Elektronische gegevensuitwisseling tussen overheidsdiensten: IDA-programma

Doel van het IDA-programma (Interchange of Data between Administrations) is het bevorderen van de ontwikkeling en de operationele totstandbrenging van trans-Europese netten voor elektronische gegevensuitwisseling tussen de overheidsdiensten van de lidstaten en/of instellingen van de Gemeenschap.

Na het IDA I-programma, is de tweede fase van het programma (IDA II) in 1999 van start gegaan met de goedkeuring van de twee onderhavige besluiten. In IDA II werd meer nadruk gelegd op marktgerichtheid en interoperabiliteit voor een efficiëntere verstrekking van on-linediensten door overheidsdiensten aan bedrijven en burgers op Europees niveau.

Wanneer IDA II op 31 december 2004 afloopt, wordt het opgevolgd door het IDABC-programma.

MAATREGEL

Besluit 1719/1999/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 juli 1999 betreffende een reeks richtsnoeren, met inbegrip van de vaststelling van projecten van gemeenschappelijk belang, voor trans-Europese netten voor elektronische gegevensuitwisseling tussen overheidsdiensten (IDA)

Besluit 1720/1999/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 juli 1999 tot vaststelling van een reeks acties en maatregelen ter verzekering van de interoperabiliteit van en de toegang tot trans-Europese netten voor elektronische gegevensuitwisseling voor overheidsdiensten (IDA) [Zie wijzigingsbesluiten].

SAMENVATTING

De eerste fase van het programma (IDA I) is in 1995 van start gegaan (Besluit 95/468/EG). Deze heeft het mogelijk gemaakt een aantal belangrijke telematicanetwerken op te zetten, onder meer op het gebied van werkgelegenheid, gezondheid, landbouw, statistiek en concurrentie.

Toepassingsgebieden

Het IDA II-programma steunt projecten van gemeenschappelijk belang, met name betreffende de ontwikkeling en de totstandbrenging van telematicanetten ten dienste van de uitvoering van het communautaire beleid op het gebied van de Economische en Monetaire Unie (EMU), consumentenbescherming, gezondheid en transport.

Doelstellingen

De Gemeenschap streeft met het IDA-programma de volgende doelstellingen na:

het bereiken van een hoge mate van interoperabiliteit tussen de telematicanetten in de lidstaten en tussen de Gemeenschap en de lidstaten;
de convergentie van deze netten naar een gemeenschappelijke telematica-interface tussen de Gemeenschap en de lidstaten;
de totstandbrenging van aanmerkelijke voordelen van de overheidsdiensten van de lidstaten en de Gemeenschap door de stroomlijning van werkzaamheden, het verminderen van het onderhoud, de versnelde uitvoering van nieuwe netten en het realiseren van een algemeen veilige en betrouwbare uitwisseling van gegevens;
de uitbreiding van de voordelen van deze netten tot het bedrijfsleven van de Gemeenschap en de burgers van de Europese Unie;
de bevordering van de verspreiding van beste praktijken en de aanmoediging van de ontwikkeling van innoverende telematicaoplossingen bij overheidsdiensten.

Subsidiabiliteitscriteria

De projecten moeten kaderen in de communautaire beleidslijnen en activiteiten.

Voorrang wordt gegeven aan projecten die de economische levensvatbaarheid van overheidsdiensten, instellingen van de Europese Gemeenschap, lidstaten en regio's vergroten en die dankzij de totstandkoming of de uitbreiding van een sectoraal net:

bijdragen tot de opheffing van belemmeringen voor het vrije verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal
bijdragen tot de geslaagde invoering van de Economische en Monetaire Unie;
de interinstitutionele samenwerking tussen de instellingen van de Gemeenschap bevorderen alsook tussen deze instellingen en de nationale en regionale overheidsdiensten;
bijdragen tot de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap en de lidstaten of de bestrijding van fraude;
bijdragen tot de voorbereidingen voor de uitbreiding van de EU;
bijdragen tot het concurrentievermogen van de Europese industrie en in het bijzonder dat van kleine en middelgrote ondernemingen;
ten goede komen aan personen in de Europese Unie.

Begunstigden

De belangrijkste begunstigden zijn de nationale of regionale overheidsdiensten van de lidstaten en de instellingen van de Gemeenschap.

Financiële bijdrage van de Gemeenschap

Bij de uitvoering van IDA-projecten draagt de Gemeenschap bij in verhouding tot haar belangen bij de projecten. De voorbegroting voor de periode 1999-2004 komt in de buurt van 24 miljoen euro per jaar.

Grote lijnen voor de uitvoering

IDA-projecten omvatten de volgende vier fasen:

een voorbereidingsfase die leidt tot de opstelling van een voorbereidend verslag met de doelstellingen, het werkingsgebied en de motivering van het project (inzonderheid de verwachte kosten en baten);
een haalbaarheidsfase die leidt tot de vaststelling van een algemeen uitvoeringsplan;
een ontwikkelings- en geldigverklaringsfase waarin de voor de betrokken netten voorgestelde oplossing, voor zover zulks dienstig is, op kleine schaal ontworpen, getest, beoordeeld en gecontroleerd wordt;
een uitvoeringsfase die bestaat uit het tot stand brengen van de betrokken netten.

Toetredingslanden

Het IDA-programma is opengesteld voor de toetredingslanden na wijziging van de besluiten die de rechtsbasis van het IDA-programma vormen. Op 24 april 2003 hebben Slovenië, Polen, de Republiek Tsjechië, Malta, Estland en Cyprus met de Europese Commissie een memorandum van overeenkomst gesloten dat hun deelname aan het IDA-programma formaliseert. Dankzij deze memoranda van overeenkomst kunnen de ondertekenende landen onder dezelfde voorwaarden aan het programma deelnemen als de lidstaten van de Europese Economische Ruimte. Tevens dragen zij bij aan de jaarlijkse begroting voor het IDA-programma. De overige toetredingslanden, evenals drie kandidaat-lidstaten (Bulgarije, Roemenië en Turkije), zouden in de loop van het jaar 2003 moeten volgen.

Samenhang met het actieplan eEurope

In januari 2002 is het IDA-programma tevens het instrument geworden voor de tenuitvoerlegging van het hoofdstuk eOverheid van het actieplan eEurope 2005. Het IDA-programma steunt het opzetten van diensten die de nadruk leggen op veilige en doeltreffende uitwisseling van elektronische gegevens tussen de verschillende niveaus van overheidsdiensten. Deze diensten vormen een essentiële basis voor de totstandbrenging van moderne on-lineoverheidsdiensten zoals het actieplan eEurope 2005 beoogt.

In het kader van het IDA-programma is de Commissie al twee jaar geleden begonnen met de totstandbrenging en financiering van een beveiligd communicatienetwerk voor de uitwisseling van informatie (TESTA - Trans-Europese telematicadiensten tussen overheidsdiensten) tussen praktisch alle overheidsdiensten van de lidstaten - en weldra van de toetredingslanden - en de instellingen van de Gemeenschap. Met de ontwikkeling van eOverheid-projecten zal het TESTA-net de drager zijn van pan-Europese dienstverlening aan burgers en bedrijven. IDA financiert ook het TESS (esdeenfr)-programma (telematica voor sociale zekerheid).

Referenties

Maatregel	Datum van inwerkingtreding	Publicatieblad
Besluit 1719/1999/EG [goedkeuring: medebeslissing COD/1997/0340]	03.08.1999	L 203 van 03.08.1999
Besluit 1720/1999/EG [goedkeuring: medebeslissing COD/1997/0341]	03.08.1999	L 203 van 03.08.1999

Wijzigingsbesluit(en)	Datum van inwerkingtreding	Publicatieblad
Beschikking nr. 2046/2002/EG [goedkeuring: medebeslissing COD/2001/210]	20.11.2002	L 316 van 20.11.2002
Besluit nr. 2045/2002/EG goedkeuring: medebeslissing COD/2001/0211]	20.11.2002	L 316 van 20.11.2002

VERBONDEN MAATREGELEN

Verslag [COM(2003) 100 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad].Verslag van de Commissie van 7 maart 2003 aan het Europees Parlement en de Raad - IDA II-beoordeling.

Deze tussentijdse beoordeling bevat een reeks aanbevelingen voor de volgende oriëntaties:

meer nadruk leggen op kosten-batenanalyse van projecten;
een beschrijving opnemen van een infrastructuur die als basis moet fungeren voor de ontwikkeling van projecten van gemeenschappelijk belang en andere sectorale netwerken;
meer bijstand verlenen door het IDA-team aan de verschillende sectorale overheidsdiensten die aan het programma deelnemen;
de omvang en de complexiteit beperken van de procedures die leiden tot de uitvoering van een project. Door een stroomlijning van de procedures zouden niet enkel de vaste administratieve kosten verminderd kunnen worden, maar zou ook de verzameling van basisgegevens verbeterd worden;
een permanent register (matrix) bijhouden van de horizontale acties en maatregelen en van de projecten die daar gebruik van maken, onder vermelding van contactgegevens van de leiders van IDA- en sectorale projecten.

Besluit 2004/387/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 betreffende de interoperabele levering van pan-Europese e-overheidsdiensten aan overheidsdiensten, ondernemingen en burgers (IDABC) [Publicatieblad L 144 van 30.04.2004].

Het nieuwe IDBAC-pogramma (interoperabele levering van pan-Europese e-overheidsdiensten) heeft tot doel pan-Europese on-line-overheidsdiensten te leveren aan overheidsdiensten, ondernemingen en burgers.

Dit programma is het vervolg op het programma IDA II, dat op 31 december 2004 afliep. Het IDABC-programma ging dus op 1 januari 2005 van start en loopt tot 2009.

IDABC is een uitgebreid e-overheidsprogramma dat aan de doelstellingen van het huidige IDA-programma beantwoordt. Bovendien worden ook pan-Europese e-diensten aan ondernemingen en burgers geleverd. Het nieuwe programma omvat twee delen:

- projecten van gemeenschappelijk belang ter ondersteuning van sectorale beleidsmaatregelen; en

- horizontale maatregelen ter ondersteuning van de interoperabiliteit.

Voorts heeft het IDBAC-programma een ruimer toepassingsgebied. Het omvat namelijk zowel netwerken als diensten en laat ook ondernemingen en burgers profijt trekken van de interactie tussen overheidsdiensten. Ten slotte is de begroting opgetrokken met het oog op een efficiënte en veilige informatie-uitwisseling waarbij ten volle rekening wordt gehouden met de taalkundige verscheidenheid in de Gemeenschap. De Commissie stelt voor om ruim 148 miljoen euro voor het IDABC-programma uit te trekken, waarvan 59 miljoen voor de periode tot en met 31 december 2006.

See also