—

gezien het pakket inzake technische controles, dat bestaat uit Richtlijn 2014/45/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende de periodieke technische controle van motorvoertuigen en aanhangwagens (1), Richtlijn 2014/46/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 tot wijziging van Richtlijn 1999/37/EG van de Raad inzake de kentekenbewijzen van motorvoertuigen (2) en Richtlijn 2014/47/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende de technische controle langs de weg van bedrijfsvoertuigen die in de Unie aan het verkeer deelnemen (3),

—

gezien zijn resolutie van 14 november 2017 over het thema “Mensenlevens redden: Verbeteren van de veiligheid van voertuigen in de EU” (4),

—

gezien zijn resolutie van 31 mei 2018 met aanbevelingen aan de Commissie over manipulatie van de kilometerstand bij motorvoertuigen: herziening van het wettelijk kader van de EU (5),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 20 juli 2010 “Naar een Europese verkeersveiligheidsruimte — Strategische beleidsoriëntaties inzake de verkeersveiligheid voor de periode 2011-2020 (COM(2010)0389),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie “EU Road Safety Policy Framework 2021-2030 — Next steps towards “Vision Zero”” (SWD(2019)0283),

—

gezien de duurzameontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties, in het bijzonder SDG 3.6 “Tegen 2020 het aantal doden en gewonden in het verkeer wereldwijd halveren” en SDG 11.2 “Tegen 2030 toegang voorzien tot veilige, betaalbare, toegankelijke en duurzame vervoerssystemen voor iedereen, waarbij de verkeersveiligheid verbeterd wordt, met name door het openbaar vervoer uit te breiden, met aandacht voor de behoeften van mensen in kwetsbare situaties, vrouwen, kinderen, personen met een handicap en ouderen”,

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld “Strategie voor duurzame en slimme mobiliteit — Het Europees vervoer op het juiste spoor naar de toekomst” (COM(2020)0789),

—

gezien zijn resolutie over een Europese strategie voor coöperatieve slimme vervoerssystemen (6), waarin de Commissie wordt opgeroepen om spoedig een wetgevingsvoorstel te publiceren over de toegang tot gegevens en hulpmiddelen in voertuigen,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 16 februari 2020 over een Europese datastrategie (COM(2020)0066), waarin een actualisering wordt aangekondigd van de huidige wetgeving inzake toegang tot gegevens in voertuigen teneinde eerlijke toegang tot bepaalde voertuiggegevens te waarborgen,

—

gezien de in opdracht van de onderzoeksdienst van het Europees Parlement uitgevoerde en in september 2020 gepubliceerde Europese beoordeling van de uitvoering van het pakket inzake technische controles,

—

gezien het verslag van de Commissie van 4 november 2020 over de uitvoering van Richtlijn 2014/45/EU betreffende de periodieke technische controle van motorvoertuigen en aanhangwagens (COM(2020)0699),

—

gezien het verslag van de Commissie van 3 november 2020 over de uitvoering van Richtlijn 2014/47/EU betreffende de technische controle langs de weg van bedrijfsvoertuigen die in de Unie aan het verkeer deelnemen (COM(2020)0676),

—

gezien de studie in opdracht van het directoraat-generaal Mobiliteit en Vervoer van de Commissie (DG MOVE) over de opname van lichte aanhangwagens en twee- of driewielige voertuigen onder het toepassingsgebied van de periodieke technische controles, die in februari 2019 werd gepubliceerd,

—

gezien de studie in opdracht van DG MOVE over de opname van eCall in de periodieke technische controles van motorvoertuigen, die in februari 2019 werd gepubliceerd,

—

gezien de haalbaarheidsstudie in opdracht van DG MOVE over het voertuiginformatieplatform, die in april 2015 werd gepubliceerd,

—

gezien Verordening (EU) 2019/2144 van het Europees Parlement en de Raad van 27 november 2019 betreffende de voorschriften voor de typegoedkeuring van motorvoertuigen en aanhangwagens daarvan en van systemen, onderdelen en technische eenheden die voor dergelijke voertuigen zijn bestemd wat de algemene veiligheid ervan en de bescherming van de inzittenden van voertuigen en kwetsbare weggebruikers betreft (7),

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement en artikel 1, lid 1, onder e), van en bijlage 3 bij het besluit van de Conferentie van voorzitters van 12 december 2002 betreffende de procedure inzake het verlenen van toestemming voor het opstellen van initiatiefverslagen,

—

gezien het verslag van de Commissie vervoer en toerisme (A9-0028/2021),

A.

overwegende dat de EU in 2010 een verkeersveiligheidsbeleid heeft vastgesteld om het aantal verkeersdoden uiterlijk tegen 2020 te halveren; overwegende dat de EU in 2011 de “vision zero”-doelstelling heeft geformuleerd, waarmee wordt beoogd uiterlijk tegen 2050 nul dodelijke slachtoffers in het wegvervoer te realiseren; overwegende dat in 2019 rond 22 800 personen kwamen te overlijden en ongeveer 135 000 personen ernstig gewond raakten op de Europese wegen; overwegende dat op EU-niveau en door de lidstaten doeltreffendere en beter gecoördineerde maatregelen moeten worden genomen om de “vision zero”-doelstelling te behalen;

B.

overwegende dat in de afgelopen jaren veel, maar te langzaam vooruitgang is geboekt bij het beperken van het aantal verkeersdoden, ondanks inspanningen om de verkeersveiligheid in de EU te verbeteren; overwegende dat technische defecten aan voertuigen de oorzaak zijn van ongeveer 5 % van de ongevallen met vrachtvoertuigen; overwegende dat een slecht onderhoud van voertuigen de oorzaak is van 4 % van de ongevallen waarbij weggebruikers betrokken zijn;

C.

overwegende dat uit de voorlopige cijfers voor 2019 blijkt dat het aantal verkeersdoden op EU-wegen is gedaald ten opzichte van het jaar ervoor, maar dat er nog steeds te langzaam vooruitgang wordt geboekt; overwegende dat zeker is dat het EU-streefdoel om het aantal verkeersdoden tussen 2010 en het einde van 2020 te halveren slechts voor ongeveer de helft zal worden behaald, aangezien tot nu toe slechts een afname van 23 % is geregistreerd; overwegende dat frequente, gedetailleerde en periodieke voertuiginspecties die door goed gekwalificeerde controleurs worden uitgevoerd, en technische controles langs de weg essentieel zijn om het verkeer veiliger te maken;

D.

overwegende dat de enorme verschillen in het aantal verkeersdoden tussen de lidstaten, met meer dan vier keer meer verkeersdoden in het slechtst presterende land dan in het beste land, aantonen dat de lidstaten met de slechtste resultaten speciale monitoring, partnerschap en bijstand nodig hebben;

E.

overwegende dat er nog steeds grote verschillen in verkeersveiligheid bestaan tussen de lidstaten in Oost-Europa en die in West-Europa; overwegende dat tweedehandsauto’s uit westelijke lidstaten vaak in de oostelijke lidstaten terechtkomen, wat risico’s voor de menselijke veiligheid en het milieu met zich mee kan brengen die op EU-niveau in overweging moeten worden genomen;

F.

overwegende dat bij technische controles op voertuigen niet alleen klimaat- en milieuoverwegingen meespelen maar ook volksgezondheidsaspecten, zowel qua verkeersveiligheid als met betrekking tot de effecten van de uitstoot op de luchtkwaliteit; overwegende dat recente emissieschandalen hebben aangetoond dat er tijdens de hele levensduur van een voertuig onafhankelijke inspecties nodig zijn, rekening houdend met de werkelijke uitstoot ervan;

G.

overwegende dat uit een analyse van de omzetting en uitvoering van het pakket inzake technische controles door de lidstaten blijkt dat de harmonisatieprocedures op EU-niveau moeten worden verbeterd;

H.

overwegende dat de markt voor tweedehandsauto’s in de Europese Unie twee tot drie keer zo groot is als die voor nieuwe auto’s en dat fraude met de kilometerstand van tweedehandsauto’s de verkeersveiligheid ernstig in het gedrang brengt; overwegende dat het percentage gemanipuleerde tweedehandsvoertuigen in onderzoeken op 5 tot 12 % wordt geschat bij nationale verkopen en op 30 tot 50 % bij grensoverschrijdende verkopen; overwegende dat het manipuleren van de kilometerstand slechts in zes lidstaten een strafbaar feit is; overwegende dat het ontbreken van een gemeenschappelijke Europese databank ook de rechtshandhaving tegen dergelijke frauduleuze praktijken belemmert;

I.

overwegende dat het pakket inzake technische controles wegens de toename van het gebruik van geautomatiseerde functies in voertuigen moet worden geactualiseerd zodat er controles en opleidingen in worden opgenomen voor de nieuwe geavanceerde rijhulpsystemen die vanaf 2022 moeten worden ingevoerd;

J.

overwegende dat sommige lidstaten reeds instrumenten hebben ingevoerd om manipulatie van de kilometerstand terug te dringen, zoals de “Car-Pass” in België en de “Nationale Autopas” (NAP) in Nederland; overwegende dat beide lidstaten gebruikmaken van een databank waarin bij elke onderhouds-, service- of reparatiebeurt en elke periodieke controle van het voertuig de kilometerstand wordt opgeslagen, zonder dat persoonsgegevens worden verzameld, en dat beide landen kilometerfraude op hun grondgebied binnen korte tijd vrijwel hebben weten uit te bannen;

K.

overwegende dat de kwaliteit van weginfrastructuur van cruciaal belang is voor de verkeersveiligheid; overwegende dat connectiviteit en digitale infrastructuur van groot belang zijn — en steeds belangrijker zullen worden — voor de verkeersveiligheid gezien de toename van het aantal verbonden en autonome voertuigen;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

—

gezien verzoekschriften nr. 1328/2019 en nr. 0406/2020,

—

gezien artikel 3, lid 3, van het Verdrag betreffende de Europese Unie, de artikelen 4 en 191 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en de artikelen 35 en 37 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie,

—

gezien zijn resolutie van 18 september 1997 over het milieuprobleem in de Oostzee (1), de doelstelling van Richtlijn 2000/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2000 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het waterbeleid (2) inzake het verminderen van verontreiniging en gevaarlijke stoffen, en het engagement van de lidstaten inzake het monitoren van onderzeese chemische munitie overeenkomstig Richtlijn 2008/56/EG van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het beleid ten aanzien van het mariene milieu (Kaderrichtlijn mariene strategie) (3),

—

gezien de toezeggingen om “de zee te redden” en van het Oostzeegebied een wereldleider te maken op het gebied van maritieme veiligheid in het kader van de EU-strategie voor het Oostzeegebied, en gezien de toezegging van de EU-lidstaten om in zee gedumpte chemische munitie en niet-geëxplodeerde munitie te verwijderen in het kader van het actieplan van de EU-strategie voor maritieme veiligheid,

—

gezien het streven van de Commissie om vervuiling tot nul terug te brengen voor een gifvrij milieu, zoals uiteengezet in hoofdstuk 2.1.8 van haar mededeling van 11 december 2019 over de Europese Green Deal (COM(2019)0640), en de toezegging van de EU om het biodiversiteitsverlies een halt toe te roepen en wereldleider te worden bij het aanpakken van de wereldwijde biodiversiteitscrisis overeenkomstig haar biodiversiteitsstrategie voor 2020 en de biodiversiteitsstrategie voor 2030,

—

gezien de verplichtingen die de staten die partij zijn, zijn aangegaan krachtens artikel 2 van het Verdrag van de Economische Commissie voor Europa van de VN van 1992 inzake de bescherming en het gebruik van grensoverschrijdende waterlopen en internationale meren en artikel 4 van het Protocol van 1999 inzake water en gezondheid hierbij,

—

gezien het komende Interreg-programma voor het Oostzeegebied voor 2021-2027 van de Commissie,

—

gezien het Verdrag van Helsinki van 1992 ter bescherming van het mariene milieu in het Oostzeegebied, het actieplan voor de Oostzee en de bevindingen van de Commissie ter bescherming van het mariene milieu van het Oostzeegebied (HELCOM) inzake in zee gedumpte chemische munitie,

—

gezien de toezeggingen van staten in het kader van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen van de VN, met name doelstelling 3.9 om het aantal sterfgevallen en ziekten als gevolg van gevaarlijke chemische stoffen en verontreiniging terug te dringen, doelstelling 6.3 om de waterkwaliteit te verbeteren door dumping te beëindigen en het vrijkomen van gevaarlijke chemische stoffen tot een minimum te beperken, en de doelstellingen 14.1 en 14.2 om mariene verontreiniging te voorkomen en mariene en kustecosystemen te beschermen,

—

gezien resolutie 1612(2008) van de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa over begraven chemische munitie in de Oostzee, en het bijbehorende verslag van 28 april 2008,

—

gezien de beraadslagingen over verzoekschriften nr. 1328/2019 en nr. 0406/2020 tijdens de vergadering van de Commissie verzoekschriften van 3 december 2020,

—

gezien artikel 227, lid 2, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog minstens 50 000 ton conventionele en chemische wapens die gevaarlijke stoffen bevatten (zoals mosterd- en traangas en zenuw- en verstikkingsmiddelen) in de Oostzee zijn gestort;

B.

overwegende dat deze munitie langzaam wordt afgebroken en toxische stoffen in het water lekt, waardoor gevaar ontstaat voor de menselijke gezondheid door de verontreining van voedsel en het veroorzaken van ernstige brandwonden en vergiftiging bij rechtstreeks contact, schade wordt toegebracht aan mariene ecosystemen en aan de biodiversiteit, en lokale economische activiteiten zoals visserij, de winning van natuurlijke hulpbronnen en de opwekking van hernieuwbare energie uit elektriciteitscentrales in gevaar worden gebracht;

C.

overwegende dat de Oostzee door haar geografische ligging een half ingesloten zee is met een langzaam waterverloop en een zeer lage zelfreinigingscapaciteit; overwegende dat zij wordt beschouwd als een van de meest vervuilde zeeën ter wereld, met een daling van het zuurstofgehalte in de diepe wateren, die het mariene leven al bedreigt;

D.

overwegende dat waardevol onderzoek is verricht door de ad-hocwerkgroep van de HELCOM inzake gedumpte chemische munitie (CHEMU), het door de EU gefinancierde project inzake modellering van de milieurisico’s in verband met in zee gedumpte chemische wapens (“Modelling of Ecological Risks related to Sea-Dumped Chemical Weapons”, MERCW) en de ad-hocdeskundigengroepen van de HELCOM voor een actualisering en herziening van de beschikbare informatie over gedumpte chemische munitie in de Oostzee (“Update and Review the Existing Information on Dumped Chemical Munitions in the Baltic Sea”, MUNI) en inzake de milieurisico’s van gevaarlijke onderzeese objecten (“Environmental Risks of Hazardous Submerged Objects,” SUBMERGED);

E.

overwegende dat de behoefte aan meer samenwerking is uitgesproken tijdens het colloquium over de uitdagingen van niet-geëxplodeerde munitie in zee dat plaatshad op 20 februari 2019 in Brussel;

F.

overwegende dat de internationale gemeenschap geen betrouwbare informatie heeft over de omvang, aard en locatie van de gestorte munitie als gevolg van gebrekkige documentatie over deze activiteiten en onvoldoende onderzoek op de zeebodem van de Oostzee;

G.

overwegende dat er geen consensus is bereikt over de huidige toestand van de munitie, het precieze gevaar dat zij vormen en de mogelijke oplossingen voor dit probleem;

H.

overwegende dat in het kader van het Interreg-programma voor het Oostzeegebied financiering is verstrekt voor het project inzake onderzoek en beoordeling van chemische munitie (2011-2014) (Chemical Munitions Search and Assessment, CHEMSEA), het project ter ondersteuning van de besluitvorming inzake mariene munitie (2016-2019) (Decision Aid for Marine Munitions, DAIMON) en het DAIMON 2-project (2019-2021), voor een totaalbedrag van 10,13 miljoen EUR (waarvan 7,8 miljoen EUR, 77 %, afkomstig was uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling); overwegende dat in het kader van deze projecten onderzoek is verricht naar de stortplaatsen, de inhoud en de toestand van de munitie en de wijze waarop deze reageert op de omstandigheden in de Oostzee, en aan overheidsdiensten besluitvormingsinstrumenten en opleiding zijn verstrekt op het gebied van technologieën die worden gebruikt voor risicoanalyse, saneringsmethoden en milieueffectbeoordeling;

I.

overwegende dat de kwestie van conventionele en chemische munitie die in zee wordt gedumpt, wordt aangepakt door de Navo, die over adequate apparatuur, instrumenten en ervaring beschikt om dit probleem met succes op te lossen;

J.

overwegende dat in het kader van het CHEMSEA-project, dat is afgelopen in 2014, geconcludeerd is dat stortplaatsen voor chemische munitie weliswaar geen onmiddellijke bedreiging vormen, maar toch een probleem zullen blijven voor de Oostzee;

K.

overwegende dat de hoge vervoersdichtheid en de hoge economische activiteit in het Oostzeegebied dit niet alleen tot een milieuprobleem maken, maar ook tot een probleem met aanzienlijke economische gevolgen, inclusief voor de visserijsector;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

—

gezien zijn resolutie van 15 januari 2020 over de Europese Green Deal (1),

—

gezien zijn standpunt in eerste lezing vastgesteld op 16 september 2020 over het wereldwijd systeem voor de verzameling van gegevens inzake stookolieverbruik door schepen (2),

—

gezien het derde verslag van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) over broeikasgasemissies (3),

—

gezien het eindverslag over de vierde studie van de IMO over broeikasgasemissies (4),

—

gezien de ministeriële verklaring die in december 2019 is aangenomen door de partijen bij het Verdrag inzake de bescherming van het mariene milieu en de kustgebieden van de Middellandse Zee (Verdrag van Barcelona),

—

gezien het jaarverslag van de Commissie over de CO2-emissies van het zeevervoer 2019,

—

gezien Richtlijn 2014/94/EU van het Europees Parlement en de Raad van 22 oktober 2014 betreffende de uitrol van infrastructuur voor alternatieve brandstoffen (5),

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien het advies van de Commissie milieu, volksgezondheid en voedselveiligheid,

—

gezien het verslag van de Commissie vervoer en toerisme (A9-0029/2021),

A.

overwegende dat het zeevervoer en de havens van essentieel belang zijn voor de economie van de EU — aangezien bijna 90 % van de externe goederen over zee wordt aangevoerd (6) — en ook voor het toerisme een belangrijke rol vervullen; overwegende dat zij cruciaal zijn voor het waarborgen van ononderbroken toeleveringsketens, zoals tijdens de COVID-19-pandemie is gebleken; overwegende dat het totale economische effect in 2018 149 miljard EUR heeft bijgedragen aan het bbp van de EU en goed is voor meer dan 2 miljoen arbeidsplaatsen (7); overwegende dat de rechtstreekse economische effecten van de maritieme sector in 2018 goed waren voor 685 000 banen in de EU, aan land en op zee; overwegende dat 40 % van de wereldwijde vloot, gemeten aan de hand van brutotonnage, in EU-handen is;

B.

overwegende dat het vervoer van goederen en passagiers over zee een sleutelfactor is in de economische, sociale en territoriale cohesie van de EU, vooral wat betreft de connectiviteit en toegankelijkheid van de perifere en ultraperifere gebieden en eilanden; overwegende dat de EU in dit verband moet investeren in het concurrentievermogen van de maritieme sector, alsook in de capaciteit van deze sector om de duurzame transitie te realiseren;

C.

overwegende dat de maritieme sector van de EU ook een bijdrage moet leveren aan de aanpak van het verlies van biodiversiteit en van milieuvervuiling, alsook aan de doelstellingen van de Europese Green Deal en de biodiversiteitsstrategie voor 2030;

D.

overwegende dat gezonde oceanen en ecosystemen voor de mensheid van levensbelang zijn als klimaatregulatoren, producenten van ten minste de helft van de zuurstof in de atmosfeer van de aarde, reservoirs van biodiversiteit, bronnen van wereldwijde voedselzekerheid en menselijke gezondheid en bronnen van economische activiteiten, waaronder visserij, vervoer, handel, toerisme, hernieuwbare energie en gezondheidsproducten, die gebaseerd moeten zijn op het beginsel van duurzaamheid;

E.

overwegende dat de maritieme sector zowel op Europees als op internationaal niveau is gereguleerd en nog altijd in hoge mate afhankelijk is van fossiele brandstoffen; overwegende dat momenteel een herziening plaatsvindt van een systeem voor monitoring, rapportage en verificatie van CO2-emissies door zeevervoer, dat tot doel heeft de broeikasgasemissies in de EU-wateren terug te dringen;

F.

overwegende dat de sector voortdurend inspanningen levert om de streefcijfers voor reductie van de broeikasgasemissies te halen, door het bestaande regelgevingskader te volgen en de laatste technologische ontwikkelingen toe te passen;

G.

overwegende dat in die context adequate financiering voor deze noodzakelijke transitie essentieel is; overwegende dat ook bijkomend onderzoek en innovatie cruciaal blijven om koolstofvrij zeevervoer een feit te maken;

H.

overwegende dat door het internationaal zeevervoer jaarlijks ongeveer 940 miljoen ton CO2 wordt uitgestoten en dat het internationaal zeevervoer goed is voor zo’n 2,5 % van de wereldwijde broeikasgasemissies (8); overwegende dat het zeevervoer ook nadelige effecten heeft op het milieu, aangezien de sector bijdraagt aan klimaatverandering en op verschillende manieren verontreiniging veroorzaakt, met name door middel van ontgassing, lopende motoren in havens, lozingen van ballastwater, koolwaterstoffen, zware metalen en chemicaliën en op zee kwijtgeraakte containers, hetgeen op zijn beurt weer negatieve gevolgen heeft voor de biodiversiteit en ecosystemen; overwegende dat de voorschriften van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) ter vermindering van de SOx-uitstoot van schepen voor het eerst in werking traden in 2005 in het kader van het Internationale Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen (Marpol-Verdrag) en overwegende dat de grenswaarden voor SOx-uitstoot sindsdien progressief zijn aangescherpt, waarbij het maximaal toegestane zwavelgehalte momenteel 0,5 % en in emissiebeheersgebieden 0,1 % bedraagt; overwegende dat dit besluit zou moeten bijdragen aan het verminderen van emissies; overwegende dat de IMO voornemens is in 2021 tot overeenstemming te komen over een wereldwijde reglementering voor de beperking van emissies van “zwarte koolstof”; overwegende dat zeevervoer de meest energie-efficiënte vervoerswijze is op basis van de hoeveelheid vervoerde vracht en de respectieve emissies per ton vervoerde goederen en per afgelegde kilometer;

I.

overwegende dat de emissies van het internationale zeevervoer, als er niet snel beperkende maatregelen worden vastgesteld, tegen 2050 zouden kunnen toenemen van een stijging van 90 % in 2018 ten opzichte van het emissieniveau van 2008, tot een stijging van 90-130 % tegen 2050 (9) ten opzichte van het emissieniveau van 2008, wat onvoldoende zou bijdragen aan de verwezenlijking van de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs;

J.

overwegende dat alle emissies van de maritieme sector die schadelijk zijn voor de luchtkwaliteit en de volksgezondheid moeten worden beperkt en aangepakt, na uitvoering van een effectbeoordeling van de betreffende wetgeving;

K.

overwegende dat de EU een hoog ambitieniveau met betrekking tot de vermindering van broeikasgasemissies in de maritieme sector moet hanteren, zowel op internationaal als op EU-niveau;

L.

overwegende dat schone technologieën en oplossingen moeten worden aangepast aan de verschillende typen schepen en vlootsegmenten; overwegende dat onderzoek en investeringen evenals toereikende ondersteuning van fundamenteel belang zijn voor het waarborgen van innovatieve oplossingen en een duurzame transitie van de maritieme sector;

M.

overwegende dat openbare en particuliere investeringen in verband met het koolstofvrij maken van de maritieme sector in overeenstemming moeten zijn met Verordening (EU) 2020/852 van het Europees Parlement en de Raad van 18 juni 2020 betreffende de totstandbrenging van een kader ter bevordering van duurzame beleggingen (10), en dat hierbij de belangrijkste beginselen van de rechtvaardige transitie in acht moeten worden genomen, zoals het scheppen van hoogwaardige banen, het bieden van garanties met betrekking tot omscholing en herplaatsing en van structurele maatregelen op het gebied van gezondheid en veiligheid voor alle werknemers, met bijzondere aandacht voor arbeidskansen voor vrouwen en jongeren met het oog op de diversificatie van het personeelsaanbod in de maritieme sector; overwegende dat passende opleiding en fatsoenlijke arbeidsomstandigheden voor maritiem personeel van essentieel belang zijn, onder meer voor het voorkomen van incidenten, met inbegrip van milieuongevallen;

N.

overwegende dat de Commissie momenteel werkt aan haar effectbeoordeling over de integratie van het zeevervoer in het emissiehandelssysteem van de EU (ETS);

O.

overwegende dat het zeevervoer tegen 2050 een klimaatneutrale transitie moet doormaken om de doelstellingen in het kader van de Europese Green Deal te verwezenlijken;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

—

gezien het ontwerp van verordening van de Commissie tot wijziging van de bijlagen II, III en IV bij Verordening (EG) nr. 396/2005 van het Europees Parlement en de Raad wat betreft de maximumgehalten aan residuen van aclonifen, acrinathrin, Bacillus pumilus QST 2808, chlorantraniliprole, ethirimol, lufenuron, penthiopyrad, picloram en Pseudomonas sp. stam DSMZ 13134 in of op bepaalde producten (D070113/03,

—

gezien Verordening (EG) nr. 396/2005 van het Europees Parlement en de Raad van 23 februari 2005 tot vaststelling van maximumgehalten aan bestrijdingsmiddelenresiduen in of op levensmiddelen en diervoeders van plantaardige en dierlijke oorsprong en houdende wijziging van Richtlijn 91/414/EEG van de Raad (1), en met name artikel 5, lid 1, en artikel 14, lid 1, onder a),

—

gezien het advies dat het Permanent Comité voor planten, dieren, levensmiddelen en diervoeders op 4 december 2020 heeft uitgebracht,

—

gezien Richtlijn 2009/128/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter verwezenlijking van een duurzaam gebruik van pesticiden (2),

—

gezien het met redenen omkleed advies dat op 15 juli 2020 door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) werd goedgekeurd en op 18 augustus 2020 werd gepubliceerd (3),

—

gezien het met redenen omkleed advies dat op 18 november 2016 door de EFSA werd goedgekeurd en op 5 januari 2017 werd gepubliceerd (4),

—

gezien het wetenschappelijk verslag dat op 30 september 2008 door de EFSA werd goedgekeurd en op 22 juni 2009 werd gepubliceerd (5),

—

gezien artikel 5 bis, lid 3, onder b), van Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden (6),

—

gezien artikel 112, leden 2 en 3, en lid 4, onder c), van zijn Reglement,

—

gezien de ontwerpresolutie van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid,

A.

overwegende dat lufenuron een pesticide op basis van benzoylureum is dat de productie van chitine in insecten remt en als pesticide en fungicide wordt gebruikt; overwegende dat de goedkeuring van lufenuron door de Unie op 31 december 2019 is verstreken en dat er geen verlengingsaanvraag in het kader van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europees Parlement en de Raad (7) is ingediend; overwegende dat lufenuron niet langer is goedgekeurd voor gebruik in de Unie, maar wel wordt uitgevoerd als pesticide voor agrovoeding; overwegende dat lufenuron volgens een studie van het Duitse milieuagentschap (8) voldoet aan de criteria voor stoffen die persistent, bioaccumulerend en toxisch zijn, zoals vastgesteld in bijlage XIII bij Verordening (EG) nr. 1907/2006 van het Europees Parlement en de Raad (9);

B.

overwegende dat in artikel 191, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) het voorzorgsbeginsel is neergelegd als een van de grondbeginselen van de Unie;

C.

overwegende dat in artikel 168, lid 1, VWEU is bepaald dat “bij de bepaling en de uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Unie […] een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid [wordt] verzekerd”;

D.

overwegende dat Richtlijn 2009/128/EG tot doel heeft een duurzaam gebruik van pesticiden in de Unie tot stand te brengen door de risico’s en de effecten van het gebruik van pesticiden voor de menselijke en dierlijke gezondheid en het milieu te verminderen door alternatieve benaderingswijzen te bevorderen;

E.

overwegende dat in het Verdrag van Stockholm inzake persistente organische verontreinigende stoffen van de Verenigde Naties en op de vergadering van de Toetsingscommissie persistente organische verontreinigende stoffen van 2012 (10) is vastgesteld dat lufenuron een groot potentieel heeft om aan alle criteria voor persistente organische verontreinigende stoffen te voldoen;

F.

overwegende dat in de mededeling van de Commissie van 20 mei 2020 getiteld “Een “van boer tot bord”-strategie voor een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem” (11) een “wereldwijde transitie naar duurzame agrovoedingssystemen”, niet alleen binnen, maar ook buiten de grenzen van de Unie, wordt bepleit en wordt beoogd “milieuaspecten […] mee [te] nemen in de beoordeling van aanvragen voor invoertoleranties voor pesticiden die in de EU niet langer zijn goedgekeurd, daarbij rekening houdend met de WTO-normen en -verplichtingen”;

G.

overwegende dat de ontwerpverordening van de Commissie is ingediend naar aanleiding van een aanvraag voor invoertoleranties voor lufenuron die in Brazilië wordt gebruikt op grapefruits en suikerriet, waarin wordt gesteld dat hogere maximumresidugehalten (MRL’s) nodig zijn om niet-tarifaire handelsbelemmeringen voor de invoer van deze gewassen te voorkomen;

H.

overwegende dat de ontwerpverordening van de Commissie aanleiding geeft tot bezorgdheid over de veiligheid van lufenuron op basis van het voorzorgsbeginsel, gezien de lacunes in de gegevens over het effect van lufenuron op de volksgezondheid en het milieu;

I.

overwegende dat de EFSA in haar advies van 15 juli 2020 het volgende opmerkt: “Syngenta Crop Protection AG heeft overeenkomstig artikel 6 van Verordening (EG) nr. 396/2005 bij de bevoegde nationale autoriteit in Portugal (evaluerende lidstaat, ELS) een aanvraag ingediend om op basis van het toegestane gebruik van lufenuron in Brazilië, Chili en Marokko invoertoleranties vast te stellen voor de werkzame stof lufenuron in verschillende gewassen en producten van dierlijke oorsprong. De ELS heeft overeenkomstig artikel 8 van Verordening (EG) nr. 396/2005 een evaluatieverslag opgesteld, dat op 24 mei 2019 bij de Europese Commissie is ingediend en naar de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) is doorgestuurd”; overwegende dat de ELS heeft voorgesteld om de MRL’s voor lufenuron in grapefruits (x 30) en suikerriet (x 2) uit Brazilië te verhogen en ook de MRL’s voor lufenuron in producten van dierlijke oorsprong te verhogen;

J.

overwegende dat de conclusies van de EFSA in haar advies van 15 juli 2020 de verhoging van de MRL’s voor lufenuron alleen rechtvaardigen op grond van de noodzaak om te voldoen aan de normatieve waarden in Brazilië, en dat geen rekening wordt gehouden met het cumulatieve langetermijneffect van lufenuron op de voortplantingstoxiciteit, de ontwikkelingsneurotoxiciteit en het immunotoxisch potentieel ervan na langdurige inname;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

—

gezien het ontwerp van verordening van de Commissie tot wijziging van de bijlagen II, III en IV bij Verordening (EG) nr. 396/2005 van het Europees Parlement en de Raad wat betreft de maximumresidugehalten voor acequinocyl, acibenzolar-S-methyl, Bacillus subtilis stam IAB/BS03, emamectin, flonicamid, flutolanil, fosetyl, imazamox en oxathiapiprolin in of op bepaalde producten (D063854/04,

—

gezien Verordening (EG) nr. 396/2005 van het Europees Parlement en de Raad van 23 februari 2005 tot vaststelling van maximumgehalten aan bestrijdingsmiddelenresiduen in of op levensmiddelen en diervoeders van plantaardige en dierlijke oorsprong en houdende wijziging van Richtlijn 91/414/EEG (1) van de Raad, en met name artikel 5, lid 1, en artikel 14, lid 1, onder a),

—

gezien het advies dat het Permanent Comité voor planten, dieren, levensmiddelen en diervoeders op 18 februari 2020 heeft uitgebracht,

—

gezien Richtlijn 2009/128/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter verwezenlijking van een duurzaam gebruik van pesticiden (2),

—

gezien het met redenen omkleed advies dat op 27 mei 2019 door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) werd goedgekeurd en op 2 augustus 2019 werd gepubliceerd (3),

—

gezien het met redenen omkleed advies dat op 17 augustus 2018 door de EFSA werd goedgekeurd en op 25 september 2018 werd gepubliceerd (4),

—

gezien het met redenen omkleed advies dat op 29 augustus 2018 door de EFSA werd goedgekeurd en op 18 september 2018 werd gepubliceerd (5),

—

gezien de conclusie die op 18 december 2009 door de EFSA werd goedgekeurd en op 7 mei 2010 werd gepubliceerd (6),

—

gezien het advies van het Comité risicobeoordeling van het Europees Agentschap voor chemische stoffen van 5 juni 2013 (7),

—

gezien artikel 5 bis, lid 3, onder b), en artikel 5 bis, lid 5, van Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden (8),

—

gezien artikel 112, leden 2 en 3 en lid 4, onder c), van zijn Reglement,

—

gezien de ontwerpresolutie van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid,

A.

overwegende dat in de mededeling van de Commissie van 20 mei 2020 getiteld “Een “van boer tot bord”-strategie voor een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem” (9) ingezet wordt op bevordering van een “wereldwijde transitie naar duurzame agrovoedingssystemen, in overeenstemming met de doelstellingen van deze strategie en de duurzameontwikkelingsdoelstellingen”;

B.

overwegende dat flonicamid een selectieve, systemische insecticide is, die het eet- en bewegingsgedrag, alsmede andere gedragingen, verstoort, resulterend in uithongering en dehydratie, en, uiteindelijk, de dood (10);

C.

overwegende dat de goedkeuringsperiode van flonicamid als werkzame stof is verlengd bij Uitvoeringsverordening (EU) 2017/2069 van de Commissie (11);

D.

overwegende dat het Comité risicobeoordeling van het Europees Agentschap voor chemische stoffen in zijn advies van 5 juni 2013 (12) melding maakt van resultaten van experimenten met ratten die leiden tot een groter gewicht van de placenta, een vertraagde opening van de vagina, een kleiner gewicht van de uterus en het ovarium, lagere estradiol-niveaus en hogere LH-niveaus, maar deze niet-gerelateerd of niet-relevant acht; overwegende dat de bevoegde nationale autoriteit van Denemarken spreekt van “duidelijke effecten op viscerale misvormingen bij konijnen, bij voor het moederdier niet-toxische hoeveelheden” (13);

E.

overwegende dat in het Interim Registration Review-besluit met betrekking tot flonicamid van het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) van 14 december 2020 (zaak nummer 7436) staat dat “de risico’s voor bijen niet vollediger in kaart kunnen worden gebracht zonder gegevens over bestuivers van een studie van een hogere Tier”, dat “de beschikbare Tier I-studie naar acute orale toxiciteit niet passend is voor kwantitatief gebruik, en er momenteel geen Tier II- en Tier III-studies betreffende bestuivers in verband met flonicamid beschikbaar zijn”, en dat “nog altijd niet voldaan wordt aan de voorschriften voor de test in verband met acute orale toxiciteit bij volwassen honingbijen en voor Tier II- en Tier III-studies (d.w.z. semi-veld-/veldstudies) betreffende honingbijen” (14);

F.

overwegende dat de openbaar aanklager van Californië, Xavier Becerra, in zijn opmerkingen van 2 november 2020 (15) in reactie op het ontwerp van Interim Registration Review-besluit de EPA bekritiseert omdat het over onvoldoende informatie beschikt om het risico van flonicamid voor bestuivers te beoordelen;

G.

overwegende dat de openbaar aanklager — refererend aan de milieu-effectbeoordeling van het EPA — verder uitlegt dat een nieuwe chronische studie betreffende volwassen honingbijen een verlengde observatieperiode omvat, bedoeld om de vertraagde toxiciteit van flonicamid vast te stellen, aangezien effecten vaak pas een groot aantal dagen later worden geconstateerd, nadat de insecten dood gegaan zijn; overwegende dat uit de nieuwe studie blijkt dat flonicamid zeer toxisch is voor volwassen bijen; overwegende dat het EPA op basis van deze resultaten bepaald heeft dat de geregistreerde gebruiken van flonicamid bijen aan hoeveelheden van deze insecticide zouden blootstellen die 17 tot 51 keer hoger zijn dan de hoeveelheid van dit product die aanzienlijke schade veroorzaakt; overwegende dat de mortaliteit gedurende de verlengde observatieperiode bij alle testconcentraties op dosisafhankelijke wijze bleef toenemen; overwegende dat de mortaliteit aan het eind van de verlengde observatieperiode in het flonicamid-deel van de studie niet stabiliseerde;

H.

overwegende dat in artikel 191, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) het voorzorgsbeginsel is neergelegd als een van de grondbeginselen van de Unie;

I.

overwegende dat in artikel 168, lid 1, VWEU staat dat “bij de bepaling en de uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Unie een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid wordt verzekerd”;

J.

overwegende dat Richtlijn 2009/128/EG tot doel heeft een duurzaam gebruik van pesticiden in de Unie tot stand te brengen door de risico’s en de effecten van het gebruik van pesticiden voor de menselijke en dierlijke gezondheid en het milieu te verminderen en door het gebruik van geïntegreerde plaagbestrijding en alternatieve benaderingswijzen of technieken, zoals niet-chemische alternatieven voor pesticiden, te bevorderen;

K.

overwegende dat bij de vaststelling van maximumgehalten aan residuen (MRL’s) rekening moet worden gehouden met cumulatieve en synergetische effecten, en dat het van essentieel belang is om dringend passende methoden voor deze beoordeling te ontwikkelen;

L.

overwegende dat krachtens het ontwerp van verordening van de Commissie het maximumgehalte aan residuen van flonicamid zou toenemen van 0,03 mg/kg, hetgeen overeenkomt met de huidige detectielimiet, tot 0,7 mg/kg voor aardbeien, 1 mg/kg voor braambessen en frambozen, 0,7 mg/kg voor rozenbottels, moerbeien, azaroles/Middellandse Zeemispels, vlierbessen, en ander klein fruit en bessen, 0,8 mg/kg voor blauwe bosbessen, veenbessen, krenten, kruisbessen, 0,3 mg/kg voor andere wortelen en knollen in het algemeen, maar tot 0,6 mg/kg voor radijzen, 0,07 mg/kg voor slasoorten, en tot 0,8 mg/kg voor peulvruchten;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

—

gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (“het Handvest”),

—

gezien het ontwerp van besluit van de Raad (05022/2021),

—

gezien Besluit (EU) 2020/2252 van de Raad van 29 december 2020 betreffende de ondertekening, namens de Unie, en betreffende de voorlopige toepassing van de Handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds, en van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland inzake beveiligingsprocedures voor de uitwisseling en bescherming van gerubriceerde gegevens (1),

—

gezien het verzoek om goedkeuring dat de Raad heeft ingediend krachtens artikel 217, artikel 218, lid 6, tweede alinea, en artikel 2018, lid 8, tweede alinea van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (C9-0086/2021),

—

gezien zijn resoluties van 5 april 2017 over onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk na de kennisgeving van het voornemen van dat land om zich uit de Europese Unie terug te trekken (2), van 3 oktober 2017 over de stand van de onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk (3), van 13 december 2017 over de stand van de onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk (4), van 14 maart 2018 over het kader van de toekomstige betrekkingen tussen de EU en het VK (5), van 18 september 2019 over de stand van zaken van de terugtrekking van het VK uit de Europese Unie (6), van 15 januari 2020 over de uitvoering van en het toezicht op de bepalingen over burgerrechten in het terugtrekkingsakkoord (7), van 12 februari 2020 over het voorgestelde mandaat voor onderhandelingen over een nieuw partnerschap met het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland (8), en van 18 juni 2020 betreffende de onderhandelingen voor een nieuw partnerschap met het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland (9),

—

gezien zijn wetgevingsresolutie van 29 januari 2020 over het ontwerp van besluit van de Raad betreffende de sluiting van het Akkoord inzake de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland uit de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (10),

—

gezien het Akkoord inzake de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland uit de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (11) (het “terugtrekkingsakkoord”), en de politieke verklaring waarin het kader wordt geschetst voor de toekomstige betrekkingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk (12), die een bijlage vormt bij het terugtrekkingsakkoord (de “politieke verklaring”),

—

gezien de bijdragen van de Commissie buitenlandse zaken, de Commissie ontwikkelingssamenwerking, de Commissie internationale handel, de Begrotingscommissie, de Commissie begrotingscontrole, de Commissie economische en monetaire zaken, de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken, de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid, de Commissie industrie, onderzoek en energie, de Commissie interne markt en consumentenbescherming, de Commissie vervoer en toerisme, de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling, de Commissie visserij, de Commissie cultuur en onderwijs, de Commissie juridische zaken, de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken en de Commissie constitutionele zaken,

—

gezien de aanbeveling voor een besluit van de Raad waarbij machtiging wordt verleend tot het openen van onderhandelingen over een nieuw partnerschap met het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, waarin de Commissie wordt aangewezen als onderhandelaar namens de Unie, en de bijlage daarbij met de richtsnoeren voor de onderhandelingen over een nieuw partnerschap (COM(2020)0035) (“de onderhandelingsrichtsnoeren”),

—

gezien artikel 132, lid 2, van zijn Reglement,

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

—

gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), en met name artikel 191,

—

gezien de conclusies van de Europees Raad van 12 december 2019 over klimaatverandering,

—

gezien de conclusies van de Raad van 23 oktober 2020“Biodiversiteit — dringend actie nodig”,

—

gezien Besluit nr. 1386/2013/EU van het Europees Parlement en de Raad van 20 november 2013 inzake een nieuw algemeen milieuactieprogramma voor de Europese Unie voor de periode tot en met 2020 “Goed leven, binnen de grenzen van onze planeet” (1) (het “7e MAP”), en gezien de visie van de EU voor 2050,

—

gezien Richtlijn 2003/35/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 mei 2003 tot voorziening in inspraak van het publiek in de opstelling van bepaalde plannen en programma’s betreffende het milieu (2),

—

gezien Richtlijn 2004/35/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 betreffende milieuaansprakelijkheid met betrekking tot het voorkomen en herstellen van milieuschade (3),

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een kader voor de bescherming van de bodem en tot wijziging van Richtlijn 2004/35/EG (COM(2006)0232),

—

gezien Richtlijn 2010/75/EU van het Europees Parlement en de Raad van 24 november 2010 inzake industriële emissies (geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging) (4),

—

gezien Richtlijn 2000/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2000 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het waterbeleid (5),

—

gezien Richtlijn 86/278/EEG van de Raad van 12 juni 1986 betreffende de bescherming van het milieu, in het bijzonder de bodem, bij het gebruik van zuiveringsslib in de landbouw (6),

—

gezien Richtlijn 91/676/EEG van de Raad van 12 december 1991 inzake de bescherming van water tegen verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen (7) (“de nitratenrichtlijn”),

—

gezien Richtlijn 2009/128/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter verwezenlijking van een duurzaam gebruik van pesticiden (8), en de latere wijzigingen ervan,

—

gezien Richtlijn (EU) 2016/2284 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2016 betreffende de vermindering van de nationale emissies van bepaalde luchtverontreinigende stoffen (9),

—

gezien Verordening (EU) 2017/852 van het Europees Parlement en de Raad van 17 mei 2017 betreffende kwik, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1102/2008 (10),

—

gezien Verordening (EU) 2018/841 van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2018 inzake de opname van broeikasgasemissies en -verwijderingen door landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw in het klimaat- en energiekader 2030 (11),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1307/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 tot vaststelling van voorschriften voor rechtstreekse betalingen aan landbouwers in het kader van de steunregelingen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 637/2008 van de Raad en Verordening (EG) nr. 73/2009 van de Raad (12),

—

gezien de politieke richtsnoeren van de Europese Commissie voor 2019-2024, met name de ambitie om de vervuiling in Europa terug te brengen tot nul,

—

gezien het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van voorschriften inzake steun voor de strategische plannen die de lidstaten in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid opstellen (strategische GLB-plannen) en die uit het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF) en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo) worden gefinancierd, en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1305/2013 van het Europees Parlement en de Raad en van Verordening (EU) nr. 1307/2013 van het Europees Parlement en de Raad (COM(2018)0392),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 11 december 2019, getiteld “De Europese Green Deal”(COM(2019)0640),

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad betreffende een algemeen milieuactieprogramma voor de Europese Unie voor de periode tot en met 2030 (voor een 8e milieuactieprogramma — MAP) (COM(2020)0652),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 20 mei 2020 getiteld “EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030 — De natuur terug in ons leven brengen” (COM(2020)0380),

—

gezien het verslag “Status of the World Soil Resources” dat in 2015 werd gepubliceerd door het Intergovernmental Technical Panel on Soils (ITPS), de Global Soil Partnership (GSP) en de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 20 mei 2020 getiteld “Een “van boer tot bord”-strategie voor een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem” (COM(2020)0381),

—

gezien het verslag van de Commissie van 13 februari 2021 over de tenuitvoerlegging van de Thematische strategie voor bodembescherming en lopende activiteiten (COM(2012)0046),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 20 september 2011 getiteld “Stappenplan voor efficiënt hulpbronnengebruik in Europa” (COM(2011)0571),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 11 maart 2020 getiteld “Een nieuw actieplan voor een circulaire economie — Voor een schoner en concurrerender Europa” (COM(2020)0098),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 14 oktober 2020 getiteld “Strategie voor duurzame chemische stoffen. Op weg naar een gifvrij milieu” (COM(2020)0667),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 16 april 2002 getiteld “Naar een thematische strategie inzake bodembescherming” (COM(2002)0179),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie van 12 april 2012 getiteld “Richtsnoeren inzake goede praktijken voor het beperken, mitigeren of compenseren van bodemafdekking” (SWD(2012)0101),

—

gezien zijn resolutie van 19 november 2003 over de mededeling van de Commissie getiteld “Naar een thematische strategie inzake bodembescherming” (13),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 13 november 2007 over de thematische strategie inzake bodembescherming (14),

—

gezien zijn resolutie van 16 januari 2020 over de 15e bijeenkomst van de Conferentie van de partijen bij het Verdrag inzake biologische diversiteit (COP15) (15),

—

gezien zijn resolutie van 28 november 2019 over de noodsituatie op het gebied van klimaat en milieu (16),

—

gezien zijn resolutie van 16 januari 2019 over de toelatingsprocedure van de Unie voor pesticiden (17),

—

gezien zijn resolutie van 10 juli 2020 over de strategie voor duurzaam gebruik van chemische stoffen (18),

—

gezien zijn resolutie van 10 februari 2021 over het nieuwe actieplan voor de circulaire economie (19),

—

gezien zijn resolutie van 15 januari 2020 over de Europese Green Deal (20),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 13 november 2007 over de thematische strategie inzake bodembescherming (21),

—

gezien het advies van het Comité van de Regio’s van 19 januari 2013 over “De tenuitvoerlegging van de thematische strategie voor bodembescherming” (22),

—

gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité over de mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s getiteld “Naar een thematische strategie inzake bodembescherming” (COM(2002)0179) (23),

—

gezien het advies van het Comité van de Regio’s van 5 februari 2021 inzake agro-ecologie (CDR 3137/2020),

—

gezien Speciaal verslag nr. 33/2018 van de Europese Rekenkamer, getiteld “Bestrijding van woestijnvorming in de EU: een groeiende bedreiging waartegen meer moet worden ondernomen,

—

gezien de geschiktheidscontrole van de EU-wetgeving op het gebied van water (SWD(2019)0439),

—

gezien de duurzameontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) 2030 van de Verenigde Naties, en met name SDG 15 inzake de bescherming, het herstel en de bevordering van het duurzaam gebruik van terrestrische ecosystemen, het duurzaam beheer van bossen, de bestrijding van woestijnvorming en het stoppen en omkeren van het proces van bodemaantasting en het tot staan brengen van het verlies van biodiversiteit,

—

gezien het nieuwe Handvest van Leipzig betreffende de transformatieve kracht van steden voor het algemeen belang, goedgekeurd tijdens de informele ministeriële bijeenkomst over stedelijke aangelegenheden van 30 november 2020,

—

gezien de Overeenkomst die op de 21e Conferentie van de Partijen (COP21) bij het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering op 12 december 2015 in Parijs werd goedgekeurd (de Overeenkomst van Parijs),

—

gezien het VN-Verdrag ter bestrijding van woestijnvorming (UNCCD),

—

gezien het Verdrag van de Verenigde Naties inzake biologische diversiteit (VBD),

—

gezien het beoordelingsverslag inzake bodemdegradatie en bodemherstel, dat op 23 maart 2018 door het intergouvernementeel platform voor wetenschap en beleid inzake biodiversiteit en ecosysteemdiensten (IPBES) is gepubliceerd,

—

gezien het verslag van het Europees Milieuagentschap (EEA) van 4 december 2019 getiteld “Het Europese milieu — stand van zaken en vooruitzichten 2020” (SOER 2020),

—

gezien het verslag “The State of Soil in Europe — A contribution of the JRC to the European Environment Agency’s Environment State and Outlook Report — SOER 2010”, dat in 2012 door de Commissie en het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek werd gepubliceerd,

—

gezien het speciaal verslag over klimaatverandering en land van de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) van 8 augustus 2019,

—

gezien het verslag van het Bureau van de Verenigde Naties voor rampenrisicovermindering (UNDRR) uit 2018, getiteld “Economic losses, poverty & disasters: 1998-2017”,

—

gezien de mondelinge vragen aan de Raad en de Commissie over bodembescherming (O-000024/2021 — B9-0011/2021 en O-000023/2021 — B9-0010/2021),

—

gezien artikel 136, lid 5, en artikel 132, lid 2, van zijn Reglement,

—

gezien de ontwerpresolutie van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid,

A.

overwegende dat de bodem een essentieel, complex, multifunctioneel en levend ecosysteem is van cruciaal milieu- en sociaal-economisch belang, dat een groot aantal sleutelfuncties vervult en diensten levert die onmisbaar zijn voor het menselijk bestaan en de overlevingskansen van ecosystemen, zodat toekomstige generaties in hun behoeften kunnen voorzien;

B.

overwegende dat bodems de grootste terrestrische opslagplaats voor koolstof van de planeet zijn en grofweg 2 500 gigaton koolstof (1 gigaton = 1 miljard ton) bevatten, ten opzichte van 800 gigaton in de atmosfeer en 560 gigaton in levende dieren en planten; overwegende dat gezonde bodems cruciaal zijn voor mitigatie van de klimaatverandering aangezien zij het equivalent van ongeveer 25 % van de koolstof die jaarlijks wereldwijd wordt uitgestoten door fossiele brandstoffen, verwijderen; overwegende dat beteelde bodems wereldwijd 50-70 % van hun oorspronkelijke koolstofvoorraad zijn kwijtgeraakt (24);

C.

overwegende dat er in Europa meer dan 320 belangrijke bodemsoorten zijn aangetroffen en dat elke soort enorme fysische, chemische en biologische variaties vertoont;

D.

overwegende dat de bodem een centrale rol vervult als habitat en genenpool, aangezien het een thuis is voor 25 % van de mondiale biodiversiteit, belangrijke ecosysteemdiensten levert aan lokale gemeenschappen en in een mondiale context, zoals voedsel- en grondstoffenvoorziening, regulering van het klimaat door koolstofsequestratie, waterzuivering, voedingsstoffenregulering, en bestrijding van plagen, en dient als platform voor menselijke activiteiten en helpt bij het voorkomen van overstromingen en droogten; overwegende dat de vorming van bodems een van de ecosysteemprocessen is waarvan men weet dat die in Europa afneemt;

E.

overwegende dat bodems dan wel zeer dynamisch zijn, maar ook fragiel en dat ze een niet-hernieuwbare, eindige hulpbron vormen, aangezien de vorming van bodems enorm traag verloopt: de vorming van één centimeter teeltlaag duurt ongeveer 1 000 jaar; overwegende dat bodem hierdoor een zeer waardevolle natuurlijke hulpbron is;

F.

overwegende dat de bodem een belangrijke rol speelt in de schoonheid van onze Europese landschappen, net zoals bossen, kustlijnen, berggebieden en alle Europese ecosystemen;

G.

overwegende dat bodems onder graslanden en bossen netto-koolstofreservoirs zijn die naar schatting tot wel 80 miljoen ton koolstof per jaar verwijderen in de EU (25); overwegende dat akkerlanden en graslanden in de EU samen echter netto-emissiebronnen zijn die in 2017 ongeveer 75,3 miljoen ton kooldioxide-equivalent (MtCO2e) uitstootten (26); overwegende dat de landbouw- en de bosbouwsector zich derhalve in een ideale positie bevinden om bij te dragen aan de verwijdering van koolstof uit de atmosfeer door middel van de afvang en opslag van koolstof in bodems en biomassa;

H.

overwegende dat de bodemstructuur en -eigenschappen het product zijn van bodemvorming, geomorfologische en geologische processen die over duizenden jaren plaatsvinden, waardoor de bodem een niet-hernieuwbare hulpbron is; overwegende dat het bijgevolg veel rendabeler is elke schade aan bodemlagen (erosie, vernietiging, aantasting, verzilting enz.) en bodemverontreiniging te voorkomen dan te proberen de bodemfuncties te herstellen;

I.

overwegende dat bodemfuncties sterk afhankelijk zijn van de volledige aanvulling van bodembiodiversiteit; overwegende dat er belangrijke verbanden bestaan tussen de biodiversiteit boven en onder de grond en dat bodembiodiversiteit in belangrijke mate bijdraagt aan de lokale niveaus van plantdiversiteit;

J.

overwegende dat in de meeste wetgeving voor milieubescherming (zoals de habitatrichtlijn en Natura 2000) en in de belangrijkste wetgeving van het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU niet wordt verwezen naar de bescherming van bodembiodiversiteit; overwegende dat het vergroten of handhaven van de bodembiodiversiteit een effectieve oplossing is die kan bijdragen aan het herstel van bodems en de sanering van vervuilde bodems;

K.

overwegende dat — zowel in de EU als wereldwijd — land en bodem nog altijd worden aangetast door een breed scala aan menselijke activiteiten, zoals slecht landbeheer, verandering in landgebruik, niet-duurzame landbouwpraktijken, buitengebruikstelling van grond, verontreiniging, niet-duurzame bosbouwpraktijken, bodemafdekking, verlies aan biodiversiteit en klimaatverandering, vaak in combinatie met andere factoren, waardoor hun vermogen om ecosysteemdiensten voor de hele samenleving te leveren wordt beperkt;

L.

overwegende dat het betreurenswaardig is dat de EU en haar lidstaten momenteel niet op schema liggen wat het nakomen van hun internationale en Europese toezeggingen met betrekking tot bodem en grond betreft, in het bijzonder de toezeggingen:

M.

overwegende dat bodems een cruciale rol spelen in waterbeheer, aangezien gezonde bodems met een hoog gehalte organisch materiaal gunstig zijn voor het waterstelsel en bijdragen aan de mitigatie van en adaptatie aan klimaatverandering; overwegende dat in wetlands en veengebieden en bij op de natuur gebaseerde oplossingen op het platteland en in steden regenwater wordt opgeslagen en in de bodem infiltreert, zodat de waterhoudende grondlagen kunnen worden bijgevuld en droge perioden kunnen worden overbrugd, en verbindingen met het riool kunnen worden voorkomen, waardoor tijdens hevige regenval minder ongezuiverd afvalwater in het grondwater terechtkomt;

N.

overwegende dat meerdere bedreigingen voor de bodem in de EU in kaart zijn gebracht: klimaatverandering, afdekking, verdichting, erosie, overstromingen en aardverschuivingen, droogten, hydro-ecologische instabiliteit, verlies van organisch materiaal in de bodem, branden, stormen, verzilting, contaminatie, verlies aan biodiversiteit in de bodem, verzuring, woestijnvorming; overwegende dat voor de meeste van deze voortdurende processen van aantasting geen geschikte of helemaal geen EU- en nationale wetgeving bestaat;

O.

overwegende dat bodemerosie negatieve gevolgen heeft voor 25 % van de landbouwgrond in de EU en tussen 2000 en 2010 met ongeveer 20 % is toegenomen; overwegende dat bodemerosie in de EU jaarlijks verliezen in de landbouwproductie van 1,25 miljard EUR veroorzaakt (27); overwegende dat de koolstofvoorraden in de bovenlaag van landbouwgronden in de EU slinken en wetlands en veengebieden gestaag verdwijnen; overwegende dat aanzienlijke landbouwarealen in de EU lijden onder verzilting en woestijnvorming en 32-36 % van de Europese bodems (28) zeer gevoelig is voor verdichting;

P.

overwegende dat erosie een natuurlijk fenomeen is dat tot uiting kan komen in modderstromen met soms rampzalige gevolgen, zoals het ontstaan van diepe ravijnen waardoor de vruchtbare bovenlaag van de bodem verloren gaat, en dat erosie op de lange termijn op minder zichtbare wijze tot bodemaantasting en een verlies aan landbouwgrond kan leiden;

Q.

overwegende dat het niet-duurzame beheer van grond en bodems verschillende negatieve effecten heeft, niet alleen op de terrestrische en zoetwaterbiodiversiteit, maar ook op de mariene biodiversiteit, waardoor veranderingen teweeg worden gebracht in de hydrografische omstandigheden, de concentratie voedingsstoffen en vervuilende stoffen te hoog wordt en mariene kustecosystemen vaker verloren gaan of aangetast raken; overwegende dat de bescherming van de kustlijn in Europa volgens voorspellingen zal afnemen, waardoor het natuurlijke vermogen van kustecosystemen om de effecten van klimaatverandering en extreme weersomstandigheden af te zwakken in de meest kwetsbare kustgebieden onder druk komt te staan;

R.

overwegende dat grondgebruik de kwaliteit en kwantiteit van ecosysteemdiensten beïnvloedt door het potentieel van grond en bodems om deze diensten te leveren te conditioneren; overwegende dat niet-duurzame landbouw- en bosbouwpraktijken, stedelijke groei en klimaatverandering de belangrijke rechtstreekse oorzaken van de aantasting van grond en bodems zijn (29);

S.

overwegende dat de informatie over bodems in Europa nog steeds onvolledig is en niet is geharmoniseerd; overwegende dat dit de goedkeuring van relevante besluiten inzake bodembescherming op regionaal en lokaal niveau belemmert;

T.

overwegende dat de verantwoordelijkheid van de EU voor bodembescherming niet ophoudt bij haar grenzen, aangezien de vraag naar grond voor nederzettingen en de productie van voedsel en biomassa wereldwijd toeneemt en klimaatverandering waarschijnlijk negatieve consequenties zal hebben voor de vraag naar en beschikbaarheid en aantasting van grond; overwegende dat de EU door de producten die zij invoert bijdraagt aan de aantasting van grond in derde landen en daardoor een netto-importeur van grond is;

U.

overwegende dat de aantasting van bodems de effecten van natuurrampen verergert en bijdraagt aan sociale problemen;

V.

overwegende dat zich, als geen doortastende maatregelen worden genomen, in grote delen van Zuid-Europa tegen 2050 waarschijnlijk een woestijn zal hebben gevormd als gevolg van klimaatverandering en ongeschikte landbouw- en agronomische praktijken; overwegende dat deze dreiging in de EU niet samenhangend, doeltreffend en doelmatig wordt aangepakt (30); overwegende dat 3,8 miljoen hectare grond in de EU worden aangetast door verzilting en de situatie aan de kust, met name in het Middellandse Zeegebied, ernstig is;

W.

overwegende dat bodembescherming in Europa op dit moment een afgeleide is van de bescherming van andere milieubronnen, en onvolledig en versnipperd is over een groot aantal beleidsinstrumenten zonder onderlinge coördinatie en vaak met een niet-bindend karakter, op EU-, lidstaat- en regionaal niveau;

X.

overwegende dat vrijwillige nationale initiatieven en bestaande nationale maatregelen belangrijk zijn voor het verwezenlijken van de doelstelling van grotere bodembescherming, maar dat de ervaring tot nu toe leert dat ze op zichzelf onvoldoende zijn, en overwegende dat er meer inspanningen moeten worden geleverd om een verdere achteruitgang van bodems, met inbegrip van ruimtebeslag, te voorkomen; overwegende dat de aantasting van bodems in de EU zich ondanks het bestaan van een thematische strategie voor bodembescherming heeft doorgezet; overwegende dat ook grensoverschrijdende maatregelen nodig zijn bij problemen die verband houden met verontreiniging of grote incidenten;

Y.

overwegende dat er in de periode 2000-2018 elf keer meer grond in gebruik is genomen dan er weer in cultuur werd gebracht (31); overwegende dat de doelstelling van een toestand zonder nettoruimtebeslag tegen uiterlijk 2050 onmogelijk kan worden verwezenlijkt zonder bindende maatregelen om het ruimtebeslag te beperken en herstel, hercultivering en hergebruik te bevorderen;

Z.

overwegende dat het ontbreken van een alomvattend, adequaat, coherent en geïntegreerd wettelijk EU-kader voor de bescherming van land en bodem in Europa geïdentificeerd is als een belangrijke leemte die bijdraagt aan de permanente aantasting van veel bodems binnen de Unie, de doeltreffendheid van de bestaande stimulansen en maatregelen reduceert, en ertoe leidt dat Europa minder goed in staat is haar milieu-, duurzameontwikkelings- en klimaatgerelateerde agenda te realiseren en haar internationale beloften na te komen; overwegende dat een eerdere poging om in de EU een kaderrichtlijn voor de bodembescherming in te voeren geen succes was en het voorstel in mei 2014 werd ingetrokken, na acht jaar door een minderheid van lidstaten geblokkeerd te zijn geweest in de Raad; herinnert aan het Europese burgerinitiatief “People4Soil” uit 2016, dat werd gesteund door 500 Europese instellingen en organisaties en in het kader waarvan de EU werd opgeroepen meer te doen om bodems te beschermen;

AA.

overwegende dat het huidige sectorale beleid, bijvoorbeeld het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB), onvoldoende bijdraagt aan bodembescherming; overwegende dat het merendeel van het akkerland onder de GLB-regeling valt, maar dat gemiddeld op minder dan een kwart (32) van het akkerland doelmatige maatregelen worden getroffen om bodemerosie te voorkomen;

AB.

overwegende dat 80 % van de stikstof wordt verspild en in het milieu terechtkomt; overwegende dat een bovenmatige ophoping van stikstof een gevaar vormt voor de kwaliteit van lucht, water en bodems en voor de biodiversiteit, waaronder voor de interactie tussen en netwerken van planten en bestuivers, en leiden tot klimaatverandering door de uitstoot van stikstofoxide en tot aantasting van de stratosferische ozonlaag; overwegende dat een efficiënter gebruik van stikstof niet alleen zou bijdragen aan de verwezenlijking van doelstellingen op het gebied van klimaat, natuur en volksgezondheid, maar wereldwijd ook besparingen van 100 miljard USD per jaar zou kunnen opleveren;

AC.

overwegende dat de intensivering van landbouw en een bovenmatig gebruik van pesticiden leiden tot bodemverontreiniging door residuen van pesticiden, onder meer wegens de hoge mate van persistentie in bodems en toxiciteit voor niet-doelsoorten van bepaalde pesticiden, en langdurige effecten hebben op de gezondheidstoestand van bodems; overwegende dat diffuse verontreiniging door landbouwchemicaliën een gevaar vormt voor bodems;

AD.

overwegende dat de EU-wetgeving voor waterbescherming relatief uitgebreid is, maar dat de beheersing van verontreinigende stoffen in bodems wordt benaderd vanuit een perspectief van waterbescherming in plaats van een breder perspectief van milieubescherming dat de bescherming van de bodems zelf omvat; overwegende dat verontreinigende stoffen die in de atmosfeer en in water terechtkomen indirecte gevolgen kunnen hebben wanneer zij zich op de grond ophopen, hetgeen negatieve consequenties kan hebben voor de kwaliteit van bodems;

AE.

overwegende dat wetenschappelijk is aangetoond dat bodems en de organismen in bodems aanzienlijk worden blootgesteld aan een mengsel van chemische stoffen, met inbegrip van persistente en bioaccumulerende chemische stoffen, residuen van pesticiden, koolwaterstoffen, zware metalen en solventen, en mengsels daarvan, waardoor een grote kans ontstaat op chronische toxiciteit, die de biodiversiteit kan aantasten, het herstel van ecosystemen kan belemmeren en ecosysteemfuncties kan verstoren; overwegende dat in Europa ongeveer 3 miljoen locaties met potentieel verontreinigende activiteiten zijn gedetecteerd, waarvan er 340 000 (33) naar verwachting zullen moeten worden gesaneerd; overwegende dat er geen alomvattende informatie beschikbaar is over diffuse bodemverontreiniging;

AF.

overwegende dat het ontbreken van geschikte EU-wetgeving inzake bodems volgens het EEA bijdraagt aan de aantasting van bodems in Europa en overwegende dat geen vorderingen kunnen worden gemaakt met duurzame ontwikkeling in Europa en wereldwijd als niet naar behoren aandacht wordt besteed aan grond en bodems (34);

AG.

overwegende dat 95 % van ons voedsel direct of indirect afkomstig is van onze bodems;

AH.

overwegende dat op grond van de momenteel beschikbare informatie over de toestand van bodems in de EU kan worden geconcludeerd dat 60 tot 70 % van de bodems in de EU is aangetast als gevolg van de huidige beheerpraktijken en dat nog een deel — het exacte percentage is niet bekend — van de bodems is aangetast als gevolg van problemen met betrekking tot verontreiniging, die slecht zijn gekwantificeerd (35);

AI.

overwegende dat bodemerosie door water en wind naar schatting 22 % van de Europese grond aantast en overwegende dat de erosie van meer dan de helft van de landbouwgrond in de EU zodanig is dat de natuur de grond niet meer kan herstellen (per hectare gaat er jaarlijks een ton aan grond verloren (36)), waaruit duidelijk blijkt dat het noodzakelijk is duurzame beheerstechnieken voor bodems toe te passen;

AJ.

overwegende dat ongeveer 25 % van het geïrrigeerde landbouwareaal in het Middellandse Zeegebied naar schatting is aangetast door verzilting, hetgeen van invloed is op het potentieel voor landbouw; overwegende dat voor het probleem van verzilting momenteel geen Europese wetgeving bestaat (37);

AK.

overwegende dat het verlies van vruchtbare grond als gevolg van stedelijke ontwikkeling afbreuk doet aan het potentieel om biogebaseerde materialen en brandstoffen te produceren voor een koolstofarme bio-economie;

AL.

overwegende dat investeringen in de preventie van bodemaantasting en het herstel van aangetaste bodems vanuit economisch perspectief zinvol zijn omdat de baten veel groter zijn dan de lasten; overwegende dat herstel naar schatting tien keer meer kost dan preventie (38);

AM.

overwegende dat grond in de EU hoofdzakelijk in particuliere handen is, hetgeen moet worden gerespecteerd, terwijl bodems tegelijkertijd een gemeenschappelijk goed zijn dat noodzakelijk is voor de productie van voedsel en essentiële ecosysteemdiensten levert voor de hele samenleving en de natuur; overwegende dat het in het publieke belang is dat grondgebruikers worden aangemoedigd voorzorgsmaatregelen te nemen om de aantasting van bodems te voorkomen, bodems te beschermen en ze duurzaam te beheren voor toekomstige generaties; overwegende dat derhalve steunmaatregelen en andersoortige financiële prikkels moeten worden overwogen om grondgebruikers aan te moedigen bodems en grond te beschermen;

AN.

overwegende dat bij slechts 13 % van de stedelijke ontwikkelingen in de EU grond wordt hergebruikt en overwegende dat de doelstelling om in 2050 een toestand zonder nettoruimtebeslag te bewerkstelligen waarschijnlijk niet zal worden verwezenlijkt, tenzij het jaarlijkse ruimtebeslag verder wordt teruggedrongen en/of meer grond wordt hergebruikt (39);

AO.

overwegende dat de aantasting van bodems en land inherente grensoverschrijdende aspecten heeft die bijvoorbeeld gerelateerd zijn aan klimaatverandering, de hoeveelheid en kwaliteit van water en verontreiniging, en een antwoord op EU-niveau, concrete maatregelen van de lidstaten en multilaterale samenwerking met derde landen behoeven; overwegende dat praktijken die de bodem aantasten in één land, kosten teweeg kunnen brengen in een andere lidstaat; overwegende dat verschillen tussen nationale regelingen voor de bescherming van bodems, bijvoorbeeld met betrekking tot de verontreiniging van bodems, zeer uiteenlopende verplichtingen kunnen opleggen aan marktdeelnemers en de concurrentie op de interne markt kunnen verstoren;

AP.

overwegende dat uitgegraven bodem in 2018 goed was voor meer dan 520 miljoen ton afval (40) en verreweg de grootste bron van afval in de EU is; overwegende dat uitgegraven bodem momenteel als afval wordt beschouwd op grond van de EU-wetgeving en derhalve wordt afgevoerd naar vuilstortplaatsen; overwegende dat het grootste deel van die bodems niet verontreinigd is en veilig kan worden hergebruikt als er een doelstelling voor terugwinning wordt geformuleerd, gekoppeld aan een uitgebreid traceerbaarheidssysteem;

AQ.

overwegende dat een coherent en adequaat Europees bodembeschermingsbeleid een conditio sine qua non is voor het verwezenlijken van de SDG’s, de Overeenkomst van Parijs en de Europese Green Deal, en, met name, de doelstelling inzake klimaatneutraliteit, de “van boer tot bord”-strategie, de biodiversiteitsstrategie, de ambitie inzake nulemissies, de strategie voor de bio-economie en andere belangrijke milieu- en maatschappelijke uitdagingen;

AR.

overwegende dat actuele, geharmoniseerde en open gegevens en informatie over bodems een voorwaarde zijn om beter gegevensgestuurd en op feiten gebaseerd beleid te kunnen vormen om de bodembronnen op EU- en nationaal niveau te beschermen;

AS.

overwegende dat het Europees Comité van de Regio’s de Commissie in zijn advies van 5 februari 2021 verzocht “met een nieuwe Europese richtlijn over landbouwgrond komen om een eind te maken aan de verdere daling van het gehalte aan organische stof, om erosie een halt toe te roepen en om een levende bodem prioriteit te geven in landbouwpraktijken” (41);

AT.

overwegende dat de voedselveiligheid afhankelijk is van de veiligheid van bodems en dat elke praktijk die schadelijk is voor de gezondheidstoestand van bodems een bedreiging voor de voedselzekerheid vormt; overwegende dat op gezondere bodems gezonder voedsel wordt geproduceerd;

AU.

overwegende dat in de artikelen 4 en 191 VWEU de elementaire beginselen van het milieubeleid van de EU zijn verankerd en wordt bepaald dat de bevoegdheden op dit terrein gedeeld zijn;

AV.

overwegende dat de helft van de bodems in de EU in bossen te vinden is en biodiverse en gezonde bossen aanzienlijk kunnen bijdragen aan de gezondheidstoestand van bodems;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

—

gezien de artikelen 113 en 115 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien de conclusies van de Europese Raad van 1 en 2 oktober 2020 (1), en van 21 juli 2020 (2),

—

gezien de conclusies van de ECOFIN-Raad van 27 november 2020 (3),

—

gezien de voorstellen van de Commissie, in afwachting van vaststelling, in het bijzonder het voorstel betreffende een gemeenschappelijke heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting (CCTB), het voorstel voor een gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting (CCCTB) (4), en het voorstel betreffende het pakket belasting digitale economie (5), alsook de standpunten van het Parlement daarover,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 15 januari 2019 getiteld “Naar een meer efficiënte en democratische besluitvorming in het fiscale beleid van de EU” (COM(2019)0008),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 19 februari 2020 getiteld “De digitale toekomst van Europa vormgeven” (COM(2020)0067),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 15 juli 2020 met als titel “Actieplan voor billijke en eenvoudige belastingheffing ter ondersteuning van de herstelstrategie” (COM(2020)0312),

—

gezien zijn resolutie van 25 november 2015 over tax rulings en andere maatregelen van gelijke aard of met vergelijkbaar effect (6), voorgesteld door zijn Bijzondere Commissie fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect (de TAXE-commissie),

—

gezien zijn resolutie van 6 juli 2016 over tax rulings en andere maatregelen van gelijke aard of met vergelijkbaar effect (7), voorgesteld door zijn Bijzondere Commissie fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect (de TAXE 2-commissie),

—

gezien zijn aanbeveling van 13 december 2017 aan de Raad en de Commissie na het onderzoek naar witwaspraktijken, belastingontwijking en belastingontduiking van zijn Enquêtecommissie die onderzoek moet doen naar vermeende inbreuken op en gevallen van wanbeheer bij de toepassing van het Unierecht met betrekking tot witwaspraktijken, belastingontwijking en belastingontduiking (de PANA-commissie) (8),

—

gezien zijn resolutie van 26 maart 2019 over financiële misdrijven, belastingontduiking en belastingontwijking (9), voorgesteld door zijn Bijzondere Commissie financiële misdrijven, belastingontduiking en belastingontwijking (TAX3),

—

gezien de follow-up van de Commissie van elk van de bovengenoemde resoluties van het Parlement (10),

—

gezien zijn studie getiteld “Impact of Digitalisation on International Tax Matters”: Challenges and Remedies” (11),

—

gezien het Inclusive Framework (IF) van de G20/OESO betreffende het actieplan inzake grondslaguitholling en winstverschuiving (BEPS) van oktober 2015, en met name actie 1 betreffende de belastinguitdagingen die voortvloeien uit digitalisering,

—

gezien het tussentijds verslag van het IF van de G20/OESO getiteld “Belastinguitdagingen die voortvloeien uit digitalisering” van oktober 2018, en zijn werkprogramma voor het uitwerken van een consensusoplossing voor de belastinguitdagingen die voortvloeien uit de digitalisering van de economie van mei 2019,

—

gezien de Cover Statement en de verslagen over de blauwdrukken voor Pijler 1 en Pijler 2, vastgesteld door het IF van de G20/OESO in oktober 2020, alsook de resultaten van een door het OESO-secretariaat verrichte economische analyse en effectbeoordeling, die daarbij gevoegd is,

—

gezien de resultaten van verschillende G7-, G8-, en G20-topontmoetingen over internationale belastingaangelegenheden,

—

gezien de voortdurende inspanningen van het VN-deskundigencomité inzake internationale samenwerking in belastingaangelegenheden op het gebied van de fiscale uitdagingen in verband met de digitalisering van de economie,

—

gezien de aanvangseffectbeoordeling van de Commissie betreffende een digitale heffing van 14 januari 2021 (Ares(2021)312667),

—

gezien zijn resolutie van 18 december 2019 getiteld “Eerlijke belastingheffing in een gedigitaliseerde en gemondialiseerde economie: BEPS 2.0” (12),

—

gezien artikel 54 van zijn Reglement,

—

gezien het advies van de Begrotingscommissie,

—

gezien het verslag van de Commissie economische en monetaire zaken (A9-0103/2021),

A.

overwegende dat de huidige internationale regels inzake de vennootschapsbelasting stoelen op beginselen die uit het begin van de 20e eeuw dateren en niet langer geschikt zijn voor een steeds meer gemondialiseerde en gedigitaliseerde economie en op deze manier talrijke schadelijke fiscale praktijken mogelijk maken die de overheidsfinanciën en een eerlijke concurrentie ondermijnen;

B.

overwegende dat de proportionaliteit en toepasbaarheid in de praktijk van deze internationale belastingregels op dit moment het onderwerp vormen van een toetsing in het kader van de OESO-onderhandelingen gericht op het waarborgen van het concurrentievermogen van Europese ondernemingen in een steeds meer gemondialiseerde en gedigitaliseerde economie;

C.

overwegende dat de digitaliserende economie bestaande problemen die het gevolg zijn van het bovenmatige vertrouwen dat multinationale ondernemingen in immateriële activa, zoals intellectuele eigendom, stellen, heeft vergroot;

D.

overwegende dat na de financiële crisis van 2008-2009 en een reeks onthullingen over verschillende praktijken op het gebied van belastingontduiking, agressieve fiscale planning, belastingontwijking en witwassen de G20-landen overeengekomen zijn deze kwesties mondiaal op OESO-niveau te behandelen in het kader van het project inzake grondslaguitholling en winstverschuiving (BEPS), dat tot het BEPS-actieplan heeft geleid;

E.

overwegende dat het in het kader van het BEPS-actieplan is gelukt te zorgen voor brede consensus over een groot aantal thema’s met betrekking tot de bestrijding van belastingontduiking, agressieve fiscale planning en belastingontwijking; overwegende dat er evenwel niet tot overeenstemming gekomen is over het aanpakken van de belastinguitdagingen naar aanleiding van de digitalisering van de economie, hetgeen heeft geresulteerd in de vaststelling van een afzonderlijk eindverslag 2015 over actie 1 van BEPS;

F.

overwegende dat het Parlement bij herhaling aangedrongen heeft op hervorming van het internationale systeem voor de vennootschapsbelasting, teneinde belastingontduiking, belastingontwijking en de belastinguitdagingen naar aanleiding van de digitalisering van de economie aan te pakken;

G.

overwegende dat de Commissie in 2018 twee voorstellen inzake belastingheffing van de digitale economie heeft gepresenteerd, met inbegrip van een tijdelijke kortetermijnoplossing houdende de invoering van een digitaledienstenbelasting (DST), en een langetermijnoplossing met definiëring van “aanmerkelijke digitale aanwezigheid” (SDP) als nexus voor de vennootschapsbelasting, ter vervanging van de DST; overwegende dat de Commissie op 25 oktober 2016 een voorstel heeft ingediend voor een richtlijn van de Raad inzake een gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting (CCCTB) (COM(2016)0683); overwegende dat het Parlement al deze voorstellen heeft gesteund, maar dat zij in de Raad niet zijn aangenomen, hetgeen sommige lidstaten ertoe heeft gedwongen unilateraal een DST te introduceren;

H.

overwegende dat de introductie van een ongecoördineerde en afzonderlijke DST door lidstaten, met verschillende fiscale regels en criteria, de versnippering op de Europese interne markt vergroot, meer fiscale onzekerheid creëert en minder efficiënt is in vergelijking met een gemeenschappelijke oplossing op Europees niveau;

I.

overwegende dat unilateraal door de lidstaten genomen maatregelen het risico in zich dragen van méér internationale handelsgeschillen, die zowel de digitale als de niet-digitale bedrijven binnen de interne markt kunnen treffen;

J.

overwegende dat, overeenkomstig een door de ministers van Financiën van de G20 in maart 2017 gegeven mandaat en na de vaststelling van een werkprogramma in mei 2019, het Inclusive Framework betreffende BEPS (IF) van de OESO/G20, in het bijzonder zijn task force Digitale Economie, werkt aan een op consensus stoelende brede oplossing die uitgaat van twee pijlers: Pijler 1 betreffende de verdeling van belastingrechten middels nieuwe winsttoerekenings- en nexusregels, en Pijler 2 betreffende de resterende BEPS-kwesties, inclusief de introductie van maatregelen om een minimumniveau van belastingen te waarborgen;

K.

overwegende dat het IF van G20/OESO op 12 oktober 2020 een pakket heeft gepubliceerd bestaand uit een Cover Statement en de verslagen over de blauwdrukken voor Pijler 1 en Pijler 2, dat de convergerende standpunten bevat over een aantal beleidsaspecten, beginselen en parameters in beide pijlers, en waarin aangegeven wordt over welke politieke en technische kwesties nog geen overeenstemming bereikt is;

L.

overwegende dat de winsten van toonaangevende multinationale digitale ondernemingen de afgelopen jaren aanzienlijk zijn gestegen; overwegende dat de lockdowns in reactie op de COVID-19-pandemie geleid hebben tot versnelling van de trend van een transitie naar een economie die stoelt op digitale diensten, waarbij fysieke bedrijven, en met name kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s), op een grotere achterstand zijn gezet; overwegende dat snel handelen een “must” is, in de wetenschap dat het IF van de G20/OESO zijn onderhandelingen in juli 2021 wil afronden, bij wijze van goede eerste stap in de richting van een billijker verdeling van de fiscale lasten;

M.

overwegende dat geëigende internationale belastingwetten van cruciaal belang zijn om belastingontduikings- en belastingontwijkingspraktijken te voorkomen en een billijk en efficiënt belastingsysteem op te zetten dat ongelijkheid aanpakt en voor zekerheid en stabiliteit — twee voorwaarden voor concurrentievermogen — zorgt, alsook voor een “level playing field” voor bedrijven, met name kmo’s;

N.

overwegende dat de digitalisering van de economie kleine ondernemingen over de gehele linie en uit verschillende sectoren in staat heeft gesteld concurrerender te worden en nieuwe klanten te bereiken; overwegende dat kleinere startende ondernemingen en doorgroeiende ondernemingen onbelast moeten blijven door EU-maatregelen inzake digitale belasting;

O.

overwegende dat digitale bedrijven in hoge mate afhankelijk zijn van immateriële activa voor het creëren van inhoud, met name door gebruikersgegevens te gebruiken en deze te gelde te maken, en dat dit proces van waardecreatie niet onder de huidige belastingstelsels valt; overwegende dat door dit verschijnsel de plaats van waardecreatie en de plaats van belastingheffing niet op elkaar zijn afgestemd;

P.

overwegende dat het gebrek aan een internationale overeenkomst of EU-regelgeving inzake digitale belasting een belemmering vormt voor een concurrerender en groeivriendelijker bedrijfsklimaat binnen de digitale interne markt;

Q.

overwegende dat de ernstige economische crisis waarmee de Unie te maken heeft, een modern fiscaal beleid vereist op basis waarvan de lidstaten op efficiëntere en effectievere wijze belastingen kunnen innen over activiteiten die binnen de interne markt worden ontplooid;

R.

overwegende dat de lidstaten nauw moeten samenwerken en een eensgezind, krachtig en ambitieus standpunt moeten innemen in internationale belastingonderhandelingen;

S.

overwegende dat in de conclusies van de Raad van 27 november 2020 wordt aangegeven dat de Europese Raad de situatie met betrekking tot de werkzaamheden inzake het belangrijke vraagstuk van digitale belasting in maart 2021 zal beoordelen;

T.

overwegende dat de ministers van Financiën van de G20 op 7-8 april 2021 bijeen kwamen en op 9-10 juli 2021 bijeen zullen komen en beide pijlers van de onderhandelingen over het inclusief kader zullen inventariseren;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.