en de steeds nauwere grensoverschrijdende samenwerking;

B.

overwegende dat de eengemaakte markt vandaag de dag de grootste interne markt ter wereld is en goed is voor 56 miljoen Europese banen en 25 % van het bruto binnenlands product van de EU, en heeft geleid tot de ontwikkeling van hoge normen op het gebied van consumentenbescherming;

C.

overwegende dat de eengemaakte markt na drie decennia nog steeds te maken krijgt met veranderingen; overwegende dat recente bevoorradingstekorten als gevolg van verschillende crises de noodzaak onderstrepen om van de eengemaakte markt een instrument te maken dat de veerkracht van de EU versterkt en om de transitie naar een volledig circulaire economie tegen 2050 te versnellen;

D.

overwegende dat het noodzakelijk blijft de versnippering aan te pakken, vooral door de invoering van gemeenschappelijk EU-beleid ter bevordering van het mondiale en interne concurrentievermogen en de eerlijke mededinging van de EU, teneinde haar geopolitieke impact te vergroten, waarbij de specifieke rol van diensten van algemeen belang moet worden erkend;

E.

overwegende dat alleen een sociaal en concurrerend Europa in staat zal zijn het economisch herstel en duurzame groei, banen en innovatie te stimuleren, bij te dragen tot de verwezenlijking van de groene en digitale transitie en “open strategische autonomie” mogelijk te maken;

F.

overwegende dat de COVID-19-pandemie en de brexit aanzienlijke uitdagingen waren voor de integriteit van de eengemaakte markt, met name wat betreft het vrije verkeer van goederen en personen en de soepele werking van de toeleveringsketens;

G.

overwegende dat uit de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne nu nog meer blijkt hoe belangrijk eenheid en samenwerking tussen de lidstaten zijn;

H.

overwegende dat uit onderzoek blijkt dat verdere maatregelen ter facilitering van het vrije verkeer van goederen de handel binnen de EU aanzienlijk kunnen stimuleren, met mogelijke economische voordelen van 228 tot 372 miljard EUR per jaar;

I.

overwegende dat uit onderzoek ook blijkt dat verdere maatregelen in de dienstensector gunstig zouden kunnen zijn, met op lange termijn tussen de 279 en 457 miljard EUR extra bbp per jaar; overwegende dat de verwezenlijkingen van de EU op de digitale eengemaakte markt elk jaar naar schatting 177 miljard EUR hebben bijgedragen aan de economische groei in de EU;

J.

overwegende dat de ontwikkeling van een goed functionerende eengemaakte markt voor goederen en diensten een belangrijke stap is naar meer open strategische autonomie en veerkracht door middel van duurzame ontwikkeling; overwegende dat de digitale eengemaakte markt de ruggengraat vormt van een Europees technologie-ecosysteem dat zowel de groei kan bevorderen als kan bijdragen tot de handhaving van de democratische beginselen, burgerlijke vrijheden en een open internet;

K.

overwegende dat de Conferentie over de toekomst van Europa heeft geleid tot voorstellen om het concurrentievermogen en de veerkracht van de EU-economie te verbeteren en de eengemaakte markt te versterken, onder meer door middel van digitaliseringsmaatregelen om de economie en de eengemaakte markt op een eerlijk en duurzame manier te consolideren, de digitale eengemaakte markt voor bedrijven van elke omvang te verbeteren en van Europa een wereldleider te maken op het gebied van een digitale transformatie waarbij de mens centraal staat;

L.

overwegende dat de eengemaakte markt zich is blijven ontwikkelen en is blijven groeien als reactie op de uitdagingen waarmee zij wordt geconfronteerd; overwegende dat zij opnieuw moet worden hervormd en gemoderniseerd om nieuwe uitdagingen aan te gaan en de drijvende kracht achter de Europese integratie te blijven;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

—

gezien het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind van 20 november 1989 en algemene opmerking nr. 25 (2021) van het VN-Comité inzake de rechten van het kind over de rechten van kinderen in verband met de digitale omgeving,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 22 april 2008 betreffende de bescherming van de consumenten, met name minderjarigen, met betrekking tot het gebruik van videospellen (COM(2008)0207),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 19 februari 2020 getiteld “De digitale toekomst van Europa vormgeven” (COM(2020)0067),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 24 maart 2021 getiteld “EU-strategie voor de rechten van het kind” (COM(2021)0142),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 11 mei 2022 getiteld “Een digitaal decennium voor kinderen en jongeren: de nieuwe Europese strategie voor een beter internet voor kinderen (BIK+)” (COM(2022)0212),

—

gezien de resolutie van de Raad van 1 maart 2002 over de bescherming van consumenten, in het bijzonder jongeren, door middel van de etikettering, met vermelding van leeftijdsgroep, van bepaalde video- en computerspellen (1),

—

gezien Richtlijn (EU) 2018/1808 van het Europees Parlement en de Raad van 14 november 2018 tot wijziging van Richtlijn 2010/13/EU betreffende de coördinatie van bepaalde wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in de lidstaten inzake het aanbieden van audiovisuele mediadiensten (richtlijn audiovisuele mediadiensten) in het licht van een veranderende marktsituatie (2),

—

gezien Richtlijn (EU) 2019/770 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2019 betreffende bepaalde aspecten van overeenkomsten voor de levering van digitale inhoud en digitale diensten (3),

—

gezien Richtlijn (EU) 2019/2161 van het Europees Parlement en de Raad van 27 november 2019 tot wijziging van Richtlijn 93/13/EEG van de Raad en Richtlijnen 98/6/EG, 2005/29/EG en 2011/83/EU van het Europees Parlement en de Raad wat betreft betere handhaving en modernisering van de regels voor consumentenbescherming in de Unie (4),

—

gezien Richtlijn 2011/83/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende consumentenrechten, tot wijziging van Richtlijn 93/13/EEG van de Raad en van Richtlijn 1999/44/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijn 85/577/EEG en van Richtlijn 97/7/EG van het Europees Parlement en de Raad (5),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 29 december 2021 getiteld “Richtsnoeren met betrekking tot de uitlegging en toepassing van Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt” (6),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 29 december 2021 getiteld “Richtsnoeren met betrekking tot de uitlegging en toepassing van Richtlijn 2011/83/EU van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten” (7),

—

gezien de geschiktheidscontrole van het EU-consumentenrecht inzake digitale rechtvaardigheid door de Commissie, die op 17 mei 2022 werd gelanceerd met een verzoek om input,

—

gezien Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens, en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming) (8),

—

gezien Verordening (EU) 2022/2065 van het Europees Parlement en de Raad van 19 oktober 2022 betreffende een eengemaakte markt voor digitale diensten en tot wijziging van Richtlijn 2000/31/EG (digitaledienstenverordening) (9),

—

gezien zijn resolutie van 12 maart 2009 over de bescherming van de consumenten, met name minderjarigen, met betrekking tot het gebruik van videospellen (10),

—

gezien zijn resolutie van 20 november 2012 over de bescherming van kinderen in de digitale wereld (11),

—

gezien zijn standpunt van 28 maart 2019 over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het programma Creatief Europa (2021-2027) en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1295/2013 (12),

—

gezien de conclusies van de Raad van 13 april 2022 over bouwen aan een Europese strategie voor het ecosysteem van de culturele en creatieve industrieën (13),

—

gezien de studie van de beleidsondersteunende afdeling Economische Zaken, Wetenschapsbeleid en Levenskwaliteit van het directoraat-generaal Intern Beleid van het Europees Parlement van juli 2020 getiteld “Loot boxes in online games and their effect on consumers, in particular young consumers” (“Loot boxes” in onlinespellen en het effect ervan op consumenten, in het bijzonder jonge consumenten),

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie interne markt en consumentenbescherming (A9-0300/2022),

A.

overwegende dat alle leeftijdsgroepen in Europa videospellen spelen, waarbij de helft van alle Europeanen in de leeftijdsgroep van 6 tot 64 jaar videospellen spelen en waarbij de groep in de leeftijd van 45 tot 64 jaar de grootste is; overwegende dat 73 % van de kinderen in de leeftijdsgroep van 6 tot 10 jaar, 84 % van de kinderen in de leeftijdsgroep van 11 tot 14 jaar en 74 % van de jongeren in de leeftijdsgroep van 15 tot 24 jaar videospellen spelen (14);

B.

overwegende dat de Europese videospelsector de snelst groeiende culturele en creatieve sector in Europa is, met een geschatte omvang van de Europese markt van 23,3 miljard EUR in 2020 en een hogere wereldwijde omzet dan muziek- en filmbedrijven (15); overwegende dat deze sector een belangrijk potentieel voor groei en werkgelegenheid biedt en bijdraagt aan de Europese digitale eengemaakte markt; overwegende dat de videospelsector de enige culturele en creatieve sector is waarvan de omzet tijdens de COVID-19-crisis is gegroeid (16);

C.

overwegende dat videospellen in vergelijking met computerprogramma’s een unieke creatieve waarde hebben die door het Hof van Justitie van de EU is erkend (17), en dat zij beschermd zijn door Richtlijn 2009/24/EG (18) betreffende de rechtsbescherming van computerprogramma’s en door Richtlijn 2001/29/EG (19) betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij, waarop de waardeketen gebaseerd is;

D.

overwegende dat de sector videospellen, ondanks zijn centrale rol in het Europese culturele en creatieve ecosysteem, nog steeds minder aandacht van beleidsmakers krijgt dan andere mediasectoren, bijvoorbeeld op het gebied van films en andere audiovisuele producten, waarvoor in het algemeen meer geld wordt uitgetrokken en die als model dienen bij het vormgeven van regelgeving en beleid omtrent videospellen, een aanpak waarbij voorbijgegaan wordt aan de onderlinge verschillen;

E.

overwegende dat de Europese videospelsector hoofdzakelijk bestaat uit kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) en startende ondernemingen, die een belangrijke rol spelen op het vlak van innovatie en groei in deze sector (20);

F.

overwegende dat de videospelsector over een volledige waardeketen beschikt die op innovatie en creativiteit gebaseerd is en een brede waaier aan vaardigheden en knowhow samenbrengt; overwegende dat technologische ontwikkelingen in de sector onlinevideospellen steeds belangrijker worden en ook voelbaar zijn in andere sectoren zoals de bouw, ontwerp, detailhandel, onderwijs, marketing, virtuele/aangevulde realiteit en internetwinkelen;

G.

overwegende dat sommige bedrijven in de sector inhoud gebruiken die door minderjarigen en jonge kinderen is gemaakt; overwegende dat er maatregelen moeten worden genomen om minderjarigen en jonge kinderen te beschermen tegen commerciële uitbuiting als makers van online-spelinhoud (21);

H.

overwegende dat videospellen een van de populairste vormen van ontspanning in Europa zijn, naast andere vormen van amusement, zoals blijkt uit een Eurobarometeronderzoek uit 2019 waarin werd vastgesteld dat 27 % van de Europeanen ten minste eenmaal per maand online een spel speelt, terwijl 48 % van de Europeanen muziek streamt en 47 % films of tv-programma’s bekijkt via onlineplatforms;

I.

overwegende dat de werking van onlinespellen afhankelijk is van de connectiviteit om een stabiele ervaring van hoge kwaliteit te kunnen bieden; overwegende dat de tevredenheid van de Europeanen over de upload- en downloadsnelheid van hun internetverbindingen in Europa varieert, gaande van meer dan 90 % in sommige lidstaten tot slechts 65 % in andere lidstaten (22); overwegende dat de ontevredenheid over de internetverbinding in plattelandsgebieden 30 % hoger is dan in stedelijke gebieden;

J.

overwegende dat onlinevideospellen op veel verschillende apparaten kunnen worden gespeeld en over diverse gebruiksfuncties, ontwerpkeuzes en mogelijkheden beschikken, zoals multiplayergaming, realtime voicechatsystemen, internetwinkelen, aangevulde realiteit, virtuele realiteit, inhoud die al dan niet gratis kan worden gedownload, abonnementen en “loot boxes”, die de spelervaring vorm kunnen geven; overwegende dat online-interactie met andere spelers niet bij alle videospellen mogelijk is; overwegende dat er instrumenten voor ouderlijk toezicht bestaan om interactie met andere spelers onmogelijk te maken;

K.

overwegende dat via het spel of tegen betaling met echt geld doorgaans zogenaamde “loot boxes” toegankelijk zijn die schijnbaar willekeurige voorwerpen bevatten; overwegende dat deze verkocht kunnen worden met behulp van spelontwerpen, algemeen bekend als donkere patronen, die kunnen leiden tot negatieve psychologische en financiële gevolgen door ongewenste of ongecontroleerde aankopen, met name voor minderjarigen en jonge kinderen; overwegende dat er in Nederland een rechtszaak loopt over de maatregelen die van toepassing zijn op “loot boxes”; overwegende dat ook Slowakije onderzoekt welke passende maatregelen moeten worden genomen; overwegende dat dit gebrek aan een geharmoniseerde aanpak leidt tot versnippering van de markt voor videospellen binnen de EU; overwegende dat er op Europees niveau geen specifieke mechanismen voor consumentenbescherming bestaan om de bescherming van alle spelers, met name minderjarigen en jonge kinderen, te waarborgen met betrekking tot betaalde “loot boxes”;

L.

overwegende dat de spellensector de afgelopen decennia van een inkomstenmodel op basis van speelhalspellen en los verkochte spellen is overgestapt op het nu op grote schaal toegepaste verdienmodel waarbij spellen als dienst wordt aangeboden (games-as-a-service), er moet worden betaald om de winstkansen te vergroten (pay-to-win) of spellen gratis kunnen worden gespeeld, maar er moet worden betaald voor geavanceerdere functionaliteit (freemium); overwegende dat de spelprijzen ondanks de toenemende ontwikkelingskosten zijn gestabiliseerd als gevolg van de mogelijkheid om deze kosten te spreiden via speluitbreidingen; merkt echter op dat de eindkosten voor de uitgebreide spelervaring mettertijd aanzienlijk kunnen oplopen;

M.

overwegende dat sommige onlinevideospellen berusten op het verdienen van geld aan de gebruikers door gegevens te verzamelen en advertenties voor te schotelen, waardoor er een stimulans ontstaat om ervoor te zorgen dat gebruikers, onder wie minderjarigen en jonge kinderen, zo veel mogelijk tijd besteden aan deze spellen;

N.

overwegende dat overmatig onlinegamen, mede onder invloed van een manipulatief ontwerp, tot verslaafdheid en “gameverslaving” kan leiden, zoals omschreven in de Internationale Classificatie van Ziekten van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) (23);

O.

overwegende dat zich bij het gamen problemen met betrekking tot consumentenbescherming kunnen voordoen, met name bij minderjarigen en jonge kinderen, ongeacht de tijd die zij aan het spelen besteden;

P.

overwegende dat minderjarigen en jonge kinderen onder toezicht van hun ouders en verzorgers het recht hebben om deel te nemen aan de digitale wereld op een wijze die strookt met de zich ontwikkelende capaciteiten van het kind;

Q.

overwegende dat artikel 31 van het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind stelt dat alle kinderen het recht hebben om te spelen en ten volle en vrijelijk deel te nemen aan het culturele leven en activiteiten die bij hun leeftijd passen;

R.

overwegende dat aankopen tijdens spellen spelers bijvoorbeeld de mogelijkheid kunnen bieden om in het bezit te komen van cosmetische artikelen zoals “skins” (huidskleuren) of inhoud die hun spelvoordeel kan opleveren, reclame te voorkomen, afkoeltimers te verwijderen of al te lange wachttijden te voorkomen en te ontsnappen aan “grinding” (het uitvoeren van routinetaken);

S.

overwegende dat de meeste ouders gebruikmaken van een instrument voor ouderlijk toezicht; overwegende dat de meeste ouders bezorgd zijn over de tijd die hun kind aan gamen besteedt en over de risico’s van blootstelling aan schadelijke inhoud, intimidatie, contact met onbekende volwassenen en aankopen in het spel;

T.

overwegende dat veel ouders in Europa op de hoogte zijn van het Europese systeem voor leeftijdsclassificatie van computer- en videospelletjes (Pan-European Game Information, PEGI) en het PEGI-label nuttig vinden om te beslissen een spel al dan niet voor hun kinderen te kopen (24);

U.

overwegende dat uit cijfers van de sector blijkt dat de tijd die aan gamen wordt besteed, over het algemeen stabiel is, aangezien de Europeanen in 2021 gemiddeld 9 uur per week videospellen hebben gespeeld, tegenover 9,5 uur in 2020, 8,6 uur in 2019, 8,8 uur in 2018 en 9,2 uur in 2017 (25); overwegende dat nog altijd minder tijd aan gamen wordt besteed dan aan andere schermactiviteiten zoals tv-kijken, waaraan in 2020 gemiddeld 25 uur per week werd besteed;

V.

overwegende dat gezondheid een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden is, waarbij het niet alleen maar gaat om het niet aanwezig zijn van ziekten of gebreken; overwegende dat geestelijke gezondheid en welzijn onderling verbonden zijn en dat er zorg voor moet worden gedragen op alle gebieden, bijvoorbeeld onderwijs, gezondheid, werkgelegenheid en sociale inclusie; overwegende dat videospellen goede diensten kunnen bewijzen voor de geestelijke gezondheid en het welzijn, en de vooruitgang op dit gebied kunnen bevorderen, alsook kunnen helpen om vaardigheden te ontwikkelen die van essentieel belang zijn in een digitale samenleving en voor de totstandbrenging van de digitale eengemaakte markt;

W.

overwegende dat in 2019 20 % van de werknemers in de videospelsector vrouwen waren; overwegende dat het genoegzaam bekend is dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn op het gebied van wetenschap, technologie, engineering en wiskunde, met inbegrip van de videospelsector, niet alleen wat de arbeidsparticipatie betreft maar ook waar het gaat om de hypergeseksualiseerde verschijning van veel vrouwelijke personages in het spelontwerp; overwegende dat 37 % van de gamende meisjes vanwege hun gender wordt gepest in onlinespellen die door meerdere spelers worden gespeeld (26); overwegende dat, ondanks de inspanningen die zijn geleverd op het gebied van een accurate, gelijke en niet-stereotiepe vertegenwoordiging van vrouwen in videospellen, nog meer vooruitgang moet worden geboekt, tezamen met een gelijkwaardige vertegenwoordiging van vrouwen in alle functies in de waardeketen, alsook met de bestrijding van seksueel misbruik en discriminatie;

X.

overwegende dat personen met een handicap in 2020 een vijfde van de Europese bevolking uitmaakten; overwegende dat de Unie vastbesloten is hun sociale en economische situatie, ook online, te verbeteren; overwegende dat bepaalde handicaps, zoals kleurenblindheid, visuele beperkingen of verminderde beweeglijkheid van de handen, bijzonder lastig kunnen zijn bij onlinevideospellen; overwegende dat 10 % van de mannelijke bevolking kleurenblindheid heeft;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

—

gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU), en met name de artikelen 21 en 36,

—

gezien het verslag van 14 juni 2022 van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid (VV/HV) getiteld “CFSP Report — Our priorities in 2022”,

—

gezien het “Strategisch kompas inzake veiligheid en defensie — Voor een Europese Unie die haar burgers, waarden en belangen beschermt en bijdraagt aan de internationale vrede en veiligheid”, zoals aangenomen door de Raad op 21 maart 2022 en bekrachtigd door de Europese Raad op 24 maart 2022,

—

gezien de conclusies van de Raad van 24 en 25 maart 2022,

—

gezien de Verklaring van Versailles van 11 maart 2022,

—

gezien de conclusies van de Raad van 23 en 24 juni 2022 over Europa in ruimere zin, Oekraïne en de aanvragen voor lidmaatschap van Oekraïne, de Republiek Moldavië en Georgië, de Westelijke Balkan, economische vraagstukken, de Conferentie over de toekomst van Europa, en externe betrekkingen,

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s van 12 oktober 2022, getiteld “Mededeling 2022 inzake het uitbreidingsbeleid van de EU” (COM(2022)0528),

—

gezien de resoluties van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties van 2 maart 2022 inzake de agressie tegen Oekraïne (A/RES/ES-11/L.1) en van 12 oktober 2022 inzake de territoriale integriteit van Oekraïne: verdediging van de beginselen van het Handvest van de Verenigde Naties (A/RES/ES-11/L.5),

—

gezien zijn resolutie van 9 maart 2022 over buitenlandse inmenging in alle democratische processen in de Europese Unie, met inbegrip van desinformatie (1),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 19 oktober 2021 getiteld “Mededeling 2021 inzake het uitbreidingsbeleid van de EU” (COM(2021)0644),

—

gezien de resolutie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties van 7 april 2022 over de schorsing van het lidmaatschap van de Russische Federatie van de Mensenrechtenraad (A/RES/ES-11/L.4),

—

gezien het verslag over het eindresultaat van de Conferentie over de toekomst van Europa van 9 mei 2022,

—

gezien zijn resolutie van 4 mei 2022 over de follow-up van de conclusies van de Conferentie over de toekomst van Europa (2),

—

gezien Besluit (GBVB) 2021/509 van de Raad van 22 maart 2021 tot oprichting van een Europese Vredesfaciliteit, en tot intrekking van Besluit (GBVB) 2015/528 (3),

—

gezien de op 16 december 2021 aangenomen conclusies van de Raad over COVID-19, crisisbeheersing en weerbaarheid, veiligheid en defensie, externe aspecten van migratie en externe betrekkingen,

—

gezien zijn aanbeveling aan de Raad, de Commissie en de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van 23 november 2022 over de nieuwe EU-uitbreidingsstrategie (4),

—

gezien het strategisch concept van de NAVO dat tijdens de NAVO-top van 29 juni 2022 in Madrid door de staatshoofden en regeringsleiders in de NAVO werd goedgekeurd,

—

gezien resolutie 1325 van de VN-Veiligheidsraad van 31 oktober 2000 waarbij de agenda voor vrouwen, vrede en veiligheid werd vastgesteld,

—

gezien de gezamenlijke mededeling van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en de Commissie van 25 november 2020 getiteld “EU-genderactieplan (GAP) III — Een ambitieuze agenda inzake gendergelijkheid en de empowerment van vrouwen in het externe optreden van de EU” (JOIN(2020)0017),

—

gezien zijn resolutie van 14 december 2022 over de vooruitzichten voor de tweestatenoplossing voor Israël en Palestina (5),

—

gezien de gezamenlijke verklaring over de samenwerking tussen de EU en de NAVO die op 10 januari 2023 is ondertekend door de voorzitter van de Europese Raad, de voorzitter van de Commissie en de secretaris-generaal van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie,

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien het advies van de Commissie constitutionele zaken,

—

gezien het verslag van de Commissie buitenlandse zaken (A9-0292/2022),

A.

overwegende dat de niet-uitgelokte en ongerechtvaardigde militaire agressie van de Russische Federatie tegen Oekraïne, met de steun van het regime van Loekasjenka in Belarus, ervoor heeft gezorgd dat er opnieuw een oorlog woedt op het Europese continent en dat hiermee ernstige verwoesting en ontberingen zijn veroorzaakt; overwegende dat Rusland oorlogsmisdaden tegen Oekraïne heeft begaan; overwegende dat dit alles een aanzienlijke bedreiging vormt voor de Europese en wereldwijde veiligheid, die doorlopend ondermijnd wordt; overwegende dat Rusland nucleaire dreigementen heeft geuit; overwegende dat het functioneren van mondiale toeleveringsketens negatief is beïnvloed en dat in verschillende delen van de wereld de voedselzekerheid wordt ondermijnd; overwegende dat de illegale aanvalsoorlog van de Russische Federatie tegen Oekraïne tot economische onzekerheid en tot een stijging van de energieprijzen heeft geleid, de klimaatcrisis erger maakt en het potentieel heeft om veel lidstaten en derde landen, met name in de Westelijke Balken en het Oostelijk Partnerschap, verder te destabiliseren en daardoor de geopolitieke context van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) van de EU aanzienlijk heeft veranderd; overwegende dat de aanvalsoorlog tegen Oekraïne deel uitmaakte van het plan van Poetin om de Euro-Atlantische veiligheidsarchitectuur te wijzigen; overwegende dat dit plan is gedwarsboomd door de heroïsche verdediging door het Oekraïense leger; overwegende dat de EU sinds 2014 niet volledig gebruik heeft kunnen maken van de instrumenten van haar gemeenschappelijke veiligheids- en defensiebeleid (GVDB) om het gevecht van Oekraïne tegen Rusland doeltreffend te ondersteunen, alhoewel er dit jaar enkele verbeteringen zichtbaar zijn; overwegende dat de EU, om te worden beschouwd als succesvolle en geloofwaardige mondiale speler, haar vermogens verder moet ontwikkelen en meer politieke wil moet tonen om de veiligheid te waarborgen in haar onmiddellijk nabuurschap;

B.

overwegende dat het oostelijk nabuurschap en de Westelijke Balkan behoefte hebben aan vreedzame conflictoplossing, meer stabiliteit en veiligheid en een grotere wederzijdse samenwerking; overwegende dat de veiligheid in deze regio’s sterk wordt bedreigd door de Russische invasie van Oekraïne en de mogelijkheid dat deze agressie zich verder verspreidt naar buurlanden; overwegende dat de destabilisering van ons onmiddellijk nabuurschap een bedreiging vormt voor de stabiliteit, vrede en veiligheid van de EU;

C.

overwegende dat de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne laat zien dat er een krachtiger, ambitieuzer, geloofwaardig, strategisch en eensgezind optreden van de EU op het wereldtoneel nodig is en dat de EU autonoom haar eigen strategische doelstellingen moet bepalen en de vermogens om die te verwezenlijken moet ontwikkelen en inzetten; overwegende dat hierdoor eens te meer wordt benadrukt dat Europa prioriteit moet geven aan zijn energieonafhankelijkheid;

D.

overwegende dat de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne een serieuze waarschuwing is voor de EU en een onmiddellijke bedreiging vormt voor de Europese en mondiale veiligheidsorde en voor de veiligheid van de EU en haar lidstaten; overwegende dat de Russische invasie van Oekraïne het momentum doet aanzwellen voor een geopolitieke herdefiniëring van het GBVB en het externe optreden van de EU in het algemeen, met een doortastende visie die uitgaat van de belangen van de Unie in de nieuwe geopolitieke realiteit, met een echte wil om op te treden en met trans-Atlantische samenwerking, teneinde strategisch relevante resultaten te boeken; overwegende dat Finland en Zweden in het licht van de Russische agressie toetreding tot de NAVO hebben aangevraagd; overwegende dat dit conflict ook aantoont dat het dringend noodzakelijk is om een gemeenschappelijke visie op dreigingen te definiëren en blijk te geven van echte solidariteit met de lidstaten in de frontlinie; overwegende dat deze oorlog heeft herbevestigd dat de NAVO het fundament van de Europese veiligheid vormt en dat sterke trans-Atlantische betrekkingen onmisbaar zijn;

E.

overwegende dat het absoluut noodzakelijk is dat de Unie haar belangrijkste kwetsbaarheden aanpakt, waaronder haar te sterke afhankelijkheid van Rusland en de Volksrepubliek China (VRC), en werkt aan een betere veerkracht en voorbereiding ten aanzien van de dreiging die uitgaat van totalitaire en niet-democratische regimes;

F.

overwegende dat de Russische invasie ook duidelijk maakt dat de lidstaten de nodige politieke wil moeten tonen om het GBVB om te vormen tot een volwaardig Europees beleid, hetgeen tevens wordt benadrukt door de door burgers ingegeven uitkomsten van de Conferentie over de toekomst van Europa;

G.

overwegende dat het potentieel voor snelle, efficiënte en doeltreffende maatregelen op het gebied van buitenlands beleid, veiligheid en defensie, mogelijk gemaakt door het Verdrag van Lissabon, de afgelopen tien jaar slechts in zeer beperkte mate is benut door een gebrek aan politieke wil van de lidstaten; overwegende dat het, in het licht van de veranderende Europese veiligheidsomgeving, hoog tijd is om gebruik te maken van alle instrumenten waarin het VEU voorziet, met name wat betreft het GVDB; overwegende dat in het Verdrag van Lissabon sinds december 2009 onder meer een militair startfonds (artikel 41, lid 3, punt b)) is opgenomen, evenals de mogelijkheid om een kleine groep te vormen met ambitieuzere veiligheids- en defensiedoelstellingen (artikel 44), en de mogelijkheid om een echt Europees beleid inzake capaciteiten en bewapening vast te stellen (artikel 42, lid 3);

H.

overwegende dat overbruggingsclausules onmiddellijk kunnen worden ingezet om op specifieke beleidsterreinen over te schakelen van de vereiste van eenparigheid van stemmen naar besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid van stemmen; overwegende dat de huidige bedreiging van de Europese veiligheid een onmiddellijke aanpassing van bepaalde werkmethoden vereist;

I.

overwegende dat de Raad snel en eensgezind heeft gehandeld en tot op heden negen pakketten met sancties tegen Rusland heeft aangenomen naar aanleiding van het optreden van Rusland in Oekraïne, met inbegrip van sancties die gelden voor individuen, zoals de bevriezing van activa en reisbeperkingen, economische sancties die gericht zijn op de sectoren financiën, handel, energie, vervoer, technologie en defensie, beperkingen voor media, diplomatieke maatregelen, beperkingen van de handelsbetrekkingen met de bezette Krim en Sebastopol, alsook met de delen van Donetsk en Loehansk die niet onder gezag van de regering staan, en maatregelen met betrekking tot economische samenwerking, die zonder uitzondering blijk geven van solidariteit en eenheid maar nog steeds niet toereikend zijn om de agressor tegen te houden;

J.

overwegende dat de achteruitgang van de mediavrijheid en de toename van desinformatiecampagnes, buitenlandse inmenging en aanvallen op journalisten een wereldwijde trend vormen, die het duidelijkst zichtbaar is in democratieën die een achteruitgang doormaken en in recalcitrante totalitaire staten; overwegende dat de internationale gevolgen voor mensenrechten, democratie, burgerparticipatie en ontwikkeling zorgwekkend zijn; overwegende dat de EU haar samenwerking met gelijkgestemde partnerlanden moet versterken om de mediavrijheid en de vrijheid van meningsuiting te bevorderen en te verdedigen en desinformatie en buitenlandse inmenging in derde landen tegen te gaan;

K.

overwegende dat de aanhoudende instabiliteit en onvoorspelbaarheid van de veiligheidssituatie aan de grenzen van de EU en in haar buurlanden een directe bedreiging vormen voor de veiligheid van de EU en haar lidstaten;

L.

overwegende dat de regering van de Russische Federatie onder leiding van Vladimir Poetin internationale terroristische daden is blijven plegen tegen politieke tegenstanders en soevereine staten, die geculmineerd zijn in de invasie en bezetting van Oekraïne door Rusland sinds 2014;

M.

overwegende dat de wereldwijde gevolgen van de ongerechtvaardigde invasie van de Russische Federatie in Oekraïne worden verergerd door de impact van de aanhoudende en ongekende COVID-19-pandemie die zijn oorsprong had in Wuhan, in de VRC; overwegende dat de terugkeer van een grootschalige oorlog op het Europese continent, de economische instabiliteit en de doelbewuste instrumentalisering van de energievolatiliteit door de Russische Federatie op dit moment geopolitieke onzekerheid veroorzaken voor de burgers van de Europese Unie, de kandidaat-lidstaten en de potentiële kandidaat-lidstaten, alsook voor de mondiale partners;

N.

overwegende dat het bereiken van strategische autonomie vereist dat de Unie alle aangelegenheden die voor de EU van strategisch belang zijn, kan nastreven zonder al te afhankelijk te zijn van de capaciteiten van derde landen en -actoren, onder meer door kwetsbaarheden weg te nemen die de Unie blootstellen aan interne verdeeldheid en gedwongen concessies aan autoritaire actoren; overwegende dat het bereiken van strategische autonomie de Unie in staat zal stellen vanuit een krachtige startpositie haar externe optreden verder te versterken, haar op waarden gebaseerde belangen doeltreffender na te streven en uit te dragen, en een krachtiger bijdrage te leveren aan mondiaal multilateralisme, vreedzame conflictoplossing en de ontwikkeling van democratie, de rechtstaat en grondrechten overal ter wereld; overwegende dat de EU zich niet zal kunnen verdedigen of een geloofwaardige speler zal kunnen zijn zonder dat er serieus wordt geïnvesteerd in defensie van de lidstaten; overwegende dat, ondanks de aanhoudende Russische agressie tegen Oekraïne sinds 2014, het besluit van NAVO-leiders om ten minste 2 % van het bbp te besteden aan defensie-uitgaven slechts is uitgevoerd door enkele bondgenoten die ook lidstaten zijn, met name die aan de oostelijke flank; overwegende dat het halen van die drempelwaarde blijk geeft van een oprechte wil om tegelijkertijd de Europese veiligheid en de positie van de EU te versterken;

O.

overwegende dat de vrijwillige toetreding van Europese landen tot de EU nog steeds het succesvolste beleidsinstrument van het buitenlands beleid van de Unie is; overwegende dat Europese leiders Oekraïne en de Republiek Moldavië op 23 juni 2022 de status van kandidaat-lidstaat hebben toegekend en het bestaan van een Europese perspectief voor Georgië hebben erkend; overwegende dat de Europese Raad Bosnië en Herzegovina op 15 december 2022 de status van kandidaat-lidstaat van de EU heeft verleend, en dat de Republiek Kosovo een verzoek om toetreding tot de EU heeft ingediend;

P.

overwegende dat het GBVB van de Unie berust op de waarden van democratie, de rechtsstaat, de universaliteit en ondeelbaarheid van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden, eerbiediging van de menselijke waardigheid, de beginselen van gelijkheid en solidariteit en naleving van de beginselen van het Handvest van de VN en van het internationale recht; overwegende dat de waarden van de Unie, zoals verankerd in artikel 2, artikel 3, lid 5, en artikel 21 VEU, dit beleid rechtstreeks aangaan; overwegende dat de druk van autocratieën op deze democratische waarden almaar toeneemt, waardoor de controle op machtsmisbruik wordt uitgehold, mensenrechtenschendingen in aantal en ernst toenemen en het maatschappelijk middenveld, onafhankelijke media en democratische oppositiebewegingen in hun speelruimte beperkt worden; overwegende dat volgens Freedom House de democratie in 2021 voor het 16e opeenvolgende jaar wereldwijd achteruitging;

Q.

overwegende dat klimaatverandering almaar zwaardere gevolgen heeft voor verschillende aspecten van ons leven, alsmede voor ontwikkelingskansen, de wereldwijde geopolitieke orde en de mondiale stabiliteit; overwegende dat diegenen die over minder middelen beschikken om zich aan klimaatverandering aan te passen het hardst door de gevolgen ervan zullen worden getroffen; overwegende dat het buitenlands beleid van de EU sterker gericht moet zijn op het bevorderen van multilaterale activiteiten door samen te werken aan specifieke klimaatgerelateerde kwesties, strategische partnerschappen op te zetten en de samenwerking en contacten tussen overheids- en niet-overheidsactoren te versterken, inclusief actoren die een grote bijdrage leveren aan vervuiling wereldwijd;

R.

overwegende dat de op regels gebaseerde internationale orde, die berust op het internationale recht en de multilaterale instellingen, steeds meer onder druk komt te staan, zowel van binnenuit als van buitenaf; overwegende dat autocratische staten, alleen of gezamenlijk, proberen multilaterale organisaties en agentschappen alsook het internationaal humanitair recht en de internationale mensenrechtenwetgeving tegen te werken, de inhoud van deze wetgeving door coöptatie te ondermijnen, of de uitvoering ervan te omzeilen of te dwarsbomen, en tegelijkertijd de verdere ontwikkeling van autocratische normen in de EU en in derde landen bevorderen, onder meer via diplomatieke, economische of militaire stimulansen en dwang, en door middel van desinformatiecampagnes; overwegende dat de invasie van Rusland in Oekraïne en de opzettelijke oorlogsmisdaden van Rusland aanvallen zijn op de fundamenten van de multilaterale, op regels gebaseerde wereldorde;

S.

overwegende dat de EU haar vermogen moet verbeteren om snel en doeltreffend besluiten te nemen, met name in het kader van het GBVB, zodat zij met één stem kan spreken en als een echte mondiale speler kan optreden in reactie op crises;

13.

14.

is in het licht van bovenstaande van mening dat het passend zou zijn om als Parlement voorafgaand aan het desbetreffende besluit van de Raad een plenair debat te houden en een resolutie aan te nemen in de plenaire vergadering waarin een operatie politiek wordt goedgekeurd, met inbegrip van de doelstellingen, middelen en duur ervan;

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

84.

85.

86.

87.

88.

89.

90.

91.

92.

93.

94.

95.

96.

97.

98.

99.

100.

101.

102.

103.

104.

105.

106.

107.

108.

109.

110.

111.

112.

113.

114.

115.

116.

117.

118.

119.

120.

121.

122.

123.

124.

125.

126.

127.

128.

129.

130.

131.

132.

133.

134.

135.

136.

137.

138.

139.

140.

141.

142.

143.

144.

145.

146.

147.

148.

149.

150.

151.

152.

153.

154.

155.

156.

157.

158.

159.

160.

161.

162.

163.

164.

165.

166.

167.

168.

169.

170.

171.

172.

173.

174.

175.

176.

177.

—

gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien titel V van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU), en met name hoofdstuk 2, afdeling 2, over de bepalingen inzake het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (GVDB),

—

gezien Verordening (EU) 2021/697 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2021 tot oprichting van het Europees Defensiefonds (1) (EDF),

—

gezien Verordening (EU) 2021/947 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juni 2021 tot vaststelling van het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking — Europa in de wereld (2),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 19 juli 2022 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van de wet ter versterking van de Europese defensie-industrie door middel van gemeenschappelijke aanbestedingen (COM(2022)0349),

—

gezien Besluit (GBVB) 2017/2315 van de Raad van 11 december 2017 tot instelling van de permanente gestructureerde samenwerking (PESCO) en tot opstelling van de lijst van deelnemende lidstaten (3),

—

gezien de conclusies van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, over het sluiten van een civiel GVDB-pact, die de Raad (Buitenlandse Zaken) tijdens zijn zitting van 19 november 2018 heeft aangenomen,

—

gezien Besluit (GBVB) 2021/509 van de Raad van 22 maart 2021 tot oprichting van een Europese Vredesfaciliteit (4),

—

gezien de Besluiten (GBVB) 2021/748 (5), (GBVB) 2021/749 (6) en (GBVB) 2021/750 (7) van de Raad van 6 mei 2021 betreffende de deelname van Canada, het Koninkrijk Noorwegen en de Verenigde Staten van Amerika aan het PESCO-project militaire mobiliteit,

—

Gezien Besluit (GBVB) 2021/1143 van de Raad van 12 juli 2021 betreffende een militaire opleidingsmissie van de Europese Unie in Mozambique (EUTM Mozambique) (8),

—

gezien Besluit (GBVB) 2022/638 van de Raad van 13 april 2022 tot wijziging van Besluit 2014/486/GBVB betreffende de adviesmissie van de Europese Unie voor de hervorming van de civiele veiligheidssector in Oekraïne (EUAM Ukraine) (9),

—

gezien Besluit (GBVB) 2022/1968 van de Raad van 17 oktober 2022 betreffende een militaire opleidingsmissie van de Europese Unie in Oekraïne (EUMAM Ukraine) (10),

—

gezien Besluit (GBVB) 2022/1970 van de Raad van 17 oktober 2022 tot wijziging van Besluit 2010/452/GBVB inzake de Waarnemingsmissie van de Europese Unie in Georgië (EUMM Georgia) (11),

—

gezien de conclusies van de Europese Raad van 22 oktober 2021, 24-25 maart 2022, 30-31 mei 2022 en 23-24 juni 2022,

—

gezien de conclusies van de Raad Buitenlandse Zaken van 12 december 2022,

—

gezien Besluit (GBVB) 2022/2444 van de Raad van 12 december 2022 betreffende een militaire partnerschapsmissie van de Europese Unie in Niger (EUMPM Niger) (12),

—

gezien Besluit (GBVB) 2022/1970 van de Raad van 17 oktober 2022 (13) tot oprichting van een EU-monitoringcapaciteit in Armenië en zijn besluit van 19 december 2022 om een overgangsteam voor planningsbijstand in te zetten in Armenië,

—

gezien de Verklaring van Versailles, die tijdens de informele bijeenkomst van de staatshoofden en regeringsleiders van 11 maart 2022 werd aangenomen,

—

gezien de conclusies van de Raad van 22 januari 2018 over de geïntegreerde aanpak van externe conflicten en crises, en van 24 januari 2022 over de Europese veiligheidssituatie,

—

gezien de conclusies van de Raad van 25 november 2013, van 18 november 2014, van 18 mei 2015, van 27 juni 2016, van 14 november 2016, van 18 mei 2017, van 17 juli 2017, van 25 juni 2018, van 17 juni 2019, van 10 december 2019, van 17 juni 2020, van 12 oktober 2020, van 20 november 2020, van 7 december 2020 en van 10 mei 2021 over het GVDB,

—

gezien de conclusies van de Raad van 5 juni 2020 over jongeren in het externe optreden,

—

gezien de conclusies van de Raad van 16 april 2021 over een hernieuwd partnerschap met het Zuidelijk Nabuurschap: een nieuwe agenda voor het Middellandse Zeegebied,

—

gezien de conclusies van de Raad van 18 oktober 2021 over Bosnië en Herzegovina/Operatie EUFOR Althea,

—

gezien de conclusies van de Raad van 24 januari 2022 — Het strategisch partnerschap tussen de VN en de EU inzake vredesoperaties en crisisbeheersing naar een volgend niveau tillen: prioriteiten voor 2022-2024,

—

gezien de conclusies van de Raad van 21 februari 2022 over de verlenging en de uitbreiding van de uitvoering van het concept “gecoördineerde maritieme aanwezigheid” in de Golf van Guinee,

—

gezien de conclusies van de Raad van 23 mei 2022 over de vaststelling van de cyberstrategie van de Europese Unie,

—

gezien de vergadering van de Raad Buitenlandse Zaken van 16 mei 2022 en de vergadering van de Raad Buitenlandse Zaken met de ministers van Defensie van 17 mei 2022,

—

gezien de algemene strategie “Gedeelde visie, gemeenschappelijke actie: Een sterker Europa — Een algemene strategie voor de Europese Unie op het gebied van het buitenlands en veiligheidsbeleid”, die op 28 juni 2016 werd gepresenteerd door Federica Mogherini, vicevoorzitter van de Europese Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid (VV/HV),

—

gezien het “Strategisch kompas voor veiligheid en defensie — Voor een Europese Unie die haar burgers, waarden en belangen beschermt en bijdraagt aan de internationale vrede en veiligheid”, dat op 21 maart 2022 door de Raad werd goedgekeurd en op 25 maart 2022 door de Europese Raad werd bekrachtigd,

—

gezien de routekaart voor klimaatverandering en defensie van de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) van 6 november 2020, en de resolutie daarover van het Parlement van 7 juni 2022 (14),

—

gezien de gezamenlijke mededeling van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van 6 maart 2014 getiteld “Voor een open en veilig mondiaal maritiem domein: onderdelen voor een maritieme veiligheidsstrategie van de Europese Unie” (JOIN(2014)0009),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 24 juli 2020 betreffende de EU-strategie voor de veiligheidsunie (COM(2020)0605),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 15 februari 2022, getiteld “Bijdrage van de Commissie aan de Europese defensie” (COM(2022)0060),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 15 februari 2022, getiteld “Routekaart voor kritieke technologieën voor veiligheid en defensie” (COM(2022)0061),

—

gezien de gezamenlijke mededeling van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van 18 mei 2022 over de analyse van de lacunes op het gebied van defensie-investeringen en de te volgen koers (JOIN(2022)0024),

—

gezien de gezamenlijke mededeling van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van 16 december 2020, getiteld “De EU-strategie inzake cyberbeveiliging voor het digitale tijdperk” (JOIN(2020)0018),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 22 februari 2021 getiteld “Actieplan voor synergieën tussen de civiele, defensie- en ruimtevaartindustrieën” (COM(2021)0070),

—

gezien de gezamenlijke mededeling van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van 10 november 2022 over het actieplan voor militaire mobiliteit 2.0 (JOIN(2022)0048),

—

gezien de gezamenlijke mededeling van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van 10 november 2022 over het EU-beleid op het gebied van cyberdefensie (JOIN(2022)0049),

—

gezien het tweede jaarlijkse werkprogramma van het Europees Defensiefonds voor 2022, dat op 25 mei 2022 door de Commissie werd goedgekeurd,

—

gezien het Noord-Atlantisch Verdrag,

—

gezien de verklaring van de top van Madrid, die werd afgegeven door de staatshoofden en regeringsleiders die op 29 juni 2022 aanwezig waren bij de vergadering van de Noord-Atlantische Raad in Madrid,

—

gezien de verzoeken van Zweden en Finland om toetreding tot de NAVO, die op 18 mei 2022 gezamenlijk werden ingediend, en de ondertekening door de NAVO-bondgenoten van de toetredingsprotocollen voor Finland en Zweden op 5 juli 2022,

—

gezien het strategisch concept van de NAVO voor 2022, dat tijdens de NAVO-top van 29 juni 2022 in Madrid door de staatshoofden en regeringsleiders in de NAVO werd goedgekeurd,

—

gezien de drie gezamenlijke verklaringen over de samenwerking tussen de EU en de NAVO, die op 8 juli 2016, 10 juli 2018 en 10 januari 2023 werden ondertekend,

—

gezien de gemeenschappelijke reeks van 74 voorstellen voor de uitvoering van de gezamenlijke verklaring van Warschau, die werd bekrachtigd door de raden van de EU en van de NAVO op 6 december 2016 en 5 december 2017,

—

gezien het zevende voortgangsverslag van 20 juni 2022 over de uitvoering van de gemeenschappelijke reeks voorstellen als bekrachtigd door de Raad van de Europese Unie en de Noord-Atlantische Raad op 6 december 2016 en 5 december 2017,

—

gezien de door de Parlementaire Vergadering van de NAVO goedgekeurde verslagen en aanbevelingen ter zake,

—

gezien de verklaring van de top EU-VS van 15 juni 2021, getiteld “Naar een hernieuwd trans-Atlantisch partnerschap”,

—

gezien de gezamenlijke verklaring van de minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten van Amerika en de VV/HV van 3 december 2021 over de start van de dialoog tussen de EU en de VS over veiligheid en defensie, alsmede de daaropvolgende bijeenkomsten in het kader van deze dialoog,

—

gezien de ongerechtvaardigde en onuitgelokte aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne, de illegale Russische invasie en annexatie van de Krim en van de regio’s Donetsk, Cherson, Loehansk en Zaporizja, alsook de bezetting van de regio’s Abchazië en Zuid-Ossetië van Georgië en de regio Transnistrië van de Republiek Moldavië,

—

gezien nieuwe technologieën zoals artificiële intelligentie (AI), ruimtevaartcapaciteit en kwantumcomputing, die niet alleen nieuwe kansen bieden voor de mensheid, maar ook nieuwe uitdagingen met zich meebrengen voor het defensie- en buitenlands beleid die een duidelijke strategie en consensus onder bondgenoten vereisen,

—

gezien het Handvest van de Verenigde Naties,

—

gezien het Handvest van de Verenigde Naties, met name artikel 2, lid 4, dat het gebruik van geweld verbiedt, en artikel 51 over het natuurlijke recht tot individuele of collectieve zelfverdediging,

—

gelet op het VN-Verdrag inzake het recht van de zee (UNCLOS),

—

gezien resoluties 1325(2000), 1889 (2013), 2122 (2013), 2242 (2015) en 2493 (2019) van de VN-Veiligheidsraad over vrouwen, vrede en veiligheid en resoluties 2250 (2015), 2419 (2018) en 2535 (2020) van de VN-Veiligheidsraad over jongeren, vrede en veiligheid,

—

gezien de resoluties van de VN-Veiligheidsraad over Cyprus,

—

gezien de Slotakte van de Conferentie over Veiligheid en Samenwerking in Europa van 1975 (Slotakte van Helsinki),

—

gezien zijn resolutie van 12 september 2018 over autonome wapensystemen (15),

—

gezien zijn resolutie van 11 december 2018 over militaire mobiliteit (16),

—

gezien zijn resolutie van 12 maart 2019 over de opbouw van EU-capaciteit voor conflictpreventie en -bemiddeling (17),

—

gezien zijn standpunt van 26 november 2019 ten aanzien van het voorstel voor een richtlijn van de Raad tot wijziging van Richtlijn 2006/112/EG betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde en Richtlijn 2008/118/EG houdende een algemene regeling inzake accijns wat betreft defensie-inspanningen binnen het Uniekader (18),

—

gezien zijn resolutie van 17 september 2020 over wapenuitvoer: uitvoering van gemeenschappelijk standpunt 2008/944/GBVB (19),

—

gezien zijn resolutie van 25 maart 2021 over de uitvoering van Richtlijn 2009/81/EG betreffende aanbestedingen op defensie- en veiligheidsgebied (“richtlijn aanbestedingen”), en van Richtlijn 2009/43/EG betreffende de overdracht van defensiegerelateerde producten (20),

—

gezien zijn resolutie van het Europees Parlement van 7 juli 2021 over de samenwerking tussen de EU en de NAVO in het kader van de trans-Atlantische betrekkingen (21),

—

gezien zijn resolutie van het Europees Parlement van 7 oktober 2021 over de stand van de cyberdefensievermogens van de EU (22),

—

gezien zijn resolutie van 17 februari 2022 over de uitvoering van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid — jaarverslag 2021 (23),

—

gezien zijn resolutie van het Europees Parlement van 17 februari 2022 over de uitvoering van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid — jaarverslag 2021 (24),

—

gezien zijn resolutie van 1 maart 2022 over de aanval van Rusland op Oekraïne (25),

—

gezien zijn resolutie van 9 maart 2022 over buitenlandse inmenging in alle democratische processen in de Europese Unie, met inbegrip van desinformatie (26),

—

gezien zijn resolutie van 7 april 2022 over de conclusies van de bijeenkomst van de Europese Raad van 24 en 25 maart 2022: onder meer over de recentste ontwikkelingen in de oorlog tegen Oekraïne en de EU-sancties tegen Rusland en de tenuitvoerlegging daarvan (27),

—

gezien zijn aanbeveling van 8 juni 2022 aan de Raad en de VV/HV over het buitenlands, veiligheids- en defensiebeleid van de EU na de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne (28),

—

gezien zijn resolutie van 8 juni 2022 over de veiligheid in de regio van het Oostelijk Partnerschap en de rol van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (29),

—

gezien zijn aanbeveling van 14 september 2022 aan de Commissie en de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid betreffende het hernieuwd partnerschap met het Zuidelijk Nabuurschap: een nieuwe agenda voor het Middellandse Zeegebied,

—

gezien zijn wetgevingsresolutie van 14 december 2022 over het standpunt van de Raad in eerste lezing met het oog op de vaststelling van de verordening van het Europees Parlement en de Raad tot instelling van een instrument om steun te verlenen aan Oekraïne voor 2023 (macrofinanciële bijstand +) (30),

—

gezien artikel 54 van het Reglement,

—

gezien de adviezen van de Commissie constitutionele zaken en de Commissie vrouwenrechten en gendergelijkheid,

—

gezien het verslag van de Commissie buitenlandse zaken (A9-0296/2022),

A.

overwegende dat Europa voor de meest complexe combinatie van zowel militaire als niet-militaire dreigingen staat sinds het einde van de Koude Oorlog, die geïntensiveerd wordt door de onuitgelokte, ongerechtvaardigde, illegale aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne; overwegende dat de niet-militaire dreigingen onder meer desinformatie, cyberaanvallen, aanvallen op kritieke infrastructuur, moorden, sabotage, economische druk, chantage met levensmiddelen en energie, instrumentalisering van migratie en ontwrichtende politieke beïnvloeding omvatten; overwegende dat elke opzettelijke verstoring van actieve Europese energie-infrastructuur onaanvaardbaar is en zo krachtig mogelijk moet worden beantwoord; overwegende dat de Russische invasie van Oekraïne een aanslag is op de op regels gebaseerde internationale orde; overwegende dat deze aanvalsoorlog een aanslag is op de Europese veiligheidsarchitectuur die tot stand werd gebracht na afloop van de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog, waarin Rusland een van de partijen was; overwegende dat president Poetin in zijn oorlog tegen Oekraïne en zijn agressie tegen Europa en het Westen doelbewust heeft gekozen voor escalatie door middel van initiatieven als de organisatie van schijnreferenda in bezette Oekraïense gebieden, de annexatie van de gebieden Loehansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja, de gedeeltelijke mobilisatie van Russische troepen en herhaalde en steeds toenemende dreigementen, waaronder het dreigement om kernwapens in te zetten; overwegende dat het decreet van president Vladimir Poetin van 21 september 2022 waarin de gedeeltelijke mobilisatie in de Russische Federatie wordt afgekondigd, migratiedruk heeft veroorzaakt aan de grenzen met Georgië, Kazachstan en de Baltische landen omdat Russen hun land ontvluchten, maar bovenal, met de brute agressie tegen Oekraïne en de genocide op Oekraïners, zorgde hij voor onvoorstelbaar leed, dat tot de grootste vluchtelingenstroom sinds de Tweede Wereldoorlog heeft geleid; overwegende dat Oekraïne niet alleen zijn eigen soevereiniteit en territoriale integriteit verdedigt, maar ook de gemeenschappelijke Europese democratische waarden; overwegende dat er geen robuuste en doeltreffende maatregelen waren getroffen om Rusland ervan te weerhouden Oekraïne aan te vallen; overwegende dat Rusland zowel Oekraïne als de NAVO- en EU-lidstaten al meermaals heeft bedreigd met een nucleaire oorlog;

B.

overwegende dat de overwinning van Oekraïne ook van belang is voor de geloofwaardigheid van de EU en haar veiligheids- en defensiebeleid;

C.

overwegende dat de EU haar buitenlands, veiligheids- en defensiebeleid in antwoord op deze dreigingen dringend doeltreffender moet maken om haar belangen, waarden en burgers te verdedigen, zowel binnen als buiten haar grenzen, en in de eerste plaats in haar nabuurschap, om vrede, menselijke veiligheid, duurzame ontwikkeling en democratie te bewerkstelligen en haar partners te steunen; overwegende dat het strategisch kompas tot doel heeft de EU te voorzien van de nodige strategische richtsnoeren en realistische en operationele instrumenten om te evolueren naar een samenhangend en geloofwaardig defensiebeleid, en van haar een doeltreffende en slagvaardige veiligheidsverstrekker en een assertieve mondiale speler te maken; overwegende dat het dringend noodzakelijk is het veiligheids- en defensievermogen van de EU te versterken, onder meer door voort te bouwen op de ongekende steun die aan Oekraïne is verleend, met name via de Europese Vredesfaciliteit, en de complementariteit met de NAVO te waarborgen; overwegende dat het als gevolg van de hybride agressie van Rusland noodzakelijk is de defensie van een vrij Europa op een alomvattende en veelzijdige manier vorm te geven, waarbij alle kritieke aspecten in aanmerking worden genomen, gaande van de verbetering van de traditionele militaire vermogens tot de bescherming van kritieke civiele infrastructuur, bevoorradingsketens en energie-installaties en de actieve bestrijding van desinformatie en bedreigingen voor de cyberveiligheid; overwegende dat de agressie van Rusland tegen Oekraïne heeft aangetoond dat tal van EU- en NAVO-lidstaten te weinig investeren in veiligheid en defensie; overwegende dat de NAVO aan de oostelijke flank duizenden extra defensieve strijdkrachten uit de landmacht, de luchtmacht en de marine heeft ingezet; overwegende dat de NAVO verzoeken om bijstand namens Oekraïne helpt te coördineren; overwegende dat de explosie die de Nord Stream-gaspijplijnen beschadigde een gerichte aanval was op de kritieke infrastructuur van de EU; overwegende dat Belarus medeplichtig is geworden aan de oorlog van Rusland tegen Oekraïne;

D.

overwegende dat de Raad Buitenlandse Zaken op 12 december 2022 heeft besloten het totale financiële plafond van de EPF in 2023 met 2 miljard EUR te verhogen, met de mogelijkheid van een verdere verhoging in een later stadium;

E.

overwegende dat het Parlement en de Raad in december 2022 overeenstemming hebben bereikt over een steunpakket van 18 miljard EUR dat gedurende 2023 ter ondersteuning aan Oekraïne zal worden overgemaakt;

F.

overwegende dat volgens het strategisch kompas “een sterkere en slagvaardigere EU op het gebied van veiligheid en defensie een positieve bijdrage [zal] leveren aan de mondiale en trans-Atlantische veiligheid en complementair [is] aan de NAVO, die het fundament blijft van de collectieve defensie van haar leden. Die twee gaan samen.”;

G.

overwegende dat de geïntegreerde aanpak van de EU van externe conflicten en crises voorziet in een coherent gebruik van de verschillende vermogens van de EU en dat in het kader daarvan het veiligheids- en defensiebeleid van de EU en de andere civiele instrumenten elkaar moeten aanvullen om bij te dragen tot menselijke veiligheid en duurzame vrede in Europa en de wereld;

H.

overwegende dat de Volksrepubliek China haar defensie-uitgaven de afgelopen tien jaar met ongeveer 600 % heeft verhoogd en haar militaire macht gebruikt voor de intimidatie en bedreiging van haar buurlanden, met name Taiwan, wat recentelijk nog bleek toen zij in augustus 2022 militaire oefeningen hield naar aanleiding van het bezoek aan Taiwan van Nancy Pelosi, voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, en de gevaarlijke militaire acties en provocaties van China nog dagelijks plaatsvinden; overwegende dat de Volksrepubliek China geen duidelijk standpunt inneemt ten aanzien van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne, die in strijd is met het kernbeginsel van het internationaal recht; overwegende dat in 2022 de militaire samenwerking tussen Rusland en China aanzienlijk is toegenomen, zoals blijkt uit meerdere gezamenlijke militaire oefeningen;

I.

overwegende dat eind december 2022 Japan en Zuid-Korea, twee belangrijke partners van de EU, in hun geactualiseerde veiligheidsstrategieën uitdrukkelijk gewezen hebben op de noodzaak van samenwerking met de EU; overwegende dat Japan voorts heeft aangekondigd de defensie-uitgaven te verdubbelen tot 2 % van het bruto binnenlands product (bbp); overwegende dat zowel Japan als Zuid-Korea worden geconfronteerd met een drievoudige veiligheidsuitdaging als gevolg van dreigingen van Rusland, China en Noord-Korea; overwegende dat Noord-Korea in 2022 meer dan 90 raketproeven heeft uitgevoerd, veruit het grootste aantal ooit, en dat geruchten circuleren over een zevende kernproef, de eerste sinds 2017, waardoor de regionale en mondiale veiligheid ernstig zou verslechteren;

J.

overwegende dat het oostelijk nabuurschap en de Westelijke Balkan behoefte hebben aan vreedzame conflictoplossing, meer stabiliteit en veiligheid en een grotere wederzijdse samenwerking; overwegende dat de Russische invasie van Oekraïne een negatief effect heeft op de veiligheid in deze regio’s;

K.

overwegende dat het noordpoolgebied steeds belangrijker wordt voor de geopolitiek, economische ontwikkeling en transport en tegelijkertijd wordt geconfronteerd met uitdagingen die verband houden met klimaatverandering, militarisering en migratie; overwegende dat de toenemende militaire activiteit en opbouw van Rusland in het noordpoolgebied zorgwekkend is;

L.

overwegende dat de invloed van Rusland in Afrika is toegenomen, met name door de grotere aanwezigheid van de Wagner-groep op het continent; overwegende dat de Wagner-groep erin geslaagd is vaste voet te krijgen in landen als Mali en de Centraal-Afrikaanse Republiek; overwegende dat de Wagner-groep naar verluidt gruweldaden heeft gepleegd in Oekraïne, Mali, Libië, Syrië en de Centraal Afrikaanse Republiek; overwegende dat deze situatie in Mali nog wordt versterkt door de niet-coöperatieve houding van de autoriteiten ten aanzien van Westerse partners (met inbegrip van de opleidingsmissie van de Europese Unie (EUTM) in Mali), regionale organisaties en de Multidimensionale Geïntegreerde Stabilisatiemissie van de Verenigde Naties in Mali (MINUSMA);

M.

overwegende dat industriële versnippering langs nationale scheidslijnen van de ontwikkeling en aanbesteding van het Europees militair vermogen tussen de 25 en 100 miljard EUR per jaar kost en een aanzienlijke invloed heeft op het mondiale concurrentievermogen van de defensiesector; overwegende dat de lidstaten in 2020 en in 2021 respectievelijk slechts ongeveer 11 % en 8 % van hun totale uitrusting gezamenlijk hebben aangekocht, ondanks cofinanciering via uit de EU-begroting gefinancierde programma’s zoals voorbereidende actie inzake defensieonderzoek (PADR) en het industrieel ontwikkelingsprogramma voor de Europese defensie (EDIDP), en ondanks hun toezegging om 35 % van hun defensie-uitrusting via gemeenschappelijke aanbestedingen aan te kopen; overwegende dat tussen 1999 en 2021 de gecombineerde defensie-uitgaven van de EU zijn gestegen met 20 %, vergeleken met 66 % in de Verenigde Staten, 292 % in Rusland en 592 % in China; overwegende dat de lidstaten zijn overeengekomen meer en betere uitgaven te doen op het gebied van defensie, die hoofdzakelijk zouden moeten verlopen via samenwerkingsinitiatieven en in overeenstemming zouden moeten zijn met de toezeggingen voor defensie-uitgaven van EU-NAVO-leden; overwegende dat de EU onderzoek, technologische ontwikkeling en innovatie op het gebied van veiligheid en defensie nog meer moet stimuleren; overwegende dat de EU al meer dan twintig jaar de ambitie koestert om een slagvaardige speler op veiligheidsgebied te worden, maar dat de resultaten met betrekking tot vermogens, interoperabiliteit en kosteneffectieve samenwerking nogal beperkt blijven ondanks de invoering van verschillende structuren en processen, zoals het Europees Defensieagentschap, het vermogensontwikkelingsplan, permanente gestructureerde samenwerking (PESCO), het militair plannings- en uitvoeringsvermogen (MPCC) en de gecoördineerde jaarlijkse evaluatie inzake defensie (CARD); overwegende dat er sinds 2017 in totaal 61 PESCO-projecten zijn opgestart, maar dat geen enkel daarvan tastbare resultaten heeft opgeleverd; overwegende dat de Commissie en de EDEO hebben voorgesteld de wet ter versterking van de Europese defensie-industrie door middel van gemeenschappelijke aanbestedingen vast te stellen, een kortetermijninstrument van de EU om gezamenlijke aanbestedingen te stimuleren om te voorzien in onze meest kritieke behoeften; overwegende dat dit instrument 500 miljoen EUR zal krijgen uit de EU-begroting naast de eigen investeringen van de lidstaten; overwegende dat de Commissie naar verwachting in 2023, na de voltooiing van de Edirpa, een voorstel zal indienen voor een verordening tot oprichting van een Europees programma voor defensie-investeringen (EDIP), waarin wordt vastgelegd onder welke voorwaarden de lidstaten gezamenlijke aankopen kunnen doen en daarbij kunnen genieten van een btw-vrijstelling en financiële steun van de EU; overwegende dat defensie een van de kernbevoegdheden van de lidstaten blijft;

N.

overwegende dat het GVDB twaalf civiele missies en acht militaire operaties omvat, in het kader waarvan ongeveer vijfduizend personeelsleden op drie continenten worden ingezet; overwegende dat slechts drie van deze operaties een uitvoerend mandaat hebben (Atalanta, operatie Irini van de marine van de Europese Unie in het Middellandse Zeegebied (EUNAVFOR MED IRINI) en EUFOR Althea); overwegende dat GVDB-missies en -operaties te lijden hebben onder de trage besluitvorming en buitensporig micromanagement van de Raad, wat nog eens wordt verergerd door de gebrekkige coördinatie van opleidingsactiviteiten en van de verstrekking van militair materieel aan partners; overwegende dat het totale aantal door de lidstaten ingezette personeelsleden de afgelopen jaren gestaag is afgenomen en dat de missies en operaties zwaar lijden onder het feit dat bepaalde lidstaten hun toezeggingen om voldoende militair en/of civiel personeel ter beschikking te stellen, niet nakomen; overwegende dat een dergelijk operationeel falen de algehele doeltreffendheid van de GVDB-missies en -operaties belemmert; overwegende dat de GVDB-missies en -operaties de weerbaarheid en stabiliteit in het Europese nabuurschap aanzienlijk versterken; overwegende dat het civiele GVDB-pact het cruciale instrument is om het civiele GVDB te versterken; overwegende dat de GVDB-missies en -operaties van de EU vaak het doelwit zijn van hybride dreigingen, met inbegrip van desinformatie, waardoor hun vermogen om op effectieve wijze stabiliteit te brengen in het land waar zij actief zijn, wordt ondermijnd en de reeds aanwezige instabiliteit nog wordt versterkt, iets waar alleen kwaadwillige derde staten beter van worden; overwegende dat EUFOR Althea tot doel heeft te garanderen dat de in 1995 gesloten overeenkomst van Dayton wordt uitgevoerd en nog steeds een cruciale rol speelt voor de veiligheid en stabiliteit van Bosnië en Herzegovina en de regio; overwegende dat het mandaat van EUFOR Althea door de VN-Veiligheidsraad met nog een jaar is verlengd; overwegende dat de voortzetting van EUFOR Althea in het belang is van Bosnië en Herzegovina en de regio; overwegende dat de missie van de EU voor bijstandverlening inzake grensbeheer in Libië en EUNAVFOR MED IRINI bijdragen tot duurzame vrede, veiligheid en stabiliteit door het wapenembargo dat door de VN-Veiligheidsraad werd opgelegd aan Libië, uit te voeren, en illegale wapen- en mensenhandel te bestrijden;

O.

overwegende dat vrouwen en meisjes onevenredig zwaar worden getroffen door conflicten, en dat deze onder meer leiden tot een toename van gendergerelateerd geweld, zoals ook blijkt uit de ongerechtvaardigde aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne; overwegende dat de deelname van vrouwen aan vredesondersteunende en militaire operaties moet worden bevorderd en uitgebreid; overwegende dat vrouwen 24 % uitmaken van de deelnemers aan civiele GVDB-missies en slechts 5 % van de deelnemers aan militaire missies en 6 % van de deelnemers aan militaire operaties (31); overwegende dat het van essentieel belang is het genderperspectief in het veiligheids- en defensiebeleid van de EU op te nemen, gezien de belangrijke rol van gendergelijkheid en de bijdrage van vrouwen aan vredesprocessen;

P.

overwegende dat veiligheids- en defensiepartnerschappen en duurzame samenwerking op het gebied van veiligheid en defensie essentiële instrumenten zijn voor het ondersteunen van de ambitie van de EU om een mondiale speler te zijn; overwegende dat de samenwerking tussen de EU en de NAVO en andere partnerschappen, zoals met de VN, de OVSE, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Noorwegen, Oekraïne, Georgië, de landen van de Westelijke Balkan, Japan, Australië, de Afrikaanse Unie en bepaalde Afrikaanse landen, een integrale pijler van het GVDB vormen;

Q.

overwegende dat cultureel erfgoed onlosmakelijk verbonden is met de geschiedenis en de identiteit van volkeren en een universele dimensie heeft, en dat de internationale gemeenschap ervoor moet zorgen dat cultureel erfgoed beschermd wordt en voor toekomstige generaties behouden blijft; overwegende dat culturele diversiteit een belangrijke rol speelt bij de bevordering van conflictpreventie, verzoening en bestrijding van extremisme;

R.

overwegende dat data en nieuwe technologieën zoals AI steeds belangrijker zijn om het militaire concurrentievermogen te behouden en worden gebruikt bij de ontwikkeling van nieuwe of betere militaire vermogens, zoals op AI gebaseerde cyberwapens, drones en autonome of semiautonome wapens en voertuigen, en instrumenten voor het vergaren van inlichtingen en situationeel bewustzijn, die allemaal een transformatief effect op militaire operaties en strategieën hebben;

S.

overwegende dat de actieve rol van het Parlement bij het uitstippelen van het GVDB-beleid de democratische grondslagen van de EU versterkt; overwegende dat het Parlement op legitieme wijze politieke controle en toezicht kan uitoefenen op de uitvoerende macht op EU-niveau; overwegende dat er een gebrek is aan een formele bevoegdheid voor toezicht op de Europese Vredesfaciliteit en het EDF; overwegende dat de diplomatie van het Parlement een bewezen, aanvullend middel is dat de strategische communicatie en de zichtbaarheid en doeltreffendheid van GVDB-missies bevordert;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.