Partnerschap voor toetreding van Turkije

Het partnerschap voor de toetreding is bedoeld om de Turkse autoriteiten te helpen bij hun inspanningen om aan de toetredingscriteria te voldoen, waarbij in het bijzonder de nadruk wordt gelegd op de politieke criteria. Het toetredingspartnerschap, waarin de prioriteiten van de voorbereiding van het land op de toetreding, met name de tenuitvoerlegging van het acquis uitvoerig, uiteengezet worden, vormt de basis voor de oriëntatie van de pretoetredingssteun.

BESLUIT

Besluit 2008/157/EG van de Raad van 18 februari 2008 over de beginselen, prioriteiten en voorwaarden die zijn opgenomen in het partnerschap voor de toetreding met de Republiek Turkije en tot intrekking van Besluit 2006/35/EG.

SAMENVATTING

Het toetredingspartnerschap met Turkije is het voornaamste instrument om Turkije in zijn voorbereiding op de toetreding richting te geven, en steunt op de pretoetredingsstrategie.

De Europese Raad van Helsinki (van december 1999) heeft erkend dat Turkije een kandidaat voor toetreding is op gelijkwaardige grondslag als de andere kandidaat-lidstaten. De toetredingsonderhandelingen zijn op 3 oktober 2005 van start gegaan.

In de pretoetredingsstrategie worden de kaders en instrumenten samengebracht die het toetredingsproces van een nieuwe lidstaat ondersteunen. Met deze strategie wordt Turkije een samenhangend programma voor toetreding geboden, zodat het land zich vertrouwd kan maken met de procedures en de beleidslijnen van de Europese Unie (EU), met name door deel te nemen aan communautaire programma's.

DOELSTELLING

Het partnerschap voor toetreding wil volgende punten in een enkel juridisch raamwerk vatten:

• de prioritaire werkterreinen voor de hervormingen in het kader van de voorbereiding op de toetreding tot de Europese Unie;
• oriëntatie van de financiële bijstand op de tenuitvoerlegging van deze prioritaire actiegebieden;
• de beginselen en voorwaarden waar de verwezenlijking van het partnerschap van uitgaat.

Het partnerschap voor de toetreding van Turkije is in 2001 uitgewerkt en bij drie gelegenheden (in 2003, 2006 en 2008) herzien. Het partnerschap ontwikkelt zich volgens de vooruitgang die wordt geboekt en de inspanningen die moeten worden geleverd met het oog op de voorbereiding op de toetreding.

Voor de verwezenlijking van de doelstellingen die in het partnerschap voor toetreding zijn vastgesteld, keurt Turkije een nationaal programma voor de overname van het acquis van de Gemeenschap (NPOA) goed. In dit programma presenteert Turkije de modaliteiten en een tijdschema die op de tenuitvoerlegging van de prioritaire werkterreinen betrekking hebben.

PRIORITEITEN

Het partnerschap voor toetreding onderscheidt de prioriteiten in prioriteiten op de korte termijn voor realisatie binnen één of twee jaar en in prioriteiten op de middellange termijn die in drie à vier jaar dienen te worden verwezenlijkt. Deze prioriteiten betreffen hoofdzakelijk het vermogen van Turkije zich te houden aan:

• de in 1993 vastgestelde criteria van Kopenhagen (DE) (EN) (FR);
• het op 3 oktober 2005 vastgestelde onderhandelingskader.

De prioriteiten op korte en middellange termijn hebben betrekking op:

• de politieke dialoog, die de prioriteiten op korte termijn omvat, en wel: de democratie en de rechtsstaat (openbaar bestuur, civiele controle op de veiligheidsdiensten, rechtsstelsel en strijd tegen de corruptie), de mensenrechten en de bescherming van minderheden, hetgeen de bevordering en de eerbiediging van deze rechten op nationaal en internationaal niveau inhoudt (burgerrechten, politieke, economische, sociale en culturele rechten, de situatie in het oosten en het zuidoosten, ontheemden), regionale kwesties en internationale verplichtingen (Cyprus, vreedzame regeling van de grensgeschillen, associatieovereenkomst);
• de economische criteria, namelijk: de marktliberalisering, het aan banden leggen van de informele economie, de voltooiing van het privatiseringsprogramma, de verbetering van het ondernemingsklimaat, het concurrentievermogen, de betaalbaarheid van de overheidsfinanciën, een begrotingsbeleid en een monetair beleid die de macro-economische stabiliteit kunnen waarborgen, een gecoördineerd economisch beleid alsook het tot stand brengen van verbeteringen op het vlak van infrastructuur, onderwijs en gezondheidszorg en het wegwerken van onevenwichtigheden op de arbeidsmarkt;
• het vermogen de verplichtingen die uit de toetreding voortvloeien op zich te nemen, dat wil zeggen de aanneming en de toepassing van het acquis (alle beleidsmaatregelen en de oorspronkelijke en afgeleide wetgeving van de EU).

Evaluatie

De Europese Commissie evalueert op gezette tijden de vooruitgang van Turkije in het kader van de in het partnerschap voor toetreding vastgestelde prioriteiten en op die gebieden waar nog veel inspanningen moeten worden geleverd. Deze evaluatie betreft de naleving van de criteria voor toetreding, daaronder ook de goedkeuring en de daadwerkelijke tenuitvoerlegging van het acquis. Het toezicht en de controle op de tenuitvoerlegging van het partnerschap voor toetreding vindt in het bestek van de Associatieovereenkomst tussen de EU en Turkije plaats.

FINANCIEEL KADER

Turkije komt in aanmerking voor financiële bijstand in het kader van het instrument voor pretoetredingssteun (IPA) voor de periode 2007-2013. In het indicatief financieel meerjarenkader voor de periode 2009-2011 (MIFF) wordt het bedrag vermeld van de bijstand die in het kader van het IPA voor Turkije wordt uitgetrokken, namelijk ongeveer 3 037,9 miljoen euro (met inbegrip van 2007 en 2008).

De steun van de EU hangt ook af van de mate waarin Turkije de essentiële punten naleeft die bepalend zijn voor de bilaterale betrekkingen met de EU, alsook de criteria van Kopenhagen en de in het partnerschap vastgestelde prioriteiten. Indien dit niet het geval is, kan de Raad de financiële steun opschorten.

Bovendien komt Turkije in het kader van het extern leningsmandaat ten behoeve van de zuidoostelijke buurlanden van de EU in aanmerking voor financieringen van de Europese Investeringsbank (EIB (DE) (EN) (FR)).

GERELATEERDE BESLUITEN

Conclusies van de Europese Raad van Brussel van 16 en 17 december 2004 (FR).

De Europese Raad heeft ertoe besloten dat de EU op 3 oktober 2005 de onderhandelingen met Turkije over toetreding zal openen.

BILATERALE BETREKKINGEN

Associatieovereenkomst EEG-Turkije (1963) [Publicatieblad nr. 217 van 29.12.1964].

Aanvullend protocol bij de Overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Economische Gemeenschap en Turkije naar aanleiding van de uitbreiding van de Europese Unie [Publicatieblad L 254 van 30.9.2005].

FINANCIËLE BIJSTAND

Verordening (EG) nr. 1085/2006 van de Raad van 17 juli 2006 tot invoering van een instrument voor pretoetredingssteun (IPA) [Publicatieblad L 210 van 31.7.2006].

Indicatief financieel meerjarenkader (MIFF) voor:

• 2008-2010 [COM (2003) 672 definitief - Niet in het Publicatieblad verschenen];
• 2009-2011 [COM(2007) 689 definitief - Niet in het Publicatieblad verschenen].

EVALUATIE

De rapporten (EN) kunnen worden geraadpleegd op de website van het directoraat-generaal Uitbreiding van de Europese Commissie.

Laatste wijziging: 29.05.2008