Overeenkomst van Cotonou

SAMENVATTING VAN:

Partnerschapsovereenkomst 2000/483/EG tussen ACS-landen en de EU

WAT IS HET DOEL VAN DE PARTNERSCHAPSOVEREENKOMST?

De Overeenkomst van Cotonou vormt de ruggengraat van het partnerschap tussen de Europese Unie (EU), EU-lidstaten en 79 landen in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan (ACS).http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/ALL/?uri=LEGISSUM:african_caribbean_and_pacific_group_of_states

Het doel is aan het uitroeien van armoede bij te dragen, de duurzame economische, culturele en sociale ontwikkeling van de partnerlanden te ondersteunen en bij te dragen aan de toenemende integratie van hun economieën in de wereldeconomie.

KERNPUNTEN

Beginselen

De Overeenkomst van Cotonou is een hecht partnerschap dat is gebaseerd op een reeks beginselen:

de partners van de overeenkomst zijn gelijk;
de ACS-landen bepalen hun eigen ontwikkelingsbeleid;
de samenwerking vindt niet alleen op regeringsniveau plaats: ook parlementen, lokale autoriteiten, de civiele samenleving, de particuliere sector, en economische en sociale partners spelen een rol;
De regelingen en prioriteiten voor samenwerking worden afgestemd op het ontwikkelingsniveau van de landen.

Organisatie

Gezamenlijke instellingen zijn beschikbaar om de uitvoering van de Overeenkomst van Cotonou te ondersteunen.

De ACS-EU-Raad van ministers, ondersteund door het Comité van ambassadeurs:
- voert de politieke dialoog;
- stelt richtsnoeren vast voor beleid; en
- neemt besluiten tot uitvoering van de overeenkomst.
De raad brengt jaarlijks een voortgangsverslag uit aan de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU. Dit raadgevend orgaan doet aanbevelingen om de doelstellingen van de overeenkomst te bereiken.
Het Gemengd Ministerieel Handelscomité ACS-EU bespreekt alle handelsgerelateerde vraagstukken die voor alle ACS-landen van belang zijn. Het comité houdt toezicht op de onderhandelingen over en implementatie van economische partnerschapsovereenkomsten. en onderzoekt de gevolgen van de multilaterale handelsbesprekingen voor de ACS-EU-handel en de ontwikkeling van de economie van ACS-landen.
Het ACS-EU-Comité voor Samenwerking inzake Ontwikkelingsfinanciering onderzoekt de implementatie van samenwerking inzake ontwikkelingsfinanciering en houdt toezicht op de voortgang ervan.

Politieke dimensie

De politieke dimensie van de Overeenkomst van Cotonou is van groot belang en omvat:

een alomvattende politieke dialoog over nationale, regionale en mondiale vraagstukken;
het bevorderen van de mensenrechten en democratische beginselen;
het ontwikkelen van vredesopbouw, conflictpreventie en conflictoplossing;
het aanpakken van migratievraagstukken en veiligheidsproblemen, met inbegrip van de strijd tegen terrorisme en het tegengaan van de verspreiding van massavernietigingswapens.

Activiteiten

De overeenkomst omvat samenwerkingsactiviteiten ter bevordering van:

economische ontwikkeling gericht op de sectoren industrie, landbouw of toerisme van de ACS-landen;
sociale en menselijke ontwikkeling om de gezondheidszorg, het onderwijs en de voedselvoorziening te verbeteren, en
regionale samenwerking en integratie om de handel tussen ACS-landen te stimuleren en uit te breiden.

Deze activiteiten worden gefinancierd via het Europees Ontwikkelingsfonds en sinds 2021 door het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking.

De overeenkomst voldoet aan de regels van de Wereldhandelsorganisatie en maakt het voor ACS-landen mogelijk om volledig deel te nemen aan de internationale handel.

Herziening van de overeenkomst

De overeenkomst werd in 2000 ondertekend.

De meest recente herziening dateert uit 2017 bij Besluit (EU) 2017/435. De overeenkomst werd in 2010 aangepast om meer aandacht te besteden aan vraagstukken als:

klimaatverandering;
voedselzekerheid;
hiv/aids;
duurzaamheid in de visserij;
verbetering van de veiligheid in kwetsbare regio’s, en
verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen (in 2016 vervangen door 17 duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen).

De onderhandelingen over een nieuwe overeenkomst zijn in september 2018 van start gegaan.

In 2016 werd een mededeling aangenomen betreffende een hernieuwd partnerschap voor de periode na 2020. Het besluit:

bouwt voort op de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling van de VN;
ondersteunt de algemene strategie voor het buitenlands en veiligheidsbeleid van de EU, dat strategische richtsnoeren biedt voor de externe belangen en ambities van de EU;
is in overeenstemming met de Europese ontwikkelingsconsensus.

DATUM VAN INWERKINGTREDING

Het besluit is van toepassing sinds 1 april 2003 en zou oorspronkelijk aflopen op 29 februari 2020.

Besluit-nr. 1/2022 verlengt de toepassing van de overeenkomst tot 30 juni 2023, of tot de inwerkingtreding (of de voorlopige toepassing) van de nieuwe overeenkomst die Partnerschapsovereenkomst 2000/483/EG vervangt.

ACHTERGROND

Onderhandelingen over een nieuwe overeenkomst tussen de EU en de ACS-landen zijn in 2018 gestart en de nieuwe overeenkomst zal Partnerschapsovereenkomst 2000/483/EG vervangen.

Zie voor meer informatie:

Overeenkomst van Cotonou (Raad van de Europese Unie).
EU-ACS-Partnerschap (Europese Commissie)

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Partnerschapsovereenkomst 2000/483/EG tussen de leden van de groep van Staten in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan, enerzijds, en de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, anderzijds, ondertekend te Cotonou op 23 juni 2000 — Protocollen — Slotakte — Verklaringen (PB L 317 van 15.12.2000, blz. 3-353)

De achtereenvolgende wijzigingen aan Partnerschapsovereenkomst 2000/483/EG werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Besluit Nr. 1/2022 van het ACS-EU-comité van ambassadeurs van 21 juni 2022 tot wijziging van Besluit nr. 3/2019 van het ACS-EU-Comité van ambassadeurs tot vaststelling van overgangsmaatregelen op grond van artikel 95, lid 4, van de ACS-EU-partnerschapsovereenkomst [2022/1102] (PB L 176 van 1.7.2022, blz. 88-89)

Voorstel voor een Besluit van de Raad betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, en de voorlopige toepassing van de Partnerschapsovereenkomst tussen de Europese Unie, enerzijds, en de leden van de Organisatie van staten in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan (OACPS), anderzijds (COM(2021) (312) final van 11.6.2021).

Gemeenschappelijke verklaring van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, het Europees Parlement en de Europese Commissie (PB C 210 van 30.6.2017, blz. 1-24)

Besluit (EU) 2017/435 van de Raad van 28 februari 2017 betreffende de sluiting van de overeenkomst tot tweede wijziging van de Partnerschapsovereenkomst tussen de leden van de groep van staten in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan, enerzijds, en de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, anderzijds, ondertekend te Cotonou op 23 juni 2000 en voor de eerste maal gewijzigd te Luxemburg op 25 juni 2005 (PB L 67 van 14.3.2017, blz. 31-32)

Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement en de Raad: een hernieuwd partnerschap met de landen van Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan (JOIN(2016) 52 final, 22.11.2016)

Laatste bijwerking 30.08.2022