Veiligheidseisen voor machines (2023)

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2023/1230 betreffende machines en tot intrekking van Richtlijn 2006/42/EG en Richtlijn 73/361/EEG

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

In deze verordening worden op het niveau van de Europese Unie (EU) regels vastgesteld voor machines, verwante producten* en niet voltooide machines, om te zorgen voor een hoog veiligheidsniveau voor EU-werknemers en -burgers.
Met deze verordening wordt ook het vrije verkeer van conforme machines, verwante producten en niet voltooide machines binnen de interne markt gegarandeerd voor de aspecten die onder de verordening vallen.
De verordening voorziet in de vervanging en intrekking van Richtlijn 2006/42/EG vanaf 20 januari 2027.
Er is gekozen voor een verordening om te zorgen voor een uniformere interpretatie van kernbegrippen.

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

Deze verordening is van toepassing op machines en de volgende verwante producten:

verwisselbare uitrustingsstukken;
veiligheidscomponenten;
hijs- of hefgereedschappen;
kettingen, kabels en banden;
verwijderbare mechanische overbrengingsinrichtingen.

Deze worden hierna “machines of verwante producten” genoemd.

Dit geldt ook voor niet voltooide machines.

Een aantal producten, waaronder vervoer door de lucht, over het water en via het spoor, worden uitdrukkelijk uitgesloten, hoewel de verordening nog steeds van toepassing is op machines die op die vervoermiddelen zijn gemonteerd.

Verplichtingen van marktdeelnemers

De verordening bevat overzichten van verplichtingen van fabrikanten, importeurs en distributeurs.

Essentiële gezondheids- en veiligheidseisen en vermoeden van conformiteit

Wanneer machines of verwante producten die onder de verordening vallen in de handel worden gebracht of in bedrijf worden gesteld, moeten fabrikanten ervoor zorgen dat deze zijn ontworpen en gebouwd overeenkomstig de essentiële gezondheids- en veiligheidseisen van bijlage III bij de verordening.
Wanneer niet voltooide machines die onder de verordening vallen in de handel worden gebracht, moeten fabrikanten ervoor zorgen dat deze zijn ontworpen en gebouwd overeenkomstig de relevante essentiële gezondheids- en veiligheidseisen van bijlage III bij de verordening.
Waar van toepassing voorzien de vrijwillig geharmoniseerde normen (in het Publicatieblad van de Europese Unie) of gemeenschappelijke specificaties (gepubliceerd in het Publicatieblad) in een vermoeden van conformiteit met de overeenkomstige essentiële eisen.
De Europese Commissie kan gemeenschappelijke specificaties vaststellen door middel van uitvoeringshandelingen, indien aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

Conformiteitsbeoordelingsprocedures

De verordening maakt het mogelijk om de procedure voor interne productiecontrole (“zelfbeoordeling”) toe te passen om aan te tonen dat de productie in overeenstemming is met de toepasselijke essentiële eisen voor de meeste producten (met uitzondering van de producten vermeld in deel A van bijlage I).
Voor de in bijlage I genoemde producten moet een conformiteitsbeoordelingsprocedure worden gevolgd waarbij een aangemelde instantie betrokken is; voor de producten die in deel B van die bijlage zijn opgenomen, kan de procedure voor interne productiecontrole (“zelfbeoordeling”) evenwel worden gevolgd wanneer de producten zijn ontworpen en gebouwd overeenkomstig de relevante geharmoniseerde normen (in het Publicatieblad genoemd) of de relevante gemeenschappelijke specificaties (in het Publicatieblad bekendgemaakt), indien ze kenmerkend zijn voor die categorie producten zijn en alle relevante essentiële eisen omvatten.
De Commissie kan de lijst van categorieën in bijlage I wijzigen door gedelegeerde handelingen vast te stellen, na beoordeling van relevante gegevens en informatie.

CE-markering, EU-conformiteitsverklaring, veiligheidsinformatie en -instructies: machines of verwante producten

Wanneer het is aangetoond dat de machines of verwante producten die onder de verordening vallen aan de toepasselijke eisen voldoen, moeten fabrikanten een EU-conformiteitsverklaring opstellen en de CE-markering aanbrengen.
De EU-conformiteitsverklaring en gebruiksaanwijzing (die ook de veiligheidsinformatie bevat) moeten bij alle machines of verwante producten worden verstrekt. De EU-conformiteitsverklaring en gebruiksaanwijzing (die ook de veiligheidsinformatie bevat) mogen worden verstrekt in digitaal formaat. Wanneer deze worden verstrekt in digitaal formaat, moet de fabrikant aan specifieke verplichtingen voldoen. Voor machines of verwante producten voor niet-professioneel gebruik moeten de veiligheidsinformatie die essentieel is voor inbedrijfstelling en het op een veilige manier gebruiken ervan echter op papier worden aangeboden. Klanten kunnen nog steeds kosteloos de gebruiksaanwijzing op papier aanvragen.

EU-inbouwverklaring van installatie- en montagehandleiding: niet voltooide machines

Indien is aangetoond dat de machines die onder de verordening vallen, voldoen aan de relevante essentiële eisen, stellen fabrikanten de EU-conformiteitsverklaring op.
De EU-inbouwverklaring en de montagehandleiding, die digitaal kunnen worden verstrekt, moeten worden verstrekt bij alle typen niet voltooide machines die onder de verordening vallen. Wanneer deze worden verstrekt in digitaal formaat, moet de fabrikant aan specifieke verplichtingen voldoen. De persoon die de niet voltooide machines inbouwt, kan nog steeds vragen om de montagehandleiding op papier kosteloos te verstrekken.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is van toepassing vanaf 20 januari 2027. De volgende artikelen zijn echter van toepassing vanaf deze data:

Artikel 26 tot en met 42 vanaf 20 januari 2024;
Artikel 50, lid 1, vanaf 20 oktober 2023;
Artikel 6, lid 7, en artikel 48 en 52 vanaf 19 juli 2023;
Artikel 6, leden 2 tot en met 6, leden 8 en 11, artikel 47 en artikel 53, lid 3, vanaf 20 juli 2024;

ACHTERGROND

Verklaring van de Commissie naar aanleiding van de vaststelling van Verordening (EU) 2023/1230 van het Europees Parlement en de Raad 2023/C 227/08 PUB/2023/477 (PB C 227 van 29.6.2023, blz. 11).

Zie voor meer informatie:

Machines (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

Verwante producten. Deze term omvat verwisselbare uitrustingsstukken, veiligheidscomponenten, hijs- en hefgereedschap, kettingen, kabels en banden en verwijderbare mechanische overbrengingssystemen.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2023/1230 van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2023 betreffende machines en tot intrekking van Richtlijn 2006/42/EG van het Europees Parlement en de Raad en Richtlijn 73/361/EEG van de Raad (PB L 165 van 29.6.2023, blz. 1-102).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) nr. 2023/1230 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verklaring van de Commissie naar aanleiding van de vaststelling van Verordening (EU) 2023/1230 van het Europees Parlement en de Raad 2023/C 227/08 (PB C 227 van 29.6.2023, blz. 11).

Verordening (EU) 2019/1020 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende markttoezicht en conformiteit van producten en tot wijziging van Richtlijn 2004/42/EG en de Verordeningen (EG) nr. 765/2008 en (EU) nr. 305/2011 (PB L 169 van 25.6.2019, blz. 1-44).

Richtlijn (EU) 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten (PB L 151 van 7.6.2019, blz. 70-115).

Verordening (EG) nr. 765/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 tot vaststelling van de eisen inzake accreditatie en markttoezicht betreffende het verhandelen van producten en tot intrekking van Verordening (EEG) nr. 339/93 (PB L 218 van 13.8.2008, blz. 30-47).

Zie de geconsolideerde versie.

Besluit nr. 768/2008/EG van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende een gemeenschappelijk kader voor het verhandelen van producten en tot intrekking van Besluit 93/465/EEG van de Raad (PB L 218 van 13.8.2008, blz. 82-128).

Laatste bijwerking 28.02.2024