11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/1

—

gezien de mededeling van 14 juni 2010 van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's inzake een Actieplan inzake toepassingen van het wereldwijd satellietnavigatiesysteem (GNSS) (COM(2010)0308),

—

gezien de conclusies van de Raad van 1 oktober 2010 inzake dat actieplan (14146/2010),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 6 oktober 2010 aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's over het Europa 2020-vlaggeschipinitiatief: Innovatie-Unie (COM(2010)0546),

—

gezien het verslag van de Commissie van 18 januari 2011 aan het Europees Parlement en de Raad over de tussentijdse evaluatie van de Europese programma's voor radionavigatie per satelliet (COM(2011)0005), waarin wordt opgemerkt dat er aanzienlijke middelen nodig zijn om de infrastructuur voor radiosatellietnavigatie te voltooien,

—

gezien Verordening (EG) nr. 683/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende de voortzetting van de uitvoering van de Europese programma’s voor navigatie per satelliet (Egnos en Galileo) (1),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1321/2004 van de Raad van 12 juli 2004 inzake de beheersstructuren van de Europese programma's voor radionavigatie per satelliet (2),

—

gezien het Groenboek van de Commissie van 8 december 2006 betreffende satellietnavigatietoepassingen (COM(2006)0769),

—

gezien Verordening (EU) nr. 912/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2010 tot oprichting van het Europese GNSS-Agentschap, tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1321/2004 van de Raad inzake de beheersstructuren van de Europese programma’s voor radionavigatie per satelliet en tot wijziging van Verordening (EG) nr. 683/2008 van het Europees Parlement en de Raad (3),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 29 januari 2004 over de mededeling van de Commissie aan het Parlement en de Raad over de voortgang van het programma Galileo (4),

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie vervoer en toerisme en het advies van de Commissie industrie, onderzoek en energie(A7-0084/2011),

A.

overwegende dat GNSS-toepassingen thans een centraal en onmisbaar element vormen in elke vorm van vervoer en overwegende dat de efficiënte en doelmatige toepassing ervan het vervoer veiliger, milieuvriendelijker en zuiniger maakt,

B.

overwegende dat vervoerstoepassingen verantwoordelijk zijn voor 20 % van het volume en voor 44 % van de waarde van alle GNSS-toepassingen en dat veiligheidsoperaties - die meestal met het vervoer samenhangen - verantwoordelijk zijn voor nog eens 5 %,

C.

overwegende dat de Europese Unie niet voor onbeperkte duur afhankelijk kan blijven van een basisinfrastructuur voor de werking van GNSS die berust op systemen die aanvankelijk door andere landen voor andere doeleinden werden ontwikkeld,

D.

overwegende dat EGNOS een autonoom systeem is ter aanvulling op GPS, dat van de GPS-signalen afhankelijk is om berekeningen en correcties te kunnen uitvoeren; overwegende dat er geen volledig onafhankelijk GNSS zal zijn totdat Galileo is uitgevoerd,

E.

overwegende dat het EGNOS-systeem van Europa ontworpen is om te kunnen voldoen aan de grote en gevarieerde huidige en toekomstige vraag van de industrie in Europa en de wereld, bijvoorbeeld op het gebied van transport, veiligheid en traceerbaarheid, overeenkomstig de doelstellingen van het proactievere nieuwe Europese industriebeleid, en overwegende dat dit systeem ook compatibel met GPS is en aanmerkelijk nauwkeuriger dan het Galileosysteem,

F.

overwegende dat de commerciële vervoerstoepassingen van GNSS en Galileo een groeiende wereldwijde markt vertegenwoordigen, die zoveel mogelijk moet worden aangeboord in het belang van de Europese industrie en ten einde meer gekwalificeerde werkgelegenheid te creëren,

G.

overwegende dat GNSS een essentiële rol zal vervullen bij de ondersteuning en bevordering van het gebruik van Intelligente Vervoerssystemen (ITS),

H.

overwegende dat de ontwikkeling van GNSS-toepassingen en -diensten van essentieel belang is, wil gewaarborgd zijn dat de investeringen in infrastructuur die GALILEO meebrengt, ten volle worden geëxploiteerd en dat de volledige capaciteit van het GALILEO-systeem wordt benut,

I.

overwegende dat investeringen in deze sector gevolgen hebben voor alle beleidsvormen van de EU en dat de uitbreiding en toepassing ervan rechtstreeks van invloed zal zijn op de verwezenlijking van de Europa 2020-strategie en de ontwikkeling van het potentieel van de Europese markt voor GNSS-toepassingen en diensten, ten einde banen te creëren en het Europese concurrentievermogen te stimuleren,

J.

overwegende dat het GNSS- en het Galileo-project een aanzienlijke toegevoegde waarde voor het Europese industriebeleid meebrengen en dat het belangrijk is om het welslagen ervan te waarborgen,

1.

is ingenomen met de mededeling van de Commissie over een actieplan voor de toepassingen van Wereldwijde Satellietnavigatiesystemen (GNSS) en de daarin voorgestelde reeks van specifieke sectorale, regelgevende en horizontale acties;

2.

is het met de Commissie erover eens dat het voorgenomen actieplan op dit tijdstip de beste optie is om een verdere impuls te geven aan de ontwikkeling en toepassing van EGNOS en Galileo, met name op transportgebied; onderstreept dat satellietnavigatiesystemen interoperabiliteit tussen verschillende systemen (waaronder ook conventionele) zouden moeten inhouden, en daarnaast intermodaal gebruik ten behoeve van zowel passagiers- als vrachtvervoersdiensten zouden moeten omvatten;

3.

merkt op dat van de vijftien sectorspecifieke voorstellen in het actieplan negen rechtstreeks verband houden met het transport en dat de meeste andere ook nodig zijn ter ondersteuning van voor het transport relevante toepassingen;

4.

verzoekt de Commissie te zorgen voor onverwijlde certificering van EGNOS voor de burgerluchtvaart door de bevoegde autoriteiten;

5.

is het ermee eens dat acties ter bevordering van het gebruik van EGNOS in de burgerluchtvaart een strategische vereiste zijn voor de totstandkoming van SESAR (Single European Sky ATM Research), vooral wat betreft de toepassing ervan bij landingsprocedures en op kleine luchthavens;

6.

betreurt het dat op dit tijdstip nog niet het gehele gebied van de Europese Unie door EGNOS wordt gedekt en dringt erop aan om dit systeem met grote urgentie uit te breiden tot zuidelijk, oostelijk en zuidoostelijk Europa, zodat het systeem in heel Europa in elke vervoerssector kan worden gebruikt; en acht het van groot belang om de reikwijdte ervan uit te breiden tot de MEDA-landen en tot het Midden-Oosten en Afrika;

7.

onderstreept hoe belangrijk GNSS is voor de ontwikkeling van Intelligente Vervoerssystemen (ITS); herinnert eraan dat ITS efficiëntere, schonere en veiligere vervoersoplossingen kan bieden, en dat voor een correcte toepassing van een aantal ITS-diensten goed functionerende GNSS nodig zijn;

8.

ondersteunt het standpunt dat EGNOS een belangrijke bijdrage kan leveren aan het beheer van het wegverkeer en dat er een bewustmakingscampagne in die sector moet worden gevoerd om beter gebruik te maken van de kansen die dit biedt bij het ophalen van tolgelden, eCall, het online boeken van veilige parkeergelegenheid voor vrachtwagens en naspeuring in real time, waardoor een bijdrage kan worden geleverd aan een veiliger en milieuvriendelijker wegtransport;

9.

dringt er daarom bij de Commissie op aan om de nodige regelgevende voorstellen in te dienen om GNSS in staat te stellen zijn toegevoegde waarde te leveren aan de veiligheid van alle vormen van vervoer, met name het wegverkeer, en bij te dragen tot een doelmatiger vervoer van goederen;

10.

dringt er bij de Commissie op aan de industriële samenwerking met derde landen op te voeren, ten einde de ontwikkeling en de compatibiliteit van EGNOS- en Galileo-diensten en -toepassingen te bevorderen;

11.

is het erover eens dat de Commissie een zorgvuldige evaluatie moet verrichten van de noodzaak tot wijziging van de bestaande wetgeving inzake digitale tachograven, om ervoor te zorgen dat op correcte wijze gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden die GNSS biedt voor het verzamelen van informatie over positie en snelheid van voertuigen;

12.

is het erover eens dat GNSS een belangrijk bijdrage kan leveren tot grotere veiligheid en doelmatigheid in de scheepvaart en dat de Commissie stappen moet doen om een grotere bewustwording te bewerkstelligen van de mogelijke toepassingen van GNSS in de zeevaart en de binnenvaart en om op EGNOS gebaseerde toepassingen te doen aanvaarden op het niveau van de IMO en de ICAO;

13.

schaart zich achter het voornemen van de Commissie om bewustwordingscampagnes onder de verschillende belanghebbenden te houden, zodat de Europese industrie voldoende vertrouwen krijgt om te investeren in het commerciële potentieel van de satellietnavigatieprojecten van de EU;

14.

verzoekt de Commissie de in het actieplan genoemde uitgebreide maatregelen voor bewustmakingscampagnes op efficiënte wijze uit te voeren, ten einde in Europa tot een uitvoerig gebruik van EGNOS op alle toepassingsgebieden te komen en aldus meer complexe benaderingen te waarborgen;

15.

dringt er bij de Commissie op aan om, in het kader van de begrotingsprocedure en de toekomstige meerjarige financiële kaders, voorstellen te doen om een toereikend niveau van financiering te garanderen voor onderzoek en ontwikkeling op het gebied van GNSS, en ook voor de tenuitvoerlegging van de resultaten daarvan; onderstreept dat er toch al weinig EU-middelen voor de transportsector beschikbaar zijn, en dat extra middelen voor GNSS dan ook niet tot gevolg mogen hebben dat er in andere prioriteiten op het gebied van het gemeenschappelijk vervoerbeleid wordt gesneden; herhaalt zijn verzoek aan de Commissie om specifiek voor dit project, maar ook voor vergelijkbare projecten zoals de TEN-T, een meerjarig financieringsvoorstel voor te leggen voor een langere termijn dan de zeven jaar van de financiële vooruitzichten, ten einde tot een stabiel en betrouwbaar financieel kader te komen voor Europese projecten die een ambitieuzer karakter hebben dan nu het geval is;

16.

verzoekt de Commissie de mogelijkheid te overwegen om de inkomsten uit commerciële Galileo-activiteiten in de EU-begroting op te nemen;

17.

verzoekt de Commissie het Parlement mee te delen hoe de jaarlijkse onderhoudskosten, die op 800 miljoen EUR worden geraamd, zullen worden bekostigd als Galileo operationeel is geworden;

18.

roept de Commissie op een breed opgezette financieringsstrategie te ontwikkelen die in aanvulling op adequate bijdragen van de EU en de lidstaten bijvoorbeeld gecoördineerde belastingprikkels, vereenvoudigde procedures voor het aanvragen van subsidie en regelingen voor het sluizen van risicodragend kapitaal naar het MKB en het vergemakkelijken van de ontwikkeling en marketing van EGNOS- en Galileo-toepassingen omvatten, en wel in samenwerking met de Europese Investeringsbank en het Europees Investeringsfonds;

19.

verzoekt de Commissie te waarborgen dat de 100 miljoen EUR aan betalingskredieten voor onderzoek die wellicht niet zullen worden uitgegeven in het kader van het Zevende kaderprogramma, beschikbaar worden gesteld voor de ontwikkeling van GNSS-toepassingen;

20.

verzoekt de Commissie om te onderzoeken hoe vereenvoudigde procedures zouden kunnen bijdragen tot een efficiëntere en transparante uitbetaling van deze middelen ter ondersteuning van het onderzoek op het gebied van met GNSS ondersteund transport voor allen, met bijzondere aandacht voor het MKB;

21.

verzoekt de Commissie de toegang van het MKB tot Europese subsidie te vergemakkelijken om innovatie rondom GNSS-toepassingen te stimuleren, met name in het kader van het zevende en het achtste kaderprogramma voor O&O;

22.

dringt er bij de Commissie op aan na te gaan welke vragen er bij het gebruik van GNSS-toepassingen en -diensten met betrekking tot de bescherming van de privacy kunnen rijzen, en alles in het werk te stellen om hierop een antwoord te geven;

23.

neemt kennis van de behoefte die er bestaat aan investeringen in onderzoek naar GNSS-specifieke toepassingen en diensten – met bijzondere aandacht voor de specifieke behoeften van gehandicapten, hetgeen van cruciaal belang is voor een juiste voorbereiding en gebruikmaking van GNSS diensten;

24.

verzoekt de Commissie daarom tevens steun te bieden aan initiatieven ter ontwikkeling van sectorspecifieke dienstencentra, met name voor de zeevaart;

25.

betreurt het feit dat het tekort aan middelen voor onderzoek en innovatie op het gebied van toepassingen op basis van EGNOS en Galileo een rem vormt voor de technologische vooruitgang en de groei van de industriële capaciteit in de Europese Unie en een vanuit ecologisch opzicht effectieve tenuitvoerlegging en dringt er dan ook bij de Commissie op aan regelingen in te voeren waarmee kleine en middelgrote ondernemingen gemakkelijker toegang krijgen tot subsidies;

26.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/5

—

gezien zijn besluit van 20 oktober 2010 over de herziening van de kaderovereenkomst over de betrekkingen tussen het Europees Parlement en de Commissie (1) ("de kaderovereenkomst"),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 17 juni 2010 over de luchtvervoersovereenkomst tussen de EU en de VS (2),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 5 mei 2010 over de opening van onderhandelingen over overeenkomsten inzake persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) met de Verenigde Staten, Australië en Canada (3),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 25 april 2007 over de totstandbrenging van een gemeenschappelijke Europese luchtvaartruimte (4),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 14 maart 2007 over de sluiting van de overeenkomst inzake luchtvervoer tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten enerzijds en de Verenigde Staten van Amerika anderzijds (5),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 17 januari 2006 over de ontwikkeling van de agenda voor het externe luchtvaartbeleid van de Gemeenschap (6),

—

gezien de mededeling van de Commissie "Ontwikkeling van de agenda voor het externe luchtvaartbeleid van de Gemeenschap" (COM(2005)0079),

—

gelet op het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 218,

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie vervoer en toerisme (A7–0079/2011),

A.

overwegende dat het Parlement, tot de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, slechts werd geraadpleegd over de sluiting van internationale luchtvaartovereenkomsten,

B.

overwegende dat nu de goedkeuring van het Parlement vereist is voor overeenkomsten op gebieden waarop de gewone wetgevingsprocedure van toepassing is,

C.

overwegende dat het Parlement, bij onderhandelingen van de Commissie over overeenkomsten tussen de Unie en derde landen of internationale organisaties, "in alle stadia van de onderhandelingen onverwijld en ten volle geïnformeerd moet worden" (7),

D.

overwegende dat de kaderovereenkomst moet waarborgen dat de instellingen hun voorrechten en bevoegdheden zo doeltreffend en transparant mogelijk uitoefenen,

E.

overwegende dat de Commissie zich er in de kaderovereenkomst toe heeft verplicht het beginsel van gelijke behandeling van het Parlement en de Raad toe te passen met betrekking tot wetgevings- en begrotingsaangelegenheden, vooral wat betreft de toegang tot vergaderingen en de beschikbaarstelling van bijdragen of andere informatie,

1.

is van oordeel dat allesomvattende luchtvaartovereenkomsten met buurlanden of belangrijke partners wereldwijd aanzienlijke voordelen kunnen opleveren voor passagiers, goederenvervoerders en luchtvaartmaatschappijen, zowel op het gebied van markttoegang als de harmonisering van de regelgeving teneinde eerlijke concurrentie te bevorderen, ook met betrekking tot overheidssubsidies en sociale en milieunormen;

2.

erkent dat horizontale overeenkomsten, waarmee bestaande bilaterale overeenkomsten in overeenstemming worden gebracht met het EU-recht, noodzakelijk zijn om de rechtszekerheid te waarborgen, en aanvullende voordelen bieden wat betreft vereenvoudiging en de garantie dat alle luchtvaartmaatschappijen in de Unie dezelfde rechten genieten;

3.

wijst erop dat vlucht- en luchtveiligheidsnormen voor vliegpassagiers, bemanning en de luchtvaart in het algemeen van cruciaal belang zijn en ondersteunt bijgevolg het sluiten van overeenkomsten inzake de luchtvaartveiligheid met landen die een grote vliegtuigindustrie hebben, gezien de kostenbesparing en de consistent hoge normen die kunnen worden bereikt door de overlapping van evaluaties, testen en controles tot een minimum te beperken;

4.

betreurt dat de Raad de Commissie nog een onderhandelingsmandaat moet verlenen voor een allesomvattende luchtvaartovereenkomst met belangrijke handelspartners als de Volksrepubliek China en India; is van oordeel dat deze tekortkoming de belangen van de Unie steeds meer schaadt, vooral gezien de snelle groei van deze economieën;

5.

wijst erop dat belangrijke landen als Japan en de Russische Federatie niet voorkomen op de meest recente lijst van de Commissie met lopende onderhandelingen over luchtvaartovereenkomsten;

6.

uit zijn bezorgdheid over de onopgeloste kwestie van het vliegen over Siberië; verzoekt de Commissie om alle nodige stappen te ondernemen om concurrentievervalsing tussen luchtvaartmaatschappijen in de EU te voorkomen, en om deze kwestie ook aan te kaarten in het kader van de onderhandelingen over toetreding van Rusland tot de WTO;

7.

benadrukt dat bij alle onderhandelingen moet worden beoordeeld of de voordelen van een vroege sluiting van een overeenkomst opwegen tegen een latere sluiting met een ambitieuzer resultaat;

8.

wijst erop dat het Parlement bij de evaluatie van allesomvattende overeenkomsten die het ter goedkeuring worden voorgelegd zal streven naar de toepassing van een consistent stelsel van normen; benadrukt dat het Parlement er bij de evaluatie met name op zal letten in hoeverre: beperkingen ten aanzien van markttoegang en investeringsmogelijkheden op een evenwichtige manier worden versoepeld; stimulansen worden geboden voor de handhaving en verbetering van sociale en milieunormen; voor passende waarborgen wordt gezorgd ten aanzien van gegevensbescherming en de persoonlijke levenssfeer; veiligheidsnormen wederzijds worden erkend; en een hoog niveau van passagiersrechten wordt verzekerd;

9.

is van oordeel dat er dringend behoefte is aan wereldwijde normen voor gegevensbescherming en de persoonlijke levenssfeer, en dat de criteria die het Europees Parlement heeft vastgesteld in zijn resolutie van 5 mei 2010 een passend model bieden voor een dergelijke overeenkomst; wijst erop dat de Europese Unie bij de ontwikkeling van zulke internationale normen een voortrekkersrol zou moeten spelen;

10.

wijst erop dat de luchtvaartsector een steeds grotere rol speelt in de opwarming van de aarde, en is van mening dat in de overeenkomsten moet worden vastgelegd dat er in het kader van de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie zal worden samengewerkt om de uitstoot van vliegtuigen te verminderen, en dat er zal worden gestreefd naar meer technische samenwerking op het gebied van klimaatwetenschap (CO2- en andere klimaatrelevante emissies in de atmosfeer), onderzoek, technologische ontwikkeling en brandstofefficiëntie;

11.

benadrukt dat diverse aspecten van de luchtvaartregelgeving, waaronder geluids- en nachtvluchtbeperkingen, lokaal moeten worden geregeld, met volledige eerbiediging van het grondbeginsel van eerlijke concurrentie en het subsidiariteitsbeginsel; verzoekt de Commissie deze kwesties op Europees niveau te coördineren, rekening houdend met de nationale wetgeving van de lidstaten alsook met het beginsel van de "evenwichtige aanpak" zoals gedefinieerd door de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie;

12.

verzoekt de Commissie de luchtvaartovereenkomsten te gebruiken voor een betere naleving van de relevante internationale wetgeving inzake sociale rechten, in het bijzonder de arbeidsnormen die zijn vastgelegd in de fundamentele overeenkomsten van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO 1930-1999), de OESO-richtsnoeren voor multinationale ondernemingen (1976, herzien in 2000) en het Verdrag van Rome van 1980 inzake recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst;

13.

merkt op dat in het geval van veiligheidsovereenkomsten onder meer de volgende criteria gelden: volledige wederzijdse erkenning van certificeringspraktijken en -procedures; de uitwisseling van veiligheidsgegevens; gezamenlijke inspecties; nauwere internationale samenwerking op regelgevingsgebied; en raadplegingen op technisch niveau teneinde kwesties op te lossen voordat het mechanisme voor geschillenbeslechting moet worden ingeschakeld;

14.

benadrukt dat het Parlement de procedure vanaf het begin moet volgen voordat het kan beslissen of het aan het eind van de onderhandelingen zijn goedkeuring verleent; meent dat het ook in het belang van de andere instellingen is dat eventuele bezwaren van het Parlement die zwaar genoeg wegen om zijn goedkeuring in de weg te staan, in een vroeg stadium worden vastgesteld en besproken;

15.

herinnert eraan dat de Commissie op grond van de kaderovereenkomst van 2005 al verplicht was het Parlement in een vroeg stadium duidelijke informatie te verschaffen over de voorbereiding, het verloop en de sluiting van internationale onderhandelingen; stelt vast dat er in de herziene kaderovereenkomst van oktober 2010 met name op wordt gewezen dat het Europees Parlement vanaf het begin regelmatig, volledig en zo nodig op basis van vertrouwelijkheid over alle fasen van het onderhandelingsproces moet worden ingelicht;

16.

verwacht van de Commissie dat zij, wanneer zij voornemens is onderhandelingen voor te stellen over de sluiting of wijziging van internationale luchtvaartovereenkomsten, haar bevoegde commissie daarover informeert, en voorziet van de ontwerponderhandelingsrichtsnoeren, ontwerponderhandelingsteksten, te paraferen documenten en andere belangrijke documenten en gegevens; verwacht dat de rol van het Parlement met betrekking tot eventuele aanvullende wijzigingen van internationale luchtvaartovereenkomsten uitdrukkelijk in de overeenkomst zal worden vermeld;

17.

wijst erop dat de bovengenoemde gegevens overeenkomstig punt 24 van het kaderakkoord op zodanige wijze aan het Parlement moeten worden verstrekt dat het in voorkomend geval advies kan uitbrengen; verzoekt de Commissie met klem om het Parlement mee te delen op welke wijze er rekening is gehouden met zijn adviezen;

18.

erkent dat het Parlement, wanneer het gevoelige informatie ontvangt over lopende onderhandelingen, de plicht heeft hier vertrouwelijk mee om te gaan;

19.

merkt op dat in het Reglement van het Parlement is bepaald dat de plenaire vergadering "op basis van een verslag van zijn bevoegde commissie […] aanbevelingen [kan] aannemen met het verzoek deze vóór de sluiting van de betreffende internationale overeenkomst op te volgen" (artikel 90, lid 4);

20.

erkent dat gemengde comités in luchtvaartovereenkomsten vaak een belangrijke rol krijgen toebedeeld, met name wat de harmonisering van de regelgeving betreft; gaat ermee akkoord dat dit in veel gevallen een flexibeler en doeltreffender manier van besluitvorming is dan wanneer ernaar wordt gestreefd dergelijke punten in de overeenkomst zelf op te nemen; onderstreept echter dat het van essentieel belang is dat het Parlement volledig en tijdig wordt geïnformeerd over de werkzaamheden van de verschillende gemengde comités;

21.

verzoekt de Commissie om, met het oog op een adequate informatievoorziening, het Parlement regelmatig en ten minste eens in de drie jaar een verslag voor te leggen waarin de zwakke en sterke kanten van lopende overeenkomsten worden geanalyseerd; wijst erop dat het Parlement toekomstige overeenkomsten aan de hand van dergelijke verslagen beter zou kunnen beoordelen;

22.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/9

—

gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie (EU-Verdrag) en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), in het bijzonder de artikelen met betrekking tot onderzoek,

—

gezien Besluit nr. 1982/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 betreffende het zevende kaderprogramma van de Europese Gemeenschap (sinds het Verdrag van Lissabon de Europese Unie) voor activiteiten op het gebied van onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie (2007-2013) (1),

—

gezien met name artikel 7 van het bovengenoemde besluit betreffende de voortgangscontrole, evaluatie en toetsing van het zevende kaderprogramma,

—

gezien artikel 182, lid 2 van het VWEU betreffende de aanpassing of aanvulling van het kaderprogramma naar gelang van de ontwikkeling van de situatie,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 9 februari 2011 met als titel "Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's betreffende het antwoord op het verslag van de groep deskundigen inzake de tussentijdse evaluatie van het zevende kaderprogramma voor onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie en op het verslag van de groep deskundigen inzake de tussentijdse evaluatie van de financieringsfaciliteit met risicodeling" (COM(2011)0052),

—

gezien de conclusies betreffende de tussentijdse evaluatie van het zevende kaderprogramma voor onderzoek (KP7), met inbegrip van de financieringsfaciliteit met risicodeling, van de 3074ste zitting van de Raad Concurrentievermogen (Interne markt, Industrie, Onderzoek en Ruimte) van de Europese Unie van 9 maart 2011,

—

gezien het eindverslag van de groep van deskundigen "Tussentijdse evaluatie van het zevende kaderprogramma" d.d. 12 november 2010,

—

gezien zijn resolutie van 11 november 2010 inzake het vereenvoudigen van de tenuitvoerlegging van de kaderprogramma's voor onderzoek (2),

—

gezien het rapport van de groep van deskundigen "Evaluatie van de zesde kaderprogramma's onderzoek en technologische ontwikkeling 2002-2006" van februari 2009,

—

gezien het rapport van het comité van deskundigen "Naar een organisatie voor grensverleggend onderzoek van wereldklasse - Evaluatie van de structuren en mechanismen van de Europese Onderzoeksraad" van 23 juli 2009,

—

gezien het rapport van de groep van onafhankelijke deskundigen "Tussentijdse evaluatie van de risicodelende financieringsfaciliteit (RSFF)" van 31 juli 2010,

—

gezien het rapport van het comité van deskundigen "Eerste tussentijdse evaluatie van de gemeenschappelijke onderneming voor het innovatieve geneesmiddeleninitiatief" van 20 december 2010,

—

gezien het rapport van het comité van deskundigen "Eerste tussentijdse evaluatie van de gezamenlijke technologie-initiatieven ARTEMIS en ENIAC" van 30 juli 2010,

—

gezien het rapport van het onafhankelijk panel "Interim Evaluation of the Ambient Assisted Living Joint Programme" van december 2010,

—

gezien het advies dat het Comité van de Regio's op zijn plenaire bijeenkomst van 27 en 28 januari 2011 heeft aangenomen inzake de vereenvoudiging van de tenuitvoerlegging van de kaderprogramma's voor onderzoek,

—

gezien zijn resolutie van 20 mei 2010 over de totstandbrenging van synergieën tussen voor onderzoek en innovatie bestemde fondsen in Verordening (EG) nr. 1080/2006 betreffende het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en het zevende kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling in steden en regio's alsmede in de lidstaten en de Unie (3),

—

gezien speciaal verslag nr. 9/2007 van de Europese Rekenkamer van 22 november 2007 over "De evaluatie van de Europese kaderprogramma's voor onderzoek en technologische ontwikkeling (OTO): kan de aanpak van de Commissie worden verbeterd?",

—

gezien speciaal verslag nr. 8/2009 van de Europese Rekenkamer betreffende topnetwerken en geïntegreerde projecten in het communautaire onderzoeksbeleid,

—

gezien speciaal verslag nr. 2/2010 van de Europese Rekenkamer betreffende de doeltreffendheid van steunregelingen, ontwerpstudies en de opbouw van nieuwe infrastructuren in het kader van het zesde kaderprogramma voor onderzoek,

—

gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité van 15 september 2010 over de "Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van des Regio’s: Vereenvoudigen van de tenuitvoerlegging van de kaderprogramma’s voor onderzoek",

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie industrie, onderzoek en energie en het advies van de Begrotingscommissie (A7-0160/2011),

A.

overwegende dat het zevende kaderprogramma van de Europese Gemeenschap voor onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie (KP7) het omvangrijkste researchondersteuningsinstrument ter wereld is en tevens het voornaamste onderzoeksbeleidsinstrument van de Europese Unie,

B.

overwegende dat ook rekening moet worden gehouden met de ontwikkelingen die het gevolg zijn van de tussentijdse herziening van het zevende kaderprogramma, gelet op de talloze veranderingen die zich hebben voorgedaan sinds de onderhandelingen welke daarover zijn gevoerd en sinds het programma in 2006 is aangenomen (nieuwe instellingen, nieuwe politieke organen, economische crisis), maar ook gezien de omvang van de financiële middelen die nog beschikbaar zijn totdat het programma verstrijkt,

C.

overwegende dat het Verdrag van Lissabon de totstandbrenging van de Europese onderzoeksruimte als een specifiek Europees beleidsinstrument introduceert,

D.

overwegende dat onderzoek en innovatie in de "Europa 2020-strategie" worden verheven tot kernelementen van een intelligente, duurzame en inclusieve groei,

E.

overwegende dat onderzoek een proces is waarbij economische kracht wordt omgezet in kennis, terwijl bij innovatie het omgekeerde gebeurt, namelijk kennis die wordt omgezet in economische kracht,

F.

overwegende dat de EU en haar lidstaten zich de middelen moeten verschaffen om gezamenlijk een antwoord te vinden op de belangrijke maatschappelijke, economische, ecologische, demografische en ethische uitdagingen waarmee de volkeren van Europa zich geconfronteerd zien, zoals de vergrijzing, de gezondheidszorg, de voedselvoorziening, duurzame ontwikkeling, de grote milieuproblemen, enz., en overwegende dat de daaruit voortkomende oplossingen de burgers ertoe moeten bewegen meer verantwoordelijkheid voor hun gedrag op zich te nemen,

G.

overwegende dat investeringen in OOI (onderzoek, ontwikkeling en innovatie) op de lange termijn de beste remedie vormen voor de huidige economische en financiële crisis, omdat de EU daarmee een entiteit kan worden die op kennisgebied moeiteloos kan wedijveren met de rest van de wereld,

H.

overwegende dat Europa moet concurreren met economische machten zoals China, India, Brazilië, Australië, de Verenigde Staten en Rusland, en dat ons vermogen om onze inspanningen, met name op onderzoekgebied, in EU- en lidstaatverband te bundelen en te coördineren in zeer hoge mate bepalend is voor ons economisch concurrentievermogen, en dus ook voor de mogelijkheid om onze sociale doelstellingen te financieren en onze verplichtingen ten aanzien van het welzijn van de Europese burgers en de bescherming van het milieu na te komen,

I.

overwegende dat de uitgaven voor O&O in Europa gering zijn in vergelijking met andere wereldmachten, hetgeen onder andere te wijten is aan een gebrek aan particuliere investeringen en innovatiegerichte randvoorwaarden; overwegende dat de aantrekkelijkheid van KP7 voor de industriële sector en het nut van research voor de economie derhalve niet ten volle tot hun recht kunnen komen; tevens overwegende dat er, afgezien van de te investeren bedragen, duidelijk behoefte bestaat aan een betere coördinatie en cofinanciering tussen de Unie, de lidstaten en de regio's, waarbij de specifieke kenmerken en ethische keuzen van de lidstaten volledig moeten worden gerespecteerd,

J.

overwegende dat er, wat overheidsinvesteringen in OOI betreft, slechts sprake is van een betrekkelijk bescheiden mate van Europese samenwerking,

K.

overwegende dat betere relaties tussen de academische, onderzoeks- en industriële wereld noodzakelijk zijn om de onderzoeksresultaten te kunnen omzetten in producten en diensten die economische groei genereren en de samenleving als geheel ten goede komen,

L.

overwegende dat KP7 naar dezelfde algemene beginselen moet worden ingericht als de Europese onderzoeksruimte (EOR),

M.

overwegende dat er van de 54,6 miljard euro in het programmabudget tijdens de eerste vier jaar (2007 tot 2010) voor 25,8 miljard euro aan kredieten zijn vastgelegd, d.w.z. gemiddeld 6,5 miljard per jaar, en dat er nog 28,8 miljard moet worden vastgelegd voor de laatste drie programmajaren (2011 tot en met 2013), d.w.z. gemiddeld 9,6 miljard per jaar,

N.

overwegende dat de jaren 2011 tot en met 2013 moeilijke jaren zijn die directe specifieke aandacht vergen voor factoren zoals concurrentievermogen en sociale cohesie, waarbij onderzoek en innovatie essentiële componenten zijn,

O.

overwegende dat de complexiteit van het administratieve beheer, de omvangrijke administratieve rompslomp, de bureaucratie, het gebrek aan transparantie, de inefficiëntie en het onnodige oponthoud die hiermee gepaard gaan voor KP7 nog steeds belangrijke handicaps zijn en ernstige hindernissen opwerpen waardoor onderzoekers, industrie en mkb ervan worden weerhouden aan het programma deel te nemen, en dat het forceren van een doorbraak in termen van vereenvoudiging een van de voornaamste prioriteiten dient te zijn,

P.

overwegende dat het streven om het percentage vrouwelijke onderzoekers dat bij KP7 is betrokken op te trekken tot 40 % een ambitieuze en terechte doelstelling is, en voorts overwegende dat het percentage vrouwelijke onderzoekers dat momenteel bij KP7-researchprojecten is betrokken zich op een teleurstellend laag niveau van 25,5 % bevindt,

1.

is ingenomen met de kwaliteit van de deskundigenrapporten inzake de tussentijdse evaluatie van KP7 en de risicodelende financieringsfaciliteit, welke betrekking hebben op de kwaliteit van de onderzoeksactiviteiten, de tenuitvoerlegging daarvan en de bereikte resultaten, en dit ondanks de globale definitie van de opdracht die aan de deskundigengroepen was gegeven; wijst er niettemin op dat de evaluatie geen volledig beeld gaf van de door de lidstaten en de Unie ontwikkelde activiteiten;

2.

begrijpt niet waarom de Commissie er tot 9 februari 2011 over heeft gedaan om haar mededeling bekend te maken, hoewel zij dat uiterlijk in 2010 had moeten doen, en betreurt het dat de mededeling van de Commissie duidelijk tekortschiet, gelet op de ernst van de bestaande problemen, met name de heersende economische crisissituatie, de bedragen die nog moeten worden vastgelegd in het kader van KP7, enz.;

3.

verzoekt de Commissie met name gevolg te geven aan de tien specifieke aanbevelingen van de deskundigengroep;

4.

benadrukt dat de conclusies van de tussentijdse evaluatie nog niet als definitief kunnen worden beschouwd, daar het grootste deel van de financiële middelen van KP7 nog niet is toegewezen, de inmiddels gestarte projecten nog lopen en andere uit hoofde van KP7 gefinancierde projecten zullen doorlopen tot na het einde van de programmaperiode;

5.

is van mening dat de met KP7 bereikte resultaten – in weerwil van het feit dat Europa nog steeds achterblijft bij de VS en zijn voorsprong op de opkomende economieën aan het kwijtraken is – laten zien dat er op het stuk van O&O in Europa sprake is van een Europese toegevoegde waarde; roept de Commissie er evenwel toe op meer werk te maken van de communicatie van de succesvolle resultaten naar de lidstaten, de wetenschappelijke wereld en de Europese burgers toe;

6.

betreurt dat er geen methode voorhanden is om te evalueren in hoeverre uit KP7 gefinancierde projecten de wetenschappelijke kennis hebben vooruitgeholpen;

7.

verzoekt de Commissie en de lidstaten hun inspanningen op communicatiegebied met betrekking tot KP7 op te voeren (onder meer door gebruikmaking van nieuwe technologieën zoals slimme onderzoeksinformatiediensten), de toegankelijkheid van informatie over participatie aan projecten te faciliteren, informatie te verstrekken over de komende uitdagingen op researchgebied en onderzoeksresultaten te verspreiden; steunt de initiatieven van de Commissie ter bevordering van open toegang tot de resultaten van met overheidsgeld gefinancierd onderzoek, voor zover zulks relevant en haalbaar is uit een oogpunt van intellectuele eigendomsrechten;

8.

is ingenomen met het hoge participatie- en kwaliteitsniveau dat bij de selectie van de projecten is bereikt; betreurt evenwel dat het succespercentage van de programmaprojecten over het algemeen nog steeds vrij beperkt is en het indienen van aanvragen niet stimuleert, met name van de zijde van mkb-bedrijven, die een belangrijke rol vervullen bij het omzetten van onderzoeksresultaten in producten en diensten; is van mening dat vereenvoudiging van de administratieve en financiële regels en het opzetten van projecten en procedures die beter aansluiten bij de behoeften van mkb-bedrijven in deze situatie verbetering zouden kunnen brengen;

9.

constateert dat het steeds verder toenemende aantal onderzoeksdoelstellingen en -thema's die KP7 bestrijkt en de verscheidenheid aan instrumenten de reikwijdte van KP7 hebben vergroot en ten koste zijn gegaan van zijn capaciteit om een specifiek Europees doel te helpen realiseren;

10.

stemt in met de uitbreiding van het specifieke programma "Samenwerking", dat gezien de bestaande wetenschappelijke en technologische uitdagingen nog steeds relevant is; wijst met name op de rol die dit programma vervult bij de ontwikkeling van een kritische massa aan OOI die op nationaal/regionaal niveau niet te bereiken valt, waarmee de Europese meerwaarde ervan wordt aangetoond; is van mening dat samenwerkingsgericht transnationaal onderzoek een prioriteit moet blijven; pleit voor implementatie van het "toekomstige en opkomende technologieën"-project en voor uitbreiding van het gebruik van "routekaarten" tot alle thematische gebieden; dringt aan op meer flexibiliteit bij de vaststelling van projectthema's, financieringsdrempels en -plafonds, waarbij een onderscheid moet worden gemaakt tussen grote en kleine projecten; onderstreept dat het lopende samenwerkingsprogramma te smal van opzet is en dat de thema's vaak te specifiek zijn om een antwoord te bieden op de zware maatschappelijke uitdagingen waarmee wij worden geconfronteerd; pleit ervoor in het volgende kaderprogramma ook projecten op te nemen met een breder thematisch bereik;

11.

wijst erop dat een bredere interdisciplinaire perspectiefstelling ook noodzakelijk is om de groeiende maatschappelijke problemen effectief te kunnen aanpakken; benadrukt dat sociale en geesteswetenschappen een cruciale rol spelen bij het vinden van antwoorden op de omvangrijke uitdagingen waarmee de EU wordt geconfronteerd; betreurt dat het zeer stringente en specifieke karakter van de in het kader van het samenwerkingsprogramma opgezette projecten in de sfeer van sociaaleconomische en geesteswetenschappen het bijzonder moeilijk maakt om op deze gebieden nieuwe en innovatiegerichte research uit te voeren;

12.

stelt voor het via KP7 ondersteunde onderzoek ter verwezenlijking van de doelstellingen van de EU 2020-strategie vooral te concentreren op het vinden van oplossingen voor de meest urgente uitdagingen van de EU binnen de sectoren die worden genoemd in het samenwerkingsprogramma van KP7, namelijk: gezondheid (met inbegrip van klinisch en preventief onderzoek en medische technologieën), voedsel en biotechnologie (met inbegrip van voedselveiligheid), ICT, nanowetenschappen en nanotechnologie, energie (met inbegrip van energie-efficiëntie, slimme netwerken, hernieuwbare energie, afvang en opslag van kooldioxide (CCS), het SET-plan en het gebruik van biogas), milieu (met inbegrip van klimaatverandering, water, bodem, bossen en wouden), duurzaam vervoer, sociaaleconomische wetenschappen en geesteswetenschappen, ruimte en veiligheid;

13.

pleit voor meer gezamenlijk onderzoek, bijvoorbeeld in de vorm van de activiteiten die worden gefinancierd in het kader van het specifieke programma "Samenwerking"; dringt aan op gebruikmaking van de mogelijkheid om kleinere en middelgrote projecten en partnerconsortia op te zetten die ruimte laten voor effectieve coördinatie, en waarbij wetenschappelijke topkwaliteit meer tot haar recht kan komen; onderstreept dat het gezamenlijk onderzoeksconcept het kernelement van het kaderprogramma moet blijven;

14.

is wat betreft het programma "Ideeën" ingenomen met de veelbelovende resultaten die zijn verkregen door de Europese Onderzoeksraad (ERC) en het feit dat zijn taak erin bestaat de zichtbaarheid en aantrekkelijkheid van het Europese onderzoek te vergroten; betreurt het gebrek aan zeggenschap en betrokkenheid van de particuliere sector bij de ERC; verzoekt de Commissie meer middelen uit te trekken voor de ERC (waardoor deze ook betere resultaten te zien kan geven), en de mogelijkheden te onderzoeken voor verdere verbetering van zijn structuren en mechanismen, o.a. door van de ERC een zelfstandige juridische entiteit met beslissingsbevoegdheid te maken die direct verantwoordelijk is voor zijn eigen wetenschappelijke strategie en administratief beheer, zodat hij ook als een model kan fungeren dat onafhankelijker kan optreden ten aanzien van andere financieringsorganen voor O&O en innovatie; is voorstander van meer transparantie bij de benoeming van de Wetenschappelijke Raad en bij de samenstelling van de toetsingspanels; pleit ervoor dat de ERC krachtige steun blijft bieden voor individuele wetenschappers die uitblinken in hun discipline; dringt er bij de ERC echter op aan ook te voorzien in de mogelijkheid tot ondersteuning van projecten in teamverband, met dien verstande dat dergelijke projecten tot stand moeten worden gebracht via processen van onderaf;

15.

spreekt in het kader van de programma "Mensen" zijn steun uit voor de Marie Curie-acties, die voor onderzoekers in hun carrière van grote waarde zijn, garanties bieden voor geïndividualiseerd bottom-up onderzoek binnen een zeer breed spectrum aan onderwerpen, de braindrain een halt toeroepen, en researchcarrières aantrekkelijker te maken voor veelbelovende jonge onderzoekers uit zowel Europa als derde landen; pleit er, gezien het relatief hoge aantal ingediende projecten, voor het Marie Curie-programma voor mobiliteit voort te zetten en daarvoor binnen KP7 meer middelen uit te trekken ter verdere vergroting van het mobiliteitspotentieel voor onderzoekers en promovendi (ook tussen de academische wereld en de particuliere sector dan wel tussen lidstaten onderling, bijvoorbeeld door de invoering van een systeem van researchvouchers waarbij onderzoekers hun onderzoeksubsidie naar elders kunnen meenemen; is niettemin van mening dat er binnen de Marie Curie-acties ook ruimte is voor stroomlijning van het aantal opgezette acties; betreurt dat de meeste binnen de EU uitgevoerde wetenschappelijke werkzaamheden nog steeds onder precaire arbeidsomstandigheden plaatsvinden;

16.

om in Europa meer personele middelen voor onderzoek te kunnen inzetten, moeten professionele loopbanen op dit gebied aantrekkelijker worden gemaakt door administratieve belemmeringen op te heffen en merites, opleidingsduur en werkervaring bij onderzoekscentra te erkennen; spoort de Commissie en de lidstaten er derhalve toe aan een gemeenschappelijk systeem in te voeren om de expertise en carrièremogelijkheden van onderzoekers te evalueren en de prestaties van universiteiten te kunnen beoordelen; wijst eens te meer op het belang van investeren in onderwijs, opleiding en ontwikkeling van vaardigheden en van complementering van de onderlinge relaties tussen onderwijs, onderzoek en innovatie;

17.

spreekt zijn bezorgdheid uit over het heterogene karakter van de doelstellingen van het programma "Capaciteiten" en de problemen die daaruit voortvloeien, in het bijzonder wat betreft internationale samenwerking en de resultaten die worden geboekt met betrekking tot de voornaamste researchinfrastructuren (in het kader van het ESFRI); is van mening dat de acties ten gunste van mkb-bedrijven en innovatiegerichte mkb'ers in een reële behoefte voorzien en verzoekt de Commissie deze acties en de daarvoor uitgetrokken middelen op zijn minst te handhaven, en tegelijkertijd maatregelen te treffen om de tenuitvoerlegging daarvan te verbeteren; is van mening dat de infrastructuurprojecten ERA-NET en ERA-NET+ en de initiatieven op basis van artikel 185 hun rol – het structureel vorm geven aan de Europese onderzoeksruimte (EOR) – naar behoren vervullen;

18.

erkent dat "gezamenlijke technologie-initiatieven" (GTI's) bevorderlijk zijn voor het concurrentievermogen van de Europese industrie; betreurt echter dat er zoveel wettelijke en administratieve obstakels (wat betreft rechtspersoonlijkheid, financiële regels en in sommige gevallen ook intellectueel eigendom) zijn waardoor een groot aantal belangrijke actoren op onderzoeksgebied en mkb-bedrijven ervoor kunnen terugschrikken aan de initiatieven deel te nemen; betreurt tevens het heterogene karakter van de desbetreffende bestuurlijke en juridische structuren en de hoge exploitatiekosten die aan het opzetten van GTI's verbonden zijn; roept de lidstaten ertoe op aan hun verplichtingen te voldoen van zodra zij met de cofinanciering van GTI’s hebben ingestemd; dringt er bij de Commissie op aan de regels en financieringspercentages voor vergelijkbare categorieën deelnemers bij alle GTI’s te harmoniseren volgens het KP7-model, ook wat betreft nationale cofinanciering; verlangt nauwer te worden betrokken bij het politieke toezicht op deze instrumenten, teneinde met name een adequaat evenwicht te garanderen wat betreft participatie en opgezette activiteiten; onderstreept dat deze initiatieven niet mogen leiden tot de uitbesteding van overheidssubsidiëring en binnen de wettelijke perken voor staatssteun en de preconcurrentie moeten blijven;

19.

verzoekt de Commissie het Parlement duidelijke en gedetailleerde informatie te verschaffen omtrent het functioneren van de GTI's, en voor elk GTI afzonderlijk aan te geven wat de juridische status ervan is, hoe het bestuur is samengesteld en welke activiteiten er worden ondernomen;

20.

beschouwt het als een gegevenheid dat er systematischer gebruik wordt gemaakt van al te open uitnodigingen tot het indienen van voorstellen (bottom-up-benadering) om de onderzoekscapaciteit op lange termijn veilig te stellen; benadrukt echter de noodzaak tot instandhouding van een evenwicht tussen de beide benaderingen (bottom-up en top-down), die elk in specifieke behoeften voorzien; benadrukt de noodzaak van overleg en samenwerking met onderzoekers, industrie en actoren uit het maatschappelijk middenveld bij het vaststellen van de onderzoeksagenda’s;

21.

gelet op met name de Europa 2020-strategie en de "slimme groei"-doelstelling moeten er gemeenschappelijke onderzoeksterreinen worden geselecteerd uit de gebieden die het meest veelbelovend zijn in termen van concrete toepassingen die vanuit ethisch oogpunt op een groot draagvlak kunnen rekenen; deze gebieden zouden onderdeel kunnen worden van een door de EU gefinancierd gemeenschappelijk onderzoeksplatform dat wordt ondersteund door een gemeenschappelijk netwerk voor gegevensuitwisseling, dat moet worden gezien als een substantieel element van prioritair belang;

22.

betreurt het feit dat de financiering van onderzoek in Europa nog steeds sterk gefragmenteerd is, in die zin dat de middelen afkomstig zijn uit meerdere bronnen in de lidstaten en de Gemeenschap verschillende prioriteiten, beoordelingscriteria, definities en procedures hanteert, wat leidt tot onnodige overlapping, verwarring, fouten en te weinig kritische massa; verzoekt de Commissie en de Raad de aspecten samenwerking en coördinatie tussen de verschillende EU- en nationale programma's bovenaan op de agenda te plaatsen; verzoekt de Commissie een analyse op te maken ter verbetering van de wisselwerking tussen Europese en nationale projecten, ook met het oog op de mogelijkheid tot coördinatie bij de formulering van uitnodigingen tot het indienen van voorstellen en bij de evaluatie van projecten, alsook bij de bepaling van de vraag welke nationale wetten of regels het financiële beheer van internationale samenwerkingsprojecten op researchgebied belemmeren of compliceren; dringt erop aan uitnodigingen tot het indienen van voorstellen, inclusief die welke zijn gepland voor juli 2011, in overleg met de lidstaten te doen uitgaan, zodat er geen duplicatie of rivaliteit met nationale initiatieven optreedt maar dat zij deze juist aanvullen; is in dat verband van mening dat de ERA-NET-regeling moet worden verbreed tot een instrument ter ondersteuning van uitmuntendheid en ter ontwikkeling van criteria voor kwaliteitsindicatoren dat de grondslag moet vormen voor de coördinatie tussen programma's of joint ventures; stelt zich op het standpunt dat KP7 moet dienen ter aanvulling van de activiteiten van beheerders van nationale programma's die bij de gezamenlijke programmering zijn betrokken, zodat bij de kaderprogramma's onderzoek en ontwikkeling minder het accent komt te liggen op projectbeheer en meer op programmabeheer, zonder dat het beheer van kleine projecten echter mag worden veronachtzaamd; is van mening dat gezamenlijke programmering alleen succesvol kan zijn indien de projecten worden geselecteerd op basis van excellentie, indien zij worden toegesneden op de kenmerken van de respectieve sectoren, indien de coördinerende rol van de Commissie wordt versterkt en de deelnemende lidstaten aan hun financiële verplichtingen voldoen; verlangt dat de laatste drie jaar van KP7 worden benut om de Europese onderzoeksruimte te helpen structureren;

23.

zet vraagtekens bij het feit dat er vaak maar één enkel voorstel per uitnodiging kan worden gefinancierd, hetgeen tot gevolg heeft dat de in de voorbereiding en beoordeling van uitmuntende voorstellen geïnvesteerde middelen worden verspild en dat bepaalde uitmuntende ideeën niet worden gefinancierd; verzoekt de Commissie de mogelijkheid te onderzoeken om niet-geselecteerde uitmuntende onderzoeksvoorstellen te financieren via een aanvullend onderzoeksbudget (met evenredige subsidiëring), waarin de lidstaten en de regionale en structuurfondsen, maar ook de particuliere sector een bijdrage moeten leveren;

24.

wijst op het belang van de eigen acties van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek en de bijdrage die deze leveren in termen van duurzame ontwikkeling, concurrentieversterking en duurzaamheid en veiligheid van kernenergie;

25.

onderkent het belang van het BSI-project (Black Sea Interconnection) voor de totstandbrenging van een regionaal onderzoeks- en onderwijsnetwerk in de bredere Zwarte-Zeeregio en de aansluiting daarvan op GEANT, en roept de Commissie op om steun te blijven verlenen aan in het Zwarte Zeegebied opgezette onderzoeksprojecten, zoals HP-SEE, SEE-GRID, SCENE, CAREN en BSRN;

26.

roept de Commissie ertoe op in het kader van KP7 en van het toekomstige financiële kader een passend O&O-financieringsniveau te waarborgen voor toepassingen en diensten in het kader van het Wereldwijd Satellietnavigatiesysteem (GNSS);

27.

benadrukt dat alle onderzoeksactiviteiten binnen KP7 moeten worden uitgevoerd in overeenstemming met de in het Europees Handvest neergelegde grondrechten; doet derhalve een dringende oproep aan de Commissie om onmiddellijk alle documenten die zijn gerelateerd aan INDECT (een onderzoeksproject dat wordt gefinancierd uit KP7 en dat zich richt op de ontwikkeling van een geautomatiseerd observatiesysteem voor permanent toezicht op websites, bewakingscamera’s en individuele computersystemen) ter inzage beschikbaar te stellen en om een helder en nauwkeurig omschreven mandaat te definiëren voor de onderzoeksdoelstelling, de toepassing en de eindgebruikers van INDECT; benadrukt dat INDECT pas voor financiering uit KP7 in aanmerking zou mogen komen nadat er een grondig onderzoek is ingesteld naar de mogelijke gevolgen daarvan voor de grondrechten;

28.

merkt op dat de participatie van de zijde van het bedrijfsleven in KP7 kennelijk niet hoger uitvalt dan bij eerdere kaderprogramma's, met name wat betreft het programma "Samenwerking"; verzoekt de Commissie daarom een gedetailleerde analyse op te maken van de capaciteit van dit programma om het effect van investeringen vanuit de particuliere sector te versterken;

29.

is van mening dat de procedures voor het indienen van competitieve uitnodigingen voor bijkomende partners zouden moeten zijn gebaseerd op het uitgangspunt dat de betrokken bedrijven en onderzoekers dienen te beschikken over de meest diepgaande kennis omtrent het project en een uitstekend inzicht omtrent de partner die het meest geschikt is, en dat de Commissie de betrokken consortia niet mag dwingen de ranglijsten van de evaluatiedeskundigen te volgen maar zich moet laten leiden door een door het consortium opgestelde schriftelijke motivering van de eigen voorkeur;

30.

is ingenomen met de resultaten die KP7 heeft opgeleverd voor het midden- en kleinbedrijf, zowel wat betreft de mkb-steunmaatregelen in het programma "Capaciteit" als met betrekking tot het "Eurostars"-programma en de 15 % -doelstelling die is vastgesteld voor het programma "Samenwerking"; dringt met het oog op de verdere facilitering van mkb-participatie aan het programma aan op het uitschrijven van meer niet-thematische uitnodigingen voor mkb'ers, frequentere uitschrijving van uitnodigingen tot het indienen van voorstellen voor mkb-specifieke activiteiten (dan wel het hanteren van permanent open uitnodigingen), verdere vereenvoudiging van de regels (met inbegrip van de regels voor het "Eurostars"-programma) en verkorting van de subsidietoekenningstermijnen; pleit ervoor mkb-bedrijven actiever te betrekken bij de benutting van de bereikte resultaten;

31.

is van mening dat de deelname van jonge onderzoekers aan projectteams in het kader van gezamenlijke onderzoeksactiviteiten van bedrijven en wetenschappelijke organisaties moet worden gestimuleerd; dringt bij de Commissie en de lidstaten aan op specifieke maatregelen ter vergroting van de participatie van jonge onderzoekers aan de kaderprogramma’s; dringt er bij de Commissie op aan de tussentijdse herziening van het zevende kaderprogramma te gebruiken om de werkgelegenheid onder jonge onderzoekers te bevorderen door de regels en vormen van deelname zo te ontwerpen dat een aanzienlijk deel van de financiële middelen wordt bestemd voor het in dienst nemen van jonge onderzoekers;

32.

neemt met bezorgdheid kennis van de relatief bescheiden deelname van bepaalde lidstaten in KP7, hetgeen niet bevorderlijk is voor de territoriale samenhang en de evenwichtige ontwikkeling van Europa; is van mening dat een betere coördinatie, cohesie en synergie tussen KP7 en de structuurfondsen en het Cohesiefonds, en een beter gebruik van het programma "Mensen" de participatie van ondervertegenwoordigde lidstaten zou kunnen verbeteren; is van mening dat, door gebruikmaking van de structuurfondsen ter versterking van de onderzoeksinfrastructuur en ter bevordering van capaciteitsopbouw op het gebied van onderzoek en innovatie, alle lidstaten in staat kunnen worden gesteld op de ladder naar topkwaliteit een hoger excellentieniveau te bereiken; is daarom ingenomen met de oprichting van de groep deskundigen op het gebied van synergieën, die in ingesteld om synergie-effecten te bewerkstelligen tussen KP7, de structuurfondsen en het CIP; benadrukt echter dat het absoluut noodzakelijk is de criteria voor KP7 te onderscheiden van de criteria voor de structuurfondsen, aangezien het uitmuntendheidsbeginsel (voor de nalevingscontrole en coördinatie waarvan alleen de Commissie bevoegd is) de doorslag moet geven bij de toewijzing van KP7-subsidies teneinde maximale toegevoegde waarde voor OOI in Europa te garanderen; merkt op dat voor de periode 2007-2013 binnen het cohesiefonds 86 miljard euro is toegewezen ter ondersteuning van innovatie (25 % van het totale bedrag), waarvan 50 miljard euro voor fundamenteel onderzoek en technologische ontwikkeling, hetgeen overeenkomt met het totale budget van KP7; onderstreept het belang van de territoriale dimensie van O&O, en wijst erop dat bij de beleidsvorming rekening moet worden gehouden met de specifieke behoeften en capaciteiten van de respectieve gebieden ("slimme specialisatie"); beschouwt de betrokkenheid van regionale en lokale overheden als essentieel voor de versterking van de onderzoeks- en innovatiecapaciteit van de respectieve regio's; pleit ervoor de momenteel nog niet uitgegeven middelen die tot eind 2013 op de EU-begroting blijven staan en de middelen die voor de periode 2014-2020 zijn geprogrammeerd nog sterker te oriënteren op innovatie, wetenschap en onderzoek, zowel in termen van menselijk potentieel als wat betreft ontwikkeling en infrastructuur;

33.

is verheugd over de gestage maar bescheiden vorderingen in de richting van een evenwichtiger participatie van mannen en vrouwen in KP7, aangezien diversiteit belangrijk is voor de creativiteit en de innovatie; wijst erop dat vrouwelijke onderzoekers over het algemeen aan kleinere, minder geprofileerde onderzoeksprojecten en -taken werken, en dat er sprake lijkt te zijn van een bijzonder moeilijk te doorbreken "glazen plafond" voor vrouwelijke onderzoekers, hetgeen resulteert in een met de leeftijd afnemend percentage vrouwelijke onderzoekers, zoals ook blijkt uit het geringe aantal vrouwelijke onderzoekers dat geselecteerd wordt voor de ERC-subsidie voor prominente onderzoekers; is het ermee eens dat de participatie van vrouwen over de gehele levenscyclus van projecten moet worden bevorderd (waarbij bijzondere aandacht moet worden besteed aan flexibele werktijden, betere kinderopvang, sociale voorzieningen en ouderschapsverlof) en dat de Commissie zich krachtiger moet inzetten voor de ondersteuning van vrouwelijke wetenschappers en de lidstaten ertoe moet zien te bewegen met oplossingen te komen voor genderkloven; benadrukt dat aan de 40 %-doelstelling voor vrouwelijke participatie in de programma- en adviescommissies op een correcte manier uitvoering moet worden gegeven; verzoekt de Commissie een multidisciplinaire commissie in te stellen voor de controle op en adviesverstrekking inzake de representatie van vrouwelijke onderzoekers en een genderactieplan te ontwikkelen zoals wordt aanbevolen in de ex-postevaluatie van KP6; roept universiteiten en EU-instellingen ertoe op om wetenschap al vanaf het eerste onderwijsstadium als een voor beide seksen interessant studiegebied te promoten door vrouwelijke onderzoeksters als rolmodel te introduceren;

34.

dringt aan op erkenning op regionaal niveau van de bijzondere rol die intermediaire organisaties (zoals de kamers van koophandel, het Enterprise Europe Network en regionale innovatiebureaus) kunnen vervullen in de contacten tussen innovatieve mkb-bedrijven in de regio's en de Commissie;

35.

is van mening dat de programma’s moeten worden opengesteld voor internationale partners; benadrukt dat in beginsel alle programma’s open zouden moeten staan voor financiering door buitenlandse groepen (met specifieke competenties); verwerpt de opvatting dat de Commissie beter dan de onderzoekers zelf in staat zou zijn om samenwerkingspartners uit te zoeken;

36.

is van mening dat de internationale samenwerkingsprioriteiten voor KP7 in het kaderprogramma zelf moeten worden vastgelegd; is van mening dat de keuze van de doellanden en onderwerpen voor internationale samenwerkingsprojecten moet worden vastgesteld in overleg met de lidstaten, teneinde de complementariteit van deze projecten met alle betrokken partijen te waarborgen; bevestigt daarnaast opnieuw dat ook aandacht moet worden besteed aan de samenwerking met ontwikkelingslanden;

37.

is van mening dat het financieringsniveau van KP7, dat aantoonbaar noodzakelijk is, op zijn minst gehandhaafd moet blijven om de grote maatschappelijke uitdagingen het hoofd te kunnen bieden, en herinnert eraan dat investeringen in OOI langetermijninvesteringen zijn en een doorslaggevende factor vormen voor het bereiken van de doelstellingen van de Europa 2020-strategie;

38.

is van mening dat de uitgaven voor KP7, evenals het onderzoeksbeleid in het algemeen, zoveel mogelijk moeten worden afgestemd op de overkoepelende beleidsdoelstellingen die zijn vastgelegd in de Europa 2020-strategie; is van mening dat wetenschappelijke vooruitgang op de belangrijkste terreinen noopt tot de inzet op middellange en lange termijn van financieringsinstrumenten waarmee zowel het fundamentele onderzoek als de samenwerking met de industrie en andere externe partners wordt ondersteund;

39.

onderstreept de cruciale rol van onderzoeksinfrastructuren en wijst erop dat de ontwikkeling en financiering daarvan (onder gebruikmaking van de ESFRI-lijst en met inbegrip van de benodigde laboratoriumapparatuur en -instrumenten en het onderhoud daarvan) beter moeten worden gecoördineerd en gecofinancierd uit zowel KP7 als de EIB-instrumenten, de structuurfondsen en de nationale en regionale beleidsprogramma's; is van mening dat duplicatie van onderzoeksinfrastructuur in de respectieve lidstaten moet worden vermeden en dat het accent moet liggen op vrije en op excellentie gebaseerde toegang tot onderzoeksinfrastructuren; roept op tot meer financieringsmiddelen voor onderzoeksinfrastructuren binnen KP7, met name op de terreinen waar de mogelijkheden voor Europese toegevoegde waarde het grootst zijn;

40.

is van mening dat de ontvangers van financiële steun voor onderzoeksinfrastructuur hun rol en de inzet van materiaal, laboratoria, onderzoeks- en technisch personeel duidelijk moeten verantwoorden; is van mening dat met het oog daarop een controle- en inspectiesysteem moet worden opgezet om naleving van de overeenkomsten te verifiëren;

41.

verzoekt de lidstaten en de Europese Unie hun in het kader van internationale researchovereenkomsten aangegane verbintenissen, met inbegrip van de verplichtingen tot het opzetten van programma's op grond van de artikelen 185 en 187 na te komen;

42.

verzoekt de Commissie om – gelet op de doelstelling om tegen 2020 3% van het BBP uit te trekken voor onderzoek en technologische ontwikkeling en in het besef dat onderzoek en innovatie de enige zekere weg zijn naar economisch herstel in de EU – de mogelijkheid te overwegen om voor de financiering van onderzoek en technologische ontwikkeling een verplicht tussentijds minimumpercentage vast te stellen van ongeveer 1 % van het BBP tot 2015;

43.

merkt op dat voor de "innovatiedimensie" meer plaats wordt ingeruimd in toekomstige werkprogramma's; is van mening dat er – willen de opgezette onderzoek- en innovatieprogramma's een duidelijk effect sorteren op de markt en de samenleving – programma's moeten worden ontwikkeld die ruimte bieden voor de optimale exploitatie en commercialisering van onderzoeksresultaten, bijvoorbeeld door gebruikmaking van het potentieel tot commercialisering van onderzoeksresultaten via specifieke projecten of bij de vaststelling van evaluatiecriteria op bepaalde terreinen; roept de Commissie ertoe op om nog voor de verstrijking van KP7 een begin te maken met de financiering van demonstratie-, proef- en conceptbeproevingsprojecten en zich te beraden over een financieringssysteem voor de toekenning van prijzen voor succesvolle projecten en de marktintroductie daarvan te ondersteunen ter aanvulling van het bestaande systeem van voorafgaande financiering; is in dit verband tevens van mening dat nauwe coördinatie tussen KP7, het CIP en de structuurfondsen noodzakelijk is;

44.

wijst erop dat, als het zevende kaderprogramma zo wordt gestructureerd dat er een onderscheid wordt gemaakt tussen pure wetenschap, concurrentiegerichte en maatschappijgeoriënteerde wetenschap, het gevaar bestaat dat de geleidelijke overgang van fundamenteel onderzoek naar toegepast onderzoek en innovatie buiten beeld raakt; wijst erop dat starre structuren de succesvolle uitvoering van geïntegreerde projecten niet in de weg mogen staan;

45.

is van mening dat KP7 en het toekomstige KP8 meer moeten bijdragen aan de ontwikkeling van de industrie in Europa, en roept de Commissie en de lidstaten ertoe op toegepast onderzoek aan te moedigen;

46.

erkent weliswaar dat KP7 primair is gericht op onderzoek en technologische ontwikkeling, maar benadrukt tevens de noodzaak om de EU-beleidsvormen en -programma's op een zodanige wijze te ontwikkelen dat de synergie-effecten binnen de gehele O&O-waardeketen (van onderzoek en onderwijs via innovatie tot werkgelegenheid) ten volle worden benut; is van mening dat dit de enige manier is om de doelstellingen van de "Innovatie-Unie" te verwezenlijken en om de omschakeling van Europa tot een op kennis gebaseerde maatschappij te versnellen; is in dit verband weliswaar ingenomen met het innovatiescorebord dat wordt ontwikkeld, maar dringt tevens aan op een brede definitie van het begrip innovatie (waaronder ook niet-technologische en door werknemers aangedreven innovatie moet worden verstaan), alsmede op de ontwikkeling van effectievere modellen, methoden en instrumenten voor het meten en stimuleren van innovatie, o.a. door middel van overheidsopdrachten, het vaststellen van normen en financiële instrumentering;

47.

erkent dat Europese technologieplatforms, GTI's en PPP-projecten bijdragen aan een grotere participatie van de industrie en dringt erop dat deze in toekomstige programma's worden geïntegreerd; benadrukt de noodzaak adequate regels vast te stellen voor participatie (inclusief regels inzake intellectuele eigendom) en financieringspercentages (inclusief financieringspercentages voor indirecte kosten), en aan te sturen op verdere vereenvoudiging daarvan, teneinde een groter aantal mkb-bedrijven, openbare onderzoeksinstellingen en kleinere researchorganisaties aan te trekken en aldus een beter evenwicht wat betreft toegang tot en participatie aan GTI's en PPP's door de belanghebbenden te waarborgen;

48.

maakt zich zorgen over de buitensporige administratieve lastendruk die verbonden is aan KP7; benadrukt dat vereenvoudigingsmaatregelen waarvoor geen wijziging in de regelgeving noodzakelijk is, zo snel mogelijk moeten worden doorgevoerd, met inachtneming van de principes van eenvoud, stabiliteit, consistentie, rechtszekerheid, transparantie, excellentie en vertrouwen, en spoort de Commissie ertoe aan zich te beraden over verdere vereenvoudigingsmaatregelen, inclusief bijdragen in natura door aanvragers, alsook over verdere aanpassing aan de berekenings- en boekhoudingsmethoden die worden gebruikt in de nationale financieringsstelsels; verzoekt de Commissie dringend maatregelen te nemen om de tijd die verstrijkt tussen het indienen van een aanvraag en de verlening van subsidie te verkorten, de bureaucratische procedures voor de voorbereiding, indiening en beoordeling van projecten te verlichten (onder meer door gebruikmaking van een EU-aanvraagportaal naar het voorbeeld van het in de VS gangbare model), het aantal in te dienen periodieke financiële voortgangsrapporten en auditdocumenten per verslagperiode terug te brengen, en te zoeken naar een betere balans tussen onderzoeksrisico en -controle; benadrukt dat een risicomijdende mentaliteit op het gebied van researchfinanciering de subsidiëring van risicovolle onderzoeksideeën met het grootste doorbraakpotentieel in de weg zou staan, en pleit daarom voor een op vertrouwen gebaseerde aanpak met een hogere tolerantie voor risico en mislukking, in plaats van een louter resultaatgerichte aanpak die innovatief onderzoek zou kunnen belemmeren; pleit voor een vereenvoudigde interpretatie en een nadere verduidelijking van de definitie van subsidiabele kosten; steunt het voorstel tot herziening van het Financieel Reglement om de procedures te vereenvoudigen en roept op tot herziening en/of een ruimere interpretatie van het personeelsstatuut van de EU op het gebied van persoonlijke aansprakelijkheid; roept op tot preciezere, consistentere en transparantere procedureregels voor audits, onder meer door het gebruik van minder steekproeven en realistischer criteria, zoals de ervaring van deelnemers en de achtergronden van fouten en nalevingsverplichtingen;

49.

wijst nogmaals op het belang van de onmiddellijke invoering van maatregelen voor de vereenvoudiging van de vigerende procedurele, administratieve en financiële regels voor het beheer van KP7, zoals aangegeven in de resolutie van het Parlement van 11 november 2010; is ingenomen met het besluit van de Commissie van 24 januari 2011 tot invoering van drie vereenvoudigingsmaatregelen, alsook met de instelling van één registratiefaciliteit; verzoekt de Commissie snel en op een uniforme manier uitvoering te geven aan deze maatregelen en na te gaan waar er nog aanvullende vereenvoudigingsmaatregelen mogelijk zijn; betreurt de ernstige interpretatie- en juridische onzekerheidsproblemen waarmee deelnemers aan KP7 worden geconfronteerd en spreekt opnieuw de wens uit dat de lopende juridische procedures tussen de Commissie en de begunstigden voor alle kaderprogramma's snel worden beslecht, onder inachtneming van het beginsel van een verantwoord beheer van overheidsgelden; verzoekt de Commissie de begunstigden toe te staan het Research Clearing Committee tijdens en na afloop van projecten te raadplegen over kwesties in verband met kostenberekening, regels voor deelname en audits, inclusief ex post audits; benadrukt dat het noodzakelijk is om te handhaven wat goed functioneert en alleen de regels te wijzigen die werkelijk moeten worden aangepast;

50.

dringt aan op maatregelen om de subsidietoekenningstermijn te verkorten teneinde het percentage binnen acht maanden toegewezen subsidies nog in 2011 op te trekken en het aantal binnen zes maanden toegewezen subsidies in de daaropvolgende periode;

51.

staat positief tegenover de aanbevelingen om de toewijzingstermijn te verkorten en dringt aan op een evaluatie van de bestaande instrumenten alvorens er binnen KP7 eventueel nieuwe instrumenten worden gecreëerd;

52.

stelt voor dat de Commissie overheidsinstanties helpt hun beheersystemen te verbeteren door evaluaties zonder financiële gevolgen uit te voeren, zodat deze instanties ertoe worden aangemoedigd stappen te ondernemen ter verbetering van het door hen gevoerde projectbeheer en dat zij deze binnen een specifieke termijn van minder dan een jaar implementeren;

53.

is van mening dat de RSFF zowel in kwalitatieve als in kwantitatieve zin een doorslaggevende rol heeft gespeeld bij het stimuleren van investeringen in OOI in een crisissituatie waarin de bankensector deze rol niet meer kon vervullen, hetgeen in de eerste jaren heeft geresulteerd in 8 miljard EUR aan leningen die voor meer dan 20 miljard EUR aan investeringen hebben gegenereerd;

54.

geeft niettemin uiting aan zijn bezorgdheid, gelet op de bespottelijke bedragen die voor onderzoeksinfrastructuren, universiteiten en onderzoeksinstellingen en aan mkb-bedrijven zijn toegekend, met name aan innovatiegerichte mkb-bedrijven, en gezien de geconstateerde geografische en sectorale onevenwichtigheden wat betreft toegekende leningen; steunt derhalve de specifieke aanbevelingen van de deskundigengroep om de participatie van bepaalde ondervertegenwoordigde doelgroepen te verbeteren en onderschrijft de conclusies van de Europese Raad van 4 februari 2011, in het bijzonder zijn oproep om alle mogelijke opties te onderzoeken tot exploitatie van intellectuele eigendomsrechten op Europees niveau, teneinde mkb-bedrijven gemakkelijker toegang te verschaffen tot de kennismarkt;

55.

betreurt dat er slechts in 18 EU-lidstaten en twee geassocieerde landen RSFF-projecten lopen, en dat mkb-bedrijven, universiteiten/onderzoeksinstellingen en researchfaciliteiten momenteel in de RSFF-sfeer ondervertegenwoordigd zijn; verzoekt Commissie na te gaan waarom de overige negen EU-lidstaten geen gebruik hebben gemaakt van deze nieuwe faciliteit, waarvan is aangetoond dat zij duidelijk een stimulerend effect heeft op de omvang van de financieringen voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie, en ervoor te zorgen dat alle betrokken landen daaraan deelnemen;

56.

roept de Commissie en lidstaten ertoe op te onderzoeken in hoeverre er ruchtbaarheid wordt gegeven aan de beschikbaarheid van RSFF-leningen op lidstaatniveau en ervoor te zorgen dat potentiële deelnemers adequate informatie en ondersteuning krijgen om van RSFF-leningen gebruik te kunnen maken, met name in de lidstaten die de euro niet als valuta hebben;

57.

pleit ervoor dat dit innovatiegerichte financieringsinstrument in KP7 en in het toekomstige KP8 wordt voortgezet en uitgebreid, aangezien de toegang tot financiering en investeringen uit de particuliere sector erdoor worden gestimuleerd; onderstreept de noodzaak deze financieringsinstrumenten ook voor mkb-bedrijven geschikt te maken;

58.

dringt erop aan KP7 zo in te richten dat in de laatste jaren van het programma (2011-2013) recht wordt gedaan aan de uiteenlopende gevolgen van de economische crisis voor de respectieve lidstaten, gezien de omvangrijke bedragen (28,8 miljard EUR voor drie jaar) die nog moeten worden geprogrammeerd, de doelstellingen die in het kader van EU-2020 moeten worden gerealiseerd en de voorbereidingen voor de Europese onderzoeksruimte en de Innovatie-Unie; dringt er met name op aan dat de KP7-programmadoelstellingen op één lijn worden gebracht met de EU-strategieën op het gebied van efficiënt gebruik van hulpbronnen, grondstoffen en de digitale agenda;

59.

is van mening dat de nog resterende bedragen niet mogen worden gebruikt voor andere doeleinden dan onderzoek en niet mogen worden ingezet voor andere programma's of instrumenten die niet vallen onder de sectoren onderzoek en innovatie en niet stroken met de doelstellingen en de opzet van KP7;

60.

onderstreept de noodzaak om de financiering van onderzoek en ontwikkeling in de EU te versterken, te stimuleren en veilig te stellen middels een dienovereenkomstige verhoging van de relevante uitgaven na 2013; is van mening dat deze financieringsverruiming – die idealiter gestalte moet krijgen door een verdubbeling van het budget – duurzame groei en concurrentiekracht door excellentie ten goede moet komen; benadrukt dat deze middelenverruiming gepaard moet gaan met een meer resultaatgerichte, prestatiegedreven benadering en met een radicale vereenvoudiging van de financieringsprocedures; spreekt zijn steun uit voor verdere samenwerking en coördinatie tussen de verschillende OOI-programma's van de EU, bijvoorbeeld onder de titel "gemeenschappelijk strategisch kader voor onderzoek en innovatie"; is van mening dat de continuïteit van het toekomstige programma, van zodra dit is vastgesteld, voor alle betrokken actoren van groot belang is;

61.

wijst er met nadruk op dat het van belang is dat goed wordt beoordeeld welke resultaten de op elk van de als beleidsprioriteiten voor financiering aangemerkte terreinen zijn behaald en in hoeverre deze effectief zijn, teneinde toekomstige programma's beter te kunnen evalueren;

62.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de lidstaten.

11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/20

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 9 november 2010 getiteld "Handel, groei en wereldvraagstukken - Handelsbeleid als kernelement van de Europa 2020-strategie" (COM(2010)0612), en de mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 7 juli 2010 getiteld "Naar een algemeen Europees internationaal investeringsbeleid" (COM(2010)0343),

—

gezien de gezamenlijke studie van de Commissie en de Canadese regering met als titel "Een evaluatie van de kosten en baten van een hechter economisch partnerschap tussen de EU en Canada" van oktober 2008 (1), en het gezamenlijke verslag over de verkennende studie van de EU en Canada van 5 maart 2009 (2),

—

gezien de gezamenlijke verklaring na de topconferentie EU-Canada over een alomvattende economische partnerschapsovereenkomst tussen de Europese Unie en Canada die op 6 mei 2009 in Praag werd ondertekend (09547/2009),

—

gezien de aanbeveling van de Commissie aan de Raad van 20 december 2010 over de wijziging van de onderhandelingsrichtsnoeren voor een overeenkomst inzake economische integratie met Canada teneinde de Commissie te machtigen om namens de Unie over investeringen te onderhandelen (SEC(2010)1577),

—

gezien het verslag van de Commissie aan de Europese Raad van 10 maart 2011 getiteld "Verslag over handels- en investeringsbelemmeringen 2011 – Afspraken met onze strategische economische partners over verbeterde markttoegang: actieprioriteiten om handelsbelemmeringen weg te nemen" (COM(2011)0114),

—

gezien zijn eerdere resoluties, met name de resolutie van 22 mei 2007 over Europa als wereldspeler – externe aspecten van het concurrentievermogen (3), de resolutie van 19 februari 2008 over de strategie van de EU voor markttoegang ten behoeve van Europese exporteurs (4), de resolutie van 20 mei 2008 over de handel in grondstoffen en goederen (5), de resolutie van 4 september 2008 over de handel in diensten (6), de resolutie van 18 december 2008 over de impact van namaak op de internationale handel (7), de resolutie van 5 februari 2009 over versterking van de rol van Europese KMO's in de internationale handel (8), de resolutie van 5 mei 2010 over de top EU-Canada (9), de resolutie van 25 november 2010 over mensenrechten, sociale normen en milieunormen in internationale handelsovereenkomsten (10), de resolutie van 25 november 2010 over het internationaal handelsbeleid met de verplichtingen zoals door de klimaatverandering geboden (11), de resolutie van 25 november 2010 over maatschappelijk verantwoord ondernemen in het kader van internationale handelsovereenkomsten (12), de resolutie van 17 februari 2011 over Europa 2020 (13), en de resolutie van 6 april 2011 over het toekomstig Europees internationaal investeringsbeleid (14),

—

gezien de kaderovereenkomst voor commerciële en economische samenwerking tussen de Europese Gemeenschappen en Canada (15) en andere daaropvolgende bilaterale overeenkomsten met Canada, met name de overeenkomst betreffende samenwerking en wederzijdse bijstand in douanezaken (16), de overeenkomst inzake sanitaire maatregelen ter bescherming van de volksgezondheid en de diergezondheid bij de handel in levende dieren en dierlijke producten (17), de overeenkomst inzake de handel in wijnen en gedistilleerde dranken (18), de overeenkomst betreffende de veiligheid van de burgerluchtvaart (19) en de overeenkomst betreffende luchtvervoer (20),

—

gezien het herziene kaderakkoord over de betrekkingen tussen het Europees Parlement en de Europese Commissie (21),

—

gezien de artikelen 207, lid 3, en 218 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien artikel 115, lid 5, en artikel 110, lid 2, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat het door de Wereldhandelsorganisatie (WTO) ingestelde gereguleerd multilateraal handelssysteem het meest geschikte kader blijft voor de reglementering en bevordering van eerlijke en rechtvaardige handel door passende voorschriften te ontwikkelen en de naleving daarvan te waarborgen,

B.

overwegende dat een succesvolle afronding van de ontwikkelingsagenda van Doha (DDA) van essentieel belang is voor de verdere ontwikkeling van de WTO; overwegende dat een dergelijke overeenkomst geen beletsel vormt voor bilaterale overeenkomsten die verder gaan dan de WTO-afspraken en die een aanvulling vormen op multilaterale regels,

C.

overwegende dat Canada een van de oudste en belangrijkste partners van de EU is, en het eerste industrieland waarmee de EU - in 1976 - een kaderovereenkomst voor commerciële en economische samenwerking tekende; overwegende dat in de loop der jaren verschillende bilaterale overeenkomsten zijn ondertekend teneinde de intensivering van de handelsbetrekkingen te bevorderen,

D.

overwegende dat de EU de op één na belangrijkste handelspartner van Canada is en dat Canada momenteel de op tien na belangrijkste handelspartner van de EU vormt (2009); overwegende dat Canada de op drie na grootste bron van directe buitenlandse investeringen (DBI) in de EU is, terwijl de EU voor Canada de op één na grootste bron van DBI vormt (2008),

E.

overwegende dat de liberalisering van de bilaterale handel volgens de gezamenlijke studie van 2008 aanzienlijke potentiële voordelen oplevert voor zowel Canada als de EU,

F.

overwegende dat de particuliere sectoren in zowel de EU als Canada zich helder hebben uitgesproken voor een ambitieuze en uitgebreide economische overeenkomst, en menen dat een nauwer economisch partnerschap tussen de EU en Canada een krachtig, groeibevorderend signaal zou afgeven aan investeerders en het bedrijfsleven in de EU en in Canada, alsook internationaal,

G.

overwegende dat men het er algemeen over eens is dat het potentieel van de economische betrekkingen tussen de EU en Canada nog niet optimaal wordt benut en dat een vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Canada in grote mate kan bijdragen aan de ontwikkeling en verwezenlijking van de bestaande kansen, door de handel en investeringsstromen te verbeteren, tarieven, tariefpieken en ongerechtvaardigde niet-tarifaire belemmeringen weg te nemen, en nauwere samenwerking te ondersteunen, in het bijzonder op het gebied van regelgeving, arbeidsmobiliteit en erkenning van diploma's,

H.

overwegende dat de lopende onderhandelingen over een uitgebreide economische en handelsovereenkomst (CETA) gericht zijn op een zeer geavanceerde overeenkomst die wat ambitie betreft verder reikt dan enige andere economische en handelsovereenkomst waarover tot dusverre door de EU of Canada is onderhandeld, en waarmee de reeds sterke bilaterale handels- en investeringsbetrekkingen nog verder kunnen worden geïntensiveerd,

I.

overwegende dat de Commissie ernaar streeft de bescherming van investeringen in de lopende onderhandelingen met Canada te integreren, en een voorstel tot wijziging van de bestaande onderhandelingsrichtsnoeren aan de Raad heeft voorgelegd,

J.

overwegende dat zowel de EU als Canada hebben verklaard dat aanzienlijke vooruitgang is geboekt bij de CETA-onderhandelingen met als doel tegen eind 2011 een overeenkomst te bereiken,

1.

is van mening dat het door de WTO belichaamde multilaterale handelsstelsel nog steeds verreweg het doeltreffendste kader is om vrije, eerlijke en rechtvaardige wereldhandel te verwezenlijken; spreekt nogmaals zijn krachtige steun uit voor een succesvolle afronding van de onderhandelingen over de ontwikkelingsagenda van Doha, hetgeen de handelsprioriteit van de EU blijft; is van oordeel dat de EU en Canada samen kunnen bijdragen aan een succesvolle afronding van de onderhandelingen over de ontwikkelingsagenda van Doha;

2.

staat achter een overeenkomst met Canada die verder reikt dan de WTO-afspraken en die een aanvulling vormt op multilaterale regels, mits de onderhandelingen uitmonden in een evenwichtige, ambitieuze overeenkomst van hoge kwaliteit die beduidend verder gaat dan tariefverlagingen; dringt aan op toepassing van het wederkerigheidsbeginsel in het kader van de beschikbare rechtsmiddelen bij handelsgeschillen en onderstreept met name de noodzaak om de bescherming van intellectuele-eigendomsrechten, met inbegrip van handelsmerken, octrooien en geografische aanduidingen, te verbeteren, alsmede om een daadwerkelijk wederzijdse toegang tot de markten te bewerkstelligen, met name tot de markten voor diensten en overheidsopdrachten (met inbegrip van het subfederale niveau);

3.

dringt er bij de Commissie op aan om, als teken van goede wil, haar bezwaren tegen de vereisten van de Ontario Green Energy Act met betrekking tot plaatselijke toegevoegde waarde te laten vallen;

4.

is van mening dat het hoofdstuk over intellectuele-eigendomsrechten geen negatieve uitwerking mag hebben op de productie van generieke medicijnen en in overeenstemming moet zijn met de TRIP's-uitzonderingen voor volksgezondheid;

5.

merkt op dat de Commissie er bij de liberalisering van diensten voor heeft gekozen met een negatieve lijst te werken, maar is van mening dat dit als een uitzondering moet worden gezien en niet als precedent mag dienen voor toekomstige onderhandelingen; is van mening dat de GATS-uitzondering voor openbare nutsvoorzieningen het geschiktste instrument blijft om universele toegang van burgers tot openbare diensten te waarborgen;

6.

is bezorgd over de voortzetting van de asbestwinning in Canada en de ernstige gevolgen ervan voor de gezondheid van werknemers; wijst erop dat de EU iedere vorm van gebruik, winning en verwerking van asbest, evenals de vervaardiging van asbestproducten, volledig heeft verboden; dringt er bij Canada op aan soortgelijke maatregelen te treffen ter verbetering van de volksgezondheid;

7.

wijst op grond van de complementariteit van beide economieën op het toekomstige groeipotentieel van het handels- en investeringsverkeer tussen de EU en Canada en op de uit de CETA voortvloeiende kansen voor het bedrijfsleven;

8.

is van oordeel dat het ambitieniveau van de Commissie in de besprekingen met Canada in evenwicht moet worden gehouden door een even ambitieuze benadering ten aanzien van duurzame ontwikkeling, in het bijzonder met betrekking tot de arbeidsrechtelijke verplichtingen, de reikwijdte van het milieuhoofdstuk en de wijze waarop Multilaterale Milieuovereenkomst (MEA)-kwesties en het nalevingsmechanisme moeten worden aangepakt; is van mening dat de Commissie initiatieven moet steunen en stimuleren om de klimaatverandering tegen te gaan, juridisch bindende mensenrechten en sociale en milieunormen te bevorderen, en het maatschappelijk verantwoord ondernemen te stimuleren;

9.

is verheugd over de vooruitgang die bij de CETA-onderhandelingen is geboekt en moedigt de Commissie aan om de belangrijkste belanghebbenden te blijven raadplegen; dringt er, hoewel uit de gezamenlijke studie aanzienlijke potentiële voordelen voor zowel Canada als de EU zijn gebleken, bij de Commissie op aan zo spoedig mogelijk een uitgebreide duurzaamheidseffectbeoordeling uit te voeren waarin de te verwachten sectorale implicaties en de sociaaleconomische gevolgen van de definitieve overeenkomst voor de EU worden geëvalueerd;

10.

merkt op dat de bevoegdheid voor de betrekkingen tussen de EU en Canada uitsluitend bij de federale autoriteiten berust, maar acht, gezien hun verantwoordelijkheid voor de tenuitvoerlegging van de verdragsverplichtingen die binnen hun rechtsgebied vallen, de deelname van de Canadese provincies en territoria aan de CETA-onderhandelingen essentieel en verwelkomt deze; spoort de provincies en territoria aan de beleidsmaatregelen en procedures op elkaar af te stemmen, teneinde de potentiële voordelen te maximaliseren; is van mening dat een succesvol onderhandelingsresultaat uitdrukkelijke afspraken met de provinciale en territoriale regeringen moet omvatten;

11.

constateert, niet zonder enige zorg, dat de Commissie een voorstel tot wijziging van de onderhandelingsrichtsnoeren heeft voorgelegd aan de Raad, waarin wordt beoogd de Commissie te machtigen om met Canada over investeringen te onderhandelen zonder het standpunt van het Parlement over het toekomstige investeringsbeleid van de EU in het algemeen af te wachten; verzoekt de Commissie bij haar onderhandelingen over investeringen met Canada volledig rekening te houden met de conclusies van het Europees Parlement over dit onderwerp; is van mening dat, gezien de zeer ontwikkelde rechtssystemen van Canada en de EU, het mechanisme voor de beslechting van geschillen tussen staten en het gebruik van plaatselijke rechtsmiddelen de geschiktste instrumenten zijn om investeringsgeschillen te behandelen; dringt er bij de Commissie op aan ervoor te zorgen dat een eventueel mechanisme voor de beslechting van geschillen tussen investeerders en staten geen belemmering vormt voor toekomstige wetgeving op gevoelige beleidsterreinen zoals milieuwetgeving, en wordt ingebed in een breder kader van vereisten zoals uiteengezet in de resolutie van het Europees Parlement over het toekomstig Europees internationaal investeringsbeleid;

12.

benadrukt dat het hoofdstuk over investeringen gericht dient te zijn op de bevordering van kwalitatief hoogstaande investeringen die rekening houden met het milieu en zorgen voor goede arbeidsomstandigheden; dringt er voorts op aan dat in het hoofdstuk over investeringen het recht van beide partijen op regulering wordt geëerbiedigd, in het bijzonder op terreinen als nationale veiligheid, milieu, volksgezondheid, rechten van werknemers en consumenten, industrieel beleid en culturele diversiteit; verzoekt de Commissie gevoelige sectoren zoals cultuur, onderwijs, nationale defensie en volksgezondheid buiten het toepassingsgebied van investeringsovereenkomsten te houden;

13.

spreekt nogmaals zijn zorg uit over de wereldwijde gevolgen van de winning van teerzand voor het milieu wegens de hoge CO2-emissies tijdens het productieproces en het gevaar hiervan voor de plaatselijke biodiversiteit; is vanis van mening dat de CETA-onderhandelingen het recht van de EU om wetgeving over brandstofkwaliteit in te voeren niet mogen ondergraven, noch een belemmering mogen vormen voor de mogelijkheden van de Canadese autoriteiten om in de toekomst milieunormen in te voeren met betrekking tot de winning van teerzand; moedigt beide partijen aan om eventuele geschillen vriendschappelijk op te lossen zonder daarbij de CETA-onderhandelingen in gevaar te brengen;

14.

neemt kennis van de recente juridische ontwikkelingen ten aanzien van het verbod van de EU op zeehondenproducten, en met name van het verzoek van Canada aan de WTO om een officieel panel voor geschillenbeslechting in het leven te roepen; verwacht van de Commissie dat zij onverminderd vasthoudt aan het standpunt van de EU inzake het verbod op zeehondenproducten; spreekt de oprechte hoop uit dat Canada de WTO-procedure, die niet bevorderlijk is voor positieve handelsrelaties, intrekt voordat de CETA-overeenkomst door het Europees Parlement moet worden geratificeerd;

15.

vestigt de aandacht op het verschillende beleid dat door de EU en Canada is vastgesteld ten aanzien van de regulering van genetisch gemodificeerde organismen (ggo's); waarschuwt dat de striktere regelgeving van de EU kan worden aangevochten door particuliere bedrijven in het kader van het voorgestelde CETA-mechanisme voor beslechting van geschillen;

16.

is van mening dat de landbouwhoofdstukken voor beide partijen een belangrijk onderwerp in de onderhandelingen vormen; is bezorgd over eventuele fundamentele concessies op het gebied van ggo's, melk en vermelding van herkomst; benadrukt derhalve dat volledig rekening moet worden gehouden met de belangen en prioriteiten in de landbouwsector, en verzoekt de Commissie te zorgen voor een onderhandelingsresultaat dat zowel de Europese en Canadese consumenten alsook de respectievelijke landbouwsectoren tot voordeel strekt, en tevens, in het kader van een globaal evenwichtig resultaat, meer - maar eerlijke - concurrentie tussen Europese en Canadese leveranciers van landbouwproducten te bewerkstelligen; verwelkomt in dit verband de initiële toezegging van beide partijen om voor de handel in landbouwgoederen geen landbouwexportsubsidies te handhaven, te introduceren of te herintroduceren, hetgeen een positieve stap is in de richting van ambitieuze en eerlijke onderhandelingen, alsook de afspraak om samen te werken in de WTO-onderhandelingen over landbouwproducten;

17.

verlangt dat de Commissie ter wille van de coherentie van de EU-beleidslijnen, in het bijzonder naar de LGO toe, erop toeziet dat hun belangen wat hun strategische producten betreft in de toekomstige overeenkomst tussen de EU en Canada worden gevrijwaard;

18.

benadrukt dat onderhandelingen over sanitaire en fytosanitaire maatregelen een belangrijk onderwerp vormen in de hoofdstukken over landbouw; dringt er in dit verband bij de Commissie op aan zich in de onderhandelingen in te zetten voor strenge normen op dit gebied;

19.

herinnert de Raad en de Commissie eraan dat de Raad sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon de goedkeuring van het Parlement moet vragen voor alle internationale handelsovereenkomsten en dat het Parlement tijdens alle stadia van de procedure onverwijld en volledig door de Raad en de Commissie op de hoogte moet worden gehouden; dringt er bij de Raad op aan om het Parlement tijdens de onder de bevoegdheid van de Raad ressorterende procedurestadia onverwijld alle informatie te verschaffen, met name met betrekking tot de door de Raad vastgestelde onderhandelingsrichtsnoeren of eventuele wijzigingen daarvan; verzoekt de Raad en de Commissie om het Parlement te betrekken bij alle onderhandelingsstadia en de standpunten van het Parlement volledig in aanmerking te nemen;

20.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en de parlementen van de lidstaten, de federale regering en het parlement van Canada, en de provinciale en territoriale regeringen en parlementen van Canada.

11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/24

—

gezien de nota van de International Organization of Securities Commissions (IOSCO) van maart 2009 over internationale samenwerking bij het toezicht op kredietratingbureaus,

—

gezien het verslag van het Gezamenlijk Forum van juni 2009 met als titel "Stocktaking on the use of credit ratings",

—

gezien het verslag van de Raad voor financiële stabiliteit (FSB) van 25 september 2009 aan de leiders van de G20 over de verbetering van de financiële regelgeving,

—

gezien het verslag van het Internationaal Monetair Fonds van 29 oktober 2010 met als titel "Global Financial Stability Report: Sovereigns, Funding and Systemic Liquidity",

—

gezien de verklaring van de G20-top van 26 en 27 juni 2010 in Toronto,

—

gezien het verslag van de Raad voor financiële stabiliteit van 27 oktober 2010 met als titel "Principles for reducing reliance on CRA ratings",

—

gezien de openbare raadpleging die de Commissie op 5 november 2010 heeft aangevat,

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie economische en monetaire zaken en het advies van de Commissie juridische zaken (A7-0081/2011),

A.

overwegende dat het verheugd is dat er op mondiaal, internationaal en Europees niveau wordt gewerkt aan regelgeving inzake kredietratingbureaus,

B.

overwegende dat kredietratingbureaus worden geacht tussenhandelaars in informatie te zijn die informatieasymmetrieën op de kapitaalmarkten verminderen, de toegang tot de wereldmarkt vergemakkelijken, de kosten van informatie verminderen en het potentiële aantal ontleners en investeerders vergroten, en zo de markten liquiditeit en transparantie verschaffen en prijzen helpen vast te stellen,

C.

overwegende dat kredietratingbureaus in recente wetgeving nog een andere rol is toegewezen die als "certificerend" kan worden bestempeld, aangezien ratings in toenemende mate deel uitmaken van de wettelijke kapitaalvereisten,

D.

overwegende dat de deelnemers aan de financiële markten een overmatig vertrouwen hebben gesteld in de oordelen van de kredietratingbureaus,

E.

overwegende dat kredietratingbureaus drie sectoren beoordelen, namelijk de overheidssector, bedrijven en gestructureerde financiële instrumenten, en overwegende dat kredietbeoordelingsbureaus een belangrijke rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van de financiële crisis door gestructureerde financiële instrumenten foute ratings te geven die in de loop van de crisis gemiddeld drie à vier niveaus lager moesten worden bijgesteld,

F.

overwegende dat Verordening (EG) nr. 1060/2009 de eerste reactie op de financiële crisis was en reeds de meest dringende kwesties aanpakt door kredietratingbureaus aan toezicht en regelgeving te onderwerpen; overwegende dat de verordening echter niet alle fundamentele problemen aanpakt en in feite een aantal nieuwe hinderpalen voor markttoegang opwerpt,

G.

overwegende dat het ontbreken van zekerheid op het gebied van de regelgeving in deze sector de goede werking van de financiële markten van de EU in gevaar brengt en dat derhalve van de Commissie moet worden verlangd om, alvorens met verdere wijzigingen van Verordening (EG) nr. 1060/2009 te komen, naar behoren vast te stellen welke leemten het nieuwe kader kent en te voorzien in een effectbeoordeling van het aantal beschikbare alternatieven om deze leemten op te vullen, met inbegrip van de mogelijkheid van verdere wetgevingsvoorstellen,

H.

overwegende dat de kredietratingsector verscheidene problemen heeft, waarvan de belangrijkste het gebrek aan mededinging, oligopolistische structuren en het gebrek aan verantwoordingsplicht en transparantie zijn; overwegende dat een probleem van de dominante ratingbureaus met name het betalingsmodel is en dat het voornaamste probleem van regelgevingsstelsel een overmatig vertrouwen in externe kredietratings is,

I.

overwegende dat de beste manier om de mededinging te bevorderen zou zijn het creëren van een regelgevend kader dat de toegang doeltreffend bevordert, alsook het verrichten van een meer diepgaande analyse van de huidige belemmeringen voor de toegang en van andere factoren die de mededinging beïnvloeden,

J.

overwegende dat marktdeelnemers in goede tijden geneigd zijn de methode achter en de betekenis van kredietratings, die de waarschijnlijkheid van wanbetaling trachten aan te geven, verkeerd te begrijpen of te veronachtzamen,

K.

overwegende dat de recente ontwikkelingen in de eurocrisis de belangrijke rol van staatsschuldratings hebben doen uitkomen alsook de inconsistentie en procycliciteit bij het regelgevend gebruik van ratings,

L.

overwegende dat de onafhankelijkheid van ratings van politieke manipulatie van het allergrootste belang is en moet worden gewaarborgd ongeacht eventuele nieuwe structuren en bedrijfsmodellen en in het kader van economisch bestuur en stresstests,

M.

overwegende dat ratings (kunnen) veranderen als gevolg van essentiële aanpassingen aan het risicoprofiel of nieuwe informatie en daarom zodanig gestalte dienen te krijgen dat zij stabiel zijn en niet fluctueren op basis van het marktsentiment,

N.

overwegende dat het Bazel II-systeem heeft geleid tot een overmatig vertrouwen in externe ratings, hetgeen er in sommige gevallen toe leidde dat banken besloten geen autonome beoordelingen van hun financiële risico's uit te voeren,

O.

overwegende dat met de onlangs met de Dodd Frank Act ingevoerde ratingregelgeving in de VS de keuze is gemaakt minder op het oordeel van de ratingbureaus te vertrouwen,

1.

is, gezien de wijziging in het gebruik van kredietratings, waarbij de emittent wordt beoordeeld om een voorkeursbehandeling uit hoofde van een regelgevingskader te krijgen in plaats van om toegang tot de wereldwijde kapitaalmarkten te krijgen, van mening dat het overmatige vertrouwen van de wereldwijde internationale financiële regelgeving in externe kredietratings zoveel mogelijk en binnen een realistisch tijdsbestek moet worden beperkt;

2.

is van mening dat paal en perk moet worden gesteld aan verstoringen van de mededinging die het gevolg zijn van de algemene praktijk dat kredietratingbureaus marktdeelnemers beoordelen terwijl zij tegelijkertijd orders van hen ontvangen;

3.

is het eens met de beginselen die de Raad voor financiële stabiliteit in oktober 2010 heeft vastgesteld als algemene leidraad voor de wijze waarop het overmatige vertrouwen in externe kredietratings kan worden beperkt, en is verheugd over de openbare raadpleging die de Commissie in november 2010 heeft aangevat; vraagt de Commissie na te gaan of en hoe de lidstaten ratings gebruiken voor regelgevingsdoeleinden om het algemene overmatige vertrouwen van het financiële regelgevingsstelsel in ratings te beperken;

4.

wijst op tekortkomingen van de gestandaardiseerde aanpak in het regelgevend kader van Bazel waardoor wettelijke kapitaalvereisten voor financiële instellingen kunnen worden vastgesteld op basis van externe kredietratings; acht het van belang een kader voor kapitaaltoereikendheid te creëren dat zorgt voor een robuuste interne risicobeoordeling, een beter toezicht op een dergelijke risicobeoordeling en betere toegang tot kredietrelevante informatie; pleit er in dit verband voor meer gebruik te maken van de aanpak op basis van interne ratings, mits deze betrouwbaar en veilig is en mits de grootte, de capaciteit en de kundigheid ter zake van de financiële instelling een adequate risicobeoordeling mogelijk maken; meen dat het om voor gelijke spelregels te zorgen van belang is dat interne modellen voldoen aan de parameters die zijn voorgeschreven in de EU-regelgeving en aan streng toezicht worden onderworpen; is daarnaast van mening dat kleinere en ter zake minder kundige spelers met een geringere capaciteit externe ratings moeten kunnen gebruiken indien een interne beoordeling van het kredietrisico niet doenlijk is, op voorwaarde dat zij aan de nodige zorgvuldigheidscriteria ("due diligence") voldoen;

5.

wijst erop dat het van belang is de ontwikkelingen in het kader van Bazel III en het lopende RKV IV-proces op dit punt te volgen;

6.

meent dat investeerders opnieuw in staat moeten worden gesteld hun eigen boekenonderzoek ("due diligence") te verrichten als noodzakelijke voorwaarde om meer gebruik te kunnen maken van eigen interne modellen voor kredietrisicobeoordeling; stelt voor dat banken en andere financiële spelers veel vaker gebruik moeten maken van goede interne risicobeoordelingen;

7.

is van mening dat marktdeelnemers niet in gestructureerde of andere producten zouden mogen investeren als zij de onderliggende kredietrisico's niet zelf kunnen beoordelen, of anders de hoogste risicowegingsfactor moeten toepassen;

8.

vraagt de Europese Centrale Bank en de nationale centrale banken hun gebruik van externe ratings opnieuw te bekijken en dringt erop aan dat zij expertise opbouwen in het ontwerpen van eigen modellen voor het beoordelen van het kredietrisico van activa die in aanmerking komen als onderpand voor liquiditeitsverschaffende transacties, en hun afhankelijkheid van externe ratings beperken;

9.

vraagt de Commissie nauwkeurig te onderzoeken of er eventueel alternatieve instrumenten kunnen worden gebruikt om het kredietrisico te meten;

10.

is zich ervan bewust dat er een inherent belangenconflict is als marktdeelnemers interne kredietrisicobeoordelingen ontwerpen voor hun eigen wettelijke kapitaalvereisten, en is daarom van oordeel dat de toezichthouders meer verantwoordelijkheden, capaciteit, bevoegdheden en middelen moeten krijgen om de geschiktheid van de interne modellen te kunnen monitoren, beoordelen en surveilleren en prudentiële maatregelen te kunnen opleggen; is van mening dat een intern model niet voor regelgevingsdoeleinden mag worden goedgekeurd indien het zo complex is dat de toezichthouder het niet naar behoren kan beoordelen; suggereert dat er ook een rol is weggelegd voor transparantie van veronderstellingen voor onafhankelijke wetenschappelijke beoordeling;

11.

stelt dat de Europese toezichthoudende autoriteit (Europese Autoriteit voor effecten en markten), om haar toezichtbevoegdheden doeltreffend uit te kunnen oefenen, het recht moet hebben onaangekondigde onderzoeken en inspecties ter plaatse te verrichten, en dat de Europese Autoriteit voor effecten en markten bij de uitoefening van haar toezichtbevoegdheden de personen tegen wie een procedure loopt, de gelegenheid moet geven te worden gehoord om hun recht op verdediging te eerbiedigen;

12.

wijst op de wereldwijde aard van de kredietratingsector en vraagt de Commissie en de lidstaten samen met andere G20-landen aan een wereldwijde aanpak op basis van de strengste normen te werken met betrekking tot zowel regelgeving inzake kredietratingbureaus als prudentiële en marktregelgeving om het overmatige vertrouwen in ratings te verminderen, teneinde gelijke spelregels te behouden, regelgevingsarbitrage te voorkomen en de markten open te houden;

13.

beschouwt het stimuleren van concurrentie, het bevorderen van transparantie en de kwestie van een toekomstig betalingsmodel als de belangrijkste taken, en de kwestie van het land van oorsprong van kredietratingbureaus als bijkomstig;

14.

herhaalt dat Verordening (EG) nr. 1060/2009 twee stelsels omvat om met externe kredietratings uit derde landen om te gaan, en dat bekrachtigingsregeling beoogde toe te staan dat externe kredietratings uit derde landen die niet gelijkwaardig worden geacht, in de EU worden gebruikt mits er een duidelijke verantwoordelijkheid berust bij een bekrachtigend ratingbureau;

15.

benadrukt echter dat meer concurrentie in de sector niet noodzakelijk een betere kwaliteit van de ratings betekent, en herhaalt dat alle ratingbureaus aan de strengste normen van integriteit, openbaarmaking, transparantie en omgang met belangenconflicten overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1060/2009 moeten voldoen teneinde de kwaliteit van de ratings te garanderen en "ratingshopping" te voorkomen;

16.

vraagt de Commissie een gedetailleerde effectbeoordeling en haalbaarheidsstudie te verrichten van de kosten, baten en mogelijke beheersstructuur van een volledig onafhankelijke Europese Stichting voor kredietrating, die haar expertise in alle drie de ratingsectoren zou ontwikkelen; meent dat de Commissie de aanloopkosten voor de eerste drie tot maximaal vijf jaar van de werkzaamheden van de Europese Stichting voor kredietrating in overweging moet nemen en dat deze zorgvuldig moeten worden beoordeeld; benadrukt dat eventuele wetgevingsvoorstellen in die zin bijzonder zorgvuldig moeten worden geformuleerd teneinde de parallelle beleidsinitiatieven om het overmatige vertrouwen in ratings te verminderen en nieuwe kredietratingbureaus aan te moedigen om de markt te betreden, niet te ondermijnen;

17.

vraagt de Commissie, samen met de in punt 9 genoemde werkzaamheden, een gedetailleerde effectbeoordeling, haalbaarheidsanalyse en kostenraming te maken van de financiering die hiervoor nodig zou zijn; is stellig van mening dat de financieringskosten in geen geval door de belastingbetaler mogen worden gedragen, en vindt dat er na de aanloopperiode geen verdere steun mag worden verstrekt en dat de nieuwe Europese Stichting voor kredietrating zijn budget dan volledig zelf moet kunnen financieren;

18.

meent dat het management, het personeel en de bestuursstructuur van de nieuwe Europese Stichting voor kredietrating, met het oog op haar geloofwaardigheid, volledig onafhankelijk en autonoom moeten zijn ten opzichte van de lidstaten, de Commissie en andere openbare instellingen alsook de financiële sector en andere kredietratingbureaus, d.w.z. niet gebonden mogen zijn door hun instructies, en overeenkomstig de gewijzigde Verordening (EG) nr. 1060/2009 moeten werken;

19.

vraagt de Commissie een gedetailleerd onderzoek te verrichten naar de kosten, baten en beheersstructuur van een dergelijk netwerk van Europese kredietratingbureaus, en ook te onderzoeken hoe kredietratingbureaus die op nationaal vlak actief zijn, kunnen worden aangemoedigd om onderlinge partnerschappen aan te gaan of netwerken op te zetten om bestaande middelen en personeel te benutten, zodat zij mogelijk een ruimer gebied kunnen bestrijken en de concurrentie kunnen aangaan met kredietratingbureaus die over de grenzen heen actief zijn; stelt voor dat de Commissie methoden kan onderzoeken om netwerken van ratingbureaus te ondersteunen, maar is van mening dat het initiatief voor dergelijke netwerken vanuit de sector zelf moet komen;

20.

meent dat het wellicht nodig zal zijn de initiële oprichting van dit netwerk te steunen, maar dat het netwerk zelfvoorzienend moet zijn en winst moet kunnen halen uit zijn eigen inkomsten; vraagt de Commissie de noodzaak en de mogelijke wijze van aanloopfinanciering te beoordelen en mogelijke juridische structuren voor dit project te onderzoeken;

21.

is van mening dat de Commissie ook de oprichting van een werkelijk onafhankelijk Europees Kredietratingbureau dient te onderzoeken en te beoordelen; verzoekt de Commissie zich met name te verdiepen in de kwestie van het personeel van een dergelijk bureau, dat volledig onafhankelijk dient te zijn, en zijn financiële middelen, die in de vorm van vergoedingen moeten worden opgebracht door de particuliere financiële sector;

22.

is van mening dat kredietratings moeten dienen om de markt meer informatie te verschaffen, zodat beleggers een consistente beoordeling van de kredietrisico's in verschillende sectoren en landen krijgen; acht het belangrijk gebruikers in staat te stellen kredietratingbureaus kritisch onder de loep te nemen, en benadrukt in dit verband de centrale rol van grotere transparantie bij hun activiteiten;

23.

wijst erop dat er, om investeerders in staat te stellen risico's adequaat te beoordelen en aan hun "due diligence"- en fiduciaire verplichtingen te voldoen, meer productinformatie op het gebied van gestructureerde financiële instrumenten openbaar moet worden gemaakt zodat investeerders een gefundeerd oordeel kunnen vormen; meent dat ter zake kundige investeerders in staat moeten zijn de onderliggende kredieten te beoordelen waaruit zij het risico van een geëffectiseerd product kunnen afleiden; steunt de bestaande initiatieven van de ECB en anderen om in dit verband meer informatie over gestructureerde financiële instrumenten beschikbaar te stellen; vraagt de Commissie de behoefte aan meer openbaarmaking van informatie over alle producten op het gebied van financiële instrumenten te beoordelen;

24.

merkt op dat de meeste kredietratingbureaus naast hun ratingwerkzaamheden ook een aantal vooruitzichten, herzieningen, waarschuwingen en observaties opstellen die een aanzienlijke impact hebben op de markten; is van oordeel dat deze openbaar moeten worden gemaakt overeenkomstig vooraf vastgestelde criteria en protocollen die transparantie en vertrouwelijkheid garanderen;

25.

vraagt de Commissie een herziening van de Richtlijnen 2003/71/EG en 2004/109/EG voor te stellen om ervoor te zorgen dat er voldoende correcte en volledige informatie over gestructureerde financiële instrumenten op ruimere schaal beschikbaar is;

26.

acht het in dit opzicht van vitaal belang dat bij elke mogelijke toekomstige maatregel ten volle rekening wordt gehouden met de aspecten inzake gegevensbescherming;

27.

vraagt zich af of het nuttig zou zijn emittenten te verplichten de inhoud van en de methode achter een gestructureerd financieel instrument te bespreken met een derde partij die een ongevraagde kredietrating aan het verrichten is of een interne risicobeoordeling aan het ontwerpen is;

28.

herhaalt de verplichting van de Commissie met betrekking tot transparantie van informatie krachtens overweging 5 van de gewijzigde Verordening (EG) nr. 1060/2009; vraagt de Commissie de nodige analyse uit te voeren en het resultaat met eventuele wijzigingen in de wetgeving aan het Parlement en de Raad voor te leggen in het kader van de herziening van Verordening (EG) nr. 1060/2009 die zij momenteel aan het verrichten is;

29.

wijst op de vorderingen op het gebied van transparantie en openbaarmaking die dankzij KRB1 en KRB2 tot stand zijn gekomen; moedigt de Commissie aan na de voltooiing van het KRB-registratieproces een impactbeoordeling van deze verordeningen uit te voeren om toekomstige gebieden aan te merken waar verdere openbaarmaking voor de gebruikers nuttig kan zijn;

30.

dringt, naast meer transparantie van het ratingproces en van de interne controles ervan, aan op sterker toezicht op kredietratingbureaus door de toezichthoudende autoriteiten van de EU alsook op grondiger toezicht door de nationale toezichthoudende autoriteiten op het gebruik van ratings door financiële instellingen en hun afhankelijkheid daarvan;

31.

meent dat de Commissie moet overwegen of het gebruik van twee verplichte ratings onder bepaalde omstandigheden aangewezen is, bv. voor gestructureerde financiële producten en voor externe kredietratings die voor regelgevingsdoeleinden worden gebruikt, en of de meest conservatieve, d.w.z. de minst gunstige, externe kredietrating als referentie voor regelgevingsdoeleinden moet worden beschouwd; vraagt de Commissie een effectbeoordeling te maken van het eventuele gebruik van twee verplichte ratings;

32.

is van oordeel dat de kosten van beide ratings door de emittent moeten worden gedragen en dat de eerste externe kredietrating door een ingehuurd kredietratingbureau naar keuze van de emittent moet worden verricht, terwijl voor de tweede externe kredietrating verschillende mogelijkheden moeten worden overwogen, waaronder de mogelijkheid van toewijzing door de Europese Autoriteit voor effecten en markten (EAEM) op basis van specifieke, vastgestelde en objectieve criteria, rekening houdend met de prestaties in het verleden, waarbij de oprichting van nieuwe kredietratingbureaus wordt gesteund maar concurrentieverstoring wordt vermeden;

33.

wijst erop dat reputatie niet door een regelgever kan worden opgelegd, maar dat elk nieuw kredietratingbureau enkel zal worden geaccepteerd als het aan geloofwaardigheid wint;

34.

is zich ervan bewust dat marktspelers afkerig zijn van volatiele kredietratings wegens de hoge kosten (van daarmee samenhangende beslissingen om te kopen of te verkopen) die deze met zich brengen wanneer ratings worden bijgesteld; meent echter dat ratings daardoor eerder procyclisch zijn en achterlopen op de ontwikkelingen op de financiële markten;

35.

merkt op dat kredietratingbureaus duidelijke criteria moeten gebruiken om de prestaties van een land bij te houden, maar is zich bewust van het feit dat de feitelijke rating geen mechanische afweging van deze factoren is; verzoekt de sector te verduidelijken welke methoden en beoordelingen worden gebruikt om staatsschuldratings te ijken en om de afwijking te verklaren ten opzichte van door een model gegenereerde ratings en van de voorspellingen van de belangrijkste internationale financiële instellingen;

36.

wijst erop dat, volgens het IMF, ratings tot bijna 70 % van de CDS-premies kunnen verklaren; is bezorgd over de procyclische gevolgen die ratings kunnen hebben en dringt aan op speciale aandacht voor deze gevoelige kwesties;

37.

is van oordeel dat, ter vermindering van de negatieve abrupte gevolgen ("cliff effects") die ratingveranderingen op prijzen en premies kunnen hebben, de regeling die koop- of verkoopbesluiten aan ratings koppelt moet worden afgeschaft;

38.

meent dat, aangezien bijna alle informatie over staatsschulden openbaar beschikbaar is, deze informatie gemakkelijker, samenhangender en beter te vergelijken ter beschikking moet worden gesteld zodat grotere en ter zake kundigere marktspelers gestimuleerd worden op hun eigen oordeel te vertrouwen om staatskredietrisico's te beoordelen;

39.

is van oordeel dat, gezien de gevolgen die kredietratings van staatsschulden op de markt kunnen hebben, de transparantie betreffende de methoden en de redenen voor besluiten en de aansprakelijkheid van kredietratingbureaus ter zake moeten worden verbeterd; verzoekt om een studie waarin wordt onderzocht hoe de toekomstige Europese Stichting en het toekomstige onafhankelijke Europese Kredietratingbureau bij deze ratings kunnen worden betrokken;

40.

is voorstander van meer openbaarmaking en meer uitleg over de methoden, modellen en voornaamste ratingveronderstellingen die kredietratingbureaus hanteren, onder meer gezien de systemische impact die een bijstelling naar beneden op de staatsschulden kan hebben;

41.

is van oordeel dat openbare informatie over bestaande externe kredietratings door geaccrediteerde kredietratingbureaus over het algemeen waardevol is; stelt daarom voor een Europese ratingindex (EURIX) op te stellen die alle ratings bevat van geregistreerde kredietratingbureaus die op de markt beschikbaar zijn;

42.

staat positief tegenover het bestaan van verschillende betalingsmodellen in de sector, maar wijst erop dat er risico's van belangenconflicten bestaan die door passende transparantie en regelgeving moeten worden aangepakt, zonder dat er een model wordt opgelegd dat geen garanties biedt; vraagt de Commissie op basis van de recente raadpleging voorstellen te doen voor haalbare alternatieve betalingsmodellen waarbij zowel de emittenten als de kopers betrokken worden; vraagt de Commissie in dit verband bijzondere aandacht te besteden aan het mogelijke gebruik van het "de investeerder betaalt"-model en de voor- en nadelen daarvan om ratings minder vatbaar te maken voor belangenconflicten;

43.

is van oordeel dat een goed bestuur in kredietratingbureaus van cruciaal belang is ter waarborging van de kwaliteit van ratings en wenst een volledige transparantie van de zijde van de kredietratingbureaus over de wijze waarop het bedrijfsbestuur is geregeld;

44.

wijst erop dat de EAEM verantwoordelijk is voor de tenuitvoerlegging van Verordening (EG) nr. 1060/2009 en het toezicht op de naleving daarvan door de kredietratingbureaus; is van mening dat externe kredietratings niet als louter meningen kunnen worden beschouwd als zij voor regelgevingsdoeleinden dienen, en dat kredietratingbureaus verantwoording moeten afleggen over de consequente toepassing van de methode achter hun kredietratings; beveelt aan dat de civielrechtelijke aansprakelijkheid van kredietratingbureaus in geval van zware nalatigheid of slecht beheer op consistente wijze in de hele EU wordt vastgesteld en dat de Commissie nagaat hoe deze civielrechtelijke aansprakelijkheid in het burgerlijk recht van de lidstaten kan worden vastgelegd;

45.

wijst erop dat de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor een investeringsbeslissing bij de financiëlemarktdeelnemer ligt, d.w.z. de vermogensbeheerder, financiële instelling of ter zake kundige belegger; merkt op dat de verantwoordingsplicht tevens verder zal worden ondersteund door het door CRA1 ingestelde centrale register (CEREP), dat gegevens in gestandaardiseerde vorm publiceert over de prestaties van ratings die worden uitgegeven door binnen de EU ingeschreven kredietratingbureaus, zodat investeerders hun eigen oordeel over bepaalde kredietratingbureaus kunnen vormen, waardoor meer druk op de reputatie wordt uitgeoefend; wijst erop dat investeerders over effectieve capaciteiten op het gebied van risicobeheer moeten beschikken waarop door de administratie adequaat wordt toegezien;

46.

stelt voor dat elk geregistreerd kredietratingbureau jaarlijks een evaluatie van zijn vorige kredietratingprestaties verricht en deze informatie in een verantwoordingsverslag aan de toezichthouder verzamelt; stelt voor dat de EAEM de verantwoordingsverslagen steekproefsgewijs regelmatig controleert om voor een hoge kwaliteit van de kredietratings te zorgen;

47.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de regeringen en parlementen van de lidstaten.

11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/31

—

gelet op het Verdrag van Lissabon en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, die op 1 december 2009 in werking zijn getreden,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 8 oktober 2010: "Slimme regelgeving in de Europese Unie" (COM(2010)0543),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 9 september 2010 over "De wetgeving verbeteren" overeenkomstig artikel 9 van het Protocol betreffende de toepassing van de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid (vijftiende jaarverslag van de Commissie) (1),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 21 oktober 2008: "De wetgeving verbeteren 2006" overeenkomstig artikel 9 van het Protocol betreffende de toepassing van de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid (2),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 4 september 2007: "De wetgeving verbeteren 2005": toepassing van de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid – 13de jaarverslag (3),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 10 juli 2007 over het minimaliseren van uit wetgeving voortvloeiende administratieve lasten (4),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 16 mei 2006: "De wetgeving verbeteren 2004": toepassing van het subsidiariteitsbeginsel – 12de jaarverslag (5),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 20 april 2004 over de toetsing van de impact van de communautaire regelgeving en de raadplegingsprocedures (6),

—

gezien het Interinstitutioneel Akkoord "Beter wetgeven" van 16 december 2003 van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie,

—

gezien de interinstitutionele gemeenschappelijke aanpak van effectbeoordelingen, waarover het Europees Parlement, de Raad en de Commissie in november 2005 overeenstemming hebben bereikt,

—

gezien speciaal verslag nr. 3/2010 van de Europese Rekenkamer,

—

gezien de conclusies van de in opdracht van het Europees Parlement verrichte studie naar effectbeoordelingen in de EU-lidstaten,

—

gezien de richtsnoeren voor de effectbeoordelingen van de Commissie van 15 januari 2009, en de bijlagen hierbij (SEC(2009)0092),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 5 juni 2002: "Effectbeoordeling" (COM(2002)0276),

—

gezien de kaderovereenkomst tussen het Parlement en de Commissie van 20 oktober 2010,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 28 oktober 2010: "Een geïntegreerd industriebeleid in een tijd van mondialisering – Concurrentievermogen en duurzaamheid centraal stellen" (COM(2010)0614),

—

gezien het verslag voor 2010 van de Dienst voor effectbeoordelingen (SEC(2011)0126), gepubliceerd op 24 januari 2011,

—

gezien de brief van 16 november 2010 van de voorzitter van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid aan de rapporteur over de conclusies van een effectbeoordeling betreffende de uitbreiding van het moederschapsverlof tot 20 weken,

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie juridische zaken en de adviezen van de Commissie economische en monetaire zaken, de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid, de Commissie industrie, onderzoek en energie en de Commissie interne markt en consumentenbescherming (A7-0159/2011),

A.

overwegende dat effectbeoordelingen een systematische evaluatie van de verwachte gevolgen van regelgeving zijn,

B.

overwegende dat de totstandbrenging van een transparant, duidelijk, doeltreffend en kwalitatief hoogstaand regelgevingsklimaat een prioritaire doelstelling van het EU-beleid moet zijn,

C.

overwegende dat effectbeoordelingen positief bijdragen tot algehele verhoging van de kwaliteit van communautaire regelgeving, hetgeen in het belang van betere wetgeving is,

D.

overwegende dat de problemen die zich voordoen bij de tenuitvoerlegging van het bestaande recht van de Unie onder meer het gevolg zijn van slecht opgestelde wetsteksten, en dat alle Europese wetgevende organen hiervoor gezamenlijk verantwoordelijk zijn,

E.

overwegende dat het Verdrag van Lissabon horizontale en milieuclausules bevat (de artikelen 9 en 11 van het VWEU) die in aanmerking moeten worden genomen bij de bepaling en de uitvoering van het beleid en het optreden van de Unie, en die bepalen dat een diepgaande analyse vereist is van de sociale en milieugevolgen van alle regelgeving die wordt voorgesteld,

F.

overwegende dat bij de uitvaardiging van nieuwe wetgeving en bij de vereenvoudiging en herschikking van bestaande wetten effectbeoordelingen kunnen strekken tot een betere evaluatie van hun sociale en economische gevolgen en hun gevolgen voor milieu en gezondheid en van hun verenigbaarheid met de grondrechten, en zo kunnen bijdragen aan inkrimping van de bureaucratie en kunnen zorgen voor de samenhang van het beleid van de EU om de overkoepelende, door de Europese Raad vastgelegde, doelstellingen te bereiken,

G.

overwegende dat het Effectbeoordelingscomité (IAB) door de Commissie als onafhankelijk wordt beschouwd, hoewel het onder de voorzitter van de Commissie ressorteert, bestaat uit hooggeplaatste ambtenaren uit diverse DG's en wordt voorgezeten door de adjunct-secretaris-generaal; overwegende dat dit vooringenomenheid met betrekking tot de ontvangen informatie tot gevolg heeft en daarmee het neutraliteitsvereiste wordt geschonden,

H.

overwegende dat het meerdere malen heeft verklaard voorstander te zijn van het gebruik van onafhankelijke effectbeoordelingen in de Europese Unie,

I.

overwegende dat de kwaliteit van de door de Commissie verrichte effectbeoordelingen niet constant is en dat effectbeoordelingen van de Commissie dikwijls meer dienen als rechtvaardiging van een wetgevingsvoorstel dan als objectieve afweging van de feiten,

J.

overwegende dat effectbeoordelingen kunnen worden gebruikt om onnodige bureaucratische hindernissen op te werpen voor de verdere ontwikkeling of inwerkingtreding van Europese wetgeving of beleidsmaatregelen,

K.

overwegende dat het Parlement, de Raad en de Commissie zich in het interinstitutioneel akkoord van 16 december 2003, de interinstitutionele gemeenschappelijke aanpak van effectbeoordelingen van november 2005 en in de kaderovereenkomst van 20 oktober 2010 ertoe hebben verbonden een agenda voor betere wetgeving te formuleren, en dat dit besluit concrete voorstellen bevat ter verbetering van effectbeoordelingen,

L.

overwegende dat de Commissie een nieuwe aanpak voor haar industriebeleid volgt, waarbij alle beleidsvoorstellen met belangrijke gevolgen voor de economie grondig geanalyseerd moeten worden op hun consequenties voor het concurrentievermogen,

1.

benadrukt dat effectbeoordelingen een belangrijk instrument zijn om slimme en betere wetgeving te realiseren tijdens de gehele beleidscyclus en dat de Europese wetgever intensiever gebruik moet maken van deze effectbeoordelingen om de economische en sociale gevolgen en de gevolgen op het vlak van milieu en gezondheid van zijn beleidsopties alsook hun impact op de grondrechten van de burgers beter te kunnen inschatten, waarbij niet mag worden vergeten dat een kosten-batenanalyse slechts een van de mogelijke criteria is;

2.

is verheugd over de mededeling van de Commissie over "slimme regelgeving", en benadrukt dat effectbeoordelingen een sleutelrol moeten vervullen in de gehele beleidscyclus, van ontwerp tot tenuitvoerlegging, handhaving, evaluatie en herziening van de wetgeving; benadrukt het belang van goed doordachte en volledig geïnformeerde besluitvorming tijdens de ontwerpfase van wetgevingsvoorstellen, omdat dit zowel kan resulteren in kwalitatief betere resultaten als in een korter wetgevingsproces;

3.

wijst op de noodzaak van grondige effectbeoordelingen als voorwaarde voor hoogwaardige wetgeving en correcte omzetting, toepassing en handhaving;

4.

onderstreept dat een effectbeoordeling op geen enkele wijze het politieke debat en het democratische besluitvormingsproces van de wetgever kan vervangen, maar uitsluitend fungeert als inhoudelijke voorbereiding van een politiek besluit;

5.

onderstreept dat effectbeoordelingen moeten worden verricht in het beginstadium van de beleidsontwikkeling; benadrukt dat ze volledig onafhankelijk moeten zijn en altijd gebaseerd moeten zijn op een gefundeerde en objectieve analyse van de mogelijke gevolgen;

6.

wijst erop dat de medewetgevers zich overeenkomstig het Interinstitutioneel Akkoord over beter wetgeven hebben verbonden om, wanneer zij zulks passend en noodzakelijk achten voor het wetgevingsproces, vóór de aanneming van alle inhoudelijke amendementen effectbeoordelingen te verrichten;

7.

acht het noodzakelijk externe deskundigen van alle betrokken beleidsterreinen en alle groepen belanghebbenden bij het effectbeoordelingsproces te betrekken om onafhankelijkheid en objectiviteit te kunnen waarborgen; onderstreept in dit verband het fundamentele verschil tussen openbare raadplegingen en onafhankelijke effectbeoordelingen; wijst erop dat het uiteindelijke resultaat en de controle van de methode en de kwaliteit van de effectbeoordeling een zaak van de instellingen van de Europese Unie moeten blijven om te garanderen dat zij aan dezelfde hoge normen beantwoorden;

8.

pleit voor maximale transparantie bij de opstelling van effectbeoordelingen, met inbegrip van de vroegtijdige publicatie van omvattende draaiboeken voor voorgestelde wetgeving, om te zorgen voor gelijke toegang tot de wetgevingsprocedure voor alle belanghebbenden; acht het daarom noodzakelijk dat de huidige periode voor consultatie met de Commissie wordt uitgebreid tot 12 weken;

9.

is van oordeel dat effectbeoordelingen van projecten of wetgeving die door overheden of van de overheid afhankelijke bedrijven worden gesteund niet door de betrokken instantie mogen worden goedgekeurd;

10.

is van oordeel dat het van essentieel belang is dat effectbeoordelingen vooraf door de lidstaten worden getoetst om de gevolgen van voorgestelde regelgeving op de nationale wetgeving en het overheidsbeleid te beoordelen; vraagt dat meer beoordelingen achteraf worden uitgevoerd en dat verder wordt overwogen of verplichte correlatietabellen moeten worden opgenomen om na te gaan of EU-wetgeving correct werd geïmplementeerd door de lidstaten en of de doelstellingen ervan werden bereikt;

11.

beschouwt effectbeoordelingen als een geschikt instrument om de relevantie van Commissievoorstellen te verifiëren, met name op het punt van naleving van de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid, en om medewetgevers en het publiek in het algemeen duidelijk te maken om welke redenen voor een bepaalde maatregel is gekozen;

12.

benadrukt dat de volgende elementen cruciaal zijn voor een goede effectbeoordeling: een probleemstelling, raadpleging van belanghebbende partijen, definiëring van de beoogde doelen en uitwerking van strategische beleidsopties;

13.

acht het belangrijk nieuwe wetgevingsvoorstellen vergezeld te laten gaan van een effectbeoordeling; wijst erop dat dit in voorkomend geval ook geldt voor vereenvoudigingen en herschikkingen van het recht van de Unie, alsook voor gedelegeerde handelingen en uitvoeringshandelingen overeenkomstig de bepalingen van de artikelen 290 en 291 van het VWEU;

14.

beschouwt de effectbeoordeling als een "levend document" dat deel vormt van het wetgevingsproces; wijst erop dat voldoende soepelheid gewaarborgd moet zijn, zodat tijdens het wetgevingsproces aanvullende effectbeoordelingen kunnen worden uitgevoerd;

15.

verlangt dat effectbeoordelingen niet uitsluitend toegespitst worden op de kosten-batenanalyse maar rekening houden met een groot aantal criteria, in overeenstemming met het beginsel van een geïntegreerde aanpak, zodat de wetgever een zo veelzijdig mogelijk beeld krijgt; wijst in dit verband op de in het interinstitutioneel akkoord van 16 december 2003 en de gemeenschappelijke aanpak van 2005 genoemde economische, sociale en milieuaspecten die in één enkele beoordeling bijeengebracht moeten worden; acht het in dat opzicht noodzakelijk dat wordt gezorgd voor samenhang tussen de beleidsterreinen en activiteiten van de EU door rekening te houden met al haar doelstellingen en in overeenstemming met het in artikel 7 van het VWEU vastgelegde beginsel van bevoegdheidstoedeling;

16.

pleit ervoor in het kader van de effectbeoordelingen telkens een kosten-batenanalyse uit te voeren, dat wil zeggen een toetsing van de kostenefficiëntie van alle programma's en maatregelen waarvoor uitgaven zijn gedaan, en de mogelijke gevolgen voor het midden- en kleinbedrijf (MKB) te onderzoeken; verlangt in dit verband dat de MKB-toets uit de Small Business Act 2008 consequent wordt uitgevoerd; herinnert er in dit verband aan dat elke wet die het MKB belast een zorgvuldige beoordeling moet bevatten van bestaande regelgeving, met als doel de totale administratieve lasten voor het MKB te verminderen;

17.

verlangt dat alle nieuwe beleidsvoorstellen met aanzienlijke gevolgen voor de concurrentiepositie van het bedrijfsleven in het kader van een effectbeoordeling intensief worden geanalyseerd; dringt er voorts op aan dat de gevolgen van de EU-regelgeving voor de concurrentiepositie van de Europese economie ook grondig worden geëvalueerd; wijst erop dat de Commissie in haar mededeling over een geïntegreerd industriebeleid in een tijd van mondialisering een dergelijke werkwijze in het vooruitzicht heeft gesteld;

18.

wijst er met nadruk op dat lering moet worden getrokken uit de evaluatie achteraf van bestaande wetgeving en van een analyse van de ter zake dienende jurisprudentie van het Hof van Justitie, en dat er, alvorens er nieuwe wetgeving wordt voorgesteld, een behoorlijke gedachtewisseling plaats moet hebben over de strategische keuzes die op een bepaald beleidsgebied beschikbaar zijn;

19.

pleit ervoor dat bij de uitvoering van effectbeoordelingen op Europees niveau ook wordt nagegaan wat de Europese toegevoegde waarde is, met andere woorden hoeveel kosten bespaard kunnen worden door voor een Europese oplossing te kiezen en hoeveel extra kosten voor de lidstaten ontstaan wanneer er geen Europese oplossing is;

20.

is van oordeel dat in effectbeoordelingen rekening moet worden gehouden met de effecten voor de economische partnerschappen van de EU alsook de gevolgen van de keuze van een specifieke Europese norm in plaats van een internationale;

21.

onderstreept dat bij effectbeoordelingen mogelijke alternatieven voor de wetgever volledig in rekening moeten worden genomen, waarbij ook telkens de optie van niet handelen serieus geanalyseerd moet worden;

22.

benadrukt dat effectbeoordelingen niet mogen leiden tot meer bureaucratie en het wetgevingsproces niet onnodig mogen ophouden; is echter van mening dat voor effectbeoordelingen voldoende tijd moet worden uitgetrokken om een betrouwbaar resultaat op te leveren; beklemtoont in dit verband dat effectbeoordelingen niet mogen worden misbruikt als instrument om ongewenste wetgeving te blokkeren; pleit daarom voor het creëren van technische en bestuursrechtelijke voorwaarden zodat effectbeoordelingen vlot en op korte termijn kunnen worden opgesteld, bijvoorbeeld door middel van instrumenten als kaderovereenkomsten, versnelde aanbestedingen en optimaal gebruik van eigen middelen;

23.

verzoekt in het kader van best practices gebruik te maken van de ervaring van andere landen die al jaren effectbeoordelingen opstellen en zo de op EU-niveau opgestelde effectbeoordelingen verder te verbeteren;

24.

verzoekt de effectbeoordelingen gedurende het hele wetgevingsproces te actualiseren zodat rekening kan worden gehouden met veranderingen die zich tijdens het wetgevingsproces voordoen;

25.

wijst erop dat effectbeoordelingen niet alleen vóór de aanneming van een wet (ex ante) moeten worden uitgevoerd, maar vooral ook nadien (ex post); herinnert eraan dat dit noodzakelijk is om te kunnen beoordelen of de doelstellingen van een wet daadwerkelijk gehaald zijn en in hoeverre wetgeving moet worden aangepast of gehandhaafd; benadrukt echter dat de beoordeling achteraf nooit de taak mag vervangen die de Commissie als "hoedster van de Verdragen" heeft om daadwerkelijk en tijdig toezicht te houden op de toepassing van het recht van de Unie door de lidstaten;

26.

benadrukt de hoofdverantwoordelijkheid van de Commissie om effectbeoordelingen van hoge kwaliteit uit te voeren met betrekking tot voorstellen die ze indient wanneer ze haar initiatiefrecht uitvoert, in overeenstemming met het Verdrag;

27.

onderkent dat de Commissie de afgelopen jaren haar effectbeoordelingen sterk heeft verbeterd; benadrukt evenwel dat de effectbeoordelingen nog altijd voor verbetering vatbaar zijn;

28.

wijst in dit verband op het in 2006 opgerichte Effectbeoordelingscomité (Impact Assessment Board – IAB) van de Commissie, dat grotendeels verantwoordelijk is voor de verdere ontwikkeling van door de Commissie opgestelde effectbeoordelingen;

29.

beklemtoont dat de leden van de IAB slechts formeel onafhankelijk zijn omdat zij thans door de Commissievoorzitter worden benoemd en instructies van hem ontvangen, zodat er geen sprake kan zijn van volledige onafhankelijkheid; verlangt derhalve dat de leden van de IAB, vooraleer zij benoemd worden, door het Parlement en de Raad gescreend worden; verlangt dat de hiërarchische verhouding tussen de leden en de Commissievoorzitter wordt opgeheven; verlangt dat de IAB en de deskundigen in de publieke sfeer moeten werken met de hoogst mogelijke mate van transparantie, zodat hun onafhankelijkheid in de praktijk kan worden nagegaan;

30.

pleit er voorts voor deskundigen van alle beleidsterreinen en alle betrokken groepen belanghebbenden bij het werk van de IAB te betrekken; verlangt dat deze deskundigen extern zijn en niet in hiërarchische verhouding tot de Commissie staan;

31.

verlangt dat het Parlement, en in het bijzonder de ter zake bevoegde parlementaire commissies vroegtijdig en ten volle bij het effectbeoordelingsproces en de werkzaamheden van de IAB worden betrokken, bijvoorbeeld door middel van kennisgeving en tussentijdse verslagen; verzoekt de Commissie op het moment waarop het wetgevingsvoorstel wordt ingediend het Parlement en de Raad samen met de volledige effectbeoordeling samenvattingen van twee tot vier bladzijden daarvan te doen toekomen, en in voorkomend geval toe te lichten waarom er geen effectbeoordeling is uitgevoerd, opdat kan worden nagegaan dat alle belangrijke punten in aanmerking zijn genomen zonder dat de onafhankelijkheid van de beoordeling op het spel wordt gezet door de eigenlijke evaluatie te beïnvloeden;

32.

merkt op dat de Commissie bij de opstelling van haar effectbeoordelingen ook de lidstaten moet raadplegen, aangezien deze de desbetreffende richtlijnen in een later stadium in nationaal recht moeten omzetten en de nationale overheden doorgaans beter weten hoe regelgeving in de praktijk werkt;

33.

benadrukt dat slimme regelgeving op basis van volledige en objectieve effectbeoordelingen de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de Europese instellingen blijft, en dat de Commissie dus ook rekening moet houden met de feedback die zij krijgt van het Europees Parlement, het Comité van de Regio's, het Europees Economisch en Sociaal Comité en de lidstaten;

34.

wijst erop dat externe controle van de voorlopige uitkomsten van een effectbeoordeling te allen tijde noodzakelijk is voordat een effectbeoordeling definitief kan worden aangenomen; verlangt in dit verband dat het controleadvies openbaar wordt gemaakt;

35.

verwijst naar de kritiek van de Rekenkamer op het feit dat de Commissie wetgevingsinitiatieven neemt hoewel het effectbeoordelingsproces nog niet is afgerond; wijst eveneens op de kritiek dat niet dezelfde mate van aandacht wordt besteed aan alle beleidsopties; benadrukt dat alle beleidsopties volledig in overweging moeten worden genomen in het kader van het effectbeoordelingsproces;

36.

vraagt om meer transparantie door volledig bekend te maken welke deskundigen en andere belanghebbenden bij het effectbeoordelingsproces betrokken zijn en een verklaring omtrent hun belangen te publiceren;

37.

verzoekt in het kader van openbare raadplegingen belangenvertegenwoordigingen tijdig op de hoogte te brengen van een geplande raadpleging; verlangt voorts dat belangenvertegenwoordigingen bij openbare raadplegingen tevens de gelegenheid krijgen commentaar te leveren op effectbeoordelingen en wel bijtijds, voordat het desbetreffende Commissievoorstel openbaar wordt gemaakt;

38.

dringt erop aan dat de door de Commissie gebruikte gegevens betrouwbaar en vergelijkbaar zijn;

39.

verzoekt de Commissie bij effectbeoordelingen stelselmatig na te gaan welke administratieve lasten wetgevingsvoorstellen met zich meebrengen en altijd duidelijk aan te geven welke van de onderzochte opties de administratieve lasten het sterkst reduceren of althans de minste nieuwe teweegbrengen;

40.

wijst erop dat het nadelig is de conclusies van een effectbeoordeling tegelijk met een wetgevingsvoorstel te presenteren, aangezien dan de indruk ontstaat dat de effectbeoordeling in eerste instantie dient ter rechtvaardiging van een Commissievoorstel; adviseert daarom documenten vroegtijdig openbaar te maken tijdens elke fase van het wetgevingsproces, met inbegrip van de publicatie van de definitieve effectbeoordeling van de Commissie, zoals goedgekeurd door de IAB, vóór wordt begonnen met het overleg tussen de diensten;

41.

stelt voor dat de Commissie alle door haar voltooide effectbeoordelingen publiceert in een specifieke publicatiereeks, zodat er op een eenvoudige manier naar kan worden verwezen en ze gemakkelijk kunnen worden doorzocht door het publiek op een speciale website;

42.

verzoekt de Commissie ex-postevaluaties van aangenomen wetten uit te voeren; herhaalt echter dat de beoordeling achteraf nooit de hierboven vermelde taak mag vervangen die de Commissie heeft om toezicht te houden op de toepassing van het recht van de Unie door de lidstaten;

43.

dringt erop aan dat de Commissie uitvoerig reageert op de door het Parlement opgestelde effectbeoordelingen;

44.

verzoekt zijn commissies consequenter gebruik te maken van het instrument waarover het EP reeds beschikt, te weten de opstelling van eigen effectbeoordelingen; wijst er nogmaals op dat er een speciale begrotingslijn bestaat voor de opstelling van effectbeoordelingen; is van mening dat met name beroep moet worden gedaan op een parlementaire effectbeoordeling wanneer aanzienlijke wijzigingen werden aangebracht aan het oorspronkelijke voorstel;

45.

herinnert er voorts aan dat effectbeoordelingen geen deel moeten uitmaken van tijdrovende studies, maar dat ze ook kunnen bestaan uit beperkte studies, workshops en hoorzittingen met deskundigen;

46.

is van oordeel dat het Parlement in zijn wetgevingsresoluties systematisch een standaardvisum moet opnemen waarin wordt gesteld dat aandacht is besteed aan alle effectbeoordelingen die de EU-instellingen op de voor de wetgeving in kwestie relevante terreinen hebben uitgevoerd;

47.

wijst erop dat het Parlement en zijn commissies nu al over mechanismen beschikken om de effectbeoordelingen van de Commissie te toetsen; is van mening dat een presentatie van de effectbeoordelingen door de Commissie aan de relevante commissies een waardevolle aanvulling is van het door het Parlement uitgeoefende toezicht; merkt op dat dit toezicht mogelijk ook andere vormen kan aannemen, bijvoorbeeld door aanvullende effectbeoordelingen en diepgaandere analyses uit te voeren, door externe deskundigen effectbeoordelingen van de Commissie te laten toetsen, en door buitengewone vergaderingen met onafhankelijke deskundigen te beleggen; beklemtoont in dit verband dat het werk van zijn beleidsondersteunende afdelingen op coherente wijze verder ontwikkeld moet worden;

48.

onderstreept dat door het Parlement opgestelde effectbeoordelingen kunnen worden beschouwd als een correctie op effectbeoordelingen van de Commissie;

49.

dringt erop aan dat het Parlement en in het bijzonder de commissies de effectbeoordelingen van de Commissie systematisch en zo vroeg mogelijk behandelen;

50.

wijst erop dat binnen de bevoegde commissie en in samenwerking met de rapporteur besloten moet worden een effectbeoordeling door het Parlement te laten opstellen; dringt aan op aanpassing van het Reglement zodat voortaan een kwart van de commissieleden al opdracht kan geven tot opstelling van een effectbeoordeling;

51.

moedigt al zijn commissies aan alvorens een wetgevingsvoorstel te overwegen, met de Commissie een diepgaand gesprek te voeren over de effectbeoordeling;

52.

onderstreept dat effectbeoordelingen ook tijdens het parlementaire wetgevingsproces van belang zijn; moedigt het Parlement aan bij belangrijke amendementen in elk stadium van het wetgevingsproces na te gaan of effectbeoordelingen mogelijk zijn; wijst erop dat dit niet mag leiden tot lange vertragingen van het wetgevingsproces;

53.

vraagt bovendien dat individuele leden de gelegenheid moeten hebben om kleine studies aan te vragen om hen relevante feiten of statistieken aan te leveren met betrekking tot kwesties die te maken hebben met hun parlementaire werkzaamheden, en stelt voor dat dergelijke studies door de bibliotheek van het Europees Parlement kunnen worden uitgevoerd, naast haar huidige functies;

54.

vraagt daarom dat het Parlement plannen goedkeurt om ervoor te zorgen dat zijn bibliotheek deze dienst levert aan de leden; benadrukt dat dergelijke plannen gebaseerd moeten zijn op beste praktijken van parlementaire bibliotheken, met inbegrip van die van de lidstaten, en moeten worden uitgevoerd in overeenstemming met strenge regels, waarbij volledig moet worden samengewerkt met de commissies die een onderzoeksfunctie uitoefenen;

55.

onderstreept dat een gemeenschappelijk mechanisme voor effectbeoordelingen van grote betekenis zou zijn voor de kwaliteit en coherentie van zijn eigen beleid;

56.

verzoekt daarom binnen het Parlement een geïntegreerd effectbeoordelingsproces tot stand te brengen; adviseert dienaangaande een gemeenschappelijke procedure voor effectbeoordelingen te ontwikkelen die stoelt op een uniforme systematiek en methodologie, en waarvan alle commissies gebruikmaken;

57.

pleit ervoor dit te laten plaatsvinden onder auspiciën van een zelfstandige structuur die gebruik maakt van de eigen voorzieningen van het Parlement, bijvoorbeeld door de bibliotheek en de beleidsondersteunende afdelingen erbij te betrekken, en op ad-hocbasis voor individuele effectbeoordelingen een beroep doet op externe deskundigen, zoals gedetacheerde ambtenaren van nationale effectbeoordelingsinstanties, die via een uit leden bestaande raad van toezicht verantwoording verschuldigd is aan het Europees Parlement;

58.

verzoekt voorts de daarvoor noodzakelijke administratieve infrastructuur tot stand te brengen, waarbij erop wordt toegezien dat deze infrastructuur begrotingsneutraal is omdat gebruik wordt gemaakt van bestaande voorzieningen;

59.

onderstreept dat op de lange termijn moet worden nagedacht over een mogelijk gemeenschappelijke aanpak van effectbeoordelingen door de Europese instellingen; herinnert eraan dat in het interinstitutionele akkoord van 16 december 2003 en de interinstitutionele gemeenschappelijke aanpak van effectbeoordelingen van november 2005 al werd opgeroepen tot een gemeenschappelijke methodologische benadering van effectbeoordelingen binnen de Europese instellingen;

60.

betreurt dat de Commissie afwijzend staat tegenover het idee van een gemeenschappelijke aanpak van effectbeoordelingen door de Europese instellingen;

61.

wijst erop dat de Raad tot dusver nauwelijks gebruik maakt van effectbeoordelingen; roept de Raad daarom op ook intensiever gebruik te maken van effectbeoordelingen, in overeenstemming met de hierboven genoemde interinstitutionele gemeenschappelijke aanpak, om zo de kwaliteit van zijn bijdrage aan de EU-wetgeving te verhogen; benadrukt dat slimme regelgeving op basis van volledige en objectieve effectbeoordelingen de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de EU-instellingen en de lidstaten blijft;

62.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/39

—

gelet op de artikelen artikel 2, 3, 6 en 21 van het Verdrag betreffende de Europese Unie,

—

gelet op de artikelen 7, 9, 145-161, 206-209 en 215 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gelet op de artikelen 5,12, 14, 15,16, 21, 23, 26, 27, 28, 29, 31, 32, 33, 34 en 36 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie,

—

gezien de Universele Verklaring van de rechten van de mens (1948) en andere VN-instrumenten over de mensenrechten, met name de verdragen over de burgerlijke en politieke rechten (1966) en over de economische, sociale en culturele rechten (1966), het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie (1965), alsmede het Verdrag betreffende afschaffing van alle vormen van discriminatie van de vrouw (1979), het Verdrag inzake de rechten van het kind (1989), het Internationaal Verdrag inzake de bescherming van de rechten van migrerende werknemers en hun gezinsleden (1990) en het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (2006) (1),

—

gezien het raamwerk van de Verenigde Naties "Protect, Respect and Remedy" ("Beschermen, respecteren en genoegdoening") voor ondernemingen en mensenrechten, dat is voorgesteld door de speciaal vertegenwoordiger van de secretaris-generaal inzake mensenrechten en transnationale ondernemingen en andere ondernemingen, professor John Ruggie, en in 2008 unaniem is goedgekeurd door de VN-Raad voor de rechten van de mens (resolutie 8/7), gezien de onlangs gepresenteerde richtsnoeren voor de tenuitvoerlegging van het raamwerk (2) en tevens gezien de conclusies van de Raad Buitenlandse Zaken van 8 december 2009, die de belangrijke rol van bedrijven noemen in de verwezenlijking van volledige eerbiediging van de mensenrechten en die de volledige steun van de Raad voor het werk van de speciaal vertegenwoordiger van de VN herhalen (3),

—

gezien het laatste verslag van John Ruggie, de speciaal vertegenwoordiger van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, over het onderwerp van mensenrechten en transnationale ondernemingen en andere ondernemingen (2),

—

gezien het Europees Sociaal Handvest, in het bijzonder de artikelen 5, 6 en 19 (4),

—

gelet op het Europees Verdrag inzake de rechtspositie van migrerende werknemers (5),

—

gelet op de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie, met name de acht basisverdragen inzake de vrijheid van vereniging, de effectieve erkenning van het recht op collectieve onderhandeling van werknemers (Verdragen nrs. 87 en 98), de uitbanning van alle vormen van gedwongen of verplichte arbeid (Verdragen nrs. 29 en 05), de uitbanning van discriminatie in arbeid en beroep (Verdragen nrs. 100 en 111) en de effectieve afschaffing van kinderarbeid (Verdragen nrs. 138 en 182) (6),

—

eveneens gelet op ILO-Verdragen over arbeidsbepalingen in overheidscontracten (Verdrag nr. 94) en betreffende de bevordering van het collectief onderhandelen (Verdrag nr. 154) (7),

—

gezien de agenda van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) voor waardig werk en het mondiale banenpact van de ILO dat op 19 juni 2009 tijdens de Conferentie van de ILO is aangenomen (8),

—

gezien de verklaring over sociale rechtvaardigheid voor een eerlijke globalisering die op 10 juni 2008 met algemene instemming van de 183 lidstaten van de IAO is goedgekeurd (9),

—

gezien de Overeenkomst van Marrakesh tot oprichting van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) (10), evenals de verklaring die tijdens de vierde ministersconferentie (november 2001) in Doha is goedgekeurd, met name paragraaf 31 (11),

—

gelet op de algemene overeenkomst betreffende handel en diensten, met name artikel 1, lid 2, letter d, de zogeheten MODE 4 (12),

—

gezien het verslag van de Wereldcommissie voor de sociale dimensie van de mondialisering met de titel "Een eerlijke globalisering die kansen schept voor iedereen” (13),

—

gezien de verklaring die de leiders van de G20 hebben aangenomen op de vergadering van 24 en 25 september 2009 in Pittsburgh (14),

—

gezien de jongste versies van de richtsnoeren van de OESO voor multinationale ondernemingen (15),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1927/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 20 december 2006 tot oprichting van een Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering (16) en Verordening (EG) nr. 546/2009 tot wijziging hiervan,

—

gezien Richtlijn 96/71/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 1996 betreffende de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het verrichten van diensten (17) (de PWD),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 20 september 1996 over de mededeling van de Commissie over de bepalingen inzake de eerbiediging van de democratische beginselen en de rechten van de mens in de overeenkomsten tussen de Gemeenschap en derde landen (18), alsmede zijn resolutie van 14 februari 2006 over de mensenrechten- en democratieclausule in EU-overeenkomsten (19),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 25 oktober 2001 over openheid en democratie in de internationale handel (20), waarin aangedrongen wordt op naleving van de sociale minimumnormen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO), en op de aanvaarding door de Europese Unie van de besluiten van de IAO, met inbegrip van eventuele oproepen tot sancties in verband met ernstige overtredingen van de sociale minimumnormen,

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 23 mei 2007 over het thema "Bevordering van waardig werk voor iedereen" (21), die aandringt, in het kader van de bevordering van waardig werk, op de opname van sociale normen in de handelsovereenkomsten van de Europese Unie, in het bijzonder bilaterale overeenkomsten,

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 15 november 2005 over de sociale dimensie van de globalisering (22),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 5 juli 2005 over de uitbuiting van kinderen in ontwikkelingslanden, met speciale aandacht voor kinderarbeid (23),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 6 juli 2006 over eerlijke handel en ontwikkeling (24),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 22 mei 2007 over Europa als wereldspeler - Externe aspecten van het concurrentievermogen (25) in antwoord op de mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement met de titel: "Europa als wereldspeler – wereldwijd concurreren: een bijdrage aan de EU-strategie voor groei en werkgelegenheid" (COM(2006)0567),

—

onder verwijzing naar zijn resoluties van 30 mei 2002 over het Groenboek van de Commissie over de bevordering van een Europees kader voor de sociale verantwoordelijkheid van bedrijven (26) en van 15 januari 1999 over EU-normen voor in ontwikkelingslanden werkende Europese bedrijven: naar een Europese gedragscode (27),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 13 maart 2007 over maatschappelijk verantwoord ondernemen: een nieuw partnerschap (28),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 25 november 2010 over maatschappelijk verantwoord ondernemen in het kader van internationale handelsovereenkomsten (29),

—

onder verwijzing naar zijn resoluties over economische partnerschapsovereenkomsten met de ACS-regio's en -landen, met name die van 26 september 2002 (30), 23 mei 2007 (31) en 12 december 2007 (32),

—

gezien de conclusies van de Raad van 14 juni 2010 inzake kinderarbeid (33),

—

gezien de conclusies van de Europese Raad van 16 september 2010 inzake een veranderende wereld: een uitdaging voor de EU (34),

—

gezien de mededeling van de Commissie "De sociale dimensie van de globalisering – hoe de EU ertoe bijdraagt dat iedereen er voordeel van heeft" (COM(2004)0383),

—

gezien de vernieuwde Europese sociale agenda van 2 juli 2008 (COM(2008) 0412),

—

gezien de mededeling van de Commissie "Bevordering van waardig werk voor iedereen – Bijdrage van de Europese Unie aan de uitvoering van de agenda voor waardig werk over de hele wereld" (COM(2006)0249),

—

gezien de openbare raadpleging over de bekendmaking van niet-financiële informatie door bedrijven, die de unit Financial Reporting van het DG Interne Markt en Diensten heeft georganiseerd (35),

—

gezien de mededeling van de Commissie met als titel "Handel, groei en wereldvraagstukken: Handelsbeleid als kernelement van de Europa 2020-strategie" (COM(2010)0612),

—

gezien het stelsel van algemene tariefpreferenties (SAP), dat sinds 1 januari 2009 van kracht is en dat toegang zonder douanerechten verleent dan wel een verlaagd tarief toekent voor een toenemend aantal producten en tevens een nieuwe prikkel bevat voor kwetsbare landen met specifieke handels-, financiële of ontwikkelingsbehoeften (36),

—

gezien alle overeenkomsten tussen de Europese Unie en derde landen,

—

gezien met name de Partnerschapsovereenkomst tussen de leden van de groep van landen van Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan (ACS) en de Europese Unie, op 23 juni 2000 te Cotonou ondertekend, alsmede de herzieningen van de overeenkomst van 2005 en 2010 (37),

—

gezien met name de afsluiting van de onderhandelingen tussen de EU en Colombia en Peru over een meerpartijenovereenkomst (38),

—

gezien de hoorzitting van het Europees Parlement "Sociale en milieunormen in onderhandelingen over handelsakkoorden" van 14 januari 2010,

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie economische en monetaire zaken en de adviezen van de Commissie ontwikkelingssamenwerking en de Commissie internationale handel (A7-0172/2011),

A.

overwegende dat de hoge Europese normen voor sociale bescherming en bescherming van de mensenrechten doorslaggevende instrumenten van de Europese Unie vormen als er met derde landen wordt onderhandeld over handelsbetrekkingen,

B.

overwegende dat bescherming van economische en sociale rechten een verplichting vormt voor alle lidstaten en voor alle andere staten die voortvloeit uit de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van de Verenigde Naties, en dat dit inhoudt dat eenieder het recht heeft voor de bescherming van zijn belangen vakverenigingen op te richten of daar lid van te worden,

C.

overwegende dat de kernverdragen van de IAO internationaal worden erkend als grondslag voor eerlijke internationale handel en dat helaas niet alle lidstaten deze ten volle naleven,

D.

overwegende dat het in het belang van de Unie is bilaterale handelsovereenkomsten te sluiten ten voordele van de Unie en de handelspartners, zo lang beide partijen de rechten eerbiedigen die verankerd zijn in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens,

E.

overwegende dat in de houding van alle lidstaten duidelijk de beginselen van het Europees sociaal model moeten doorklinken als sociale vraagstukken en samenwerking tussen de lidstaten op de grondslag van de open coördinatiemethode in het geding zijn,

F.

overwegende dat democratie en rechtsstaat sterke en vrije vakverenigingen, werknemersverenigingen en sociale bewegingen vereisen, en dat zij slechts kunnen bestaan in een democratisch bestel met scheiding der machten,

G.

overwegende dat sommige ontwikkelingslanden zeggen dat zij onder druk worden gezet om hun relatieve voordeel op te geven als de Unie erop aandringt dat de hand wordt gehouden aan internationale arbeidsnormen,

H.

overwegende dat de IAO-verklaring van 2008 over sociale rechtvaardigheid voor een eerlijke globalisering, die met algemene instemming van de 183 leden van de IAO is goedgekeurd, stelt dat de schending van fundamentele principes en rechten op het werk niet als legitieme relatieve voordelen mogen worden ingeroepen of op andere wijze mogen worden gebruikt, en dat arbeidsnormen niet mogen worden gebruikt voor protectionistische handelsdoeleinden,

I.

overwegende dat sommige derde landen trachten MODE4 (39) te handhaven als zij met de EU onderhandelen over handelsovereenkomsten,

J.

I. overwegende dat talrijke ondernemingen zich van hun sociale verantwoordelijkheid kwijten en ernaar streven om binnen hun invloedssfeer te garanderen dat sociale en milieunormen worden nageleefd, bijvoorbeeld door zich aan te sluiten bij Global Compact van de VN of door deel te nemen in vrijwillige initiatieven van het bedrijfsleven,

K.

overwegende dat de beginselen van SVO, die op internationaal niveau volledig worden erkend, zowel door de OESO, de IAO als de Verenigde Naties, betrekking hebben op het verantwoordelijke gedrag dat van ondernemingen wordt verwacht, en op de eerste plaats naleving van de geldende wetgeving vooronderstellen, in het bijzonder op het gebied van de tewerkstelling, arbeidsbetrekkingen, mensenrechten, het milieu, de consumentenbelangen en transparantie tegenover consumenten, de strijd tegen corruptie,

L.

overwegende dat de aanneming van een richtlijn ter regulering van SVO en handhaving van de naleving daarvan op EU-niveau werkelijkheid moet worden,

M.

overwegende dat arbeidsmobiliteit tussen lidstaten en naar derde landen door de globalisering wordt vergemakkelijkt,

N.

overwegende dat de rol van de IAO in het vaststellen van nieuwe normen niet wordt nageleefd, ondanks de betrokkenheid van de IAO bij de G20, de wereldwijde erkenning van de Decent Work-agenda en de opneming van werkgelegenheid en fatsoenlijk werk in millenniumdoelstelling voor ontwikkeling nr. 1,

O.

overwegende dat er andermaal moet worden gewezen op onvoorwaardelijke eerbiediging van het recht van vereniging en effectief collectief onderhandelen,

P.

overwegende dat de agenda inzake waardig werk moet worden bevorderd,

Q.

overwegende dat het zeer belangrijk is allerlei soorten van loondiscriminatie te voorkomen, volgens het principe van het recht op gelijke beloning voor gelijke arbeid, dat wordt opgeëist in artikel 23 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens,

R.

overwegende dat de tussentijdse evaluatie van het Europees stelsel van algemene preferenties (SAP) (40) laat zien dat het SAP+-handelsregime, dat eist dat de begunstigde landen gespecificeerde internationale verdragen op het gebied van de mensenrechten, centrale arbeidsnormen, duurzame ontwikkeling en goed bestuur ratificeren en doeltreffend ten uitvoer leggen, een aanmerkelijk positief effect heeft gehad op de gendergelijkheid in deze landen,

S.

overwegende dat sociale bescherming van werknemers moet worden bevorderd,

T.

overwegende dat de ratificatie en tenuitvoerlegging van IAO-verdragen die door de IAO als up-to-date zijn aangemerkt, moeten worden bevorderd, teneinde een steeds ruimere dekking te verwezenlijken van de vier pijlers van fatsoenlijk werk, te weten werkgelegenheid, sociale bescherming, sociale dialoog en rechten op het werk, met speciale nadruk op de sociale bestuursverdragen nr. 81 en nr. 129 inzake de arbeidsinspectie, nr. 122 inzake de werkgelegenheidspolitiek en nr. 144 inzake tripartiete onderhandelingen,

U.

overwegende dat de Europese sociale agenda van 2 juli 2008 (COM(2008) 0412) de lidstaten van de EU oproept zich hernieuwd in te spannen om partners in de wereld het voorbeeld te geven door de IAO-verdragen die door de IAO als up-to-date zijn aangemerkt, te ratificeren en ten uitvoer te leggen,

V.

overwegende dat de doeltreffende toepassing van internationale arbeidsnormen in veel landen wordt gehinderd door zwakke diensten voor arbeidsvoorziening en een gebrek aan capaciteit van de sociale partners,

W.

overwegende dat de Global Employment Trends 2011 van de IAO schatten dat zich in 2009 wereldwijd 50,1 procent van alle werknemers, dat wil zeggen 1,53 miljard mensen, in een kwetsbare tewerkstelling bevond (41), en tevens overwegende dat de financiële en economische crisis een einde heeft gemaakt aan de daling van het aantal nieuwe gevallen van kwetsbare werkgelegenheid, die vóór 2008 werd geregistreerd, en deze trend heeft omgekeerd,

X.

overwegende dat het World Social Security Report van de IAO van 2010 stelt dat meer dan 50 procent van alle werkenden geen sociale bescherming geniet, en tevens overwegende dat er hernieuwde belangstelling is voor uitbreiding van de sociale bescherming, met inbegrip van de bevordering van de stelsels van sociale zekerheid,

1.

herinnert eraan dat de EU ernaar streeft de in de wereld te toon aan te geven op het gebied van sociaal beleid door op mondiaal niveau sociale doelen te bevorderen; wijst met nadruk op de belangrijke rol die aan het Europees Parlement wordt verleend door het Verdrag van Lissabon, waardoor zijn invloed sterk is toegenomen;

2.

herinnert eraan dat bij het nastreven van communautair beleid en communautaire doelen rekening moet worden gehouden met de horizontale sociale clausule in artikel 9 VWEU, bij voorbeeld met betrekking tot artikel 46, artikel 49 VWEU of het handelsbeleid van de EU kan de Gemeenschap niet voorbij gaan aan de eisen inzake algemeen belang (42);

3.

wijst er voorts andermaal op dat in artikel 7 VWEU logische samenhang van het EU-beleid wordt geëist en dat de wetgever rekening moet houden met alle doelen van de EU en moet optreden overeenkomstig het beginsel van bevoegdheidstoedeling, hetgeen inhoudt dat bij de vaststelling van een wet met een specifieke wettelijke grondslag het juiste evenwicht moet worden gevonden tussen diverse doelen en/of belangen (43);

4.

roept de lidstaten die de kernverdragen van de IAO te eerbiedigen, met name op het gebied van het opheffen van belemmeringen van de vrijheid van vereniging en collectief onderhandelen, hetzij door bevordering van nepzelfstandigheid of door individuen te dwingen afstand te nemen van collectieve overeenkomsten;

5.

verzoekt de partijen zich er bij vrijhandelsovereenkomsten (VHO) toe te verbinden om, overeenkomstig de verplichtingen die voortvloeien uit het lidmaatschap van de IAO en de Verklaring van de IAO over de fundamentele rechten en beginselen op het werk en de follow-up daarvan, aangenomen door de Internationale Arbeidsconferentie tijdens de 86e vergadering in 1998, de beginselen betreffende de fundamentele rechten te eerbiedigen, te bevorderen en ten uitvoer te leggen, in hun wetgeving en praktijken, te weten:

6.

wijst er nogmaals op dat de EU op wereldgrondslag door de unieke combinatie van economische dynamiek en een sociaal model wordt beschouwd als een magneet en een aantrekkelijke partner;

7.

wijst er met nadruk op dat door het Europees sociaal model gelijke kansen worden geboden op het gebied van onderwijs, en opleiding en arbeidsmarkt en dat sociale diensten in gelijke mate beschikbaar zijn, en dat dit de voornaamste pijlers zijn van het economische succes;

8.

is van mening dat de niet-naleving van internationale sociale basisnormen een vorm van sociale en milieudumping inhoudt die ten koste gaat van Europese bedrijven en werknemers;

9.

vraagt de Commissie en de lidstaten samen met internationale organisaties te werken aan de verbetering van de sociale dimensie van de globalisering, met als referentie het Europees sociaal model;

10.

onderstreept het belang van coherente actie op het punt van de sociale bescherming in en buiten de Unie;

11.

stelt voor dat de dialoog met alle betrokken partijen wordt ontwikkeld, waarin het belang van sociale vraagstukken wordt benadrukt en waarin de nadruk wordt gelegd op tenuitvoerlegging en handhaving van pragmatische en duurzame oplossingen; onderstreept in dit verband dat het belangrijk is dat de sociale partners zich meer bewust worden van hun rechten en plichten;

12.

acht het noodzakelijk de rol van de relevante internationale instellingen (met name de IAO, de WTO, de OESO en de Verenigde Naties) te versterken, en met deze instellingen samen te werken bij de formulering, uitvoering en bevordering van internationale sociale basisnormen en bijhorende sancties;

13.

pleit ervoor dat de Unie afziet van handelsovereenkomsten met landen die de mensenrechten en fundamentele arbeidsnormen niet eerbiedigen;

14.

steunt het scheppen van instrumenten voor een duurzame gedachtewisseling met partnerlanden op de grondslag van wederzijds respect, in het kader waarvan wordt gestreefd naar ontwikkeling van het eigen potentieel van partnerlanden, met name ontwikkelingslanden, en waardoor zij in staat worden gesteld tot het behoedzame uitbouwen van economische sectoren;

15.

verzoekt de Commissie tevens bij de onderhandelingen haar eisen aan te passen aan het ontwikkelingspeil van elk partnerland; stelt in dit verband voor dat de Commissie een lijst opstelt met aanvullende normen die geleidelijk en soepel moeten worden ingevoerd, rekening houdend met de economische, sociale en milieusituatie van de betrokken partner;

16.

is van mening dat er zowel op het grondgebied van het partnerland als op het EU-grondgebied een constante controle moet zijn op de uitvoering van deze basisnormen door een onafhankelijk orgaan, en dat niet-naleving of schending van deze normen, als vastgesteld op basis van vooraf geformuleerde criteria via doeltreffende en transparante procedures gesanctioneerd moet worden;

17.

is van mening dat deze normen onverkort moeten worden toegepast, en dat vrije zones en "host country agreements" niet mogen worden gebruikt om van deze normen te omzeilen;

18.

verzoekt de Commissie en de lidstaten met de partnerlanden samen te werken om discriminatie op grond van geslacht en alle vormen van geweld tegen vrouwen te bestrijden en ervoor te zorgen dat gendergelijkheid in en buiten de Unie werkelijkheid wordt, overeenkomstig de beginselen van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling en het actieprogramma van Peking; verzoekt de Commissie en de lidstaten in dit opzicht maatregelen ten uitvoer te leggen waardoor de juridische en maatschappelijke positie van vrouwen in hoge mate wordt geconsolideerd om de bijdrage die zij kunnen leveren tot economische en sociale ontwikkeling bruikbaar te maken;

19.

verwelkomt de bevordering van gendergelijkheid in de ontwikkelingslanden en -gebieden door middel van de bestaande en toekomstige SAP-handelsovereenkomsten; vraagt de ratificatie en effectieve tenuitvoerlegging van internationale verdragen over gendergelijkheid als voorwaarde te stellen in alle externe handels- en economische partnerschapsovereenkomsten;

20.

verzoekt de Commissie en de lidstaten voorts met elkaar en met de partnerlanden samen te werken om kwetsbare groepen te beschermen en niet alleen discriminatie op grond van geslacht te bestrijden, maar eveneens op grond van ras of etnische afkomst, godsdienst of geloofsovertuiging, handicap, leeftijd en seksuele geaardheid; wijst, om de dieper liggende oorzaken van armoede aan te pakken, met name op mensen die geconfronteerd worden met meervoudige discriminatie en nadelen;

21.

spoort de Commissie en de lidstaten aan de uitroeiing van kinderarbeid en de eerbiediging van de rechten van het kind tot prioriteit te maken in handelsovereenkomsten, in dialogen met andere landen en in ontwikkelingssamenwerking, en merkt op dat er voor de particuliere sector een belangrijke rol is weggelegd in verband met de eerbiediging van de rechten van het kind; is van mening dat één van de maatregelen ter bestrijding van kinderarbeid het scheppen van behoorlijk werk voor volwassenen moet zijn terwijl de kinderen in staat worden gesteld passend onderwijs te volgen; verzoekt voorts om het opzetten van een EU-alarmnummer inzake kinderarbeid, waar burgers alle bedrijven kunnen melden die waar ook ter wereld kinderarbeid inzetten; is van mening dat dit alarmnummer moet beschikken over een klein vermogen dat echter groot genoeg is om het in staat te stellen een jaarverslag over zijn bevindingen openbaar te maken;

22.

wijst erop dat de uitgaven van de Unie in het kader van ontwikkelingssamenwerking, associatie- of stabiliteitsovereenkomsten en handelsovereenkomsten unieke kansen bieden om partnerlanden te helpen bij het totstandbrengen van levensvatbare instellingen voor onderwijs, beroepsopleiding en de arbeidsmarkt en een bodem voor de sociale bescherming met het oog op meer sociale en economische zekerheid en dus meer welvaart;

23.

herhaalt dat de Commissie en de lidstaten in het kader van ontwikkelingssamenwerking en externe bijstand de tenuitvoerlegging steunen van programma's voor fatsoenlijk werk die de nationale behoeften en prioriteiten met betrekking tot werkgelegenheids- en sociaal beleid weerspiegelen en zijn gebaseerd op een tripartiete overeenkomst (werkgevers, werknemers, regeringen); verzoekt de Commissie en de lidstaten tevens om de sociale en werkgelegenheidsdoelstellingen in de economische en handelssector beter te integreren in ontwikkelingssamenwerking en externe bijstand;

24.

vraagt de Commissie en de lidstaten met partnerlanden samen te werken aan de verbetering van de kwaliteit van de vaardigheden van burgers, vaardigheden die van belang zijn voor nieuwe banen en werkgelegenheid, als katalysator voor stabiliteit, welvaart, inclusieve samenlevingen en goed bestuur, vooral in de landen rond de EU;

25.

dringt erop aan in de nieuwe dienst voor extern optreden sociale attachés te benoemen ter bevordering van zijn doelmatigheid op het gebied van sociaal beleid en met name om ervoor te zorgen dat waardig werk voor iedereen ten uitvoer wordt gelegd als centraal beleidsdoel;

26.

erkent dat in vrijhandelsovereenkomsten in het algemeen nog weinig naar sociale normen wordt verwezen, hoewel op het gebied van bilaterale handelsovereenkomsten het koppelen van arbeids- en sociale normen aan handelsagenda's wereldwijd geleidelijk aan steeds sterker wordt aanvaard; betreurt dat de EU geen homogene formule heeft voor een "sociale clausule" die kan worden opgenomen in alle bilaterale handelsovereenkomsten; verzoekt de EU met klem een sociale clausule op te nemen in overeenstemming met andere internationaal overeengekomen en erkende normen (bijvoorbeeld de fundamentele arbeidsnormen van de IAO) in alle externe handelsovereenkomsten van de EU, met inbegrip van de WTO-overeenkomsten;

27.

wijst er andermaal op dat de huidige WTO-aanpak ontwikkelingslanden net zoveel voordeel moet opleveren als industrielanden;

28.

wijst er nogmaals op dat het mededingingsbeleid en het sociaal beleid moeten worden gekoppeld en benadrukt dat het Europees sociaal model onder geen beding mag worden afgezwakt ten gunste van mededingingsvermogen en vermeende economische voordelen; herhaalt dat het Europees sociaal model een voorbeeld moet zijn voor werknemersbescherming in ontwikkelingslanden;

29.

wijst erop dat de EU zich niet alleen ten doel heeft gesteld een expertisecentrum te worden op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemerschap (MVO), maar ook om MVO te bevorderen in haar buitenlands beleid; onderkent de inspanningen van de Commissie om MVO onder Europese ondernemingen die in het buitenland opereren te bevorderen, maar onderstreept dat zij meer rekening moet houden met het belang van certificeringen en keurmerken waaruit blijkt dat ondernemingen de MVO-beginselen nakomen;

30.

is van mening dat SVO een nuttige en vrijblijvende vorm van engagement is van ondernemingen; beveelt voortgezette en meer doelgerichte ontwikkeling van SVO aan o.m. via de ISO 26000-norm, het Global Compact van de VN of de OESO-richtsnoeren voor multinationale ondernemingen, en door SVO te koppelen aan bredere initiatieven ter bevordering van fatsoenlijk werk in een sector, in gemeenschappen, op landelijk en regionaal niveau, zoals het IAO-programma Better Work en het programma SCORE, waarbij werknemers, werkgevers, autoriteiten en andere relevante belanghebbenden betrokken zijn;

31.

wijst er met nadruk op dat op EU-niveau geen richtlijn ter regulering en handhaving van de sociale verantwoordelijkheid van ondernemingen (SVO) mag worden vastgesteld;

32.

meent dat de Commissie in haar toekomstige mededeling over de internationalisering van de activiteiten van het midden- en kleinbedrijf maatregelen moet voorstellen ter ondersteuning en bevordering van initiatieven van het MKB op het gebied van MVO die uitgaan van het beginsel dat er eerst kleinschalig gedacht wordt en die aangepast zijn aan hun specifieke situatie;

33.

verzoekt de Europese Commissie en de lidstaten om te trachten ervoor te zorgen dat de richtsnoeren van de OESO voor multinationale ondernemingen in het kader van hun huidige actualisering worden uitgebreid, voor het behoud en de uitbreiding van de toepassing daarvan op "specifieke gevallen", en voor de invoering van een beste praktijk voor "nationale contactpunten" (NCP's), met inbegrip van een herziening van de wijze waarop de Europese Unie haar verplichtingen met betrekking tot NCP's beter kan nakomen via de delegaties van de Europese Dienst voor extern optreden;

34.

wijst erop dat SVO nieuwe gebieden zou moeten oppakken, zoals de organisatie van werk, gelijke kansen en sociale insluiting, maatregelen ter bestrijding van discriminatie, de ontwikkeling van levenslang leren en opleiding; benadrukt dat SVO bijvoorbeeld de kwaliteit van werk, gelijke beloning en carrièrekansen en de bevordering van innovatieve projecten zou moeten omvatten, teneinde de overstap op een duurzame economie te steunen;

35.

verzoekt de Commissie en de lidstaten om in de EU gevestigde ondernemingen aan te moedigen in hun handelen wereldwijd de mensenrechten, met inbegrip van economische en sociale rechten, en het milieu te eerbiedigen, in het bijzonder in het handelen van hun dochterondernemingen en andere gelieerde rechtspersonen;

36.

beklemtoont dat de naleving van strenge milieunormen in derde landen door ondernemingen uit de EU als even belangrijk moet worden beschouwd als de naleving van de rechten van werknemers, aangezien milieuschade nagenoeg altijd ook gevaarlijk is voor de gezondheid van de werknemers, landbouw- en visgronden en andere economische hulpbronnen verwoest en op die manier veel mensen hun sociale bestaansbasis ontneemt;

37.

wijst erop dat Europese ondernemingen, hun dochterondernemingen en hun toeleveranciers door hun aandeel in de internationale handel een fundamentele rol spelen in de bevordering en verspreiding van de sociale en arbeidsnormen in de wereld, en dat daarom hun gedragingen moeten stroken met de internationaal erkende Europese normen en waarden; is van mening dat het juist en terecht is dat Europese ondernemingen die hun productie overbrengen naar landen met minder strenge sociale eisen, ook voor Europese rechtbanken aansprakelijk gesteld kunnen worden voor eventuele schade en negatieve externe effecten op de plaatselijke bevolking;

38.

verzoekt de Commissie haar voorstel voor een verordening betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (2010/0383 (COD)) te wijzigen, teneinde eisers in staat te stellen een in een derde land gevestigde dochteronderneming, tezamen met de Europese moedermaatschappij, voor het gerecht te dagen, door aanvullende bevoegdheidsregels op te stellen;

39.

roept de Commissie op de opneming van een SVO-dimensie in multilateraal handelsbeleid te bepleiten, zowel in de internationale fora die het idee van SVO steunen, in het bijzonder de OESO en de IAO, als in de WTO in de post-Doha-context;

40.

verzoekt de Commissie in de vrijhandels- en investeringsovereenkomsten die zij met derde landen sluit systematisch een hoofdstuk over duurzame ontwikkeling op te nemen, met een juridisch bindende MVO-clausule;

41.

stelt voor dat deze mvo-clausule niet alleen de naleving van de acht fundamentele verdragen en de vier prioritaire verdragen van de IAO betreft, maar ook stimulansen biedt voor bedrijven om mvo-verplichtingen aan te gaan, naast een zorgvuldigheidsplicht voor ondernemingen en groepen van ondernemingen, dat wil zeggen de plicht om proactieve maatregelen te treffen om elke schending van mensenrechten en milieunormen, corruptie of belastingontduiking, ook in dochterondernemingen en toeleveringsketens, (met andere woorden hun invloedssfeer) vast te stellen en te voorkomen;

42.

verzoekt alle lidstaten de centrale arbeidsnormen van de IAO na te leven en de bevorderen, de tot nu toe op sociaal gebied gesloten verdragen te eerbiedigen en concrete uitvoering te geven aan de beginselen ervan die betrekking hebben op de grondrechten van werknemers;

43.

benadrukt dat herhaaldelijke schendingen van de fundamentele arbeidsnormen zijn gemeld in verschillende landen met SAP-plusstatus, maar dat dit niet tot de intrekking van preferenties heeft geleid; is van mening dat de niet-uitvoering van conditionaliteit het doel van de EU om sociaal beleid en fundamentele arbeidsnormen wereldwijd te bevorderen ondermijnt en in tegenspraak is met het beginsel van coherent beleid;

44.

is verheugd over het stelsel van de IAO voor toezicht op internationale arbeidsnormen dat op internationaal niveau uniek is en ertoe bijdraagt dat landen de verdragen die zij hebben geratificeerd ook daadwerkelijk uitvoeren; benadrukt dat in geval van problemen de IAO landen moet ondersteunen door middel van een sociale dialoog en technische bijstand;

45.

verzoekt de Commissie nauwere samenwerking van de WTO met de IAO te bevorderen, waardoor de IAO in staat wordt gesteld bij de WTO tijdens handelsgeschillen deskundigenverslagen in te dienen, ten einde arbeidsnormen te verwezenlijken, behoorlijk werk op te nemen in alle vormen van WTO-activiteit en te voorkomen dat de sociale ontwikkeling in gevaar komt;

46.

is van mening dat het Uniebeleid inzake ontwikkeling van werknemers en hervormingen van de arbeidsmarkt gericht moet zijn op mensen en op instellingen;

47.

is verontrust over de benadering van sommige derde landen die de MODE4-procedure inzetten voor hun handelsactiviteiten; verzoekt de Commissie en de lidstaten veeleer te streven naar een zodanige structuur van de internationale migratie dat uitbuiting en intellectuelenvlucht worden voorkomen;

48.

steunt initiatieven die de ontwikkeling van dialoog tussen de sociale partners en samenwerking binnen de partnerlanden en transnationaal bevorderen en verzoekt de Commissie de huidige programma's verder te ontwikkelen en zich daarbij te concentreren op programma's die de institutionele capaciteit voor beleidsontwikkeling van de sociale partners en de tenuitvoerlegging van dit beleid beogen te verbeteren;

49.

steunt het in praktijk brengen van de vrijheid van vereniging van vakbonden en van het recht op collectief onderhandelen zonder uitzondering, voor het realiseren, verbeteren en verdedigen van fatsoenlijke arbeidsomstandigheden;

50.

wijst nogmaals op de EU-richtsnoeren voor een aantal mensenrechtenvraagstukken, die een krachtig politiek signaal uitzenden dat dit voor de Unie prioriteiten zijn; verzoekt de Raad dan ook op de grondslag van de acht kernverdragen van de IAO soortgelijke richtlijnen aan te nemen die moeten worden gebruikt als pragmatisch instrument van de EU dat ertoe bijdraagt het externe sociale beleid van de Unie beter vooruit te helpen; herhaalt dat het eerbiedigen van internationale wetgeving inzake mensenrechten volgens de Universele Verklaring voor alle ondernemingen een bindende verplichting blijft;

51.

verzoekt de Commissie en de lidstaten een proactieve aanpak te ontwikkelen om de sociale gevolgen van met de globalisering samenhangende aanpassingen en herstructureringen aan te pakken;

52.

verwelkomt de organisatie van G20-bijeenkomsten op het niveau van de ministers van Sociale Zaken en verzoekt de Commissie daaraan actief deel te nemen; betreurt dat de vervolgmaatregelen op EU-niveau als regel nog steeds onbevredigend zijn;

53.

verzoekt de Commissie en de lidstaten werkgelegenheid en sociaal en milieubeleid, met inbegrip van aspecten van gelijkheid van mannen en vrouwen, op te nemen in alle onderhandelingen met betrekking tot structuren voor mondiale economische sturing en macro-economisch overleg;

54.

verzoekt de Commissie en de lidstaten goed bestuur in de rechtspraak en in financiële en belastingzaken aan te moedigen om de sociale dimensie van de globalisering te versterken;

55.

verzoekt de Commissie om een aanbeveling aan de lidstaten van de EU ten gunste waarin wordt gepleit voor tenuitvoerlegging en ratificatie van IAO-verdragen ter verbetering van werknemersrechten en arbeidsomstandigheden in de Unie en de partnerlanden, die door de IAO als up-to-date zijn aangemerkt en gericht zijn op eerlijke globalisering ten gunste van iedereen door middel van meer samenhang van de externe dimensie van het economisch en sociaal beleid van de lidstaten; verzoekt de Commissie in dezelfde zin de lidstaten aan te moedigen regelmatig de gevolgen van het economische, financiële en handelsbeleid te laten onderzoeken;

56.

is van mening dat de toename van het aantal internationale regelgevers tot dringende problemen leidt met de consistentie en de werkzaamheid van de internationale rechtsorde, in het bijzonder wat betreft de bescherming van werknemersrechten en fundamentele rechten;

57.

stelt voor dat herdefinitie van mondiale sturing af te stemmen op grotere integratie van regelgevende instanties in de rechtsorde van de Verenigde Naties en meer respect voor de beginselen die worden omhelsd door de gespecialiseerde organisaties van de VN, in het bijzonder de IAO en WHO;

58.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, en de regeringen en parlementen van de lidstaten.

11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/51

—

gezien de artikelen 208 tot en met 211 en de artikelen 290 en 291 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1905/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 tot invoering van een financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking (1) (Development Cooperation Instrument – DCI),

—

gezien de Millenniumverklaring van 8 september 2000, waarin de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (Millennium Development Goals - MDG's) - collectief door de internationale gemeenschap vastgestelde criteria voor de uitbanning van armoede - zijn vastgelegd,

—

gezien de gemeenschappelijke verklaring van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, het Europees Parlement en de Commissie betreffende het ontwikkelingsbeleid van de Europese Unie: ‘De Europese consensus’, ondertekend op 20 december 2005 (2),

—

gezien de gemeenschappelijke verklaring over democratische controle en de samenhang van externe acties, en de verklaring van de Commissie over democratische controle en de samenhang van externe acties bij het Interinstitutioneel Akkoord betreffende de begrotingsdiscipline en een goed financieel beheer (3),

—

gezien de verklaringen van de Commissie die zijn opgenomen in de notulen van de Raad waarin formeel het gemeenschappelijk standpunt van de Raad inzake de invoering van een DCI (4) wordt aangenomen, en in het bijzonder de ‧Verklaring van de Commissie met betrekking tot artikel 5 van het DCI‧,

—

gezien brief D (2007) 303749 van 5 maart 2007 van de toenmalige voorzitter van de Commissie ontwikkelingssamenwerking, Josep Borrell Fontelles, aan de toenmalige commissarissen Ferrero-Waldner en Michel (5),

—

gezien brief A (2007) 5238 van 26 maart 2007 van de toenmalige commissaris Ferrero-Waldner aan de toenmalige voorzitter van de Commissie ontwikkelingssamenwerking, Josep Borrell Fontelles (6),

—

gezien de ‧Reporting Directives for the Creditor Reporting System‧ van de Commissie voor ontwikkelingshulp van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO/DAC) (7),

—

gezien het arrest van het Hof van Justitie van 23 oktober 2007 in zaak C-403/05 (Europees Parlement tegen Commissie van de Europese Gemeenschappen) - beroep tot nietigverklaring van het besluit van de Commissie tot goedkeuring van een project voor de beveiliging van de Filippijnse grenzen (besluit aangenomen op basis van Verordening (EEG) nr. 443/92),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1337/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2008 tot vaststelling van een snelleresponsfaciliteit voor maatregelen tegen de scherpe stijging van de voedselprijzen in de ontwikkelingslanden (8),

—

gezien de conclusies van het voorzitterschap van de Europese Raad van 29 en 30 oktober 2009 (15265/2009),

—

gezien het besluit van de Raad van 26 juli 2010 tot vaststelling van de organisatie en werking van de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) (9),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 19 oktober 2010: ‧Evaluatie van de EU-begroting‧ (COM(2010)0700),

—

gezien het groenboek van de Commissie van 19 oktober 2010: ‧De toekomst van EU-begrotingssteun aan derde landen‧ (COM(2010)0586),

—

gezien het groenboek van de Commissie van 10 november 2010: ‧EU-ontwikkelingsbeleid ter ondersteuning van groei voor iedereen en duurzame ontwikkeling – Het EU-ontwikkelingsbeleid trefzekerder maken‧ (COM(2010)0629),

—

gezien zijn resolutie van 15 februari 2007 over de ontwerpbeschikkingen van de Commissie tot vaststelling van de landenstrategiedocumenten en indicatieve programma's voor Maleisië, Brazilië en Pakistan (10),

—

gezien zijn resolutie van 7 juni 2007 over de ontwerpbeschikkingen van de Commissie tot vaststelling van de landenstrategiedocumenten en indicatieve programma's voor Mercosur en Latijns-Amerika (11),

—

gezien zijn resolutie van 21 juni 2007 over de ontwerpbeschikking van de Commissie tot vaststelling van een regionaal strategiedocument 2007-2013 en een indicatief meerjarenprogramma voor Azië (12),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 12 juli 2007 over de democratische controle op de uitvoering van het financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking (DCI) (13),

—

gezien zijn resolutie van 25 oktober 2007 over het ontwerpbesluit van de Commissie tot vaststelling van een bijzondere maatregel voor 2007 voor Irak (14),

—

gezien zijn resolutie van 9 juli 2008 over de ontwerpbesluiten van de Commissie tot vaststelling van de jaarlijkse actieprogramma's voor Brazilië en Argentinië voor 2008 (15),

—

gezien zijn resolutie van 15 maart 2007 over plaatselijke overheden en ontwikkelingssamenwerking (16),

—

gezien de mededeling van de Commissie: ‘Plaatselijke overheden als ontwikkelingsactoren’ (COM(2008)0626),

—

gezien de door de Commissie in 2010 gestarte gestructureerde dialoog voor het betrekken van organisaties uit het maatschappelijk middenveld en plaatselijke overheden bij de ontwikkelingssamenwerking van de Europese Unie,

—

gezien zijn resolutie van 6 mei 2009 over de ontwerpbeschikking van de Commissie tot opstelling van het jaarlijkse actieprogramma 2009 voor niet-overheidsactoren en plaatselijke overheden in het ontwikkelingsproces (deel II: gerichte projecten) (17),

—

gezien zijn standpunt van 3 februari 2011 over het standpunt van de Raad in eerste lezing vastgesteld met het oog op de aanneming van een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1905/2006 tot invoering van een financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking (18),

—

gezien zijn standpunt van 3 februari 2011 over het standpunt van de Raad in eerste lezing vastgesteld met het oog op de aanneming van een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1905/2006 tot invoering van een financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking (19),

—

gezien zijn standpunt van 3 februari 2011 over het standpunt van de Raad, in eerste lezing vastgesteld met het oog op aanneming van een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1934/2006 van de Raad tot vaststelling van een financieringsinstrument voor samenwerking met industrielanden en andere landen en gebiedsdelen met een hoog inkomen (20),

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie ontwikkelingssamenwerking (A7-0187/2011),

A.

overwegende dat uitbanning van armoede in partnerlanden op grond van artikel 2, lid 1 van het DCI de overkoepelende doelstelling van samenwerking in het kader van dat instrument is, met inbegrip van de verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (MDG's),

B.

overwegende dat alle maatregelen uit hoofde van de geografische programma's en 90 % van de geraamde kosten binnen de thematische programma's op grond van artikel 2, lid 4 van het DCI moeten voldoen aan de criteria voor officiële ontwikkelingshulp (Official Development Assistance - ODA), zoals vastgesteld door de OESO/DAC,

C.

overwegende dat volgens berekeningen van de Commissie slechts 0,2 % van de tussen 2007 en 2009 gefinancierde maatregelen uit hoofde van de thematische programma's van het DCI niet voldoet aan de ODA-criteria,

D.

overwegende dat het Parlement, in overeenstemming met Besluit 1999/468/EG van de Raad (het ‧comitologiebesluit‧) (21), in 2007 gestart is met een proces van democratische controle op de tenuitvoerlegging van Verordening (EG) nr. 1905/2006, inclusief alle landenstrategiedocumenten, regionalestrategiedocumenten, thematische strategiedocumenten, indicatieve meerjarenprogramma's, en de meeste jaarlijkse actieprogramma’s,

E.

overwegende dat de Commissie, in overeenstemming met de gezamenlijke verklaring betreffende de democratische controle en de samenhang van externe acties en de verklaring van de Commissie betreffende de democratische controle en de samenhang van externe acties bij het interinstitutioneel akkoord betreffende de begrotingsdiscipline en een goed financieel beheer, zich heeft verplicht om ‘bij de tenuitvoerlegging van de strategieën ten volle rekening te houden met het standpunt van het Europees Parlement’,

F.

overwegende dat de beginselen van eigen verantwoordelijkheid, participatie en goed bestuur vragen om een benadering die uitgaat van meerdere belanghebbenden waarbij de verschillende ontwikkelingspartners, dat wil zeggen plaatselijke overheden of niet-overheidsactoren, elkaar op samenhangende wijze aanvullen; overwegende dat het echter van belang is om op het gebied van bevoegdheden, legitimiteit en democratische controle, ervaring met plaatselijk bestuur en betrokkenheid bij de uitvoering van overheidsbeleid een duidelijk onderscheid te maken tussen de specifieke rol van plaatselijke overheden en die van niet-overheidsactoren,

G.

overwegende dat de EU-financiering van internationale samenwerking met Afrika afkomstig is uit vier geografische instrumenten: het EOF voor Afrikaanse ACS-landen, de TDC-overeenkomst voor Zuid-Afrika, het ENPI voor vijf Noord-Afrikaanse staten, en het DCI voor de thematische programma's,

H.

overwegende dat de Commissie ernaar heeft gestreefd om vóór 2009 20 % van de toegewezen hulp uit hoofde van landenprogramma’s in het kader van het DCI te besteden aan basis- en voortgezet onderwijs en aan basisgezondheidszorg, via steun aan projecten en programma’s of via aan deze sectoren gekoppelde begrotingssteun, waarbij deze steun evenwichtig wordt verdeeld over alle geografische gebieden,

I.

overwegende dat de EU zich heeft verbonden tot de collectieve doelstelling om vóór 2015 0,7 % van haar bruto nationaal inkomen (bni) aan ODA te besteden,

J.

overwegende dat de Wereldmilieutop 2012 tot doel heeft hernieuwde politieke betrokkenheid bij duurzame ontwikkeling te bekrachtigen, de voortgang richting de internationaal overeengekomen duurzame ontwikkelingsdoelen te beoordelen en nieuwe en opkomende uitdagingen het hoofd te bieden,

K.

overwegende dat artikel 290 van het VWEU bepaalt dat een wetgevingshandeling aan de Commissie de bevoegdheid kan delegeren niet-wetgevingshandelingen van algemene strekking vast te stellen ter aanvulling of wijziging van bepaalde niet-essentiële onderdelen van de wetgevingshandeling,

1.

waardeert dat de Commissie bereid is haar verplichting na te komen en een regelmatige dialoog met het Parlement aan te gaan over de tenuitvoerlegging van het DCI; waardeert de inspanningen om de DCI-werkgroepen van het Parlement op de hoogte te houden van de wijze waarop hun opmerkingen over de strategiedocumenten in aanmerking zijn genomen bij het opstellen van de jaarlijkse actieprogramma's;

2.

merkt op dat mede dankzij de dialoog tussen de Commissie en het Parlement als onderdeel van de uitoefening van democratische controle, in het bijzonder tijdens de tussentijdse evaluatie, kon worden voorkomen dat strategiedocumenten met machtsoverschrijdende bepalingen zijn aangenomen, en deze in lijn gebracht konden worden met de eisen van de DCI-verordening, in het bijzonder met de beginselen op grond waarvan wordt bepaald welke gebieden voor ODA in aanmerking komen;

3.

betreurt dat de Commissie onvoldoende rekening heeft gehouden met diverse punten van zorg die het Parlement tijdens het proces van democratische controle naar voren heeft gebracht, vooral wat betreft het gebrek aan aandacht voor armoede en voor de MDG's;

4.

betreurt dat de Europese consensus over ontwikkeling (2005) en het DCI het belang van eigen verantwoordelijkheid weliswaar benadrukken, maar dat de betrokkenheid van nationale parlementen bij de opstelling van de landenstrategiedocumenten in de praktijk gering is geweest; acht het teleurstellend dat de Commissie de artikelen 19, 20 en 33 van Verordening (EG) nr. 1905/2006 over de raadpleging van niet-overheidsactoren en plaatselijke overheden niet adequaat ten uitvoer heeft gelegd;

5.

brengt hierbij in herinnering dat een groeistimulerende strategie niet verward moet worden met een strategie voor ontwikkeling op de lange termijn die financiering van langetermijndoelstellingen met zich meebrengt, zoals volksgezondheid, onderwijs, beschikbaarheid van energie op het platteland, steun aan kleine boeren, enz.;

6.

spreekt zijn teleurstelling uit over het feit dat de Commissie, in reactie op de resoluties waarin het Parlement benadrukt dat de in artikel 2, lid 4 van de verordening geformuleerde eis tot vervulling van de ODA-criteria voor subsidialiteit niet wordt nageleefd, slechts 3 van de 11 desbetreffende ontwerpuitvoeringsmaatregelen heeft gewijzigd of ingetrokken;

7.

betreurt dat de op grond van artikel 35 van het DCI opgerichte commissie niet gereageerd heeft op de resoluties van het Parlement, waarin gesignaleerd wordt dat de Commissie haar uitvoerende bevoegdheden heeft overschreden; stelt met bezorgdheid vast dat het door het Parlement verrichte omvangrijke controlewerk niet tot reacties heeft geleid van vertegenwoordigers van de lidstaten in het DCI-comité; en roept de lidstaten op hun verantwoordelijkheid te nemen en er in nauwe samenwerking met het Parlement op toe te zien dat de door de Commissie voorgestelde maatregelen volledig overeenstemmen met de voorschriften van het DCI;

8.

verlangt dat de Commissie aangeeft, in volgorde van prioriteit en met vermelding van hun respectieve gewicht, welke criteria zij heeft gebruikt bij de verdeling van de middelen over de DCI-landen en -regio's en over de diverse sectoren binnen elk geografisch en thematisch programma;

9.

is van mening dat veel landen- en regionalestrategiedocumenten onvoldoende middelen toewijzen aan het overkoepelende DCI-doel van armoedebestrijding in de context van duurzame ontwikkeling, en dat veel documenten niet helder aangeven in hoeverre de voorgestelde maatregelen bijdragen aan het halen van de MDG's;

10.

vraagt in het bijzonder aandacht voor de eis dat de geografische programma's binnen het DCI zo zijn opgesteld dat zij aan de ODA-criteria voor subsidiabiliteit voldoen, en dringt erop aan dat de Commissie en EDEO altijd toezien op volledige naleving van deze wettelijke verplichting;

11.

wijst erop dat samenhangend beleid, eigen verantwoordelijkheid voor het ontwikkelingsproces en niet-gefragmenteerde hulp essentieel zijn voor de doeltreffendheid van ontwikkelingshulp;

12.

benadrukt dat de EU nog steeds een specifiek financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking nodig heeft dat speciaal gericht is op ontwikkelingslanden en expliciet de in artikel 208 VWEU geformuleerde doelen nastreeft; benadrukt dat de jaarcijfers voor ODA in het volgende meerjarig financieel kader effectief moeten stijgen, zodat de collectieve doelstelling om vóór 2015 0,7 % van het bni aan ODA te besteden, gehaald kan worden;

13.

benadrukt dat volledige naleving van de ODA-criteria, en in het bijzonder naleving van de OESO/DAC-eis dat ‧elke transactie wordt geadministreerd met als belangrijkste doelstelling de bevordering van de economische ontwikkeling en het welzijn van ontwikkelingslanden‧ (22) een voorwaarde moet blijven voor alle maatregelen die als onderdeel van de geografische programma's in het kader van het nieuwe instrument worden gefinancierd; verlangt dat een strikter ODA-quotum voor thematische programma's wordt vastgesteld dan onder het huidige DCI het geval is, met name voor thematische programma’s over migratie en asiel, waar de Commissie niet duidelijk heeft laten zien hoe activiteiten die in het kader van grenscontroles worden gefinancierd, op grond van de OESO/DAC-criteria als ODA subsidiabel zijn;

14.

benadrukt dat het halen van de MDG's voor de periode tot 2015 de belangrijkste doelstelling van het instrument moet blijven; verzoekt de Commissie met klem ervoor te zorgen dat EU-hulp blijft stroken met de internationaal overeengekomen ontwikkelingsdoelstellingen die de Verenigde Naties en andere bevoegde internationale organisaties voor de periode na 2015 zullen vaststellen;

15.

erkent dat het voor de verschaffing van mondiale publieke goederen noodzakelijk is om buiten het kader van ODA met veel ontwikkelingslanden samen te werken; meent dat deze vorm van samenwerking moet worden gereguleerd en dat middelen moeten worden doorgesluisd via een of meer afzonderlijke instrumenten, zodat transparantie kan worden gewaarborgd en het bijzondere karakter van ontwikkelingssamenwerking als een autonoom beleidsterrein op het gebied van externe betrekkingen kan worden beschermd; dringt erop aan, overeenkomstig de toezegging van de lidstaten op de Europese Raad van 29-30 oktober 2009, dat steun voor de aanpassing aan de klimaatverandering de strijd tegen armoede en het verder werken aan de MDG's niet ondermijnt of in gevaar brengt, en dat de schaarse ODA-middelen die beschikbaar zijn voor terugdringing van armoede niet worden gebruikt voor doelstellingen die niet bijdragen tot de ontwikkeling van ontwikkelingslanden; benadrukt dat de definitie van ODA door de OESO niet moet worden gewijzigd; roept de Commissie op ervoor te zorgen dat door de EU gefinancierde projecten niet in tegenspraak zijn met de wereldwijde inspanningen tegen klimaatverandering en dat al deze projecten klimaatbestendig zijn, met name grote infrastructuurprojecten of projecten op kleine eilanden, die het eerst te lijden zullen hebben van de gevolgen van klimaatverandering;

16.

spreekt de zorg uit dat, nu sprake is van ernstige begrotingsrestricties, sterk de nadruk wordt gelegd op investeringen door de private sector als manier om meer ontwikkelingsfinanciering te verkrijgen; wijst erop dat ontwikkelingssamenwerking - naast humanitaire hulp - het enige gebied van extern optreden is dat niet is ontwikkeld om EU-belangen te dienen, maar om op te komen van de belangen van de meest gemarginaliseerde en kwetsbaarste bevolkingsgroepen op aarde; verzoekt de Commissie er daarom voor te zorgen dat overheidsmiddelen die worden gebruikt ter ondersteuning van investeringen van de private sector in het Zuiden niet worden onttrokken aan sectoren die nu al te weinig steun krijgen (zoals het geval is bij de programma’s voor niet-overheidsactoren en plaatselijke overheden), en dat deze steun daadwerkelijke ontwikkeling van de binnenlandse private sector en van het MKB in landen met een laag inkomen mogelijk maakt;

17.

meent eveneens dat een gedifferentieerde benadering van de gevarieerde groep ontwikkelingslanden noodzakelijk is, en dat traditionele financiële hulp minder relevant kan worden voor opkomende landen; is van mening dat hulp voor opkomende landen, naast het bevorderen van duurzame economische groei, nog altijd gericht moet zijn op versterking van het fiscaal beleid van het partnerland en bevordering van de mobilisering van binnenlandse ontvangsten, hetgeen moet leiden tot terugdringing van armoede en van de afhankelijkheid van hulp;

18.

dringt er bij de Commissie op aan om ontwikkelingslanden en opkomende landen intensiever te steunen bij belastinghervormingen, zodat zij effectieve, efficiënte, eerlijke en duurzame belastingstelsels kunnen opbouwen; roept de Commissie op de beginselen van goed bestuur op belastinggebied daadwerkelijk te integreren in de programmering, uitvoering en controle van landen- en regionalestrategiedocumenten, en daarnaast de nodige maatregelen te nemen om per land verslaggeving door multinationale bedrijven af te dwingen;

19.

benadrukt dat het toekomstige instrument voor ontwikkelingssamenwerking van toepassing moet blijven op alle landen van de geografische regio's die op grond van de OESO/DAC-lijst van ontwikkelingslanden onder dit instrument vallen;

20.

roept op tot meer coördinatie tussen de Commissie en de lidstaten, zodat wordt voldaan aan de bepaling in artikel 210 VWEU, en steunt de opstelling van gezamenlijke Europese strategiedocumenten; is van mening dat alle EU-programmeringsdocumenten voor elk land en elke regio gedetailleerde en actuele donormatrices moet bevatten, naast een speciaal hoofdstuk over de doeltreffendheid van EU-hulp waarin wordt aangegeven welke maatregelen zijn genomen met het oog op meer coördinatie tussen donoren, harmonisatie en onderlinge aanvulling, alsook met het oog op verbetering van de arbeidsdeling tussen donoren, en vooral tussen EU-lidstaten;

21.

herhaalt zijn verzoek het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) op te nemen in de EU-begroting, hetgeen de procedures zal vereenvoudigen en de doeltreffendheid en efficiëntie van Europese hulp zal vergroten; wijst er met klem op dat dit niet mag leiden tot eventuele verlaging van de globale financiële middelen die op EU-niveau worden uitgetrokken voor het DCI en het EOF, of van de totale middelen die op EU-niveau voor ODA worden uitgetrokken;

22.

is van mening dat meer steun moet worden verstrekt aan kwetsbare groepen (vrouwen, mensen met een handicap, jongeren, werklozen, inheemse volken), aan gendermainstreaming, en aan de aanpak van andere transversale vraagstukken; dringt erop aan dat het instrument dat het DCI opvolgt in de programmeringsdocumenten heldere benchmarks verplicht stelt, zodat het effect van EU-maatregelen op deze gebieden kan worden gemeten;

23.

benadrukt dat betrokkenheid van plaatselijke overheden bij het ontwikkelingsbeleid onmisbaar is om de MDG's te verwezenlijken en een goed bestuur te garanderen; roept met name in herinnering dat plaatselijke overheden een cruciale rol spelen op terreinen als onderwijs, de bestrijding van honger, volksgezondheid, water, riolering, sociale cohesie, plaatselijke economische ontwikkeling, enz.; acht het daarom van groot belang om hen - overeenkomstig het beginsel van eigen verantwoordelijkheid voor het ontwikkelingsproces - een grotere rol te laten spelen in het nieuwe financiële instrument;

24.

benadrukt dat de Commissie, EDEO, niet-overheidsactoren en plaatselijke overheden een regelmatige en gestructureerde dialoog moeten voeren over de programmering, tenuitvoerlegging en evaluatie van strategiedocumenten; benadrukt daarom dat bij de opstelling van nieuwe financiële instrumenten rekening moet worden gehouden met de conclusies van de gestructureerde dialoog;

25.

onderstreept dat flexibele bepalingen nodig zijn op grond waarvan de EU kan reageren op veranderende behoeften en prioriteiten; stelt voor te onderzoeken of het EOF-model, op grond waarvan landen een beperkte hoeveelheid onvoorziene hulp krijgen toegewezen, kan dienen als model voor het toekomstige instrument voor ontwikkelingssamenwerking; benadrukt dat fondsen die op een flexibeler manier worden gebruikt, wel echte ontwikkelingsdoelstellingen moeten nastreven;

26.

is van mening dat het nieuwe instrument voor ontwikkelingssamenwerking als basis moet dienen voor doelgerichte en flexibeler hulp bij onstabiele situaties; meent dat de nieuwe financiële structuur moet bijdragen aan een goede samenhang tussen noodhulp, rehabilitatie en ontwikkeling door middel van flexibele financieringsmechanismen die elkaar aanvullen;

27.

verlangt dat 20 % van de uitgaven in het kader van geografische programma's wordt bestemd voor basale sociale diensten zoals gedefinieerd in de MDG's van de Verenigde Naties (indicator 8.2 voor doelstelling 8: ‧Een wereldwijd partnerschap voor ontwikkeling opzetten‧);

28.

verzoekt met klem alleen op grond van strenge criteria begrotingssteun toe te kennen; benadrukt dat de Commissie moet afzien van begrotingssteun in landen waar transparantie van overheidsuitgaven niet kan worden gegarandeerd; verlangt dat begrotingssteun altijd vergezeld gaat van maatregelen ter ontwikkeling van de parlementaire controle en auditcapaciteit in het ontvangende land, dat wordt gezorgd voor meer transparantie en betere toegang van het publiek tot informatie, en dat het maatschappelijk middenveld wordt betrokken bij het toezicht op begrotingssteun;

29.

erkent dat het maatschappelijk middenveld een belangrijke rol speelt in het ontwikkelingsproces door bijvoorbeeld te fungeren als waakhond die erop toeziet dat de overheid verantwoording aflegt; dringt er daarom op aan het maatschappelijk middenveld in ontwikkelingslanden voldoende middelen toe te kennen;

30.

herhaalt zijn verzoek aan de Commissie om een omvattende financiële analyse op te stellen van de begrotingssteun in het algemeen, de steun per sector, de steun per project en alle overige steun die aan plaatselijke overheden is verstrekt; onderstreept dat dit totaalbeeld zou zorgen voor consistentere steun aan plaatselijke overheden en een beter bestuur in partnerlanden;

31.

merkt op dat alle thematische programma's binnen het DCI relevant zijn gebleken en benadrukt dat het van groot belang is zowel thematische als geografische programma’s te handhaven, verzoekt evenwel de aandacht enigszins te verleggen in verband met nieuwe uitdagingen, zoals de wereldwijde financiële en economische crisis, de wereldwijde voedselcrisis, klimaatverandering en de speciale behoeften van kwetsbare staten en staten die zich in een overgangsfase bevinden;

32.

wijst erop dat migratie een terrein is waar samenhangend ontwikkelingsbeleid duidelijk prioriteit moet krijgen boven kortetermijnoverwegingen van de EU, die meestal gericht zijn op het bestrijden van illegale immigratie; benadrukt dat ontwikkelingsfondsen voor migratie niet gebruikt mogen worden voor intensievere grensbewaking en bestrijding van illegale immigratie; staat erop dat een eventueel toekomstig thematisch programma voor migratie volledig in overeenstemming moet zijn met de ontwikkelingsdoelstellingen van de EU, en dat basisfinanciering in het kader van dit programma moet voldoen aan de ODA-criteria voor subsidiabiliteit; benadrukt met name dat projecten in verband met Zuid-Zuid-migratie prioriteit moeten krijgen binnen het thematische programma;

33.

benadrukt dat een nieuw thematisch programma onder het motto ‧Investeren in mensen‧ gericht moet zijn op het halen van de MDG's waarvan de realisering nog het verst weg is, maar zich daar niet toe moet beperken, en bijzondere aandacht moet besteden aan landen en regio’s met kritieke MDG-indicatoren; onderstreept dat basisonderwijs en alfabetisering de beginpunten zijn van het bewustwordingsproces en van het nemen van eigen verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling; verlangt daarom dat het programma zich ook toespitst op onderwijs als een instrument om emancipatie en participatie te realiseren;

34.

is van mening dat het nieuwe instrument moet zorgen voor een gedifferentieerde benadering van de financiering van organisaties van het maatschappelijk middenveld en plaatselijke overheden, en tevens moet voorkomen dat een nutteloze concurrentiestrijd tussen deze twee typen actoren ontstaat; onderstreept dat het probleem van overmatige deelname aan het huidige programma moet worden aangepakt; verlangt dat de uitkomsten van de gestructureerde dialoog volledig worden weerspiegeld in het toekomstige thematische programma en in de voorgestelde wijzen van steunverlening;

35.

wijst erop dat het feit dat niet wordt erkend welke bijdrage het milieu, natuurlijke hulpbronnen en ecosystemen leveren aan de menselijke ontwikkeling een van de redenen is waarom de MDG's niet zijn gehaald; stelt met bezorgdheid vast dat in het kader van de huidige Europese ODA slechts 3 % van de totale uitgaven wordt besteed aan milieuproblemen; meent dat een extra probleem is ontstaan door het feit dat een deel van de steun van de EU en de lidstaten aan ontwikkelingslanden geïnvesteerd wordt in projecten die klimaatverandering bevorderen in plaats van deze te bestrijden; benadrukt dat op het gebied van klimaatverandering meer samenhang in het ontwikkelingsbeleid is vereist, vooral met betrekking tot de financiering van klimaatbeschermingsmaatregelen en de integratie van uit de klimaatverandering voortvloeiende vraagstukken in de EU-ontwikkelingssamenwerking;

36.

wijst erop dat de Rekenkamer in speciaal verslag nr. 6/2006 heeft geconcludeerd dat de EU sinds 2001 slechts beperkte vooruitgang heeft geboekt bij de integratie van milieuvraagstukken in de ontwikkelingssamenwerking omdat in de landenstrategiedocumenten onvoldoende rekening is gehouden met milieukwesties; roept de Commissie daarom op te zorgen voor betere integratie en monitoring van milieuvraagstukken in het hele externe beleid en in alle financiële instrumenten, met name in het licht van de huidige uitdagingen op het gebied van klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit;

37.

herhaalt dat artikel 290 VWEU volledig van toepassing is op het DCI, en wijst er daarom nogmaals op dat toepassing van de procedure voor gedelegeerde handelingen verplicht is voor besluiten die voldoen aan de criteria van artikel 290 VWEU, zoals vaststelling van algemene doelstellingen, prioriteiten, verwachte resultaten en toewijzing van middelen;

38.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, en aan de regeringen en de parlementen van de lidstaten.

11.12.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 380/59

—

gezien het Groenboek van de Commissie van 1 juli 2010 over beleidsopties voor de ontwikkeling van een Europees contractenrecht voor consumenten en ondernemingen (COM(2010)0348),

—

gezien Besluit 2010/233/EU van de Commissie van 26 april 2010 tot oprichting van de deskundigengroep voor het gemeenschappelijke referentiekader op het gebied van het Europees contractenrecht (1),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 11 juli 2001 over Europees verbintenissenrecht (COM(2001)0398),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 12 februari 2003 (COM(2003)0068),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 11 oktober 2004"Europees verbintenissenrecht en de herziening van het acquis: verdere maatregelen" (COM(2004)0651),

—

gezien het verslag van de Commissie van 23 september 2005"Eerste voortgangsverslag over het Europees verbintenissenrecht en de herziening van het acquis" (COM(2005)0456) en het verslag van de Commissie van 25 juli 2007"Tweede voortgangsverslag over het gemeenschappelijk referentiekader" (COM(2007)0447),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 22 oktober 2009 over de grensoverschrijdende elektronische handel tussen ondernemingen en consumenten in de EU (COM(2009)0557),

—

gezien zijn resolutie van 3 september 2008 over het gemeenschappelijk referentiekader voor het Europees verbintenissenrecht (2),

—

gezien zijn resolutie van 12 december 2007 over het Europees verbintenissenrecht (3),

—

gezien zijn resolutie van 7 september 2006 over het Europees verbintenissenrecht (4),

—

gezien zijn resolutie van 23 maart 2006 over het Europees verbintenissenrecht en de herziening van het acquis: verdere maatregelen (5),

—

gezien zijn resoluties van 26 mei 1989 (6), 6 mei 1994 (7), 15 november 2001 (8) en 2 september 2003 (9),

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie juridische zaken en de adviezen van de Commissie interne markt en consumentenbescherming en de Commissie economische en monetaire zaken (A7-0164/2011),

A.

overwegende dat al jaren wordt gediscussieerd over het initiatief inzake een Europees contractenrecht waarmee wordt getracht interne marktproblemen aan te pakken die onder meer worden veroorzaakt door uiteenlopende regelingen op het gebied van het contractenrecht,

B.

overwegende dat het in de nasleep van de wereldwijde financiële crisis meer dan ooit van belang is te voorzien in een coherente Europese regeling op het gebied van het contractenrecht teneinde het potentieel van de interne markt volledig te benutten en daarmee de verwezenlijking van de doelstellingen van de Europa 2020-strategie dichterbij te brengen,

C.

overwegende dat de interne markt nog steeds versnipperd is als gevolg van een groot aantal factoren, waaronder het niet toepassen van bestaande internemarktwetgeving,

D.

overwegende dat er verder onderzoek nodig is om beter te begrijpen waarom de interne markt versnipperd blijft en hoe deze problemen het beste kunnen worden aangepakt, en met name hoe op de uitvoering van de bestaande wetgeving kan worden toegezien,

E.

overwegende dat de Commissie in het Groenboek talrijke mogelijkheden voor een instrument ten behoeve van het Europese contractenrecht heeft gepresenteerd dat ondernemerschap en het vertrouwen van de burgers in de interne markt kan helpen versterken,

F.

overwegende dat de deskundigengroep die is opgericht om de Commissie bij te staan bij de voorbereiding van een voorstel voor een gemeenschappelijk referentiekader (CFR) samen met een ronde tafel van de betrokken partijen met haar werkzaamheden is begonnen,

G.

overwegende dat de uiteenlopende regelingen op het gebied van het contractenrecht van de lidstaten voor KMO's en consumenten niet de enige belemmering voor het ontplooien van grensoverschrijdende activiteiten vormen, aangezien zij ook met andere problemen te maken hebben zoals taalbarrières, verschillende belastingstelsels, betrouwbaarheid van onlinehandelaren, beperkte toegang tot breedband, digitale ongeletterdheid, veiligheidsproblemen, de samenstelling van de bevolking van de lidstaten, zorgen over de privacy, behandeling van klachten en intellectuele eigendomsrechten, enz.,

H.

overwegende dat volgens een enquête van de Commissie uit 2008 drie vierde van de detailhandelaren alleen in het binnenland verkopen en dat grensoverschrijdende verkoop vaak slechts in een paar lidstaten plaatsvindt (10),

I.

overwegende dat er onderscheid dient te worden gemaakt tussen conventionele grensoverschrijdende transacties en e-handel, die specifieke problemen kent en waarvoor de transactiekosten anders zijn; overwegende dat het met het oog op toekomstige effectbeoordelingen ook nodig is om zorgvuldig en precies vast te stellen hoe de transactiekosten worden berekend,

J.

overwegende dat duidelijk is dat de toepassing van het buitenlandse (consumenten)recht op grensoverschrijdende transacties in het kader van de Rome I-verordening (11) heeft geleid tot aanzienlijke transactiekosten voor ondernemingen, met name KMO's, die alleen al in het VK worden geschat op 15 000 EUR per onderneming en per lidstaat (12),

K.

overwegende dat meer informatie nodig is over de transactiekosten voortvloeiend uit de toepassing van artikel 6, lid 2, en artikel 4, lid 1, letter a) van de Rome I-verordening, rekening houdend met het feit dat Rome I pas sinds december 2009 wordt toegepast,

L.

overwegende dat dergelijke transactiekosten worden gezien als een van de belangrijke belemmeringen voor de grensoverschrijdende handel, zoals wordt bevestigd door 50 % van de in 2011 ondervraagde Europese detailhandelaren die al grensoverschrijdend handelen en die te kennen gaven dat hun grensoverschrijdende verkoop door de harmonisatie van de wetgeving die van toepassing is op grensoverschrijdende transacties in de gehele EU zou toenemen, terwijl 41 % verklaarde dat hun verkoop daardoor niet zou toenemen, overwegende dat, ter vergelijking, 60 % van de detailhandelaren die niet over de grens verkopen te kennen gaf dat hun grensoverschrijdende verkoop in een meer geharmoniseerd regelgevingskader niet zou toenemen, terwijl 25 % verklaarde dat hun verkoop wel zou toenemen (13),

M.

overwegende dat een aantal van de meest evidente hinderpalen waarmee consumenten en KMO's met betrekking tot de interne markt worden geconfronteerd, de volgende zijn: ingewikkelde contractuele betrekkingen, oneerlijke voorwaarden in contracten, ontoereikende en onvoldoende informatie, en inefficiënte en tijdrovende procedures,

N.

overwegende dat het van het allergrootste belang is dat een initiatief van de EU antwoord geeft op de echte behoeften en zorgen van bedrijven en consumenten; overwegende dat deze zorgen zich ook uitstrekken tot juridische/taalkundige problemen (aanbieden van standaardvoorwaarden voor kleine ondernemingen in alle EU-talen) en tot problemen bij de grensoverschrijdende handhaving van contracten (autonome EU-maatregelen op het gebied van het procesrecht),

O.

overwegende dat er in een studie van de Commissie van wordt uitgegaan dat de online markt versnipperd blijft:in een test mislukte 61 % van 10 964 grensoverschrijdende bestellingen, en dat grensoverschrijdend onlinewinkelen de kansen van de consument om een goedkopere aanbieding te vinden (14) en producten te vinden die in eigen land online niet verkrijgbaar zijn (15) lijkt te vergroten; overwegende dat het cijfer van 61 % bijzonder hoog lijkt te zijn en verdere studies en controles lijkt te rechtvaardigen,

P.

overwegende dat een geleidelijke harmonisatie obstakels in de interne markt die het gevolg zijn van de uiteenlopende regelingen op het gebied van het contractenrecht niet effectief wegneemt en dat elk initiatief op dit gebied gebaseerd moet zijn op duidelijk bewijs dat dit initiatief een wezenlijk verschil zal uitmaken dat niet kan worden verwezenlijkt met behulp van minder ingrijpende middelen,

Q.

overwegende dat het bestaan van een gemeenschappelijk Europees contractenrecht de consumenten ten goede zou komen en met name zou bijdragen tot meer en toegankelijkere grensoverschrijdende handel binnen de interne markt,

R.

overwegende dat de onderhandelingen over de consumentenrechtenrichtlijn (16) hebben aangetoond hoe moeilijk het is om het op contracten toegepaste consumentenrecht te harmoniseren zonder daarbij het gemeenschappelijke streven naar een hoog niveau van consumentenbescherming in Europa te ondermijnen en welke beperkingen dit aan het proces oplegt,

S.

overwegende dat alle maatregelen op het gebied van het Europees contractenrecht rekening moeten houden met dwingende nationale regels en consistent dienen te zijn met de toekomstige richtlijn inzake consumentenrechten, die een belangrijk effect zal hebben op de inhoud en op de mate van harmonisatie van een mogelijk toekomstig instrument op het gebied van het Europees contractenrecht; overwegende dat de uitvoering ervan in de komende maanden voortdurend en zorgvuldig zal moeten worden gemonitord om het toepassingsgebied van het facultatief instrument vast te stellen,

T.

overwegende dat een eindresultaat op het gebied van Europees contractenrecht realistisch, uitvoerbaar, evenredig en goed doordacht moet zijn alvorens het zo nodig wordt gewijzigd en officieel door de Europese medewetgevers wordt aangenomen,

1.

steunt maatregelen om de diverse belemmeringen aan te pakken waarmee zij die grensoverschrijdende transacties op de interne markt wensen uit te voeren worden geconfronteerd en acht een Europees contractenrecht, in combinatie met andere maatregelen, nuttig ter verwezenlijking van alle mogelijkheden die de interne markt biedt en die aanzienlijke economische en werkgelegenheidsvoordelen met zich meebrengen;

2.

is ingenomen met het open debat over het Groenboek en wenst een grondige analyse van de resultaten van deze raadpleging door de ter zake bevoegde afdelingen van de Commissie;