In 2012 heeft de Europese Unie (EU) nieuwe regels vastgelegd om dit schema, dat sinds 1971 van kracht is, te heroriënteren. Deze regels maken het systeem transparanter en voorspelbaarder voor begunstigde landen, met name in het licht van de veranderde mondiale handelspatronen in het afgelopen decennium. Het schema is nu gericht op de landen die dit het hardst nodig hebben.
De verordening is niet van toepassing op landen die al preferenties genieten in het kader van vrijhandelsovereenkomsten met de EU, of onder autonome afspraken met de EU (meestal tijdelijk, in afwachting van meer omvattende afspraken met de EU op langere termijn).
KERNPUNTEN
Het EU-schema van algemene tariefpreferenties (SAP) verleent ontwikkelingslanden lagere tarieven op hun uitvoer naar de EU. Dit helpt hun economie te stimuleren.
Drie regelingen binnen het schema
Standaard-SAP. Tarieven voor uit een ontwikkelingsland ingevoerde goederen worden verminderd of opgeschort. Uitzondering: dit geldt niet voor landen die door de Wereldbank zijn geclassificeerd als hoge-inkomenslanden of hogere-middeninkomenslanden gedurende drie opeenvolgende jaren onmiddellijk voorafgaand aan het moment waarop de EU de lijst van begunstigde landen actualiseert.
SAP+ (stimuleringsregeling). Nog lagere tarieven voor landen die 27 specifieke internationale verdragen met betrekking tot mensenrechten en rechten van werknemers, het milieu en goed bestuur bekrachtigen en ten uitvoer leggen.
De EU kan de lagere tarieven tijdelijk opschorten om redenen zoals:
schending van de fundamentele beginselen in verdragen betreffende de mensenrechten en de rechten van de werknemers;
oneerlijke handelspraktijken;
ernstige tekortkomingen op het gebied van douanecontrole (bijv. uitvoer of doorvoer van illegale drugs);
de nationale wetgeving in een SAP+-begunstigd land incorporeert de relevante verdragen niet langer (of wordt niet doeltreffend toegepast).
Stopzetting naarmate landen zich ontwikkelen
Sommige landen kunnen arm zijn, maar toch zeer concurrerende exportactiviteiten ontwikkelen. Zodra dat gebeurt, hebben zij niet langer preferenties nodig om met succes door te dringen op de Europese markten.
Het SAP-schema trekt daarom de preferenties in van landen met zulke concurrerende productsectoren op basis van een afstudeermechanisme.
Stabieler en voorspelbaarder
Het nieuwe SAP biedt importeurs en exporteurs meer stabiliteit en voorspelbaarheid, omdat het nu tien jaar duurt (in tegenstelling tot drie jaar in het verleden).
Exporteurs weten dat er, wanneer er wijzigingen worden aangebracht in de lijst van de begunstigden, overgangsperioden van minstens één jaar van toepassing zijn. Elk land heeft nu de zekerheid dat het alleen van de begunstigdenlijst kan worden geschrapt als de Verenigde Naties het drie jaar op rij classificeert als hoge-inkomensland of hogere-middeninkomensland.
Tijdelijke invoerbeperkingen
De EU kan vrijwaringsmaatregelen (tijdelijke beperkingen) toepassen indien de invoer uit begunstigde landen ernstige moeilijkheden voor een EU-producent veroorzaakt of dreigt te veroorzaken. Tevens kan de EU toezichtsmaatregelen toepassen voor landbouwproducten. Geen van deze maatregelen zijn ooit al genomen in de geschiedenis van het schema.
Lijst van begunstigde landen
Verordening (EU) nr. 978/2012 wordt gewijzigd door middel van uitvoerings- en gedelegeerde handelingen teneinde de lijst van landen die in aanmerking komen voor tariefpreferenties in het kader van het SAP+ te actualiseren. Zie de meest recente geconsolideerde versie.
Verordening (EU) nr. 978/2012 van het Europees Parlement en de Raad van houdende toepassing van een schema van algemene tariefpreferenties en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 732/2008 van de Raad (PB L 303 van , blz. 1-82)
Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) nr. 978/2012 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie dient uitsluitend ter informatie.
GERELATEERDE DOCUMENTEN
Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 155/2013 van de Commissie van tot instelling van regels voor de procedure voor toekenning van de bijzondere stimuleringsregeling voor duurzame ontwikkeling en goed bestuur in het kader van Verordening (EU) nr. 978/2012 van het Europees Parlement en de Raad houdende toepassing van een schema van algemene tariefpreferenties (PB L 48 van , blz. 5-7)
Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1083/2013 van de Commissie van tot vaststelling van regels voor de procedure voor tijdelijke intrekking van tariefpreferenties en voor instelling van algemene vrijwaringsmaatregelen in het kader van Verordening (EU) nr. 978/2012 van het Europees Parlement en de Raad houdende toepassing van een schema van algemene tariefpreferenties (PB L 293 van , blz. 16-21)
Verordening (EU) nr. 607/2013 van het Europees Parlement en de Raad van tot intrekking van Verordening (EG) nr. 552/97 van de Raad houdende tijdelijke intrekking van de voordelen van het aan Myanmar/Birma toegekende stelsel van algemene tariefpreferenties (PB L 181 van , blz. 13-14)