—

veilige toegang tot de eigen gegevens en grensoverschrijdende uitwisseling van gezondheidsgegevens voor burgers;

—

betere gegevens om onderzoek, ziektepreventie en gepersonaliseerde gezondheidszorg te bevorderen;

—

digitale instrumenten voor empowerment van burgers en persoonsgerichte verzorging.

—

Hoe kunnen we mensen ertoe aanzetten om actief te blijven bijleren over hoe ze toegang kunnen krijgen tot informatie en hoe ze een onderscheid kunnen maken tussen betrouwbare en onbetrouwbare digitale bronnen, bijvoorbeeld door reclame te maken voor MOOC’s van IC-Health? Er zijn massale steun- en opleidingsmaatregelen nodig om dit probleem aan te pakken, aangezien 47 % van de beroepsbevolking in de EU niet over voldoende digitale vaardigheden beschikt (28).

—

Hoe kunnen we hulpmiddelen (bijv. entertainmentmethoden) beschikbaar maken die mensen ertoe aanzetten betrouwbare digitale informatiebronnen te gebruiken?

—

Hoe kunnen we de overdracht van succesvolle programma’s ondersteunen? Zie bijvoorbeeld „Sophia” (29), een Frans innovatief ziekteverzekeringsinstrument voor diabetici en COPD-patiënten (chronische obstructieve longziekte) op basis van gezondheidscoaching. Het Sophia-programma is geïnspireerd op buitenlandse experimenten op het gebied van ziektebeheer in de VS, Duitsland en het VK (30).

—

Wat kunnen de verschillende onderwijsinstellingen (universiteiten, centra voor volwasseneneducatie enz.) doen om de veelzijdige vaardigheden te versterken die bijvoorbeeld nodig zijn om met de nieuwe technologieën te werken, ze te onderhouden en zich in te zetten voor het algemeen nut, alsook om sociale en technische expertise over te dragen?

—

Hoe kunnen bestaande hulpbronnen (bijv. door de regelgevende instanties goedgekeurde informatie over geneesmiddelen) worden gebruikt?

—

Hoe kunnen we de uitwisseling van kennis en ervaring over gezondheidsgeletterdheid en digitale vaardigheden tussen de generaties stimuleren?

—

Gezondheidsgeletterdheid is afhankelijk van context en inhoud. Het verdient aanbeveling werk te maken van een strategie inzake gezondheidsgeletterdheid om de rechten van burgers op het gebied van gezondheid te ondersteunen, waarbij levenslange digitale gezondheidsgeletterdheid centraal staat.

—

Digitale gezondheidsgeletterdheid is een combinatie van digitale vaardigheden en gezondheidsbewustzijn. Beide aspecten vergen specifieke kennis en opleiding.

—

Er moeten een strategie en een uitvoeringsplan komen.

—

De digitale wereld is enkel toegankelijk voor wie toegang heeft tot het internet. Hoe kunnen we in Europa de digitale kloof dichten die maakt dat regio’s, eilanden en plattelandsgebieden verstoken blijven van toegang tot het internet, waardoor de mensen daar in de toekomst geen toegang zullen hebben tot digitale gezondheidszorg? Als we willen dat iedereen de vruchten plukt van deze ontwikkelingen, moeten Europa en de lidstaten aanzienlijke investeringen doen om ervoor te zorgen dat iedereen internettoegang heeft.

—

Veel openbare diensten zijn webgebaseerd en het vereist specifieke vaardigheden en middelen om ze te gebruiken. Een digitale kloof kan ongelijkheden in Europese verzorgingsstaten vergroten.

—

Omgevingen, instellingen, gemeenschappen en steden kunnen helpen om open en gratis toegang tot het internet voor burgers aan te bieden opdat burgers actief kunnen deelnemen aan de samenleving.

—

Publiek-private partnerschappen kunnen de terbeschikkingstelling van gratis toegang tot het internet voor iedereen in Europa ondersteunen.

—

Toegang tot het internet is een mensenrecht wanneer overheden zich zo sterk verlaten op digitale dienstverlening.

a)

personen die „economisch inactief” zijn, moeten toegang krijgen tot bijscholings- en omscholingsprojecten en tegelijkertijd een werkloosheidsuitkering ontvangen;

b)

de integratie van gehandicapten die meer specifieke arbeidsplannen en steun nodig hebben, vergemakkelijken, ondersteunen en stimuleren met specifieke en doeltreffende maatregelen;

c)

er moet bijzondere aandacht worden geschonken aan andere kwetsbare groepen zoals migranten en personen die in aanmerking komen voor het Roma-programma;

d)

er zijn ongetwijfeld veel mensen die om de meest uiteenlopende redenen opgeven en zich niet meer bij de diensten voor arbeidsvoorziening aanmelden om zich te laten registreren; het is dan ook noodzakelijk dat die diensten de nodige banden aanknopen met die mensen en de mogelijkheden om werk te vinden reactiveren;

e)

het spreekt voor zich dat op het niveau van de overheidsdiensten voor arbeidsvoorziening in de lidstaten meer en beter werk moet worden verricht, maar dat is duidelijk een taak die veel lokale diensten voor arbeidsvoorziening momenteel niet aankunnen. Bijgevolg moeten er gekwalificeerde ambtenaren worden aangenomen om ervoor te zorgen dat wie een baan zoekt en wil werken en bijdragen aan de welvaart in het belang van de samenleving, in zijn opzet slaagt;

f)

ongetwijfeld zijn er op het niveau van de Europese Unie in enkele lidstaten goede praktijkvoorbeelden waarmee die moeilijkheden kunnen worden opgelost en die in de hele Europese Unie navolging verdienen;

g)

tot slot moeten de lonen in de EU tot een fatsoenlijk niveau stijgen.

a)

de huidige geaggregeerde indicatoren van de arbeidsmarkt behelzen weinig relevante informatie en houden geen duidelijk verband met de „economisch inactieve” bevolking of met de problemen die moeten worden aangepakt en zijn grotendeels gebaseerd op het individu en niet op de familiale context;

b)

de nadruk ligt vooral op de geregistreerde werkloosheid;

c)

de informatie over gezondheidsproblemen, verantwoordelijkheden in verband met de zorg voor het gezin of stimuleringsmaatregelen is zeer beperkt.

a)

geen recente werkervaring;

b)

laag opleidingsniveau en beperkte vaardigheden;

c)

geen of zeer weinig werkervaring;

d)

gezondheidsgerelateerde beperkingen;

e)

verantwoordelijkheden in verband met de zorg voor het gezin;

f)

schaarse arbeidskansen;

g)

het gebrek aan ervaring met betaald werk;

h)

discriminatie op grond van leeftijd, geslacht, handicap enz., en het personeelsbeleid van sommige bedrijven.

a)

beroepsadvies;

b)

internetportaal met vacatures en arbeidskansen;

c)

rechtstreekse verwijzingen en aanwijzingen voor de belanghebbenden;

d)

mechanismen ter ondersteuning van de mobiliteit;

e)

programma’s voor beroepsopleiding;

f)

eventuele subsidies voor de werkgevers.

a)

De ontwikkeling van voldoende overheidsdiensten voor kwaliteitsvolle sociale hulpverlening om tegemoet te komen aan de zorgbehoefte (in het bijzonder kinderen en ouderen) met als doel de zorglast weg te nemen bij personen (vooral vrouwen) die wel willen werken maar dat momenteel wegens familiale verplichtingen niet kunnen (18).

b)

Daadwerkelijke monitoring en evaluatie van de impact van de overheidsmaatregelen voor de herintreding van de „economisch inactieve” bevolking, bijvoorbeeld:

c)

De inclusieve groei en het welzijn aanzwengelen door verbeteringen door te voeren in de volgende dimensies van de arbeidsmarkt: meer en betere banen; inclusie; veerkracht en aanpassingsvermogen.

d)

De Commissie en de lidstaten moeten de volgende 3 beleidsbeginselen voor ogen houden:

e)

in gemeenten banen scheppen die afgestemd zijn op de kwalificaties van de economisch inactieve inwoners, met andere woorden banen scheppen die overeenstemmen met de vaardigheden van de personen die economisch inactief zijn en hun prestaties bevorderen met passende opleidingen;

f)

het scheppen van een klimaat dat de versterking van de sociale dialoog (met de sociale partners) op de aangewezen niveaus in de hand werkt, met inachtneming van zowel de autonomie van de sociale partners en collectieve onderhandelingen als de dialoog met andere relevante maatschappelijke organisaties (19).

a)

inzetten op kwalificaties die overdraagbaar zijn;

b)

de banden tussen de opleidingsinstellingen, de werkgevers en de vakbonden aanhalen;

c)

jongeren en andere werklozen die lijden onder het gebrek aan werk, bewust maken van hun arbeidskansen en de daarmee gepaard gaande vereisten;

d)

partnerschappen tussen de onderwijs- en opleidingsinstellingen, bedrijven, werkgevers, overheidssector, vakbonden en de NEET-jongeren en andere economisch inactieve groepen (waaronder migranten) aanmoedigen (22);

e)

een specifiek actieprogramma ontwikkelen voor elke subgroep van de economisch inactieve bevolking, de uitvoering ervan begeleiden en beoordelen en de nodige verbeteringen doorvoeren;

f)

de wekelijkse werktijd verminderen, in eerste instantie bij de overheidsdiensten, en voor iedereen arbeidskansen scheppen.

—

beletten dat burgers tevreden zijn met hun beroep en loopbaan, verminderen hun gevoel gewaardeerd te worden en kunnen leiden tot lagere lonen;

—

belemmeren persoonlijke groei en ontwikkeling en de benutting van de capaciteiten en het potentieel van mensen;

—

resulteren in een lagere arbeidsproductiviteit (17) — sommige schattingen laten zien dat het productiviteitsverlies als gevolg van discrepantie tussen aangeboden en gevraagde vaardigheden in de EU 0,80 EUR per gewerkt uur bedraagt (18);

—

verlagen het concurrentievermogen van bedrijven doordat ze het aanwervingsproces vertragen en duurder maken en door extra uitgaven voor opleidingen nodig te maken.

—

Het EESC roept eerst op tot een overkoepelende strategie voor duurzaamheid bij de uitvoering van de Agenda 2030, gewaarborgd door een ambitieuze EU-begroting.

—

Concurrentievermogen en duurzaamheid sluiten elkaar niet uit zolang sociale en milieuaspecten een vast onderdeel vormen van de definitie van concurrentievermogen. Concurrentievermogen mag niet alleen worden bepaald door kwantiteit en prijsstelling, maar bij voorkeur door ook rekening te houden met Europese waarden, kwaliteit en duurzaamheid, als onderdeel van een volledig ontwikkelde en goed werkende interne markt.

—

Europa heeft een nieuw groeimodel nodig dat inhoudelijk verschilt van wat we tot nu toe hebben gehad, dat sociaal inclusiever en ecologisch duurzamer is, en in staat is om de convergentie van de digitale en ecologische overgangen in onze landen en samenlevingen te stimuleren en te begeleiden.

—

Duurzame investeringen zijn een cruciaal instrument om de versterking van het leiderschap van Europa in de richting van een duurzame samenleving te stimuleren en te bevorderen. Dat moet het creëren van hoogwaardige banen, hernieuwbare energie, onderwijsstelsels, betaalbaar en toegankelijk groen openbaar vervoer, ecologisch ontworpen digitale technologie, onderzoek en innovatie stimuleren.

—

Europese bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid nemen en in internationaal verband het goede voorbeeld geven als wij het concurrentievermogen en de economische duurzaamheid van ons Europese systeem gaan afstemmen op de grenzen van onze planeet, de enige die we hebben.

—

Een gestructureerde civiele dialoog moet een volwaardig instrument voor democratische participatie worden, zoals bepaald in artikel 11, leden 1 en 2, van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) (8).

—

Het EESC zal als institutionele vertegenwoordiger van de EU voor het georganiseerde maatschappelijke middenveld een actieve rol blijven spelen in dit het beleidsvormingsproces

—

Het Europees burgerinitiatief (EBI), zoals bedoeld in artikel 11, lid 4, van het VEU, het eerste transnationale participatie-instrument ter wereld, heeft ook verdere ondersteuning en verbetering nodig. Het EESC heeft zich van zijn kant hard gemaakt voor eenvoudigere en een meer begrijpelijke regels voor de uitvoering ervan (9), en fungeert ook als facilitator tussen de Commissie en burgers, met name door de jaarlijkse conferentie op de Dag van het Europees Burgerinitiatief te organiseren en bijstand en ondersteuning te bieden aan EBI-organisatoren.

—

Jongeren moeten worden betrokken bij en deelnemen aan het Europese politieke proces (10) door hun maatschappelijke betrokkenheid te bevorderen. Hierbij valt te denken aan stemmen, vrijwilligerswerk, lid worden van jeugdorganisaties en deelname aan democratie op het werk en de sociale dialoog (11). Het EESC zal de deelname van jongeren aan zijn activiteiten bevorderen en evenementen voor jongeren ontwikkelen, zoals „Your Europe Your Say” en de prijs voor jonge ondernemers.

—

Er moeten maatregelen worden genomen om te zorgen voor meer verantwoordingsplicht en transparantie van de besluitvorming door EU-instellingen en nationale overheden, ook op regionaal en lokaal niveau, om de steun van burgers te krijgen, zoals een hervorming van de werkmethoden van de Raad om de transparantie te vergroten en het gebrek aan verantwoordingsplicht en transparantie aan te pakken dat wordt veroorzaakt door het uitgebreide gebruik van besloten „trialogen” voorafgaand aan de goedkeuring van besluiten in de eerste en tweede lezing van de gewone wetgevingsprocedure (12) (13),

—

Er moeten institutionele mechanismen worden opgezet om de impact van EESC-adviezen te vergroten in de beleidsvorming en besluitvorming, bijvoorbeeld door intensievere monitoring van de follow-up van de adviezen van het Comité en het sluiten van een samenwerkingsovereenkomst met de EU-Raad om onder meer te zorgen voor systematische verstrekking van informatie over adviezen van het Comité aan de werkgroepen van de Raad.

—

Publieke steun voor de uitvoering van de VN-Agenda 2030 voor een nieuwe sociale overeenkomst is van het grootste belang.

—

Een nieuw „maatschappelijk contract” dat alle burgers een eerlijkere en meer gelijkwaardige samenleving biedt, is onmisbaar. Daarom pleit het EESC voor een sociaal actieprogramma om de Agenda 2030 van de VN op alle niveaus om te zetten.

—

Het EESC dringt aan op een algemene verbetering van en meer investeringen in onderwijssystemen en steunt een universeel recht op levenslang leren dat mensen in staat stelt vaardigheden te verwerven en zich bij te scholen; meer investeren in de instellingen, het beleid en de strategieën die mensen ondersteunen bij toekomstige wisselingen van werk; en het uitvoeren van een transformatieve en meetbare agenda voor gendergelijkheid zijn allemaal elementen die brede steun moeten krijgen (14).

—

Overheidsbeleid en wetgevende maatregelen moeten ervoor zorgen dat alle Europese burgers en inwoners hetzelfde beschermingsniveau genieten en hun fundamentele rechten en vrijheden kunnen uitoefenen. De EU moet haar beleid en acties ter waarborging van gendergelijkheid verbeteren en ervoor zorgen dat alle mensen die met meerdere vormen van discriminatie worden geconfronteerd gelijke kansen hebben in de samenleving.

—

Gezien de groeiende bezorgdheid over de verschillende mate waarin de lidstaten vooruitgang boeken zouden maatregelen om te zorgen voor een minimumloon en een minimuminkomen, als onderdeel van een proces van sociale convergentie in de EU, een grote bijdrage leveren aan de sociale bescherming. Dit zou het bereiken van een fatsoenlijke levensstandaard in alle landen ten goede komen en ook bijdragen tot de ondersteuning van de groei en tot het verbeteren van de convergentie, of het voorkomen van verschillen, binnen de EU. (15)

—

Een duurzame overgang vereist investeringen in effectieve en geïntegreerde socialezekerheidsstelsels die hoogwaardige diensten aanbieden (16).

—

De sociale dialoog en solide collectieve onderhandelingssystemen tussen de sociale partners dienen de belangrijkste instrumenten te zijn om te anticiperen op de overgangen en veranderingen en om deze in goede banen te leiden.

—

Bovenstaande maatregelen helpen een gelijk speelveld creëren, wat de volledige tenuitvoerlegging van de interne markt ten goede komt.

—

Deze strategie moet ervoor zorgen dat in ieder geval de Overeenkomst van Parijs volledig en onmiddellijk ten uitvoer wordt gelegd door de emissiereductiedoelstellingen van de EU voor 2030 en 2050 in overeenstemming te brengen met de toezegging om de temperatuurstijgingen tot maximaal 1 °C te beperken en door ambitieus klimaatbeleid van de EU, waaronder een snelle uitfasering van alle fossiele brandstoffen, waarbij de focus verschuift van energie-efficiëntie naar een absolute daling van het energieverbruik. De EU moet vaart zetten achter de rechtvaardige en duurzame overgang naar het hoogst mogelijke niveau van een hernieuwbare energievoorziening (21) die schoon en betaalbaar is, collectief eigenaarschap ondersteunt en niet leidt tot energiearmoede of ondermijning van het duurzame concurrentievermogen van Europese bedrijven wereldwijd.

—

Het Pact voor financiën en klimaat moet alle aspecten van een klimaatveranderingsbeleid omvatten, zoals rechtvaardige transitie, om de gevolgen van verandering te verzachten, en compensatie voor de schade en verliezen, alsook volwaardig beleid voor aanpassing aan de klimaatverandering.

—

Het EESC dringt nogmaals aan op de ontwikkeling van een alomvattend voedselbeleid (22) in de EU, met als doel gezonde voeding uit duurzame voedselsystemen te leveren, de landbouw aan voedings- en ecosysteemdiensten te koppelen en voor bevoorradingsketens te zorgen die de volksgezondheid in alle geledingen van de Europese samenleving waarborgen. Een eerlijke verdeling van de toegevoegde waarde in de voedselvoorzieningsketen is essentieel.

—

Landbouw zou een deel van de oplossing kunnen zijn om de klimaatverandering te beperken (circulaire economie, CO2-opslag enz.), omdat het een groot deel van het Europese grondgebied bestrijkt. Bovendien speelt duurzame landbouw een belangrijke rol bij het behoud van de sociaaleconomische structuur in plattelandsgebieden.

—

De EU moet een lineaire economie omvormen tot een circulaire, koolstofvrije economie. Een beleid inzake circulaire economie dient erop gericht te zijn om kleine, lokale, duurzame en schone cycli tot stand te brengen. Voor sommige specifieke industriële activiteiten kan de omvang van een dergelijke cyclus behoorlijk groot zijn (23).

—

Er moeten gemeenschappelijke normen worden opgesteld en gehandhaafd om schone lucht en schoon water te produceren en onze oceanen te beschermen. Ambitieuze maatregelen moeten worden genomen om ontbossing en verlies van biodiversiteit in Europa en de rest van de wereld een halt toe te roepen en een eind te maken aan de niet-duurzame exploitatie van natuurlijke hulpbronnen, ook op het zuidelijk halfrond. Er moeten maatregelen worden genomen om het Europese verbruik in overeenstemming te brengen met de productiecapaciteit van de aarde, onder meer door het uitvoeren van „toereikendheidstrategieën” (24).

—

De aanhoudende vierde industriële revolutie verandert de wereldeconomie radicaal, en met name productie- en industriegerelateerde diensten. Europa heeft een echte digitale transformatie nodig om zijn wereldwijde duurzame concurrentievermogen terug te winnen en duurzame groei en banen te creëren. Europa heeft een overkoepelende transitie nodig om de meest dynamische digitale regio ter wereld te worden, gezien de mondiale aard van de digitale economie en de bedrijfsintegratie in wereldwijde waardeketens.

—

Door deze baanbrekende concepten te steunen kan de Europese Unie zich opwerpen als leider van innovatieve duurzame economische modellen, die de begrippen economische welvaart, hoogwaardige sociale bescherming en ecologische duurzaamheid onlosmakelijk met elkaar verbinden en de introductie van een „Europees merk” mogelijk maken.

—

Europese bedrijven moeten blijven streven naar innovatie en creativiteit en hoge normen naleven op het gebied van arbeid, consumenten en het milieu in heel Europa. Hoewel verstandige beleidsvorming en goed bestuur een belangrijke rol spelen bij het vastleggen van het juiste kader, zijn het de bedrijven met hun werknemers, in nauwe samenwerking met wetenschappers en onderzoekers, die de innovatie en oplossingen aanreiken waarmee kan worden ingespeeld op de behoeften van de samenleving.

—

Een ondernemingsklimaat dat bedrijven helpt zich voor te bereiden op de toekomst is gebaseerd op open markten en eerlijke concurrentie, waarbij sociale en milieuaspecten deel uitmaken van de definitie ervan, en schept voorwaarden die zakendoen mogelijk maken en ondersteunen.

—

Er moet begeleiding en ondersteuning komen om alle bedrijven en kmo’s in het bijzonder in staat te stellen digitalisering te omarmen, door bewustmaking ontoereikende trends in technologie en dito investeringen in innovatie een halt toe te roepen, financiering aan te moedigen, onderzoek en ontwikkeling te ondersteunen en te investeren in adequate vaardigheden.

—

Net als haar diplomatie en nabuurschapsbeleid moet het handelsbeleid van de EU consistent zijn met haar interne waarden en deze weerspiegelen als wereldleider op het gebied van duurzaamheid. De EU moet in staat zijn haar concurrentievermogen te handhaven en allianties met belangrijke partners te onderhouden, terwijl ze haar model van hoge normen op milieu- en sociaal gebied moet handhaven, versterken en verbeteren.

—

Het EESC pleit met name voor een ambitieuze agenda voor het handelsbeleid op alle drie de niveaus, unilateraal, bilateraal en multilateraal — een beleid dat groei en banen in de EU tot stand brengt en tegelijkertijd een op regels gebaseerd handelsbeleid op globaal niveau bevordert.

—

In unilateraal opzicht moet de EU het Stelsel van Algemene Preferenties (SAP) en het beginsel „alles behalve wapens” moderniseren en verbeteren om de ontwikkeling van de minst ontwikkelde landen en de ontwikkelingslanden aan te moedigen.

—

In bilateraal verband moet de EU nieuwe markten blijven openen en zakelijke kansen en klanttevredenheid met meer partners vergroten, terwijl zij ook strenge sociale en milieunormen dient te garanderen in de landbouw, de industrie en de diensten.

—

In multilateraal verband zou de EU een leidende rol moeten spelen bij de hervorming van de WTO om verlamming van de beroepsinstantie van het orgaan voor geschillenbeslechting te voorkomen. Het EESC heeft onlangs een ambitieuze en toekomstgerichte reeks voorstellen voor deze hervorming op korte en middellange termijn goedgekeurd (27). Het doel is ervoor te zorgen dat de WTO, de enige bewaker van de internationale handel, een fundamentele bijdrage levert aan het bereiken van de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling, de consistentie van handelsregels en internationale arbeidsnormen handhaaft en de uitvoering van de toezeggingen als vervat in de Overeenkomst van Parijs bevordert.

—

Openheid van de handel vereist effectieve handelsbeschermingsinstrumenten en een operationeel screeningsysteem voor directe buitenlandse investeringen in strategische EU-sectoren. Dit is uiteraard bedoeld om de EU en haar consumenten, werknemers en bedrijven te beschermen tegen oneerlijke en roofzuchtige handelspraktijken.

—

Het is essentieel om de samenwerking op internationaal niveau met alle relevante organisaties (OESO, VN/ECE, IAO, WTO enz.) te versterken om wereldwijde uitdagingen zoals klimaatverandering, armoede, fraude, belastingontduiking en cyberaanvallen efficiënt aan te pakken.

—

Publieke instanties moeten duurzameontwikkelingsdoelstellingen helpen verwezenlijken door middel van hun overheidsopdrachten, namelijk door proactief milieu- en sociale criteria voor aanbestedingen toe te passen zoals gedefinieerd in de nieuwe Europese wetgeving inzake overheidsopdrachten.

—

Basale overheidsdiensten (30) zoals onderwijs, gezondheidszorg, kinderopvang en openbaar vervoer, evenals openbare goederen zoals schoon drinkwater, schone lucht en schone grond, moeten voor iedereen tegen betaalbare prijzen toegankelijk zijn.

—

De noodzakelijke hervorming van de EMU moet een grotere belastingharmonisatie tussen haar leden en een uniforme vertegenwoordiging van de euro in internationale organisaties omvatten.

—

Het EESC steunt eerlijke belastingheffing en de bestrijding van fraude, belastingontduiking, witwassen van geld en de financiële praktijken van belastingparadijzen; een gemeenschappelijk doel van de EU-instellingen, overheden en het bedrijfsleven moet zijn om samen te werken om efficiënte mechanismen in te voeren, zoals de twee richtlijnen ter bestrijding van belastingontwijking (31).

—

De coördinatie in de strijd tegen fraude en belastingontduiking moet maatregelen tegen de uitholling van de vennootschapsbelastinggrondslag en winstverschuiving omvatten: de Europese Commissie schatte dat de gederfde inkomsten als gevolg hiervan jaarlijks 50 tot 70 miljard EUR bedroegen voordat de maatregelen werden uitgevoerd. Niet-geïnde btw wordt geschat op ongeveer 150 miljard EUR per jaar.

—

De EU moet samenwerken met andere economische regio’s om corruptie en belastingontduiking overal ter wereld doeltreffend te bestrijden en ervoor te zorgen dat de internationale regels inzake vennootschapsbelasting helder, transparant, objectief en voorspelbaar zijn.

—

Het publiek eist in toenemende mate dat belastingen worden gebruikt om de sociale cohesie te waarborgen, de opwarming van de aarde tegen te gaan en duurzame groei te bevorderen.

—

Het EESC dringt aan op effectieve en gecoördineerde belastingmaatregelen om ervoor te zorgen dat alle bedrijven een billijk deel van de belastingen betalen en bijdragen aan nationale en Europese overheidsbegrotingen om overheden in staat te stellen hun sociale rechten te eerbiedigen (32). Het EESC steunt het voorstel van de Commissie tot instelling van een gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting (CCCTB) (33).

—

Dankzij nieuwe bedrijfsmodellen die gebruikmaken van internetplatforms en andere digitale hulpmiddelen, is de fysieke aanwezigheid in een land voor ondernemingen minder belangrijk geworden. Naar oordeel van het EESC is het erg belangrijk dat er nieuwe beginselen worden ontwikkeld voor het toerekenen van bedrijfswinsten aan een EU-land en het belasten van deze winsten. Dit dient te gebeuren in dialoog met de handelspartners, en door actief deel te nemen aan de lopende discussies op OESO/G20-niveau betreffende een wereldwijd akkoord over de gedigitaliseerde economie, om escalatie van handels- en belastingspanningen tussen grote economische spelers in de wereld te voorkomen (34).

—

De EU moet ervoor zorgen dat al haar interne en externe beleid samenhangend is en aansluit bij de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling, zodat terdege rekening wordt gehouden met efficiëntie, proportionaliteit en duurzaamheid.

—

Ook de instrumenten voor betere regelgeving van de Europese Commissie dragen bij tot verdere integratie van duurzame ontwikkeling in het Europese beleid. Alle effectbeoordelingen van de Commissie moeten de ecologische, klimatologische, sociale en economische gevolgen evalueren, zodat duurzaamheid naar behoren in aanmerking wordt genomen. Ook in ex-postbeoordelingen moeten die drie dimensies krachtig worden geïntegreerd. Overleg met sociale partners is ook vereist, conform de bepalingen van het Verdrag inzake de specifieke raadpleging van personeel en management over wetgeving inzake sociale vraagstukken (artikel 154, lid 2); overleg met het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Europees Comité van de Regio’s en nationale parlementen vormt een ander onderdeel van het instrumentarium voor betere regelgeving om te voldoen aan de vereiste van inclusiviteit die centraal staat in de Agenda 2030.

—

In het licht van de doelstellingen van duurzame ontwikkeling moeten het Refit-platform en effectbeoordelingen en evaluaties ertoe bijdragen dat wetgeving gunstig is voor bedrijven en burgers. Deze instrumenten moeten in de toekomst alle beschikbare bronnen blijven gebruiken, inclusief het maatschappelijk middenveld, om te beoordelen hoe de effectiviteit en efficiëntie van de EU-wetgeving met het oog op de doelstellingen ervan kunnen worden verbeterd. Deze instrumenten moeten bijdragen aan een uitgebreide verbetering van de regelgeving inzake duurzame ontwikkeling in al zijn facetten, niet alleen om onnodige lasten te vereenvoudigen en te verminderen en te zorgen voor effectieve verwezenlijking van wetgevingsdoelstellingen zonder deze te verminderen, maar ook om te helpen bij het herzien, valideren, wijzigen, verbeteren of beter handhaven van bestaande wetgeving.

—

Het Europees Semester als kader voor economische governance van de EU heeft enige aandacht voor werkgelegenheid en sociale prestaties, maar weinig oog voor de gevaren van de klimaatverandering en de vorderingen van de EU bij het bereiken van de doelen van Parijs, zoals gerapporteerd in de jaarlijkse groeianalyse 2019 (35). Het EESC pleit voor een toekomstgerichte strategie voor duurzame ontwikkeling, ingebed in een duurzame ontwikkelingscyclus, op basis van aanvullende sociale, economische en milieu-indicatoren en doelstellingen.

—

De sociale dialoog moet worden erkend als instrument voor de tenuitvoerlegging van de ontwikkelingsagenda. Sociale dialoog vereist een geschikt klimaat en een efficiënt institutioneel kader. Dit staat of valt met respect voor de vrijheid van vereniging en het recht op collectieve onderhandelingen. De EU moet met de sociale partners samenwerken om goede praktijken op het gebied van de arbeidsverhoudingen en soepel functionerende arbeidsadministraties te bevorderen.

—

De Europese Unie moet haar banden met de lidstaten versterken en het vertrouwen van haar burgers terugwinnen door middel van een goede vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling, die geïntegreerde plaatselijke ontwikkeling en de betrokkenheid van burgers en hun organisaties van onderop mogelijk maakt. Het EESC is ervan overtuigd dat een vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling als succesvol Europees instrument voor lokale ontwikkeling vele voordelen heeft (36).

—

De EU moet beleid en maatregelen vaststellen die een veilige, ordelijke en reguliere migratie bevorderen en tevens de integratie en sociale samenhang versterken. De EU moet nauwer samenwerken met de IAO wat betreft arbeidsmigratie en integratieprogramma’s.

—

Het EESC is voorstander van veilige, legale routes voor vluchtelingen wanneer zij naar de EU komen. Een gecoördineerde aanpak door alle lidstaten en Europese en nationale belanghebbenden, gebaseerd op gedeelde verantwoordelijkheid, eerlijke toewijzing, convergentie en eerbiediging van de grondrechten, is nodig om meer opties voor gezinshereniging, verplaatsing en hervestiging te bieden.

—

Non-integratie houdt economische, sociaal-culturele en politieke en risico’s en kosten in. Investeren in de integratie van migranten is dan ook de beste verzekering tegen mogelijke toekomstige kosten, problemen en spanningen.

—

Integratie werkt in twee richtingen en zowel de gastgemeenschap als migranten hebben rechten en plichten; daarom moet de verantwoordelijkheid door beide groepen worden gedeeld. Gelet op de aanzienlijke sociale, culturele en economische barrières is het noch billijk noch duurzaam om van nieuwkomers te verwachten dat zij zonder hulp integreren Om een en ander te vergemakkelijken moet de overheid de angsten, zorgen en bezwaren van de verschillende bevolkingsgroepen in de Europese samenlevingen wegnemen om een xenofoob en tegen de EU gericht discours te vermijden. Daartoe moet het desbetreffende beleid een duidelijke, consistente en gemotiveerde reeks verplichtingen omvatten, en dienen retoriek en gedragingen die tegen migranten zijn gericht consequent te worden veroordeeld.

—

Oorlog, klimaatverandering en het gebrek aan vooruitzichten in derde landen kunnen een voortdurende en zelfs toenemende toevloed aan vluchtelingen en migranten op gang brengen. Het beperken van pushfactoren voor migratie in het algemeen is een wereldwijde uitdaging. Migratie zal in al haar vormen toenemen (inclusief klimaatvluchtelingen) vanwege het toenemende aantal ontheemden. Daarom moet de EU beter toegerust zijn om hun spreiding over de lidstaten te coördineren. Het EESC heeft er al eerder op gewezen dat onevenwichtige economische processen de stabiliteit kunnen bedreigen. Daarom steunt het EESC het standpunt dat het Verdrag van Lissabon voorziet in een voldoende breed mandaat om het immigratiebeleid te herzien om de status van „door milieufactoren verdreven ontheemden” te regelen.

—

Om zowel de nieuwe als de al eerder vastgestelde economische, sociale en milieuprioriteiten aan te pakken heeft de EU op dit politiek kritieke moment behoefte aan een krachtige EU-begroting. Het voorstel van de Commissie voor het meerjarig financieel kader (MFK) 2021-2027 is bescheiden en niet ambitieus. Net als het Europees Parlement en het Europees Comité van de Regio’s dringt het EESC erop aan dat de middelen worden vastgesteld op 1,3 % van het bni en dat de inkomsten grotendeels afkomstig zijn uit de eigen middelen van de EU, waarbij de door de groep op hoog niveau (onder voorzitterschap van Mario Monti) inzake de eigen middelen (HLGOR) voorgestelde belastingcijfers worden vastgesteld (38).

—

Volgens het EESC moeten de middelen naar de lidstaten worden overgeheveld in overeenstemming met de criteria van verdelende rechtvaardigheid om het pad van economische en sociale convergentie te herstellen dat door de crisis was belemmerd (39).

—

Het EESC acht het noodzakelijk dat het volgende MFK meer middelen vrijmaakt voor (i) de uitvoering door de lidstaten van de Verklaring van Gotenburg inzake de Europese pijler van sociale rechten om in de context van duurzame ontwikkeling het creëren van hoogwaardige banen te stimuleren, (ii) de verwezenlijking van de VN-Agenda 2030, en (iii) de uitvoering van de Overeenkomst van Parijs ter bevordering van een rechtvaardige transitie naar groene en gedigitaliseerde samenlevingen.

—

De EU heeft behoefte aan een ambitieuze begroting die ten dienste staat van beleid waarmee een heldere strategie voor een sterkere Unie wordt ontwikkeld, met meer integratie, meer democratie, grotere steun voor maatschappelijke organisaties, zowel binnen de EU als daarbuiten, meer steun voor het bedrijfsleven bij de aanpak van ecologische en digitale uitdagingen, een sterkere sociale dimensie en meer steun voor het plattelandsleven. Alleen op die manier kan de EU interne centrifugale krachten beperken en overwinnen en externe geopolitieke risico’s aanpakken.

—

Het EESC ondersteunt het voorstel om de ontvangst van EU-middelen door de lidstaten afhankelijk te stellen van de eerbiediging van het beginsel van de rechtsstaat, een fundamentele pijler van de waarden van de Unie overeenkomstig artikel 2 van het VEU.

—

De cruciale rol van het EESC bij het dichten van de kloof met de Europese burgers moet door de EU beter worden erkend en ondersteund.

—

De EU moet ook haar burgerdialogen decentraliseren, zodat gemeenten en regio’s een gezamenlijk Europees doel en een gezamenlijke Europese identiteit kunnen ontwikkelen.

—

Het EU-beleid moet veel beter inspelen op voorstellen van burgers, gemeenschappen en maatschappelijke organisaties, zodat zij zich meer betrokken kunnen voelen.

—

Het EESC zou de uitvoering van het EU-beleid in de lidstaten elk jaar moeten evalueren op basis van de beleidsdoelstellingen die in dit advies worden uiteengezet, om burgers van concrete antwoorden te kunnen voorzien betreffende de gevolgen van het EU-lidmaatschap voor hun dagelijks leven.

—

vrij verkeer van personen, goederen, kapitaal en diensten;

—

de grootste eengemaakte markt ter wereld;

—

grotere economische interconnectiviteit en vrije en vlotte handel;

—

gemeenschappelijke handelsovereenkomsten, waarover is onderhandeld vanuit een sterke positie, voor alle lidstaten;

—

kwalitatief hoogwaardige en verbeterde sociale bescherming in overeenstemming met de Europese pijler van sociale rechten (EPSR);

—

het Europees sociaal model;

—

meer samenwerking tussen inlichtingsdiensten en op het gebied van militaire aangelegenheden en rechtshandhaving;

—

strengere milieunormen en betere lucht- en waterkwaliteit;

—

bescherming van het fundamentele recht van burgers op privacy in de digitale omgeving;

—

betere gezondheids- en veiligheidsnormen;

—

wederzijdse gezondheidszorg in de hele Unie;

—

regels en beleid tegen discriminatie, vooral van minderheden en vrouwen;

—

buitengewone onderwijsmogelijkheden op basis van uitwisselingsprogramma’s als Erasmus+;

—

enz.