Mensenrechtenverdedigers — EU-steun

SAMENVATTING VAN:

Artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie

EU-richtsnoeren over mensenrechtenverdedigers

WAT IS HET DOEL VAN ARTIKEL 2 VAN HET VERDRAG BETREFFENDE DE EUROPESE UNIE EN DE RICHTSNOEREN OVER MENSENRECHTENVERDEDIGERS?

Artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie stelt dat de EU stoelt op de waarden van respect voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en respect voor mensenrechten.
De richtsnoeren definiëren de EU-aanpak met betrekking tot het ondersteunen en beschermen van mensenrechtenverdedigers* in niet-EU-landen, met het oog op hen in staat te stellen vrijelijk hun activiteiten te kunnen ontplooien.
Het operationele aspect van deze richtsnoeren ligt in de context van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB).

KERNPUNTEN

Hieronder volgen de belangrijkste aspecten van de richtsnoeren:

Diplomaten bij EU-missies* ontmoeten regelmatig mensenrechtenverdedigers, bezoeken gevangengezette activisten, observeren hun processen en maken zich sterk voor hun bescherming.
De Groep rechten van de mens (COHOM) identificeert de situaties waarbij de EU wordt gevraagd in te grijpen op basis van verslagen van EU-missiehoofden (HoMs), de Verenigde Naties, de Raad van Europa en niet-gouvernementele organisaties.
Hooggeplaatste EU-ambtenaren (bijv. de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid) nemen ontmoetingen met mensenrechtenverdedigers op in hun bezoek aan niet-EU-landen.
In politieke dialogen met niet-EU-landen en regionale organisaties wordt de situatie van mensenrechtenverdedigers opgenomen.
Missiehoofden herinneren autoriteiten van niet-EU-landen aan hun verantwoordelijkheden betreffende het beschermen van mensenrechtenverdedigers die in gevaar zijn.
De EU werkt nauw samen met niet-EU-landen die ook beleid hebben geïmplementeerd om mensenrechtenverdedigers te beschermen, en werken met mensenrechtenmechanismen van andere regionale organisaties, zoals de Afrikaanse Unie, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa.
De EU stimuleert het versterken van bestaande en het creëren van nieuwe regionale mechanismen voor de bescherming van mensenrechtenverdedigers.
De inzet van de EU om mensenrechtenverdedigers te steunen wordt aangevuld door het Europees Instrument voor Democratie en Mensenrechten (EIDMR), dat financiële steun verleent aan organisaties die steun verlenen aan mensenrechtenactivisten.

ACHTERGROND

Mensenrechtenverdedigers spelen een belangrijke rol in:

het vastleggen van geweld;
het bieden van juridische, psychologische, medische en andere steun aan slachtoffers van mensenrechtenschendingen;
het bestrijden van de onschendbaarheid van diegenen die verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen, en
het bewustmaken van mensenrechten en hun verdedigers op nationaal, regionaal en internationaal niveau.

Mensenrechtenverdedigers zijn zelf echter ook doelwit van aanvallen en bedreigingen. Daarom is het zo belangrijk om hun veiligheid en bescherming te waarborgen.

Voor meer informatie zie:

„Mensenrechten en Democratie” (Europese Dienst voor Extern Optreden)
„Wat moet iemand ervoor overhebben om een mensenrechtenverdediger te zijn?” (Europese Dienst voor Extern Optreden)

KERNBEGRIPPEN

Mensenrechtenverdedigers: personen, groepen of organisaties die op vreedzame wijze de universeel erkende mensenrechten, te weten burgerlijke, politieke, economische, sociale en culturele rechten, inclusief de rechten van leden van inheemse bevolkingen, bevorderen en beschermen.

EU-missies: ambassades en consulaten van EU-landen en EU-delegaties.

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de Europese Unie — Titel I — Gemeenschappelijke bepalingen — Artikel 2 (PB C 202, 7.6.2016, blz. 17)

Zorgen voor bescherming - EU-richtsnoeren over mensenrechtenverdedigers, Raad van de Europese Unie (Buitenlandse zaken), 2008

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) nr. 235/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2014 tot vaststelling van een financieringsinstrument voor democratie en mensenrechten in de wereld (PB L 77 15.3.2014, blz. 85-94)

Laatste bijwerking 28.07.2017