Strategisch plan voor energietechnologie (SET-plan)

De Commissie heeft een strategisch plan voorgesteld om de ontwikkeling en kostenefficiënte toepassing van nieuwe koolstofarme technologieën te versnellen. Dit plan omvat maatregelen met betrekking tot de planning, tenuitvoerlegging, financiële middelen en internationale samenwerking op het gebied van energietechnologieën.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's - Een Europees strategisch plan voor energietechnologie (SET-plan) - "Naar een koolstofarme toekomst" [COM(2007) 723 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen].

SAMENVATTING

Energietechnologie is onmisbaar voor de verwezenlijking van de Europese doelstellingen voor 2020 en 2050 op het gebied van de strijd tegen de klimaatverandering, de continuïteit van de energievoorziening en het concurrentievermogen van de Europese ondernemingen.

Er zijn echter bepaalde hinderpalen die de ontwikkeling en verspreiding van energietechnologieën afremmen, onder meer de chronische onderinvestering waarmee deze sector sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw te kampen heeft, de grote vertraging bij de commercialisering van nieuwe producten, de extra kosten die bedoelde technologieën vaak meebrengen zonder dat een groter energetisch rendement echt gewaarborgd is, de wettelijke en administratieve belemmeringen en de maatschappelijke acceptatie.

Gezien de concurrentie van bepaalde geïndustrialiseerde landen en van de opkomende economieën is het belangrijk dat de lidstaten van de Europese Unie (EU) een doeltreffende gemeenschappelijke aanpak voor de invoering van energietechnologieën ontwikkelen. De tijd is bovendien een bepalende factor bij de uitwerking van deze aanpak met het oog op het bereiken van de Europese doelstellingen.

Het door de Commissie ingediende strategisch plan voor energietechnologie (SET-plan) heeft tot doel de Europese doelstellingen te verwezenlijken en een antwoord te bieden op de uitdagingen van deze sector, meer bepaald door:

• op korte termijn het onderzoek te versterken om de kosten te verminderen en de prestaties van de bestaande technologieën te verbeteren, alsmede de commerciële toepassing van deze technologieën te bevorderen. Op dit niveau moet met name actie worden ondernomen op het gebied van biobrandstoffen van de tweede generatie, koolstofafvang, -transport en -opslag, integratie van hernieuwbare energiebronnen in het elektriciteitsnet en energie-efficiëntie bij bouw en vervoer en in de industrie;
• op langere termijn de ontwikkeling te ondersteunen van een nieuwe generatie koolstofarme technologieën. Op dit gebied moeten de acties onder meer worden gericht op het concurrentievermogen van nieuwe technologieën voor duurzame energie, de opslag van energie, de duurzaamheid van kernsplijtingsenergie, fusie-energie en de ontwikkeling van trans-Europese energienetten.

Om het SET-plan te verwezenlijken moet er een gemeenschappelijke inspanning komen en moeten er acties worden opgezet op het niveau van de particuliere sector, de lidstaten en de EU, alsook op wereldniveau.

In het SET-plan wordt eerst en vooral aandacht geschonken aan een nieuwe methode van bestuur ("governance") op het gebied van energietechnologie, gebaseerd op een gemeenschappelijke strategische planning.

In die optiek zal een in 2008 door de Commissie opgerichte EU-stuurgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van de lidstaten, het mogelijk maken de coherentie bij de uitwerking van gemeenschappelijke acties te versterken door middelen ter beschikking te stellen en de voortgang te evalueren. Voorts is in 2009 een Europese top inzake energietechnologieën gepland. Ten slotte zal de Commissie een Europees informatiesysteem voor energietechnologie opzetten, dat onder meer "technologie mapping" (stand van de techniek) en "capacities mapping" (financiële en personele middelen) zal omvatten.

Het SET-plan voorziet ook in een verbetering van de doeltreffendheid van de tenuitvoerlegging van de acties die gemeenschappelijk worden ondernomen, zodat de kansen die worden geboden door de Europese onderzoeksruimte en de interne markt ten volle kunnen worden benut.

De Commissie zal zo geleidelijk nieuwe Europese industriële initiatieven nemen, meer bepaald op het gebied van windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen, CO2-afvang, -transport en -opslag, elektriciteitsnetten en duurzame kernsplijting, die de vorm zullen krijgen van publiek-private partnerschappen of gezamenlijke programma's van lidstaten. Voorts wil de Commissie een Europese alliantie voor energieonderzoek opzetten om te komen tot een betere coördinatie van de programmering van onderzoekscentra en universiteiten. Tot slot zal er een toekomstgerichte aanpak worden uitgewerkt om de verdere ontwikkeling van de trans-Europese energienetwerken en -systemen voor te bereiden.

Een ander belangrijk onderdeel van het SET-plan is een verhoging van de middelen, zowel financieel als qua personeel. De investeringen voor onderzoek en innovatie moeten worden opgetrokken, zowel op communautair niveau, meer bepaald via een kaderprogramma voor onderzoek, het programma "Intelligente energie voor Europa" en de Europese Investeringsbank, als op het niveau van de lidstaten. Het doel is om binnen een periode van drie jaar tot een verdubbeling van het geheel van de door de EU ingezette middelen te komen. In 2008 zal een mededeling van de Commissie worden gewijd aan de financiering van koolstofarme technologieën. Voorts zal de opleiding van onderzoekers op energiegebied worden bevorderd en zullen nieuwe studie- en opleidingsmogelijkheden worden gecreëerd teneinde het aantal ingenieurs en onderzoekers te vergroten en hun kwaliteit te verbeteren.

Het SET-plan voorziet voorts in een versterkte aanpak op het gebied van de internationale samenwerking, teneinde de wereldwijde ontwikkeling, commercialisering, vermarkting en toegankelijkheid van koolstofarme energietechnologieën te bevorderen. De EU moet op dit gebied meer met één stem spreken. Met de ontwikkelde landen zal worden samengewerkt bij onderzoek van openbaar belang en bij grensverleggend onderzoek op lange termijn. De samenwerking met de ontwikkelingslanden en opkomende economieën moet het voor die landen mogelijk maken zich op duurzame wijze te ontwikkelen en moet tegelijk nieuwe marktkansen voor Europese ondernemingen creëren. De samenwerking kan onder meer worden ontwikkeld door onderzoekscentra via netwerken samen te brengen, door grootschalige demonstratieprojecten op te zetten en door meer gebruik te maken van de mechanismen van het protocol van Kyoto.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's - Naar een Europees strategisch plan voor energietechnologie [COM(2006) 847 def. (es de en fr) - Niet in het Publicatieblad verschenen].

Laatste wijziging: 13.12.2007