MOTIVERING VAN DE RAAD

I.   INLEIDING

II.   DOELSTELLINGEN

III.   GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT

Algemeen

Soepele werking van de interne markt en internationale aanvaarding van SI-eenheden

Ontwikkelingen in het SI-stelsel

Overige wijzigingen van het Commissievoorstel

IV.   CONCLUSIE

(1)  SI = „Système International d'unité de mesure”. Dit stelsel is gebaseerd op het Verdrag van Parijs van 1875 en wordt regelmatig bijgewerkt door de Algemene Conferentie voor maten en gewichten (Conférence générale des poids et mesures — CGPM). De bekendste eenheden van het SI-stelsel zijn de meter, de kilogram en de seconde.

BIJLAGE

(1)  PB L …

MOTIVERING VAN DE RAAD

I.   Inleiding

De Commissie heeft het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de wettelijke aansprakelijkheid en financiële zekerheden van scheepseigenaars op 31 januari 2006 ingediend (1), als een van de voorstellen van het derde pakket wetgeving ten behoeve van de maritieme veiligheid.

Het Europees Parlement heeft op 29 maart 2007 advies in eerste lezing uitgebracht (2).

De Raad heeft op 9 oktober 2008 een politiek akkoord bereikt over een ontwerp-richtlijn betreffende de verzekering van scheepseigenaren tegen maritieme vorderingen. Na bijwerking door de Groep juristen/vertalers heeft de Raad op 9 december 2008 zijn gemeenschappelijk standpunt vastgesteld overeenkomstig artikel 251 van het Verdrag.

De Raad heeft bij zijn werkzaamheden rekening gehouden met de adviezen van het Economisch en Sociaal Comité (3) en het Comité van de Regio's (4).

II.   Analyse van het gemeenschappelijk standpunt

Algemeen

De Commissie heeft het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de wettelijke aansprakelijkheid en financiële zekerheden van scheepseigenaars begin 2006 ingediend, als onderdeel van het derde pakket wetgeving ten behoeve van de maritieme veiligheid. Met het Commissievoorstel wordt beoogd de regeling betreffende de wettelijke aansprakelijkheid van scheepseigenaars en de daarmee verband houdende maximumbedragen op communautair niveau te harmoniseren en een regeling voor verplichte verzekering en financiële zekerheden voor achtergelaten zeelieden in te voeren.

Hoewel de Raad het eens is met de doelstelling van het Commissievoorstel — een doeltreffender bescherming van de belangen van slachtoffers van schade als gevolg van de exploitatie van schepen —, is hij van oordeel dat enkele bepalingen van het voorstel, waarbij parallel met soortgelijke internationale verplichtingen specifieke communautaire voorschriften worden ingevoerd, tot een tegenstrijdige situatie zouden leiden en ingaan tegen de bovengenoemde doelstelling. Dit geldt vooral voor de bepalingen inzake de aansprakelijkheidsregeling en de maatregelen betreffende zeelieden. De voorgestelde bepalingen waarbij de bekrachtiging van een IMO-Verdrag verplicht wordt gesteld, zijn voor de lidstaten, met name om grondwettelijke redenen, niet aanvaardbaar. Voorts acht de Raad enkele bepalingen, met name die in verband met de toekenning en controle van certificaten, niet erg gelukkig omdat die tot onnodige administratieve lasten leiden.

In zijn gemeenschappelijk standpunt streeft de Raad naar bepalingen met een duidelijke toegevoegde waarde, en daar ontbreekt het op dit moment aan, zowel op internationaal als communautair niveau. De Raad heeft zich daarom geconcentreerd op de invoering van een verzekeringsplicht voor scheepseigenaars voor de maximumbedragen die zijn aangegeven in het Verdrag inzake beperking van aansprakelijkheid voor maritieme vorderingen, zoals gewijzigd bij het protocol van 1996 (LLMC 96). De Raad heeft specifieke maatregelen vastgesteld ter uitvoering van deze verplichting door middel van controles van een verzekeringsbewijs dat aan boord van de schepen moet worden meegevoerd, en heeft sancties vastgesteld indien niet aan de bepalingen van de richtlijn wordt voldaan.

Met het gemeenschappelijk standpunt van de Raad worden dus aanzienlijke wijzigingen aangebracht in het oorspronkelijke Commissievoorstel, door nieuwe tekstdelen in te voegen en andere te schrappen. Dit betekent dat alle amendementen van het advies in eerste lezing van het Europees Parlement die op de geschrapte delen betrekking hadden, niet door de Raad zijn overgenomen.

In samenhang met het gemeenschappelijk standpunt hebben de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten van de Europese Unie in een verklaring (5) toegezegd hun uiterste best te zullen doen om de internationale verdragen inzake maritieme veiligheid, de IMO-regels inzake vlaggenstaatverplichtingen en de IMO-audit snel en effectief toe te passen.

Kernpunten van beleid

i)   Verplichte verzekering tegen maritieme vorderingen

De Raad volgt het voorstel van de Commissie waar dit een verzekeringsplicht invoert voor eigenaren van schepen die de vlag van een lidstaat of van een derde land voeren. Wat deze laatste categorie schepen betreft geldt — volgens het gemeenschappelijk standpunt van de Raad — deze verplichting zodra het schip een haven binnenvaart die onder de rechtsbevoegdheid van een lidstaat valt, dan wel, indien een lidstaat zulks besluit, wanneer het schip zich bevindt in de territoriale wateren van die lidstaat.

Teneinde het algemene niveau voor de verzekeringsdekking te harmoniseren verwijst de Raad, voor de verzekeringsbedragen per schip en per incident, in zijn gemeenschappelijk standpunt naar de in de LLMC 1996 vastgestelde maximumbedragen. De term „verzekering” in het gemeenschappelijk standpunt is grotendeels gebaseerd op de definitie in IMO-Resolutie A.898(21) („Guidelines on shipowner's responsibilities in respect of maritime claims” — „Richtsnoeren inzake de verantwoordelijkheden van scheepseigenaren ten aanzien van maritieme vorderingen”).

ii)   Controle, naleving en sancties

Om te controleren of de scheepseigenaars hun verzekeringsplicht nakomen voorziet het gemeenschappelijk standpunt in een controle door de havenstaat, in overeenstemming met de richtlijn inzake havenstaatcontrole. Daartoe dienen een of meer door de verzekeringsverstrekker afgegeven verzekeringsbewijzen aan boord te worden meegevoerd. De details van het verzekeringsbewijs zijn grotendeels gebaseerd op het oorspronkelijke Commissievoorstel.

De Raad acht het belangrijk om de mogelijkheid van sancties op te nemen voor het geval dat het verzekeringsbewijs niet aan boord wordt meegevoerd. Onverminderd de aanhouding van het betrokken schip overeenkomstig de voorschriften inzake havenstaatcontrole kan het schip worden verwijderd uit een haven en worden geweerd uit alle havens van de lidstaten zolang de situatie niet is verholpen. Het gemeenschappelijk standpunt bevat voorts een algemene bepaling over sancties in verband met het niet-naleven van de richtlijn, in verband met de verplichtingen van de lidstaten als vlaggenstaten.

iii)   Verhouding tot regelingen in het kader van andere instrumenten inzake aansprakelijkheid en schadevergoeding

Evenals de Commissie in haar voorstel bepaalt de Raad in zijn gemeenschappelijk standpunt dat de richtlijn geen afbreuk doet aan de regelingen in het kader van andere internationale overeenkomsten, zoals het Aansprakelijkheidsverdrag, het HNS-Verdrag, het Bunkerolieverdrag, het Verdrag inzake wrakopruiming en de verordening waarbij het Verdrag van Athene in communautaire wetgeving wordt omgezet.

III.   Conclusie

De Raad is van oordeel dat zijn gemeenschappelijk standpunt bijdraagt aan een effectieve schadeloosstelling van slachtoffers van schade als gevolg van de exploitatie van schepen en de uitsluiting van schepen die niet aan de normen voldoen.

De Raad neemt nota van de besprekingen die al met het Europees Parlement over dit voorstel zijn gevoerd in het kader van de onderhandelingen over andere voorstellen van het derde pakket wetgeving ten behoeve van de maritieme veiligheid. Hij ziet uit naar een snel akkoord over de tekst zodat de richtlijn zo snel mogelijk kan worden aangenomen.

(1)  Doc. 5907/06.

(2)  Doc. 7805/07 CODEC 277 MAR 20 ENV 171.

(3)  CESE 1177/2006 van 13.9.2006 (PB C 318 van 23.12.2006, blz.195).

(4)  CdR 43/2006 van 15.6.2006 (PB C 229 van 22.9.2006, blz.38).

(5)  Doc. 15859/08 ADD 1.

MOTIVERING VAN DE RAAD

I.   Inleiding

De Commissie heeft het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de naleving van vlaggenstaatverplichtingen op 24 februari 2006 (1) ingediend als onderdeel van het derde pakket maritieme veiligheid.

Het Europees Parlement heeft op 29 maart 2007 advies in eerste lezing uitgebracht (2).

Op 9 oktober 2008 heeft de Raad een politiek akkoord bereikt over de ontwerp-richtlijn. Na de bijwerking door de juristen-vertalers heeft de Raad op 9 december 2008 zijn gemeenschappelijk standpunt vastgesteld overeenkomstig artikel 251 van het Verdrag.

De Raad heeft bij zijn werkzaamheden rekening gehouden met de adviezen van het Europees Economisch en Sociaal Comité (3) en het Comité van de Regio's (4).

II.   Analyse van het gemeenschappelijk standpunt

Algemeen

Het voorstel voor een richtlijn betreffende de naleving van vlaggenstaatverplichtingen is een onderdeel van het derde pakket maritieme veiligheid dat eind 2005 door de Commissie is ingediend. De hoofddoelstelling van dit voorstel is te waarborgen dat de lidstaten daadwerkelijk hun vlaggenstaatverplichtingen naleven vóór en na het verlenen van het recht om de vlag te voeren, teneinde de maritieme veiligheid te verbeteren en verontreiniging door schepen te voorkomen.

De Raad is het weliswaar eens met de Commissie wat betreft de doelstelling van het voorstel, maar heeft ingrijpende wijzigingen aangebracht in het oorspronkelijk voorstel. Een aantal voorgestelde bepalingen waren voor de Raad niet aanvaardbaar, omdat zij een doublure vormen met bestaande communautaire wetgeving en met bepalingen van de andere voorstellen van het derde pakket maritieme veiligheid. De voorgestelde bepalingen die de bekrachtiging van de IMO-verdragen verplicht stelden, waren voor de lidstaten niet aanvaardbaar, met name om constitutionele redenen. Bijgevolg is het gemeenschappelijk standpunt van de Raad vooral toegespitst op de verplichting voor de lidstaten om hun maritieme instanties aan een IMO-auditprocedure te onderwerpen. De lidstaten moeten bovendien zorgen voor een kwaliteitscertificering van hun administratieve procedures, overeenkomstig de ISO-normen of gelijkwaardige internationale normen. Het gemeenschappelijk standpunt voorziet voorts in verplichtingen waaraan de lidstaten moeten voldoen voordat zij toestemming geven voor de exploitatie van een schip onder hun vlag, en wanneer schepen die de vlag van een lidstaat voeren, door een havenstaat worden aangehouden.

Deze aanpak maakt dat het gemeenschappelijk standpunt het oorspronkelijk Commissievoorstel aanzienlijk wijzigt door de redactie aan te passen en verscheidene tekstgedeelten te schrappen. Dit impliceert dat de amendementen die het Europees Parlement in zijn advies in eerste lezing in verband met de geschrapte gedeelten heeft ingevoerd, door de Raad niet zijn aanvaard.

In parallel met het gemeenschappelijk standpunt bevestigen de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten van de Europese Unie in een verklaring (5) dat zij zich ertoe verbinden al het mogelijke te zullen doen met het oog op de snelle en doelmatige toepassing van de internationale verdragen inzake maritieme veiligheid, de IMO-voorschriften in verband met vlaggenstaatverplichtingen en de verplichtingen betreffende de IMO-audit.

Voornaamste beleidskwesties

i)   Audits van vlaggenstaten

De Raad volgt het voorstel van de Commissie om een onafhankelijke audit van de maritieme instanties van de lidstaten in te voeren. De Raad is evenwel van oordeel dat moet worden voorkomen dat in het communautair kader een parallel auditsysteem wordt gecreëerd, naast het systeem dat op internationaal niveau is ingesteld door middel van het vrijwillige auditprogramma van de IMO-lidstaten. Teneinde de auditprocedures te harmoniseren en gelijke voorwaarden te garanderen, voorziet het gemeenschappelijk standpunt in de verplichting om regelmatig om een IMO-audit van de instanties te verzoeken en om de resultaten van de audit bekend te maken. De termijn tussen de audits is vastgesteld op zeven jaar, rekening houdend met de beschikbare middelen op het niveau van de IMO. Het gemeenschappelijk standpunt voorziet er voorts in dat, zodra het auditprogramma van de IMO verplicht is geworden, het betrokken artikel van de richtlijn verstrijkt, hetzij automatisch, namelijk acht jaar na de inwerkingtreding van de richtlijn, hetzij vroeger, indien nodig, op grond van een besluit van de Commissie volgens de comitéprocedure (regelgevingsprocedure).

ii)   Kwaliteitsbeheerssysteem

De Raad steunt het voorstel van de Commissie dat wil garanderen dat de maritieme instanties van de lidstaten voldoen aan kwaliteitscriteria wat betreft het beheer van hun taken. De Raad houdt in het gemeenschappelijk standpunt evenwel rekening met de specifieke situatie van de verschillende betrokken diensten, en laat het aan de lidstaten over om te bepalen welke internationale normen van toepassing zijn voor de certificering van de diverse delen van hun instanties.

Met het oog op het bereiken van de doelstelling dat de prestaties als vlaggenstaat van de lidstaten moeten worden verbeterd, voorziet de Raad er voorts in dat lidstaten die voorkomen op de zwarte lijst van vlaggenstaten van het Memorandum van Overeenstemming van Parijs („Paris MoU”), of die twee jaar na elkaar voorkomen op de grijze lijst van het Paris MoU, bij de Commissie verplicht verslag moeten uitbrengen over hun prestaties. Aan de hand van dat verslag kan worden nagegaan welke de belangrijkste redenen zijn voor de niet-naleving van de vlaggenstaatverplichtingen door de betrokken lidstaat.

iii)   Andere vlaggenstaatverplichtingen

Afgezien van de twee belangrijkste kwesties die hierboven zijn besproken, heeft de Raad voorts het Commissievoorstel vereenvoudigd wat betreft de verplichtingen waaraan moet worden voldaan voordat toestemming wordt gegeven om de vlag van een lidstaat te voeren, en wanneer schepen die de vlag van een lidstaat voeren door een havenstaat worden aangehouden. In dat verband acht de Raad het in het kader van een richtlijn passend dat de lidstaten beslissen welke maatregelen moeten worden genomen om te waarborgen dat het betrokken schip in overeenstemming is of in overeenstemming wordt gebracht met de toepasselijke internationale regelgeving.

III.   Conclusie

De Raad is van oordeel dat zijn gemeenschappelijk standpunt een instrument is dat kan garanderen dat de lidstaten hun vlaggenstaatverplichtingen op een kwalitatief hoogwaardige manier nakomen.

De Raad neemt er nota van dat met betrekking tot dit voorstel reeds contacten met het Europees Parlement hebben plaatsgevonden in het kader van de onderhandelingen over andere voorstellen van het derde pakket maritieme veiligheid. De Raad ziet uit naar een spoedig akkoord over de tekst, zodat de richtlijn kan worden aangenomen.

(1)  Doc. 6843/06.

(2)  Doc. 7805/07 CODEC 277 MAR 20 ENV 171.

(3)  CESE 1177/2006 van 13.9.2006 (PB C 318 van 23.12.2006, blz.195).

(4)  CdR 43/2006 van 15.6.2006 (PB C 229 van 22.9.2006, blz. 38).

(5)  Doc. 15859/08 ADD 1.