Gemeenschappelijke onderzoeksteams

KERNPUNTEN

• Het kaderbesluit is een reactie op een vergadering van EU-landen in 1990 waarin werd opgeroepen om onverwijld dergelijke teams op te zetten om de handel in verdovende middelen, mensenhandel en terrorisme te bestrijden.
• Het Rechtshulpverdrag, aangenomen in mei 2000, voorziet in de instelling van JIT's. Gezien het trage tempo van bekrachtiging ervan werd dit kaderbesluit goedgekeurd dat voor 1 januari 2003 volledig moest zijn ingevoerd. De geldigheid van het kaderbesluit eindigt zodra het verdrag in alle EU-landen in werking is getreden.
• Zodra er voor een strafrechtelijk onderzoek binnen de EU een gecoördineerde en onderling afgestemde actie nodig is, kunnen ten minste twee EU-landen een JIT instellen. Daarvoor moeten bevoegde autoriteiten van de betrokken EU-landen een overeenkomst sluiten waarin de procedures worden bepaald die het team moet volgen. Het gemeenschappelijke team moet worden ingesteld voor:
  • een bepaald doel, en
  • voor een beperkte periode (die in onderlinge overeenstemming kan worden verlengd).
• De EU-landen die een team instellen, beslissen over de samenstelling, het doel en de periode waarvoor het wordt ingesteld. Het team wordt geleid door iemand uit een van de EU-landen waar het onderzoek plaatsvindt. Ook kunnen er vertegenwoordigers van Europol, Eurojust, OLAF en vertegenwoordigers van niet-EU-landen deelnemen aan de werkzaamheden van het team. Alle leden van het team moeten hun taken uitvoeren binnen het kader van de wet van het land waar zij optreden.
• JIT's kunnen ook ingesteld worden met en tussen landen buiten de EU, op voorwaarde dat er een rechtsgrondslag is, zoals een internationale overeenkomst of nationale wetgeving.
• Op 1 december 2014 meldde het Verenigd Koninkrijk aan de Europese Commissie dat het wenst deel te nemen aan het kaderbesluit. Dit werd bevestigd door Besluit 2014/858/EU van de Commissie. Op 11 maart 2016 meldde Italië aan de Commissie dat het het kaderbesluit had opgenomen in de nationale wetgeving. Dit betekent dat alle EU-landen nu een EU-rechtsgrondslag hebben om gemeenschappelijke onderzoeksteams in te stellen.