—

gezien het Open Data Charter van de G8,

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Het Europese actieplan inzake e-overheid 2011-2015 — Benutten van de ICT om een slimme, duurzame en innovatieve overheid te bevorderen” (COM(2010)0743),

—

gezien zijn resolutie van 20 april 2012 over „Een concurrerende digitale interne markt — e-overheid als speerpunt” (1),

—

gezien de mededeling van de Commissie met als titel „EU-actieplan inzake e-overheid 2016-2020. Voor een snellere digitalisering van overheidsdiensten” (COM(2016)0179),

—

gezien het benchmarkverslag 2016 van de Commissie over e-overheid,

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Strategie voor een digitale eengemaakte markt voor Europa” (COM(2015)0192) en het begeleidend werkdocument van de diensten van de Commissie (SWD(2015)0100),

—

gezien zijn resolutie van 19 januari 2016 getiteld „Naar een akte voor een digitale interne markt” (2),

—

gezien het Besluit (EU) 2015/2240 van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2015 tot vaststelling van een programma inzake interoperabiliteitsoplossingen en gemeenschappelijke kaders voor Europese overheidsdiensten, bedrijven en burgers (ISA2 programma) als middel om de overheidssector te moderniseren,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 1 juni 2016, getiteld „Europese normen voor de 21e eeuw” (COM(2016)0358),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 31 maart 2011 betreffende de bescherming van kritieke informatie-infrastructuur „Bereikte resultaten en volgende stappen: naar mondiale cyberveiligheid” (COM(2011)0163),

—

gezien Richtlijn (EU) 2016/1148 van het Europees Parlement en de Raad van 6 juli 2016 houdende maatregelen voor een hoog gemeenschappelijk niveau van beveiliging van netwerk- en informatiesystemen in de Unie,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 2 juli 2014 getiteld „Naar een bloeiende data-economie” (COM(2014)0442),

—

gezien zijn resolutie van 10 maart 2016 over „Naar een bloeiende data-economie” (3),

—

gezien Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming),

—

gezien Verordening (EU) nr. 1316/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van de financieringsfaciliteit voor Europese verbindingen, tot wijziging van Verordening (EU) nr. 913/2010 en tot intrekking van de Verordeningen (EG) nr. 680/2007 en (EG) nr. 67/2010,

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's getiteld „Connectiviteit voor een competitieve digitale eengemaakte markt — Naar een Europese gigabitmaatschappij” (COM(2016)0587) en het begeleidend werkdocument van de diensten van de Commissie (SWD(2016)0300),

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het Europees wetboek voor elektronische communicatie (COM(2016)0590) en zijn bijlagen 1 tot en met 11 — Impact Assessment (SWD(2016)0303), Executive Summary of the Impact Assessment (SWD(2016)0304), and Executive Summary of the Evaluation (SWD(2016)0305),

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1316/2013 en (EU) nr. 283/2014 wat de bevordering van internetconnectiviteit in lokale gemeenschappen betreft (COM(2016)0589),

—

gezien Verordening (EU) 2015/2120 van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2015 tot vaststelling van maatregelen betreffende open-internettoegang en tot wijziging van Richtlijn 2002/22/EG inzake de universele dienst en gebruikersrechten met betrekking tot elektronische-communicatienetwerken en -diensten en Verordening (EU) nr. 531/2012 betreffende roaming op openbare mobielecommunicatienetwerken binnen de Unie,

—

gezien Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2016 inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties,

—

gezien Verordening (EU) nr. 910/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 23 juli 2014 betreffende elektronische identificatie en vertrouwensdiensten voor elektronische transacties in de interne markt en tot intrekking van Richtlijn 1999/93/EG („eIDAS-verordening”),

—

gezien Richtlijn 2013/37/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 inzake het hergebruik van overheidsinformatie (PSI-richtlijn),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 10 januari 2017 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot invoering van een Europese e-kaart voor diensten en de bijbehorende administratieve faciliteiten (COM(2016)0824),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 10 januari 2017 getiteld „Uitwisseling en bescherming van persoonsgegevens in een geglobaliseerde wereld” (COM(2017)0007),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 10 januari 2017 getiteld „Totstandbrenging van een Europese data-economie” (COM(2017)0009),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 10 januari 2017 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer en de bescherming van de persoonsgegevens in elektronische communicatie en tot intrekking van Richtlijn 2002/58/EG (Verordening betreffende privacy en elektronische communicatie) (COM(2017)0010),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 10 januari 2017 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raadbetreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door de instellingen, organen, bureaus en agentschappen van de Unie en betreffende het vrije verkeer van die gegevens, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 45/2001 en Besluit nr. 1247/2002/EG (COM(2017)0008),

—

gezien Richtlijn 96/9/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 1996 betreffende de rechtsbescherming van databanken,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 19 april 2016 getiteld „Europees cloudinitiatief — Bouwen aan een concurrentiële data- en kenniseconomie in Europa” (COM(2016)0178),

—

gezien Richtlijn 2014/24/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende het plaatsen van overheidsopdrachten en tot intrekking van Richtlijn 2004/18/EG,

—

gezien Richtlijn 2014/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake elektronische facturering bij overheidsopdrachten,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 10 juni 2016 getiteld „Een nieuwe agenda voor vaardigheden voor Europa” (COM(2016)0381),

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie interne markt en consumentenbescherming en de adviezen van de Commissie industrie, onderzoek en energie en de Commissie juridische zaken (A8-0178/2017),

A.

overwegende dat de moderniseringsstrategieën voor overheidsinstanties moeten worden aangepast aan een veranderende omgeving zodat de overheidsinstanties gedigitaliseerd kunnen worden;

B.

overwegende dat de digitalisering van de overheidsdiensten de verwezenlijking van het volle potentieel van de interne markt, de uitoefening van het burgerschap, de levenskwaliteit van de burgers en de sociale en economische ontwikkeling van de regio's zou moeten helpen verbeteren, burgers meer inzicht zou moeten geven in de openbare dienstverlening en hen er beter bij betrekken, de efficiëntie en kosteneffectiviteit ervan zou moeten helpen verbeteren en de politieke participatie versterken doordat ze de dialoog tussen burgers en overheidsinstanties bevordert en de transparantie vergroot; overwegende dat de EU de uitwisseling van beste praktijken en technologieën tussen de lidstaten dient te bevorderen;

C.

overwegende dat de ICT-sector wordt opgeroepen om te assisteren bij dit digitaliseringsproces door met oplossingen te komen die zijn toegesneden op overheidsinstanties;

D.

overwegende dat de digitalisering van de overheid moet worden geïnitieerd op het niveau van de Unie, op nationaal, regionaal en lokaal niveau;

E.

overwegende dat het volledige potentieel van een digitale overheid alleen kan worden benut als burgers en bedrijven de geboden diensten volledig kunnen vertrouwen;

F.

overwegende dat het EU e-justitieportaal een essentieel instrument is voor toegang tot informatie en tot de rechtspleging en een belangrijke stap naar modernisering van het EU-bestuursapparaat;

G.

overwegende dat betere toegang tot informatie en meer gebruikmaking van verbeterde digitale instrumenten voor vennootschapsrechtelijke formaliteiten gedurende de gehele bestaansduur van een onderneming de rechtszekerheid moeten vergroten en de bedrijfskosten verminderen;

H.

overwegende dat gewerkt wordt aan onderlinge koppeling van elektronische bedrijven- en insolventieregisters in de gehele Unie, wat belangrijk is voor de transparantie en rechtszekerheid op de interne markt;

I.

overwegende dat centrale toegang tot die registers via het e-justitieportaal nog niet mogelijk is wegens de verschillende technische normen zoals die door de lidstaten worden gehanteerd; overwegende dat verdere inspanningen geboden zijn om toegankelijke, interoperabele, gebruiksvriendelijke e-overheidstools binnen het bereik van het EU-publiek te brengen; overwegende dat enige mate van gegevensbeveiliging en -bescherming bij gegevensbewerking een eerste voorwaarde is voor gebruik van e-justitie, gezien de aard van de gegevens waar het in de rechtspraak om gaat;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

—

gezien artikel 325, lid 5, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien zijn resoluties over eerdere jaarverslagen van de Commissie en van het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF),

—

gezien het verslag van de Commissie van 14 juli 2016 getiteld „Bescherming van de financiële belangen van de Europese Unie — Fraudebestrijding — Jaarverslag 2015” (COM(2016)0472) en de bijbehorende werkdocumenten SWD(2016)0234, SWD(2016)0235, SWD(2016)0236, SWD(2016)0237, SWD(2016)0238 en SWD(2016)0239,

—

gezien het jaarverslag 2015 van OLAF en het activiteitenverslag van 2015 van het Comité van toezicht van OLAF,

—

gezien het jaarverslag van de Rekenkamer over de uitvoering van de begroting voor het begrotingsjaar 2015, vergezeld van de antwoorden van de instellingen,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 18 juli 2016 getiteld „Bescherming van de EU-begroting tot eind 2015” (COM(2016)0486),

—

gezien Verordening (EU) nr. 250/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 tot vaststelling van een programma voor de bevordering van acties op het gebied van de bescherming van de financiële belangen van de Europese Unie (programma „Hercules III”) en tot intrekking van Besluit nr. 804/2004/EG (1),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 17 juli 2013 voor een verordening van de Raad tot instelling van het Europees Openbaar Ministerie (COM(2013)0534),

—

gezien Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 september 2013 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1073/1999 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (Euratom) nr. 1074/1999 van de Raad (2),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 11 juli 2012 voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de strafrechtelijke bestrijding van fraude die de financiële belangen van de Unie schaadt (COM(2012)0363),

—

gezien Verordening (EU, Euratom) nr. 966/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 tot vaststelling van de financiële regels van toepassing op de algemene begroting van de Unie en tot intrekking van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad (3),

—

gezien zijn resolutie van 25 oktober 2016 over de bestrijding van corruptie en de opvolging van de resolutie van de Bijzondere Commissie georganiseerde misdaad, corruptie en witwassen (CRIM) (4),

—

gezien Verordening (EG, Euratom) nr. 2988/95 van de Raad van 18 december 1995 betreffende de bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen (5),

—

gezien het in opdracht van de Europese Commissie opgestelde verslag 2015 over de btw-kloof en de mededeling van de Commissie van 7 april 2016 over een actieplan betreffende de btw (COM(2016)0148),

—

gezien het arrest van het Europees Hof van Justitie in zaak C-105/14 (Taricco e.a.) (6),

—

gezien speciaal verslag nr. 24/2015 van de Europese Rekenkamer van 3 maart 2016 getiteld „De aanpak van intracommunautaire btw-fraude: er zijn meer maatregelen nodig”,

—

gezien zijn resolutie van 14 februari 2017 over de rol van klokkenluiders bij de bescherming van de financiële belangen van de EU (7),

—

gezien Richtlijn 2014/24/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende het plaatsen van overheidsopdrachten en tot intrekking van Richtlijn 2004/18/EG (8),

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie begrotingscontrole en de adviezen van de Commissie regionale ontwikkeling en de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (A8-0159/2017),

A.

overwegende dat de lidstaten en de Commissie de jure een gedeelde verantwoordelijkheid hebben voor de uitvoering van ongeveer 80 % van de Uniebegroting; overwegende evenwel dat de Commissie en de lidstaten die deze middelen besteden, de facto verantwoordelijk zijn om een overzicht te hebben van de projecten teneinde er een zekere controle op uit te oefenen; overwegende dat de lidstaten primair verantwoordelijk zijn voor de inning van de eigen middelen, o.a. in de vorm van btw en douanerechten;

B.

overwegende dat de bescherming van de financiële belangen van de EU centraal moet staan in het EU-beleid, teneinde het vertrouwen van de burgers te vergroten door ervoor te zorgen dat hun geld goed en in overeenstemming met de benadering „optimale besteding van elke euro” wordt besteed;

C.

overwegende dat het, om goede prestaties met vereenvoudigingsprocessen te behalen, nodig is de kosten, opbrengsten, uitkomsten/resultaten en effecten regelmatig onder de loep te nemen in het kader van doelmatigheidscontroles;

D.

overwegende dat artikel 325, lid 2, VWEU, bepaalt: „De lidstaten nemen ter bestrijding van fraude waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad, dezelfde maatregelen als die welke zij treffen ter bestrijding van fraude waardoor hun eigen financiële belangen worden geschaad”;

E.

overwegende dat artikel 325, lid 3, VWEU, bepaalt dat de lidstaten „samen met de Commissie een nauwe en geregelde samenwerking tussen de bevoegde autoriteiten” organiseren;

F.

overwegende dat de verscheidenheid aan rechts- en bestuurssystemen in de lidstaten het moeilijk maakt om een einde te maken aan onregelmatigheden en fraude te bestrijden; overwegende dat de Commissie daarom meer inspanningen moet leveren om ervoor te zorgen dat de fraudebestrijding doeltreffend wordt uitgevoerd en de behaalde resultaten tastbaarder en bevredigender zijn;

G.

overwegende dat het verwerken van gevoelige informatie steeds vaker als een frauderisico wordt aangemerkt;

H.

overwegende dat de btw voor de lidstaten een belangrijke en groeiende bron van inkomsten is, die in 2014 bijna 1 biljoen EUR opleverde en dat jaar 17 667 miljoen EUR aan de eigen middelen van de EU bijdroeg, zijnde 12,27 % van de totale inkomsten van de EU;

I.

overwegende dat het huidige btw-stelsel, en met name de toepassing daarvan op grensoverschrijdende transacties, vatbaar is voor fraude en strategieën voor belastingontduiking, waarbij alleen al de intracommunautaire ploffraude (ook wel carrouselfraude genoemd) goed was voor een derving van btw-inkomsten van ongeveer 50 miljard EUR in 2014;

J.

overwegende dat de btw-kloof in 2014 ongeveer 159,5 miljard EUR bedroeg en uiteenliep van minder dan 5 % tot meer dan 40 %, afhankelijk van het land;

K.

overwegende dat corruptie, vooral in de vorm van georganiseerde misdaad, alle lidstaten schade toebrengt en niet alleen loodzwaar weegt op de economie van de EU, maar ook de democratie en de rechtsstaat in heel Europa ondergraaft; overwegende dat de precieze cijfers echter onbekend zijn aangezien de Commissie besloten heeft in het verslag over het corruptiebestrijdingsbeleid van de EU geen gegevens bekend te maken;

L.

overwegende dat fraude een voorbeeld van opzettelijk wangedrag en een misdrijf is, en dat een onregelmatigheid het niet naleven van een regel is;

M.

overwegende dat schommelingen in het aantal onregelmatigheden kunnen worden gekoppeld aan de voortschrijding van de cycli voor meerjarenprogramma's (waarbij aan het einde van elke cyclus meer onregelmatigheden worden vastgesteld doordat de programma's worden afgesloten) en aan laattijdige rapportage door bepaalde lidstaten die de gewoonte hebben om de meeste onregelmatigheden van de voorbije meerjarenprogramma's in één keer te melden;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

84.

85.

86.

87.

88.

89.

90.

91.

92.

93.

94.

95.

96.

97.

98.

99.

100.

101.

102.

103.

104.

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Maak de cirkel rond — Een EU-actieplan voor de circulaire economie” (COM(2015)0614),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Naar een circulaire economie: Een afvalvrij programma voor Europa” (COM(2014)0398),

—

gezien zijn resolutie van 9 juli 2015 over hulpbronnenefficiëntie: de overgang naar een circulaire economie (1),

—

gezien schriftelijke verklaring 0061/2015 van 14 oktober 2015 over het doneren van niet-verkochte eetbare voedingsproducten aan goede doelen,

—

gezien zijn resolutie van 19 januari 2012 over het voorkomen van voedselverspilling: strategieën voor een doelmatiger voedselvoorzieningsketen in de EU (2),

—

gezien zijn resolutie van 7 juni 2016 over oneerlijke handelspraktijken in de voedselvoorzieningsketen (3),

—

gezien de conclusies van de Raad van 28 juni 2016 over voedselverlies en voedselverspilling,

—

gezien het advies van het Comité van de regio's van 15 juni 2016 inzake voedselverspilling (4),

—

gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité van 20 maart 2013 over de bijdrage van het maatschappelijk middenveld aan een strategie voor preventie en beperking van voedselverlies en -verspilling (5),

—

gezien speciaal verslag nr. 34/2016 van de Rekenkamer getiteld „De bestrijding van voedselverspilling: een kans voor de EU om de hulpbronnenefficiëntie van de voedselvoorzieningsketen te verbeteren”,

—

gezien de resolutie van de Milieuvergadering van de Verenigde Naties van 27 mei 2016 over preventie, beperking en hergebruik van voedselafval,

—

gezien de vergelijkende studie van het Europees Economisch en Sociaal Comité van juni 2014 over de wetgeving en praktijken van de EU-lidstaten met betrekking tot het doneren van voedsel,

—

gezien de studie van FUSIONS (Food Use for Social Innovation by Optimising Waste Prevention Strategies — voedselgebruik voor sociale innovatie dankzij de optimalisering van strategieën ter voorkoming van verspilling) getiteld „Estimates of European food waste levels” (Ramingen met betrekking tot het niveau van voedselverspilling in Europa) (2016),

—

gezien de evaluatie door FUSIONS van wetgeving en beleid van de EU met implicaties op het vlak van voedselverspilling (2015),

—

gezien het begrippenkader van FUSIONS met betrekking tot voedselverspilling (2014),

—

gezien de Food Loss and Waste Accounting and Reporting Standard (FLW-norm) die in juni 2016 is gelanceerd,

—

gezien de studie van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) getiteld „Food wastage footprint — Impacts on natural resources” (Voetafdruk inzake voedselverspilling — Gevolgen voor natuurlijke hulpbronnen) (FAO 2013),

—

gezien de studie van de FAO getiteld „Global food losses and food waste” (Voedselverlies en voedselverspilling wereldwijd) (FAO 2011),

—

gezien de petitie „Stop Food Waste in Europe!” (Stop het verspillen van voedsel in Europa!),

—

gezien het tijdens de Expo 2015 in Milaan aangenomen Handvest van Milaan,

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid en het advies van de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling (A8-0175/2017),

A.

overwegende dat volgens schattingen van de FAO jaarlijks ongeveer 1,3 miljard ton voedsel, oftewel één derde van het totale gewicht aan voedsel dat wereldwijd wordt geproduceerd voor menselijke consumptie, verloren gaat of wordt verspild;

B.

overwegende dat voedsel een kostbaar goed is; overwegende dat het „voedselsysteem” heel wat hulpbronnen gebruikt, zoals grond, bodem, water, fosfor en energie, en dat een efficiënt en duurzaam beheer van deze hulpbronnen dan ook van het allergrootste belang is; overwegende dat voedselverspilling enorme economische en milieukosten veroorzaakt die door de FAO (6) worden geraamd op 1,7 biljoen USD per jaar op wereldschaal; overwegende dat het voorkomen en verminderen van voedselverspilling economische voordelen biedt voor huishoudens en de samenleving in haar geheel, terwijl tegelijkertijd de schade aan het milieu wordt beperkt;

C.

overwegende dat voedselverspilling niet alleen gepaard gaat met hoge sociale, economische en milieukosten, maar ook ethische gevolgen heeft; overwegende dat voedsel dat verloren gaat of wordt verspild bijdraagt aan klimaatverandering, met een mondiale koolstofvoetafdruk van ongeveer 8 % van de totale antropogene mondiale broeikasgasemissies, alsook een verspilling vormt van schaarse hulpbronnen als land, energie en water (7) gedurende de gehele levenscyclus van de betrokken producten; overwegende dat overschotten van de voedselvoorzieningsketen niet zonder meer moeten eindigen als voedselafval wanneer ze nog bruikbaar kunnen zijn voor menselijke voeding, en dat een passende wetgeving inzake voedseloverschotten ertoe kan leiden dat voedselafval een hulpbron wordt;

D.

overwegende dat uit recente studies blijkt dat er voor de productie van één kilo voedsel gemiddeld 4,5 kilo CO2 in de atmosfeer terechtkomt; overwegende dat de circa 89 megaton voedsel die in Europa wordt verspild 170 megaton CO2-equivalent per jaar veroorzaakt, waarvan 59 megaton CO2-eq./jaar in de voedingsmiddelenindustrie, 78 megaton CO2-eq./jaar in de huishoudelijke consumptie en 33 megaton CO2-eq./jaar elders; overwegende dat de productie van de 30 % voedsel die niet wordt geconsumeerd er verantwoordelijk voor is dat het gebruik van watervoorraden voor irrigatiedoeleinden met een bijkomende 50 % stijgt, en dat er voor de productie van 1 kg rundvlees tussen 5 en 10 ton water nodig is;

E.

overwegende dat verschillende studies aantonen dat een verregaande wijziging van onze eetgewoonten de meest effectieve methode is om de milieu-impact van de consumptie van voedingsmiddelen te beperken; overwegende dat het bereiken van een duurzaam systeem voor voedselproductie en -consumptie in Europa een alomvattend en geïntegreerd voedselbeleid vergt;

F.

overwegende dat volgens het Wereldvoedselprogramma (WFP) 795 miljoen mensen in de wereld niet genoeg voedsel hebben om een gezond en actief leven te leiden; overwegende dat slechte voeding verantwoordelijk is voor bijna de helft (45 %) — ongeveer 3,1 miljoen — van alle sterfgevallen bij kinderen onder de leeftijd van vijf jaar; overwegende dat één op de zes kinderen in de wereld onder zijn normale gewicht zit en dat één op de vier met een groeiachterstand te kampen heeft; overwegende dat de beperking van de hoeveelheid verspild voedsel daarom niet alleen een verplichting vormt uit economische en milieuoverwegingen, maar ook een morele plicht is (8);

G.

overwegende dat vandaag bijna 793 miljoen mensen in de wereld ondervoed zijn (9) en dat meer dan 700 miljoen mensen onder de armoedegrens leven (10) met een inkomen van minder dan 1,90 USD per dag; overwegende dat elke vorm van onverantwoord gebruik van natuurlijke hulpbronnen die bestemd zijn voor de productie van voedsel en elke vorm van voedselverspilling dan ook als moreel onaanvaardbaar moeten worden beschouwd;

H.

overwegende dat minder voedselverspilling een efficiënter gebruik van grond en een beter waterbeheer zou betekenen, positieve gevolgen zou hebben voor de hele landbouwsector wereldwijd en een impuls zou geven aan de strijd tegen ondervoeding in ontwikkelingslanden;

I.

overwegende dat de EU ondertekenende partij is bij de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling, die op 25 september 2015 werd aangenomen door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties; overwegende dat duurzame-ontwikkelingsdoelstelling (SDG) 12.3 erop gericht is de wereldwijde voedselverspilling per hoofd van de bevolking op het niveau van de detailhandel en de consument uiterlijk in 2030 te halveren en voedselverlies in de productie- en toeleveringsketens te verminderen, met inbegrip van verliezen tijdens primaire productie, primair vervoer en primaire opslag; overwegende dat de wereldbevolking volgens ramingen van de VN zal toenemen van 7,3 miljard mensen vandaag tot 9,7 miljard in 2050 (11); overwegende dat het terugdringen van voedselverspilling een essentiële stap vormt in het verminderen van honger in de wereld en noodzakelijk is om een steeds toenemende wereldbevolking te voeden;

J.

overwegende dat het Consumer Goods Forum (forum consumptiegoederen), dat 400 detailhandelaren, fabrikanten, dienstverleners en andere belanghebbende partijen uit 70 landen vertegenwoordigt, een openbaar besluit heeft goedgekeurd om de voedselverspilling die wordt veroorzaakt door de werkzaamheden van zijn eigen leden uiterlijk in 2025 te halveren, vijf jaar eerder dan wordt gevraagd in SDG 12.3;

K.

overwegende dat de preventie van voedselverspilling voordelen biedt in milieu-, sociaal en economisch opzicht; overwegende dat uit schattingen blijkt dat in de EU jaarlijks 88 miljoen ton voedsel wordt verspild, wat overeenstemt met 173 kg verspild voedsel per persoon, en dat de productie en verwijdering van voedselafval in de EU verantwoordelijk zijn voor de uitstoot van 170 miljoen ton CO2 en 26 miljoen ton aan hulpbronnen verbruiken; overwegende dat de kosten die gepaard gaan met deze graad van voedselverspilling worden geschat op ongeveer 143 miljard EUR (12); overwegende dat volgens de FAO 800 miljoen mensen in de wereld honger lijden;

L.

overwegende dat uit gegevens van 2014 blijkt dat 55 miljoen mensen, goed voor 9,6 % van de EU-28-bevolking, niet in staat waren zich om de twee dagen een kwaliteitsvolle maaltijd te veroorloven; overwegende dat uit gegevens van 2015 blijkt dat 118,8 miljoen mensen, goed voor 23,7 % van de EU-28-bevolking, het risico lopen op armoede en sociale uitsluiting (13);

M.

overwegende dat het terugdringen van voedselverspilling de economische situatie van huishoudens kan verbeteren zonder de levensstandaard te verlagen;

N.

overwegende dat oneerlijke handelspraktijken en prijsdumping in de voedingsmiddelensector ertoe leiden dat voeding vaak onder de werkelijke waarde wordt verkocht, hetgeen op zijn beurt bijkomende verspilling veroorzaakt;

O.

overwegende dat voedsel verloren gaat en wordt verspild in alle stadia van de voedselvoorzieningsketen, bestaande uit productie, verwerking, vervoer, opslag, detailhandel, het in de handel brengen en consumptie; overwegende dat ramingen van het FUSIONS-project aangeven dat huishoudens en de verwerkingssector met respectievelijk 53 % en 19 % het meest bijdragen aan voedselverspilling binnen de EU, gevolgd door de detailhandelaren, de primaire productie en de groothandel, met een aandeel van respectievelijk 12 %, 10 % en 5 % (14); overwegende dat deze ramingen erop wijzen dat maatregelen om voedselverspilling terug te dringen in huishoudens en de verwerkingssector het meeste effect zouden sorteren; overwegende dat voedselverspilling in ontwikkelingslanden vooral optreedt als gevolg van infrastructurele en technologische beperkingen;

P.

overwegende dat de gegevens van het FUSIONS-project van verschillende bronnen afkomstig zijn waarin verschillende definities van „voedselverspilling” worden gehanteerd;

Q.

overwegende dat in het FUSIONS-project wordt opgemerkt dat er bitter weinig metingen beschikbaar zijn van voedselverspilling in de landbouw, tuinbouw, aquacultuur of visserij of andere primaireproductieactiviteiten; overwegende dat dit een goede beoordeling van de werkelijke omvang van het voedselverlies en de voedselverspilling in Europa in de weg staat;

R.

overwegende dat gerichte maatregelen, afgestemd op de marktdeelnemers en het desbetreffende stadium in de keten, geschikter zijn om voedselverspilling te bestrijden, aangezien de problemen die zich voordoen niet overal dezelfde zijn;

S.

overwegende dat in een studie in het Verenigd Koninkrijk, in 2015 verricht door het Waste and Resources Action Programme (WRAP), wordt aangegeven dat ten minste 60 % van het huishoudelijk voedselafval kan worden vermeden en had kunnen worden geconsumeerd als men er beter mee had omgesprongen (15);

T.

overwegende dat een aantal gevallen van verlies en verspilling in de primaire productie het gevolg is van de eisen die de detailhandel stelt aan de kenmerken van producten, geannuleerde bestellingen door wijzigingen in de consumentenvraag, en overproductie doordat aan de seizoensgebonden vraag moet worden voldaan; overwegende dat voedselbederf tijdens het productieproces ook een van de factoren is die het verlies van voedsel tijdens de productie in de hand werken;

U.

overwegende dat volgens de FAO in Europa 20 % van de groenten en het fruit, 20 % van de wortels en knolgewassen en 10 % van de oliehoudende zaden en peulvruchten verloren gaan in de landbouw, en nog eens 5 % van het fruit, de groenten, wortels en knolgewassen verloren gaat na de oogst (16);

V.

overwegende dat door een natuurramp beschadigde groenten en fruit, en op gezinsbedrijven vernietigde of omgeploegde groenten en fruit als gevolg van het verlies van een markt of lage prijzen, een investeringsverlies en inkomensderving voor boeren betekenen;

W.

overwegende dat marktdeelnemers in de voedselvoorzieningsketen de kosten van voedselverspilling vaak internaliseren en opnemen in de uiteindelijke consumentenprijs van het product (17);

X.

overwegende dat de Europese Rekenkamer in speciaal verslag nr. 34/2016 over de bestrijding van voedselverspilling de vraag onderzoekt „of de EU bijdraagt tot een hulpbronnenefficiënte voedselvoorzieningsketen door voedselverspilling op doeltreffende wijze te bestrijden”; overwegende dat de bevindingen van het verslag erop wijzen dat de EU voedselverspilling momenteel niet op doeltreffende wijze bestrijdt en dat de bestaande initiatieven en beleidsmaatregelen doeltreffender kunnen worden gebruikt om het probleem van voedselverspilling aan te pakken; overwegende dat in het verslag wordt gesteld dat de ambitie van de Commissie om voedselverspilling aan te pakken is afgenomen, ondanks meerdere verzoeken van het Europees Parlement en de lidstaten om iets te doen aan het probleem; overwegende dat de acties die de Commissie tot nu toe heeft ondernomen in het verslag worden omschreven als versnipperd en te weinig constant, en dat het op het niveau van de Commissie ontbreekt aan duidelijke coördinatie; overwegende dat in het verslag de volgende aanbevelingen worden geformuleerd ten aanzien van de Commissie: een actieplan voor de komende jaren opstellen, aandacht besteden aan voedselverspilling in haar toekomstige effectbeoordelingen, de verschillende EU-beleidsmaatregelen waarmee voedselverspilling kan worden aangepakt beter op elkaar afstemmen, duidelijkheid scheppen omtrent de interpretatie van de wettelijke bepalingen die voedselschenkingen mogelijk ontmoedigen en nagaan hoe de schenking van voedsel dat anders zou worden verspild kan worden vergemakkelijkt;

Y.

overwegende dat de Commissie, na investering van een aanzienlijke hoeveelheid middelen en na een zeer succesvolle openbare raadpleging in 2013, uiteindelijk heeft besloten de mededeling „Building a Sustainable European Food System” (Bouwen aan een duurzaam Europees voedselsysteem) niet te publiceren, hoewel deze reeds was afgerond en goedgekeurd door drie commissarissen (DG Milieu, DG SANCO en DG AGRI); overwegende dat in deze mededeling een aantal goede benaderingen wordt voorgesteld om het probleem van voedselverspilling aan te pakken;

Z.

overwegende dat er geen gemeenschappelijke en consistente definitie van „voedselverspilling” voorhanden is en er voorlopig evenmin een gemeenschappelijke methodologie bestaat voor het meten van voedselverspilling op Unieniveau, waardoor het moeilijk wordt verschillende datasets met elkaar te vergelijken en te meten of er bij de beperking van voedselverspilling vooruitgang wordt geboekt; overwegende dat de problemen die opduiken bij het verzamelen van volledige, betrouwbare en geharmoniseerde gegevens een extra belemmering vormen om een beeld te krijgen van de voedselverspilling in de EU; overwegende dat „voedselverspilling” voor de toepassing van deze resolutie betrekking heeft op voor menselijke consumptie bestemde voedingsmiddelen, zowel in eetbare als niet-eetbare vorm, die uit de productie- of toeleveringsketen worden gehaald om te worden weggegooid in het stadium van primaire productie, verwerking, industriële vervaardiging, vervoer, opslag of op het niveau van de detailhandel en de consument, met uitzondering van verliezen tijdens de primaire productie; overwegende dat er nog een definitie van „verliezen tijdens de primaire productie” moet worden opgesteld;

AA.

overwegende dat er een onderscheid moet worden gemaakt tussen verspilling van eetbaar voedsel en het weggooien van niet-eetbare delen, om misleidende conclusies en ondoeltreffende maatregelen te voorkomen; overwegende dat de focus van de reductie-inspanningen moet liggen op het vermijden van de verspilling van eetbaar voedsel;

AB.

overwegende dat het „Food Loss and Waste Protocol” (protocol inzake voedselverlies en voedselverspilling — FLW) een gezamenlijke inspanning is van verschillende belanghebbende partijen, die heeft geleid tot de ontwikkeling van een wereldwijde norm voor registratie en verslaglegging (bekend als de FLW-norm) voor het kwantificeren van voedsel en bijbehorende niet-eetbare delen die uit de voedselvoorzieningsketen worden gehaald (18);

AC.

overwegende dat we een vollediger beeld kunnen krijgen door niet alleen toezicht te houden op de hoeveelheid voedsel die wordt verspild, maar ook op de hoeveelheid overschotten en teruggewonnen voedsel, en dat dit nuttig kan zijn om op EU-niveau degelijke beleidsmaatregelen te nemen;

AD.

overwegende dat in de hiërarchie van het afvalbeheer als vastgesteld in de kaderrichtlijn afvalstoffen (19) (preventie, voorbereiding voor hergebruik, recycling, nuttige toepassing en verwijdering) geen rekening is gehouden met de specifieke kenmerken van voedselverspilling, een fenomeen dat een in hoge mate afwijkende afvalstroom vertegenwoordigt; overwegende dat er momenteel op EU-niveau geen specifieke hiërarchie voor het beheer van niet-geconsumeerd voedsel en voedselverspilling voorhanden is; overwegende dat er een hiërarchie voor voedselverspilling die rekening houdt met de volledige voedselvoorzieningsketen tot stand moet worden gebracht; overwegende dat preventie en hergebruik voor menselijke consumptie prioriteit moeten krijgen;

AE.

overwegende dat er met het juiste stimulerende beleid voor kan worden gezorgd dat voedseloverschotten kunnen worden teruggewonnen en gebruikt om mensen van voedsel te voorzien;

AF.

overwegende dat het mogelijk is voormalige voedingsmiddelen en bijproducten van de voedselvoorzieningsketen optimaal te benutten in de productie van diervoeders;

AG.

overwegende dat er in sommige gebieden van de EU nog steeds voedselafval wordt verbrand en gestort en dat dit ingaat tegen het beginsel van de circulaire economie;

AH.

overwegende dat in artikel 9, lid 1, onder f), van Verordening (EU) nr. 1169/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten (20) wordt bepaald dat exploitanten van een levensmiddelenbedrijf de datum van minimale houdbaarheid („ten minste houdbaar tot”) of de uiterste consumptiedatum („te gebruiken tot”) van een levensmiddel moeten aangeven;

AI.

overwegende dat er veel misverstanden zijn over de datumaanduiding op voedingsproducten, vooral bij de consument; overwegende dat de etikettering „ten minste houdbaar tot” de datum aangeeft na afloop waarvan een levensmiddel in de regel nog steeds kan worden geconsumeerd maar niet optimaal is in termen van kwaliteit, en dat de etikettering „te gebruiken tot” de datum aangeeft na afloop waarvan een levensmiddel niet langer veilig kan worden geconsumeerd; overwegende dat nog niet de helft van de EU-burgers begrijpt wat de etikettering „ten minste houdbaar tot” en „te gebruiken tot” betekent (21); overwegende dat het gebruik van de etikettering „ten minste houdbaar tot” en „te gebruiken tot” en de wijze waarop deze wordt geïnterpreteerd, verschilt van de ene lidstaat tot de andere, en tevens kan variëren naargelang van de producent, verwerker en distributeur, ook al gaat het om hetzelfde product; overwegende dat de vervaldatum conform artikel 13 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten op een duidelijk zichtbare en in duidelijk leesbare letters op producten moet voorkomen;

AJ.

overwegende dat voedselverspilling aanzienlijk kan worden beperkt door in de hele voedselvoorzieningsketen onverkochte voedingswaren te doneren, waardoor meteen ook hulp wordt geboden aan mensen die voedsel nodig hebben en die het zich niet kunnen veroorloven om bepaalde voedingsproducten of een voldoende hoeveelheid voedsel van dezelfde kwaliteit te kopen; overwegende dat supermarkten en horecabedrijven een bijzondere rol in dit proces kunnen spelen;

AK.

overwegende dat Europese fondsen, zoals het Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen (FEAD), voedseldonatie vergemakkelijken door onder meer middelen toe te kennen aan de opslag- en vervoersinfrastructuur voor gedoneerd voedsel; overwegende dat de lidstaten onvoldoende gebruikmaken van het FEAD;

AL.

overwegende dat er hinder wordt ondervonden om voor consumptie geschikte voedseloverschotten tot bij wie ze nodig heeft te krijgen, als gevolg van een knelpunt in de capaciteit van het distributiekanaal, of soms door een compleet gebrek aan capaciteit van dat kanaal; overwegende dat liefdadigheidsorganisaties en instellingen die maatschappelijk werk verrichten en worden onderhouden door de staat of lokale autoriteiten niet over voldoende financiële en personele middelen beschikken om te zorgen voor het vervoer en de distributie van voor consumptie geschikt voedsel dat voor liefdadigheidsdoeleinden wordt aangeboden; overwegende dat dit met name geldt voor de meest achtergestelde regio's;

AM.

overwegende dat voedselverspilling wordt beperkt en de allerarmsten worden geholpen via sociale projecten en bottom-upprogramma's, zoals voedselbanken of door liefdadigheidsorganisaties uitgebate eetgelegenheden, die op die manier bijdragen aan de totstandbrenging van een verantwoordelijke en bewuste samenleving;

AN.

overwegende dat op de interne markt veel bedrijven voedsel produceren voor meer dan één land; overwegende dat onverkochte producten van dergelijke bedrijven in sommige gevallen niet kunnen worden gedoneerd in het land van productie, omdat de etikettering in een vreemde taal is opgesteld;

AO.

overwegende dat voedseldonoren in het kader van de verordening algemene levensmiddelenwetgeving (22) worden beschouwd als „exploitanten van een levensmiddelenbedrijf” en derhalve alle EU-voedselwetgeving met betrekking tot verantwoordelijkheid, aansprakelijkheid en traceerbaarheid moeten naleven, alsook de voorschriften inzake voedselveiligheid als vastgesteld in het levensmiddelenhygiënepakket (23); overwegende dat de risico's die verbonden zijn aan de aansprakelijkheid voor gedoneerd voedsel potentiële donoren ertoe kan aanzetten voedseloverschotten weg te gooien in plaats van te doneren (24);

AP.

overwegende dat grote winkelketens en supermarkten het als gevolg van bestaande administratieve belemmeringen aanvaardbaar achten om voedsel waarvan de minimale houdbaarheidsdatum niet veraf is weg te gooien in plaats van te doneren;

AQ.

overwegende dat de Commissie momenteel werkt aan een verduidelijking van de Europese wetgeving inzake donaties;

AR.

overwegende dat verscheidene lidstaten al nationale wetgeving hebben aangenomen om voedselverspilling te beperken, waarbij met name Italië wetgeving heeft aangenomen waardoor het makkelijker wordt voedsel met het oog op maatschappelijke solidariteit te doneren en te verdelen doordat donoren niet aansprakelijk worden gesteld voor voedsel dat te goeder trouw en in de wetenschap dat het op het moment van donatie geschikt is voor consumptie wordt gedoneerd;

AS.

overwegende dat landen ook nationale vrijwillige richtsnoeren voor voedseldonaties kunnen aannemen, zoals de richtsnoeren die zijn uitgewerkt door de voedselveiligheidsautoriteiten in Finland, gericht op het terugdringen van vermijdbare voedselverspilling;

AT.

overwegende dat in Richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde (25) (btw-richtlijn) wordt bepaald dat voedseldonaties belastbaar zijn en dat belastingvrijstellingen voor voedseldonaties niet zijn toegestaan; overwegende dat de Commissie de aanbeveling formuleert om de waarde van gedoneerd voedsel waarvan de minimale houdbaarheidsdatum niet veraf is of dat niet geschikt is om te verkopen voor fiscale doeleinden te omschrijven als „betrekkelijk laag, zelfs bijna nihil” (26); overwegende dat in een aantal lidstaten een impuls wordt gegeven aan het doneren van voedsel door „afstand te doen” van de verplichting om btw te betalen, maar dat er onduidelijkheid bestaat of dit conform de btw-richtlijn is; overwegende dat andere lidstaten voor gedoneerd voedsel een korting op de vennootschapsbelasting aanbieden (27);

AU.

overwegende dat het in vele lidstaten helaas duurder is om voedseloverschotten die geschikt zijn voor consumptie te doneren dan ze aan te bieden voor anaerobe vergisting, hetgeen in strijd is met het algemeen belang, gezien het aantal mensen dat in extreme armoede leeft;

AV.

overwegende dat voedselverpakkingen een belangrijke bijdrage leveren aan de vermindering van voedselverspilling en aan duurzaamheid doordat ze de bruikbaarheidsduur van producten verlengen en producten beschermen; overwegende dat voedselverpakkingen die recycleerbaar zijn en uit hernieuwbare grondstoffen zijn vervaardigd, kunnen helpen om doelstellingen inzake milieu en hulpbronnenefficiëntie te behalen;

AW.

overwegende dat actieve en intelligente voedselcontactmaterialen de kwaliteit van verpakt voedsel kunnen verbeteren en de houdbaarheidsperiode ervan kunnen verlengen, de toestand van verpakt voedsel beter kunnen bewaken en informatie kunnen geven over de versheid van voedsel;

AX.

overwegende dat de verwerking van weggegooid voedsel bijkomende middelen opslorpt;

AY.

overwegende dat de strijd tegen voedselverspilling ook economische voordelen biedt, aangezien met elke euro die wordt besteed aan de preventie van voedselverspilling 265 kg voedselafval ter waarde van 535 EUR kan worden voorkomen, lokale autoriteiten 9 EUR op afvalkosten kunnen besparen en 50 EUR kan worden bespaard op milieukosten die verband houden met broeikasgasemissies en luchtverontreiniging (28);

AZ.

overwegende dat maatregelen om voedselverspilling te verminderen op het juiste niveau moeten worden genomen; overwegende dat er bij het terugdringen van voedselverspilling een belangrijke rol is weggelegd voor lokale en regionale autoriteiten wegens hun verantwoordelijkheden en bevoegdheden inzake afvalbeheer, hun capaciteit om lokale campagnes op te starten en te voeren, evenals hun direct contact en rechtstreekse samenwerking met het maatschappelijk middenveld en liefdadigheidsorganisaties, gezien het grote aandeel van deze organisaties in overheidsopdrachten en in veel gevallen hun gezag over onderwijsinstellingen;

BA.

overwegende dat de uitwisseling van goede praktijken op Europees en internationaal niveau, alsook bijstand aan ontwikkelingslanden, van groot belang is bij de bestrijding van de wereldwijde voedselverspilling;

BB.

overwegende dat het Europees Parlement sinds de tweede helft van 2013 bezig is met de tenuitvoerlegging van een alomvattend beleid dat tot doel heeft de voedselverspilling die wordt veroorzaakt door zijn cateringdiensten drastisch te verminderen; overwegende dat niet-geconsumeerd voedsel afkomstig uit overproductie regelmatig wordt gedoneerd door de belangrijkste voorzieningen van het Parlement in Brussel;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

84.

85.

86.

87.

88.

89.

90.

91.

92.

93.

94.

95.

96.

97.

98.

99.

100.

101.

102.

103.

104.

105.

106.

107.

108.

109.

110.

111.

112.

113.

114.

115.

116.

117.

118.

119.

120.

121.

122.

123.

124.

125.

126.

127.

128.

129.

130.

131.

132.

133.

134.

—

gezien de mededeling van de Commissie van 14 oktober 2015 getiteld „Handel voor iedereen — Naar een meer verantwoord handels- en investeringsbeleid” (COM(2015)0497),

—

gezien het strategisch plan 2016-2020 van DG TAXUD en het beheerplan 2016 van DG TAXUD van 14 maart 2016 (Ares(2016)1266241),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 21 augustus 2014 over de EU-strategie en het actieplan voor douanerisicobeheer: risico's aanpakken, veiligheid van de toeleveringsketen vergroten en handel vergemakkelijken (COM(2014)0527),

—

gezien het verslag van de Commissie van 19 juli 2016 getiteld „Voortgangsverslag over de uitvoering van de EU-strategie en het actieplan voor douanerisicobeheer” (COM(2016)0476),

—

gezien de richtsnoeren voor geautoriseerde marktdeelnemers (TAXUD/B2/047/2011),

—

gezien het proefproject Intelligente en veilige handelsstromen tussen de EU en China,

—

gezien de resolutie van de Raad over het EU-douaneactieplan tegen inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten (IER) voor de jaren 2013-2017 (1),

—

gezien het rapport van DG TAXUD getiteld „EU customs enforcement of intellectual property rights for 2015”,

—

gezien het strategisch kader voor douanesamenwerking tussen de EU en China,

—

gezien het actieplan betreffende douanesamenwerking tussen de EU en China op het gebied van intellectuele-eigendomsrechten (2014-2017),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 26 februari 2014 getiteld „Actieplan voor het toezicht op de werking van de preferentiële handelsregelingen” (COM(2014)0105),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 2 februari 2016 inzake een actieplan ter versterking van de strijd tegen terrorismefinanciering (COM(2016)0050),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 21 december 2016 getiteld „De ontwikkeling van de EU-douane-unie en haar governance” (COM(2016)0813),

—

gezien zijn resolutie van 9 juni 2015 over de strategie voor de bescherming en handhaving van intellectuele-eigendomsrechten in derde landen (2),

—

gezien Speciaal Verslag nr. 23/2016 van de Rekenkamer: „Zeevervoer in de EU in woelige wateren: veel ondoeltreffende en niet-duurzame investeringen”,

—

gezien de Overeenkomst van Marrakesh tot oprichting van de Wereldhandelsorganisatie,

—

gezien het OESO-verslag van 18 april 2016 getiteld „Illegale handel: samenwerkende criminele netwerken”,

—

gezien artikel 21 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU),

—

gezien de artikelen 207, 208 en 218 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en van de Raad van 9 oktober 2013 tot vaststelling van het douanewetboek van de Unie (3) en de bijbehorende gedelegeerde handeling (Gedelegeerde verordening (EU) 2015/2446 (4)), uitvoeringsverordening (Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447 (5)), gedelegeerde overgangsverordening (Gedelegeerde verordening (EU) 2016/341 (6)), en het werkprogramma (Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/578 (7)),

—

gezien Verordening (EU) nr. 608/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 12 juni 2013 inzake de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten door de douane en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1383/2003 van de Raad (8),

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad van 13 december 2013 betreffende het rechtskader van de Unie inzake douaneovertredingen en sancties (COM(2013)0884) en het advies van de Commissie internationale handel aan de Commissie interne markt en consumentenbescherming over dit voorstel (9),

—

gezien artikel 24, lid 2, van Verordening (EU) 2015/478 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2015 betreffende de gemeenschappelijke regeling voor de invoer (10),

—

gezien het beginsel van beleidssamenhang ten aanzien van ontwikkeling zoals bedoeld in het VWEU,

—

gezien zijn resolutie van 19 januari 2017 over de aanpak van de problemen in verband met de implementatie van het douanewetboek van de Unie (UCC) (11),

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie internationale handel en het advies van de Commissie begrotingscontrole (A8-0162/2017),

A.

overwegende dat de douane-unie een fundamentele pijler is van de Europese Unie, die daardoor een van de grootste handelsblokken ter wereld vormt, en overwegende dat een volledig functionerende douane-unie van essentieel belang is voor de geloofwaardigheid van de EU en diens kracht vormt bij onderhandelingen over handelsovereenkomsten;

B.

overwegende dat de tenuitvoerlegging van het douanewetboek van de Unie van essentieel belang is voor de bescherming van de eigen middelen van de EU, met name douanerechten, en nationale fiscale belangen;

C.

overwegende dat een volledig functionerende douane-unie de basis vormt voor een doeltreffende bestrijding van illegale geldstromen en witwaspraktijken via handel;

D.

overwegende dat de tenuitvoerlegging van het douanewetboek van de Unie, gestart op 1 mei 2016, vertraging zou kunnen oplopen als gevolg van een gebrek aan toereikende financiering van gemeenschappelijke en werkende IT-systemen tegen 31 december 2020;

E.

overwegende dat in het voortgangsverslag over de uitvoering van de EU-strategie en het actieplan voor douanerisicobeheer wordt benadrukt dat het gebrek aan voldoende financiering om de bestaande IT-systemen te moderniseren en de vereiste nieuwe systemen te ontwikkelen de vooruitgang aanzienlijk afremt, vooral met betrekking tot het nieuwe invoercontrolesysteem; overwegende dat bij gebrek aan extra middelen een aantal acties niet, zoals bepaald in de strategie en het actieplan, vóór het einde van 2020 zal kunnen worden uitgevoerd; overwegende dat een vertraging ook invloed zou hebben op de naleving van de verbintenissen m.b.t. douanegerelateerde aspecten in het kader van de Europese veiligheidsagenda;

F.

overwegende dat de huidige fragmentatie van douanebeheersbeleid tussen de lidstaten niet mag leiden tot aanvullende administratieve en tijdrovende lasten en verstoringen van de interne handelsstromen;

G.

overwegende dat er in het voorstel voor een richtlijn voor een rechtskader van de Unie inzake douaneovertredingen en sancties geen duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen de strafrechtelijke en administratieve sancties van de lidstaten, in volledige eerbiediging van het subsidiariteitsbeginsel; overwegende dat frauduleuze marktdeelnemers hierdoor kunnen worden aangemoedigd strategische keuzes te maken bij de invoer uit derde landen, met verstoringen op het gebied van belastinginning en negatieve milieueffecten als gevolg, waardoor illegale handel niet doeltreffend wordt ontmoedigd;

H.

overwegende dat complexe douaneregels en -procedures, evenals verschillende criteria en sancties die door de autoriteiten worden toegepast, te hoge lasten met zich kunnen brengen voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's), wat een zwaar beslag kan leggen op hun beperkte middelen en een belemmering kan vormen voor hun handelsactiviteiten;

I.

overwegende dat een doeltreffende douanesamenwerking tussen de douane-instanties, geautoriseerde marktdeelnemers, politiediensten en justitiële autoriteiten van de lidstaten, met derde landen en op multilateraal niveau van vitaal belang is, gezien de aanzienlijke handelsvolumes, en een hoeksteen vormt van de bestrijding van de illegale handel, terrorisme, georganiseerde misdaad, witwaspraktijken, illegale handel in wilde dieren en planten, belastingontwijking, drugs- en tabaksmokkel, vervalste geneesmiddelen en voor de bescherming van intellectuele-eigendomsrechten (IER) in de EU, de uitvoering en eerbiediging van zorgvuldigheidsprocedures in de wereldwijde productieketens, zoals de Commissie in haar strategie „Handel voor iedereen” heeft aangegeven, en het opsporen en uitbannen van onderlinge relaties tussen frauduleuze personen die bij illegale handelsactiviteiten in de internationale toeleveringsketen betrokken zijn;

J.

overwegende dat de EU overeenkomsten betreffende samenwerking en wederzijdse administratieve bijstand in douanezaken heeft gesloten met Zuid-Korea, Canada, de VS, India, China en Japan;

K.

overwegende dat bepaalde handelspartners het merendeel van de illegale of nagemaakte producten verzenden dat de Unie binnenkomt; overwegende dat Maleisië slechts verantwoordelijk is voor ongeveer 2,5 miljoen EUR aan dergelijke uitvoer, terwijl China en Hongkong respectievelijk verantwoordelijk zijn voor meer dan 300 miljoen EUR en 100 miljoen EUR; overwegende dat Belarus de EU in 2015 alleen al een fiscaal verlies heeft bezorgd van 1 miljard EUR, door de uitvoer van producten die btw-regels en gezondheidsvoorschriften volledig omzeilen;

L.

overwegende dat, volgens het laatste verslag van de Europese Commissie over de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten door de douane, het aantal door de douaneautoriteiten van de EU in beslag genomen nagemaakte goederen tussen 2014 en 2015 met 15 % is toegenomen; overwegende dat meer dan 40 miljoen producten waarvan wordt vermoed dat zij inbreuk maken op een intellectuele-eigendomsrecht, aan de buitengrenzen van de Unie in beslag zijn genomen, voor een totale waarde van ongeveer 650 miljoen EUR;

M.

overwegende dat internationale vrijhandelszones en de derde landen waaruit de grootste illegale handelsstromen afkomstig zijn, potentieel een voedingsbodem vormen voor de verdere verspreiding van illegale producten in de EU, hetgeen tot intensievere grenscontroles leidt, zodat zij mogelijk aan een nadere specifieke analyse moeten worden onderworpen;

N.

overwegende dat de handel in nagemaakte producten kan bijdragen aan de financiering van criminele organisaties die zich bezighouden met terrorisme, drugssmokkel, vuurwapenhandel, witwaspraktijken en mensenhandel;

O.

overwegende dat de bestrijding van namaak van cruciaal belang is voor de bescherming van intellectuele-eigendomsrechten in Europa, het behoud van knowhow en de bevordering van innovatie;

P.

overwegende dat de douane op veiligheidsgebied een bijzonder belangrijke rol speelt bij het afsnijden van geldtransfers van terroristische organisaties en het droogleggen van hun inkomstenbronnen, zoals wordt erkend in het actieplan van de Commissie ter versterking van de strijd tegen de financiering van terrorisme;

Q.

overwegende dat de douanediensten in het kader van de wereldhandel een belangrijke rol vervullen bij het aanpakken van de schade die de illegale handel toebrengt aan de formele economie, en dat zij tevens bijdragen tot een beter begrip en bestrijding van diezelfde illegale handel;

R.

overwegende dat netwerken van illegale activiteiten een nadelige uitwerking op de economie van de lidstaten hebben op het vlak van groei, banen, buitenlandse investeringen, marktintegriteit, concurrentie, de handel en de derving van douane-inkomsten, waarbij laatstgenoemde uiteindelijk door de Europese belastingbetaler wordt gedragen;

S.

overwegende dat de illegale handel een grote bron van zorg is voor het bedrijfsleven en een aanzienlijke bedreiging vormt met toenemende mondiale risico's op het vlak van transparantie, integriteit en financiële waarde vanwege het gebruik van handelsmechanismen en toeleveringsketens met een internationale dimensie;

T.

overwegende dat namaak, de illegale wapenhandel en de handel in verdovende middelen enorme inkomsten voor de transnationale georganiseerde misdaad genereren middels illegale economische en bedrijfskanalen;

U.

overwegende dat de toenemende smokkel en andere vormen van illegale en clandestiene handel niet alleen gevolgen hebben voor de inning van douaneheffingen door de lidstaten en voor de EU-begroting, maar ook sterk geassocieerd zijn met de internationale georganiseerde criminaliteit, bedreigingen voor consumenten en negatieve gevolgen voor de werking van de interne markt, hetgeen een belemmering vormt voor gelijke voorwaarden voor alle concurrerende ondernemingen, met name kmo's;

V.

overwegende dat de bescherming van intellectuele-eigendomsrechten van fundamenteel belang is voor zowel de bescherming en bevordering van de EU-economie als voor groei en banen;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

—

gezien het interinstitutioneel akkoord van 16 december 2003 over beter wetgeven, en de meest recente versie daarvan, het interinstitutioneel akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven,

—

gezien Protocol nr. 1 betreffende de rol van de nationale parlementen in de Europese Unie,

—

gezien Protocol nr. 2 betreffende de toepassing van de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid,

—

gezien de praktische regelingen die zijn overeengekomen op 22 juli 2011 tussen de bevoegde diensten van het Europees Parlement en de Raad voor de tenuitvoerlegging van artikel 294, lid 4, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) bij akkoorden in eerste lezing,

—

gezien zijn resolutie van 12 april 2016 over de jaarverslagen 2012-2013 over subsidiariteit en evenredigheid (1),

—

gezien zijn resolutie van 4 februari 2014 over gezonde EU-regelgeving en subsidiariteit en evenredigheid — negentiende verslag „De wetgeving verbeteren” 2011 (2),

—

gezien zijn resolutie van 13 september 2012 over het achttiende verslag getiteld „De wetgeving verbeteren” — Toepassing van het subsidiariteitsbeginsel en het evenredigheidsbeginsel (2010) (3),

—

gezien zijn resolutie van 14 september 2011 over betere wetgeving, subsidiariteit en proportionaliteit en slimme regelgeving (4),

—

gezien de samenwerkingsovereenkomst van 5 februari 2014 tussen het Parlement en het Comité van de Regio's,

—

gezien het jaarverslag 2014 van de Commissie over subsidiariteit en evenredigheid (COM(2015)0315),

—

gezien het jaar verslag van het Comité van de Regio's 2014 over subsidiariteit,

—

gezien de halfjaarlijkse verslagen van COSAC van 19 juni 2014, 14 november 2014, 6 mei 2015, en 4 november 2015 over de ontwikkelingen in de Europese Unie van de procedures en praktijken in verband met parlementaire controle,

—

gezien artikel 52 en artikel 132 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie juridische zaken en het advies van de Commissie constitutionele zaken (A8-0114/2017),

A.

overwegende dat de Commissie in 2014 21 gemotiveerde adviezen heeft ontvangen inzake 15 van haar wetgevingsvoorstellen, en dat zij in totaal 506 reacties heeft ontvangen waaronder die in het kader van de politieke dialoog;

B.

overwegende dat in 2014 drie nationale volksvertegenwoordigingen (de Deense Folketing, de Nederlandse Tweede Kamer en het Britse House of Lords) verslagen hebben uitgebracht met gedetailleerde voorstellen over hoe de rol van de nationale parlementen in het besluitvormingsproces kon worden versterkt;

C.

overwegende dat het Europees Parlement en het Comité van de Regio's zich in hun samenwerkingsovereenkomst van 5 februari 2014 beide tot versterking van de legitimering van de Europese Unie hebben verbonden;

D.

overwegende dat de Commissie op 19 mei 2015 een pakket maatregelen inzake betere regelgeving met nieuwe geïntegreerde richtsnoeren inzake betere regelgeving heeft aangenomen, inclusief bijgewerkte richtsnoeren voor het beoordelen van subsidiariteit en evenredigheid in de context van effectbeoordelingen voor nieuwe initiatieven;

E.

overwegende dat de afdeling Effectbeoordeling van het Europees Parlement in 2014 31 eerste analyses, twee gedetailleerde analyses en drie vervangende of aanvullende effectbeoordelingen op die van de Commissie heeft afgewerkt, en een effectbeoordeling op amendementen;

F.

overwegende dat in de wetgeving van de Unie gedelegeerde bevoegdheden worden toegekend waar flexibiliteit en efficiëntie zijn geboden die de gewone wetgevingsprocedure niet kan bieden; overwegende dat uitvaardiging van regels die voor het te regelen onderwerp essentieel zijn, aan de wetgevers blijft voorbehouden;

G.

overwegende dat subsidiariteit en evenredigheid ook zeer belangrijke overwegingen zijn bij evaluaties achteraf, waarbij wordt onderzocht of het EU-optreden daadwerkelijk voor de beoogde resultaten in termen van efficiëntie, doeltreffendheid, coherentie, relevantie en Europese meerwaarde zorgt;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

—

gezien zijn resolutie van 26 mei 2016 over virtuele valuta (1),

—

gezien zijn resolutie van 15 september 2016 over toegang tot financiering voor kmo's en vergroting van de financieringsdiversiteit voor kmo's in een kapitaalmarktunie (2),

—

gezien zijn resolutie van 22 november 2016 over het Groenboek over financiële diensten voor consumenten (3),

—

gezien het verslag van de Commissie van 14 september 2016, getiteld „Kapitaalmarktenunie — Versnellen van de hervorming” (COM(2016)0601),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie van 3 mei 2016 getiteld „Crowdfunding in de EU-kapitaalmarktenunie” (SWD(2016)0154),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 10 januari 2017, getiteld „Bouwen aan een Europese data-economie” (COM(2017)0009),

—

gezien het verslag van de Europese toezichthoudende autoriteiten van 16 december 2016 over de automatisering in financieel advies,

—

gezien de discussienota van de Europese toezichthoudende autoriteiten van 19 december 2016 over het gebruik van big data door financiële instellingen (JC 2016 86),

—

gezien het advies van de Europese Bankautoriteit van 26 februari 2015 over op kredietverstrekking gebaseerde crowdfunding (EBA/Op/2015/03),

—

gezien de discussienota van de Europese Bankautoriteit van 4 mei 2016 over het innovatieve gebruik van consumentengegevens door financiële instellingen (EBA/DP/2016/01),

—

gezien het advies van de Europese Autoriteit voor effecten en markten van 18 december 2014 over op investeringen gebaseerde crowdfunding (ESMA/2014/1378),

—

gezien het verslag van de Europese Autoriteit voor effecten en markten van 7 januari 2017 over de toepassing van de „distributed ledger”-technologie op de effectenmarkten,

—

gezien het verslag van het gezamenlijke comité van de Europese toezichthoudende autoriteiten van 7 september 2016 over de risico's en kwetsbaarheden van het financiële systeem van de EU,

—

gezien het risicodashbord van de Europese Bankautoriteit gebaseerd op gegevens van het derde kwartaal van 2016,

—

gezien het risicodashbord van de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (Eiopa) van maart 2016,

—

gezien het vijfde consumententrendrapport van de Eiopa van 16 december 2016 (EIOPA-BoS-16-239),

—

gezien het risicodashbord van de Europese Autoriteit voor effecten en markten van het vierde kwartaal van 2016,

—

gezien Occasional Paper nr. 172 van de ECB van april 2016, getiteld „Distributed ledger technologies in securities post-trading: Revolution or evolution?”,

—

gezien het verslag van het Comité betalingen en verrekeningen van februari 2017, getiteld „Distributed ledger technology in payment, clearing and settlement: An analytical framework”,

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie economische en monetaire zaken en het advies van de Commissie interne markt en consumentenbescherming (A8-0176/2017),

A.

overwegende dat onder fintech financiering moet worden verstaan die mogelijk wordt gemaakt door of wordt verstrekt door middel van nieuwe technologieën, met een effect op de gehele financiële sector in al zijn onderdelen, van het bank- en verzekeringswezen tot pensioenfondsen, beleggingsadvies, betalingsdiensten en marktinfrastructuur;

B.

overwegende dat financiële diensten altijd op technologie hebben vertrouwd en in overeenstemming met de technologische innovatie zijn geëvolueerd;

C.

overwegende dat iedere actor fintech kan zijn, ongeacht het soort rechtspersoon; overwegende dat de waardeketen van financiële diensten in toenemende mate alternatieve actoren omvat, zoals start-ups of technologiereuzen (tech giants); overwegende dat deze term dus een breed scala aan bedrijven en diensten omvat die sterk van elkaar afwijken, verschillende uitdagingen met zich brengen en andere regels vereisen;