Veiligheidsvoorschriften en -normen voor passagiersschepen

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2009/45/EG inzake veiligheidsvoorschriften en -normen voor passagiersschepen

Richtlijn (EU) 2017/2108 tot wijziging van Richtlijn 2009/45/EG inzake veiligheidsvoorschriften en -normen voor passagiersschepen

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

Met deze richtlijn worden uniforme veiligheidsnormen ingevoerd voor het leven van mensen en goederen op passagiersschepen en hogesnelheidsvaartuigen, zoals draagvleugelboten, die worden gebruikt voor binnenlandse reizen in EU-wateren (d.w.z. tussen havens van hetzelfde EU-land).

Hoewel de richtlijn oorspronkelijk was bedoeld als een codificatie van Richtlijn 98/18/EC, werd in plaats daarvan gekozen voor een herziening van de richtlijn van 1998. Richtlijn 2009/45/EG strekt derhalve tot intrekking en vervanging van Richtlijn 98/18/EG.

In 2017 werd, na een herziening van de richtlijn in het kader van het programma voor gezonde en resultaatgerichte regelgeving (Refit genaamd), Richtlijn (EU) 2017/2108 vastgesteld. Die richtlijn strekt tot wijziging van Richtlijn 2009/45/EG en verduidelijkt en vereenvoudigt de voorschriften en normen voor passagiersschepen.

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

De wetgeving is van toepassing op passagiersschepen vervaardigd van staal of een gelijkwaardig materiaal en op hogesnelheidsvaartuigen voor passagiers.

Classificatie van passagiersschepen en gebieden waarin zij varen

Passagiersschepen worden onderverdeeld in vier klassen (A, B, C en D) afhankelijk van de zeegebieden waarin zij varen.

EU-landen publiceren de lijst van zeegebieden en betrokken scheepsklassen, met inbegrip van beperkte perioden, in een openbaar toegankelijke databank.

Vereisten voor de technische veiligheid

In de wetgeving staan nauwkeurige technische vereisten inzake veiligheidsmaatregelen waaraan schepen moeten voldoen, zoals

constructie;
stabiliteit;
machines;
elektrische installaties;
bescherming tegen brand, en reddingsmiddelen.

Nationale autoriteiten kunnen om aanvullende veiligheidseisen vragen als zij vinden dat bepaalde lokale omstandigheden hiertoe aanleiding geven.

Inspecties en veiligheidscertificaten

Ieder in een EU-land geregistreerd passagiersschip wordt voordat het in dienst wordt genomen en daarna ten minste eenmaal per jaar geïnspecteerd.
Alle passagiersschepen die aan de veiligheidsnormen voldoen, krijgen een jaarlijks veiligheidscertificaat voor passagiersschepen.
Nationale autoriteiten moeten „doeltreffende, evenredige en afschrikkende” sancties opleggen op overtredingen van de veiligheidsnormen.

Uitsluitingen

Deze wetgeving is niet van toepassing op bepaalde soorten schepen, zoals:

oorlogsschepen;
primitieve houten schepen;
originele, historische passagiersschepen en replica’s daarvan;
plezierjachten met minder dan twaalf passagiers, of
schepen die uitsluitend in havengebieden worden gebruikt.

Wijzigingsrichtlijn (EU) 2017/2108

In deze wijzigingsrichtlijn:

worden van het toepassingsgebied van Richtlijn 2009/45/EG uitgesloten
- alle bestaande en nieuwe passagiersschepen met een lengte van minder dan 24 meter; deze worden onderworpen aan op nationaal niveau vastgestelde veiligheidsnormen (in mei 2018 heeft de Europese Commissie een voorstel ingediend voor de coördinatie van de veiligheidsvoorschriften voor kleine passagiersschepen met een lengte van minder dan 24 meter)
- offshoredienstschepen waarmee personeel van en naar offshore-installaties wordt vervoerd, en door schepen vervoerde tenders die worden gebruikt om meer dan twaalf personen over te brengen van een passagiersschip naar de wal en terug
- pleziervaartuigen, en traditionele schepen en zeilschepen als deze zijn uitgerust met aanvullende mechanische voortstuwing;
wordt de definitie van de maritieme zones C en D vereenvoudigd;
worden passagiersschepen ingedeeld (A, B, C en D) afhankelijk van het zeegebied waarin zij kunnen varen;
wordt voorgeschreven dat schepen die vóór 20 december 2017 uit aluminium zijn vervaardigd, uiterlijk 22 december 2025 aan de eisen van deze richtlijn dienen te voldoen. Indien een EU-land op 20 december 2017 echter meer dan 60 passagiersschepen onder zijn vlag heeft die zijn vervaardigd uit een aluminiumlegering, dan kan het passagiersschepen van de klassen B, C en D die zijn vervaardigd uit aluminium voor een periode van twaalf jaar na die datum vrijstellen van deze richtlijn, mits het veiligheidsniveau ervan niet in het gedrang komt;
wordt voorgeschreven dat alle nieuwe of bestaande passagiersschepen moeten beschikken over een veiligheidscertificaat voor passagiersschepen.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

Richtlijn 2009/45/EG is van toepassing sinds 15 juli 2009. Richtlijn 2009/45/EG strekte tot herziening en vervanging van Richtlijn 98/18/EG (en de latere wijzigingen daarvan).

Richtlijn (EU) 2017/2108 is op 20 december 2017 in werking getreden en moet vanaf 21 december 2019 in de EU-landen van toepassing zijn.

ACHTERGROND

Schepen voor binnenlandse reizen in EU-wateren moeten aan de basisnormen voor veiligheid voldoen om het leven van hun passagiers en bemanning te beschermen. Na het zinken van veerboot Estonia in 1994 in de Oostzee zijn deze normen flink aangescherpt.

Richtlijn 2009/45/EG is het meest uitgebreide wetgevende instrument van de EU op het gebied van de veiligheid van passagiersschepen. De richtlijn wordt aangevuld door specifieke EU-regels voor ro-ro-passagiersschepen (roll-on/roll-off) en hogesnelheidsvaartuigen, en de registratie van opvarenden van schepen.

Kijk voor meer informatie op:

De veiligheid van passagiersschepen (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Richtlijn 2009/45/EG van het Europees Parlement en de Raad van 6 mei 2009 inzake veiligheidsvoorschriften en -normen voor passagiersschepen (herschikking) (PB L 163 van 25.6.2009, blz. 1-140)

Achtereenvolgende wijzigingen in Richtlijn 2009/45/EG werden opgenomen in de basistekst. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Richtlijn (EU) 2017/2108 van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2017 tot wijziging van Richtlijn 2009/45/EG inzake veiligheidsvoorschriften en -normen voor passagiersschepen (PB L 315 van 30.11.2017, blz. 40-51)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Voorstel voor een aanbeveling van de Raad inzake veiligheidsdoelstellingen en functionele eisen voor passagiersschepen met een lengte van minder dan 24 meter (COM(2018) 314 final van 23 mei 2018).

Richtlijn (EU) 2017/2109 van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2017 tot wijziging van Richtlijn 98/41/EG van de Raad inzake de registratie van de opvarenden van passagiersschepen die vanuit of naar havens in de lidstaten van de Gemeenschap varen en Richtlijn 2010/65/EU van het Europees Parlement en de Raad betreffende meldingsformaliteiten voor schepen die aankomen in en/of vertrekken uit havens van de lidstaten (PB L 315 van 30.11.2017, blz. 52-60)

Richtlijn (EU) 2017/2110 van het Europees Parlement en de Raad van 15 november 2017 betreffende een inspectiesysteem voor de veilige exploitatie van ro-ro-passagiersschepen en hogesnelheidspassagiersvaartuigen op geregelde diensten en tot wijziging van Richtlijn 2009/16/EG en tot intrekking van Richtlijn 1999/35/EG van de Raad (PB L 315 van 30.11.2017, blz. 61-77)

Richtlijn 98/41/EG van de Raad van 18 juni 1998 inzake de registratie van de opvarenden van passagiersschepen die vanuit of naar havens in de lidstaten van de Gemeenschap varen (PB L 188 van 2.7.1998, blz. 35-39)

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 98/18/EG van de Raad van 17 maart 1998 inzake veiligheidsvoorschriften en -normen voor passagiersschepen (PB L 144 van 15.5.1998, blz. 1-115)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 18.12.2018