2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/1

—

gelet op Verordening (EG) nr. 1638/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 2006 houdende algemene bepalingen tot invoering van een Europees nabuurschaps- en partnerschapsinstrument (1),

—

gelet op Verordening (EG) nr. 1717/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2006 tot invoering van een stabiliteitsinstrument (2),

—

gelet op Verordening (EG) nr. 1889/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 20 december 2006 tot instelling van een financieringsinstrument voor de bevordering van democratie en mensenrechten in de wereld (3),

—

gelet op Verordening (EG) nr. 1905/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 tot invoering van een financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking (4),

—

gelet op Verordening (EG) nr. 1257/96 van de Raad van 20 juni 1996 betreffende humanitaire hulp (5),

—

gezien de partnerschapsovereenkomst tussen de staten in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan, enerzijds, en de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, anderzijds, ondertekend te Cotonou (Benin) op 23 juni 2000 (6),

—

gelet op Besluit 2010/427/EU van de Raad van 26 juli 2010 tot vaststelling van de organisatie en werking van de Europese dienst voor extern optreden (EDEO) (7),

—

gezien het internationale VN-Verdrag ter bescherming van de rechten van alle arbeidsmigranten en hun gezinsleden, dat op 18 december 1990 is aangenomen,

—

gezien het Verdrag van Genève van 28 juli 1951 en het Protocol van 31 januari 1967 inzake de status van vluchtelingen,

—

gezien de alomvattende aanpak van migratie, die de Europese Raad op 13 december 2005 heeft aangenomen, waarin de externe dimensie van het migratiebeleid en de drie voornaamste prioriteiten ervan worden afgebakend, te weten het bevorderen van legale migratie, het bestrijden van illegale migratie en het bevorderen van synergieën tussen migratie en ontwikkeling,

—

gezien het Europees pact inzake immigratie en asiel, dat in oktober 2008 door de Raad werd goedgekeurd, het Eerste jaarverslag over immigratie en asiel van 2009 (COM(2010)0214) van de Commissie en de conclusies van de Raad over de follow-up van het Europees pact inzake immigratie en asiel van 3 juni 2010,

—

gezien de gemeenschappelijke verklaring EU-Afrika inzake migratie en ontwikkeling, die op 23 november 2006 in Sirte werd ondertekend en die de nadruk legt op de noodzaak dat de EU- en Afrikaanse landen zich verbinden tot een partnerschap van landen van herkomst, doorreis en bestemming voor een doeltreffender beheersing van de migratie, daarbij rekening houdend met het verband daarvan met ontwikkeling,

—

gezien de conclusies van de Europese Raad van 18 en 19 juni 2009 inzake illegale immigratie,

—

gezien het programma van Stockholm voor de periode 2010-2014, het Europees migratie- en asielpact en het Actieplan van de Commissie ter uitvoering van het programma van Stockholm (COM(2010)0171),

—

gezien het verslag van de hoge vertegenwoordiger en de Commissie betreffende klimaatverandering en internationale veiligheid van 14 maart 2008, de daarmee verbonden aanbevelingen van 18 december 2008 en de conclusies van de Raad van 8 december 2009,

—

gezien de gemeenschappelijke verklaring van de ministeriële conferentie over „Bouwen aan migratiepartnerschappen” die op 27 en 28 april 2009 in Praag werd gehouden,

—

gezien het VN-Verdrag tegen de grensoverschrijdende georganiseerde criminaliteit van december 2000 en de bijbehorende protocollen,

—

gezien de overeenkomst over een samenwerkingsagenda EU-Libië inzake migratie, die op 4 oktober 2010 in Tripoli is ondertekend door commissaris Malmström, commissaris Füle en, namens Libië, door de heer Moussa Koussa, secretaris van het Algemeen Volkscomité voor buitenlandse betrekkingen en internationale samenwerking, en de heer Yunis al_Obeidi, secretaris van het Algemeen Volkscomité voor openbare veiligheid,

—

onder verwijzing naar zijn aanbeveling van 20 januari 2011 aan de Raad betreffende de onderhandelingen over een kaderovereenkomst tussen de EU en Libië (8),

—

gezien de Verklaring van Tripoli, afgelegd op de derde topconferentie Afrika-EU, die op 29 en 30 november 2010 in Tripoli (Libië) is gehouden,

—

gezien de toespraak van de Catherine Ashton, vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, tot de Veiligheidsraad van de VN op 4 mei 2010, waarin zij de noodzaak onderstreept van een allesomvattende aanpak van crisisbeheer en vredesopbouw, alsmede het duidelijke verband tussen veiligheid, ontwikkeling en mensenrechten,

—

gelet op Richtlijn 2009/50/EG van de Raad van 25 mei 2009 betreffende de voorwaarden voor toegang en verblijf van onderdanen van derde landen met het oog op een hooggekwalificeerde baan (blauwe kaart-richtlijn) (9),

—

gezien de gezamenlijke verklaring van de Top van Praag van 7 mei 2009 betreffende het Oostelijk partnerschap ter inwijding van het Oostelijk partnerschap,

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 21 september 2010 over de vermindering van armoede en het scheppen van werkgelegenheid in ontwikkelingslanden: beleidskoers (10), met name de paragrafen 71, 72 en 73 daarvan,

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 16 december 2010 over Eritrese vluchtelingen die in de Sinaï worden gegijzeld (11),

—

gezien de conclusies van het voorzitterschap van de conferentie over een multidisciplinaire aanpak van de preventie van mensenhandel, de vervolging van mensenhandelaars en de bescherming van slachtoffers van 27 januari 2011,

—

gelet op artikel 80 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), waarin wordt gesteld dat aan het beleid inzake grenscontrole, asiel en immigratie de beginselen van solidariteit en billijke verdeling van de verantwoordelijkheden tussen de lidstaten, ook op financieel vlak, ten grondslag liggen en dat de handelingen van de Unie die uit hoofde van dit hoofdstuk worden vastgesteld, passende bepalingen bevatten voor de toepassing van dit beginsel,

—

gelet op artikel 48 van het Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie buitenlandse zaken en de adviezen van de Commissie ontwikkelingssamenwerking en de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (A7-0075/2011),

A.

overwegende dat politieke, sociale en economische instabiliteit, onveiligheid, politieke onderdrukking en autoritaire regimes de voornaamste drijfveer voor migratie vormen, waardoor de getroffen gemeenschappen van levensvatbare plaatselijke toekomstperspectieven en inkomsten worden beroofd en derhalve van het recht om te kiezen voor migratie of niet, zodat hun leven voortdurend in gevaar is en migratie als enige optie overblijft; overwegende dat de klimaatverandering en de achteruitgang van het milieu een toenemende oorzaak van migratie zijn,

B.

overwegende dat door instabiliteit veroorzaakte migratie vooral op gang wordt gebracht door oorlog en gewapende conflicten of het risico daarvan, schendingen van de mensenrechten – met inbegrip van de vervolging of de beperking van de rechten van politieke tegenstanders, minderheden, waaronder religieuze, etnische en LGBTT-minderheden, en kansarme groepen – natuurrampen en door mensen veroorzaakte rampen, het gebrek aan uitvoerbare economische toekomstperspectieven en een duurzame structuur voor democratie en goed bestuur, en eerbieding en bevordering van civiele, politieke, culturele, economische en sociale rechten,

C.

overwegende dat migratie, een verschijnsel dat overal ter wereld voorkomt en van oudsher bestaat, een bijdrage heeft geleverd aan de uitwisseling van ideeën, maar ook problemen heeft veroorzaakt op het gebied van integratie van immigranten in gastlanden en daarmee heeft geleid tot enerzijds een culturele en economische verrijking van de Europese Unie en anderzijds tot problemen van sociale integratie en aanpassing; overwegende dat de EU behoefte heeft aan een aanzienlijke maar gecontroleerde immigratie om haar vergrijzende bevolking te steunen en het hoofd te bieden aan andere sociale en economische uitdagingen,

D.

overwegende dat in het verleden de richting van migratiestromen altijd heeft afgehangen van waar de grootste migratiedruk was, maar dat migratiestromen nooit zijn gestopt; overwegende dat het onmogelijk is migratie een halt toe te roepen, maar dat migratie in de komende decennia waarschijnlijk zal veranderen qua omvang en complexiteit, en dat er derhalve op de juiste wijze op gereageerd moet worden om menselijk lijden te voorkomen,

E.

overwegende dat legale migratie zowel voor de persoon die zijn land van oorsprong wil verlaten als voor het gastland de beste optie is,

F.

overwegende dat de migratiestromen die het gevolg zijn van instabiliteit en de vorm krijgen van illegale migratie een grotere druk uitoefenen op de lidstaten die zich aan de buitengrenzen van de EU bevinden,

G.

overwegende dat de Internationale conventie van de VN over de bescherming van de rechten van alle migrantenwerkers door geen enkele lidstaat van de EU is geratificeerd; overwegende dat deze conventie het breedste kader biedt voor de bescherming van de rechten van arbeidsmigranten en hun familieleden en de lidstaten een richtsnoer verschaft voor de stappen die moeten worden genomen bij de uitwerking en uitvoering van beleidsvormen die betrekking hebben op de migratie van arbeidskrachten,

H.

overwegende dat de economische instabiliteit een sterke weerslag op jongere generaties, vrouwen en minderheden of kansarme groepen heeft, die geen uitzicht op werk hebben en wellicht gemakkelijker ten prooi vallen aan geweld, radicalisering en aanwerving door terroristische groeperingen,

I.

overwegende dat de klimaatverandering gekoppeld is aan voedsel- en waterschaarste, ontbossing en bodemdegradatie, en steeds vaker wordt aangewezen als een belangrijke bedreiging voor de internationale veiligheid en stabiliteit,

J.

overwegende dat mensen die door grote, door de klimaatverandering veroorzaakte rampen hun huis kwijtraken, steun en bescherming nodig hebben; overwegende dat de bestaande vluchtelingenwetgeving echter niet het recht op internationale bescherming van klimaatvluchtelingen erkent,

K.

overwegende dat in sommige gebieden die het hardst door de klimaatverandering en door het aldus ontstane verlies van biodiversiteit worden getroffen, zoals de Sahel, migratie de enige vorm van aanpassing aan het veranderde klimaat is,

L.

overwegende dat bepaalde migranten ook asielzoeker kunnen zijn en mogelijk formeel erkend vluchteling kunnen worden,

M.

overwegende dat de uitbuiting van niet-reguliere migratie niet alleen de levens van migranten ernstig in gevaar brengt, maar dat zij vaak ook wordt geassocieerd met de ergste schendingen van de mensenrechten, met inbegrip van slavernij, seksuele uitbuiting, kindermisbruik en gendergeweld; overwegende dat het optreden van de EU ter voorkoming van dergelijk misbruik en ter bescherming van migranten, ook illegale migranten, in noodsituaties krachtiger moet worden om doeltreffender te werken,

N.

overwegende dat de mensensmokkel vrijwel elk land op aarde treft; overwegende dat de uitbuiting van illegale migratie, die helaas een winstgevend zakenactiviteit is voor de georganiseerde misdaad, ook vaak gepaard gaat met wapensmokkel en mensen- en drugshandel; overwegende dat de uitbuiting van illegale migratie en mensenhandel een van de financieringsbronnen voor radicale en terroristische groeperingen kan zijn en migranten tot gemakkelijke slachtoffers maakt van georganiseerde criminele bendes en netwerken van extremisten,

O.

overwegende dat er in het EU-beleid extra aandacht moet gaan naar de meest kwetsbare migranten, met name niet-begeleide minderjarigen,

P.

overwegende dat illegale migratie gevolgen heeft voor het beheer van migratie en de opnamecapaciteit zowel in de gast- als doorreislanden; overwegende dat dit in sommige doorreislanden de duurzaamheid en ontwikkeling van de plaatselijke arbeidsmarkten kan verstoren en de instabiliteit kan vergroten,

Q.

overwegende dat de verwachte sterke bevolkingsgroei zowel in de herkomst- als doorreislanden, vooral in de Maghreb, Mashrek en Noord-Afrika als geheel, de vooruitzichten voor economische groei en het creëren van werkgelegenheid negatief kan beïnvloeden, waardoor de sociale en economische situatie in die landen zal verergeren indien de nodige politieke en economische besluiten niet worden genomen; overwegende dat dit, samen met het ontbreken van democratische beginselen, leidt tot interne spanningen en instabiliteit, zoals blijkt uit de recente betogingen in Tunesië, Algerije, Egypte en verscheidene andere landen in de Arabische wereld, en dientengevolge tot grotere migratiestromen die de opnamecapaciteit van de gastlanden nog meer onder druk zetten,

R.

overwegende dat de EU, gezien de huidige demografische trends, moet nadenken over de mate waarin zij de komende jaren haar grenzen wil openstellen voor migratiestromen uit herkomst- en doorreislanden om haar interne demografische groei en de daaruit voortvloeiende sociale spanningen te compenseren en aldus haar eigen interne stabiliteit te bewaren, en over de mate waarin zij moet investeren in een hernieuwde economische agenda voor dergelijke landen, met inbegrip van een agenda die is gericht op investeringen en het scheppen van werkgelegenheid,

S.

overwegende dat maatregelen nodig zijn om nieuwe golven van racisme en xenofobie in de gast- en doorreislanden te voorkomen,

T.

overwegende dat de migratie naar de EU slechts een onderdeel is van een veel breder zuid-noord en zuid-zuid-migratieverschijnsel; overwegende dat de geografische nabijheid van de landen van het ENB (Europees nabuurschapsbeleid) bij de EU en tegelijkertijd het duidelijke verschil in normen tussen de migratiewetten van sommige ENB-landen en de EU-landen kan leiden tot een concurrentievoordeel voor die landen doordat hun status als doorreislanden wordt versterkt en hun blootstelling en verantwoordelijkheid als potentiële gastlanden worden beperkt,

U.

overwegende dat het ENB het vermogen van de buurlanden van de EU om de migratie te beheersen actiever moet ondersteunen,

V.

overwegende dat de recente, plotselinge ontwikkelingen in Egypte en andere landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten waarschijnlijk zullen leiden tot een toename van legale en illegale migratiestromen naar Europa,

W.

overwegende dat spanningen tussen herkomst- en doorreislanden en tussen gast- en doorreislanden over het beheer van de migratiestromen in de toekomst een bron van potentiële conflicten en meningsverschillen kan worden bij ontbreken van een beter geharmoniseerd en gecoördineerd en doeltreffender migratiebeleid; overwegende dat een beter gecoördineerde en veelomvattendere aanpak van het migratiebeheer het respect kan verhogen voor de waardigheid van alle migranten die mogelijk kunnen bijdragen aan de behoefte aan arbeidskrachten in de landen van doorreis en bestemming, en de ontwikkeling in de herkomstlanden kan vergroten; overwegende dat een beter gecoördineerde en omvattende aanpak van migratiebeheer moet waarborgen dat de mensenrechten van migranten in noodsituaties ten volle worden geëerbiedigd,

X.

overwegende dat legale, transparante geldoverschrijvingen een positieve rol kunnen spelen bij het bevorderen van economische ontwikkeling en er bijzondere aandacht moet uitgaan naar het zekerstellen van het recht van migranten om hun familie te ondersteunen en in hun land te investeren,

Y.

overwegende dat de Europese Unie een doeltreffend, verstandig migratiebeleid moet ontwikkelen, gelijkend op het in Canada, Australië of Nieuw-Zeeland ingevoerde beleid; overwegende dat instabiliteit in de naburige gebieden van de EU het invoeren van een dergelijk beleid in gevaar brengt,

Z.

overwegende dat het buitenlands beleid van de EU een positieve aanvulling en versterking van het EU-beleid inzake migratie kan vormen, alle bronnen van instabiliteit in de herkomstlanden moet aanpakken en een actieve dialoog met doorreislanden moet voeren over uniforme, op de mensenrechten gebaseerde normen voor hun nationale migratiewetten, opdat gelijke voorwaarden worden gecreëerd in het kader waarvan zowel de gast- als doorreislanden dezelfde regels volgen en migranten dezelfde mate van bescherming bieden; overwegende dat het uiteenlopende ontwikkelingsniveau van de doorreislanden financiële bijstand van de EU vergt om deze landen te helpen normen te bereiken die overeenkomen met die van de EU,

AA.

overwegende dat de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid het belang heeft onderstreept van een allesomvattende benadering van veiligheids- en stabiliteitskwesties dankzij welke ontwikkelingsstrategieën en het creëren van duurzame economische vooruitzichten een aanvulling kunnen vormen op de operaties voor vredeshandhaving en vredesopbouw waardoor de voorwaarden worden gecreëerd voor stabiliteit en veiligheid op de lange termijn,

AB.

overwegende dat de nieuwe structuur van het buitenlands beleid, dat met het Verdrag van Lissabon en de oprichting van EDEO is geïntroduceerd, de gelegenheid biedt voor het ontwikkelen van zeer waardevolle synergieën bussen het buitenlands en defensiebeleid enerzijds en het ENB en het beleid voor ontwikkelingssamenwerking anderzijds als elkaar versterkende en onderling verbonden dimensies en strategieën; overwegende dat de nieuwe structuur tevens de gelegenheid biedt om culturele diplomatie een rol te laten spelen bij de externe maatregelen van de EU; overwegende dat dergelijke synergieën reeds in het planningsstadium in aanmerking moeten worden genomen,

AC.

overwegende dat er onderscheid moet worden gemaakt tussen migranten, asielzoekers en vluchtelingen,

1.

is ingenomen met de recente voorstellen van de Commissie voor legale migratie door niet-asielzoekers en dringt er bij de Commissie op aan ook andere instrumenten te ontwikkelen om een gemeenschappelijk immigratiebeleid tot stand te brengen, economische migratie te beheren met het oog op de bevordering van de economische en sociale vooruitgang in de gast-, transit- en oorsprongslanden, en de sociale samenhang te vergroten door een verbeterde integratie van migranten; benadrukt de noodzaak van het leveren van voldoende informatie over de mogelijkheden voor legale immigratie naar de EU teneinde illegale migratie te voorkomen, beter gebruik te maken van de EU-regelingen voor legale immigratie, de reële vooruitzichten en kansen binnen de EU duidelijk te maken en de valse hoop die door mensenhandelaars wordt gewekt, de kop in te drukken en daarmee het voordeel dat door de georganiseerde misdaad en de mensenhandel getrokken wordt uit het feit dat mensen genoodzaakt zijn om te verhuizen te verkleinen; verzoekt de Commissie beschermingsmaatregelen te bevorderen voor kwetsbare groepen en personen (vooral vrouwen en kinderen) die vaak het slachtoffer worden van mensenhandel en seksuele uitbuiting en spoort de Commissie aan in derde landen informatiecentra op te richten die voorlichting geven over de mogelijkheden van migratie naar de EU; dringt evenwel aan op een evenwichtige aanpak waarbij legale migratie naar de EU bevorderd wordt en verzekerd wordt dat de EU het vermogen heeft om nieuwe migranten te ontvangen en met succes te integreren;

2.

herinnert eraan dat goed beheerde legale migratie ook voordelen kan meebrengen voor derde landen via de fondsen die de immigranten naar hun landen van oorsprong sturen; benadrukt voorts dat steun moet worden verleend aan initiatieven die de betrokkenheid van migranten bij ontwikkelings- en opleidingsprogramma's in hun landen van oorsprong moeten bevorderen;

3.

verzoekt de lidstaten met derde landen samen te werken om ervoor te zorgen dat informatie inzake legale migratie gemakkelijk verkrijgbaar is en legale migratie actief aan te moedigen;

4.

is van mening dat gedwongen migratie onder andere een gevolg is van falende economieën, verarming, schendingen van de mensenrechten, verslechtering van het milieu, de groeiende kloof tussen arme en rijke landen, burgeroorlogen, oorlogen om de zeggenschap over natuurlijke hulpbronnen en politieke vervolging;

5.

is verheugd over en ondersteunt de analyse en beleidskoers van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid waarin de noodzaak wordt onderstreept van een allesomvattende aanpak die is gebaseerd op gerichte strategieën inzake ontwikkeling en mensenrechten als een bijkomend essentieel instrument van het buitenlandse beleid van de EU bij het aanpakken van de problemen inzake stabiliteit en veiligheid en het vergroten van de doelmatigheid van operaties voor vredeshandhaving en vredesopbouw; roept in dit verband op tot versterking van de rol van Frontex voor een betere beheersing van de migratiestromen; is van oordeel dat het in het kader van de nieuwe structuur van het buitenlandse beleid, zoals die werd geïntroduceerd door het Verdrag van Lissabon en de oprichting van EDEO, belangrijk is te zorgen voor de verdere consolidatie van de interinstitutionele dialoog en bezinning over de grondbeginselen en doelstellingen van een dergelijke allesomvattende aanpak, vooral met betrekking tot gerichte planning en partnerschappen met begunstigde landen die in staat zijn een duurzaam proces van democratisering, goed bestuur, eerbiediging van de mensenrechten en economische groei te verwezenlijken en aldus de veiligheid en stabiliteit versterken;

6.

dringt bij de Commissie aan op de ontwikkeling van een permanent waarnemingssysteem voor alle activiteiten van Frontex op het gebied van het beheer van migratiestromen; is van mening dat de mensenrechtenaspecten van Frontex-operaties weerspiegeld moeten worden in de gehele tekst van de herziene versie van de Frontex-verordening, met name het recht van personen om hun land te verlaten, het verbod op refoulement en het recht om asiel aan te vragen; is ingenomen met de geslaagde werkzaamheden en de samenwerking van Frontex met de lidstaten voor de uitvoering van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel en is ook tevreden over de oprichting van het Europees ondersteuningsbureau voor asielzaken (EASO); is van mening dat de werkzaamheden en de operaties van Frontex en het Europees ondersteuningsbureau voor asielzaken standvastig en ononderbroken moeten zijn om de nodige steun te verlenen aan de bijzonder getroffen lidstaten; wijst op de noodzaak van meer solidariteit tussen alle EU-lidstaten, met name met de meest kwetsbare, met het oog op een zo efficiënt mogelijke beleidscoördinatie en lastendeling;

7.

constateert dat tegen de achtergrond van het toenemende multilateralisme met meerdere internationale spelers en grote donors, zoals de EU, de VS, Japan, China en wellicht op de langere termijn andere BRIC-landen, zoals Brazilië en India, stabiliteit en veiligheid een gedeelde doelstelling zijn en een essentiële voorwaarde vormen voor de economische groei in de wereld; merkt voorts op dat de uitdagingen inzake stabiliteit en veiligheid van dien aard zijn dat zij niet alleen de bijbehorende middelen vergen in een tijd van begrotingsinkrimpingen, maar ook schaalvoordelen en gecoördineerde inspanningen; is van mening dat moet worden nagedacht over een actieve dialoog tussen de EU, de VS, Japan en China en de internationale financiële instellingen over gecoördineerde geografische en thematische strategieën inzake veiligheid, stabiliteit en steun, die zouden kunnen zorgen voor een grotere collectieve invloed en een evenwichtigere, gerichtere en efficiëntere toekenning van middelen, met waarborging van een eerlijke verdeling van de last; is – mede in het licht van de recente herziening door het Witte Huis van de buitenlandse steun, waarin de waarde van de coördinatie van steun met andere grote donors wordt onderstreept – van oordeel dat een eerste belangrijke stap bij een dergelijk proces van bezinning een topconferentie tussen de EU en de VS zou kunnen zijn over intensievere samenwerking inzake humanitaire en ontwikkelingshulp om vanuit een trans-Atlantisch perspectief gedeelde belangengebieden en de grondslagen voor beleidscoördinatie af te bakenen;

8.

dringt er bij de Commissie op aan te waarborgen dat de overnameovereenkomsten die door de EU en haar lidstaten worden ondertekend de mensenrechten en het beginsel van niet-uitzetting volledig eerbiedigen en geen personen die internationale bescherming behoeven in gevaar brengen;

9.

merkt op dat er grote voordelen verbonden zijn aan de opvang van vluchtelingen in buurlanden, en verzoekt de EU dit met prioriteit te overwegen;

10.

uit zijn bezorgdheid over het feit dat er momenteel ongeveer 38 kwetsbare landen in de wereld zijn (Mislukte staten-index -„Failed States Index”- 2010 van het „Fund for Peace”) waarin 1 miljard mensen (Wereldbank) de gevolgen ondervinden van problemen op het gebied van instabiliteit; merkt op dat kwetsbare landen het gevoeligst zijn voor interne en externe schokken, zowel op politiek als economisch vlak, en dat de instabiliteit van landen bijdraagt aan het migratieproces;

11.

is van mening dat de ondersteuning van politiek en economisch fragiele staten, als waarschijnlijke bronnen van illegale migratie en spanningen inzake veiligheid en stabiliteit, altijd – ter aanvulling op de ontlasting en ondersteuning van begrotingen en strategieën om stabiliteit te verwezenlijken of te consolideren – strategieën moet omvatten betreffende rechtstreekse investeringen en toegang tot de EU-markten, plattelandsontwikkeling en voedselzekerheid, ondersteuning van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling, beleid voor het scheppen van banen, infrastructuurontwikkeling, steun voor KMO's, faciliteiten voor microkrediet en strategieën met het oog op de bevordering van democratisering en goed bestuur, sociale integratie, empowerment van vrouwen en minderheids- of kansarme groepen en etnische en religieuze verdraagzaamheid, waardoor de vooruitzichten en alternatieven voor potentiële migranten ter plaatse worden geoptimaliseerd; is ervan overtuigd dat dergelijke strategieën moeten zijn gebaseerd op actieve partnerschappen die uitgaan van de beginselen van eigen inbreng en responsabilisering van de begunstigde landen, maar ook van streefcijfers, duidelijke stappenplannen en voorwaarden voor de verwezenlijking ervan die samen met donorlanden worden vastgelegd, alsmede van benchmarks en strikte normen inzake de verantwoordingsplicht; wijst erop dat de in dit kader gefinancierde programma's het creëren van meerwaarde op zowel regionaal als lokaal vlak tot fundamenteel criterium moeten hebben, wat ervoor moet zorgen dat zij een wezenlijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de plaatselijke samenlevingen;

12.

onderstreept dat bij alle onderzoek en analyse van de toekomstige migratietrends en -vormen, zoals kortstondige migratie, circulaire migratie en seizoensmigratie, rekening moet worden gehouden met mogelijke aanleidingen voor de migratie, zoals politieke en economische crises of de gevolgen van klimaatverandering in de landen van herkomst;

13.

vraagt de Unie en de lidstaten er op nationaal en internationaal niveau voor te ijveren dat de landen van oorsprong maatregelen en beleid vaststellen en uitvoeren waardoor zij zich sociaal, economisch en democratisch kunnen ontwikkelen, zodat hun burgers niet worden gedwongen tot migratie;

14.

vraagt de Commissie en de EDEO dat zij inspanningen blijven leveren voor de ontwikkeling en de democratisering van landen van oorsprong en dat zij de rechtstaat bevorderen om de met migratie samenhangende problemen bij de wortel aan te pakken;

15.

bemoedigt de oprichting van centra voor migratievoorlichting en -beheer buiten de EU teneinde derde landen van oorsprong of transit te helpen met het uitstippelen van een migratiebeleid als antwoord op de bekommernissen van potentiële migranten en terugkerende migranten, richtsnoeren te verstrekken inzake wettelijke immigratie, informatie te verstrekken over de arbeidskansen en de levensomstandigheden in het land van bestemming en te helpen met de beroepsopleiding voor kandidaat-migranten, voortbouwend op de ervaring van het proefproject in het Malinese Bamako (CIGEM); vraagt de Commissie regelmatig verslag uit te brengen aan de bevoegde EP-commissie over nieuwe initiatieven voor de oprichting van dergelijke centra;

16.

herinnert eraan dat het Parlement in zijn resolutie van 21 september 2010 over de vermindering van armoede en het scheppen van werkgelegenheid in ontwikkelingslanden: beleidskoers onderstreept dat de EU niet mag aarzelen om sancties toe te passen indien landen hun governanceverplichtingen uit hoofde van handelsovereenkomsten niet nakomen, en tevens de autoriteiten van de EU verzoekt strikt toe te zien op de naleving van het conditionaliteitsbeginsel, zoals vastgelegd in de overeenkomst van Cotonou, en onderstreept dat de hulpverlening in het kader van het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) en het Instrument voor de financiering van de ontwikkelingssamenwerking aan dezelfde conditionaliteitscriteria onderworpen moet zijn; onderstreept dat soortgelijke conditionaliteitscriteria moeten worden toegepast op EU-steun die geen ontwikkelingshulp en humanitaire bijstand is, met inbegrip van macrofinanciële bijstand door middel van IMF-leningen en via programma's van de EIB en EBWO verstrekte leningen, en dat dergelijke steun gebaseerd moet zijn op partnerschap, gedeelde doelstellingen en waarden en verbondenheid, en dat hij aan de verwachtingen van zowel de donors als de begunstigde landen zou moeten voldoen; benadrukt daarnaast dat de actieve steun van de EU aan de begunstigde landen doeltreffend en resultaatgericht moet zijn en dat de fundamentele waarden van de EU geëerbiedigd moeten worden; verzoekt de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en de Commissie om de doelstelling van verbondenheid met de EU en haar fundamentele waarden na te streven bij het creëren van de structuur voor de financiële bijstand van de EU en in het kader van de bilaterale betrekkingen met landen die dergelijke bijstand krijgen; meent dat op EU-niveau een proces van bezinning moet plaatsvinden op de grondslagen en reikwijdte van de toepassing van de conditionaliteitscriteria op de financiële bijstand van de EU;

17.

is ingenomen met de mensenrechtenclausules in alle bilaterale handelsovereenkomsten van de EU en ondersteunt de opname van het conditionaliteitsbeginsel in handelsregelingen met ontwikkelingslanden door middel van het systeem van algemene preferenties; wijst erop dat dit conditionaliteitsbeginsel niet altijd wordt toegepast, aangezien de Commissie terughoudend blijkt te zijn met het toepassen van sancties op ontwikkelingslanden die nalaten hun verplichtingen na te komen met betrekking tot het eerbiedigen van de mensenrechten, goed bestuur en democratisering; dringt er bij de Commissie op aan sancties waar nodig te overwegen, maar vraagt de Commissie eerst zorgvuldig de gevolgen van dergelijke sancties voor de bevolking van de begunstigde landen na te gaan;

18.

is van oordeel dat beleid dat vergelijkbaar is met dat voor de herkomstlanden ook moet worden toegepast op doorreislanden, bijvoorbeeld met betrekking tot strategieën voor armoedebestrijding, rechtstreekse investeringen en markttoegang en de nadruk op een werkgelegenheidsagenda waarmee kan worden gezorgd voor een daadwerkelijke sociale integratie op de lange termijn, de interne arbeidsmarkt kan worden gestabiliseerd en het potentieel op de lange termijn van doorreislanden kan worden vergroot;

19.

is van oordeel dat de EU en haar lidstaten bij hun beheersing van illegale migratiestromen de rechten van asielzoekers volledig moeten eerbiedigen en zich moeten onthouden van maatregelen die potentiële vluchtelingen ervan weerhouden om bescherming aan te vragen;

20.

verzoekt de Commissie om een mechanisme te ontwikkelen voor de verdeling van de verantwoordelijkheden inzake zowel de opvang van asielzoekers en de behandeling van hun aanvragen als de aanpak van illegale immigratie, twee verschijnselen die een onevenredig grote druk uitoefenen op bepaalde lidstaten met name wegens hun geografische ligging of hun demografische toestand;

21.

dringt er bij de Commissie op aan een controlesysteem in te voeren voor het toezicht op de eerbiediging van de rechten van vluchtelingen en asielzoekers bij inreiscontroles (en daaraan voorafgaand) in het kader van de Schengen-grenscode, zodat eventuele tekortkomingen vroegtijdig kunnen worden opgespoord;

22.

onderstreept de waarde van de EU-waarnemingsmissies tijdens verkiezingen als een belangrijke stap in elk proces van democratisering en goed bestuur, en is van oordeel dat dergelijke missies deel moeten uitmaken van een breder kader voor de ondersteuning van een democratiseringsproces op de lange termijn; dringt bij de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheid aan op versterking van de follow-upprocedures en -missies om te controleren of de aanbevelingen van de waarnemingsmissies tijdens verkiezingen worden opgevolgd en onderstreept in dit verband dat het waarborgen van een adequate follow-up ten aanzien van het opvolgen van dergelijke aanbevelingen van cruciaal belang is; onderstreept het belang van bemiddeling en strategieën voor conflictpreventie en -oplossing alsmede van het opzetten van instellingen en het opbouwen van capaciteit voor regionale organisaties zoals de Afrikaanse Unie (AU), die een belangrijke rol speelt bij operaties om de vrede te bewaren of vrede stichten; is van oordeel dat steun voor de AU de ontwikkeling van haar grenscontrolecapaciteit moet omvatten en de levering van hulp aan alle migranten in noodsituaties; is van mening dat de doeltreffende versterking van regionale organisaties zoals de AU, de Unie voor het Middellandse Zeegebied of het Oostelijk Partnerschapsinitiatief als multiplicatoren van regionale vrede en stabiliteit ten goede zal komen aan de regionale integratie en de opkomst van grensoverschrijdende economische regio's;

23.

merkt op dat er vooruitgang is geboekt bij de uitvoering van de Algehele aanpak van migratie, die gericht is op het bevorderen van veelomvattende partnerschappen met herkomst- en doorreislanden en het stimuleren van synergie tussen migratie en ontwikkeling; onderstreept de noodzaak van een verder verbeterd gebruik van de voornaamste instrumenten van de totaalaanpak van migratie (mobiliteitspartnerschappen, migratiemissies, migratieprofielen, samenwerkingsplatforms); benadrukt de aanhoudende noodzaak om de doelstellingen van het migratiebeleid in de politieke dialoog met herkomst- en doorreislanden centraal te stellen, alsmede de noodzaak om de beleidssamenhang, in het bijzonder met het ontwikkelingsbeleid, in dit verband te vergroten; is van mening dat de verschillende dialoogprocessen moeten worden gerationaliseerd en dat de synergie tussen migratie en ontwikkeling versterkt moet worden; is van mening dat de inspanningen opgevoerd moeten worden ter ondersteuning van ontwikkelingsprojecten in herkomst- en doorreislanden, die hun levensstandaard en hun regelgevings- en institutionele capaciteit verhogen en hun infrastructuur uitbreiden, teneinde de migratiestromen doeltreffend te beheersen en de eerbiediging van de internationale beschermingsnormen en de toepassing van het beginsel van niet-uitzetting te waarborgen;

24.

benadrukt de belangrijke rol van het globaal forum voor migratie en ontwikkeling, dat een gestructureerd kader biedt voor de bevordering van een intensievere dialoog en betere samenwerking tussen overheids- en niet-overheidsactoren, met inbegrip van het maatschappelijk middenveld;

25.

betreurt het feit dat in de huidige omstandigheden de enig beschikbare optie het opschorten van de overeenkomst inzake samenwerking tussen de EU en Libië was, en is van mening dat dit ongedaan kan worden gemaakt zodra er een nieuwe overgangsregering is die bereid is tot een dergelijke overeenkomst op democratische wijze ten uitvoer te leggen, met eerbiediging van de mensenrechten, met als doel het bieden van financiële steun aan Afrikaanse landen voor het verwezenlijken van uitvoerbare alternatieve voor migratie en in Libië een doeltreffender systeem in te voeren voor het beheer van arbeidsmigratie, door de vakkennis van migranten die reeds in het land aanwezig zijn maximaal te benutten en de capaciteit van Libië te versterken om migranten aan te trekken en sociaal en economisch te integreren, met name vanuit landen aan de zuidelijke grens van het land, en de basis te leggen voor een doeltreffend systeem voor het beheer van migratie in Libië; benadrukt in dit verband dat de EU haar invloed moet aanwenden om Libië zover te krijgen dat het de terugkeer van de UNHCR toestaat; is van oordeel dat overeenkomsten over een samenwerkingsagenda inzake migratie moeten worden gesloten met andere landen in de buurt van de EU, met het oog op het bieden van gezamenlijke steun, overeenkomstig internationale overeenkomsten, aan kwetsbare landen in hun buurt;

26.

wijst erop dat voor het nemen van maatregelen met betrekking tot de humanitaire crisis in noordelijk Afrika Frontex niet het enige instrument kan zijn voor het beheer van de daaruit voortvloeiende migratiestroom vanuit de regio, en roept de EU op tot een snel en gecoördineerd antwoord als onderdeel van een coherente langetermijnstrategie ten aanzien van politieke veranderingen en kwetsbare staten, die de diepere oorzaken van de migratiestromen uit die regio aanpakt; dringt er bij de Raad op aan een actieplan voor lastenverdeling te ontwikkelen om te helpen bij het hervestigen van vluchtelingen uit de regio, op basis van de solidariteitsclausule in artikel 80 VWEU, en steun te bieden aan ontheemden overeenkomstig de bepalingen van Richtlijn 2001/55/EG van de Raad van 20 juli 2001 betreffende minimumnormen voor het verlenen van tijdelijke bescherming in geval van massale toestroom van ontheemden en maatregelen ter bevordering van een evenwicht tussen de inspanning van de lidstaten voor de opvang en het dragen van de consequenties van de opvang van deze personen; roept de Raad op haast te maken met de goedkeuring van een gemeenschappelijk EU-asielsysteem en de medebeslissingsprocedures af te ronden met betrekking tot het opzetten van een gemeenschappelijk EU-hervestigingsprogramma en het Europees Vluchtelingenfonds voor de periode 2008-2013, zoals aanbevolen door het Parlement in mei 2010; herinnert eraan dat de lidstaten het beginsel van niet-uitzetting dienen te eerbiedigen;

27.

onderstreept de belangrijke rol van het Europees Parlement bij het bevorderen van vrijheid en democratie in onze buurlanden; is in dit verband van mening dat het Europees Parlement het democratiseringsproces in de landen ten zuiden van de Middellandse Zee nauwlettend in het oog moet houden, en stelt daarom voor een geregelde dialoog met een ad hoc-agenda met de VV/HV te voeren om de ontwikkelingen in deze regio te evalueren en op basis daarvan korte- en langetermijndoelstellingen te kunnen bepalen, alsmede de te nemen steunmaatregelen;

28.

dringt aan op oprechte aandacht voor de dialogen inzake de mensenrechten en democratie in het herziene Europees nabuurschapsbeleid (ENB); is van mening dat pro-democratische bewegingen en demonstraties en hun wrede onderdrukking door de autoriteiten in landen zoals Tunesië en Egypte aantonen dat de ENB-dialogen over democratie en mensenrechten hun doel nog niet hebben bereikt;

29.

verwelkomt de afronding van de onderhandelingen over de overnameovereenkomst EU-Turkije en dringt aan op een succesvolle afronding van alle noodzakelijke stadia, zodat de overeenkomst zo spoedig mogelijk door alle partijen volledig wordt toegepast;

30.

verzoekt de Commissie om de samenwerking met de doorreis- en herkomstlanden van illegale immigranten te intensiveren door middel van de reeds door de EU gesloten of nog te sluiten overeenkomsten, maar ook door middel van de tussen lidstaten en derde landen gesloten bilaterale overeenkomsten, zodat de illegale immigratie kan worden beteugeld en legale immigratie kan worden aangemoedigd ten gunste van de immigranten en de samenlevingen in de lidstaten en de herkomstlanden;

31.

meent dat het voor een efficiënte planning, goedkeuring, uitvoering en beoordeling van migratiebeleid essentieel is de migratiestatistieken te harmoniseren in samenwerking met de lidstaten; wijst op het belang van het Europees netwerk voor migratie (EMN), dat een wezenlijke bijdrage zou kunnen leveren in dit opzicht;

32.

benadrukt de dringende noodzaak van coherente, volledige en vergelijkbare statistische gegevens over de migrantenbevolking, aangezien de voortdurende verandering van de bevolking en de aard van de huidige migratiestromen een reële uitdaging vormen voor beleidsmakers die betrouwbare gegevens en informatie nodig hebben om hun besluiten op te baseren;

33.

verzoekt de Commissie om als onderdeel van haar lopende herziening van het ENB te overwegen specifieke financiële middelen uit te trekken voor de ontwikkeling van een hernieuwde sterke economische agenda in de ENB-landen, met inbegrip van een werkgelegenheidsagenda; is van oordeel dat met de ENB-landen moet worden gediscussieerd over een stappenplan voor de afstemming van hun nationale migratiewetten op de EU-normen, met inbegrip van normen voor de mensenrechten, zoals het recht op asiel, een systeem ter bescherming van illegale migranten en gelijke rechten voor alle migranten; spoort aan tot de sluiting van meer mobiliteitspartnerschappen met ENB-landen naast de bestaande overeenkomsten met Moldavië en Georgië;

34.

dringt aan op de invoering van een alomvattend migratiebeleid dat rekening houdt met alle ontwikkelingsstrategieën en -instrumenten en is gebaseerd op een hoge mate van politieke en operationele solidariteit, wederzijds vertrouwen, transparantie, partnerschap, gedeelde verantwoordelijkheid en gezamenlijke inspanningen op basis van gemeenschappelijke beginselen en concrete acties, alsook op de waarden die zijn vastgelegd in het Verdrag van Lissabon;

35.

verzoekt de Commissie een veelomvattende aanpak van de legale migratie te ontwikkelen met inachtneming van de behoefte van de Europese arbeidsmarkt aan arbeidskrachten en het vermogen per lidstaat om migranten op te nemen en te laten integreren; is van oordeel dat een gemeenschappelijk EU-beleid inzake legale migratie een stimulans kan zijn voor zowel de Europese economie als de economieën van de herkomstlanden;

36.

is van mening dat over overeenkomsten met derde landen waarbij verscheidene EU-lidstaten betrokken zijn, op Europees niveau moeten worden onderhandeld met volledige inachtneming van artikel 218 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie;

37.

verzoekt de instellingen en lidstaten van de EU om een doeltreffender coördinatie van donorhulp teneinde een veelomvattendere en duurzamere aanpak van de beheersing van migratiestromen te waarborgen;

38.

dringt erop aan ontwikkelingsbijstand los te koppelen van het beheer van migratiestromen en terugkeermigratie niet als voorwaarde te stellen voor ontwikkelingshulp; benadrukt dat het doel van de ontwikkelingshulp van de EU het wegnemen van de oorzaken van migratie zoals armoede, klimaatverandering en honger, moet zijn;

39.

onderstreept de toegevoegde waarde die de Unie voor het Middellandse Zeegebied en het Oostelijk Partnerschapsinitiatief kunnen hebben met betrekking tot de omgang met de migratiekwestie en de gevolgen ervan; verzoekt de VV/HV en de lidstaten zich meer in te spannen om de Unie voor het Middellandse Zeegebied volledig operationeel te maken; is van mening dat de kwestie van de migratiestromen met betrekking tot maatregelen in het kader van de Unie voor het Middellandse Zeegebied en het Oostelijk Partnerschapsinitiatief prioriteit moet krijgen;

40.

verzoekt de Europese Unie maatregelen te overwegen om het financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking, het Europees ontwikkelingsfonds en het instrument voor humanitaire hulp aan te passen teneinde de positieve gevolgen van migratie te versterken door de ontwikkeling van menselijk potentieel en de bevordering van democratie in kwetsbare landen;

41.

dringt aan op meer inspanningen om coherent ontwikkelingsbeleid in het kader van het migratiebeleid van de EU te bevorderen, en om te voorkomen dat officiële ontwikkelingshulp wordt gebruikt voor beleid dat gericht is op de ontmoediging en beperking van migratie op manieren die schendingen van de mensenrechten van migranten met zich meebrengen; is van mening dat officiële ontwikkelingshulp daarentegen moeten worden gebruikt om daadwerkelijke ontwikkeling te bevorderen, waardoor migratie veroorzaakt door armoede, politieke instabiliteit en politieke onderdrukking wordt beperkt;

42.

is verheugd over de verklaring van Tripoli aangenomen aan het einde van de derde topontmoeting Afrika-EU, waarin wordt bevestigd dat gezamenlijke inspanningen moeten worden gedaan om de uitdagingen op het gebied van migratie aan te gaan en rekening te houden met het verband tussen migratie en ontwikkeling;

43.

verzoekt om doeltreffender partnerschappen met instellingen die regionale en economische integratie bevorderen, hetgeen eveneens kan bijdragen aan het vinden van duurzame langetermijnoplossingen voor zuid-zuidmigratie;

44.

benadrukt dat de Commissie meer onderzoek zou moeten doen naar klimaatgerelateerde zuid-zuidmigratie, onder meer naar het aantal hierdoor getroffen personen, kwetsbare regio's, migratiestromen en de capaciteit van gastlanden; dringt er eveneens op aan dat de onderzoekscapaciteiten van ontwikkelingslanden worden versterkt;

45.

benadrukt dat het migratievraagstuk moet worden opgenomen in de nationale ontwikkelingsstrategieën van partnerlanden teneinde de armoede te verminderen en de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling te verwezenlijken;

46.

verwelkomt de oprichting van het ACS-waarnemingscentrum voor migratie, dat een nuttig instrument vormt om beleidsmakers in ACS-landen van gegevens en hulpmiddelen te voorzien om hun nationale migratiestrategieën te verbeteren, evenals het voorstel om een waarnemingscentrum voor migratie op te richten dat alle vraagstukken met betrekking tot migratiestromen in Latijns-Amerika permanent en nauwlettend zou moeten volgen, onder het toezicht en de coördinatie van de Stichting Europa-Latijns-Amerika/Caraïben;

47.

is van mening dat de financiële middelen voor de bevordering van ontwikkeling door middel van migratie op efficiëntere wijze moeten worden toegewezen; erkent de noodzaak om de regelingen voor de aanvullende en tijdelijke inzet van de verschillende financieringsinstrumenten van de EU voor extern optreden te verbeteren;

48.

benadrukt de noodzaak om LRRD-strategieën (met als doel een verband te leggen tussen ondersteuning, herstel en ontwikkeling) te versterken om duurzame oplossingen voor ontheemden en vluchtelingen te waarborgen; erkent het belang van een gecoördineerde humanitaire respons voorafgaand aan een uitvoerbaar ontwikkelingsbeleid in landen die zich in een postconflictsituatie bevinden;

49.

verzoekt de VV/HV in expertise te investeren en personeelsleden zowel op centraal als op gedecentraliseerd niveau een duidelijk mandaat te geven om ervoor te zorgen dat het thematische programma op het gebied van migratie en asiel en de geografische programma's van het samenwerkings- en ontwikkelingsinstrument beter op elkaar aansluiten;

50.

verzoekt om verheldering over de rol van de EDEO enerzijds en van DG DEVCO anderzijds, alsmede om samenwerking tussen de twee structuren; verzoekt met klem om een aansturende rol van DG DEVCO tijdens de programmeringsfase van het migratiebeleid

51.

benadrukt dat rekening moet worden gehouden met de uit het thematische programma op het gebied van migratie en asiel geleerde lessen met betrekking tot beleidsdiscussies op nationaal niveau om ervoor te zorgen dat de programmeringfase in het kader van nationale en regionale strategiedocumenten coherenter en doeltreffender verloopt.

52.

dringt aan op meer inspanningen om de negatieve gevolgen van de braindrain en de uittocht van deskundigen, die vooral belangrijke sectoren als de gezondheidszorg en het onderwijs treffen, te verminderen; benadrukt dat „brain gain”, programma's voor bijstand bij terugkeer en circulaire migratie moeten worden bevorderd, dat aanwervingsprocedures aan regels moeten worden onderworpen en dat capaciteitsopbouw moet worden ondersteund, onder andere door de ontwikkeling van beroepsopleidingen; verzoekt de Commissie te onderzoeken of regelingen voor circulaire migratie een nuttig instrument vormen en welke vormen van circulaire migratie (eenmalige / herhaaldelijke; korte termijn / lange termijn; spontane / gereguleerde) de beste resultaten kunnen hebben voor zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden;

53.

doet een beroep op de Commissie om bij de voorbereiding van nieuwe instrumenten voor extern optreden voor de periode na 2013 te waarborgen dat de voorgestelde structuur synergieën en de wederzijdse versterking van de ontwikkelingpijler en de veiligheids- en stabiliteitspijler mogelijk maakt en zorgt voor de snelle toekenning van nood- en herstelmiddelen, een snelle reactie voor het helpen en assisteren van migranten in noodsituaties, in het bijzonder extra kwetsbare migranten zoals vrouwen en niet-begeleide minderjarigen, specifieke programma's voor de actieve ondersteuning van minderheden die bedreigd worden, waaronder religieuze, etnische en LGBTT-minderheden, EU-opvang voor mensenrechtenverdedigers in een noodsituatie en steunmaatregelen om de gevolgen van klimaatverandering, ontbossing, woestijnvorming en verlies van biodiversiteit te lenigen en de economische en sociale structuur van de getroffen gemeenschappen te handhaven;

54.

dringt aan op de ontwikkeling van beleid waarin rekening wordt gehouden met de specifieke situatie van kwetsbare groepen zoals vrouwen, kinderen en personen met een handicap, en, daaruit voortvloeiend, op de verwezenlijking van desbetreffende infrastructuur zoals ziekenhuizen, scholen en onderwijsmateriaal, evenals de noodzakelijke sociale, psychologische en administratieve ondersteuning;

55.

vestigt de aandacht op de belangrijke rol die de rehabilitatiecentra voor slachtoffers van foltering hebben vervuld in de geslaagde integratie van migranten, onder meer vluchtelingen en asielzoekers, in de EU; neemt met bezorgdheid kennis van het besluit dat de financiering voor deze centra in de EU in het kader van het Europees instrument voor democratie en mensenrechten (EIDHR) geleidelijk moet worden afgeschaft; vraagt de Commissie ervoor te zorgen dat de financiering voor deze centra gehandhaafd blijft en niet uitsluitend aan de lidstaten wordt overgelaten;

56.

vraagt de Commissie de externe evaluatie van de regionale beschermingsprogramma's te publiceren en een debat op gang te brengen over de vraag of deze programma's moeten worden voortgezet;

57.

is, zoals ook door de VV/HV benadrukt, met betrekking tot de GBVB/GVDB-missies van mening dat het belangrijk is om de veiligheids- en stabiliteitsstrategieën aan te vullen met ad hoc ondersteunende ontwikkelingshulp en mensenrechtenstrategieën teneinde te waarborgen dat de diepere oorzaken van de onveiligheid en instabiliteit langdurig worden uitgeroeid; Wijst er in dit verband op dat een dergelijke veelomvattende aanpak niet alleen betere coördinatie door middel van de EDEO vereist, maar ook aanvullende ad hoc begrotingskredieten voor dergelijke ondersteunende strategieën;

58.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de voorzitter van de Europese Unie, het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie, de voorzitter van de Commissie, de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, de EIB, de regeringen en de parlementen van de lidstaten van de EU, de regeringen en parlementen van kandidaat-lidstaten, de regeringen en parlementen van de lidstaten van EURONEST en EUROMED, het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de VS, de EBWO, de Wereldbank, het IMF, de Afrikaanse Unie, het Pan-Afrikaanse Parlement, de Internationale organisatie voor migratie en aan het UNHCR.

2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/13

—

gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie, en met name de artikelen 2 en 3, alsook het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name de artikelen 8, 153 en 157,

—

gezien Besluit 2006/144/EG van de Raad van 20 februari 2006 inzake communautaire strategische richtsnoeren voor plattelandsontwikkeling (programmeringsperiode 2007-2013) (1),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1698/2005 van de Raad van 20 september 2005 inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO) (2),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 12 maart 2008 over de situatie van de vrouw in de plattelandsgebieden van de EU (3),

—

gezien de conclusies van het seminar over „Vrouwen en duurzame ontwikkeling van het platteland”, dat op initiatief van het Spaanse voorzitterschap van de Raad van 27 tot en met 29 april 2010 in Cáceres (Spanje) is gehouden (4),

—

gezien Richtlijn 2010/41/EU van het Europees Parlement en de Raad van 7 juli 2010 betreffende de toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van zelfstandig werkzame mannen en vrouwen en tot intrekking van Richtlijn 86/613/EEG van de Raad (5),

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling (A7-0016/2011),

A.

overwegende dat een economisch duurzame ontwikkeling van plattelandsgebieden en het blijvende en duurzame vermogen van economische eenheden om te functioneren een prioriteit is in Europa, en dat het bijzondere potentieel van minder dichtbevolkte agrarische gebieden met behoud van hun waarde geëxploiteerd en uitgebreid moet worden, zodat ontvolking kan worden voorkomen,

B.

overwegende dat in – naar gelang van de randvoorwaarden – economisch en cultureel opzicht zelfstandige gebieden met goed functionerende regionale cycli op stabielere wijze kunnen reageren op wereldwijde veranderingen,

C.

overwegende dat een productieve, multifunctioneel ingerichte landbouw een onmisbare basis vormt voor duurzame ontwikkelingsstrategieën en voor visionair ondernemerschap, en dat dit potentieel in het kader van een proces van grotere diversifiëring van de economische bedrijvigheid nog niet overal volledig benut wordt,

D.

overwegende dat plattelandsgebieden in hoge mate te kampen hebben met vergrijzing, lage bevolkingsdichtheid en soms ook ontvolking,

E.

overwegende dat demografische veranderingen, het wegtrekken naar andere gebieden en een algemene daling van het percentage vrouwen op de bevolking in sommige plattelandsgebieden tot gevolg hebben dat de lokale voorziening met goederen en diensten voor dagelijks gebruik, de medische en andere basiszorg, de voorschoolse vorming, de school-, beroeps- en academische opleiding en scholing alsmede toereikende culturele en recreatiemogelijkheden met de bestaande infrastructuur op het platteland niet meer voldoende gewaarborgd kunnen worden, of dat de desbetreffende faciliteiten om economische redenen verdwijnen,

F.

overwegende dat 42% van de 26,7 miljoen in de landbouw werkzame personen in de Europese Unie vrouw is, en dat minstens een bedrijf op de vijf (circa 29%) geleid wordt door een vrouw,

G.

overwegende dat het belangrijke aandeel van vrouwen in de ontwikkeling van de lokale gemeenschap niet in verhouding is met hun deelname aan de relevante besluitvormingsprocessen,

H.

overwegende dat het beginsel van gelijke kansen voor mannen en vrouwen een van de fundamentele doelstellingen is van de EU 2020-strategie en dat het moet worden bevorderd om te zorgen voor een actievere deelname van vrouwen aan het economische en maatschappelijke leven en om de eerbiediging van de mensenrechten te waarborgen,

I.

overwegende dat de dagelijkse realiteit van vrouwen op het platteland de afgelopen decennia tegen de achtergrond van de veranderingen in economie en maatschappij anders is geworden en meer verschillen vertoont, en dat het niet in de laatste plaats de vrouwen zelf zijn geweest die deze ontwikkeling bewerkstelligd en gevormd hebben, zij het dat de sociale en economische situatie van vrouwen zowel van lidstaat tot lidstaat als binnen iedere lidstaat sterk verschilt,

J.

overwegende dat vrouwen in de moderne samenleving tegen de achtergrond van hun individuele gezins- en beroepssituatie een multifunctionele rol vervullen en dat zij juist door deze combinatie van rollen ook een essentiële bijdrage kunnen leveren tot vooruitgang en innovatie in alle lagen van de maatschappij en tot een verhoging van de levenskwaliteit, met name in plattelandsgebieden,

K.

overwegende dat gezins- en ouderenzorg met name in plattelandsgebieden veelal een taak van de vrouw is,

L.

overwegende dat er als gevolg van het jarenlange streven op het gebied van emancipatiebeleid en de intensieve subsidiëring door de overheid van opleiding, advies en initiatieven met het oog op het oprichten van een eigen bedrijf, onder meer in het kader van de tweede pijler van het GLB, indrukwekkende resultaten zijn bereikt wat betreft de verbetering van de levensomstandigheden van mannen en vrouwen op het platteland,

M.

overwegende dat ondanks de verregaande individualisering van de leefsituatie het altijd een uitdaging voor vrouwen en mannen zal blijven om werk en inzet op maatschappelijk en cultureel gebied te combineren met gezinstaken,

N.

overwegende dat deze „multifunctionele uitdaging” in de huidige samenleving alleen aangegaan kan worden als er ondersteunende diensten en voorzieningsfaciliteiten en -structuren aanwezig zijn, die ook nog eens betaalbaar en bereikbaar zijn,

O.

overwegende dat de multifunctionele rol van de vrouw in plattelandsgebieden een essentiële bijdrage kan leveren tot een modern beeld van de vrouw in onze samenleving,

P.

overwegende dat de tewerkstellingsgraad voor zowel mannen als vrouwen laag is in plattelandsgebieden en dat veel vrouwen bovendien nooit op de arbeidsmarkt terechtkomen en daardoor noch als werkloos geregistreerd staan, noch in de werkloosheidsstatistieken zijn opgenomen,

Q.

overwegende dat de sociale zekerheid voor in de landbouw werkzame vrouwen, met inbegrip van echtgenotes van landbouwers met een aanvullend inkomen (combinatie van inkomens, volledige of deeltijdzelfstandigen), net als voor seizoensarbeiders en migrerende werknemers, een onmisbaar element vormt voor een moderne en duurzame ontwikkeling van het platteland,

R.

overwegende dat het hoofd van het landbouwbedrijf de enige is die wordt genoemd op bankdocumenten, subsidies, opgebouwde rechten en tevens de enige vertegenwoordiger is bij verenigingen en collectieve organisaties,

S.

overwegende dat het agrotoerisme, dat onder meer het platteland voorziet van goederen en diensten via gezinsbedrijven en coöperatieve ondernemingen, met geringe bedrijfsrisico's gepaard gaat, banen creëert, de mogelijkheid biedt tot het op elkaar afstemmen van gezins- en beroepsverplichtingen en plattelandsvlucht tegengaat,

1.

wijst erop dat de bevordering van gendergelijkheid een van de hoofddoelstellingen van de EU en haar lidstaten is; beklemtoont dat het van groot belang is dat dit beginsel in het GLB wordt verankerd als een middel ter bevordering van duurzame economische groei en plattelandsontwikkeling;

2.

wijst erop dat in plattelandsgebieden naar met stedelijke gebieden vergelijkbare maar aan de realiteit van het platteland aangepaste levensomstandigheden moet worden gestreefd, zodat vrouwen en hun gezinnen redenen krijgen om op het platteland te blijven en er een geslaagd bestaan te leiden;

3.

dringt erop aan het platteland als veelvormige en integratieve economische en leefruimte te promoten en daarbij vooral gebruik te maken van de sleutelrol, vakkennis en vaardigheden van vrouwen;

4.

roept daarom de Commissie op om bij gelegenheid van de komende onderhandelingen over de financiële vooruitzichten het voor landbouwuitgaven bestemde deel van de totale begroting niet nog verder terug te brengen;

5.

onderstreept met klem dat het brede scala van landbouwbedrijven, waaronder ook op dienstverlening gerichte bedrijven (bv. boerderijvakanties, rechtstreekse verkoop vanaf het bedrijf, sociale dienstverlening zoals opvang van ouderen en kinderen, leren op de boerderij in het kader van schoolonderwijs, enz.) een belangrijke pijler van de voorzieningsinfrastructuur op het platteland vormt en dat deze bedrijven duurzame steun moeten ontvangen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid; verlangt derhalve dat een dergelijke dienstverlening in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid wordt bevorderd en dat zodoende vrouwen nieuwe perspectieven en middelen van bestaan worden geboden en de verenigbaarheid van werk en gezinsleven doeltreffend wordt bevorderd;

6.

dringt erop aan dat ontwikkelingsstrategieën die een eigen dynamiek kennen, worden aangemoedigd door met name de bijzondere creativiteit van de betrokken bevolking te stimuleren en door gebruik te maken van de traditionele middelen, specifiek voor iedere plattelandsgemeenschap;

7.

onderstreept het belang van een leefbaar en vitaal platteland met een diverse bevolkingssamenstelling; benadrukt hierbij het belang van voldoende ontwikkelingsmogelijkheden en uitdagingen voor jonge vrouwen;

8.

dringt erop aan de randvoorwaarden op het platteland zodanig in te richten dat vrouwen van alle generaties in hun directe omgeving kunnen blijven en kunnen bijdragen tot de herleving en ontwikkeling ervan;

9.

onderstreept het belang van maatregelen voor vroegtijdige pensionering van boeren en werknemers in de landbouw en de zorg voor goede levensomstandigheden van plattelandsvrouwen; roept de lidstaten op om deze maatregelen in de praktijk te brengen indien ze dit nog niet hebben gedaan;

10.

verzoekt in dit verband om grotere inspanningen om het platteland volledig van moderne IT-infrastructuur, in de eerste plaats adequate toegang tot breedbandverbindingen, te voorzien, de toegang tot informatie- en communicatietechnologieën te vergemakkelijken en gelijke kansen met betrekking tot de toegang tot die technologieën te bevorderen en te zorgen voor geschikte opleiding tot het gebruik ervan; wijst erop dat door de geringe toegankelijkheid tot breedbandaansluitingen de groei van kleine ondernemingen in tal van plattelandsgebieden in alle delen van de EU wordt belemmerd en dringt er derhalve bij de Commissie en de lidstaten op aan hun toezegging na te komen dat zij het breedbandaanbod in plattelandsgebieden zullen verbeteren als een middel om de concurrentiekracht op te voeren;

11.

dringt aan op bevordering en ondersteuning van elektronische ondernemingsvormen zoals e-business onder vrouwen in plattelandsgebieden, waardoor zij economische activiteiten kunnen ontplooien, onafhankelijk van de afstand tot grotere stedelijke centra;

12.

wijst erop dat het net zoals in stedelijke gebieden van fundamenteel belang is dat de kwaliteit en de toegankelijkheid van de infrastructuur, de voorzieningen en de diensten voor dagelijks gebruik op het platteland worden verbeterd, zodat mannen en vrouwen de kans krijgen gezin en beroep te combineren en de leegloop van het platteland kan worden voorkomen; dit omvat kinderopvangfaciliteiten op de boerderij (zoals „boerderijcrèches” en andere voorschoolse faciliteiten), gezondheidsvoorzieningen, onderwijsfaciliteiten (met inbegrip van instellingen voor levenslang leren), opvang en verzorging van bejaarden en andere afhankelijke personen, vervangingsdiensten in geval van ziekte of zwangerschap, lokale winkels met goederen voor dagelijks gebruik, alsook culturele en recreatiefaciliteiten; dringt erop aan dat de randvoorwaarden van het landbouwbeleid vrouwen op het platteland de mogelijkheid bieden gebruik te maken van hun potentieel om een multifunctionele en duurzame landbouw tot stand te brengen;

13.

dringt er bij de lidstaten op aan gebruik te maken van de Structuurfondsen en het Cohesiefonds om het gebrek aan goede transportinfrastructuur in plattelandsgebieden aan te pakken en een positief beleid te ontwikkelen voor het verbeteren van de toegang tot vervoer voor iedereen en in het bijzonder voor personen met een handicap, aangezien vervoer een oorzakelijke factor blijft van de verankering van sociale uitsluiting en ongelijkheid in de samenleving, waardoor hoofdzakelijk vrouwen worden getroffen;

14.

dringt erop aan dat het steunbeleid voor het platteland in grotere mate gericht wordt op innoverende en duurzame levens- en arbeidsomstandigheden op het platteland;

15.

roept de EU-instellingen, de lidstaten en de regionale en plaatselijke autoriteiten op steun te verlenen aan projecten die het in plattelandsgebieden opzetten van innovatieve bedrijven voor primaire landbouwproductie stimuleren en hierbij adviseren, en aldus met name voor vrouwen nieuwe arbeidsplaatsen kunnen creëren, op gebieden als: het toevoegen van waarde aan landbouwproducten en het vinden van afzetmogelijkheden hiervoor, het gebruiken van nieuwe technologieën en het vergroten van regionale economische diversificatie en de dienstverlening om het combineren van werk en privéleven te vergemakkelijken;

16.

wijst erop dat in verband met innoverende mogelijkheden gebruik zou moeten worden gemaakt van de tot dusver opgedane positieve ervaringen met vrouwenprojecten in de tweede pijler van het GLB (met name hoofdlijn III en het programma Leader +) en voorbeelden van best practice zouden moeten worden gegeven;

17.

pleit ervoor dat in strategieën voor plattelandsontwikkeling bijzondere nadruk wordt gelegd op de rol van vrouwen bij de verwezenlijking van de doelstellingen van de Europa 2020-strategie, met name op initiatieven die gericht zijn op innovatie, onderzoek en ontwikkeling;

18.

toont zich in dit verband verheugd over de ESF-EQUAL-projecten, die erop gericht zijn de positie van vrouwen in de landbouw en op het platteland zichtbaar te maken en te verbeteren;

19.

dringt erop aan dat in de nieuwe ELFPO-verordening wordt voorzien in specifieke maatregelen ter ondersteuning van vrouwen in de komende programmeringsperiode 2014-2020, aangezien dit een positieve impact kan hebben op de arbeidsparticipatie van vrouwen op het platteland;

20.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan bij te dragen aan een bewijskrachtige databank met gegevens over de economische en sociale situatie van vrouwen en hun ondernemersactiviteiten in plattelandsgebieden en de analyse van reeds beschikbare gegevens (bv. via Eurostat) nog verder te verbeteren, om politieke maatregelen beter te kunnen afstemmen;

21.

is ervan overtuigd dat de specifieke scholings- en adviesmogelijkheden voor vrouwen op het platteland gezien de omstandigheden in deze gebieden moeten worden behouden en uitgebreid, met name wat betreft financieel beheer van het boerenbedrijf;

22.

is van mening dat er een Europabreed netwerk van vrouwen (of vrouwenorganisaties) op het platteland tot stand zou moeten worden gebracht en wijst op de positieve resultaten van maatregelen die in het kader van de tweede pijler zijn genomen;

23.

erkent de belangrijke rol van bestaande vrouwennetwerken op verschillende niveaus, met name voor de lokale bevordering van plattelandsgebieden en hun imago bij het publiek; onderstreept de behoefte aan meer maatschappelijke erkenning van en meer politieke en financiële steun voor deze netwerken op lokaal, nationaal en Europees niveau, gezien hun belangrijke bijdrage aan het bereiken van meer gelijkheid, in het bijzonder wat de scholingsmogelijkheden voor plattelandsvrouwen en de tenuitvoerlegging van lokale ontwikkelingsprojecten betreft, met inbegrip van informatiecampagnes over preventieve onderzoeken die beogen typische vrouwenkankers (baarmoederhalskanker, borstkanker, enz.) vroegtijdig te diagnosticeren; dringt er bij de lidstaten op aan steun te verlenen aan het bevorderen van de participatie van vrouwen in het politieke proces, met inbegrip van adequate vertegenwoordiging van vrouwen in bestuursorganen van instellingen, ondernemingen en verenigingen;

24.

dringt aan op adequate prestaties voor plattelandsvrouwen in de socialezekerheidsstelsels, waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke beroepssituatie en pensioenrechten van vrouwen;

25.

neemt in dit verband met voldoening kennis van Richtlijn 2010/41/EU en roept de lidstaten op deze zo spoedig mogelijk op efficiënte wijze om te zetten, met name om te waarborgen

26.

wijst erop dat er met name op het platteland duurzame strategieën nodig zijn voor het behoud van de beroepsvaardigheden van vrouwen die voor een loopbaanonderbreking wegens gezin en zorg kiezen; verlangt dat werk en gezinsleven met elkaar te verenigen zijn, zodat vrouwen in staat worden gesteld aan het werk te gaan en te blijven en hun vaardigheden verder te ontwikkelen;

27.

wijst erop dat 'diversificatie van landbouwbedrijven' een steeds belangrijker aspect van de plattelandseconomie vormt; constateert dat vrouwen een belangrijke rol spelen bij het opstarten, ontwikkelen en beheren van projecten gericht op de 'diversificatie van landbouwbedrijven';

28.

dringt erop aan de ondernemingsgeest en de zin voor initiatief van vrouwen te stimuleren, met name door bedrijfseigendom onder vrouwen en netwerken van vrouwelijke ondernemers te bevorderen en door randvoorwaarden in de financiële sector die ervoor zorgen dat vrouwelijke ondernemers op het platteland (met inbegrip van volledige of deeltijdzelfstandigen met een gering inkomen, en jonge vrouwen) gemakkelijker toegang tot investeringen en kredieten hebben, zodat zij meer mogelijkheden op de markt krijgen en een stabiele economische basis kunnen opbouwen; verzoekt tevens om het uitwerken van maatregelen om de ondernemersgeest en de vaardigheden van vrouwen te verbeteren, teneinde de deelname van vrouwen aan de bestuursorganen van ondernemingen en organisaties te bevorderen;

29.

verzoekt de relevante nationale, regionale en lokale overheden om de deelname van vrouwen aan plaatselijke actiegroepen en de ontwikkeling van plaatselijke partnerschappen in het kader van de Leader-as aan te moedigen en zorg te dragen voor een evenwichtige vertegenwoordiging van vrouwen en mannen in hun bestuursraden;

30.

dringt erop aan bij ontwikkelingsstrategieën ten behoeve van afzonderlijke bedrijven of regio's in grotere mate rekening te houden met de agrarische en niet-agrarische beroepsbekwaamheid van vrouwen; onderstreept de betekenis van opleiding en scholing van vrouwelijke landbouwers en plattelandsvrouwen als producenten en ondernemers, en roept de Commissie en de lidstaten ertoe op om, in overleg met de regionale en plaatselijke overheden, rurale verenigingen en verenigingen van vrouwen en landbouwers, te zorgen voor stimuli om de arbeidsparticipatie van vrouwen te bevorderen, elke vorm van discriminatie van vrouwen op het werk uit de wereld te helpen en de beroepsopleiding van vrouwen te verbeteren, onder meer door de toegang van vrouwen tot „postgraduate” opleidingsprogramma's en specialisatiecursussen in onderwijsinstellingen te verbeteren, overeenstemmende maatregelen voor plattelandsontwikkeling voor te stellen in het kader van „As 3” van de plattelandsontwikkelingsprogramma's, en de bestaande initiatieven aan te zwengelen; wijst erop dat deze maatregelen zullen bijdragen tot de bestrijding van de sociale uitsluiting in plattelandsgebieden en dat vrouwen een groter risico lopen in de armoede terecht te komen;

31.

dringt aan op steun voor het politieke streven naar stimulering van de rol van vrouwen in de landbouw door het hen in praktisch en juridisch opzicht gemakkelijker te maken als ondernemer in de landbouw werkzaam te zijn, ook waar het gaat om de eigendom van een bedrijf, zodat zij op basis van hun medeverantwoordelijkheid voor een bedrijf nauwer bij de rechten en plichten van dit bedrijf worden betrokken, waartoe onder meer ook de vertegenwoordiging van hun belangen in landbouworganisaties en een concreet aandeel in alle inkomsten van het bedrijf behoren;

32.

dringt erop aan organisaties van vrouwen en landbouwers, die een belangrijke rol spelen in het bevorderen en opstarten van nieuwe ontwikkelingsprogramma's en diversificatie dusdanig te steunen dat vrouwen nieuwe ideeën in de praktijk kunnen brengen om de productieactiviteiten en de dienstverlening in plattelandsgebieden te diversifiëren;

33.

is van oordeel dat, in het kader van de komende hervorming van het GLB, rekening moet worden gehouden met en prioriteit moet worden gegeven aan de behoeftes van vrouwen op het platteland en de rol van beroepsvrouwen in de landbouw, evenals de toegang tot bepaalde diensten en steunmaatregelen, naar gelang de behoefte in de verschillende lidstaten;

34.

is ervan overtuigd dat vrouwen op de middellange termijn in alle politieke, economische en maatschappelijke organen adequaat vertegenwoordigd moeten zijn, zodat de zienswijze van vrouwen en mannen in de besluitvorming wordt verwerkt; onderstreept het belang van specifieke acties ten gunste van vrouwen om ervoor te zorgen dat vrouwen op gelijke basis aan dergelijke organen kunnen deelnemen;

35.

verzoekt de Commissie en de lidstaten de toegang van vrouwen tot land en kredieten te verbeteren teneinde vrouwen aan te moedigen zich in plattelandsgebieden te vestigen en een bedrijf in de landbouw te beginnen;

36.

dringt erop aan een inventaris op te maken van de huidige strategieën inzake sociale zekerheid van vrouwen in de landbouw (vrouwelijke landbouwers, werknemers in de landbouw, seizoenarbeiders, enz.), met inbegrip van de omzetting van Richtlijn 2010/41/EU, tegen de achtergrond van de specifieke eigendomsrechtelijke en belastingtechnische situatie van iedere lidstaat, en deze ervaringen beschikbaar te stellen ten behoeve van de ontwikkeling van een adequate vorm van sociale zekerheid voor vrouwen in de landbouw in de lidstaten;

37.

is van mening dat het Europees beleid met betrekking tot de leefomstandigheden van plattelandsvrouwen ook oog moet hebben voor de leef- en werkomstandigheden van als seizoenarbeidsters in de landbouw werkzame vrouwelijke immigranten, in het bijzonder wat de behoefte aan adequate huisvesting, ziekteverzekering en gezondheidszorg betreft; acht het belangrijk dat het werk van deze vrouwen optimaal wordt gewaardeerd;

38.

roept de Commissie op om een diepgaande analyse uit te voeren van de effecten van de uitgevoerde maatregelen met betrekking tot de situatie van plattelandsvrouwen, in het kader van het in 2011 te presenteren samenvattend verslag volgens artikel 14, lid 1, van Verordening (EG) nr. 1698/2005 van de Raad van 20 september 2005 inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO);

39.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/19

—

gelet op Protocol nr. 4 van het Toetredingsverdrag met betrekking tot de kerncentrale van Ignalina in Litouwen, Protocol nr. 9 met betrekking tot reactor 1 en reactor 2 van de kerncentrale van Bohunice V1 in Slowakije, en artikel 30 van het Protocol betreffende de voorwaarden en regelingen voor de toelating van de Republiek Bulgarije en Roemenië tot de Europese Unie,

—

gelet op de Verordening van de Raad inzake de uitvoering van Protocol nr. 4 met betrekking tot de kerncentrale van Ignalina in Litouwen (1), de uitvoering van Protocol nr. 9 met betrekking tot reactor 1 en reactor 2 van de kerncentrale van Bohunice V1 in Slowakije (2), en inzake de financiële steun van de Unie voor de ontmanteling van de reactoren 1 tot en met 4 van de kerncentrale van Kozloduy in Bulgarije (het Kozloduy-programma) (3),

—

gezien de Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over het gebruik van de financiële middelen voor de ontmanteling van nucleaire installaties (COM(2007)0794) en het begeleidende document „EU decommissioning funding data” (SEC(2007)1654),

—

gezien de aanbeveling van de Commissie van 24 oktober 2006 betreffende het beheer van de financiële middelen voor de ontmanteling van nucleaire installaties (4),

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie begrotingscontrole en het advies van de Commissie industrie, onderzoek en energie (A7-0054/2011),

A.

overwegende dat de drie kandidaat-lidstaten Litouwen, Slowakije en Bulgarije oude kerncentrales bezaten, waarover is afgesproken dat ze gesloten zouden worden, en dat tijdens de toetredingsonderhandelingen afspraken zijn gemaakt over de snelle sluitingsdatums van reactoren in de drie betrokken kerncentrales,

B.

overwegende dat de EU heeft onderkend dat de snelle sluiting en de daaropvolgende ontmanteling van reactoren in deze drie kerncentrales een grote financieel-economische last vertegenwoordigden die niet volledig door de betrokken landen kon worden gedragen, en dat zowel de Toetredingsverdragen, als de latere verordeningen van de Raad inzake de uitvoering van de Verdragen voorzagen in financiële steun voor de respectieve lidstaten; echter overwegende dat niet duidelijk is besloten of de steun de volledige kosten van ontmanteling moet dekken, of alle economische gevolgen moet kunnen compenseren; erop wijzend dat zowel Bulgarije als Slowakije voorlopig netto-exporteurs van elektriciteit blijven,

C.

overwegende dat de steun bedoeld is voor maatregelen op de volgende terreinen:

D.

overwegende dat reeds vóór de toetreding en vóór de sluiting van de betrokken reactoren met de verlening van de bijstand is begonnen en de betreffende middelen zich derhalve ophoopten in de internationale steunfondsen voor de ontmanteling terwijl de administratieve voorbereidingen werden voortgezet,

E.

overwegende dat ontmanteling van nucleaire installaties en verwerking van hun afvalstoffen technisch ingewikkelde operaties zijn die veel geld kosten, en milieutechnische, technische, sociale en financiële verantwoordelijkheden met zich meebrengen,

1.

constateert dat Litouwen, Slowakije en Bulgarije zich op tijd aan hun in de respectieve Toetredingsverdragen vastgelegde verplichtingen betreffende sluiting van de respectieve reactoren in de drie kerncentrales hebben gehouden: reactor 1 van de kerncentrale van Ignalina werd op 31 december 2004 stilgelegd en reactor 2 op 31 december 2009; reactor 1 van de kerncentrale van Bohunice V1 werd op 31 december 2006 stilgelegd en reactor 2 op 31 december 2008; de reactoren 1 en 2 van de kerncentrale van Kozloduy werden stilgelegd op 31 december 2002 en de reactoren 3 en 4 op 31 december 2006;

2.

wijst ook op het feit dat alle drie de lidstaten geprobeerd hebben opnieuw te onderhandelen over hun politieke toezeggingen met betrekking tot het sluiten van de reactoren en dat dit het hele proces heeft vertraagd;

3.

wijst op het feit dat er een rechtsgrond is voor het toekennen van financiële steun; wijst erop dat de bedragen jaarlijks middels een besluit van de Commissie worden vastgesteld op basis van individuele, jaarlijkse gecombineerde programmeringsdocumenten, die toezicht op de ontwikkeling en de financiering van de goedgekeurde projecten mogelijk maken;

4.

wijst erop dat vanwege het gebrek aan ervaring en gegevens in de EU op het gebied van de ontmanteling van kerncentrales bij het besluit betreffende de financiering geen plafond kon worden vastgesteld; wijst erop dat er ook na het opstellen van de plannen en de strategieën voor de ontmanteling nog geen duidelijke normen voor de vaststelling van plafonds bestonden, zodat stapsgewijs en per geval over verdere financiële steun moest worden beslist;

5.

is van oordeel dat de steun van de Unie bedoeld is om deze drie lidstaten te helpen bij het dragen van de financiële en economische lasten die voortvloeien uit het feit dat er vroege vaste sluitingsdatums zijn overeengekomen en om de kosten te dekken van een groot aantal belangrijke activiteiten in verband met de ontmanteling, te investeren in energieprojecten die de onafhankelijkheid van energie verhogen en om de sociale nawerkingen die voortvloeien uit de sluiting van kerncentrales te stimuleren; constateert evenwel dat in alle drie de gevallen de kosten voor ontmanteling van de kerncentrales hoger uitvallen dan de geplande EU-steun, en waarschijnlijk ook hoger dan de oorspronkelijke ramingen; constateert ook dat een groot deel van het geld is opgegaan aan energieprojecten en niet is besteed voor het belangrijkste doel van de financiële steun, te weten de ontmanteling van de kerncentrales;

6.

is van mening dat het concept van solidariteit binnen de EU er daadwerkelijk toe bijdraagt de economische gevolgen van de vroegtijdige sluiting van de kerncentrales in de energiesector op te vangen; onderstreept echter dat op het moment dat dit verslag wordt geschreven de ontmanteling zelf nog maar in de beginfase is;

7.

benadrukt dat aan de ontmanteling van de betreffende kerncentrales in het belang van de veiligheid en gezondheid van de Europese burgers de hoogste prioriteit moet worden gegeven;

8.

vreest dat het gebrek aan financiële middelen voor ontmantelingsmaatregelen tot vertraging bij de ontmanteling van kerncentrales en tot gevaren voor het milieu en de menselijke gezondheid zal leiden;

9.

beklemtoont dat veiligheid van het hoogste belang is bij de ontmanteling van de vroegtijdig gesloten reactoren in de drie betrokken kerncentrales; verzoekt de Raad, de Commissie en de lidstaten dan ook hiermee rekening te houden bij elk toekomstig besluit betreffende ontmanteling van kerncentrales in het algemeen en de ontmanteling van deze drie centrales in het bijzonder; spoort de Commissie aan te zorgen voor een passende coördinatie met de lidstaten en een duidelijk tijdsschema voor de voltooiing van de projecten vast te leggen;

10.

maakt zich zorgen over het feit dat de gedetailleerde ontmantelingsplannen van de drie betreffende ontmantelingsprogramma's nog niet af zijn en dat er bijgevolg te weinig bekend is over de tijdschema's, de kosten en de financiering van de afzonderlijke projecten; spoort de bevoegde nationale instanties dan ook aan de plannen te finaliseren en dringt er bij de Commissie op aan hiervan verslag uit te brengen en een gedetailleerd langetermijnplan voor de financiering van de ontmantelingsprojecten voor te leggen; verzoekt de Commissie een duidelijke raming te maken van de orde van grootte van de EU-financiering die voor de tenuitvoerlegging van deze plannen benodigd is;

11.

spoort de Commissie aan een mogelijkheid te zoeken om een EU financieringsplan voor de ontmanteling te coördineren, rekening houdend met de toegepaste strategieën van de lidstaten, hun nationale bestuurlijke structuren, en om de administratieve procedure van de financiële middelen zelf zo te vereenvoudigen dat het de veiligheid en zekerheid van de ontmanteling niet zou schaden;

12.

constateert dat er niet is gezorgd voor een duidelijke verdeling van verantwoordelijkheden onder de instanties die bij de financiering zijn betrokken en de instanties die bij het ontmantelingsproces zijn betrokken; is van mening dat de Commissie de hoofdverantwoordelijkheid dient te hebben voor de tenuitvoerlegging van de EU-steun en dat het beheer hierover gezamenlijk met de EBWO moet worden gevoerd;

13.

is van oordeel dat het voor het toekennen van contracten wenselijk is voor Europese ondernemingen het criterium van communautaire wederkerigheid toe te passen, met in het bijzonder de toepassing van de beginselen zoals bedoeld in artikel 58 van Richtlijn 2004/17/EG van het Europees Parlement en de Raad van 31 maart 2004 houdende coördinatie van de procedures voor het plaatsen van opdrachten in de sectoren water- en energievoorziening, vervoer en postdiensten;

14.

stelt vast dat de totale financiële steun van de Europese Unie voor de drie lidstaten tot eind 2013 neerkomt op een bedrag van 2 847,78 miljoen EUR, wijst erop dat er verschillen tussen de kerncentrales bestaan, in het bijzonder wat brandstofopslag betreft, maar dat de programma's in principe betrekking hebben op dezelfde technologie; wijst er echter op dat er grote verschillen zijn bij de toegekende bedragen: voor Ignalina (2 reactoren) 1 367 miljoen EUR, Bohunice (2 reactoren) 613 miljoen EUR, en Kozloduy (4 reactoren) 867,78 miljoen EUR;

15.

wijst erop dat, overeenkomstig de gegevens van eind 2009, ook bij de uitgegeven bedragen verschillen tussen de lidstaten bestaan, die grotendeels verband houden met de uiteenlopende tijdschema's voor de sluiting: Ignalina in totaal 1 367 miljoen EUR, waarvan vastgelegd 875,5 miljoen EUR (64,04 %) en uitgegeven 760,4 miljoen EUR (55,62 %), Bohunice in totaal 613 miljoen EUR, waarvan vastgelegd 363,72 miljoen EUR (59,33 %) en uitgegeven 157,87 miljoen EUR (25,75 %), en Kozloduy in totaal 867,78 miljoen EUR, waarvan vastgelegd 567,78 miljoen EUR (65,42 %) en uitgegeven 363.149 miljoen EUR (41,84 %);

16.

meent dat absolute transparantie moet worden betracht bij het beheer van de fondsen en de besteding van middelen daaruit; erkent het belang van goed en transparant beheer van financiële middelen, in combinatie met passend extern toezicht, teneinde voor eerlijke concurrentieverhoudingen op de energiemarkt te zorgen; beveelt aan hierbij voor transparantie en publieke participatie te zorgen;

17.

neemt nota van de volgende afgeronde audits en evaluaties: „Midterm Evaluation of the Decommissioning Assistance to Lithuania and Slovakia” (2007), de interne audits van de Commissie van de drie programma's in 2007, de audits van de Rekenkamer van het Central Project Management Agency in 2008 en 2009 met betrekking tot Ignalina, de audit van de Rekenkamer met betrekking tot de voorbereiding van de betrouwbaarheidsverklaring 2008 en de haalbaarheidsstudie van de Rekenkamer van 2009, alsook van de volgende lopende zaken: mededeling van de Commissie (verwacht begin 2011), externe financiële audit van de Commissie voor BIDSF, en de „full performance” audit van de Rekenkamer voor alle drie de programma's;

18.

is van oordeel dat er, rekening houdend met de enorme bedragen, het nieuwe karakter van het gebruik van de financiële middelen en de onbekende factoren die tijdens het proces zijn opgekomen, alsmede de vele wijzigingen en aanpassingen, en de toewijzing van aanvullende bedragen, te weinig audits zijn uitgevoerd en dat deze te beperkt van opzet lijken te zijn; betreurt dat de in september 2007 door de Commissie uitgevoerde tussentijdse evaluatie van de aan Litouwen en Slowakije verleende financiële steun voor ontmantelingsactiviteiten niet ook betrekking had op Bulgarije (dat op dat tijdstip ook al steun ontving);

19.

betreurt dat de Commissie het Europees Parlement geen jaarverslagen voorlegt over de besteding van de financiële middelen die voor de ontmanteling van kerncentrales zijn uitgetrokken; dringt er derhalve bij de Commissie op aan toezicht te houden op en jaarlijks aan het Parlement verslag uit te brengen over de verbeteringen bij het gebruik van de financiële middelen en over de kans dat de met het oog op de ontmanteling van deze specifieke reactoren in de drie kerncentrales opgehoopte financiële middelen de komende drie jaar zullen kunnen worden geabsorbeerd;

20.

verzoekt de Commissie te onderzoeken of het mogelijk is tussen nu en 2013 financiële middelen toe te wijzen aan nieuwe ontmantelingsprojecten, met name gezien het feit dat in juli 2011 voor Bohunice en eind 2011 en eind 2012 voor Kozloduy de ontmantelingsvergunningen zullen worden afgegeven;

21.

verzoekt de Commissie om voorafgaand aan de eventuele toewijzing van verdere EU-middelen vergelijkende informatie te verstrekken over de uitvoering van de oorspronkelijke en de herziene plannen voor de verschillende stadia van het ontmantelingsproces, alsook over de uitvoering van de energie- en de sociale maatregelen;

22.

verzoekt de Commissie mee te delen tot welke verbeteringen de oprichting (in 2007) van een beheerscomité van lidstaten voor steun bij de uitvoering van de steunprogramma's heeft geleid, en uiteen te zetten welke procedurele veranderingen er sindsdien zijn doorgevoerd;

23.

neemt nota van het feit dat de audit van de Rekenkamer nog niet is afgerond; gaat ervan uit dat de audit de doelstellingen van het gebruik van de financiële middelen en hun doeltreffendheid bekend zal maken, zal resulteren in uitvoerbare voorstellen voor de toekomst en de langere noodzaak van middelen voor de uitvoering van de sluitingswerken zal opnemen; rekent erop dat deze „full performance” audit antwoorden zal geven;

24.

is van oordeel dat, wat verdere activiteiten betreft die in de periode 2007-2013 met door de EU toegekende middelen moeten worden gefinancierd, de volgende kwesties verdere verduidelijking behoeven:

25.

stelt met bezorgdheid vast dat er geen EU-team van bij de drie projecten betrokken coördinatoren en deskundigen is opgezet dat het mogelijk had gemaakt het ontmantelingsprogramma als één geheel te beheren op basis van EU-expertise, waardoor voor synergie tussen de drie projecten had kunnen worden gezorgd;

26.

onderstreept dat voor meer coördinatie tussen de drie programma's moet worden gezorgd, teneinde een betere plannen van activiteiten en de uitwisseling van ervaringen te waarborgen; is van mening dat ook de Europese Unie als zodanig kan baat hebben bij de ervaringen die worden opgedaan wanneer reactoren aan het eind van hun levenscyclus buiten dienst worden gesteld; verzoekt alle betrokken partijen dan ook erop toe te zien dat goede praktijken op het gebied van ontmanteling worden ontwikkeld en vergaard, en ervoor te zorgen dat de ervaringen en kennis die de lidstaten opdoen met kerncentrales zo goed mogelijk worden gebruikt;

27.

verzoekt de Commissie een coördinatieteam op te zetten dat met de volgende taken wordt belast:

28.

wijst erop dat bij de financiering van ontmantelingsoperaties het beginsel dat de vervuiler betaalt moet worden toegepast, en dat de exploitanten van kerncentrales tijdens de operationele periode van hun installaties voldoende financiële middelen opzij moeten zetten ter dekking van toekomstige ontmantelingskosten;

29.

merkt op dat de beoogde accumulatie van de benodigde middelen in de respectievelijke nationale fondsen ter dekking van de met de ontmanteling van de kerncentrales verbonden kosten vanwege de vroegtijdige sluiting van de reactoren niet heeft kunnen plaatsvinden;

30.

verzoekt de Commissie onder inachtneming van de respectieve nationale strategieën te onderzoeken hoe de verschillende methoden voor de financiering van ontmantelingsoperaties in de EU kunnen worden geharmoniseerd, om ervoor te zorgen dat de benodigde financiële middelen tijdig bijeen worden gebracht, zonder daarbij evenwel de veiligheid en zekerheid van het ontmantelingsproces in gevaar te brengen;

31.

is verheugd over het feit dat de meeste projecten voor energie-efficiëntie en zekerstelling van de elektriciteitsbevoorrading van het Ignalina-programma zich nu in de uitvoeringsfase bevinden of reeds zijn afgerond;

32.

maakt zich zorgen over het feit dat de belangrijkste projecten voor het beheer van afvalverwerkingsinfrastructuur (opslag van gebruikte brandstof en van afval) grote vertragingen hebben opgelopen en ten opzichte van de oorspronkelijke schattingen een stuk duurder uitvallen; wijst op het feit er nauwelijks nog speelruimte is en dat vertragingen de tijdige afronding van het hele ontmantelingsplan is gevaar kunnen brengen, met alle daaruit voortvloeiende kostenoverschrijdingen van dien; verzoekt de Commissie verslag uit te brengen over de herbeoordeling van het tijdschema van het project;

33.

neemt nota van het feit dat een groot deel van de financiële middelen aan energieprojecten was toegewezen, dat voor de ontmanteling nog veel geld nodig is en dat de nationale financiële middelen hiervoor niet volstaan: in het nationale fonds voor de ontmanteling van de kerncentrale van Ignalina is tot nu toe nauwelijks 100 miljoen EUR gestort (terwijl de technische kosten van ontmanteling alleen al 987 miljoen EUR tot 1 300 miljoen EUR bedragen), en een groot gedeelte daarvan is al gebruikt voor niet-ontmantelingsprojecten; dringt erop aan dat in dit verband met name door de betrokken lidstaat passende maatregelen worden genomen;

34.

is verheugd over de vooruitgang van het Bohunice-programma;

35.

wijst erop dat, hoewel de steun van de Unie bedoeld is voor de ontmanteling van de kerncentrale, in het bijzonder de V1-reactoren, alsmede voor bevoorradingszekerheid, het nationaal nucleair fonds geen aparte middelen voor het lopende ontmantelingsproject A1 bevat;

36.

wijst op het feit dat bepaalde ontmantelingsprojecten, zoals de projecten voor de wederopbouw van het systeem voor natuurbescherming in het gebied, voor afvalverwerking en voor de bouw van een faciliteit voor de tijdelijke opslag van RAW in Bohunice, bij de uitvoering flinke vertragingen hebben opgelopen; dringt er bij de Commissie en Slowakije op aan maatregelen te nemen om verdere vertragingen, en derhalve risico's voor de geplande vooruitgang van de ontmantelingswerkzaamheden, te vermijden;

37.

is verheugd over de in grote lijnen goede technische en financiële prestatie van het Kozloduy-programma en over de herziening van de ontmantelingsstrategie voor de reactoren 1 tot en met 4, die is omgezet van een strategie voor uitgestelde ontmanteling (zoals aanvankelijk was bedoeld) in een strategie van directe en continue ontmanteling;

38.

stelt met bezorgdheid vast dat een groot gedeelte van de toegewezen openbare middelen voor energieprojecten is gereserveerd; verzoekt de Commissie toezicht uit te oefenen op de uitvoering van de nog niet afgeronde energieprojecten en hierover verslag uit te brengen; verzoekt om in de laatste fase van het Kozloduy-programma meer geld aan ontmantelings- en afvalprojecten te besteden;

39.

onderstreept de noodzaak van een allesomvattende administratieve coördinatie tussen het staatsbedrijf voor radioactief afval (SERAW) en de kerncentrale van Kozloduy, die nu de verantwoordelijkheid hebben voor de reactoren 1 en 2, respectievelijk 3 en 4; verzoekt Bulgarije te analyseren welke maatregelen ter verbetering van het gesplitste beheer noodzakelijk zijn en deze zo snel mogelijk ten uitvoer te leggen en/of de reactoren 1-4 bij één beheersinstantie onder te brengen;

40.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen van de Bulgarije, Litouwen en Slowakije.

2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/26

—

gezien de bepalingen van de juridische instrumenten van de VN op het gebied van mensenrechten en met name vrouwenrechten, zoals het VN-Handvest, de Universele Verklaring van de rechten van de mens, de internationale verdragen over burgerrechten en politieke rechten en over economische, sociale en culturele rechten, het VN-Verdrag inzake de afschaffing van mensenhandel en van de exploitatie van de prostitutie van anderen, het Verdrag over de uitbanning van alle vormen van discriminatie tegen vrouwen (IVDV) en het facultatieve protocol hierbij, het Verdrag inzake de bescherming tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing, het Verdrag betreffende de status van vluchtelingen van 1951, en het beginsel van non-refoulement,

—

gezien andere VN-instrumenten inzake geweld tegen vrouwen, zoals de Verklaring van Wenen en het bijbehorende actieprogramma die tijdens de Wereldconferentie over de mensenrechten op 25 juni 1993 zijn aangenomen (A/CONF. 157/23) en de Verklaring over de uitbanning van geweld tegen vrouwen van 20 december 1993 (A/RES/48/104),

—

gezien de resoluties van de Algemene Vergadering van de VN van 12 december 1997 over de preventie van misdaden en strafrechtelijke maatregelen om geweld tegen vrouwen uit te bannen (A/RES/52/86), van 18 december 2002 over de uitbanning van misdaden tegen vrouwen die worden gepleegd wegens schending van de eer (A/RES/57/179) en van 22 december 2003 over de uitbanning van huiselijk geweld tegen vrouwen (A/RES/58/147),

—

gezien de verslagen van de speciale rapporteurs van de Hoge Commissaris van de mensenrechten van de VN over geweld tegen vrouwen; gezien algemene aanbeveling nr. 19 van het Comité voor de uitbanning van discriminatie van vrouwen (11de Vergadering, 1992),

—

gezien de verklaring en het actieprogramma van Peking die op15 september 1995 tijdens de vierde wereldvrouwenconferentie werden aangenomen, en onder verwijzing naar zijn resoluties van 18 mei 2000 over de follow-up van het actieplatform van Beijing (1), van 10 maart 2005 over de follow-up van de vierde wereldvrouwenconferentie - Het actieplatform van Beijing (Beijing +10) (2) en van 25 februari 2010 over het Peking +15 - VN-actieprogramma voor gendergelijkheid (3),

—

gelet op het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie,

—

gezien de resolutie van de Algemene Vergadering van de VN van 19 december 2006 over opvoering van de inspanningen om alle vormen van geweld tegen vrouwen uit te bannen (A/RES/61/143), en de resoluties 1325 en 1820 over vrouwen, vrede en veiligheid van de VN-Veiligheidsraad,

—

gezien de werkzaamheden van het ad-hoccomité voorkoming en bestrijding van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (CAHVIO) van de Raad van Europa, dat in december 2008 is opgericht met het oog op de voorbereiding van een verdrag van de Raad van Europa over dit onderwerp,

—

gezien de conclusies van de Raad EPSCO van 8 maart 2010 over geweld,

—

onder verwijzing naar zijn standpunt van 14 december 2010 over de ontwerprichtlijn van het Europees Parlement en de Raad over het Europees beschermingsbevel (4),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 26 november 2009 over de uitbanning van geweld tegen vrouwen (5),

—

onder verwijzing naar zijn verklaring van 21 april 2009 over de campagne „NEE tegen geweld tegen vrouwen” (6),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 24 maart 2009 over de strijd tegen genitale verminking van vrouwen in de EU (7),

—

gezien de strategie van de Commissie voor de gelijkheid van vrouwen en mannen 2010-2015 die op 21 september 2010 werd gepresenteerd,

—

gelet op artikel 48 van het Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid (A7-0065/2011),

A.

overwegende dat gendergerelateerd geweld met geen enkele maatregel volledig uitgebannen zal worden, maar dat een combinatie van wettelijke, justitiële en handhavingsmaatregelen en maatregelen op het gebied van infrastructuur, onderwijs, gezondheidszorg en andere dienstverlening ervoor kan zorgen dat gendergerelateerd geweld en de gevolgen daarvan aanzienlijk zullen afnemen,

B.

overwegende dat er weliswaar geen internationaal erkende definitie van de term „geweld tegen vrouwen” bestaat maar dat de Verenigde Naties dit omschrijven als iedere daad van gendergerelateerd geweld, die resulteert in of die vermoedelijk resulteert in lichamelijke, seksuele of psychologische schade of leed voor vrouwen, inclusief dreigingen met dergelijke daden, dwang of willekeurige vrijheidsberoving, ongeacht het feit of dit plaatsvindt in het openbaar of in het privéleven (8),

C.

overwegende dat geweld een traumatische ervaring is voor iedere man of vrouw en ieder kind, maar dat gendergerelateerd geweld overwegend wordt gepleegd door mannen jegens vrouwen en meisjes, en de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen zowel weerspiegelt als verergert, en de gezondheid, waardigheid, veiligheid en autonomie van de slachtoffers aantast,

D.

overwegende dat uit studies over gendergerelateerd geweld blijkt dat naar schatting eenvijfde tot eenvierde van alle vrouwen in Europa ten minste eenmaal in hun volwassen leven te maken heeft gehad met fysiek geweld en dat meer dan eentiende het slachtoffer is geweest van seksueel geweld; overwegende dat uit onderzoek eveneens is gebleken dat 26 % van de kinderen en jongeren naar eigen zeggen in de jeugd met fysiek geweld te maken heeft gehad,

E.

overwegende dat in de reclame en de pornografie vaak verschillende soorten gendergerelateerd geweld worden geschetst, waardoor geweld tegen vrouwen wordt gebagatelliseerd en strategieën voor de gelijkheid van mannen en vrouwen worden gedwarsboomd,

F.

overwegende dat geweld door mannen jegens vrouwen de plaats van vrouwen in de maatschappij beïnvloedt: hun gezondheid, hun toegang tot werk en onderwijs, hun integratie op sociaal en cultureel gebied, hun financiële onafhankelijkheid, hun deelname aan het openbare leven, de politiek en de besluitvorming en hun contacten met mannen,

G.

overwegende dat vrouwen in veel gevallen geen klacht indienen als zij te maken hebben gehad met gendergerelateerd geweld, en dat de redenen daarvoor complex en divers zijn, zoals psychologische, economische, sociale en culturele factoren, en dat zij soms ook geen vertrouwen hebben in de politie, het rechtsbestel en de maatschappelijke en gezondheidsdiensten,

H.

overwegende dat gendergerelateerd geweld, voornamelijk van mannen jegens vrouwen, overal in Europa en in de hele wereld een structureel en wijdverbreid probleem is en dat dit verschijnsel los staat van de leeftijd, opleiding, inkomen of maatschappelijke positie van de slachtoffers of de geweldplegers, en te maken heeft met een ongelijke machtsverdeling tussen mannen en vrouwen in onze samenleving,

I.

overwegende dat stress om economische redenen ertoe kan leiden dat misbruik vaker voorkomt en gewelddadiger en ernstiger is; overwegende dat uit onderzoek is gebleken dat geweld tegen vrouwen toeneemt als mannen te maken hebben met gedwongen verhuizing of bezitsverlies ten gevolge van de economische crisis,

J.

overwegende dat geweld tegen vrouwen een breed scala aan mensenrechtenschendingen omvat, zoals onder andere: seksueel misbruik, verkrachting, huiselijk geweld, aanranding en intimidatie, prostitutie, handel in vrouwen en meisjes, schending van de seksuele en reproductieve rechten van vrouwen, geweld tegen vrouwen op het werk, geweld tegen vrouwen in conflictsituaties, geweld tegen vrouwen in gevangenissen of zorginstellingen en diverse schadelijke traditionele praktijken; overwegende dat elk van deze vormen van misbruik diepe psychologische littekens kan achterlaten, de gezondheid van vrouwen en meisjes in het algemeen kan schaden, waaronder hun reproductieve en seksuele gezondheid, en in sommige gevallen tot de dood kan leiden,

K.

overwegende dat in sommige lidstaten geweld van mannen jegens vrouwen in de vorm van verkrachting niet als een strafbaar feit wordt beschouwd dat ambtshalve wordt vervolgd (9),

L.

overwegende dat er niet op stelselmatige wijze vergelijkbare gegevens over verschillende soorten geweld tegen vrouwen in de Europese Unie worden verzameld, zodat het moeilijk is de werkelijke omvang van het probleem vast te stellen en passende oplossingen te vinden; overwegende dat het verzamelen van betrouwbare gegevens uitermate problematisch is omdat vrouwen en mannen, als gevolg van angst of schaamte, huiverig zijn om hun ervaringen aan de betrokken instanties te melden,

M.

overwegende dat volgens reeds verrichte studies over lidstaten van de Raad van Europa de jaarlijkse kosten van geweld tegen vrouwen geraamd worden op circa 33 miljard EUR (10),

N.

overwegende dat vrouwen in de Europese Unie als gevolg van verschillende vormen van beleid en wetgeving in de lidstaten niet dezelfde bescherming genieten tegen geweld door mannen,

O.

overwegende dat de Europese Unie met het Verdrag van Lissabon grotere bevoegdheden heeft gekregen op het gebied van justitiële samenwerking in strafzaken, waaronder strafprocesrecht en materieel strafrecht, alsmede op het gebied van politiële samenwerking,

P.

overwegende dat een beangstigend aantal vrouwen het slachtoffer is van gendergerelateerd geweld,

Q.

overwegende dat een andere vorm van geweld tegen of misbruik van vrouwen de intimidatie van moeders en zwangere vrouwen is, een vorm die vooral binnen het gezin, binnen het huwelijk en in de sociale en beroepssfeer plaatsvindt, en waardoor vrouwen hun baan kunnen verliezen, hetzij door ontslag of op basis van vrijwilligheid, en ten gevolge waarvan zij soms gediscrimineerd worden of depressief kunnen raken,

R.

overwegende dat de Commissie in haar strategie voor gendergelijkheid 2010-2015 heeft benadrukt dat gendergerelateerd geweld een van de kernproblemen is die moeten worden aangepakt om werkelijke gendergelijkheid te bewerkstelligen,

S.

overwegende dat de Commissie heeft aangekondigd dat zij in 2011 een voorstel voor een strategie ter bestrijding van geweld tegen vrouwen zal indienen, maar dat in het werkprogramma 2011 van de Commissie niet expliciet naar deze strategie werd verwezen,

1.

is ingenomen met de toezegging van de Commissie in haar actieplan ter uitvoering van het programma van Stockholm om in 2011-2012 een mededeling te presenteren over een strategie ter bestrijding van geweld tegen vrouwen, huiselijk geweld en vrouwelijke genitale verminking, gevolgd door een EU-actieplan (11);

2.

stelt een nieuwe brede beleidsaanpak voor tegen gendergerelateerd geweld, met onder meer:

3.

dringt er bij de lidstaten op aan verkrachting van en seksueel geweld jegens vrouwen, met name binnen het huwelijk en informele intieme relaties en/of begaan door mannelijke verwanten, als strafbare feiten te erkennen als er tegen de wil van het slachtoffer is gehandeld, ervoor te zorgen dat deze delicten automatisch worden vervolgd, en bij geweld tegen vrouwen elk beroep op culturele, traditionele of religieuze praktijken of tradities als verzachtende omstandigheid af te wijzen, dus ook bij zogeheten „eermisdrijven” en bij genitale verminking van vrouwen;

4.

erkent dat geweld jegens vrouwen een van de ernstigste vormen van gendergerelateerde schending van mensenrechten is en dat daarnaast huiselijk geweld jegens andere slachtoffers, zoals kinderen, mannen of ouderen, een verborgen probleem vormt dat zeer veel gezinnen treft en dat dus niet mag worden genegeerd;

5.

benadrukt dat blootstelling aan lichamelijk, seksueel of psychisch geweld en misbruik tussen ouders of andere familieleden ernstige gevolgen heeft voor kinderen;

6.

verzoekt de lidstaten psychosociale hulp te ontwikkelen voor kinderen die getuige zijn geweest van welke vorm van geweld dan ook en deze hulp aan de leeftijd van de kinderen aan te passen en speciaal te richten op de verwerking van traumatische ervaringen door kinderen en daarbij in het oog te houden wat het beste is voor kinderen;

7.

benadrukt dat vrouwen met een migrantenachtergrond, waaronder migrantenvrouwen zonder papieren, en vrouwelijke asielzoekers twee groepen vrouwen zijn die bijzonder kwetsbaar zijn voor gendergerelateerd geweld;

8.

wijst op het belang van een adequate opleiding voor iedereen die werkt met vrouwen die het slachtoffer zijn van gendergerelateerd geweld, met name vertegenwoordigers van het rechtsbestel en de rechtshandhaving, en dan in het bijzonder de politie, rechters, maatschappelijk werkers en werknemers in de gezondheidszorg;

9.

verzoekt de Europese Commissie met behulp van alle beschikbare deskundigheid jaarlijkse statistieken over gendergerelateerd geweld te ontwikkelen en ter beschikking te stellen, met inbegrip van cijfers over het aantal vrouwen dat jaarlijks door hun partner of ex-partner wordt vermoord, gebaseerd op gegevens van de lidstaten;

10.

benadrukt dat onderzoek naar geweld jegens kinderen, jongeren en vrouwen, en meer in het algemeen naar gendergerelateerd en seksueel geweld, als een multidisciplinair onderzoeksterrein moet worden opgenomen in het toekomstige achtste kaderprogramma voor onderzoek en technologische ontwikkeling;

11.

verzoekt de Commissie na te denken over de oprichting van een waarnemingscentrum voor geweld tegen vrouwen, gebaseerd op meldingen van rechtszaken waarin sprake was van geweld tegen vrouwen;

12.

verzoekt de Commissie haar inspanningen om gendergerelateerd geweld te bestrijden voort te zetten door middel van communautaire programma's, met name het Daphne-programma dat reeds succesvol is gebleken in de bestrijding van geweld tegen vrouwen;

13.

wijst erop dat het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) een representatieve groep vrouwen uit alle lidstaten zal ondervragen over hun ervaringen met geweld en wenst dat daarbij speciaal wordt onderzocht wat voor reacties vrouwen van de verschillende autoriteiten en ondersteunende diensten krijgen als zij melding doen van seksueel geweld;

14.

dringt er bij de lidstaten op aan de omvang van gendergerelateerd geweld in hun nationale statistieken goed zichtbaar te maken en maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat er gegevens over gendergerelateerd geweld worden verzameld, onder meer over het geslacht van de slachtoffers, het geslacht van de daders, de relatie tussen dader en slachtoffer, leeftijd, plaats van het delict en aard van de verwondingen;

15.

verzoekt de Commissie een studie voor te leggen over de financiële gevolgen van geweld tegen vrouwen, gebaseerd op onderzoeksmethoden waarmee de financiële gevolgen van deze vorm van geweld voor de gezondheidsdiensten, sociale-zekerheidsstelsels en de arbeidsmarkt beoordeeld kunnen worden;

16.

verzoekt het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten en het Europees Instituut voor gendergelijkheid onderzoek te doen naar de hardnekkigheid van geweld in relaties van teenagers en naar de gevolgen daarvan voor hun welzijn;

17.

merkt op dat stalking, waarvan 87 % van alle slachtoffers vrouw is, psychologische trauma's en ernstige emotionele stress veroorzaakt en derhalve moet worden beschouwd als een vorm van geweld tegen vrouwen waartegen in alle lidstaten een juridisch kader moet worden gecreëerd;

18.

stelt vast dat traditionele schadelijke praktijken zoals genitale verminking van vrouwen (FMG) en zogeheten „eerwraak” zeer contextgebonden vormen van geweld tegen vrouwen zijn en dringt er derhalve bij de Commissie op aan specifieke aandacht te schenken aan traditionele schadelijke praktijken in een strategie ter bestrijding van geweld tegen vrouwen;

19.

erkent het ernstige probleem van prostitutie in de Europese Unie, met inbegrip van kinderprostitutie, en verzoekt om nader onderzoek naar het verband tussen het wettelijk kader en de vorm en omvang van prostitutie in de verschillende lidstaten; vestigt de aandacht op de zorgwekkende stijging van de mensenhandel naar en in de EU, waarbij het vooral gaat om vrouwen en kinderen, en dringt er bij de lidstaten op aan krachtig op te treden ter bestrijding van deze illegale praktijk;

20.

verzoekt de lidstaten het ernstige probleem van het draagmoederschap te erkennen dat in feite een uitbuiting van het vrouwelijk lichaam en haar voortplantingsorganen is;

21.

benadrukt dat vrouwen en kinderen ten prooi vallen aan dezelfde vormen van uitbuiting en dat beide als product op de internationale reproductieve markt kunnen worden beschouwd en dat nieuwe manieren om voor nageslacht te zorgen, zoals draagmoederschap, leiden tot een stijging van de handel in vrouwen en kinderen en grensoverschrijdende illegale adoptie;

22.

merkt op dat is vastgesteld dat huiselijk geweld een zeer belangrijke oorzaak vormt voor miskramen of doodgeboren kinderen, alsmede voor het overlijden van moeders tijdens de bevalling, en verzoekt de Commissie meer aandacht te schenken aan geweld tegen zwangere vrouwen, omdat daders van dergelijk geweld immers meer dan één persoon schade berokkenen;

23.

wijst erop dat het maatschappelijk middenveld, en met name ngo's, vrouwenorganisaties en andere publieke instanties en particuliere vrijwilligersorganisaties die zich met hulpverlening aan slachtoffers van geweld bezighouden een zeer belangrijke taak verrichten, vooral omdat zij vrouwelijke slachtoffers van geweld bijstaan die hun cocon van zwijgen willen verbreken, en door de lidstaten gesteund moeten worden;

24.

dringt nogmaals aan op de noodzaak om niet alleen met de slachtoffers maar ook met de daders samen te werken, om laatstgenoemden bewuster te maken en bij te dragen aan een verandering van de stereotypen en vastgeroeste sociale overtuigingen die ervoor zorgen dat de omstandigheden die dit soort geweld voortbrengen en de acceptatie daarvan in stand blijven;

25.

verzoekt de lidstaten beschermde huisvesting voor vrouwen beschikbaar te stellen om vrouwen en kinderen te ondersteunen om hun leven te leven zoals zij dat willen, zonder geweld en armoede, waarbij deze huisvesting tevens gespecialiseerde diensten kan aanbieden, alsmede medische voorzieningen, rechtshulp, psychosociaal en therapeutisch advies, rechtsbijstand tijdens gerechtelijke procedures, steun aan kinderen die het slachtoffer zijn geworden van geweld, enzovoort;

26.

benadrukt dat de lidstaten passende middelen moeten uittrekken voor de voorkoming en bestrijding van geweld tegen vrouwen, onder meer door de structuurfondsen aan te spreken;

27.

onderstreept hoe belangrijk het is dat de lidstaten en de regionale en lokale autoriteiten, via instrumenten als het ESF of het Progress-programma, maatregelen nemen om de terugkeer op de arbeidsmarkt van vrouwen die het slachtoffer zijn geweest van gendergerelateerd geweld te vergemakkelijken;

28.

verzoekt de EU en de lidstaten een juridisch kader te creëren waarin migrantenvrouwen recht hebben op een eigen paspoort en een verblijfsvergunning en waarin men voor het ontvreemden van een dergelijk document strafrechtelijk aansprakelijk kan worden gesteld;

29.

herhaalt het standpunt uiteengezet in zijn resolutie van 25 februari 2010 dat de Europese Unie binnen het nieuwe juridische kader dat door het Verdrag van Lissabon is gecreëerd, toe moet treden tot het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen (IVDV) en tot het facultatieve protocol daarbij;

30.

verzoekt de Commissie en de lidstaten geweld tegen vrouwen en de gendergerelateerde dimensie van schendingen van de mensenrechten internationaal aan te pakken, met name in het kader van reeds bestaande bilaterale associatie- en internationale handelsovereenkomsten of in het kader van gelijksoortige overeenkomsten waarover nog wordt onderhandeld;

31.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/34

—

gezien de mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 7 juli 2010 met als titel „Naar een algemeen Europees internationaal investeringsbeleid” (COM(2010)0343), en het voorstel van de Commissie van 7 juli 2010 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van overgangsregelingen voor bilaterale investeringsovereenkomsten tussen lidstaten en derde landen (COM(2010)0344),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 3 maart 2010 met als titel „Europa 2020 - Een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei” (COM(2010)2020), en de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 9 november 2010 met als titel „Handel, groei en wereldvraagstukken - Handelsbeleid als kernelement van de Europa 2020-strategie” (COM(2010)0612),

—

gezien de conclusies van de Raad van 25 oktober 2010 over een algemeen Europees internationaal investeringsbeleid,

—

gezien de herziene richtsnoeren van de OESO voor multinationale ondernemingen,

—

gelet op de jurisprudentie van het Europees Hof van Justitie over het niet-nakomen door de lidstaten van hun verplichtingen, in het bijzonder het arrest van 3 maart 2009 - Commissie / Oostenrijk (zaak C-205/06), het arrest van 3 maart 2009 - Commissie / Zweden (zaak C-249/06) en het arrest van 19 november 2009 - Commissie / Finland (zaak C-118/07),

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie internationale handel en de adviezen van de Commissie ontwikkelingssamenwerking en de Commissie economische en monetaire zaken (A7-0070/2011),

A.

overwegende dat op basis van het Verdrag van Lissabon de EU exclusief bevoegd is op het gebied van buitenlandse directe investeringen (BDI), zoals vastgelegd in artikel 3, lid 1, onder e, artikel 206 en artikel 207 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

B.

overwegende dat sinds 1959 meer dan 1 200 bilaterale investeringsverdragen (Bilateral Investment Treaties of BIT's) door de lidstaten op bilateraal niveau zijn gesloten en dat er in totaal bijna 3 000 BIT's zijn gesloten,

C.

overwegende dat algemeen erkend wordt dat inkomende investeringen het concurrentievermogen van ontvangende landen kunnen verbeteren, maar dat steun voor de aanpassing van laaggeschoolde werknemers noodzakelijk kan zijn in geval van uitgaande investeringen; overwegende dat het de verantwoordelijkheid van elke regering is de positieve uitwerkingen van investeringen te stimuleren en eventuele schadelijke gevolgen te voorkomen,

D.

overwegende dat in de artikelen 206 en 207 VWEU geen definitie van de term BDI is opgenomen en dat het Europees Hof van Justitie (1) deze term heeft toegelicht op basis van drie criteria: het gaat om langetermijninvesteringen, die tenminste 10 % van het eigen vermogen/de aandelen van de gelieerde onderneming vertegenwoordigen en de investeerder zeggenschap op managementniveau over de activiteiten van de gelieerde onderneming geven; overwegende dat deze definitie overeenkomt met de definities van het IMF en de OESO en buitenlandse directe investeringen in het bijzonder onderscheidt van portfolio-investeringen en intellectuele-eigendomsrechten; overwegende dat het moeilijk is om een duidelijk onderscheid tussen BDI en portfolio-investeringen te maken en dat een starre juridische definitie moeilijk toepasbaar zal zijn op de werkelijke investeringspraktijken in de wereld,

E.

overwegende dat sommige lidstaten brede definities van de term „buitenlandse investeerder” handhaven, waarbij een eenvoudig postadres voldoende kan zijn om te kwalificeren als een onderneming van de betreffende lidstaat; overwegende dat hierdoor bepaalde ondernemingen via een door een derde land gesloten BIT een klacht tegen hun eigen land hebben kunnen indienen; overwegende dat elke Europese onderneming zou moeten kunnen vertrouwen op toekomstige door de EU te sluiten investeringsovereenkomsten of vrijhandelsovereenkomsten met hoofdstukken over investeringen,

F.

overwegende dat de opkomst van nieuwe landen als plaatselijke of mondiale mogendheden met een groot investeringsvermogen het klassieke beeld heeft gewijzigd waarin de meer ontwikkelde landen de enige investeerders waren,

G.

overwegende dat na de eerste arbitragezaken uit de jaren negentig van de vorige eeuw, ondanks de in het algemeen positieve ervaringen, een aantal problemen aan het licht zijn gekomen, vanwege vaag, voor velerlei uitleg vatbaar taalgebruik in overeenkomsten, in het bijzonder betreffende mogelijke conflicten tussen particuliere belangen en de regelgevende taken van openbare autoriteiten, bijvoorbeeld in gevallen waarin nieuwe legitieme wetgeving ertoe heeft geleid dat een land door internationale arbiters voor een schending van het beginsel van „eerlijke en billijke behandeling” is veroordeeld,

H.

overwegende dat de VS en Canada, die tot de eerste landen behoren jegens welke dergelijke uitspraken zijn gedaan, hun BIT-model hebben aangepast om de interpretatiemogelijkheid voor arbiters te beperken en een betere bescherming van hun mogelijkheid tot overheidsinterventie te waarborgen,

I.

overwegende dat de Commissie een lijst heeft opgesteld van partners die voorrang krijgen bij het sluiten van de eerste investeringsovereenkomsten (Canada, China, India, Mercosur, Rusland en Singapore),

J.

overwegende dat de onlangs in het leven geroepen Europese dienst voor extern optreden (EDEO) de aanwezigheid en rol van de EU op het wereldtoneel eveneens dient te versterken, en onder andere de handelsdoelen van de EU op het gebied van investeringen dient te bevorderen en te verdedigen,

1.

wijst erop dat buitenlandse directe investeringen als gevolg van het Verdrag van Lissabon nu onder de exclusieve bevoegdheden van de EU vallen; merkt op dat deze nieuwe bevoegdheid van de EU haar voor een dubbele uitdaging plaatst: enerzijds moeten de bestaande BIT's worden beheerd en anderzijds moet een Europees investeringsbeleid tot stand worden gebracht dat aan de verwachtingen van investeerders en ontvangende staten voldoet en tegelijkertijd rekening houdt met de bredere economische belangen en de doelstellingen voor het extern beleid van de EU;

2.

is verheugd over deze nieuwe EU-bevoegdheid en verzoekt de Commissie en de lidstaten deze gelegenheid aan te grijpen om met het Parlement een volledig en samenhangend investeringsbeleid vast te stellen dat kwalitatief hoogstaande investeringen bevordert en een positieve bijdrage levert aan economische vooruitgang en duurzame ontwikkeling in de hele wereld; is van oordeel dat het Parlement nauw betrokken moet worden bij de vormgeving van het toekomstige investeringsbeleid en dat dit gedegen overleg vereist over de mandaten voor komende onderhandelingen, evenals het regelmatig verstrekken van inhoudelijke informatie over de stand van lopende onderhandelingen;

3.

constateert dat de EU een belangrijk economisch blok is dat bij onderhandelingen veel gewicht in de schaal legt; is van mening dat een gemeenschappelijk investeringsbeleid tegemoet zal komen aan de wensen van zowel investeerders als van de betrokken staten en zal helpen het concurrentievermogen van de EU en haar ondernemingen te vergroten en banen te scheppen;

4.

stelt vast dat er behoefte is aan een gecoördineerd Europees kader dat zekerheid moet bieden en dat de bevordering van de beginselen en de doelstellingen van de EU moet aanmoedigen;

5.

wijst erop dat de huidige globalisatiefase een dramatische toename van BDI met zich heeft meegebracht, hetgeen in 2007, het jaar voordat de investeringen negatief beïnvloed werden door de wereldwijde economische en financiële crisis, goed was voor een recordniveau van bijna 1 500 miljard EUR, waarbij de EU de grootste bron van BDI in de totale wereldwijde economie was; benadrukt echter dat in 2008 en 2009 de investeringen zijn afgenomen vanwege de wereldwijde financiële en economische crisis; onderstreept eveneens dat ongeveer 80 % van de totale waarde van wereldwijde BDI betrekking heeft op grensoverschrijdende fusies en overnames;

6.

is verheugd over de mededeling van de Commissie met als titel „Naar een algemeen Europees internationaal investeringsbeleid”, maar benadrukt dat de mededeling zich met name richt op de bescherming van investeerders en dieper zou moeten ingaan op het recht om de regelgevende rol van de overheid te beschermen en zou moeten voldoen aan de verplichting van de EU om een coherent ontwikkelingsbeleid te ontwikkelen;

7.

is van mening dat investeringen een positief effect kunnen hebben op de groei en de werkgelegenheid in de EU maar ook in ontwikkelingslanden, mits investeerders actief bijdragen aan de ontwikkelingsdoelen van de landen waar geïnvesteerd wordt, bijvoorbeeld door ondersteuning van de plaatselijke economie door middel van technologieoverdracht en door gebruikmaking van lokale arbeidskrachten en productiemiddelen;

8.

verzoekt de Commissie rekening te houden met de lessen geleerd op multilateraal, plurilateraal en bilateraal niveau, in het bijzonder uit de mislukking van de OESO-onderhandelingen over een multilaterale investeringsovereenkomst;

9.

dringt er bij de Commissie op aan de investeringsstrategie van de EU op zorgvuldige en gecoördineerde wijze te ontwikkelen en daarbij gebruik te maken van de beste praktijken op het gebied van BIT's; wijst op de verschillen in inhoud tussen de overeenkomsten van de lidstaten en verzoekt de Commissie deze verschillen weg te nemen en zo te voorzien in een krachtig EU-model voor investeringsovereenkomsten, dat kan worden aangepast aan het ontwikkelingsniveau van de partnerlanden;

10.

vraagt de Commissie een niet-verplichte leidraad uit te brengen in een zo geschikt mogelijke vorm, bijvoorbeeld in de vorm van een modelverdrag voor BIT's, dat de lidstaten kunnen gebruiken om rechtszekerheid en een consequente lijn te waarborgen;

11.

verzoekt de Commissie een duidelijke definitie te verschaffen van de investeringen die moeten worden beschermd, met inbegrip van zowel BDI als portfolio-investeringen; is echter van mening dat speculatieve investeringen, zoals omschreven door de Commissie, niet moeten worden beschermd; benadrukt dat indien intellectuele-eigendomsrechten binnen de reikwijdte van investeringsovereenkomsten vallen, met inbegrip van overeenkomsten waarvoor reeds voorstellen voor mandaten zijn gedaan, ervoor moet worden gezorgd dat deze geen negatieve gevolgen hebben voor de productie van generieke geneesmiddelen en de TRIPS-uitzonderingen voor de volksgezondheid eerbiedigen;

12.

spreekt zijn bezorgdheid uit over het feit dat het onderhandelen over vele verschillende soorten investeringen tot verwarring tussen exclusieve en gedeelde bevoegdheden zou leiden;

13.

verzoekt om de invoering van de term „Europese investeerder” aan de hand waarvan, in de geest van artikel 207 VWEU, het belang kan worden benadrukt van het tegen gelijke voorwaarden ondersteunen van investeerders uit alle lidstaten, waardoor zij verzekerd zijn van een gelijke basis onder het functioneren en de bescherming van hun investeringen;

14.

wijst erop dat in de standaard BIT's van de EU-lidstaten een brede definitie wordt gebruikt van „buitenlandse investeerder”; verzoekt de Commissie te onderzoeken of dit tot misbruik heeft geleid; verzoekt de Commissie een nauwkeurige definitie van de term „buitenlandse investeerder” vast te stellen op basis van dit onderzoek en gebruikmakend van de nieuwste benchmarkdefinitie van BDI van de OESO;

15.

benadrukt dat de bescherming van alle investeerders uit de EU de eerste prioriteit van de investeringsovereenkomsten moet blijven;

16.

wijst erop dat de vaststelling van BIT's een tijdrovend proces is; verzoekt de Commissie personele en materiële middelen in te zetten voor het onderhandelen over en aangaan van Europese investeringsovereenkomsten;

17.

is van mening dat het door de Raad in zijn conclusies over de mededeling geformuleerde verzoek - dat het nieuwe Europese wettelijke kader geen nadelige gevolgen heeft voor de bescherming van investeerders en de waarborgen waar zij op grond van de huidige overeenkomsten recht op hebben - ertoe kan leiden dat elke nieuwe overeenkomst wordt tegengehouden en dat het noodzakelijke evenwicht tussen de bescherming van investeerders en de bescherming van het recht om regels op te stellen - op een moment waarop de inkomende investeringen toenemen - onder druk komt te staan; is bovendien van mening dat een dergelijke formulering van het evaluatiecriterium in tegenspraak kan zijn met de betekenis en de geest van artikel 207 VWEU;

18.

meent dat de noodzaak om optimale praktijken te definiëren, zoals ook volgt uit de conclusies van de Raad, een redelijker en doeltreffender doel is, op basis waarvan een samenhangend Europees investeringsbeleid kan worden ontwikkeld;

19.

is van mening dat de toekomstige door de EU te sluiten investeringsovereenkomsten op de beste praktijken van de lidstaten moeten worden gebaseerd en de volgende normen moeten bevatten:

20.

verzoekt de Commissie de mogelijke gevolgen van de opneming van een „parapluclausule” in toekomstige Europese investeringsovereenkomsten te onderzoeken en een verslag voor te leggen aan zowel het Europees Parlement als de Raad;

21.

verzoekt de Commissie wederkerigheid te waarborgen in haar onderhandelingen over markttoegang met haar belangrijkste ontwikkelde handelspartners en de belangrijkste opkomende economieën, en tegelijk rekening te houden met de noodzaak gevoelige sectoren uit te sluiten en asymmetrie te behouden in de handelsbetrekkingen tussen de EU en ontwikkelingslanden;

22.

wijst erop dat de verwachte grotere zekerheid het voor het mkb makkelijker zal maken om in het buitenland te investeren en meent in dit verband dat bij onderhandelingen rekening moet worden gehouden met de mening van het mkb;

23.

benadrukt dat in toekomstige door de EU te sluiten investeringsovereenkomsten de mogelijkheid tot overheidsinterventie moet worden geëerbiedigd;

24.

is zeer bezorgd over de grote vrijheid die internationale arbiters genieten bij het interpreteren van de bepalingen over de bescherming van investeerders, waardoor overheidsregulering – ook al is zij rechtmatig – wordt uitgesloten; verzoekt de Commissie duidelijke normen voor de bescherming van investeerders vast te leggen om dergelijke problemen in toekomstige investeringsovereenkomsten te voorkomen;

25.

verzoekt de Commissie om in alle toekomstige overeenkomsten specifieke bepalingen op te nemen betreffende het recht van de partijen bij de overeenkomst om regels op te stellen onder andere op het gebied van de bescherming van de nationale veiligheid, het milieu, volksgezondheid, de rechten van werknemers en consumenten, industrieel beleid en culturele diversiteit;

26.

benadrukt dat de Commissie van geval tot geval moet beslissen over sectoren die worden uitgesloten van de werkingssfeer van toekomstige overeenkomsten, zoals gevoelige sectoren als cultuur, onderwijs, volksgezondheid en de voor de nationale defensie belangrijke strategische sectoren, en verzoekt de Commissie het Europees Parlement op de hoogte te brengen van ieder mandaat dat zij ontvangt; merkt op dat de EU eveneens bereid moet zijn naar de zorgen van haar partnerontwikkelingslanden te luisteren en niet om verdere liberalisering moet vragen als deze landen het voor hun ontwikkeling nodig achten om bepaalde sectoren te beschermen, in het bijzonder de overheidsdiensten;

27.

benadrukt dat het toekomstige EU-beleid ook moet leiden tot duurzame investeringen die milieuvriendelijk zijn (in het bijzonder bij de winning van delfstoffen) en goede arbeidsomstandigheden bevorderen in de bedrijven waarin wordt geïnvesteerd; verzoekt de Commissie om in alle toekomstige overeenkomsten te verwijzen naar de herziene OESO-richtsnoeren voor multinationale ondernemingen;

28.

herhaalt zijn verzoek om opneming in de hoofdstukken over investeringen in door de EU te sluiten bredere vrijhandelsovereenkomsten van een bepaling over de sociale verantwoordelijkheid van ondernemingen en van doeltreffende sociale en milieubepalingen;

29.

verlangt dat de Commissie onderzoekt hoe dergelijke bepalingen zijn opgenomen in de BIT's van lidstaten en hoe deze eveneens kunnen worden opgenomen in toekomstige autonome investeringsovereenkomsten;

30.

is verheugd over het feit dat in een aantal bestaande BIT's een bepaling is opgenomen om te voorkomen dat de sociale en milieuwetgeving wordt afgezwakt om investeringen aan te trekken en verzoekt de Commissie te overwegen een dergelijke bepaling in alle toekomstige overeenkomsten op te nemen;

31.

is van mening dat de huidige geschillenregeling moet worden gewijzigd om deze transparanter te maken, partijen de mogelijkheid te geven in beroep te gaan en te verplichten eerst de lokale bezwaar- en beroepsprocedures volledig te benutten, indien deze betrouwbaar genoeg zijn om een behoorlijke rechtsgang te waarborgen, het gebruik van amicus curiae-opmerkingen mogelijk te maken en partijen te verplichten om één plaats voor arbitrage tussen investeerders en staten te kiezen;

32.

is van mening dat naast de procedures voor geschillenbeslechting tussen staten ook procedures voor geschillenbeslechting tussen investeerders en staten moeten worden ingevoerd om een algemene bescherming van investeringen te waarborgen;

33.

is zich ervan bewust dat de EU geen gebruik kan maken van de bestaande mechanismen voor geschillenbeslechting van het Internationaal Centrum voor beslechting van investeringsgeschillen (ICSID) en de Commissie van de Verenigde Naties voor internationaal handelsrecht (UNCITRAL) aangezien de EU als zodanig van geen van beide organisaties lid is; verzoekt de EU een hoofdstuk over geschillenbeslechting in elk nieuw investeringsverdrag dat zij sluit op te nemen overeenkomstig de in deze resolutie voorgestelde hervormingen; verzoekt de Commissie en de lidstaten als belangrijke internationale spelers hun verantwoordelijkheden te nemen en zich in te spannen om de ICSID- en UNCITRAL-regels waar noodzakelijk te herzien;

34.

verzoekt de Commissie oplossingen aan te dragen om kleine ondernemingen in staat te stellen om de hoge kosten van procedures voor geschillenbeslechting beter te kunnen dragen;

35.

verzoekt de Commissie om zo spoedig mogelijk een verordening voor te leggen over de manier waarop de verantwoordelijkheden tussen de EU-autoriteiten en de nationale autoriteiten worden verdeeld in het geval dat de EU een internationale arbitragezaak verliest, in het bijzonder wat betreft de financiële afwikkeling ervan;

36.

onderschrijft het beginsel dat de EU bij voorkeur investeringsovereenkomsten sluit met landen met een groot marktpotentieel, waar buitenlandse investeringen echter beter moeten worden beschermd;

37.

merkt op dat het investeringsrisico in het algemeen hoger is in de ontwikkelings- en de minst ontwikkelde landen en dat een krachtige en doeltreffende bescherming van investeerders in de vorm van investeringsverdragen van essentieel belang is voor het beschermen van Europese investeerders en kan bijdragen aan een verbetering van het bestuur, en daardoor de stabiele omgeving kan bewerkstelligen die nodig is om BDI in deze landen te doen toenemen; merkt op dat deze landen nog meer profijt kunnen trekken van investeringsovereenkomsten indien deze overeenkomsten voorzien in verplichtingen voor investeerders zoals eerbiediging van de mensenrechten en van anticorruptienormen als onderdeel van een breder partnerschap tussen de EU en ontwikkelingslanden, met als doel armoede te bestrijden; verzoekt de Commissie geschikte toekomstige partners te identificeren op basis van de beste praktijken van de lidstaten op het gebied van BIT's;

38.

spreekt zijn bezorgdheid uit over het feit dat BDI in de minst ontwikkelde landen uiterst beperkt zijn en doorgaans uitsluitend betrekking hebben op natuurlijke hulpbronnen;

39.

is van mening dat meer steun moet worden gegeven aan plaatselijke ondernemingen in ontwikkelingslanden, in het bijzonder door middel van stimulansen voor de verhoging van hun productiviteit, nauwere samenwerking en verbetering van de vaardigheden van de werknemers - gebieden die een groot potentieel hebben als het erom gaat de economische ontwikkeling, het concurrentievermogen en de groei in ontwikkelingslanden aan te zwengelen; moedigt tevens de overdracht van nieuwe, groene Europese technologieën naar ontwikkelingslanden aan, als de beste manier om groene en duurzame groei te bevorderen;

40.

verzoekt de Commissie en de lidstaten met klem om voorafgaand aan en tijdens onderhandelingen over investeringen ten volle rekening te houden met het standpunt van het Parlement; herinnert aan de inhoud van het kaderakkoord over de betrekkingen tussen het Europees Parlement en de Commissie en verzoekt de Commissie het Parlement tijdig te raadplegen over voorstellen voor onderhandelingsmandaten zodat het Parlement een standpunt kan bepalen waarmee de Commissie en de Raad vervolgens naar behoren rekening moeten houden;

41.

benadrukt dat de rol van de EDEO-delegaties in de strategie van het toekomstige investeringsbeleid moet worden opgenomen, waarbij hun potentieel en hun kennis van de directe omgeving als strategische middelen om de nieuwe beleidsdoelen te bereiken, worden erkend;

42.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de lidstaten, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's.

2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/40

—

onder verwijzing naar zijn resoluties over vroegere jaarverslagen van de Commissie en het Europees bureau voor fraudebestrijding (OLAF),

—

gezien het op 14 juli 2010 gepubliceerde verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad met als titel „Bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen – Fraudebestrijding – Jaarverslag 2009” (COM(2010)0382), en de bijbehorende documenten (SEC(2010)0897 en SEC(2010)0898),

—

gezien het tiende activiteitenverslag van OLAF – Jaarverslag 2010 (1),

—

gezien het jaarverslag van de Rekenkamer over de uitvoering van de begroting over het begrotingsjaar 2009, vergezeld van de antwoorden van de instellingen (2),

—

gezien het jaarverslag van de Rekenkamer over de activiteiten gefinancierd uit het achtste, negende en tiende Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) over het begrotingsjaar 2009, vergezeld van de antwoorden van de Commissie (3),

—

gelet op artikel 319, lid 3, en artikel 325, lid 5, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gelet op Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad van 25 juni 2002 houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Gemeenschappen (4),

—

onder verwijzing naar zijn verklaring van 18 mei 2010 over de inspanningen van de Unie ter bestrijding van corruptie (5), met als doel te voorkomen dat EU-steun onderhevig is aan corruptie,

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie begrotingscontrole (A7-0050/2011),

1.

betreurt dat het verslag van de Commissie over de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen en fraudebestrijding – Jaarverslag 2009 (COM(2010)0382), dat is gepubliceerd overeenkomstig artikel 325, lid 5, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), over het algemeen geen informatie verstrekt over het geraamde peil van onregelmatigheden en fraude in de afzonderlijke lidstaten omdat het zich toespitst op het peil van de rapportering, en dat het bijgevolg niet mogelijk is om een algemeen zicht te hebben op de werkelijke omvang van onregelmatigheden en fraude in de lidstaten en om de lidstaten met de meeste onregelmatigheden en fraude te identificeren en te sanctioneren;

2.

benadrukt dat fraude een voorbeeld van opzettelijk wangedrag en een misdrijf is, en dat een onregelmatigheid het niet naleven van een regel is; betreurt dat in het verslag van de Commissie niet nader op fraude wordt ingegaan en dat onregelmatigheden zeer algemeen worden behandeld; wijst erop dat artikel 325, lid 5, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie over fraude gaat, niet over onregelmatigheden, en vraagt dat er een onderscheid wordt gemaakt tussen fraude en fouten of onregelmatigheden;

3.

wijst erop dat er de afgelopen jaren technieken zijn ontwikkeld om fraude te meten als onderdeel van een ruimere poging om fraude te bestrijden, en dringt er bij de Commissie op aan deze onderzoeksinspanningen op te drijven en, aanvankelijk als proefprojecten, in samenwerking met de lidstaten passende nieuwe methoden toe te passen die worden ontwikkeld om onregelmatigheden en fraude te meten;

4.

verzoekt de Commissie haar verantwoordelijkheid op zich te nemen om ervoor te zorgen dat de lidstaten hun rapporteringsverplichtingen nakomen, d.w.z. dat ze betrouwbare en vergelijkbare gegevens verstrekken over onregelmatigheden en fraude, zelfs als de Commissie daartoe het systeem van sancties wegens niet-nakoming van deze rapporteringsverplichtingen moet wijzigen;

5.

betreurt dat nog steeds een groot bedrag aan EU-middelen ten onrechte wordt besteed en verzoekt de Commissie passende actie te ondernemen om te zorgen voor onmiddellijke terugbetaling van deze middelen;

6.

is bezorgd over het aantal niet-afgewikkelde onregelmatigheden in Italië dat aan het einde van het begrotingsjaar 2009 nog niet teruggevorderd was of niet terugvorderbaar verklaard was;

7.

verzoekt de Commissie de lidstaten meer verantwoording te doen afleggen voor het bedrag aan onregelmatigheden dat nog moet worden teruggevorderd;

8.

wijst erop dat de EU-wetgeving de lidstaten verplicht alle onregelmatigheden te melden uiterlijk twee maanden na het kwartaal waarin hierover een eerste administratief of gerechtelijk proces-verbaal is opgesteld en/of nieuwe informatie over een gemelde onregelmatigheid bekend wordt; roept de lidstaten op om alles in het werk te stellen, onder meer door stroomlijning van de nationale administratieve procedures, om zich te houden aan de vastgestelde termijnen en de tijdspanne tussen vaststelling en melding van een onregelmatigheid te verkleinen; roept de lidstaten op om bij hun inspanningen om fraude te bestrijden in de eerste plaats op te treden als beschermers van het geld van de belastingbetalers;

9.

vraagt welke maatregelen de Commissie heeft genomen om de toename van het aantal gevallen en de bedragen van vermoedelijke fraude in verhouding tot het totale aantal onregelmatigheden in de lidstaten Polen, Roemenië en Bulgarije tegen te gaan;

10.

is bezorgd over het verdacht lage percentage vermoedelijke fraude in Spanje en Frankrijk, in het bijzonder gezien de grootte van deze lidstaten en de financiële steun die zij volgens het verslag over de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen over 2009 hebben ontvangen, en vraagt de Commissie daarom gedetailleerde informatie over de toegepaste meldingsmethode en de fraude-opsporingscapaciteit in deze lidstaten te verschaffen;

11.

verzoekt de lidstaten die de Overeenkomst van 26 juli 1995 aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen (6) of de protocollen erbij (7) nog niet hebben geratificeerd, met name de Tsjechische Republiek, Malta en Estland, onverwijld over te gaan tot de ratificatie van deze rechtsinstrumenten; verzoekt de lidstaten die deze instrumenten reeds hebben geratificeerd hun inspanningen op te drijven om via krachtiger nationaal strafrecht de financiële belangen van de Unie te beschermen, met name door de bestaande tekortkomingen aan te pakken waarop wordt gewezen in het tweede verslag van de Commissie over de tenuitvoerlegging van de Overeenkomst aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen en de daarbij behorende protocollen (COM(2008)0077);

12.

is verheugd over de invoering in 2009 van het beheersysteem voor onregelmatigheden (Irregularity Management System - IMS), een door OLAF ontwikkelde en onderhouden toepassing, en over de positieve ontwikkelingen die dit systeem heeft teweeggebracht; is bezorgd over het feit dat de Commissie de toename van het aantal gemelde gevallen en de financiële gevolgen daarvan wijt aan het gebruik van de nieuwe technologische melding; vraagt de Commissie het Parlement de methode van de nieuwe technologische melding gedetailleerd toe te lichten en deze methode in het verslag van volgend jaar te vermelden; verzoekt de lidstaten het IMS volledig toe te passen en de naleving van hun rapporteringsverplichtingen verder te verbeteren;

13.

vraagt de Commissie in haar verslag van volgend jaar het bedrag te vermelden van de onregelmatigheden die met behulp van de nieuwe technologische melding, respectievelijk volgens de traditionele meldingsmethode zijn gemeld; vraagt de lidstaten onregelmatigheden sneller te melden;

14.

herhaalt zijn ontgoocheling - gezien de ernstige twijfels over de kwaliteit van de door de lidstaten verstrekte informatie - over het feit dat de Commissie meer energie stopt in het overtuigen van het Europees Parlement dat er een „tolereerbaar foutenrisico” moet worden ingevoerd dan in het overtuigen van de lidstaten dat zij verplicht nationale beheersverklaringen moeten overleggen die behoorlijk gecontroleerd zijn door hun nationale auditdienst en bekrachtigd zijn door de Rekenkamer; vraagt de Commissie om, in samenwerking met de lidstaten en aan de hand van een passend verslag overeenkomstig het Verdrag, het Parlement redelijke zekerheid te geven dat deze doelstelling is verwezenlijkt en dat fraude naar behoren wordt bestreden;

15.

is bezorgd over het aantal fraudegevallen in verhouding tot het aantal onregelmatigheden in de sector eigen middelen in de lidstaten Oostenrijk, Spanje, Italië, Roemenië en Slowakije, aangezien fraude in elk van deze lidstaten meer dan de helft van de totale onregelmatigheden uitmaakt; vraagt de lidstaten alle nodige maatregelen, waaronder nauwe samenwerking met de Europese instellingen, te treffen om alle oorzaken van fraude met EU-middelen aan te pakken;

16.

betreurt de door de Rekenkamer aan het licht gebrachte tekortkomingen in het nationale douanetoezicht, met name wat betreft het functioneren van de risicoanalyse voor de selectie van handelaren en importen die onder douanecontroles moeten vallen, waardoor het risico toeneemt dat onregelmatigheden niet worden gedetecteerd en wat kan leiden tot een verlies aan traditionele eigen middelen; verzoekt de lidstaten hun douanetoezichtsystemen te verbeteren en verzoekt de Commissie hun hierbij de passende bijstand te verlenen;

17.

benadrukt dat ongeveer 70 % van alle douane-importprocedures vereenvoudigd is, wat betekent dat zij een wezenlijke impact hebben op de inning van de traditionele eigen middelen en op de efficiëntie van het gemeenschappelijk handelsbeleid; acht in deze context het in speciaal verslag nr. 1/2010 van de Rekenkamer onthulde ontbreken van effectieve controles op de vereenvoudigde procedures voor invoer in de lidstaten onaanvaardbaar, en verzoekt de Commissie een verdergaand onderzoek in te stellen naar de efficiëntie van de controles op de vereenvoudigde procedures in de lidstaten, met name naar de vooruitgang die de lidstaten hebben geboekt bij het verrichten van audits achteraf, en uiterlijk eind 2011 over dit onderzoek een verslag uit te brengen aan het Europees Parlement;

18.

neemt kennis van de resultaten van de onderzoeken die OLAF op het gebied van eigen middelen heeft verricht; is ten zeerste bezorgd over de omvang van de fraude met vanuit China ingevoerde goederen en verzoekt de lidstaten met klem de desbetreffende bedragen onverwijld terug te vorderen;

19.

is ingenomen met de succesvolle resultaten van de gezamenlijke douaneoperatie Diabolo II, die door de Commissie via OLAF werd gecoördineerd en waaraan douanebeambten uit 13 Aziatische landen en 27 EU-lidstaten hebben meegewerkt;

20.

is ingenomen met de overeenkomsten die de Europese Unie en haar lidstaten met tabaksproducenten hebben gesloten om de illegale tabakshandel te bestrijden; is van mening dat het in het financiële belang van de EU is verder te werken aan de bestrijding van sigarettensmokkel, die jaarlijks naar schatting een verlies van een miljard EUR voor de EU-begroting vertegenwoordigt; vraagt OLAF met aandrang verder een leidende rol te spelen bij de internationale onderhandelingen over een protocol om de illegale handel in tabaksproducten een halt toe te roepen krachtens artikel 15 van het kaderverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie voor de bestrijding van tabaksgebruik, dat de illegale handel in de EU zou helpen bestrijden; is van mening dat de 500 miljoen EUR die de twee betrokken ondernemingen, British American Tobacco en Imperial Tobacco, zullen betalen, door de Commissie en de betrokken lidstaten ook moeten worden gebruikt om de fraudebestrijdingsmaatregelen te versterken;

21.

is ingenomen met de conclusie van de Commissie dat de globale rapporteringsdiscipline op dit beleidsgebied verbeterd is en dat de naleving nu 95 % bedraagt; verzoekt de lidstaten die nog steeds niet tijdig verslag uitbrengen (Oostenrijk, Finland, Nederland, Slowakije en het Verenigd Koninkrijk) onmiddellijk aan deze situatie te verhelpen;

22.

verzoekt de Commissie nauwgezet toe te zien op de situatie in Spanje en Italië, die respectievelijk het grootste aantal gevallen van onregelmatigheden en de grootste bedragen hebben gemeld, en aan het Europees Parlement verslag uit te brengen over de specifieke maatregelen die zijn getroffen om de problemen in deze twee lidstaten aan te pakken;

23.

vraagt de Commissie na te gaan of de discrepantie tussen hogere uitgaven en een minimumpercentage aan gemelde onregelmatigheden, en de grote verschillen in het gemelde percentage onregelmatigheden (Estland: 88,25 %, Cyprus, Hongarije, Letland, Malta, Slovenië en Slowakije: 0,00 %) samenhangen met de doeltreffendheid van de controlesystemen, teneinde een evaluatie van die systemen te verrichten;

24.

is ten zeerste bezorgd over de bevindingen van de Rekenkamer dat de betalingen voor 2009 op dit beleidsgebied onderhevig waren aan materiële fouten en dat de toezichts- en controlesystemen over het algemeen in het beste geval slechts gedeeltelijk de regelmatigheid van de betalingen konden waarborgen; betreurt de bevinding van de Rekenkamer dat, hoewel het geïntegreerde beheers- en controlesysteem (GBCS-systeem) in beginsel goed is opgezet, de doeltreffendheid van het GBCS-systeem evenwel lijdt onder onnauwkeurige gegevens in de databanken, onvolledige kruiscontroles of een onjuiste dan wel onvolledige follow-up van anomalieën; verzoekt de Commissie nauwgezet toe te zien op de doeltreffendheid van de toezichts- en controlesystemen in de lidstaten om ervoor te zorgen dat de informatie over het aantal onregelmatigheden per lidstaat een waar en correct beeld van de feitelijke situatie geeft; verzoekt de Commissie de zwakke punten op het gebied van doeltreffendheid van het GBCS-systeem aan te pakken;

25.

merkt op dat er slechts definitieve cijfers kunnen worden vastgesteld voor de begrotingsjaren die als afgesloten kunnen worden beschouwd, en dat in dit licht gezien tot nog toe 2004 het recentste begrotingsjaar is dat als afgesloten kan worden beschouwd;

26.

betreurt de rampzalige situatie betreffende het globale terugvorderingspercentage op dit beleidsgebied, dat in 2009 slechts 42 % bedroeg van de 1 266 miljard EUR die aan het eind van het begrotingsjaar 2006 nog open stond; is ten zeerste bezorgd over de opmerking van de Rekenkamer dat de 121 miljoen EUR die in de jaren 2007 t/m 2009 van begunstigden werd teruggevorderd, minder dan 10 % van de totale terugvorderingen vertegenwoordigt; acht deze situatie onaanvaardbaar en verzoekt de lidstaten met klem er iets aan te doen; verzoekt de Commissie met klem alle nodige stappen te ondernemen om een doeltreffend terugvorderingssysteem in te voeren en het Europees Parlement in het verslag van volgend jaar over de bescherming van de financiële belangen van de EU in te lichten over de gemaakte vorderingen;

27.

betreurt het feit dat de gegevens in het verslag 2009 over de bescherming van de financiële belangen geen betrouwbaar beeld geven van het aantal onregelmatigheden en fraudegevallen op dit beleidsgebied, aangezien een hoog peil van onregelmatigheden en/of fraude gewoon kan wijzen op efficiënte rapportering en/of efficiënte fraudebestrijdingssystemen;

28.

is ten zeerste bezorgd over het feit dat de betalingen voor het jaar 2009 volgens de Rekenkamer veel materiële fouten vertonen (meer dan 5 %);

29.

wijst erop dat een belangrijke bron van fouten bij de cohesie-uitgaven een ernstige tekortkoming is in de toepassing van de openbare-aanbestedingsregels; verzoekt de Commissie bijgevolg onverwijld nieuwe regelgeving voor te stellen om deze regels te vereenvoudigen en te moderniseren;

30.

is ten zeerste bezorgd over de vaststelling van de Rekenkamer dat minstens 30 % van de fouten die de Rekenkamer in het monster 2009 heeft aangetroffen, vóór de validering van de uitgaven aan de Commissie door de lidstaten zelf kon worden gedetecteerd en gecorrigeerd op basis van de informatie waarover zij beschikken; verzoekt de lidstaten hun inspanningen op te drijven om hun detectie- en correctiemechanismen te verbeteren;

31.

verzoekt de Commissie het Europees Parlement informatie te verschaffen over de getroffen maatregelen ten aanzien van de onregelmatigheden op dit beleidsgebied die de lidstaten hebben gemeld en die de Commissie heeft gedetecteerd;

32.

is niet tevreden met een terugvorderingspercentage van iets meer dan 50 % voor de programmeringsperiode 2000-2006; verzoekt de lidstaten met klem meer inspanningen aan de dag te leggen om ten onrechte betaalde bedragen terug te vorderen en verzoekt de Commissie actie te ondernemen om een hoger terugvorderingspercentage te waarborgen, aangezien de Commissie de begroting overeenkomstig artikel 317 van het VWEU onder haar eigen verantwoordelijkheid uitvoert;

33.

is ten zeerste bezorgd over het vermoedelijk hoge percentage fraude in Bulgarije voor het Speciaal toetredingsprogramma op het gebied van landbouw en plattelandsontwikkeling (Sapard) in 2009, dat voor de gehele programmeringsperiode 20 % bedraagt en het hoogste percentage is dat in alle onderzochte fondsen (cohesie en landbouw) is opgemerkt; merkt op dat meer vermeende fraudegevallen aan het licht zijn gekomen door externe controles/interventies dan door interne/nationale controles; merkt op dat de Commissie zich naar behoren van haar verplichtingen heeft gekweten door de betalingen van Sapard in 2008 te staken en deze staking op 14 september 2009 na grondige controles op te heffen; verzoekt de Commissie verder toezicht uit te oefenen op de Bulgaarse autoriteiten om deze situatie verder te verbeteren;

34.

wijst erop dat de Tsjechische Republiek, Estland, Letland en Slovenië voor Sapard een fraudepeil van nul procent hebben gemeld, en heeft twijfels bij de betrouwbaarheid van de overgelegde informatie of bij het fraudedetectievermogen van deze landen; onderstreept dat soortgelijke nulpercentages of zeer lage fraudepercentages kunnen wijzen op tekortkomingen in de controlesystemen en omgekeerd; vraagt de Commissie gegevens over de doeltreffendheid van de controlemechanismen te verstrekken en samen met OLAF striktere controles op de besteding van EU-middelen te verrichten;

35.

acht het bijzonder lage terugvorderingspercentage voor vermeende fraude in de pretoetredingsfondsen, namelijk 4,6 % voor de gehele programmeringsperiode, onaanvaardbaar en verzoekt de Commissie een doeltreffend systeem in te voeren om deze situatie aan te pakken;

36.

verzoekt de Commissie, de betrokken EU-agentschappen en de lidstaten maatregelen te nemen en middelen uit te trekken om ervoor te zorgen dat EU-steun niet onderhevig is aan corruptie, afschrikkende sancties te treffen wanneer corruptie en fraude worden vastgesteld, en criminele eigendommen die afkomstig zijn van fraude, belastingontduiking en witwaspraktijken vaker in beslag te laten nemen;

37.

verzoekt de Commissie en de lidstaten uniforme systemen voor overheidsopdrachten te ontwerpen, uit te voeren en periodiek te evalueren ter voorkoming van fraude en corruptie, om duidelijke voorwaarden voor deelneming aan overheidsopdrachten en criteria op grond waarvan besluiten daarover worden genomen vast te stellen en uit te voeren en ook om systemen om besluiten over overheidsopdrachten op nationaal niveau te kunnen herzien aan te nemen en uit te voeren ten einde te zorgen voor transparantie en verantwoordingsplicht bij de overheidsfinanciën, en om systemen voor risicobeheer en interne controle vast te stellen en uit te voeren;

38.

is ingenomen met het groenboek van de Commissie betreffende de modernisering van het EU-beleid inzake overheidsopdrachten – Naar een meer efficiënte Europese aanbestedingsmarkt; verzoekt de Commissie en de Raad de goedkeuring van de hervorming van de EU-basisregels voor het plaatsen van opdrachten (Richtlijnen 2004/17/EG en 2004/18/EG) uiterlijk eind 2012 af te ronden;

39.

verzoekt OLAF, in aansluiting op het verzoek van het Parlement in zijn verslag van vorig jaar over de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen, in zijn komende verslag een gedetailleerde analyse op te nemen van de strategieën en maatregelen die elke lidstaat heeft genomen om fraude te bestrijden en onregelmatigheden bij de uitgaven van de Europese fondsen, onder meer als gevolg van corruptie, te voorkomen en te signaleren; is van mening dat bijzondere aandacht moet worden besteed aan de tenuitvoerlegging van de landbouw- en de structuurfondsen; is van mening dat in het verslag met 27 landenprofielen moet worden onderzocht welke aanpak de nationale gerechtelijke en onderzoekinstanties hebben gevolgd, hoeveel controles zijn verricht en wat de kwaliteit ervan was, en hoeveel gevallen niet zijn gevolgd door een tenlastelegging door de nationale autoriteiten na een verslag van OLAF en waarom dat niet gebeurde;

40.

vraagt de Raad, in aansluiting op het verzoek van het Parlement in zijn verslag van vorig jaar over de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschappen, de sluiting van de samenwerkingsovereenkomsten met Zwitserland zo spoedig mogelijk af te ronden en vraagt de Raad de Commissie te machtigen met Andorra, Monaco en San Marino te onderhandelen over fraudebestrijdingovereenkomsten;

41.

vraagt de Commissie maatregelen te nemen om te zorgen voor centrale, transparante informatie over de ontvangers van EU-steun; vraagt de Commissie maatregelen te treffen om de wettelijke regelingen transparanter te maken en een systeem te ontwerpen om alle ontvangers van EU-steun op één website bekend te maken, ongeacht wie de middelen beheert en op basis van standaardinformatie die alle lidstaten in ten minste één EU-werktaal moeten verstrekken; dringt er bij de lidstaten op aan samen te werken met de Commissie en haar complete en betrouwbare informatie te verstrekken over de ontvangers van EU-steun die door de lidstaten wordt beheerd; verzoekt de Commissie prioritair het systeem van „gedeeld beheer” te evalueren en hierover verslag uit te brengen aan het Parlement;

42.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, het Hof van Justitie van de Europese Unie, de Europese Rekenkamer, het Comité van toezicht van OLAF en OLAF zelf.

2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/46

—

gelet op artikel 10, lid 4 van het Verdrag betreffende de Europese Unie en artikel 224 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien artikel 12, lid 2, van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie,

—

gelet op Verordening (EG) nr. 2004/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 4 november 2003 betreffende het statuut en de financiering van politieke partijen op Europees niveau (1) (Europese politieke partijen en de daarmee verbonden Europese politieke stichtingen, zoals bedoel in artikel 2, lid 3 en 4 daarvan) (de Financieringsverordening), met name artikel 12 daarvan,

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 23 maart 2006 over Europese politieke partijen (2),

—

gezien het verslag van de secretaris-generaal aan het Bureau van 18 oktober 2010 inzake de financiering van politieke partijen op Europees niveau, ingediend overeenkomstig artikel 15 van het besluit van het Bureau van 29 maart 2004 (3) houdende uitvoeringsbepalingen voor de Financieringsverordening,

—

gezien de nota van het Bureau van 10 januari 2011 als de herziene versie van de op 13 december 2010 genomen besluiten van het Bureau,

—

gelet op artikel 210, lid 6 en artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie constitutionele zaken (A7-0062/2011),

A.

overwegende dat in artikel 10, lid 4 van het Verdrag betreffende de Europese Unie wordt bepaald dat „politieke partijen op Europees niveau [bijdragen] tot de vorming van een Europees politiek bewustzijn en tot de uiting van de wil van de burgers van de Unie”, en dat het Parlement en de Raad volgens artikel 224 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie het statuut en in het bijzonder de regels inzake de financiering van politieke partijen en hun politieke stichtingen vaststellen,

B.

overwegende dat in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie duidelijk is bepaald dat partijen op het niveau van de Unie bijdragen tot de uiting van de wil van de burgers van de Unie,

C.

overwegende dat de werking van de Europese Unie op het beginsel van de „representatieve democratie” gegrond is, zoals vastgelegd in artikel 10, lid 1, van het Verdrag betreffende de Europese Unie,

D.

overwegende dat de basis voor Europese politieke partijen gelegd is in de Verdragen van Maastricht en Nice, die de mogelijkheid van financiering invoerden, waardoor de partijen functionele autonomie kregen ten opzichte van de fracties,

E.

overwegende dat de Commissie in 2007, na een oproep van het Europees Parlement (4), een voorstel heeft ingediend voor de financiering van politieke stichtingen op Europees niveau (Europese politieke stichtingen), dat in december 2007 is aangenomen met het oog op de ondersteuning van Europese politieke partijen in het debat over openbare beleidskwesties en over de Europese integratie,

F.

overwegende dat met de wijzigingsverordening van 2007 (5) wordt getracht het integratieproces voor de Europese politieke partijen te vergemakkelijken door de politieke partijen in de Unie in staat te stellen zichzelf doelmatiger te structureren en te organiseren,

G.

overwegende dat de wijzigingsverordening van 2007 de rol van de Europese politieke partijen bij de verkiezingen voor het Europees Parlement aanzienlijk heeft vergroot door te bepalen dat hun uitgaven eveneens de financiering van verkiezingscampagnes mogen omvatten; overwegende dat deze optie echter wordt beperkt door de voorwaarde dat de betreffende kredieten niet rechtstreeks of onrechtstreeks mogen worden gebruikt om nationale partijen of kandidaten te financieren,

H.

overwegende dat alle Europese politieke partijen die financiering ontvangen een gedragscode hebben ondertekend, die door het Bureau als bindend voor alle partijen wordt beschouwd, en waarin regels worden vastgesteld die tijdens verkiezingscampagnes moeten worden nageleefd,

I.

overwegende dat de grotere rol van de Europese politieke partijen noodzakelijkerwijs verbonden is met hun betrokkenheid bij verkiezingen voor het Europees Parlement,

J.

overwegende dat in de wijzigingsverordening van 2007 wordt aangedrongen op een formelere erkenning van de Europese politieke partijen,

K.

overwegende dat de wijzigingsverordening van 2007 gericht is op de oprichting van volledig georganiseerde en doeltreffende politieke partijen op Europees niveau en op het niveau van de lidstaten door middel van een evenwichtig proces van institutionalisering,

L.

overwegende dat de wijzigingsverordening van 2007 gericht is op de totstandbrenging van organisatorische convergentie van de politieke partijen en hun stichtingen op Europees niveau, waarbij tegelijkertijd de uiteenlopende taken van politieke partijen c.q. politieke stichtingen erkend worden,

M.

overwegende dat deze organisatorische convergentie uitsluitend bereikt kan worden door een gemeenschappelijke politieke, juridische en fiscale status voor de Europese politieke partijen vast te stellen, zonder dat dit enige standaardisering van de organisatie van de Europese politieke partijen en hun stichtingen mag inhouden, waarvoor uitsluitend de Europese politieke partijen en hun stichtingen zelf bevoegd zijn,

N.

overwegende dat de vaststelling van een statuut voor Europese politieke partijen en hun politieke stichtingen dat gebaseerd is op het recht van de Europese Unie, een duidelijke en belangrijke stap voorwaarts is bij de versterking van de democratie in de Unie,

O.

overwegende dat de organisatorische en functionele convergentie en verbeteringen van het financieringsproces uitsluitend kunnen worden verwezenlijkt door voor alle Europese politieke partijen en hun politieke stichtingen een eenvormig en gemeenschappelijk Europees statuut vast te stellen, dat gebaseerd is op het recht van de Europese Unie,

P.

overwegende dat de verordening inzake politieke partijen op Europees niveau geen onderscheid maakt tussen de erkenning en de financiering van politieke partijen,

Q.

overwegende dat in de nota van het Bureau van 10 januari 2011 wordt aanbevolen de criteria voor de financiering van Europese politieke partijen aan te scherpen; overwegende dat dit neerkomt op een inperking van de concurrentie tussen partijen op Europees niveau zolang de criteria voor de juridische erkenning en de financiering van de politieke partijen identiek zijn,

R.

overwegende dat de wijzigingsverordening van 2007 in een duidelijke juridische en financiële grondslag voorziet voor de oprichting van geïntegreerde politieke partijen op het niveau van de Europese Unie, met het doel het Europese bewustzijn te bevorderen en de wil van de burgers van de Europese Unie doeltreffend te uiten,

S.

overwegende dat de financiering van de Europese politieke partijen valt onder de bepalingen van titel VI „Subsidies” van het Financieel Reglement (6) en de uitvoeringsvoorschriften ervan (7),

T.

overwegende dat het Bureau, als het verantwoordelijke orgaan voor de tenuitvoerlegging van de Financieringsverordening binnen het Parlement, in 2006 besloot een aantal belangrijke verbeteringen in de uitvoeringsbepalingen aan te brengen, zoals de verhoging van de voorfinanciering van 50 % naar 80 % om de procedure te vereenvoudigen en de solvabiliteit van de begunstigden te verbeteren, en de versoepeling van de regels omtrent de kredietoverschrijvingen tussen de hoofdstukken in de begrotingen van de begunstigden, zodat zij hun begrotingen aan de veranderende politieke omstandigheden kunnen aanpassen,

U.

overwegende dat de ervaring met de financiering van Europese politieke partijen en de daarmee verbonden Europese politieke stichtingen heeft geleerd dat zij behoefte hebben aan meer flexibiliteit en vergelijkbare voorwaarden wat betreft de overdracht van kredieten naar het volgende begrotingsjaar en het opbouwen van financiële reserves uit eigen middelen boven het voorgeschreven minimum van uit eigen middelen te financieren uitgaven,

V.

overwegende dat de Europese politieke partijen gemiddeld bijna de helft van hun begroting aan gecentraliseerde administratie (personeel, huur enz.) besteden, nog een kwart aan vergaderingen van (statutaire en niet-statutaire) organen van de partij, en de rest aan verkiezingscampagnes en steun voor gelieerde organisaties,

W.

overwegende dat de Europese politieke stichtingen een ander bestedingpatroon hebben, waarbij gemiddeld 40 % van hun begrotingen aan gecentraliseerde administratie en vergaderingen wordt besteed en eenzelfde percentage aan externe diensten zoals studies, onderzoek, publicaties en seminars,

X.

overwegende dat de contributies van de partijen die lid zijn, de belangrijkste bron van eigen middelen voor de Europese politieke partijen vormen en dat minder dan 5 % van de totale inkomsten bestaat uit contributies en donaties van individuele leden,

Y.

overwegende dat het aandeel in hun totale inkomsten afkomstig van financiering uit de begroting van de Unie bij de Europese politieke partijen groter is dan bij de Europese politieke stichtingen,

Z.

overwegende dat donaties nog geen substantieel onderdeel van de financiering uitmaken, daar slechts drie partijen en twee stichtingen in 2009 op regelmatige basis donaties ontvingen,

AA.

overwegende dat er een potentieel conflict bestaat tussen enerzijds de doelstelling de financiering te vereenvoudigen en te bespoedigen, en daarmee doeltreffender te maken, en anderzijds de doelstelling het financiële risico voor de begroting van de Unie tot een minimum te beperken,

AB.

overwegende dat het Parlement in de periode waarop dit verslag betrekking heeft, namelijk 2008 tot 2011, aan geen enkele gefinancierde partij of stichting sancties heeft moeten opleggen,

AC.

overwegende dat de Europese politieke partijen en stichtingen in overeenstemming met het recht van de lidstaat waarin zij hun zetel hebben, rechtspersoonlijkheid moeten verwerven teneinde voor financiering in aanmerking te komen, en overwegende dat zij geen gemeenschappelijke juridische status bezitten,

AD.

overwegende dat de subsidies voor Europese politieke partijen en stichtingen subsidies zijn in de zin van Titel VI van het Financieel Reglement en de uitvoeringsvoorschriften ervan, maar dat zij door hun specifieke aard niet vergelijkbaar zijn met subsidies die door de Commissie worden toegekend en beheerd; overwegende dat dit tot uiting komt in een aanzienlijk aantal bepalingen van het Financieel Reglement waarin uitzonderingen worden uiteengezet; overwegende dat deze oplossing te wensen overlaat,

1.

merkt op dat politieke partijen, en de hiermee verbonden politieke stichtingen, essentiële instrumenten van een parlementaire democratie zijn: ze vragen rekenschap aan parlementsleden, helpen vorm te geven aan de politieke wil van de burgers, stellen politieke programma's op, trainen en selecteren kandidaten, onderhouden de dialoog met de burgers en stellen burgers in staat hun mening te uiten;

2.

onderstreept dat het Verdrag van Lissabon voorziet in deze rol van de politieke partijen en hun stichtingen met het oog op het creëren van een Europese polis, een politieke ruimte op EU-niveau, en een Europese democratie, waarvan het Europees burgerinitiatief een essentieel onderdeel is;

3.

stelt vast dat de Europese politieke partijen in hun huidige vorm niet in staat zijn deze rol volledig te vervullen, omdat ze slechts overkoepelende organisaties van nationale partijen zijn en niet rechtstreeks in contact staan met het electoraat in de lidstaten;

4.

constateert echter met tevredenheid dat de Europese politieke partijen en politieke stichtingen desondanks onmisbare actoren in het politieke leven van de Europese Unie zijn geworden, met name als het gaat om het vorm geven aan en uiten van de respectieve standpunten van de diverse „politieke families”;

5.

onderstreept dat alle Europese politieke partijen aan de hoogste normen inzake interne partijdemocratie moeten voldoen (ten aanzien van de democratische verkiezing van partijorganen en democratische besluitvormingsprocessen, met inbegrip van de selectie van kandidaten);

6.

is van oordeel dat, zodra een partij heeft voldaan aan de voorwaarden om als politieke partij op EU-niveau te worden beschouwd, deze partij alleen financiering kan verkrijgen wanneer zij door tenminste één van haar leden in het Europees Parlement is vertegenwoordigd;

7.

wijst erop dat politieke partijen rechten, plichten en verantwoordelijkheden hebben en derhalve convergerende algemene organisatorische patronen moeten volgen; meent dat deze organisatorische convergentie uitsluitend bereikt kan worden door een gemeenschappelijke juridische en fiscale status voor de Europese politieke partijen en hun politieke stichtingen op basis van het EU-recht vast te stellen;

8.

is ervan overtuigd dat een authentieke juridische status voor de Europese politieke partijen en een eigen rechtspersoonlijkheid, rechtstreeks gebaseerd op het recht van de Europese Unie, de Europese politieke partijen en hun politieke stichtingen in staat zullen stellen op te treden als vertegenwoordigers van het Europees openbaar belang;

9.

is van mening de Europese politieke partijen in aangelegenheden in verband met de gemeenschappelijke Europese uitdagingen en de Europese Unie en haar ontwikkeling op drie verschillende niveaus met elkaar in wisselwerking moeten staan en met elkaar moeten concurreren: op regionaal, nationaal en Europees niveau; is van mening dat voor de Europese politieke partijen efficiëntie en productiviteit uiterst belangrijk zijn, zowel op EU-niveau als op het niveau van de lidstaat en daarbuiten;

10.

onderstreept de belangrijke uitdagingen op het vlak van de organisatiecapaciteit waarmee de Europese politieke partijen zullen worden geconfronteerd in het licht van de hervormingen die waarschijnlijk in het Europese kiesstelsel zullen worden doorgevoerd (het creëren van een extra kiesdistrict, de invoering van transnationale lijsten);

11.

merkt op dat het bovenstaande in beginsel in overeenstemming is met het idee om de Europese politieke partijen deel te laten nemen aan referendumcampagnes, als de betreffende referenda direct verband houden met kwesties op het gebied van de Europese Unie;

12.

besluit derhalve de Commissie te verzoeken een ontwerpstatuut voor de Europese politieke partijen voor te leggen overeenkomstig artikel 225 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie;

13.

merkt op dat wat er op kortere termijn nodig is, het verbeteren van het regelgevingsklimaat voor de Europese politieke partijen en stichtingen is, met als eerste stap de vaststelling van het Europees statuut;

14.

is van mening dat leden die zitting hebben in regionale parlementen of assemblees alleen in aanmerking moeten worden genomen in verband met het voldoen aan de financieringsvoorwaarden als het parlement of de assemblee in kwestie wetgevende bevoegdheden heeft;

15.

wijst erop dat de toekenning van financiering en de afsluiting van de rekeningen van de Europese politieke partijen en stichtingen bureaucratische en omslachtige procedures zijn; meent dat dit voor een groot deel voortvloeit uit het feit dat financieringsbetalingen als subsidies in de zin van het Financieel Reglement worden beschouwd, hetgeen gepast is voor de financiering van projecten of verenigingen, maar niet voor partijen;

16.

is derhalve van mening dat de Commissie moet voorstellen een nieuwe titel in het Financieel Reglement op te nemen die alleen bedoeld is voor en speciaal is toegesneden op de financiering van Europese partijen en stichtingen; meent dat het Financieel Reglement, als het gaat om de uitvoering ervan, naar de bepalingen in deze nieuwe titel zou moeten verwijzen;

17.

onderstreept dat de financiering uit eigen middelen van partijen en stichtingen een teken van vitaliteit is; is van mening dat deze vorm van financiering gestimuleerd zou moeten worden door de huidige grens voor donaties te verhogen van 12 000 naar 25 000 EUR per jaar/per donateur, waarbij echter wel de eis wordt gesteld dat de identiteit van de donateur bij ontvangst van de donatie openbaar wordt gemaakt, overeenkomstig de geldende wetgeving en in het belang van de transparantie;

18.

is van oordeel dat de eis een „jaarlijks werkprogramma” in te dienen als voorwaarde voor financiering, niet passend is voor politieke partijen; wijst er bovendien op dat in geen enkele lidstaat van de EU een dergelijke eis wordt gesteld;

19.

onderstreept dat de timing van de financiering van cruciaal belang is voor het bereiken van de doelstelling ervan; dringt erop aan dat, als uitzondering op de uitvoeringsvoorschriften voor het Financieel Reglement, de financiering die aan het begin van het begrotingsjaar beschikbaar wordt gesteld, op 100 % in plaats van op 80 % wordt vastgesteld; vindt dat, gezien de positieve ervaring in het verleden, het risico voor het Parlement te verwaarlozen is;

20.

wijst erop dat het Financieel Reglement bepaalt dat subsidies „niet [mogen] dienen tot volledige financiering van de huishoudelijke uitgaven van de begunstigde organisatie”; stelt vast dat het vooral voor stichtingen moeilijk is om aan deze regel te voldoen en dat dit leidt tot ontwijkende boekhoudingtechnieken (bijvoorbeeld „bijdragen in natura”); wijst erop dat bijna geen enkele lidstaat een financieringsregeling heeft waarin gedeeltelijke financiering uit eigen middelen vereist is, aangezien dit kleinere of net opgerichte partijen kan benadelen;

21.

wijst erop dat de onafhankelijke middelen die de Europese politieke partijen moeten kunnen aantonen tot 10 % van hun totale begroting teruggebracht zouden kunnen worden, teneinde hun ontwikkeling verder te bevorderen; is tegelijkertijd van mening dat hun eigen middelen in de vorm van fysieke middelen niet meer dan 7,5 % van hun totale begroting mogen bedragen;

22.

merkt op dat in het geval van Europese politieke stichtingen de herziening van het rechtsinstrument aangegrepen moet worden om de eis te schrappen dat stichtingen moeten kunnen aantonen over eigen middelen te beschikken;

23.

stelt dat in het kader van deze herziening de beperking die voor de Europese politieke stichtingen geldt, namelijk dat zij hun middelen binnen de Europese Unie moeten besteden, moet vervallen; is van mening dat de stichtingen aldus in staat worden gesteld zowel binnen als buiten de EU een rol te vervullen;

24.

onderstreept echter dat er als tegenwicht voor het versoepelen van de financieringsregeling sancties in de Financieringsverordening moeten worden opgenomen waar deze thans ontbreken; dergelijke sancties kunnen de vorm aannemen van financiële boetes bij overtreding van de regels met betrekking tot bijvoorbeeld de transparantie van donaties; onderstreept dat voor zowel de Europese politieke partijen als de hiermee verbonden Europese politieke stichtingen dezelfde voorwaarden moeten gelden ten aanzien van het opbouwen van financiële reserves uit eigen middelen boven de grens en de overdracht van middelen;

25.

wijst erop dat de Europese politieke partijen sinds 2008 het recht hebben bedragen die zij als subsidies hebben ontvangen, te gebruiken voor de „financiering van campagnes die… worden gevoerd naar aanleiding van de verkiezingen voor het Europees Parlement…” (artikel 8, derde alinea, van de Financieringsverordening); meent echter dat, willen de Europese politieke partijen een politieke rol spelen op EU-niveau, zij het recht moeten hebben aan dergelijke campagnes deel te nemen, zolang het onderwerp van het referendum direct verband houdt met kwesties betreffende de Europese Unie;

26.

verzoekt de Europese politieke partijen een proces op gang te brengen om na te denken over de voorwaarden voor een rechtstreeks individueel lidmaatschap en een passende regeling voor de rechtstreekse of onrechtstreekse participatie van individuen in de interne activiteiten en de besluitvormingsprocessen van de partijen;

27.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/51

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Naar een Single Market Act. Voor een sociale markteconomie met een groot concurrentievermogen: 50 voorstellen om beter samen te werken, te ondernemen en zaken te doen” (COM(2010)0608),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Europa 2020 – Een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei” (COM(2010)2020),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Een interne markt voor de 21e eeuw” (COM(2007)0724) en het begeleidend werkdocument van de diensten van de Commissie getiteld „De interne markt: overzicht van verwezenlijkingen” (SEC(2007)1521),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 4 september 2007 over de evaluatie van de interne markt (1) en het werkdocument van de diensten van de Commissie getiteld „De evaluatie van de interne markt: een jaar later” (SEC(2008)3064),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Slimme regelgeving in de Europese Unie” (COM(2010)0543),

—

gezien het 27e jaarverslag van de Commissie betreffende de controle op de toepassing van het EU-recht en het begeleidend werkdocument van de diensten van de Commissie getiteld „Situatie in de verschillende sectoren” (SEC(2010)1143),

—

gezien de aanbeveling van de Commissie van 29 juni 2009 over maatregelen ter verbetering van de werking van de interne markt (2),

—

gezien de conclusies van de Raad van 10 december 2010 over de Single Market Act,

—

gezien het verslag van professor Mario Monti aan de Commissie over het opnieuw tot leven brengen van de interne markt,

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 20 mei 2010 over het verwezenlijken van een interne markt voor consumenten en burgers (3),

—

gezien het scorebord van de interne markt nr. 21 (2010) en onder verwijzing naar zijn resoluties van 9 maart 2010 (4) en 23 september 2008 (5) over het scorebord van de interne markt,

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Een Europa van resultaten - Toepassing van het Gemeenschapsrecht” (COM(2007)0502),

—

gelet op de artikelen 258 tot en met 260 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gelet op de artikelen 7, 10 en 15 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie interne markt en consumentenbescherming en de adviezen van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken en de Commissie juridische zaken (A7-0083/2011),

A.

overwegende dat voor het weer op gang brengen van de interne markt de actieve steun nodig is van alle burgers, Europese instellingen, lidstaten en belanghebbenden,

B.

overwegende dat het, teneinde de actieve steun te krijgen van alle belanghebbenden, cruciaal is dat er zowel tijdens het overleg en de dialoog met de Commissie als binnen de deskundigengroepen wordt gezorgd voor effectieve vertegenwoordiging van het maatschappelijk middenveld en kmo's,

C.

overwegende dat goede verspreiding, goede verwoording en goed beheer van de diverse raadplegingen van EU-instellingen en verslagen (EU 2010, het verslag over het EU-burgerschap 2010, het geïntegreerd industriebeleid, de digitale agenda voor Europa, het verslag-Monti, de resolutie van het Parlement over de verwezenlijking van een interne markt voor consumenten en burgers, het verslag-Gonzales, het verslag van de Commissie interne markt en consumentenbescherming, enz.) van bijzonder belang zijn voor de succesvolle herintroductie van de interne markt,

D.

overwegende dat er nog steeds een aanzienlijke kloof bestaat tussen de regels die voor de interne markt gelden, en de voordelen die zij in de praktijk voor burgers en bedrijven opleveren,

E.

overwegende dat de gemiddelde omzettingsachterstand in de EU 1,7 % bedraagt, uitgaande van de gevallen waarin bij de omzetting van een richtlijn de uiterste termijn wordt overschreden en door de Commissie een inbreukprocedure wegens niet-naleving is ingeleid,

1.

neemt met belangstelling kennis van de mededeling van de Commissie getiteld „Naar een Single Market Act”, met name het derde hoofdstuk ervan, en van de algemene aanpak die zij daarin voorstelt om binnen de interne markt het evenwicht tussen ondernemingen en burgers te herstellen en de democratie en transparantie van het besluitvormingsproces te verbeteren; onderstreept dat deze aanpak het evenwicht tussen de voorstellen in de drie delen van de mededeling het best probeert te garanderen;

2.

is van mening dat de drie hoofdstukken van de mededeling van even groot belang zijn en onderling samenhangen en een coherente benadering vereisen waarin de verschillende aandachtsgebieden niet geïsoleerd van elkaar worden behandeld;

3.

dringt er bij de Commissie en de Raad op aan nog sterker te kiezen voor een holistische benadering bij het weer op gang brengen van de interne markt en de internemarktprioriteiten te integreren in alle beleidsterreinen die essentieel zijn voor de totstandbrenging van de interne markt ten behoeve van de Europese burgers, consumenten en bedrijven;

4.

is van mening dat de verbetering van de Europese economische governance, de uitvoering van de EU 2020-strategie en het weer op gang brengen van de interne markt even belangrijk zijn om de Europese economie nieuw leven in te blazen, en dat dit alles in onderlinge samenhang moet worden beschouwd;

5.

is van mening dat een competitieve interne markt zonder grenzen moet worden voltooid die in het dagelijkse leven concrete voordelen oplevert voor werknemers, studenten, gepensioneerden en burgers in het algemeen, alsook voor bedrijven, met name kmo's;

6.

verzoekt de Commissie het tijdsschema voor de verwezenlijking van de Single Market Act bekend te maken en regelmatig te publiceren over de concrete vorderingen, om de Europese burgers bewust te maken van de uitvoering van dit project en er de voordelen van te laten inzien;

7.

is ervan overtuigd dat een van de grootste uitdagingen bij het weer op gang brengen van de interne markt is dat er moet worden gezorgd voor politiek leiderschap, engagement en coördinatie; is van mening dat brede sturing door het hoogste politieke niveau cruciaal is om de interne markt een nieuwe impuls te geven;

8.

stelt voor aan de voorzitter van de Commissie een mandaat te verlenen om in nauwe samenwerking met de voorzitter van de Europese Raad en de bevoegde autoriteiten in de lidstaten zorg te dragen voor de coördinatie van en het toezicht op de maatregelen om de interne markt weer op gang te brengen; dringt er bij de voorzitters van de Commissie en de Europese Raad op aan de respectieve acties die de economische groei, het concurrentievermogen, de socialemarkteconomie en de duurzaamheid van de Unie moeten verbeteren, goed te coördineren;

9.

wijst op de grotere rol die het EP en de nationale parlementen door het Verdrag van Lissabon hebben gekregen; dringt erop aan dat de rol van het Parlement in het wetgevingsproces betreffende de interne markt wordt versterkt; moedigt de nationale parlementen aan om zich gedurende de hele wetgevingscyclus bezig te houden met internemarktvoorschriften en deel te nemen aan gezamenlijke activiteiten met het Europees Parlement, wat moet leiden tot een betere synergie tussen de twee parlementaire niveaus;

10.

is verheugd over de benadering van de Commissie, die dialoog en partnerschap centraal stelt in de hernieuwde interne markt, en dringt bij alle belanghebbenden aan op grotere inspanningen om deze benadering in de praktijk te brengen, zodat de interne markt een volwaardige rol kan vervullen bij het bevorderen van groei en een markteconomie met veel concurrentiekracht;

11.

verzoekt de Commissie samen met het Voorzitterschap jaarlijks een internemarktforum te organiseren waaraan belanghebbenden van de EU-instellingen, de lidstaten, het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven deelnemen, teneinde de vorderingen inzake het weer op gang brengen van de interne markt te beoordelen, goede praktijken uit te wisselen en de voornaamste bekommernissen van de Europese burgers aan te pakken; moedigt de Commissie aan te blijven werken aan de opstelling van een top-20 van aan de vrije markt gerelateerde bronnen van ontevredenheid en frustratie waarmee de burgers te maken hebben; stelt voor dat de Commissie het internemarktforum zou gebruiken om deze problemen en de respectieve oplossingen toe te lichten;

12.

dringt er bij de regeringen van de lidstaten op aan de doorstart van de interne markt tot hun eigen verantwoordelijkheid te maken; is verheugd over initiatieven van de lidstaten om hun omgang met internemarktrichtlijnen te optimaliseren door het verbeteren van de coördinatie, het opzetten van aanmoedigingsstelsels en het vergroten van het politieke belang dat aan de omzetting wordt toegekend; acht het cruciaal dat in het debat over de prioriteiten voor nieuwe wetgeving meer aandacht wordt besteed aan tijdige en juiste omzetting, correcte toepassing en betere naleving van de wetgeving inzake de interne markt, en dat er ten behoeve hiervan prikkels worden gegeven;

13.

merkt op dat de internemarktvoorschriften vaak door lokale en regionale instanties worden uitgevoerd; onderstreept de noodzaak van een grotere betrokkenheid van de regionale en lokale overheden bij de totstandbrenging van de interne markt, overeenkomstig de beginselen van subsidiariteit en partnerschap, en wel in alle stadia van het besluitvormingsproces; stelt voor, teneinde deze gedecentraliseerde aanpak te benadrukken, in elke lidstaat een „Territoriaal pact van lokale en regionale overheden met betrekking tot de Europa 2020-strategie” in het leven te roepen, om zo een sterker gevoel van verantwoordelijkheid voor de tenuitvoerlegging van de EU 2020-strategie te bewerkstelligen;

14.

is van oordeel dat „goed bestuur” van de interne markt de rol moet respecteren van de twee adviesorganen op Europees niveau – het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's – alsook die van de sociale partners;

15.

onderstreept dat de dialoog met de sociale partners en het maatschappelijk middenveld essentieel is om het vertrouwen in de interne markt te herstellen; verwacht dat de Commissie met nieuwe en gedurfde ideeën komt over hoe deze dialoog daadwerkelijk kan worden verbeterd; dringt erop aan dat de sociale partners worden betrokken bij en geraadpleegd over alle relevante regelgeving betreffende de interne markt die een invloed heeft op de arbeidsmarkt;

16.

is verheugd over het voornemen van de Commissie om de open, transparante en regelmatige dialoog met het maatschappelijk middenveld te verbeteren;

17.

verzoekt de Commissie een groenboek op te stellen met richtsnoeren voor overleg van de EU-instellingen met representatieve verenigingen en het maatschappelijk middenveld, waarbij wordt gewaarborgd dat dit overleg breed en interactief is en waarde toevoegt aan de voorgestelde beleidsmaatregelen;

18.

verzoekt de Commissie de dialoog en de communicatie maximaal af te stemmen op de gewone burger, bijvoorbeeld door alle openbare raadplegingen van de Commissie te publiceren in alle officiële talen van de Europese Unie en door taal te gebruiken die de gewone burger kan begrijpen;

19.

verzoekt de Commissie met klem een informatieve en educatieve campagne te lanceren over de essentie van de interne markt en de doelstellingen die zijn overeengekomen om haar dynamiek te vergroten, waarbij sociale en regionale cohesie worden geïntegreerd; benadrukt dat deze voorlichtingscampagne een gunstig effect moet hebben op de bereidheid tot medewerking en aanpassing van elke burger, werknemer en consument om een competitieve, rechtvaardige en evenwichtige markt te bewerkstelligen;

20.

is van oordeel dat het gebruik van de nieuwe collaboratieve middelen en benaderingen van Web 2.0 een mogelijkheid biedt om te komen tot een openere, verantwoordelijkere, ontvankelijkere en efficiëntere governance van de interne markt;

21.

is van mening dat initiatieven van afzonderlijke staten geen kans van slagen hebben zonder gecoördineerde actie op EU-niveau en dat het daarom van fundamenteel belang is dat de Europese Unie met één krachtige stem spreekt en gezamenlijk optreedt; is van oordeel dat solidariteit, waarop het Europees model van de sociale economie is gebaseerd, en de coördinatie van nationale oplossingen van cruciaal belang zijn geweest om protectionistische kortetermijnmaatregelen van afzonderlijke lidstaten te voorkomen; spreekt de vrees uit dat het heroplaaien van economisch protectionisme op nationaal niveau naar alle waarschijnlijkheid tot een fragmentatie van de interne markt en verlies van concurrentievermogen zal leiden, en vindt daarom dat dit moet worden voorkomen; is bezorgd dat de huidige financiële en economische crisis door diverse lidstaten gebruikt zou kunnen worden om een terugkeer naar protectionistische maatregelen te rechtvaardigen, terwijl deze crisis juist vraagt om gemeenschappelijke vrijwaringsmechanismen;

22.

is van mening dat vooruitgang op het gebied van de interne markt niet gebaseerd mag zijn op het principe van de kleinste gemene deler; dringt er daarom bij de Commissie op aan het voortouw te nemen en met gedurfde voorstellen te komen; moedigt de lidstaten aan gebruik te maken van het instrument van nauwere samenwerking op gebieden waar overeenstemming tussen de 27 lidstaten niet haalbaar is; wijst erop dat het andere landen vrij staat zich in een later stadium aan te sluiten bij deze speerpuntinitiatieven;

23.

is van mening dat de efficiëntie en legitimiteit van de interne markt globaal gezien te lijden hebben van het feit dat de governance van de interne markt zo complex is;

24.

is van mening dat er meer aandacht moet uitgaan naar de kwaliteit en de duidelijkheid van de EU-wetgeving om de uitvoering van de internemarktvoorschriften door de lidstaten te vergemakkelijken;

25.

is van mening dat het zou bijdragen tot een duidelijker reguleringssituatie en een vermindering van de transactiekosten in verband met de omzetting als er waar mogelijk gebruik wordt gemaakt van verordeningen in plaats van richtlijnen; verzoekt de Commissie gerichter te werk te gaan bij de keuze van wetgevingsinstrumenten en deze te laten afhangen van de juridische en inhoudelijke kenmerken van de uit te voeren bepalingen, waarbij de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid worden geëerbiedigd;

26.

moedigt de Commissie en de Raad aan hun inspanningen op te drijven om de strategie inzake slimme regelgeving uit te voeren en zo de kwaliteit van de regelgeving te verbeteren, waarbij de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid volledig worden geëerbiedigd;

27.

verzoekt de Commissie met klem de wetgeving ex-ante en ex-post onafhankelijk te blijven beoordelen, met de deelname van de belanghebbenden, om de efficiëntie van de wetgeving te verbeteren;

28.

stelt voor dat de Commissie de kmo-toets systematiseert en verfijnt, waarbij zij oog heeft voor de diversiteit van de verschillende situaties van kmo's, om de gevolgen van wetsvoorstellen voor deze ondernemingen te beoordelen;

29.

is van mening dat concordantietabellen bijdragen aan een betere omzetting en de handhaving van de regels inzake de interne markt aanzienlijk vergemakkelijken; verzoekt de lidstaten met klem voor alle wetgeving inzake de interne markt concordantietabellen op te stellen en openbaar te maken; wijst erop dat het Parlement voortaan wellicht geen verslagen over compromisteksten waarover met de Raad overeenstemming is bereikt, op de agenda voor de plenaire vergadering zal zetten als deze geen bepalingen betreffende concordantietabellen bevatten;

30.

steunt de voorstellen in de Single Market Act die erop gericht zijn de administratieve samenwerking tussen de lidstaten verder te ontwikkelen, o.a. door het informatiesysteem voor de interne markt naar andere relevante wetgevingsterreinen uit te breiden, waarbij rekening wordt gehouden met de veiligheid en de bruikbaarheid van het systeem; verzoekt de Commissie de lidstaten te steunen door in te staan voor opleiding en begeleiding;

31.

is van mening dat lokale en regionale overheden kunnen worden betrokken bij de ontwikkeling en uitbreiding van het informatiesysteem voor de interne markt, nadat een grondige afweging is gemaakt van de voor- en nadelen die een dergelijke uitbreiding van het systeem teweeg kan brengen;

32.

onderstreept het belang van een betere communicatie en van uitbreiding van het informatiesysteem voor de interne markt, aangezien dit van cruciaal belang is om met name kmo's van duidelijke informatie over de interne markt te voorzien;

33.

is ingenomen met het voornemen van de Commissie om samen te werken met de lidstaten en zo informele instrumenten om problemen op te lossen, zoals SOLVIT, het EU-proefproject en Europese consumentencentra, te consolideren en te versterken; verzoekt de Commissie een stappenplan op te stellen voor de ontwikkeling en onderlinge koppeling van verschillende instrumenten om problemen op te lossen, teneinde de efficiëntie en de gebruiksvriendelijkheid te waarborgen en onnodige overlapping te voorkomen; verzoekt de lidstaten voldoende middelen uit te trekken voor deze instrumenten om problemen op te lossen;

34.

verzoekt de Commissie de website „Uw Europa” verder te ontwikkelen en te bevorderen, zodat deze één ingang biedt tot alle informatie en hulpdiensten die burgers en bedrijven nodig hebben om gebruik te maken van hun rechten op de interne markt;

35.

verzoekt de lidstaten centrale aanspreekpunten, als bedoeld in de dienstenrichtlijn, te ontwikkelen en deze om te vormen tot gebruiksvriendelijke en makkelijk toegankelijke e-Government centra waar bedrijven in de relevante EU-talen via elektronische weg alle informatie kunnen krijgen, alle formaliteiten kunnen afhandelen en de nodige stappen kunnen nemen om in de respectieve lidstaat diensten te verlenen;

36.

erkent de belangrijke rol van EURES bij de bevordering van het vrij verkeer van werknemers in de Unie en bij het waarborgen van nauwe samenwerking tussen nationale arbeidsbureaus; verzoekt de lidstaten het bestaan van deze nuttige dienst sterker onder de publieke aandacht te brengen opdat meer EU-burgers ten volle kunnen profiteren van werkgelegenheidskansen in geheel de EU;

37.

verzoekt de nationale parlementen, de regionale en lokale overheden en de sociale partners een actieve rol te spelen bij het overbrengen van de voordelen van de interne markt;

38.

verzoekt de Commissie alle bevoegdheden uit hoofde van de Verdragen te gebruiken om de omzetting, de toepassing en de handhaving van de internemarktvoorschriften te verbeteren ten behoeve van de Europese burgers, consumenten en bedrijven; verzoekt de lidstaten hun inspanningen op te drijven om de internemarktvoorschriften volledig en correct uit te voeren;

39.

is van mening dat de inbreukprocedure een centraal instrument blijft om de werking van de interne markt te waarborgen, maar benadrukt dat andere instrumenten, die minder tijd vragen en minder omslachtig zijn, moeten worden overwogen als aanvulling hierop;

40.

verzoekt de Commissie weerstand te bieden aan alle politieke inmenging en onmiddellijk een inbreukprocedure te beginnen wanneer instrumenten voor precontentieuze probleemoplossing het laten afweten;

41.

merkt op dat de recente jurisprudentie van het Hof van Justitie de Commissie nieuwe aanknopingspunten biedt voor de aanpak van „algemene en structurele inbreuken” van de lidstaten op de internemarktvoorschriften;

42.

verzoekt de Commissie ten volle gebruik te maken van de met artikel 260 van het VWEU ingevoerde wijzigingen, die het mogelijk moeten maken om in de context van inbreukprocedures eenvoudiger en sneller boetes op te leggen;

43.

is van mening dat de Commissie een actievere rol moet spelen bij de handhaving van de internemarktvoorschriften, door meer systematische en onafhankelijke controles te verrichten teneinde inbreukprocedures te versnellen en te vergemakkelijken;

44.

betreurt het dat te veel inbreukprocedures lang aanslepen voordat zij worden afgesloten of aan het Hof van Justitie worden voorgelegd; verzoekt de Commissie een periode van 12 maanden als benchmark te hanteren voor de gemiddelde maximumtermijn voor de behandeling van inbreuken, vanaf het aanleggen van het dossier tot het verzenden van de aanvraag naar het Hof van Justitie; betreurt ten zeerste dat zulke procedures geen direct effect hebben op de burgers of ingezetenen van de EU die mogelijk het slachtoffer zijn van het gebrek aan rechtshandhaving in de EU;

45.

verzoekt de Commissie op transparante wijze betere informatie te verstrekken over de lopende inbreukprocedures;

46.

verzoekt de Commissie een benchmark voor te stellen voor de periode waarbinnen de lidstaten aan arresten van het Hof van Justitie moeten voldoen;

47.

steunt de initiatieven van de Commissie om het gebruik van alternatieven voor de oplossing van geschillen in de EU verder te verbeteren, teneinde consumenten en bedrijven snelle en efficiënte toegang te bieden tot goedkope buitengerechtelijke oplossingen voor nationale en grensoverschrijdende geschillen, zowel voor online- als voor offline-aankopen; is ingenomen met de door de Commissie gestarte raadpleging, benadrukt het belang om burgers beter voor te lichten over het bestaan van alternatieve geschillenregelingen;

48.

verzoekt de Commissie tevens aandacht te besteden aan het voorkomen van geschillen, onder meer door krachtiger maatregelen te treffen ter bestrijding van oneerlijke handelspraktijken;

49.

is verheugd over het voornemen van de Commissie om een openbare raadpleging te organiseren over een Europese aanpak van collectieve vorderingen, en spreekt zich uit tegen de invoering van mechanismen voor collectieve vorderingen volgens het Amerikaanse model, dat sterke financiële prikkels biedt voor instelling van chicaneuze vorderingen;

50.

wijst erop dat elk voorstel inzake collectief verhaal voor inbreuken op de mededingingsregels rekening moet houden met het standpunt van het Parlement dat is verwoord in zijn resolutie van 26 maart 2009 betreffende schadevergoedingsacties wegens schending van de communautaire mededingingsregels; dringt erop aan dat het Parlement in het kader van de gewone wetgevingsprocedure bij elk dergelijk initiatief wordt betrokken en verzoekt de Commissie minimumnormen te overwegen ten aanzien van het recht op vergoeding van schade die het gevolg is van een inbreuk op het recht van de Unie in het algemeen;

51.

is voorstander van een gerichte en op feiten gebaseerde benadering van markttoezicht en -evaluatie; verzoekt de Commissie haar instrumenten voor het markttoezicht, zoals dat van het alarmmechanisme in de dienstenrichtlijn, verder te blijven ontwikkelen door de methodologie, de indicatoren en de gegevensverzameling te verbeteren, met inachtneming van de beginselen van uitvoerbaarheid en rentabiliteit;

52.

wijst erop dat een snellere en duidelijkere evaluatie van de stand van tenuitvoerlegging van de internemarktwetgeving door de lidstaten noodzakelijk is;

53.

wijst op de procedure van wederzijdse beoordeling waarin de dienstenrichtlijn voorziet als innovatief middel om van intercollegiale toetsing gebruik te maken voor de verbetering van de omzettingskwaliteit; is er voorstander van om in voorkomend geval de procedure van wederzijdse beoordeling ook op andere terreinen toe te passen, bijv. bij het vrije verkeer van goederen;

54.

moedigt de lidstaten ertoe aan de nationale voorschriften en procedures die van invloed zijn op het vrije verkeer van diensten en goederen regelmatig te bekijken om de nationale regelgeving te vereenvoudigen en te moderniseren en overlappingen uit de weg te ruimen; is van mening dat het screeningproces van de nationale wetgeving zoals dat wordt gebruikt voor de uitvoering van de dienstenrichtlijn, ook op andere vlakken een efficiënt middel kan zijn om overlappingen en ongerechtvaardigde nationale belemmeringen voor het vrije verkeer weg te nemen;

55.

dringt er bij de Commissie op aan steun te verlenen aan de inspanningen die de overheden zich getroosten om in het openbaar bestuur innovatieve benaderingen in te voeren, nieuwe technologieën en procedures toe te passen en goede praktijken te verspreiden die erop zijn gericht de bureaucratie te verminderen en een beleid tot stand te brengen waarin de burger centraal staat;

56.

wenst dat elke voorjaarsbijeenkomst van de Europese Raad wordt gewijd aan de beoordeling van de toestand van de interne markt, aan de hand van een monitoringproces;

57.

verzoekt de Commissie een groenboek op te stellen met richtsnoeren voor overleg van de EU-instellingen met representatieve verenigingen en het maatschappelijk middenveld, waarbij wordt gewaarborgd dat dit overleg breed, interactief en transparant is en waarde toevoegt aan de voorgestelde beleidsmaatregelen;

58.

verzoekt de lidstaten met klem voor alle wetgeving inzake de interne markt concordantietabellen op te stellen en openbaar te maken;

59.

verzoekt de lidstaten de omzettingsachterstand bij internemarktrichtlijnen zowel bij de nog niet omgezette als bij de incorrect omgezette wetgeving tegen eind 2012 tot 0,5 % terug te brengen;

60.

verzoekt de Commissie voor het eind van 2011 een wetsvoorstel in te dienen over het gebruik van alternatieven voor het oplossen van geschillen in de EU, en benadrukt dat het belangrijk is dit voorstel spoedig goed te keuren;

61.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, en aan de regeringen en de parlementen van de lidstaten.

2.10.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 296/59

—

gelet op het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, zoals geïntegreerd in de Verdragen middels artikel 6 van het EU-Verdrag,

—

gelet op artikel 26 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, waarin het volgende is bepaald: „De interne markt omvat een ruimte zonder binnengrenzen waarin het vrije verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal is gewaarborgd volgens de bepalingen van de Verdragen”,

—

gelet op artikel 3, lid 3, van het EU-Verdrag, waarin wordt bepaald dat de Unie zich inzet voor „een sociale markteconomie met een groot concurrentievermogen die gericht is op volledige werkgelegenheid en sociale vooruitgang” en voor „een hoog niveau van bescherming en verbetering van de kwaliteit van het milieu”,

—

gelet op artikel 9 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, waarin het volgende is bepaald: „Bij de bepaling en de uitvoering van haar beleid en optreden houdt de Unie rekening met de eisen in verband met de bevordering van een hoog niveau van werkgelegenheid, de waarborging van een adequate sociale bescherming, de bestrijding van sociale uitsluiting alsmede een hoog niveau van onderwijs, opleiding en bescherming van de volksgezondheid”,

—

gelet op artikel 11 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, waarin het volgende is bepaald: „De eisen inzake milieubescherming moeten worden geïntegreerd in de omschrijving en uitvoering van het beleid en het optreden van de Unie, in het bijzonder met het oog op het bevorderen van duurzame ontwikkeling”,

—

gelet op artikel 12 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, waarin het volgende is bepaald: „Met de eisen terzake consumentenbescherming wordt rekening gehouden bij het bepalen en uitvoeren van het beleid en het optreden van de Unie op andere gebieden”,

—

gelet op artikel 14 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie en het daaraan gehechte Protocol nr. 26 over diensten van algemeen (economisch) belang,

—

gezien de mededeling van de Commissie aan de Europese Raad getiteld „Europa 2020, een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei” (COM(2010)2020),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Naar een Single Market Act voor een sociale markteconomie met een groot concurrentievermogen” (COM(2010)0608),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Een agenda voor de burger – Concrete resultaten voor Europa” (COM(2006)0211),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Een interne markt voor het Europa van de 21ste eeuw” (COM(2007)0724) en het begeleidend werkdocument van de diensten van de Commissie getiteld „De interne markt: overzicht van verwezenlijkingen” (SEC(2007)1521), de resolutie van het Parlement van 4 september 2007 over de evaluatie van de interne markt (1) en het werkdocument van de diensten van de Commissie getiteld „De evaluatie van de interne markt: een jaar later” (SEC(2008)3064),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Kansen, toegang en solidariteit: naar een nieuwe sociale visie voor het Europa van de 21ste eeuw” (COM(2007)0726) en de mededeling van de Commissie getiteld „Diensten van algemeen belang, inclusief sociale diensten van algemeen belang: een nieuw Europees engagement” (COM(2007)0725), en onder verwijzing naar de resolutie van het Parlement van 27 september 2006 over het Witboek van de Commissie over diensten van algemeen belang (2),

—

gezien de aanbeveling van de Commissie van 29 juni 2009 over maatregelen ter verbetering van de werking van de interne markt (3) en de aanbeveling van de Commissie van 12 juli 2004 betreffende de omzetting in nationaal recht van internemarktrichtlijnen (4),

—

gezien het scorebord van de interne markt van juli 2009 (SEC(2009)1007) en onder verwijzing naar de resoluties van het Parlement van 9 maart 2010 (5) en 23 september 2008 (6) over het scorebord van de interne markt,

—

gezien de mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement en het Europees Economisch en Sociaal Comité getiteld „EU-strategie voor het consumentenbeleid 2007-2013 – Consumenten mondig maken, hun welzijn verbeteren en hun effectief bescherming bieden” en onder verwijzing naar de resolutie van het Parlement van 20 mei 2008 over de EU-strategie voor het consumentenbeleid 2007-2013 (7),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 28 januari 2009 getiteld „Doorlichting van de beleidsresultaten voor consumenten in de interne markt – Tweede editie van het scorebord voor de consumentenmarkten”(COM(2009)0025) en het begeleidend werkdocument van de diensten van de Commissie getiteld „Tweede editie van het scorebord voor de consumentenmarkten” (SEC(2009)0076),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 2 juli 2009 betreffende de handhaving van het consumentenacquis (COM(2009)0330) en het verslag van de Commissie van 2 juli 2009 over de toepassing van Verordening (EG) nr. 2006/2004 van het Europees Parlement en de Raad betreffende samenwerking tussen de nationale instanties die verantwoordelijk zijn voor de handhaving van de wetgeving inzake consumentenbescherming (de „verordening betreffende de samenwerking inzake consumentenbescherming”) (COM(2009)0336),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „De grensoverschrijdende elektronische handel tussen ondernemingen en consumenten in de EU” (COM(2009)0557),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 9 maart 2010 over consumentenbescherming (8),

—

gezien het verslag van professor Mario Monti aan de Commissie over het opnieuw tot leven brengen van de interne markt,

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 20 mei 2010 over het verwezenlijken van een interne markt voor consumenten en burgers (9),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 20 oktober 2010 over de financiële, economische en sociale crisis (10),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Jeugd in beweging” (COM(2010)0477),

—

onder verwijzing naar zijn resolutie van 21 september 2010 over de voltooiing van de interne markt voor e-handel (11),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld „Verslag over het EU-burgerschap 2010 - Het wegnemen van de belemmeringen voor de rechten van EU-burgers” (COM(2010)0603),

—

gezien het verslag van de afdeling interne markt, productie en consumptie van het Europees Economisch Sociaal Comité getiteld „Obstakels voor de Europese interne markt 2008” (12),

—

gezien het jaarverslag van 2008 van Solvit over de ontwikkeling en prestaties van het Solvit-netwerk (SEC(2009)0142) en het interne werkdocument van de Commissie van 8 mei 2008 over een actieplan voor een geïntegreerde benadering voor het verbeteren van de bijstandsdiensten voor de interne markt voor de burgers en het bedrijfsleven (SEC(2008)1882), en onder verwijzing naar de resolutie van het Parlement van 9 maart 2010 over Solvit (13),

—

gezien Verordening (EG) nr. 765/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 tot vaststelling van de eisen inzake accreditatie en markttoezicht betreffende het verhandelen van producten (14), die bedoeld is om een algemeen kader van regels en beginselen te creëren met betrekking tot accreditatie en markttoezicht,

—

gelet op artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie interne markt en consumentenbescherming en de adviezen van de Commissie economische en monetaire zaken, de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken, de Commissie juridische zaken, de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken en de Commissie verzoekschriften (A7-0072/2011),

A.

overwegende dat een werkende interne markt de belangrijkste drijvende kracht is die de Europese Unie in staat zal stellen haar volledige potentieel te verwezenlijken op het vlak van concurrentievermogen, slimme, duurzame en inclusieve groei, het scheppen van meer en betere banen, inspanningen om te zorgen voor gelijke mededingingsvoorwaarden voor alle soorten ondernemingen, de totstandbrenging van gelijke rechten voor alle Europese burgers en de versterking van een sociale markteconomie met een groot concurrentievermogen,

B.

overwegende dat de Single Market Act de Europese burgers als actieve deelnemers aan de Europese economie aangaat,

C.

overwegende dat de interne markt niet enkel vanuit economisch oogpunt kan worden beschouwd, maar moet worden gezien als onderdeel van een breder wetgevingskader waaraan burgers, consumenten, werknemers, ondernemers en bedrijven, met name alle vormen van kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's), specifieke grondrechten ontlenen,

D.

overwegende dat er te veel obstakels bestaan voor burgers die willen studeren of werken in of verhuizen naar een andere lidstaat of willen winkelen over de grenzen heen, en voor kmo's die zichzelf in een andere lidstaat willen vestigen en grensoverschrijdend handel willen drijven; overwegende dat deze obstakels onder meer het gevolg zijn van in onvoldoende mate geharmoniseerde nationale wetten, de beperkte overdraagbaarheid van socialezekerheidsrechten en buitensporige bureaucratie, wat afbreuk doet aan het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal binnen de Unie,

E.

overwegende dat de voltooiing van de interne markt een totaalvisie vereist om de ontwikkeling ervan verder te versterken, zoals werd benadrukt in het verslag-Monti en de resolutie over het verwezenlijken van een interne markt voor consumenten en burgers, wat gepaard moet gaan met de integratie van alle relevante beleidsgebieden in een strategische doelstelling voor de interne markt, die niet enkel beperkt is tot het mededingingsbeleid, maar onder meer ook het beleid omvat op het gebied van industrie, consumenten, energie, vervoer, digitale technologie, het milieu, klimaatverandering, handel, de regio's, justitie en burgerschap, teneinde een hoge mate van integratie te bereiken,

F.

overwegende dat de interne markt de Europese consumenten meer keuzemogelijkheden moet bieden aan lagere prijzen, en met name aan personen die in minder toegankelijke gebieden, zoals eilanden, berggebieden en dunbevolkte regio's, leven en personen die beperkt mobiel zijn,

G.

overwegende dat door de Commissie gepubliceerde drukwerken en online-informatie vaak ofwel te abstract of te ingewikkeld zijn om de aandacht van de burgers te krijgen en een breed publiek te bereiken,

H.

overwegende dat het belangrijk is dat de Single Market Act niet uit een reeks geïsoleerde maatregelen bestaat en dat alle voorstellen gezamenlijk moeten bijdragen tot de verwezenlijking van een samenhangende doelstelling,

1.

is verheugd over de mededeling van de Commissie getiteld „Naar een Single Market Act”, en met name hoofdstuk II daarvan („De Europeanen centraal stellen in de eengemaakte markt voor het herwinnen van het vertrouwen”), waarin 19 initiatieven zijn opgenomen die afgestemd zijn op de noden van de Europese burgers;

2.

is van mening dat de voorstellen in de mededeling algemeen genomen overeenstemmen met de verwachtingen van het Parlement, maar verder moeten worden versterkt om de burgers centraal te stellen in het project van de interne markt;

3.

betreurt dat de mededeling in drie hoofdstukken is ingedeeld die betrekking hebben op Europeanen, ondernemingen en bestuur, in plaats van gebaseerd te zijn op doorgaande thematische lijnen; wijst erop dat het concurrentievermogen van de interne markt en de acceptatie ervan door de burgers geen tegenstellingen, maar elkaar wederzijds versterkende doelstellingen zijn; is echter van mening dat de drie hoofdstukken van de mededeling van even groot belang zijn en onderling samenhangen en een coherente benadering vereisen, waarbij rekening moet worden gehouden met voorstellen en bezorgdheden van belanghebbenden op EU-niveau en in de lidstaten;

4.

is ervan overtuigd dat de Single Market Act een coherent en evenwichtig pakket maatregelen moet zijn, in de geest van het verslag-Grech (A7-0132/2010) en het verslag-Monti, dat de basis legt voor een Europa met meerwaarde voor zowel burgers als bedrijven;

5.

stelt dat de revitalisering en verdieping van de interne markt van essentieel belang zijn in het kader van de beleidsmaatregelen van de EU ter bestrijding van de gevolgen van de financiële en economische crisis en als onderdeel van de EU 2020-strategie;

6.

is van mening dat de Europeanen het potentieel van de interne markt op een groot aantal gebieden, zoals het vrije verkeer van personen, goederen en diensten, nog niet ten volle benutten en dat er nieuwe stimulansen nodig zijn, in het bijzonder om te zorgen voor een daadwerkelijke pan-Europese geografische arbeidsmobiliteit;

7.

is van oordeel dat de strategie voor de interne markt het sociaal welzijn moet bevorderen, en tot meer rechten voor werknemers en billijke arbeidsvoorwaarden voor alle Europeanen moet leiden;

8.

steunt het idee van de Commissie om door middel van de Single Market Act een omvattend en pragmatisch debat op gang te brengen in heel Europa over de kosten en baten van de interne markt, en verzoekt de Commissie een doeltreffende toepassing te waarborgen van de regels voor de interne markt die de administratieve lasten voor de burgers verminderen;

9.

deelt de overtuiging dat de volledige verwezenlijking van de Europese interne markt het fundament moet vormen van de voltooiing van het proces van politieke en economische integratie;

10.

benadrukt in het bijzonder de toezegging van de Commissie in deze mededeling om nieuwe benaderingen voor duurzame ontwikkeling te bevorderen;

11.

benadrukt dat het niet alleen de internemarktwetgeving is die door de lidstaten op onbevredigende wijze wordt uitgevoerd, maar ook andere wetgeving met betrekking tot de Europese burgers en andere wettige ingezetenen; doet een beroep op de lidstaten om met name te zorgen voor een betere uitvoering van Richtlijn (2004/38/EG) inzake vrij verkeer;