—

gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (“het Handvest” genoemd),

—

gezien het Europees Verdrag voor de rechten van de mens (EVRM),

—

gezien Verordening (EU) 2021/692 van het Europees Parlement en de Raad van 28 april 2021 tot vaststelling van het programma “Burgers, gelijkheid, rechten en waarden” en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1381/2013 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (EU) nr. 390/2014 van de Raad (1),

—

gezien Verordening (EU, Euratom) 2020/2092 van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2020 betreffende een algemeen conditionaliteitsregime ter bescherming van de Uniebegroting (de conditionaliteitsverordening) (2),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 20 juli 2021, getiteld “Verslag over de rechtsstaat 2021 — De situatie op het gebied van de rechtsstaat in de Europese Unie” (COM(2021)0700),

—

gezien de richtsnoeren van de Commissie van 23 september 2020 voor de uitvoering van de EU-regels inzake de omschrijving en bestrijding van hulpverlening bij illegale binnenkomst, illegale doortocht en illegaal verblijf (3),

—

gezien het rapport van de Groep Grondrechten en de rechtsstaat van het Europees Economisch en Sociaal Comité van juni 2020 met als titel “National developments from a civil society perspective, 2018-2019”,

—

gezien het verslag “Challenges facing civil society organisations working on human rights in the EU” van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) van 17 januari 2018, gezien de in 2020 gepubliceerde bulletins van het FRA over de gevolgen van de COVID-19-pandemie voor de grondrechten in de EU, en gezien zijn andere verslagen, gegevens en instrumenten, met name het informatiesysteem van de Europese Unie over de grondrechten (Efris),

—

gezien het verslag van het FRA van 22 september 2021: “Protecting civic space in the EU”,

—

gezien de gezamenlijke richtsnoeren van het Bureau voor democratische instellingen en mensenrechten (ODIHR) van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Commissie van Venetië van 1 januari 2015 over de vrijheid van vereniging,

—

gezien het verslag van de Raad van Europa van 11 februari 2019 getiteld “Shrinking space for civil society: the impact on young people and their organisations”,

—

gezien de richtsnoeren van de OVSE/ODIHR en de Commissie van Venetië van 8 juli 2019 over de vrijheid van vreedzame vergadering,

—

gezien de richtsnoernota van de Verenigde Naties van 23 september 2020 over de bescherming en bevordering van de ruimte voor het maatschappelijk middenveld,

—

gezien de VN-Verklaring van 9 december 1998 betreffende het recht en de verantwoordelijkheid van personen, groeperingen en maatschappelijke instanties voor de bevordering en bescherming van universeel erkende mensenrechten en fundamentele vrijheden,

—

gezien Algemene Opmerking nr. 34 van het VN-Mensenrechtencomité van 12 september 2011 over artikel 19: vrijheid van mening en vrijheid van meningsuiting,

—

gezien Algemene Opmerking nr. 37 van het VN-Mensenrechtencomité van 17 september 2020 over artikel 21: het recht op vreedzame vergadering,

—

gezien het verdrag van de Economische Commissie voor Europa van de VN van 25 juni 1998 betreffende toegang tot informatie, inspraak bij besluitvorming en toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden (Verdrag van Aarhus) en Besluit nr. VII/9 van 21 oktober 2021 inzake een mechanisme voor snelle respons voor het aanpakken van kwesties in verband met artikel 3, lid 8, van het Verdrag van Aarhus,

—

gezien VN-resoluties 2250 (2015), 2419 (2018) en 2535 (2020) over jongeren, vrede en veiligheid,

—

gezien de VN-Verklaring over mensenrechtenverdedigers van 1998,

—

gezien de aanbeveling van het Comité van Ministers van de Raad van Europa aan de lidstaten van 10 oktober 2007 over de juridische status van niet-gouvernementele organisaties in Europa,

—

gezien de verklaring van de Commissaris voor de Mensenrechten van de Raad van Europa van 16 mei 2019, getiteld “Let’s defend LGBTI defenders”,

—

gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) van 20 maart 2019, getiteld “Een veerkrachtige democratie dankzij een sterk en divers maatschappelijk middenveld”,

—

gezien het advies van het EESC van 19 oktober 2017, getiteld “De financiering van organisaties van het maatschappelijk middenveld door de EU”,

—

gezien het jaarverslag 2020 van de partnerorganisaties van het Platform van de Raad van Europa ter bevordering van de bescherming van de journalistiek en de veiligheid van journalisten,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 2 december 2020 over een strategie ter versterking van de toepassing van het Handvest van de grondrechten in de EU (COM(2020)0711),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 3 december 2020 over het actieplan voor Europese democratie (COM(2020)0790),

—

gezien zijn resolutie van 3 oktober 2017 over het aanpakken van de steeds beperktere ruimte voor het maatschappelijk middenveld in ontwikkelingslanden (4),

—

gezien zijn resolutie van 19 april 2018 over de noodzaak van invoering van een Europees waardeninstrument ter ondersteuning van maatschappelijke organisaties die in de Europese Unie op lokaal en nationaal niveau de fundamentele waarden uitdragen (5),

—

gezien zijn resolutie van 14 november 2018 over de noodzaak van een omvattend EU-mechanisme voor de bescherming van democratie, de rechtsstaat en de grondrechten (6),

—

gezien zijn resolutie van 7 oktober 2020 over de instelling van een EU-mechanisme voor democratie, de rechtsstaat en grondrechten (7),

—

gezien zijn resolutie van 13 november 2020 over de impact van de COVID-19-maatregelen op de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten (8),

—

gezien zijn resolutie van 25 november 2020 over versterking van de mediavrijheid: bescherming van journalisten in Europa, haatzaaiende taal, desinformatie en de rol van platforms (9),

—

gezien zijn resolutie van 26 november 2020 over de situatie van de grondrechten in de Europese Unie — Jaarverslag voor de jaren 2018-2019 (10),

—

gezien zijn resolutie van 24 juni 2021 over het verslag over de rechtsstaat 2020 van de Commissie (11),

—

gezien zijn resolutie van 17 februari 2022 met aanbevelingen aan de Commissie betreffende een statuut voor Europese grensoverschrijdende verenigingen en organisaties zonder winstoogmerk (12),

—

gezien zijn resolutie van 11 november 2021 over versterking van de democratie en de vrijheid en pluriformiteit van de media in de EU: oneigenlijk gebruik van civielrechtelijke en strafrechtelijke procedures om journalisten, ngo’s en het maatschappelijk middenveld het zwijgen op te leggen (13),

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien het advies van de Commissie juridische zaken,

—

gezien het verslag van de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (A9-0032/2022),

A.

overwegende dat de Unie is gegrondvest op de in artikel 2 VEU verankerde waarden en dat de lidstaten deze waarden delen; overwegende dat in artikel 11, lid 2, VEU en in artikel 15, lid 1, VWEU, wordt benadrukt dat de civiele dialoog belangrijk is voor de verwezenlijking van de doelstellingen van de Unie;

B.

overwegende dat maatschappelijke organisaties geen winstoogmerk hebben en onafhankelijk zijn van overheidsinstellingen en commerciële belangen en met hun activiteiten bijdragen tot de verwezenlijking van de in artikel 2 VEU vastgelegde waarden en grondrechten van de EU; overwegende dat maatschappelijke organisaties diverse vormen kunnen aannemen, zoals verenigingen en stichtingen; overwegende dat voorvechters van de mensenrechten, activisten en informele groeperingen eveneens belangrijke actoren in het maatschappelijk middenveld zijn;

C.

overwegende dat een intersectionele benadering van essentieel belang is om de kwetsbaarheden waar burgers mee te maken krijgen bij hun contacten met het maatschappelijk middenveld, met succes aan te pakken;

D.

overwegende dat veel maatschappelijke organisaties worstelen om te overleven en problemen hebben in verband met financiering, hetgeen hun doeltreffendheid en hun vermogen om hun mandaat te volbrengen ernstig kan belemmeren;

E.

overwegende dat de ruimte voor het maatschappelijk middenveld verwijst naar het juridische en politieke kader waarbinnen mensen en groeperingen op zinvolle wijze kunnen deelnemen aan het politieke, economische, sociale en culturele leven van hun samenlevingen, door gebruik te maken van het recht om standpunten te uiten, het recht op informatie, en het recht op vergadering, vereniging en het aangaan van een dialoog met elkaar en met de autoriteiten;

F.

overwegende dat de vrijheid van denken en de vrijheid van meningsuiting, ook online, essentiële onderdelen zijn van een open, vrije en democratische samenleving; overwegende dat burgeractivisme de essentie vormt van een goed functionerende democratie waarin de rechten van minderheden worden gewaarborgd en geëerbiedigd; overwegende dat maatschappelijke organisaties het recht moeten hebben op een stem in het politieke en publieke debat, ongeacht of zij een standpunt innemen dat strookt met het overheidsbeleid of zij een aanpassing van de wetgeving nastreven;

G.

overwegende dat de vrijheid van vereniging een van de essentiële grondslagen van een democratische en pluralistische samenleving is, aangezien deze de burgers in staat stelt collectief op te treden op gebieden van wederzijds belang en bij te dragen aan de goede werking van het openbare leven; overwegende dat de vrijheid van vereniging niet alleen de mogelijkheid betreft om verenigingen tot stand te brengen of te ontbinden, maar ook waarborgt dat verenigingen kunnen functioneren zonder ongerechtvaardigde overheidsinmenging; overwegende dat het zoeken naar, bemachtigen en gebruiken van middelen van essentieel belang is voor het functioneren van iedere vereniging; overwegende dat het verbod op of de ontbinding van een vereniging altijd een laatste redmiddel moet zijn en dat tegen dergelijke besluiten beroep moet kunnen worden ingesteld;

H.

overwegende dat het recht op vreedzame vergadering een hoeksteen van de democratie is, en van cruciaal belang is voor de totstandbrenging van een tolerante en pluralistische samenleving waarin groepen met uiteenlopende geloofsovertuigingen, praktijken of politieke overtuigingen vreedzaam kunnen samenleven; overwegende dat inperkingen van en toezicht op vreedzame vergaderingen wettig, noodzakelijk en evenredig moeten zijn, en het beginsel van non-discriminatie moeten eerbiedigen;

I.

overwegende dat het recht op informatie een eerste voorwaarde is voor een gefundeerd publiek debat en om autoriteiten en overheidsinstellingen ter verantwoording te kunnen roepen;

J.

overwegende dat de vrijheid van meningsuiting en de toegang tot informatie in bepaalde lidstaten zijn ingeperkt onder het mom van de bestrijding van desinformatie met betrekking tot COVID-19; overwegende dat maatregelen ter bestrijding van terrorisme of haatzaaiende taal niet mogen leiden tot een onnodige beknotting van de vrijheid van meningsuiting; overwegende dat strategische rechtszaken tegen publieke inspraak (SLAPP’s) ook zijn gebruikt om maatschappelijke organisaties en mensenrechtenverdedigers aan te pakken, alsmede activisten die zich inzetten voor het milieu, de rechtsstaat, lhbtiq+-rechten en vrouwenrechten in verschillende lidstaten; overwegende dat SLAPP’s een sterk afschrikkend effect op de vrijheid van meningsuiting en openbaar activisme hebben;

K.

overwegende dat de vrijheid van vereniging in bepaalde lidstaten wordt uitgehold door hervormingen waardoor maatschappelijke organisaties het risico lopen te worden uitgeschreven of waardoor onnodig omslachtige administratieve procedures worden gecreëerd, met inbegrip van maar niet beperkt tot de incorrecte toepassing van maatregelen of beleid ter bestrijding van het witwassen van geld, als gevolg waarvan het recht op belangenbehartiging wordt ingeperkt;

L.

overwegende dat in bepaalde lidstaten beperkingen zijn opgelegd met het bewuste doel de ruimte voor het maatschappelijk middenveld in te perken; overwegende dat deze beperkingen gepaard gaan met juridische, administratieve en fiscale intimidatie, criminalisering en negatieve retoriek met het doel maatschappelijke organisaties te stigmatiseren, hun legitimiteit in twijfel te trekken en hun capaciteit om hun rechtmatige werk uit te voeren, uit te hollen; overwegende dat haatzaaiende taal, zowel online als offline, verbale en fysieke intimidatie en aanvallen ook afkomstig zijn van niet-overheidsactoren; overwegende dat maatschappelijke organisaties en mensenrechtenverdedigers die actief zijn op het gebied van de rechtsstaat, transparantie en corruptie, vrouwenrechten, met inbegrip van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, milieukwesties, de bescherming van minderheden en lhbtiq+-rechten, en de vrijheid van de media en vrijheid van meningsuiting, alsook organisaties die bijstand verlenen aan asielzoekers en personen die betrokken zijn bij opsporings- en reddingsoperaties, bijzonder kwetsbaar zijn;

M.

overwegende dat het inperken van de ruimte voor het maatschappelijk middenveld in buurlanden ook implicaties en gevolgen heeft voor de toestand van het maatschappelijk middenveld in de EU;

N.

overwegende dat bepaalde nationale maatschappelijke organisaties die als waakhond optreden, met name door zich bezig te houden met de monitoring van en verslaglegging over schendingen van rechten en vrijheden, belangenbehartiging en geschillenbeslechting, in het bijzonder worden getroffen door beperkingen, vergeldingsmaatregelen en toezicht;

O.

overwegende dat de Commissaris voor de Mensenrechten van de Raad van Europa de situatie van verdedigers van lhbtiq+-rechten in Europa als zorgwekkend heeft beschreven en verschillende gevallen heeft gemeld van online- en offline-intimidatie, gewelddadige aanvallen, haatcampagnes en doodsbedreigingen in de lidstaten en nabuurschapslanden; overwegende dat deze ontwikkeling samenhangt met het tot zondebok verklaren van andere minderheidsgroepen en indruist tegen het beginsel dat alle mensen gelijk worden geboren en dezelfde rechten hebben;

P.

overwegende dat een goede relatie tussen de staat en zijn burgers inhoudt dat alle burgers, met inbegrip van kinderen en jongeren, aan het debat moeten kunnen deelnemen en het overheidsbeleid moeten kunnen beïnvloeden; overwegende dat democratieën alleen kunnen gedijen als iedereen in de democratische systemen gelooft en als de instellingen geloofwaardig zijn voor de burgers;

Q.

overwegende dat bepaalde lidstaten beperkingen hebben opgelegd aan het vermogen van maatschappelijke organisaties om politieke activiteiten te ontplooien; overwegende dat andere lidstaten de beschuldigingen dat maatschappelijke organisaties politiek zijn, gebruiken als middel om hen te stigmatiseren en hun legitimiteit in twijfel te trekken; overwegende dat de praktijk van het in twijfel trekken van de legitimiteit van maatschappelijke organisaties in bepaalde lidstaten in verband kan worden gebracht met door de staat of media gevoerde lastercampagnes; overwegende dat maatschappelijke organisaties melding maken van discriminerende en restrictieve financieringspraktijken in bepaalde lidstaten;

R.

overwegende dat in bepaalde lidstaten beleidsmaatregelen en procedures zijn vastgesteld die een afschrikkend effect op de ruimte voor het maatschappelijk middenveld hebben, met als doel zelfcensuur tot stand te brengen en burgers ervan te weerhouden hun rechten uit te oefenen; overwegende dat deze beleidsmaatregelen dikwijls een combinatie omvatten van vage bepalingen die overheidsinstanties een ruime discretionaire bevoegdheid laten, en onevenredig hoge sancties; overwegende dat alleen al het vooruitzicht op toepassing van deze maatregelen genoeg is om tot zelfcensuur te leiden, zonder dat de maatregelen daadwerkelijk hoeven te worden toegepast;

S.

overwegende dat het recht op vreedzame vergadering in het merendeel van de lidstaten is ingeperkt door het noodzakelijke gebod tot afstand houden; overwegende dat bepaalde lidstaten in de afgelopen jaren wetgeving hebben ingevoerd als gevolg waarvan het recht op vreedzame vergadering is ingeperkt en vereisten inzake toestemming en kennisgeving zijn gecreëerd; overwegende dat de rechtshandhavingsautoriteiten in bepaalde lidstaten steeds meer bevoegdheden krijgen, wat aanleiding geeft tot bezorgdheid over de noodzaak en evenredigheid ervan;

T.

overwegende dat de noodwetgeving in antwoord op de gezondheidscrisis in bepaalde lidstaten is gebruikt als voorwendsel om de grondrechten en vrijheden arbitrair in te perken en hard op te treden tegen het maatschappelijk middenveld en andere kritische stemmen; overwegende dat is gebleken dat deze maatregelen in sommige gevallen niet voldoen aan de vereisten inzake noodzaak, evenredigheid, beperktheid in de tijd en non-discriminatie, wat betekent dat alle hieruit voortvloeiende beperkingen van grondrechten en fundamentele vrijheden niet als legitiem en wettig kunnen worden beschouwd; overwegende dat maatschappelijke organisaties ondanks hun rol in de praktijk niet zijn geraadpleegd over de ontwikkeling van noodmaatregelen;

U.

overwegende dat de verspreiding van de COVID-19-pandemie tot een ongekende inzet door maatschappelijke organisaties heeft geleid bij het leveren van oplossingen voor de pandemie en het verlenen van bijstand aan mensen in kwetsbare situaties; overwegende dat jongerenorganisaties tijdens de pandemie een positieve impact hebben gehad op het tegengaan van misinformatie en het versterken van het vertrouwen in overheidsinstellingen; overwegende dat passende langetermijnfinanciering en institutionele steun voor het maatschappelijk middenveld, in tijden van crisis meerwaarde creëren;

V.

overwegende dat de opkomst van door de regering georganiseerde niet-gouvernementele organisaties (GONGO’s), die tot doel hebben de politieke legitimiteit van de machthebbers permanent te ondersteunen alsook steun te bieden aan de overheid in het publieke debat en aan haar politieke doelstellingen, onder het mom van onafhankelijkheid, een van de ernstigste vormen van aanval op maatschappelijke organisaties is en hun voortbestaan in gevaar brengt door actief burgerschap te ondermijnen en overheidsfinanciering te ontzien;

W.

overwegende dat alhoewel maatschappelijke organisaties in toenemende mate economische activiteiten uitoefenen en bijdragen aan de sociale economie, er geen wetgevingsmaatregelen zijn genomen om hun activiteiten op EU-niveau vrij te geven; overwegende dat het beginsel van non-discriminatie en het vrije verkeer van kapitaal met betrekking tot grensoverschrijdende donaties, ondanks concrete jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ-EU), nog altijd niet algemeen in de lidstaten wordt toegepast;

X.

overwegende dat de deelname door maatschappelijke organisaties aan de ontwikkeling van wetgeving en beleid moet worden vergemakkelijkt door middel van beleidskaders die het mogelijk maken dat zij een dialoog kunnen voeren met overheidsinstanties; overwegende dat er weliswaar vooruitgang is geboekt op zowel nationaal als EU-niveau, maar dat de dialoog met het maatschappelijk middenveld vaak nog altijd een ad-hocproces is;

Y.

overwegende dat buitenlandse financiering in sommige lidstaten het doelwit is geweest van juridische en politieke aanvallen; overwegende dat beperkingen die worden opgelegd aan maatschappelijke organisaties die buitenlandse financiering ontvangen, in strijd zijn met het Unierecht, namelijk artikel 63 VWEU inzake het vrije verkeer van kapitaal en het Handvest; overwegende dat het HvJ-EU in zaak C-78/18 (14) van oordeel was dat de aan hem voorgelegde wetgeving in strijd was met het vrije verkeer van kapitaal en het recht op vereniging;

Z.

overwegende dat de Unie met de Europese Green Deal en de digitale transformatie een proces in gang heeft gezet; overwegende dat dit proces een gezonde ruimte voor het maatschappelijk middenveld zal vergen, zodat burgers en de betrokken gemeenschappen hun belangen kenbaar kunnen maken, over beleidsoplossingen in discussie kunnen treden en nieuwe sociale contracten kunnen sluiten;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

—

gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie, met name de tweede, vierde, vijfde, zesde en de zevende alinea van de preambule, artikel 2, artikel 3, lid 3, tweede alinea, en artikel 6,

—

gezien de artikelen 10 en 19 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, en met name de artikelen 2, 3, 4, 5 en 21,

—

gezien de Europese pijler van sociale rechten, met inbegrip van het derde beginsel inzake gelijke kansen, en het bijbehorende actieplan,

—

gezien Richtlijn 2000/43/EG van de Raad van 29 juni 2000 houdende toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van personen ongeacht ras of etnische afstamming (1) (richtlijn inzake rassengelijkheid),

—

gezien Richtlijn 2000/78/EG van de Raad van 27 november 2000 tot instelling van een algemeen kader voor gelijke behandeling in arbeid en beroep (2),

—

gezien de oprichting in juni 2016 van de EU-groep op hoog niveau voor de bestrijding van racisme, vreemdelingenhaat en andere vormen van onverdraagzaamheid,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 22 mei 2018, getiteld: “Bouwen aan een sterker Europa: de rol van het beleid inzake jongeren, onderwijs en cultuur” (COM(2018)0268),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 18 september 2020, getiteld: “Een Unie van gelijkheid: EU-actieplan tegen racisme 2020-2025” (COM(2020)0565),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 3 december 2020 over de “Europese media in het digitale decennium: Een actieplan ter ondersteuning van het herstel en de transformatie” (COM(2020)0784),

—

gezien Richtlijn 2010/13/EU van het Europees Parlement en de Raad van 10 maart 2010 betreffende de coördinatie van bepaalde wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in de lidstaten inzake het aanbieden van audiovisuele mediadiensten (richtlijn audiovisuele mediadiensten) (3),

—

gezien Verordening (EU) 2021/817 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2021 tot vaststelling van “Erasmus+”: het programma van de Unie voor onderwijs en opleiding, jeugd en sport (4),

—

gezien Verordening (EU) 2021/818 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2021 tot vaststelling van het Programma Creatief Europa (2021-2027) (5),

—

gezien Verordening (EU) 2021/888 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2021 tot vaststelling van het programma “Europees Solidariteitskorps” (6),

—

gezien Verordening (EU) 2021/692 van het Europees Parlement en de Raad van 28 april 2021 tot vaststelling van het programma “Burgers, gelijkheid, rechten en waarden” (7),

—

gezien het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens,

—

gezien de aanbeveling van de Raad van 12 maart 2021 inzake de gelijkheid, inclusie en participatie van de Roma (8),

—

gezien Kaderbesluit 2008/913/JBZ van de Raad van 28 november 2008 betreffende de bestrijding van bepaalde vormen en uitingen van racisme en vreemdelingenhaat door middel van het strafrecht (9),

—

gezien het verslag over de grondrechten van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten van 9 juni 2020 en de tweede enquête van het bureau inzake minderheden en discriminatie van 5 december 2017 en het bijbehorende verslag en de samenvatting, getiteld “Being black in the EU” van respectievelijke 23 november 2018 en 15 november 2019, waarin de ervaringen worden beschreven van mensen van Afrikaanse afkomst met rassendiscriminatie en racistisch geweld in de EU,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 12 november 2020, getiteld “Een Unie van gelijkheid: strategie voor gelijkheid van lhbtiq’ers 2020-2025” (COM(2020)0698),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 3 maart 2021, getiteld “Een Unie van gelijkheid: Strategie inzake de rechten van personen met een handicap 2021-2030” (COM(2021)0101),

—

gezien de conclusies van de Raad van 15 november 2018 over het werkplan voor cultuur 2019-2022 (10),

—

gezien het strategisch EU-kader voor gelijkheid, integratie en participatie van de Roma voor 2020-2030 van 7 oktober 2020,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 5 oktober 2021, getiteld “EU-strategie ter bestrijding van antisemitisme en ter bevordering van het Joodse leven (2021-2030)” (COM(2021)0615),

—

gezien zijn resolutie van 19 juni 2020 over de antiracismedemonstraties na de dood van George Floyd (11),

—

gezien de aanbeveling van de Raad van 22 mei 2018 inzake de bevordering van gemeenschappelijke waarden, inclusief onderwijs en de Europese dimensie in lesgeven (12),

—

gezien zijn resolutie van 26 maart 2019 over de grondrechten van mensen van Afrikaanse afkomst in Europa (13),

—

gezien zijn resolutie van 17 september 2020 over de uitvoering van de nationale strategieën voor integratie van de Roma: bestrijding van een negatieve houding ten opzichte van mensen met een Romani-achtergrond in Europa (14),

—

gezien zijn resolutie van 11 maart 2021 over de rechten van het kind in het licht van de EU-strategie voor de rechten van het kind (15),

—

gezien de door de Commissie ingeleide inbreukprocedures wegens niet-naleving van de richtlijn inzake rassengelijkheid door het discrimineren van Roma-kinderen in het onderwijs (inbreukprocedures nrs. 20142174, 20152025 en 20152206),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1057 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 tot oprichting van het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+)” (16),

—

gezien zijn resolutie van 23 november 2021 over het sportbeleid van de EU: beoordeling en mogelijke verdere stappen (17),

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van geharmoniseerde regels betreffende artificiële intelligentie (wet op de artificiële intelligentie) en tot wijziging van bepaalde wetgevingshandelingen van de Unie (COM(2021)0206),

—

gezien zijn resolutie van 11 november 2021 over de Europese onderwijsruimte: een gedeelde holistische benadering (18),

—

gezien de studie opgesteld in oktober 2021 door de beleidsondersteunende afdeling Structuur- en Cohesiebeleid van het directoraat-generaal Intern Beleid van de Unie over de rol van cultuur, onderwijs, media en sport bij de bestrijding van racisme,

—

gezien de algemene beleidsaanbevelingen van de Europese Commissie tegen Racisme en Onverdraagzaamheid van de Raad van Europa, met name aanbeveling nr. 10 van 15 december 2006 inzake de bestrijding van racisme en discriminatie in en door middel van het onderwijs op school,

—

gezien de routekaart van de Europese Commissie tegen Racisme en Onverdraagzaamheid voor effectieve gelijkheid van 27 september 2019,

—

gezien de zesde evaluatie van de Commissie van de gedragscode voor de bestrijding van illegale haatzaaiende uitlatingen op internet,

—

gezien doelstelling 10 van de VN-doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling: minder ongelijkheid binnen en tussen landen,

—

gezien de Conferentie over de toekomst van Europa,

—

gezien de aanbevelingen van oktober 2021 van de Europese Groep van regulerende instanties voor audiovisuele mediadiensten voor de nieuwe praktijkcode betreffende desinformatie,

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie cultuur en onderwijs (A9-0027/2022),

A.

overwegende dat discriminatie en racisme de menselijke waardigheid, kansen voor zelfontplooiing, welvaart, welzijn en vaak de veiligheid ondermijnen; overwegende dat racistische stereotypen vaak generaties lang standhouden; overwegende dat discriminatie op grond van ras of etnische afkomst verboden is in de EU; overwegende dat onder meer migranten, vluchtelingen en asielzoekers aan racisme en discriminerend gedrag worden blootgesteld;

B.

overwegende dat raciale discriminatie en intimidatie volgens het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (19) nog steeds wijdverbreid zijn in de hele Europese Unie; overwegende dat met name raciale, religieuze en etnische minderheden maar al te vaak het slachtoffer worden van intimidatie, geweld, raciale en etnische profilering, onder meer door rechtshandhavende instanties, en haatzaaiende uitingen, zowel online als offline; overwegende dat de meeste door haat ingegeven racistische en xenofobe incidenten niet door de slachtoffers worden gemeld (20); overwegende dat raciale en etnische minderheden in de EU worden geconfronteerd met structurele discriminatie en in sommige gevallen segregatie, op bepaalde gebieden van het dagelijks leven, met inbegrip van huisvesting, gezondheidszorg, werkgelegenheid, onderwijs en rechtsstelsels;

C.

overwegende dat in het EU-actieplan tegen racisme 2020-2025 structureel racisme wordt omschreven als discriminerend gedrag dat kan zijn ingebed in sociale, financiële en politieke instellingen en gevolgen heeft voor de politieke hefbomen en beleidsvorming;

D.

overwegende dat het Bureau van de Hoge Commissaris voor de mensenrechten van de Verenigde Naties structurele discriminatie definieert als de regels, normen, routines, houding en gedragspatronen in instellingen en andere maatschappelijke structuren die groepen of individuen belemmeren bij het verwezenlijken van dezelfde rechten en kansen die de meerderheid van de bevolking ter beschikking staan;

E.

overwegende dat migranten, vluchtelingen, politieke asielzoekers en leden van raciale, religieuze en etnische minderheden beperkte toegang hebben tot de arbeidsmarkt en vaak het voorwerp zijn van arbeidsuitbuiting;

F.

overwegende dat gebleken is dat het verzamelen van gegevens van goede kwaliteit een van de meest doeltreffende manieren is om sociale problemen te analyseren — zowel kwantitatief als kwalitatief — en van nut is voor het formuleren, aanpassen, controleren en ontwikkelen van empirisch onderbouwde beleidsmaatregelen om deze problemen aan te pakken;

G.

overwegende dat bepaalde opinieleiders en politici in de gehele EU er hardnekkige racistische en xenofobische denkbeelden op na houden, waardoor er een maatschappelijk klimaat ontstaat dat een voedingsbodem is voor racisme, discriminatie en haatmisdrijven; overwegende dat dit klimaat verder wordt aangewakkerd extremistische bewegingen zoals fascistische en extreem rechtse bewegingen, die onze samenlevingen uiteen proberen te spelen; overwegende dat dergelijke handelingen in strijd zijn met de gemeenschappelijke Europese waarden en idealen van democratie en gelijkheid die alle lidstaten hebben onderschreven;

H.

overwegende dat tal van minderheden het slachtoffer zijn van politiegeweld, zoals collectieve bestraffing en raciale profilering; overwegende dat er specifieke maatregelen nodig zijn om dit fenomeen tegen te gaan; overwegende dat als gevolg van tekortkomingen in de rechtsstaat en het strafrecht de slachtoffers van politiegeweld onvoldoende bescherming en toegang tot de rechter hebben en vaak worden vervolgd door overheidsinstanties; overwegende dat racisme tegen etnische en raciale minderheden tot geweld en moorden heeft geleid;

I.

overwegende dat de manier waarop mensen, ongeacht hun ras of etnische achtergrond, in de media worden neergezet, negatieve stereotypen met raciale connotaties kan versterken; overwegende dat de culturele sector en de media de mogelijkheid hebben om inclusie te bevorderen en racisme en dergelijke stereotypen te bestrijden;

J.

overwegende dat de strijd tegen online en offline racisme en discriminatie, in zowel openlijke als indirecte vorm, in onze samenlevingen opgevoerd moet worden en dat wij daar met zijn allen verantwoordelijk voor zijn; overwegende dat de Europese Unie en de lidstaten verder moeten nadenken over en zich moeten blijven inzetten voor de bestrijding van structureel racisme en structurele discriminatie van waar veel minderheden mee te maken hebben;

K.

overwegende dat desinformatie vaak op minderheden is gericht en aanzet tot sociale onrust; overwegende dat onafhankelijke en pluralistische media die naar evenwichtige verhalen streven, inclusieve samenlevingen bevorderen;

L.

overwegende dat solidariteit, respect voor het menselijk leven en voor andere mensen waarden zijn die van generatie op generatie worden doorgegeven; overwegende dat schoolonderwijs een cruciale rol speelt in dit proces;

M.

overwegende dat toegang tot onderwijs en een hoger opleidingsniveau in heel Europa een probleem is voor gemeenschappen die te maken krijgen met raciale discriminatie; overwegende dat segregatie in het onderwijs nog altijd een groot probleem vormt in Europa; overwegende dat in sommige lidstaten nog steeds sprake is van het plaatsen van kinderen op gescheiden scholen en de discriminerende praktijk om kinderen van etnische en raciale minderheden op scholen voor kinderen met een verstandelijke handicap te plaatsen;

N.

overwegende dat scholen een belangrijke rol kunnen spelen door leerlingen het belang van diversiteit te laten ervaren, inclusie te bevorderen, racisme te bestrijden en raciale stereotypes en vooroordelen terug te dringen;

O.

overwegende dat het voor kinderen en jongeren belangrijk is te merken dat zij overal in de samenleving vertegenwoordigd zijn, ook in het onderwijs, in de culturele en sportclubs en activiteiten waaraan zij deelnemen, op het internet en in de media waar zij gebruik van maken;

P.

overwegende dat sport een sleutelrol speelt in het sociale, culturele en educatieve leven en mensen van verschillende rassen, etnische groepen en religies kan verenigen, dat sport kan worden gebruikt om gemeenschappen samen te brengen en waarden als gelijkheid, toegankelijkheid en respect te bevorderen, maar dat zich bij sportevenementen en in de sport in het algemeen in heel Europa herhaaldelijk racistische incidenten hebben voorgedaan en dat er nog veel uitdagingen in verband met racisme zijn; overwegende dat de radicalisering die zich binnen bepaalde aan sport gelieerde groepen voordoet, moet worden bestreden;

Q.

overwegende dat mensen die tot raciale en etnische minderheden behoren onevenredig sterk geraakt worden door de nadelige gevolgen van de COVID-19-pandemie, hetgeen de ongelijkheid versterkt, benadrukt en aanscherpt, onder meer in cultuur, media, onderwijs en sport; overwegende dat door haat ingegeven intimidatie en haatmisdrijven tijdens de uitbraak van de COVID-19-pandemie aanzienlijk zijn toegenomen;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

—

gezien artikel 168 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), waarin is vastgesteld dat bij de bepaling en de uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Unie een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid moet worden verzekerd, en dat tot doel heeft de samenwerking tussen de lidstaten aan te moedigen ter verbetering van de complementariteit van hun gezondheidsdiensten in de grensgebieden,

—

gezien artikel 174 VWEU betreffende de versterking van de economische, sociale en territoriale samenhang,

—

gezien Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels (1),

—

gezien Richtlijn 2011/24/EU van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2011 betreffende de toepassing van de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg (2) (“richtlijn grensoverschrijdende gezondheidszorg”), en met name artikel 168,

—

gezien Verordening (EU) nr. 1304/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 betreffende het Europees Sociaal Fonds en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1081/2006 van de Raad (3),

—

gezien de studie van de Commissie over grensoverschrijdende samenwerking getiteld “Capitalising on existing initiatives for cooperation in cross-border regions” (Voortbouwen op bestaande initiatieven voor samenwerking in grensgebieden), die in maart 2018 werd gepubliceerd (4),

—

gezien het advies van het Europees Comité van de Regio’s van 14 oktober 2020 over de implementatie van en perspectieven voor grensoverschrijdende gezondheidszorg (5),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 11 november 2020, getiteld “Bouwen aan een Europese gezondheidsunie: de veerkracht van de EU bij grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid versterken” (COM(2020)0724),

—

gezien het verslag van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) van 19 november 2020, getiteld “Health at a Glance: Europe 2020”,

—

gezien zijn in eerste lezing vastgestelde standpunt van 9 maart 2021 over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een actieprogramma voor de Unie op het gebied van gezondheid (“EU4Health-programma”) voor de periode 2021-2027, en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 282/2014 (6),

—

gezien Verordening (EU) 2021/522 van het Europees Parlement en de Raad van 24 maart 2021 tot vaststelling van een actieprogramma voor de Unie op het gebied van gezondheid (“EU4Health-programma”) voor de periode 2021-2027, en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 282/2014 (7),

—

gezien Verordening (EU) 2021/695 van het Europees Parlement en de Raad van 28 april 2021 tot vaststelling van Horizon Europa — het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, tot vaststelling van de regels voor deelname en verspreiding en tot intrekking van Verordeningen (EU) nr. 1290/2013 en (EU) nr. 1291/2013 (8),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1058 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling en het Cohesiefonds (9),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1059 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 betreffende specifieke bepalingen voor de doelstelling “Europese territoriale samenwerking” (Interreg) ondersteund door het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling en door externe financieringsinstrumenten (10),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1060 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 houdende gemeenschappelijke bepalingen inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds Plus, het Cohesiefonds, het Fonds voor een rechtvaardige transitie en het Europees Fonds voor maritieme zaken, visserij en aquacultuur en de financiële regels voor die fondsen en voor het Fonds voor asiel, migratie en integratie, het Fonds voor interne veiligheid en het Instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid (11),

—

gezien de in opdracht van de Commissie regionale ontwikkeling in 2021 uitgevoerde studie over grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van de gezondheidszorg (12),

—

gezien de richtsnoeren van de Commissie over de Europese structuur- en investeringsfondsen 2014-2020,

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien het advies van de Commissie regionale ontwikkeling (A9-0026/2022),

A.

overwegende dat het gebrek aan basisinfrastructuur, goed opgeleid personeel en hoogwaardige diensten in regio’s van NUTS-niveau 2 (regio’s met tussen de 800 000 tot 3 miljoen inwoners) met een bbp per hoofd van de bevolking van minder dan 75 % van het gemiddelde van de EU-27 en overgangsregio’s met een bbp per hoofd van de bevolking tussen 75 % en 90 % van het gemiddelde van de EU-27 een ernstige belemmering vormt voor gelijke toegang tot gezondheidszorg en de belangrijkste reden is waarom hoogwaardige gezondheidsinfrastructuur en voldoende en goed opgeleid zorgpersoneel een prioriteit zouden moeten zijn voor alle nationale en regionale overheden;

B.

overwegende dat de uitbraak van de COVID-19-pandemie het cruciale belang van de gezondheidssector heeft aangetoond en meer heeft gevergd van gezondheidszorgstelsels en gezondheidswerkers, en zo de zwakke punten en tekortkomingen van de gezondheidszorgstelsels en de ongelijkheden op het gebied van de gezondheidszorg tussen en binnen de lidstaten aan het licht heeft gebracht, met name in grensregio’s, ultraperifere regio’s, afgelegen en plattelandsgebieden, met inbegrip van regio’s met een lage bevolkingsdichtheid;

C.

overwegende dat het cohesiebeleid, via het investeringsinitiatief coronavirusrespons (CRII) en het investeringsinitiatief coronavirusrespons plus (CRII+), de eerste verdedigingslinie tegen de COVID-19-pandemie vormde, waarmee is aangetoond dat dit beleid aanzienlijk kan bijdragen tot het terugdringen van ongelijkheden op gezondheidsgebied door de vooruitgang op het gebied van e-gezondheid, e-geneeskunde en andere vormen van digitalisering te ondersteunen, die weliswaar een bron van nieuwe mogelijkheden zijn, maar ook passende apparatuur vereisen om elke specifieke situatie het hoofd te kunnen bieden, alsmede opleiding van medisch personeel om op elke specifieke situatie te kunnen inspelen;

D.

overwegende dat de normen voor de verstrekking van gezondheidszorg in de EU nog steeds vallen onder de exclusieve bevoegdheden van de lidstaten en er aanzienlijke verschillen bestaan tussen regio’s, hetgeen tot ongelijkheden leidt; overwegende dat regio’s van NUTS-niveau 2 met een bbp per hoofd van de bevolking van minder dan 75 % van het gemiddelde van de EU-27 niet in staat zijn een bedrag per hoofd van de bevolking aan gezondheidszorg te besteden dat enigszins in de buurt komt van dat van hun meer ontwikkelde tegenhangers;

E.

overwegende dat de EU-instrumenten die bedoeld zijn om een aantal van deze problemen te compenseren, meestal beperkt zijn tot “zachte” wetgeving, hetgeen leidt tot algemene tekortkomingen; overwegende dat een gestructureerdere benadering op Unieniveau, aangevuld met een sterker en uitgebreider rechtskader en juridisch bindende actiemiddelen, vereist is om de samenwerking en coördinatie tussen de lidstaten te verbeteren, de gezondheid van mensen beter te beschermen en de bestaande ongelijkheden in de gezondheidszorg doeltreffend aan te pakken;

F.

overwegende dat de Commissie grensoverschrijdende samenwerking in de gezondheidszorg ondersteunt door middel van talrijke studies en initiatieven zoals Interreg, die in het kader van de structuurfondsen worden gefinancierd;

G.

overwegende dat grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van gezondheidszorg de steun en betrokkenheid vereist van een breed scala van partners, sociale en medische instellingen, zorgverzekeraars en overheidsinstanties, die de bestaande belemmeringen voor het overschrijden van grenzen op gebieden als vrij verkeer, informatie, verschillende belasting- en socialezekerheidsstelsels, alsook de erkenning van kwalificaties voor zorgpersoneel en belemmeringen waarmee zorginstellingen te maken krijgen, moeten aanpakken;

H.

overwegende dat het recht op toegang tot hoogwaardige gezondheidszorg, met inbegrip van preventieve zorg, deel uitmaakt van de Europese pijler van sociale rechten en dat dergelijke hoogwaardige gezondheidszorg ook toegankelijk moet zijn voor mensen in grensgebieden, die 40 % van het grondgebied van de EU uitmaken en waar bijna een derde van de EU-bevolking woont, en die over het algemeen economisch slechter presteren dan andere regio’s in de lidstaten, in het bijzonder grensgebieden met een lagere bevolkingsdichtheid en kwetsbare economieën, zoals landelijke, afgelegen en ultraperifere gebieden en eilanden;

I.

overwegende dat de versterking van het cohesiebeleid noodzakelijk is om de verschillen tussen de normen voor gezondheidszorg in de EU te verkleinen;

J.

overwegende dat de uitgaven voor gezondheidszorg in de EU goed zijn voor bijna 10 % van het bbp, en dat 15 % van de beroepsbevolking in de EU werkt in gezondheidsgerelateerde sectoren; overwegende dat er nog steeds sprake is van aanzienlijke verschillen tussen de lidstaten en hun regio’s wat betreft het niveau van de uitgaven voor gezondheidszorg en de beschikbaarheid van artsen en gezondheidswerkers;

K.

overwegende dat de ernstige ontvolking van grensgebieden, vooral onder jongeren en geschoolde arbeidskrachten, het gebrek aan economische kansen in deze gebieden illustreert en ze bovendien minder aantrekkelijk maakt wat werkgelegenheid in de gezondheidszorgsector betreft; overwegende dat het personeelstekort in de rechtvaardige gezondheidszorg, hetzij als gevolg van een beperking van het aantal studenten, hetzij als gevolg van te weinig loopbaanvooruitzichten, een van de belangrijkste problemen is voor de duurzaamheid van de Europese gezondheidszorgstelsels;

L.

overwegende dat in de laatste twee meerjarige financiële kaders (MFK’s) gezondheidszorginvesteringen uit het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO) doorgaans geconcentreerd waren in de minder ontwikkelde lidstaten en regio’s van NUTS-niveau 2 met een bbp per hoofd van de bevolking van minder dan 75 % van het gemiddelde van de EU-27, en meestal gericht waren op de modernisering van de gezondheidsdiensten, terwijl de investeringen uit het Europees Sociaal Fonds (ESF) gericht waren op de toegang tot gezondheidszorg en doorgaans geconcentreerd waren in landen die met bijzondere uitdagingen kampen op het gebied van toegang tot betaalbare, duurzame en hoogwaardige diensten;

M.

overwegende dat de primaire verantwoordelijkheid voor gezondheidszorg momenteel bij de lidstaten ligt, aangezien zij bevoegd zijn voor de organisatie en financiering van gezondheidszorgdiensten en medische praktijken;

N.

overwegende dat de prioriteiten van NextGenerationEU digitalisering en de veerkracht van de gezondheidszorgstelsels omvatten;

O.

overwegende dat grensoverschrijdende gezondheidszorg een van de beleids- en werkterreinen is die het meest te kampen hebben met juridische en niet-juridische belemmeringen als gevolg van grote verschillen tussen de nationale stelsels;

P.

overwegende dat een Europese gezondheidsunie nauwere samenwerking, coördinatie en kennisuitwisseling op gezondheidsgebied tussen de lidstaten en relevante belanghebbenden moet bevorderen en ertoe moet bijdragen, en de capaciteit van de EU moet vergroten om grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid te bestrijden;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

—

gezien artikel 174 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie inzake de versterking van de economische, sociale en territoriale samenhang van de Unie,

—

gezien Verordening (EU) 2021/1060 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 houdende gemeenschappelijke bepalingen inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds Plus, het Cohesiefonds, het Fonds voor een rechtvaardige transitie en het Europees Fonds voor maritieme zaken, visserij en aquacultuur en de financiële regels voor die fondsen en voor het Fonds voor asiel, migratie en integratie, het Fonds voor interne veiligheid en het Instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid (1) (hierna de “verordening gemeenschappelijke bepalingen” genoemd), en met name de eerste beleidsdoelstelling daarvan, zoals vastgelegd in artikel 5,

—

gezien Verordening (EU) 2021/1058 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling en het Cohesiefonds (2),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1059 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 betreffende specifieke bepalingen voor de doelstelling “Europese territoriale samenwerking” (Interreg) ondersteund door het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling en door externe financieringsinstrumenten (3),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1057 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 tot oprichting van het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1296/2013 (4),

—

gezien Verordening (EU) 2020/2221 van het Europees Parlement en de Raad van 23 december 2020 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1303/2013 wat betreft extra middelen en uitvoeringsregelingen om bijstand te verlenen ter bevordering van het crisisherstel in de context van de COVID-19-pandemie en de sociale gevolgen daarvan en ter voorbereiding van een groen, digitaal en veerkrachtig herstel van de economie (React-EU) (5),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1056 van het Europees Parlement en de Raad van 24 juni 2021 tot oprichting van het Fonds voor een rechtvaardige transitie (6),

—

gezien Verordening (EU) 2021/523 van het Europees Parlement en de Raad van 24 maart 2021 tot vaststelling van het InvestEU-programma en tot wijziging van Verordening (EU) 2015/1017 (7),

—

gezien Verordening (EU) 2021/694 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2021 tot oprichting van het programma Digitaal Europa (8), gericht op de ondersteuning van digitale transformatie in de EU,

—

gezien het herstelinstrument NextGenerationEU,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 19 februari 2020, getiteld “De digitale toekomst van Europa vormgeven” (COM(2020)0067),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 9 maart 2021, getiteld “Digitaal kompas 2030: de Europese aanpak voor het digitale decennium” (COM(2021)0118),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 10 maart 2020, getiteld “Een kmo-strategie voor een duurzaam en digitaal Europa” (COM(2020)0103),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 11 december 2019, getiteld “De Europese Green Deal” (COM(2019)0640),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 1 juli 2020, getiteld “Europese vaardighedenagenda voor duurzaam concurrentievermogen, sociale rechtvaardigheid en veerkracht” (COM(2020)0274),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 30 september 2020, getiteld “Actieplan voor digitaal onderwijs 2021-2027 — Onderwijs en opleiding herbronnen voor het digitale tijdperk” (COM(2020)0624),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 30 juni 2021, getiteld “Een langetermijnvisie voor de plattelandsgebieden van de EU — Naar sterkere, verbonden, veerkrachtige en welvarende plattelandsgebieden in 2040” (COM(2021)0345),

—

gezien de verslagen van de Commissie van 2020 over de index van de digitale economie en samenleving,

—

gezien de studie van zijn beleidsondersteunende afdeling Structuur- en Cohesiebeleid van 15 juni 2018, getiteld “Digital Agenda and Cohesion Policy”,

—

gezien de op 9 april 2019 door EU-ministers en vertegenwoordigers van de lidstaten en door Noorwegen en het VK ondertekende toezeggingsverklaring “Women in Digital”,

—

gezien de Verklaring van Berlijn van 8 december 2020 over een digitale samenleving en een op waarden gebaseerde digitale overheid,

—

gezien het verslag van het Europees Instituut voor gendergelijkheid (EIGE) van 16 oktober 2020, getiteld “Gender Equality Index 2020: Digitalisation and the future of work”,

—

gezien de aanbeveling van de Raad van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) over breedbandconnectiviteit, zoals gewijzigd op 24 februari 2021,

—

gezien de conclusies van de Europese Raad van 2 oktober 2020 over COVID-19, de eengemaakte markt, het industriebeleid en de digitalisering en externe betrekkingen, en met name die over de digitale transformatie,

—

gezien de ontwerpconclusies van de Raad van 11 december 2020 betreffende digitalisering ten bate van het milieu,

—

gezien de ontwerpconclusies van de Raad van 7 april 2021, getiteld “Telework in the context of remote work”,

—

gezien het gecombineerd plan voor telewerken en het klimaat van de Stad Brussel,

—

gezien de studie van zijn beleidsondersteunende afdeling Economische Zaken, Wetenschapsbeleid en Levenskwaliteit van 30 april 2021, getiteld “The impact of teleworking and digital work on workers and society: Special focus on surveillance and monitoring, as well as on mental health of workers”,

—

gezien de EU-actie voor slimme dorpen, die uitgaat van de Commissie,

—

gezien de studie van zijn beleidsondersteunende afdeling Structuur- en Cohesiebeleid van 30 september 2020, getiteld “EU lagging regions: state of play and future challenges”,

—

gezien de Verklaring van Cork 2.0 van 5 en 6 september 2016, getiteld “A Better Life in Rural Areas”,

—

gezien de gezamenlijke studie van het Comité van de Regio’s en de Commissie van 18 januari 2018, getiteld “Innovation Camp Methodology Handbook: Realising the potential of the Entrepreneurial Discovery Process for Territorial Innovation and Development” (9),

—

gezien het Ierse beleid voor de ontwikkeling van het platteland voor 2021-2025 met de naam “Our Rural Future”, en de nadruk die daarin wordt gelegd op telewerken in plattelandsgebieden,

—

gezien het verslag van de Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden van 28 september 2020, getiteld “Living, working and COVID-19”,

—

gezien de studie van de Commissie van augustus 2019, getiteld “The changing nature of work and skills in the digital age” (10),

—

gezien het werkdocument van de Commissie van december 2018, getiteld “The Geography of EU Discontent” (11),

—

gezien zijn resolutie van 20 mei 2021 over de digitale toekomst van Europa vormgeven: belemmeringen voor de werking van de digitale eengemaakte markt wegnemen en het gebruik van AI voor Europese consumenten verbeteren (12),

—

gezien zijn resolutie van 15 januari 2020 over de Europese Green Deal (13),

—

gezien zijn resolutie van 25 maart 2021 over het cohesiebeleid en regionale milieustrategieën in het kader van de strijd tegen de klimaatverandering (14),

—

gezien zijn resolutie van 20 mei 2021 over demografische tendensen in de regio’s van de EU ombuigen met behulp van instrumenten van het cohesiebeleid (15),

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien de brief van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken,

—

gezien het verslag van de Commissie regionale ontwikkeling (A9-0010/2022),

A.

overwegende dat de EU ernaar streeft een doeltreffend digitaal beleid te voeren dat alle mensen en bedrijven in staat stelt in alle regio’s een duurzame en welvarende digitale toekomst tot stand te brengen;

B.

overwegende dat de digitale transformatie eerlijk en inclusief moet zijn, kansen moet creëren en gelijkheid, de levenskwaliteit, het regionale concurrentievermogen en de modernisering van de economie moet bevorderen;

C.

overwegende dat de digitale transitie en de lopende groene transitie, die samen “de dubbele transitie” worden genoemd, hand in hand moeten gaan; overwegende dat de sociale dimensie hiervan niet mag worden veronachtzaamd;

D.

overwegende dat een moderne economie de invoering meebrengt van nieuwe bedrijfsmodellen die zijn afgestemd op de ontwikkelingen van de vierde industriële revolutie en die een antwoord zullen bieden op de moderne uitdagingen van de digitale en de groene transformatie;

E.

overwegende dat de Europese regio’s met de grootste behoefte aan een duurzame transitie over het algemeen regio’s zijn waar veel armoede en uitsluiting voorkomt; overwegende dat voor een snel herstel beslissende maatregelen en investeringen noodzakelijk zijn die gericht moeten zijn op het verzachten van de economische en sociale gevolgen van de pandemie, het heropstarten van de economische activiteit, het bevorderen van de duurzame ontwikkeling, de groene transitie en de digitale transformatie, en het toepassen van de beleidsbeginselen van de Europese pijler van sociale rechten om het concurrentievermogen van Europa te verbeteren;

F.

overwegende dat het nieuwe meerjarig financieel kader in combinatie met NextGenerationEU het grootste stimuleringspakket ooit in de EU vormt en ertoe zal bijdragen de Unie in de periode na COVID-19 groener, digitaler en veerkrachtiger herop te bouwen; overwegende dat het nieuwe cohesiebeleid de lidstaten tegelijkertijd een ongekende kans biedt om de digitalisering te stimuleren, aangezien het hen verplicht een minimumbedrag toe te wijzen aan de digitale transitie en ervoor te zorgen dat aan bepaalde voorwaarden moet zijn voldaan, als uiteengezet in het investeringskader voor het cohesiebeleid 2021-2027, om dergelijke financiering te ontvangen;

G.

overwegende dat er in de EU nog steeds een digitale kloof bestaat in geografisch opzicht en wat leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, sociaal-economische status en inkomen betreft, waardoor sommige personen en bedrijven niet de vruchten kunnen plukken van de digitale transformatie; overwegende dat deze digitale kloof voor regio’s die te kampen hebben met demografische achteruitgang de achterstand nog kan vergroten, wat bijdraagt tot territoriale onevenwichtigheden in de EU;

H.

overwegende dat er nog steeds aanzienlijke investeringen nodig blijken voor breedbanddekking in Europa, en met name in de plattelandsgebieden, waar 10 % van de huishoudens geen gebruik kan maken van een vast netwerk, waar 41 % niet over snelle breedbandtechnologie van welke aard ook beschikt, en waar slechts 59 % toegang heeft tot een breedbandnetwerk van de volgende generatie (ten minste 30 megabit/s), tegenover 87 % van de huishoudens in de rest van de EU (16); overwegende dat plattelands- en perifere gebieden vaak niet alleen te kampen hebben met lage ICT-connectiviteit, maar ook met andere structurele problemen, zoals een gebrek aan infrastructuur en diensten, lage inkomens of een gebrek aan onderwijsvoorzieningen en culturele troeven, die ertoe leiden dat hoogopgeleide mensen verhuizen naar gebieden waar hun vooruitzichten rooskleuriger zijn (braindrain) (17); overwegende dat EU-financiering de aanleg van essentiële infrastructuur moet vergemakkelijken om demografische uitdagingen aan te pakken;

I.

overwegende dat kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) de ruggengraat van de Europese economie vormen, 99 % van alle bedrijven in de EU vertegenwoordigen en werk bieden aan ongeveer 100 miljoen mensen; overwegende dat zij goed zijn voor meer dan de helft van het bbp van Europa en niet alleen cruciaal zijn voor het verwezenlijken van de dubbele transitie van de EU naar een duurzame en digitale economie, maar ook voor het toevoegen van waarde in elke sector van de economie; overwegende dat echter slechts 17 % van de kmo’s met succes digitale technologieën in het bedrijf heeft geïntegreerd, tegenover 54 % van de grote ondernemingen; overwegende dat sommige bedrijfstakken en traditionele sectoren, zoals de bouwsector en de sectoren agrovoeding, textiel en staal, achterliggen op het gebied van de digitale transformatie (18);

J.

overwegende dat de COVID-19-pandemie weliswaar heeft geleid tot een massale uitbreiding van telewerk en op ICT gebaseerd mobiel werk (TICTM) (19) en dat er aldus een groot potentieel is ontstaan om verdere verbindingen tussen werkplekken aan te leggen van stedelijke centra naar kleinere steden, voorsteden en plattelandsgebieden, maar dat er toch aanzienlijke verschillen zijn in de mogelijkheid om telewerk te verrichten tussen hoog- en laagbetaalde werknemers, tussen hoofd- en handarbeiders en naargelang gender (20); overwegende dat TICTM en de digitalisering van diensten onder bepaalde voorwaarden een meer evenwichtige geografische spreiding van de werkgelegenheid en de bevolking kunnen bevorderen;

K.

overwegende dat het ESF+ om bij te dragen aan de uitvoering van de Europese pijler van sociale rechten investeringen in mensen en systemen op het gebied van werkgelegenheid, onderwijs en sociale inclusie moet ondersteunen en tegelijkertijd steun moet verlenen ter verbetering van de kwaliteit, inclusiviteit, doeltreffendheid en relevantie voor de arbeidsmarkt van onderwijs- en opleidingsstelsels, met inbegrip van de bevordering van digitaal leren en de professionele ontwikkeling van onderwijzend personeel; overwegende dat dit de economische, sociale en territoriale samenhang zou ondersteunen overeenkomstig artikel 174 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie;

L.

overwegende dat uit de ervaringen tijdens de COVID-19-pandemie is gebleken hoe belangrijk de ontwikkeling van digitale infrastructuur is voor de werking van economieën en samenlevingen, met inbegrip van openbare gezondheidszorg, openbaar onderwijs en openbaar bestuur; overwegende dat tijdens de pandemie veel van de bestaande problemen in plattelandsgebieden nog zichtbaarder zijn geworden en de kwetsbaarheid van deze gebieden nog is benadrukt, met name wat betreft digitale capaciteit, kwaliteit en aanbod van gezondheidszorg, onderwijs, breedbandtoegang, veerkrachtige waardeketens en digitale vaardigheden;

M.

overwegende dat hoewel in de Europese vaardighedenagenda de doelstelling is geformuleerd dat 70 % van de volwassen bevolking in de EU tegen 2025 ten minste over digitale basisvaardigheden moet beschikken, 42 % van de EU-bevolking nog steeds niet over digitale basisvaardigheden beschikt en 37 % van de werknemers nog steeds niet over toereikende digitale vaardigheden beschikt, volgens de Commissie; overwegende dat er nog steeds grote geografische verschillen bestaan in het niveau van ICT-vaardigheden; overwegende dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in de ICT-sector in de EU, aangezien zij slechts 17 % (21) van de gespecialiseerde ICT-functies bekleden en minder vaak over gespecialiseerde digitale vaardigheden beschikken en minder vaak gespecialiseerd werk verrichten in de ICT-sector; overwegende dat minder dan 25 % van de ondernemingen in de EU-27 in 2019 ICT-opleidingen aan het personeel heeft verstrekt en dat er in dit verband aanzienlijke verschillen bestaan tussen de lidstaten (22); overwegende dat de genderkloof met name voor startende ondernemingen blijft bestaan, aangezien 91 % van het totale in de Europese technologiesector geïnvesteerde kapitaal in 2020 naar teams met uitsluitend mannelijke stichters is gegaan (23);

N.

overwegende dat de ontwikkeling van de ICT-sector en maatregelen ter bevordering van innovatie ook noodzakelijk zijn om de economische en sociale digitalisering in het algemeen en de digitalisering in industriële sectoren in het bijzonder te ondersteunen;

O.

overwegende dat de digitalisering van overheidsdiensten hand in hand moet gaan met het recht op privacy en de bescherming van persoonsgegevens, in overeenstemming met de algemene verordening gegevensbescherming (24);

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

—

gezien het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde katoen GHB811 (BCS-GH811-4) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (D077486/02,

—

gezien Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2003 inzake genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders (1), en met name artikel 7, lid 3, en artikel 19, lid 3,

—

gezien de stemming van 11 januari 2022 in het Permanent Comité voor de voedselketen en de diergezondheid als bedoeld in artikel 35 van Verordening (EG) nr. 1829/2003, die geen advies heeft opgeleverd,

—

gezien de artikelen 11 en 13 van Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 tot vaststelling van de algemene voorschriften en beginselen die van toepassing zijn op de wijze waarop de lidstaten de uitoefening van de uitvoeringsbevoegdheden door de Commissie controleren (2),

—

gezien het advies dat op 8 juli 2021 door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) werd goedgekeurd en op 16 augustus 2021 werd gepubliceerd (3),

—

gezien zijn eerdere resoluties waarin bezwaar wordt gemaakt tegen het verlenen van vergunningen voor genetisch gemodificeerde organismen (“ggo’s”) (4),

—

gezien artikel 112, leden 2 en 3, van zijn Reglement,

—

gezien de ontwerpresolutie van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid,

A.

overwegende dat BASF Agricultural Solutions Belgium NV, gevestigd in België en een tak van BASF SE, gevestigd in Duitsland, op 19 september 2018 namens BASF Agricultural Solutions Seed US LLC, gevestigd in de Verenigde Staten (“de aanvrager”), een aanvraag heeft ingediend voor het in de handel brengen van levensmiddelen, levensmiddeleningrediënten en diervoeders die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde katoen GHB811 (“de genetisch gemodificeerde katoen”), overeenkomstig de artikelen 5 en 17 van Verordening (EG) nr. 1829/2003; overwegende dat de aanvraag ook betrekking heeft op het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit de genetisch gemodificeerde katoen voor andere toepassingen dan als levensmiddel of als diervoeder, met uitzondering van de teelt;

B.

overwegende dat de EFSA op 8 juli 2021 een positief advies heeft goedgekeurd met betrekking tot de aanvraag voor het in de handel brengen van de gemodificeerde katoen, en dat dit advies op 16 augustus 2021 werd gepubliceerd;

C.

overwegende dat het genetisch gemodificeerde katoen werd ontwikkeld om het katoen tolerantie te geven voor glyfosaat en HPPD-remmers (5); overwegende dat het bij HPPD-remmers gaat om herbiciden als isoxaflutool, mesotrione en tembotrionine;

D.

overwegende dat katoenzaadolie in Europa slechts op relatief beperkte schaal gebruikt wordt voor menselijke consumptie, maar wel in allerlei levensmiddelen verwerkt wordt, zoals dressings, mayonaise, banketbakkerswaren, chocoladepasta en chips; overwegende dat van katoen afkomstige producten vooral aan dieren gevoerd worden, bijvoorbeeld in de vorm van katoenzaadkoeken en katoenzaadmeel of in de vorm van volvet katoenzaad (6); overwegende dat katoenmeel ook door de mens wordt geconsumeerd;

E.

overwegende dat krachtens Uitvoeringsverordening (EU) nr. 503/2013 van de Commissie (7) beoordeeld moet worden of de verwachte landbouwpraktijken van invloed zijn op de uitkomsten voor de onderzochte eindpunten; overwegende dat dit volgens de uitvoeringsverordening met name relevant is bij planten die herbicideresistent zijn;

F.

overwegende dat in diverse studies is aangetoond dat de teelt van herbicidetolerante ggo-gewassen leidt tot een toename van het gebruik van complementaire herbiciden, voornamelijk vanwege het ontstaan van herbicidetolerant onkruid (8); overwegende dat er bijgevolg van moet worden uitgegaan dat de genetisch gemodificeerde katoen zal worden blootgesteld aan zowel hogere als herhaalde doses glyfosaat en HPPD-remmers, met als gevolg dat een grotere hoeveelheid residuen aanwezig kan zijn in de oogst;

G.

overwegende dat de EFSA in november 2015 tot de conclusie is gekomen dat het onwaarschijnlijk is dat glyfosaat kankerverwekkend is, en dat het Europees Agentschap voor chemische stoffen in maart 2017 heeft geconcludeerd dat het niet gerechtvaardigd is de stof als zodanig in te delen; overwegende dat het Internationaal Agentschap voor kankeronderzoek, het agentschap van de Wereldgezondheidsorganisatie dat gespecialiseerd is op het gebied van kankeronderzoek, glyfosaat in 2015 echter heeft ingedeeld als waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens; overwegende dat in een aantal recente, collegiaal getoetste wetenschappelijke studies wordt bevestigd dat glyfosaat mogelijk kankerverwekkend is (9);

H.

overwegende dat er volgens de EFSA geen toxicologische gegevens beschikbaar zijn op grond waarvan een beoordeling van de risico’s voor de consument kan worden uitgevoerd van diverse afbraakproducten van glyfosaat die ontstaan bij het gebruik van glyfosaat op glyfosaattolerante genetisch gemodificeerde gewassen (10);

I.

overwegende dat isoxaflutool volgens de door de Unie goedgekeurde geharmoniseerde indeling en etikettering zeer giftig is voor in het water levende organismen en vermoedelijk schadelijk voor ongeboren kinderen (11); overwegende dat voor de risicobeoordeling alleen isoxaflutool op de genetisch gemodificeerde katoen is gebruikt; overwegende dat HPPD-remmers echter een scala aan herbiciden omvatten, waaronder mesotrione, die volgens de EFSA beschouwd kunnen worden als stoffen met hormoonontregelende eigenschappen (12);

J.

overwegende dat het volgens een onafhankelijke wetenschappelijke analyse (13), als gevolg van het werkingsmechanisme van de werkzame bestanddelen van de aanvullende herbiciden, aannemelijk is dat de toepassing van deze herbiciden stressreacties in de planten teweegbrengt en zo een effect heeft op de genexpressie en de samenstelling van de planten zelf;

K.

overwegende dat de beoordeling van residuen van herbiciden en afbraakproducten daarvan in genetisch gemodificeerde planten wordt beschouwd als een kwestie die niet binnen de bevoegdheid van het EFSA-panel voor genetisch gemodificeerde organismen (“EFSA-panel voor ggo’s”) valt en daarom geen deel uitmaakt van de vergunningsprocedure voor ggo’s; overwegende dat dit problematisch is, aangezien de genetische modificatie zelf bepalend kan zijn voor de manier waarop complementaire herbiciden door de genetisch gemodificeerde plant worden afgebroken en voor de samenstelling en dus de toxiciteit van de afbraakproducten (metabolieten) (14);

L.

overwegende dat de lidstaten tijdens de raadplegingsperiode van drie maanden bij de EFSA tal van kritische opmerkingen hebben ingediend (15); overwegende dat deze kritische opmerkingen onder meer betrekking hebben op het feit dat het op basis van het voorgelegde bewijsmateriaal niet mogelijk is een conclusie te trekken over de vergelijkende evaluatie van het genetisch gemodificeerde katoen of over de veiligheid ervan, dat de teelt van het genetisch gemodificeerde katoen voor de exploitanten in derde landen een verhoogde blootstelling aan glyfosaat met zich meebrengt, waarvan het effect op de gezondheid momenteel omstreden is maar ongunstig zou kunnen zijn, dat de verstrekte informatie en gegevens over toxicologie ontoereikend zijn en dat in het monitoringplan de monitoringactiviteiten niet in verband worden gebracht met relevante beschermingsdoelstellingen;

M.

overwegende dat in een verslag uit 2017 van de speciale rapporteur van de Verenigde Naties (VN) voor het recht op voedsel werd vastgesteld dat gevaarlijke bestrijdingsmiddelen catastrofale gevolgen hebben voor de volksgezondheid, met name in ontwikkelingslanden (16); overwegende dat duurzameontwikkelingsdoelstelling (SDG) 3.9 van de VN erin bestaat om tegen 2030 het aantal sterfgevallen en ziekten als gevolg van gevaarlijke chemische stoffen en de vervuiling en besmetting van lucht, water en bodem in aanzienlijke mate te verminderen (17); overwegende dat het verlenen van een vergunning voor de invoer van genetisch gemodificeerd katoen de vraag naar dit gewas, dat behandeld wordt met glyfosaat en HPPD-remmers, zou doen toenemen, waardoor het blootstellingsrisico van werknemers in derde landen en de gevaren voor het milieu zouden worden vergroot; overwegende dat het gevaar van een verhoogde blootstelling van werknemers en van het milieu bij herbicidetolerante, genetisch gemodificeerde gewassen zeer aanwezig is, gelet op de grotere hoeveelheden herbiciden die worden gebruikt;

N.

overwegende dat uit een collegiaal getoetste studie die in 2020 werd gepubliceerd naar voren kwam dat het gebruik van Roundup, een van de meest gebruikte herbiciden op basis van glyfosaat ter wereld, kan leiden tot achteruitgang van de biodiversiteit, waardoor ecosystemen kwetsbaarder worden voor verontreiniging en klimaatverandering (18);

O.

overwegende dat een Mexicaanse collegiaal getoetste wetenschappelijke studie uit 2021 fysiologische, metabolische en ecologische effecten van transgene introgressie (19) in wild katoen heeft aangetoond en onder meer heeft uitgewezen dat de expressie van cp4-epsps (glyfosaattolerante) genen in wild katoen onder natuurlijke omstandigheden de afscheidingsniveaus van extraflorale nectar en bijgevolg de associatie met verschillende mierensoorten, alsook de mate van schade door herbivoren heeft veranderd (20); overwegende dat in de studie wordt gesteld: “Als wij de primaire genenpool van wilde verwanten in situ in stand willen houden, moeten wij nagaan welke ecologische en evolutionaire processen worden beïnvloed door de aanwezigheid en het permanente karakter van deze transgenen binnen hun populaties” en: “Wanneer deze genen worden ontdekt, kunnen onmiddellijk mitigatiestrategieën worden opgezet om de omvang van de schade te beperken”; overwegende dat de meest doeltreffende strategie om de introgressie van transgenen en de daarmee gepaard gaande risico’s voor in het wild levende populaties en de biodiversiteit te beperken, in overeenstemming met het voorzorgsbeginsel, erin bestaat om überhaupt geen transgene gewassen te telen;

P.

overwegende dat de Unie als partij bij het Verdrag van de VN inzake biologische diversiteit er voor moet zorgen dat activiteiten die binnen haar rechtsgebied of onder haar controle worden verricht, geen schade veroorzaken aan het milieu van andere staten (21); overwegende dat de invoer van genetisch gemodificeerd katoen niet mag worden toegestaan, aangezien de teelt ervan en de daaruit voortvloeiende transgene introgressie de delicate ecologische interacties in ecosystemen van wild katoen kunnen verstoren;

Q.

overwegende dat in Verordening (EG) nr. 1829/2003 is bepaald dat genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders geen negatieve effecten mogen hebben op de menselijke gezondheid, de diergezondheid of het milieu, en dat de Commissie bij het opstellen van haar besluit rekening moet houden met eventuele relevante bepalingen van de communautaire wetgeving en andere ter zake dienende factoren; overwegende dat dergelijke ter zake dienende factoren de verplichtingen van de Unie in het kader van de SDG’s van de VN, de Klimaatovereenkomst van Parijs en het VN-Verdrag inzake biologisch diversiteit moeten omvatten;

R.

overwegende dat de stemming op 11 januari 2022 in het Permanent Comité voor de voedselketen en de diergezondheid als bedoeld in artikel 35 van Verordening (EG) nr. 1829/2003 geen advies heeft opgeleverd, wat betekent dat er voor het verlenen van een vergunning geen gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten werd gevonden;

S.

overwegende dat de Commissie erkent dat het problematisch is dat besluiten tot vergunningverlening voor ggo’s nog altijd worden goedgekeurd door de Commissie zonder dat een gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten zich daarvoor heeft uitgesproken, wat in het kader van de vergunningverlening voor producten uitzonderlijk is, maar in het kader van de besluitvorming over vergunningen voor genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders de norm is geworden;

T.

overwegende dat het Europees Parlement tijdens zijn achtste zittingsperiode in totaal 36 resoluties heeft aangenomen waarin bezwaar wordt gemaakt tegen het op de markt brengen van ggo’s voor gebruik in levensmiddelen en diervoeders (33 resoluties) of tegen de teelt van ggo’s in de Unie (3 resoluties); overwegende dat het Europees Parlement tijdens zijn negende zittingsperiode reeds 23 resoluties heeft aangenomen waarin bezwaar wordt gemaakt tegen het op de markt brengen van ggo’s; overwegende dat bij geen van deze ggo’s een gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten voor het verlenen van een vergunning was; overwegende dat de lidstaten de vergunningverlening voor deze ggo’s niet steunden omdat zij onder andere van mening waren dat tijdens de vergunningsprocedure het voorzorgsbeginsel niet werd nageleefd en omdat zij wetenschappelijke bedenkingen hadden in verband met de risicobeoordeling;

U.

overwegende dat de Commissie zich bewust is van de democratische tekortkomingen, het gebrek aan steun van de lidstaten en de bezwaren van het Parlement, maar desondanks vergunningen blijft verlenen voor ggo’s;

V.

overwegende dat er geen wetswijziging nodig is om de Commissie in staat te stellen af te zien van het verlenen van een vergunning voor ggo’s als in het comité van beroep geen gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten voor vergunningverlening is (22);

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

—

Resolutie van het Europees Parlement van 10 oktober 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0028).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 10 oktober 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde sojabonen A2704-12 (ACS-GMØØ5-3) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0029).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 10 oktober 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9, en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee, drie of vier van de transformatiestappen MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 en DAS-40278-9, ingevolge Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0030).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 november 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerd katoen LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0054).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 november 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde sojabonen MON 89788 (MON-89788-1) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0055).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 november 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 en subcombinaties MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 en NK603 × DAS-40278-9 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0056).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 november 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee, drie, vier of vijf van de “events” Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 en GA21, overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen Teksten, P9_TA(2019)0057).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 mei 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde soja MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0069).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 november 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee of drie van de transformatiestappen MON 87427, MON 89034, MIR162 en NK603, en tot intrekking van Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1111 van de Commissie overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0291).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 november 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde sojabonen SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0292).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 november 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162× NK603, en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee, drie of vier van de transformatiestappen MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 en NK603, ingevolge Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0293).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde soja MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0365).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411, en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee of drie van de transformatiestappen MON 87427, MON 89034, MIR162 en MON 87411 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0366).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MIR604 (SYN-IR6Ø4-5) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0367).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 88017 (MON-88Ø17-3) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0368).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 89034 (MON-89Ø34-3) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0369).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 maart 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde katoen GHB614 × T304-40 × GHB119 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0080).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 maart 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0081).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 7 juli 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde soja DAS-81419-2 × DAS–44406–6 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0334).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 7 juli 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 en genetisch gemodificeerde maisrassen die twee of drie van de afzonderlijke transformatiestappen 1507, MIR162, MON810 en NK603 combineren, overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0335).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 7 juli 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais Bt 11 (SYN-BTØ11-1) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0336).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 15 februari 2022 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde sojabonen GMB151 (BCS-GM151-6), overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2022)0024).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 15 februari 2022 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerd katoen GHB614 (BCS-GHØØ2-5) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2022)0025).

—

gezien het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerd koolzaad 73496 (DP-Ø73496-4), overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (D077485/02,

—

gezien Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2003 inzake genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders (1), en met name artikel 7, lid 3, en artikel 19, lid 3,

—

gezien Uitvoeringsverordening (EU) nr. 503/2013 van de Commissie van 3 april 2013 betreffende vergunningaanvragen voor genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad en tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 641/2004 van de Commissie en (EG) nr. 1981/2006 van de Commissie (2),

—

gezien de stemming van 11 januari 2022 in het Permanent Comité voor de voedselketen en de diergezondheid als bedoeld in artikel 35 van Verordening (EG) nr. 1829/2003, die geen advies heeft opgeleverd,

—

gezien de artikelen 11 en 13 van Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 tot vaststelling van de algemene voorschriften en beginselen die van toepassing zijn op de wijze waarop de lidstaten de uitoefening van de uitvoeringsbevoegdheden door de Commissie controleren (3),

—

gezien het advies dat op 5 mei 2021 door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) werd goedgekeurd en op 17 juni 2021 (4) werd gepubliceerd,

—

gezien zijn eerdere resoluties waarin bezwaar wordt gemaakt tegen het verlenen van vergunningen voor genetisch gemodificeerde organismen (“ggo’s”) (5),

—

gezien artikel 112, leden 2 en 3, van zijn Reglement,

—

gezien de ontwerpresolutie van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid,

A.

overwegende dat op 15 mei 2012 Pioneer Overseas Corporation, gevestigd in België, namens Pioneer Hi-Bred International Inc., gevestigd in de Verenigde Staten van Amerika (de “aanvrager”), bij de bevoegde nationale instantie van Nederland een aanvraag heeft ingediend voor het in de handel brengen van levensmiddelen, levensmiddeleningrediënten en diervoeders die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerd koolzaad 73496 (het “GG-koolzaad”), overeenkomstig de artikelen 5 en 17 van Verordening (EG) nr. 1829/2003; overwegende dat de aanvraag ook betrekking had op het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit de genetisch gemodificeerd koolzaad 73496 voor andere toepassingen dan als levensmiddel of als diervoeder, met uitzondering van de teelt;

B.

overwegende dat de EFSA op 5 mei 2021 een positief advies heeft goedgekeurd met betrekking tot de vergunning voor het GG-koolzaad, en dat dit advies op 17 juni 2021 werd gepubliceerd;

C.

overwegende dat het GG-koolzaad tolerant is voor glyfosaat (6) door expressie van het glyfosaatacetyltransferase-eiwit GAT4621;

D.

overwegende dat krachtens Uitvoeringsverordening (EU) nr. 503/2013 beoordeeld moet worden of de verwachte landbouwpraktijken van invloed zijn op de uitkomsten voor de onderzochte eindpunten; overwegende dat dit volgens de uitvoeringsverordening met name relevant is bij planten die herbicideresistent zijn;

E.

overwegende dat in diverse studies is aangetoond dat de teelt van herbicidetolerante ggo-gewassen leidt tot een toename van het gebruik van complementaire herbiciden, voornamelijk vanwege het ontstaan van herbicidetolerant onkruid (7); overwegende dat er dan ook van moet worden uitgegaan dat het GG-koolzaad blootgesteld zal worden aan meer en hogere doses glyfosaat, waardoor er mogelijk meer residuen en afbraakproducten (“metabolieten”) daarvan zullen achterblijven in de oogst;

F.

overwegende dat de EFSA in november 2015 tot de conclusie is gekomen dat het onwaarschijnlijk is dat glyfosaat kankerverwekkend is, en dat het Europees Agentschap voor chemische stoffen in maart 2017 heeft geconcludeerd dat het niet gerechtvaardigd is de stof als zodanig in te delen; overwegende dat het Internationaal Agentschap voor kankeronderzoek, het agentschap van de Wereldgezondheidsorganisatie dat gespecialiseerd is op het gebied van kankeronderzoek, glyfosaat in 2015 echter heeft ingedeeld als waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens; overwegende dat in een aantal recente, collegiaal getoetste wetenschappelijke studies wordt bevestigd dat glyfosaat mogelijk kankerverwekkend is (8);

G.

overwegende dat volgens de EFSA toxicologische gegevens ontbreken die een beoordeling van de risico’s voor de consument mogelijk maken voor de metabolieten N-acetyl-glyfosaat en N-acetyl-AMPA, die relevant zijn voor toepassingen op GG glyfosaattolerante plantenrassen die in de Unie worden ingevoerd (9);

H.

overwegende dat de beoordeling van residuen van herbiciden en afbraakproducten daarvan in genetisch gemodificeerde planten wordt beschouwd als een kwestie die niet binnen de bevoegdheid van het EFSA-panel voor genetisch gemodificeerde organismen valt en daarom geen deel uitmaakt van de vergunningsprocedure voor ggo’s; overwegende dat dit problematisch is, aangezien de genetische modificatie zelf invloed kan hebben op de manier waarop complementaire herbiciden door de genetisch gemodificeerde plant worden afgebroken en op de samenstelling en dus de toxiciteit van de metabolieten (10);

I.

overwegende dat de lidstaten tijdens de raadplegingsperiode van drie maanden bij de EFSA tal van kritische opmerkingen hebben ingediend (11); overwegende dat deze kritische opmerkingen onder meer inhouden dat de methodologische benaderingen die worden gebruikt bij de risicobeoordeling van GG-koolzaad in sommige gevallen verschillen van die welke in de richtsnoeren van de EFSA worden aanbevolen, wat betekent dat de risicobeoordeling duidelijke tekortkomingen vertoont en dat er geen sterke conclusies kunnen worden getrokken met betrekking tot de veiligheid, dat de representativiteit van de proeflocaties voor het scala aan milieuomstandigheden die zich voordoen tijdens de commerciële productie van koolzaadmateriaal dat in de Unie wordt ingevoerd, niet voldoende is aangetoond, dat het gehalte aan residuen van glyfosaatbehandeling en glyfosaatmetabolieten in het GG-koolzaad niet is beoordeeld, dat de veiligheid van het GG-koolzaad niet kan worden bevestigd zonder informatie over de concentraties glyfosaat, N-acetylglyfosaat en metabolieten daarvan, en dat er geen bewijs is van de non-toxiteit van geacetyleerd glyfosaat;

J.

overwegende dat in een verslag uit 2017 van de speciale rapporteur van de Verenigde Naties (VN) voor het recht op voedsel werd vastgesteld dat gevaarlijke bestrijdingsmiddelen catastrofale gevolgen hebben voor de volksgezondheid, met name in ontwikkelingslanden (12); overwegende dat duurzameontwikkelingsdoelstelling (SDG) 3.9 van de VN erin bestaat om tegen 2030 het aantal sterfgevallen en ziekten als gevolg van gevaarlijke chemische stoffen en de vervuiling en besmetting van lucht, water en bodem in aanzienlijke mate te verminderen (13); overwegende dat het verlenen van een vergunning voor de invoer van genetisch gemodificeerd koolzaad de vraag naar dit gewas, dat behandeld wordt met glyfosaat, zou doen toenemen, waardoor het blootstellingsrisico van werknemers in derde landen en de gevaren voor het milieu zouden worden vergroot; overwegende dat het gevaar van een verhoogde blootstelling van werknemers en van het milieu bij herbicidetolerante, genetisch gemodificeerde gewassen zeer aanwezig is, gelet op de grotere hoeveelheden herbiciden die worden gebruikt;

K.

overwegende dat uit een collegiaal getoetste studie die in 2020 werd gepubliceerd naar voren kwam dat het gebruik van Roundup, een van de meest gebruikte herbiciden op basis van glyfosaat ter wereld, kan leiden tot achteruitgang van de biodiversiteit, waardoor ecosystemen kwetsbaarder worden voor verontreiniging en klimaatverandering (14);

L.

overwegende dat de Unie als partij bij het Verdrag van de VN inzake biologische diversiteit er voor moet zorgen dat activiteiten die binnen haar rechtsgebied of onder haar controle worden verricht, geen schade veroorzaken aan het milieu van andere staten (15);

M.

overwegende dat in Verordening (EG) nr. 1829/2003 is bepaald dat genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders geen negatieve effecten mogen hebben op de menselijke gezondheid, de diergezondheid of het milieu, en dat de Commissie bij het opstellen van haar besluit rekening moet houden met eventuele relevante bepalingen van de communautaire wetgeving en andere ter zake dienende factoren; overwegende dat dergelijke ter zake dienende factoren de verplichtingen van de Unie in het kader van de SDG’s van de VN, de Klimaatovereenkomst van Parijs en het VN-Verdrag inzake biologisch diversiteit moeten omvatten;

N.

overwegende dat de stemming op 11 januari 2022 in het Permanent Comité voor de voedselketen en de diergezondheid als bedoeld in artikel 35 van Verordening (EG) nr. 1829/2003 geen advies heeft opgeleverd, wat betekent dat er voor het verlenen van een vergunning geen gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten werd gevonden;

O.

overwegende dat de Commissie erkent dat het problematisch is dat besluiten tot vergunningverlening voor ggo’s nog altijd worden goedgekeurd door de Commissie zonder dat een gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten zich daarvoor heeft uitgesproken, wat in het kader van de vergunningverlening voor producten uitzonderlijk is, maar in het kader van de besluitvorming over vergunningen voor genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders de norm is geworden;

P.

overwegende dat het Parlement tijdens zijn achtste zittingsperiode in totaal 36 resoluties heeft aangenomen waarin bezwaar wordt gemaakt tegen het op de markt brengen van ggo’s voor gebruik als levensmiddelen en diervoeders (33 resoluties) en tegen de teelt van ggo’s in de Unie (drie resoluties); overwegende dat het Parlement in zijn negende zittingsperiode reeds 23 resoluties heeft aangenomen waarin bezwaar wordt gemaakt tegen het op de markt brengen van ggo’s; overwegende dat bij geen van deze ggo’s een gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten voor het verlenen van een vergunning was; overwegende dat de lidstaten de vergunningverlening voor deze ggo’s niet steunden omdat zij onder andere van mening waren dat tijdens de vergunningsprocedure het voorzorgsbeginsel niet werd nageleefd en omdat zij wetenschappelijke bedenkingen hadden in verband met de risicobeoordeling;

Q.

overwegende dat de Commissie zich bewust is van de democratische tekortkomingen, het gebrek aan steun van de lidstaten en de bezwaren van het Parlement, maar desondanks vergunningen blijft verlenen voor ggo’s;

R.

overwegende dat er geen wetswijziging nodig is om de Commissie in staat te stellen af te zien van het verlenen van een vergunning voor ggo’s als in het comité van beroep geen gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten voor vergunningverlening is (16);

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

—

Resolutie van het Europees Parlement van 10 oktober 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0028).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 10 oktober 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde sojabonen A2704-12 (ACS-GMØØ5-3) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0029).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 10 oktober 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9, en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee, drie of vier van de transformatiestappen MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 en DAS-40278-9, ingevolge Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0030).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 november 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerd katoen LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0054).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 november 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde sojabonen MON 89788 (MON-89788-1) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0055).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 november 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 en subcombinaties MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 en NK603 × DAS-40278-9 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2019)0056).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 november 2019 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee, drie, vier of vijf van de “events” Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 en GA21, overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen Teksten, P9_TA(2019)0057).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 14 mei 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde soja MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0069).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 november 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee of drie van de transformatiestappen MON 87427, MON 89034, MIR162 en NK603, en tot intrekking van Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1111 van de Commissie overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0291).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 november 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde sojabonen SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0292).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 november 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162× NK603, en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee, drie of vier van de transformatiestappen MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 en NK603, ingevolge Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0293).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde soja MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0365).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411, en genetisch gemodificeerde maissoorten die bestaan uit een combinatie van twee of drie van de transformatiestappen MON 87427, MON 89034, MIR162 en MON 87411 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0366).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MIR604 (SYN-IR6Ø4-5) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0367).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 88017 (MON-88Ø17-3) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0368).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 17 december 2020 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais MON 89034 (MON-89Ø34-3) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2020)0369).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 maart 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde katoen GHB614 × T304-40 × GHB119 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0080).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 11 maart 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met genetisch gemodificeerde mais MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0081).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 7 juli 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde soja DAS-81419-2 × DAS–44406–6 overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0334).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 7 juli 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlening van een vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 en genetisch gemodificeerde maisrassen die twee of drie van de afzonderlijke transformatiestappen 1507, MIR162, MON810 en NK603 combineren, overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0335).

—

Resolutie van het Europees Parlement van 7 juli 2021 over het ontwerp van uitvoeringsbesluit van de Commissie tot verlenging van de vergunning voor het in de handel brengen van producten die geheel of gedeeltelijk bestaan uit of zijn geproduceerd met de genetisch gemodificeerde mais Bt 11 (SYN-BTØ11-1) overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad (Aangenomen teksten, P9_TA(2021)0336).

—