VIS-verordening

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 767/2008 over het Visuminformatiesysteem (VIS) en de uitwisseling tussen de lidstaten van gegevens op het gebied van visa voor kort verblijf (VIS-verordening)

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

De verordening betreft het opzetten van een visuminformatiesysteem (VIS) en bevat de procedures en voorwaarden voor de uitwisseling van gegevens met betrekking tot aanvragen voor visa voor kort verblijf tussen de lidstaten van de Europese Unie (EU) die het Schengenakkoord en de Schengenuitvoeringsovereenkomst hebben getekend.

KERNPUNTEN

NB: de verordening is enkele keren gewijzigd. Deze samenvatting is een weergave van de verordening inclusief de wijzigingen die al van kracht zijn geworden.

Doel

Het doel van het VIS, oorspronkelijk opgezet bij Beschikking 2004/512/EG, is het verbeteren van de uitvoering van het gemeenschappelijk visabeleid, de consulaire samenwerking en de onderlinge raadplegingen tussen de centrale visumautoriteiten door:

• de procedure voor het aanvragen van een visum te vergemakkelijken;
• “visashopping” te voorkomen;
• fraudebestrijding te vergemakkelijken;
• controles aan de doorlaatposten aan de buitengrenzen en op het grondgebied van de lidstaten te vergemakkelijken;
• bij te dragen aan de identificatie van personen die niet voldoen aan de voorwaarden voor binnenkomst, verblijf of vestiging op het grondgebied van de lidstaten;
• de toepassing te vergemakkelijken van Verordening (EU) nr. 604/2013, waarin is vastgelegd welke lidstaat verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielaanvraag door een onderdaan van een derde land (zie samenvatting);
• bij te dragen aan het voorkomen van bedreigingen van de binnenlandse veiligheid in de lidstaten.

In specifieke gevallen kunnen de nationale autoriteiten en Europol om toegang tot gegevens in het VIS-systeem verzoeken ten behoeve van het voorkomen, opsporen en onderzoeken van terroristische en andere strafbare feiten.

De volgende gegevenscategorieën worden in het VIS opgeslagen:

• alfanumerieke gegevens over de aanvrager en de aangevraagde, afgegeven, geweigerde, nietig verklaarde, ingetrokken of verlengde visa;
• foto’s;
• vingerafdrukgegevens;
• koppelingen naar eerdere visumaanvragen en naar de aanvraagdossiers van personen die samen reizen.

Gegevenscategorieën die in het gemeenschappelijk identiteitsregister worden opgeslagen

De volgende gegevenscategorieën worden in het gemeenschappelijk identiteitsregister opgeslagen:

• achternaam, voornamen, geboortedatum, geslacht;
• achternaam bij geboorte (voormalige achternaam/achternamen), geboorteplaats en -land, huidige nationaliteit en nationaliteit bij geboorte;
• gegevens over het reisdocument:
  • soort en nummer,
  • land van uitgifte,
  • de afgevende autoriteit,
  • vervaldatum geldigheid.

Toegang tot het VIS

• Alleen gemachtigd personeel van de visumautoriteiten mag VIS-gegevens invoeren, wijzigen of wissen.
• Alleen gemachtigd personeel van de visumautoriteiten en van autoriteiten die controles uitvoeren bij doorlaatposten aan de buitengrens, bij immigratiecontroles en bij controles in verband met asiel mag VIS-gegevens raadplegen.
• Autoriteiten met toegang tot het VIS moeten waarborgen dat:
  • het gebruik ervan wordt beperkt tot waar dat nodig, passend en proportioneel is voor de uitvoering van hun taken;
  • bij het gebruik van het VIS de aanvragers en houders niet worden gediscrimineerd, en dat hun menselijke waardigheid en integriteit worden gerespecteerd.

Gegevensinvoer door de visumautoriteiten

• De visumautoriteit maakt het visumdossier aan wanneer een aanvraag ontvankelijk is overeenkomstig de Visumcode als opgenomen in Wijzigingsverordening (EG) nr. 810/2009 (zie samenvatting). Zij voert de in artikel 9 van Verordening (EG) nr. 767/2008 gespecificeerde gegevens in het VIS-systeem in.
• De visumautoriteit voegt andere gegevens toe wanneer een beslissing om een visum af te geven is genomen, bijvoorbeeld:
  • de autoriteit die het visum afgeeft;
  • het soort visum;
  • het nummer van de visumsticker;
  • het grondgebied waar de visumhouder gerechtigd is te reizen;
  • de begin- en einddatum van de geldigheid van het visum;
  • het aantal malen dat het grondgebied volgens het visum mag worden binnengekomen.
• Een beslissing moet worden gemotiveerd als is besloten om:
  • een visum te weigeren, nietig te verklaren of in te trekken, of
  • de geldigheidsduur ervan te verlengen.

Gebruik van het VIS

Het VIS wordt gebruikt:

• door bevoegde visumautoriteiten die aanvragen behandelen en voor de besluiten die verband houden met die aanvragen;
• tussen centrale visumautoriteiten voor raadpleging en het aanvragen van documenten;
• door bevoegde autoriteiten ten behoeve van verslaglegging en statistiek (zonder identificering van individuele aanvragers).

Toegankelijkheid van VIS-gegevens voor andere autoriteiten

• Wijzigingsverordening (EU) 2017/2226 tot instelling van een inreis-uitreissysteem (EES) (zie samenvatting) leidde tot efficiëntere en snellere grenscontroles dankzij een veilig communicatiekanaal tussen het centrale systeem van het EES en het centrale VIS. Directe raadpleging tussen het EES en het VIS is alleen mogelijk waar dat zowel in Verordening (EG) nr. 767/2008 als in Verordening (EU) 2017/2226 wordt bepaald.
• Visumautoriteiten die het VIS gebruiken mogen het EES vanuit het VIS raadplegen:
  • bij het behandelen van en nemen van beslissingen over visumaanvragen;
  • om visumgerelateerde gegevens rechtstreeks uit het VIS op te halen en naar het EES te exporteren wanneer een visum nietig is verklaard, is ingetrokken of is verlengd.
• Grensautoriteiten die het EES gebruiken mogen het VIS vanuit het EES consulteren om:
  • visumgerelateerde gegevens rechtstreeks uit het VIS op te halen en ze in het EES te importeren;
  • de echtheid en de geldigheid van het visum te verifiëren;
  • te controleren of onderdanen van een derde land die van de visumplicht zijn vrijgesteld en van wie geen individueel dossier in het EES aanwezig is, eerder stonden geregistreerd in het VIS;
  • in de gevallen waarin de identiteit van een visumhouder met vingerafdrukken wordt geverifieerd, de identiteit van een visumhouder met vingerafdrukken door vergelijking met het VIS te verifiëren.
• Autoriteiten die bevoegd zijn om controles op het grondgebied van lidstaten uit te voeren mogen uitsluitend gegevens opzoeken voor de vaststelling van de identiteit van de visumhouder en/of de echtheid van het visum en/of het voldoen aan de voorwaarden voor binnenkomst, verblijf of vestiging.
• Voor asiel verantwoordelijke nationale autoriteiten hebben uitsluitend toegang tot gegevens om:
  • de lidstaat te bepalen die verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielaanvraag, en
  • een asielaanvraag te behandelen.

Exploitatie van het VIS

• Sinds juni 2018 is het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA) verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering van het centrale VIS en de nationale interfaces die aansluiting geven op de nationale systemen van de lidstaten.
• De bedrijfsvoering van het VIS betreft alle taken die nodig zijn om het VIS 24 uur per dag en 7 dagen per week in bedrijf te houden. Daartoe behoren het onderhoudswerk en de technische ontwikkelingen die nodig zijn om te waarborgen dat het systeem op een bevredigend niveau van operationele kwaliteit functioneert.
• Elke EU-lidstaat is verantwoordelijk voor:
  • de ontwikkeling, de organisatie, het beheer, de exploitatie en het onderhoud van zijn nationale systeem;
  • de waarborging van de beveiliging van gegevens voor en gedurende de verzending ervan naar de nationale interface en de vaststelling van een beveiligingsplan daartoe;
  • het beheer van de toegangsrechten voor het VIS van daartoe gemachtigd personeel van de nationale autoriteiten;
  • het dragen van de kosten van het eigen nationale systeem.
• Gegevens in het VIS kunnen niet met derde landen of internationale organisaties worden gedeeld tenzij deze in individuele gevallen essentieel zijn voor de vaststelling van de identiteit van een ingezetene van een derde land.

Beveiliging van, aansprakelijkheid voor en bescherming van gegevens

• De lidstaat die de gegevens in het VIS heeft ingevoerd moet de beveiliging ervan voor en tijdens de toezending aan de nationale interface waarborgen. Elk land moet de beveiliging van de van het VIS ontvangen gegevens waarborgen en een beveiligingsplan opstellen met betrekking tot het eigen nationale systeem.
• Iemand die of een land dat schade heeft geleden door een onwettige behandelingsprocedure of andere handeling die onverenigbaar is met Verordening (EG) nr. 767/2008 heeft recht op compensatie door het land dat voor de geleden schade verantwoordelijk is.
• Elk land en de eu-LISA moeten alle gegevens bewaren die binnen het VIS zijn verwerkt, evenals gegevens over het personeel dat gemachtigd is om gegevens in te voeren of op te halen.
• Elke lidstaat moet een nationale toezichthoudende instantie, die is gevestigd in overeenstemming met Verordening (EU) 2016/679 (zie samenvatting), opdragen om toe te zien op de rechtmatigheid van de verwerking door dat land van persoonlijke gegevens. De Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming ziet toe op de activiteiten van eu-LISA.

Toepassing

Als Schengeninstrument is deze verordening van toepassing op lidstaten met uitzondering van Ierland. Denemarken heeft besloten om de verordening toe te passen, evenals IJsland, Noorwegen en Zwitserland.

Recente wijzigingen van Verordening (EG) nr. 767/2008

Om zowel oplossingen te vinden voor beveiligingsproblemen als voor veranderende migratiepatronen wordt er nu aan gewerkt om de diverse informatiesystemen van de EU interoperabel te maken. Verordening (EG) nr. 767/2008 is in verband met deze inspanningen diverse malen gewijzigd. Deze wijzigingen zullen echter niet van toepassing zijn voor een nog vast te stellen datum, niet eerder dan 2023. Het gaat om de volgende wijzigingen:

• Verordening (EU) 2019/817 over interoperabiliteit tussen de informatiesystemen van de EU op het gebied van justitie, vrijheid en veiligheid (zie samenvatting).
• Verordening (EU) 2021/1134 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 767/2008 en van twee nauw verwante teksten, de Visumcode (Verordening (EG) nr. 810/2009 — zie samenvatting) en de Schengengrenscode (Verordening (EU) 2016/399 — zie samenvatting). Deze verordening houdt onder andere een versterking in van de achtergrondcontroles vóór wordt besloten om een visum te verlenen.
• Verordening (EU) 2021/1152 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 767/2008 in verband met de interoperabiliteit van het VIS en het Europees reisinformatie- en -autorisatiesysteem (opgezet bij Verordening (EU) 2018/1240 (zie samenvatting).

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

• Over de toepassing van Verordening (EG) nr. 767/2008 moest in overeenstemming met artikel 48, lid 3 van deze verordening worden beschikt door de Europese Commissie. Het VIS trad in werking op 11 oktober 2011.
• De artikelen 26, 27, 32 en 45, artikel 48, leden 1, 2 en 4, en artikel 49 zijn van toepassing sinds 2 september 2008.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Visuminformatiesysteem (VIS) (Europese Commissie)
• IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (Raad van de Europese Unie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 767/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende het Visuminformatiesysteem (VIS) en de uitwisseling tussen de lidstaten van gegevens op het gebied van visa voor kort verblijf (VIS-verordening) (PB L 218 van 13.8.2008, blz. 60-81).

Achtereenvolgende wijzigingen in Verordening (EG) nr. 767/2008 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2018/1726 van het Europees Parlement en de Raad van 14 november 2018 betreffende het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA), tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1987/2006 en Besluit 2007/533/JBZ van de Raad en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1077/2011 (PB L 295 van 21.11.2018, blz. 99-137).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) 2018/1240 van het Europees Parlement en de Raad van 12 september 2018 tot oprichting van een Europees reisinformatie- en -autorisatiesysteem (Etias) en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1077/2011, (EU) nr. 515/2014, (EU) 2016/399, (EU) 2016/1624 en (EU) 2017/2226 (PB L 236 van 19.9.2018, blz. 1-71).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming) (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 1-88).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) 2016/399 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2016 betreffende een Uniecode voor de overschrijding van de grenzen door personen (Schengengrenscode) (PB L 77 van 23.3.2016, blz. 1-52).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 604/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 tot vaststelling van de criteria en instrumenten om te bepalen welke lidstaat verantwoordelijk is voor de behandeling van een verzoek om internationale bescherming dat door een onderdaan van een derde land of een staatloze bij een van de lidstaten wordt ingediend (PB L 180 van 29.6.2013, blz. 31-59).

Verordening (EG) nr. 810/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 tot vaststelling van een gemeenschappelijke visumcode (Visumcode) (PB L 243 van 15.9.2009, blz. 1-58).

Zie de geconsolideerde versie.

Beschikking 2004/512/EG van de Raad van 8 juni 2004 betreffende het opzetten van het Visuminformatiesysteem (VIS) (PB L 213 van 15.6.2004, blz. 5-7).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 03.08.2023