De landbouw- en voedselvoorzieningsketen — Oneerlijke handelspraktijken tussen ondernemingen

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn (EU) 2019/633 inzake oneerlijke handelspraktijken in de relaties tussen ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

• De richtlijn bevat een minimumlijst van verboden oneerlijke handelspraktijken tussen afnemers en leveranciers in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen, alsmede minimumregels voor de handhaving.
• De richtlijn moet ervoor zorgen dat grotere bedrijven kleine en middelgrote leveranciers niet langer uitbuiten vanwege hun zwakkere onderhandelingspositie, en moet voorkomen dat de kosten van dergelijke praktijken aan primaire producenten worden doorberekend.

KERNPUNTEN

De regels beschermen kleine en middelgrote leveranciers, alsook grotere leveranciers met een jaarlijkse omzet van maximaal 350 miljoen euro. De bescherming is afhankelijk van de relatieve omvang van de leverancier en de afnemer wat betreft de jaarlijkse omzet. Deze leveranciers zijn naar omzet onderverdeeld in vijf subcategorieën:

• tot 2 miljoen euro;
• 2-10 miljoen euro;
• 10-50 miljoen euro;
• 50-150 miljoen euro;
• 150-350 miljoen euro.

Verbod op oneerlijke handelspraktijken

Op grond van de richtlijn zijn de volgende oneerlijke handelspraktijken onder alle omstandigheden verboden:

• betaling later dan dertig dagen voor bederfelijke landbouw- en voedingsproducten;
• betaling later dan zestig dagen voor andere landbouw- en voedingsproducten;
• annuleringen op korte termijn voor bederfelijke landbouw- en voedingsproducten;
• eenzijdige wijzigingen in de voorwaarden van de leveringsovereenkomst door de afnemer;
• door de afnemer verlangde betalingen die geen verband houden met de verkoop van een landbouw- en voedingsproduct;
• door de afnemer verlangde betalingen voor het bederf of verlies van landbouw- en voedingsproducten, dat niet aan nalatigheid of verzuim van de leverancier is toe te schrijven;
• weigering van de afnemer om een schriftelijke bevestiging van een leveringsovereenkomst te verstrekken, ook al heeft de leverancier hierom verzocht;
• misbruik van de bedrijfsgeheimen van de leverancier door de afnemer;
• commerciële vergeldingsmaatregelen van de afnemer tegen de leverancier indien de leverancier zijn contractuele of wettelijke rechten uitoefent;
• de kosten die gepaard gaan met het onderzoeken van klachten van klanten in verband met de producten van de leverancier, afwenden op de leverancier, ondanks het ontbreken van nalatigheid of schuld van de leverancier.

Op grond van de richtlijn zijn de volgende oneerlijke handelspraktijken verboden, tenzij de leverancier en de afnemer deze op duidelijke en ondubbelzinnige wijze zijn overeengekomen:

• de afnemer retourneert onverkochte landbouw- en voedingsproducten aan de leverancier zonder betaling voor die onverkochte producten of zonder betaling voor de verwijdering van die producten, of beide;
• van de leverancier wordt een vergoeding verlangd voor de opslag, de uitstalling of de opname in het assortiment van zijn landbouw- en voedingsproducten, of voor het op de markt aanbieden van dergelijke producten;
• de afnemer vraagt de leverancier om te betalen voor kortingen voor landbouw- en voedingsproducten die in het kader van een promotieactie door de afnemer zijn verkocht;
• de afnemer vraagt de leverancier om te betalen voor het maken van reclame voor of de marketing van landbouw- en voedingsproducten door de afnemer;
• de afnemer verlangt van de leverancier dat hij personeel betaalt voor de inrichting van de ruimten die voor de verkoop van de producten van de leverancier worden gebruikt.

Klachten en vertrouwelijkheid

De EU-landen wijzen nationale handhavingsautoriteiten aan. Leveranciers kunnen een klacht indienen bij de handhavingsautoriteit van hun eigen land of van het land van de afnemer die wordt verdacht van een verboden handelspraktijk.

Op verzoek moet de handhavingsautoriteit de noodzakelijke maatregelen treffen ter bescherming van de identiteit van de klager en enige andere informatie die schadelijk wordt geacht voor de belangen van de klager of leveranciers.

Bevoegdheden van de handhavingsautoriteiten

De handhavingsautoriteiten moeten de bevoegdheid hebben en over de expertise beschikken om:

• een onderzoek in te stellen en uit te voeren;
• informatie op te vragen bij afnemers en leveranciers;
• onaangekondigde inspecties ter plaatse te verrichten;
• te gelasten dat een verboden praktijk wordt beëindigd, in voorkomend geval;
• geldboeten, andere sancties en voorlopige maatregelen op te leggen ten aanzien van het bedrijf dat de inbreuk heeft gepleegd, of procedures tot oplegging daarvan in te leiden;
• besluiten te publiceren.

De EU-landen kunnen vrijwillige, doeltreffende alternatieve geschillenbeslechtingsmechanismen bevorderen.

De EU-landen moeten ervoor zorgen dat de handhavingsautoriteiten op doeltreffende wijze met elkaar en met de Commissie samenwerken en dat zij elkaar wederzijdse bijstand verlenen in gevallen met een grensoverschrijdende dimensie.

De Europese Commissie wordt bijgestaan door het Comité voor de gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten dat is ingesteld bij Verordening (EU) nr. 1308/2013 (zie de samenvatting De gemeenschappelijke marktordening voor landbouwproducten in de EU).

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn moet uiterlijk op 1 mei 2021 zijn omgezet in nationale wetgeving in de EU-landen. De EU-landen moeten de maatregelen uiterlijk op 1 november 2021 toepassen.

ACHTERGROND

Zie ook:

• De richtlijn inzake oneerlijke handelspraktijken in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn (EU) 2019/633 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 inzake oneerlijke handelspraktijken in de relaties tussen ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen (PB L 111 van 25.4.2019, blz. 59-72)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn (EU) 2016/943 van het Europees Parlement en de Raad van 8 juni 2016 betreffende de bescherming van niet-openbaar gemaakte knowhow en bedrijfsinformatie (bedrijfsgeheimen) tegen het onrechtmatig verkrijgen, gebruiken en openbaar maken daarvan (PB L 157 van 15.6.2016, blz. 1-18)

Verordening (EU) nr. 1308/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 tot vaststelling van een gemeenschappelijke ordening van de markten voor landbouwproducten en tot intrekking van de Verordeningen (EEG) nr. 922/72, (EEG) nr. 234/79, (EG) nr. 1037/2001 en (EG) nr. 1234/2007 van de Raad (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 671-854)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) nr. 1308/2013 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.

Richtlijn 2011/7/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 betreffende bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties (PB L 48 van 23.2.2011, blz. 1-10)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 29.08.2019