Bossen dragen bij tot de verwezenlijking van de Lissabondoelstellingen * inzake groei en de economische concurrentiepositie en de Göteborgdoelstelling * betreffende de bescherming van de natuurlijke hulpbronnen. Om van deze bijdrage te blijven profiteren, is het van belang dat de bosbouwstrategie van de Europese Unie (EU) aan een steeds meer geopende en gemondialiseerde markt wordt aangepast, evenals aan de huidige politieke context. Om dit te bereiken, stelt de Commissie een communautair actieplan voor ten behoeve van een duurzaam en polyvalent beheer van het bosbestand van de EU.

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 10 maart 2005: "Verslag over de tenuitvoerlegging van de bosbouwstrategie van de EU" [COM(2005) 84 def. - niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

In deze mededeling analyseert de Commissie de vorderingen die sinds de lancering van de bosbouwstrategie van de Europese Unie (EU) in 1998 zijn geboekt, evenals de nieuwe problemen waarmee de sector vandaag de dag wordt geconfronteerd. Met inachtneming van de basisbeginselen die in de EU-bosbouwstrategie van 1998 zijn omschreven, maar ervan uitgaande dat de context zich sindsdien aanzienlijk heeft ontwikkeld, stelt de Commissie nieuwe acties voor.

In totaal bedekken bossen en andere boomrijke vegetaties 35% van het landoppervlak van de EU, dat wil zeggen ongeveer 160 miljoen hectare. Ze leveren een bijdrage aan de instandhouding van de biodiversiteit en de bescherming van water en bodem. Bovendien bieden de bosbouw en de daaraan verbonden activiteiten werk aan ongeveer 3,4 miljoen mensen, waarmee de EU één van de grootste producenten, afnemers/verkopers en consumenten van bosproducten ter wereld is.

Er kunnen meerdere factoren worden onderscheiden die bossen aantasten: verontreiniging, stormen, bosbranden en problemen die samenhangen met biotische factoren en begrazing.

Het beleid ten aanzien van de bossen behoort tot de bevoegdheid van de lidstaten. Niettemin kan de EU het in de praktijk brengen ervan stimuleren door middel van gemeenschappelijke beleidsacties, gebaseerd op het subsidiariteitsbeginsel en het principe van gezamenlijke verantwoordelijkheid. Duurzaam bosbeheer is derhalve gebaseerd op de coördinatie van het beleid van de lidstaten met de communautaire beleidsmaatregelen en -initiatieven.

Op nationaal niveau zijn de nationale bosbouwprogramma's (NBP's) de uitvoeringsinstrumenten van het bosbouwbeleid. De NBP's hebben betrekking op meerdere kwesties, zoals de functie van bossen als productiemiddel en hun bijdrage aan plattelandsontwikkeling, hun rol bij de bescherming en de vergroting van de biodiversiteit alsmede verwante sociale, culturele en recreatieaspecten. Met het oog op verbetering van de sectoroverschrijdende samenwerking moeten de NBP's volledig in de nationale strategieën voor duurzame ontwikkeling worden geïntegreerd.

De communautaire acties ter ondersteuning van duurzaam bosbeheer bestrijken meerdere activiteitsterreinen, met name:

In deze context houden de lidstaten en de EU rekening met de verbintenissen die ze zijn aangegaan in het kader van de VN-conferentie over milieu en ontwikkeling (UNCED) * van 1992 en de vervolgconferenties daarvan, alsook de ministerconferenties over de bescherming van de bossen in Europa (MCPFE) *.

Teneinde een doeltreffende strategie voor duurzaam bosbeheer te ontwikkelen, acht de Commissie het noodzakelijk om:

9 . De ontwikkeling van een EU-actieplan voor duurzaam bosbeheer is een geschikt middel voor het leggen van een basis voor een dynamische structuur die is afgestemd op de huidige politieke context en op de strategieën van Lissabon en Göteborg. Het plan moet ook een coherent kader bieden voor de uitvoering van acties met betrekking tot de bossen en moet zorg dragen voor de coördinatie tussen de acties van de Gemeenschap en het bosbeleid van de lidstaten. De maatregelen die op communautair niveau moeten worden genomen, moeten verscheidene gebieden omvatten, variërend van sociaal-economische tot milieuvraagstukken alsmede het gebruik van hout als energiebron. Het actieplan zal eveneens governance-vraagstukken, horizontale activiteiten en vraagstukken met betrekking tot coördinatie, communicatie en samenwerking omvatten.

Sleutelbegrippen van het besluit

Lissabondoelstellingen: op de Europese Raad van Lissabon (maart 2000) heeft de EU zich voor het komende decennium een nieuw strategisch doel gesteld: "de meest concurrerende en dynamische en op kennis gebaseerde economie van de wereld te worden, die in staat is tot duurzame economische groei met meer en betere banen en een hechtere sociale samenhang". Deze strategie is erop gericht de Unie in staat te stellen tot 2010 opnieuw de volledige werkgelegenheid te creëren en de cohesie binnen de Europese Unie te versterken.
Göteborgdoelstellingen: op de Europese Raad van Göteborg (juni 2001) is een strategie voor duurzame ontwikkeling aangenomen. Bovendien is er een milieupijler aan de Lissabonstrategie toegevoegd.
VN-conferentie over milieu en ontwikkeling (UNCED): op de UNCED van Rio de Janeiro (juni 1992) hebben de deelnemende staten in de "Verklaring van Rio inzake milieu en ontwikkeling" de basisbeginselen voor het beheer, het behoud en de duurzame ontwikkeling van alle soorten bossen vastgesteld.
Ministerconferentie over de bescherming van de bossen in Europa (MCPFE): het MCPFE is een beleidsplatform dat in 1990 in het leven is geroepen voor de dialoog over Europese bosbouwvraagstukken. Een veertigtal Europese landen en de EU zijn in het MCPFE vertegenwoordigd. Niet-Europese landen en internationale organisaties nemen uitsluitend deel als toehoorders.

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 3 november 1998 over een bosbouwstrategie voor de Europese Unie [COM(1998) 649 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]. In deze mededeling voorziet de Commissie in een coherente schets van een bosbouwstrategie voor de Europese Unie (EU), die ontwikkeling en duurzaam bosbeheer als algemeen doel heeft. Deze aanpak zal nader worden uitgewerkt en uitgevoerd via nationale of subnationale bosbouwprogramma's.

Conclusies van de Raad van 30 mei 2005 over een actieplan van de Europese Unie voor de bosbouw [Niet verschenen in het Publicatieblad]. De Raad is van oordeel dat het actieplan op evenwichtige manier de economische, ecologische en sociale aspecten van het duurzaam beheer van bossen moet aansnijden, met inbegrip van de internationale context. Hij is van mening dat het actieplan zowel betrekking moet hebben op de communautaire acties op het gebied van bosbouw als op de acties van de lidstaten, met inbegrip van nationale bosbouwprogramma's.

See also