Europese Bankautoriteit (EBA)

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) nr. 1093/2010 tot oprichting van de Europese Bankautoriteit

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Bij de verordening wordt de Europese Bankautoriteit (EBA) opgericht, een agentschap van de Europese Unie (EU) dat effectieve en consistente prudentiële regulering en toezicht in de gehele Europese banksector waarborgt.
• De algemene doelstellingen van de EBA zijn het bewaren van de financiële stabiliteit in de EU en het beschermen van de integriteit, efficiëntie en ordelijke werking van de banksector.

KERNPUNTEN

Consistente toepassing van het EU-recht

De EBA:

• stelt technische reguleringsnormen op om de regelgeving voor banken verder uit te werken, die door de Europese Commissie moeten worden vastgesteld wanneer het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie deze bevoegdheden aan de Commissie delegeren;
• is bevoegd om richtsnoeren te geven en aanbevelingen te doen betreffende de toepassing van de relevante EU-wetgeving en krijgt, krachtens Wijzigingsverordening (EU) 2019/2175, ruimere bevoegdheden met betrekking tot inbreuken die verband houden met het witwassen van geld.

Stresstests

De EBA speelt een prominente rol in de EU-brede stresstest waarmee de veerkracht van banken bij ongunstige marktontwikkelingen wordt beoordeeld en systeemrisico’s in het Europese financiële systeem worden onderzocht.

• De EBA initieert en coördineert stresstests in de EU met de nationale autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor het toezicht op banken.
• De EBA definieert, in samenwerking met het Europees Comité voor systeemrisico’s (ESRB), de Europese Centrale Bank en de Commissie, een gemeenschappelijke methode voor elke editie van de stresstest.
• De EBA volgt en beoordeelt ook marktontwikkelingen en tendensen in kredietverstrekking.

Inbreuken op het EU-recht

• De EBA heeft de bevoegdheid om vermeende onjuiste toepassing door een nationale toezichthouder van Europese bank- en financiële regelgeving te onderzoeken (met name wanneer het niet lukt om ervoor te zorgen dat een bank aan de in de regelgeving vastgestelde eisen voldoet).
• De EBA kan een aanbeveling aan de desbetreffende nationale toezichthouder doen. Indien de toezichthouder zich hier niet aan conformeert, kan de Commissie een formeel advies uitbrengen waarbij rekening wordt gehouden met de aanbeveling van de EBA.
• Als een nationale toezichthouder blijft verzuimen aan de wet te voldoen, kan de EBA rechtstreeks tot de bank gerichte besluiten nemen. Deze bevoegdheid kan alleen in uitzonderlijke omstandigheden worden gebruikt.
• Wijzigingsverordening (EU) 2019/2175 verleent de EBA de bevoegdheid om onmiddellijk in te grijpen wanneer de regels ter bestrijding van witwassen van geld op nationaal niveau worden overtreden (zie hieronder).

Europees financieel toezicht

De EBA maakt deel uit van het in 2010 opgerichte Europees Systeem voor financieel toezicht dat, naast het ESRB, uit nog twee toezichthoudende organisaties bestaat:

• de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen;
• de Europese Autoriteit voor effecten en markten.

Wijzigingsverordening (EU) 2019/2175 voorziet in de versterking van de mandaten, governance en financiering van de drie Europese toezichthoudende autoriteiten en, met betrekking tot de EBA, in:

• de versterking van haar toezichthoudende rol en bevoegdheden met het oog op de bestrijding van witwassen van geld en terrorismefinanciering en schrijft in dit verband voor dat de EBA:
  • informatie verzamelt van de bevoegde nationale autoriteiten,
  • nieuwe normen ontwikkelt om de kwaliteit van het toezicht te verbeteren,
  • risicobeoordelingen uitvoert,
  • in grensoverschrijdende gevallen samenwerking met niet-EU-landen vergemakkelijkt;
• de versterking van haar bevoegdheden op het gebied van consumentenbescherming door meer transparantie en duidelijkheid ten aanzien van financiële producten en diensten te bevorderen door:
  • het volgen van trends in de kosten en lasten van financiële producten,
  • het ontwikkelen van retailrisico-indicatoren voor consumenten;
• meer middelen voor de EBA zodat zij haar nieuwe taken kan uitvoeren.

Betalingsdiensten

Met betrekking tot betalingsdiensten in de EU wordt in Wijzigingsrichtlijn (EU) 2015/2366 de rol van de EBA versterkt (zie samenvatting) en voorgeschreven dat de EBA:

• een publiek toegankelijk centraal register van vergunninghoudende betalingsinstellingen ontwikkelt, dat actueel moet worden gehouden door de nationale overheden;
• helpt bij het beslechten van geschillen tussen nationale autoriteiten;
• richtsnoeren en ontwerpen van technische reguleringsnormen ontwikkelt en publiceert inzake:
  • sterke cliëntauthenticatie en veilige communicatiekanalen die alle aanbieders van betalingsdiensten moeten naleven,
  • samenwerking en de uitwisseling van informatie tussen toezichthoudende autoriteiten.

Hoofdzetel

Uit hoofde van Wijzigingsverordening (EU) 2018/1717, in het kader van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU, is de zetel van de EBA met ingang van 30 maart 2019 van Londen naar Parijs verhuisd.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

• Verordening (EU) nr. 1093/2010 is van toepassing sinds 1 januari 2011.
• Wijzigingsrichtlijn (EU) 2015/2366 is van toepassing sinds 12 januari 2016 en moest vóór 13 januari 2018 in de lidstaten zijn omgezet in nationale wetgeving.
• Wijzigingsverordening (EU) 2019/2175 is sinds 1 januari 2020 van toepassing.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Opdrachten en taken (Europese Bankautoriteit)
• Toezichtconvergentie (Europese Bankautoriteit)

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) nr. 1093/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 24 november 2010 tot oprichting van een Europese toezichthoudende autoriteit (Europese Bankautoriteit), tot wijziging van Besluit nr. 716/2009/EG en tot intrekking van Besluit 2009/78/EG van de Commissie (PB L 331 van 15.12.2010, blz. 12-47).

Achtereenvolgende wijzigingen in Verordening (EU) nr. 1093/2010 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn 2014/65/EU van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 betreffende markten voor financiële instrumenten en tot wijziging van Richtlijn 2002/92/EG en Richtlijn 2011/61/EU (PB L 173 van 12.6.2014, blz. 349-496).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 1096/2010 van de Raad van 17 november 2010 tot toewijzing aan de Europese Centrale Bank van specifieke taken betreffende de werking van het Europees Comité voor systeemrisico’s (PB L 331 van 15.12.2010, blz. 162-164).

Laatste bijwerking 29.11.2021