Hygiëne waarborgen voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 853/2004 houdende vaststelling van specifieke hygiënevoorschriften voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• In de verordening worden de regels van de Europese Unie (EU) vastgesteld die exploitanten van levensmiddelenbedrijven moeten volgen ten aanzien van de hygiëne voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong, zoals vlees, visserijproducten en zuivelproducten.
• De verordening is een aanvulling op Verordening (EG) nr. 852/2004, waarin de algemene regels betreffende de hygiëne voor levensmiddelen zijn vastgelegd (zie de samenvatting).

KERNPUNTEN

Het belangrijkste doel van de verordening is het vaststellen van specifieke hygiënevoorschriften voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong, zoals uiteengezet in bijlage III (zie onder).

Algemene verplichtingen voor exploitanten van levensmiddelenbedrijven

• Exploitanten dienen uitsluitend gebruik te maken van drinkwater (of in bepaalde omstandigheden van “schoon water”) om de buitenkant van deze producten te reinigen, tenzij het gebruik van alternatieve middelen is goedgekeurd door de Europese Commissie.
• Producten dienen te worden bewerkt en gehanteerd in inrichtingen die minimaal dienen te zijn geregistreerd, maar vaak ook dienen te zijn erkend.
• Producten dienen te zijn voorzien van een gezondheidsmerk of een ander goedgekeurd identificatiemerk, zoals omschreven in bijlage II.
• Producten van buiten de EU moeten minimaal voldoen aan de EU-voorschriften, aangetoond middels de lijst met erkende landen en instellingen. Daarnaast dienen de producten vergezeld te gaan van certificaten.
• In Finland en Zweden zijn specifieke regels van toepassing betreffende salmonella voor bepaalde soorten vlees, vlees van pluimvee en eieren.

In bijlage III zijn de specifieke regels voor elke productcategorie uiteengezet.

Vlees omvat als landbouwhuisdier gehouden hoefdieren (runderen, varkens, schapen en geiten), pluimvee en lagomorfen (gekweekte vogels/konijnen, hazen en knaagdieren), gekweekt wild, vrij wild, gehakt vlees, vleesbereidingen en mechanisch gescheiden vlees/separatorvlees, en vleesproducten. De regels omvatten vereisten ten aanzien van:

• het vervoer van levende dieren naar slachthuizen;
• slachthuizen of uitsnijderijen;
• hygiëne bij het slachten en hygiëne bij het uitsnijden en het uitbenen;
• noodslachtingen (buiten het slachthuis) en slachting op het bedrijf;
• temperatuurvoorschriften tijdens verwerking en opslag;
• opleiding van jagers op het gebied van gezondheid en hygiëne;
• hanteren van vrij wild (grof en klein).

Levende tweekleppige weekdieren, zoals oesters, mosselen, andere tweekleppige weekdieren, kokkels en sint-jakobsschelpen. Specifieke vereisten in bijlage III zijn onder andere:

• in de handel gebracht via een verzendingscentrum;
• voorzien van een identificatiemerk en een etiket met datum;
• bijvoeging van een registratiedocument met informatie over zuivering (indien van toepassing);
• verzameld binnen officieel ingedeelde productiegebieden;
• uitsluitend gezuiverd middels toegestane behandelingsmethoden;
• beschermd tegen overdreven druk, schuren of trillingen;
• niet blootgesteld aan extreme temperaturen, en
• voldoen aan minimale gezondheidsnormen voor biotoxineniveaus.

Visserijproducten, alle vrije of gekweekte zee- en zoetwaterdieren, waaronder schaaldieren en weekdieren. De regels zijn van toepassing op ontdooide, onverwerkte visserijproducten en verse visserijproducten. Producten moeten onder andere voldoen aan vereisten voor:

• vissersvaartuigen, vriesvaartuigen en fabrieksvaartuigen;
• procedures voor hygiënische en voorzichtige hantering en aanlanding;
• controle op de aanwezigheid van parasieten;
• koken, koelen, schelpen en schalen verwijderen van schaal- en schelpdieren;
• gezondheidsnormen en versheid;
• voor de mens schadelijke toxines, en
• verpakking, opslag en vervoer.

Rauwe melk en zuivelproducten moeten afkomstig zijn van dieren:

• die in goede algemene gezondheid verkeren;
• die geen symptomen vertonen van een besmettelijke ziekte die via melk op de mens kan worden overgebracht, en
• uit beslagen die vrij zijn van brucellose en tuberculose.

Tevens bestaan er vereisten voor:

• bedrijfsruimten en apparatuur;
• hygiëne bij het melken, het ophalen en het vervoer;
• temperatuur en hittebehandeling, en
• verpakking, etikettering en het aanbrengen van een identificatiemerk.

Eieren en eiproducten:

• moeten schoon, droog en vrij van vreemde geuren worden gehouden, en worden beschermd tegen schokken en rechtstreeks zonlicht;
• moeten worden opgeslagen en vervoerd bij een geschikte temperatuur voor het behoud van hun hygiënische kwaliteit;
• moeten uiterlijk 21 dagen na de legdatum aan de consument worden geleverd.

Instellingen moeten zodanig zijn ingedeeld en uitgerust dat de volgende handelingen van elkaar gescheiden blijven:

• het wassen, drogen en ontsmetten van vuile eieren, indien dit wordt uitgevoerd;
• het breken en opvangen van de inhoud van eieren, alsmede het verwijderen van de delen van schalen en vliezen, en
• alle andere handelingen.

Aanvullende vereisten voor eiproducten omvatten:

• eieren mogen niet gebroken worden, tenzij ze schoon en droog zijn;
• gebarsten eieren moeten zo spoedig mogelijk worden verwerkt;
• andere eieren dan die van kippen, kalkoenen en parelhoenders moeten afzonderlijk worden behandeld en verwerkt;
• ei-inhoud voor menselijke consumptie mag niet worden verkregen door centrifugering of persing.

Andere levensmiddelen van dierlijke oorsprong

Bijlage III bevat tevens regels die van toepassing zijn op:

• kikkerbilletjes en slakken;
• gesmolten dierlijke vetten en kanen (het eiwithoudende residu van het smeltproces);
• behandelde magen, blazen en darmen;
• gelatine;
• collageen, en
• sterk geraffineerd(e) chondroïtinesulfaat, hyaluronzuur, andere gehydroliseerde kraakbeenproducten, chitosan, glucosamine, stremsel, vislijm en aminozuren.

Gedelegeerde en uitvoeringsbevoegdheden van de Commissie

De verordening verleent de Commissie de bevoegdheid deze aan te passen middels de vaststelling van gedelegeerde handelingen wanneer dit wordt gerechtvaardigd door nieuwe wetenschappelijke gegevens of opgedane praktische ervaringen.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 1 januari 2006 van toepassing.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Levensmiddelenhygiëne (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 853/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 houdende vaststelling van specifieke hygiënevoorschriften voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong (PB L 139 van 30.4.2004, blz. 55-205). Tekst geherpubliceerd in corrigendum (PB L 226 van 25.6.2004, blz. 22-82).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EG) nr. 853/2004 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2017/625 van het Europees Parlement en de Raad van 15 maart 2017 betreffende officiële controles en andere officiële activiteiten die worden uitgevoerd om de toepassing van de levensmiddelen- en diervoederwetgeving en van de voorschriften inzake diergezondheid, dierenwelzijn, plantgezondheid en gewasbeschermingsmiddelen te waarborgen, tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 999/2001, (EG) nr. 396/2005, (EG) nr. 1069/2009, (EG) nr. 1107/2009, (EU) nr. 1151/2012, (EU) nr. 652/2014, (EU) 2016/429 en (EU) 2016/2031 van het Europees Parlement en de Raad, de Verordeningen (EG) nr. 1/2005 en (EG) nr. 1099/2009 van de Raad en de Richtlijnen 98/58/EG, 1999/74/EG, 2007/43/EG, 2008/119/EG en 2008/120/EG van de Raad, en tot intrekking van de Verordeningen (EG) nr. 854/2004 en (EG) nr. 882/2004 van het Europees Parlement en de Raad, de Richtlijnen 89/608/EEG, 89/662/EEG, 90/425/EEG, 91/496/EEG, 96/23/EG, 96/93/EG en 97/78/EG van de Raad en Besluit 92/438/EEG van de Raad (verordening officiële controles) (PB L 95 van 7.4.2017, blz. 1-142).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EG) nr. 2074/2005 van de Commissie van 5 december 2005 tot vaststelling van uitvoeringsmaatregelen voor bepaalde producten die onder Verordening (EG) nr. 853/2004 vallen en voor de organisatie van officiële controles overeenkomstig de Verordeningen (EG) nr. 854/2004 en (EG) nr. 882/2004, tot afwijking van Verordening (EG) nr. 852/2004 en tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 853/2004 en (EG) nr. 854/2004 (PB L 338 van 22.12.2005, blz. 27-59).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EG) nr. 852/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 inzake levensmiddelenhygiëne (PB L 139 van 30.4.2004, blz. 1-54). Tekst geherpubliceerd in corrigendum (PB L 226 van 25.6.2004, blz. 3-21).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 15.02.2023