De inzet van hernieuwbare energie versnellen

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2022/2577 tot vaststelling van een kader om de inzet van hernieuwbare energie te versnellen

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Het doel van de verordening is om de energiecrisis aan te pakken en de afhankelijkheid van de Europese Unie (EU) van Russische fossiele brandstoffen te verminderen door het proces van vergunningverlening en de inzet van projecten op het gebied van hernieuwbare energie te versnellen.
• De verordening is gericht op technologieën die op korte termijn snel kunnen worden ingevoerd, een aanzienlijk potentieel hebben om het gasverbruik te verminderen en, vanwege de lage operationele kosten, kunnen helpen energierekeningen te verlagen.
• Het is een noodmaatregel gebaseerd op artikel 122 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
• Gezien de aanzienlijke risico’s die verband houden met de prijsontwikkeling van gas en elektriciteit en de zekerheid van de voorziening, wordt met Wijzigingsverordening (EU) 2024/223 de toepassing van een aantal bepalingen van Verordening (EU) 2022/2257, die oorspronkelijk op 30 juni 2024 zou aflopen, verlengd tot 30 juni 2025.

KERNPUNTEN

REPowerEU-plan

• De Europese Commissie stelde in mei 2022 haar REPowerEU-plan op als reactie op de problemen en de verstoring van de wereldwijde energiemarkt door de inval van Rusland in Oekraïne.
• Als onderdeel van het plan is de energiewetgeving van de EU betreffende hernieuwbare energie (Richtlijn (EU) 2018/2001), de energieprestatie van gebouwen (Richtlijn 2010/31/EU) en energie-efficiëntie (Richtlijn 2012/27/EU) herzien.
• Het oorspronkelijke plan omvatte maatregelen om de inzet van projecten op het gebied van hernieuwbare energie te versnellen, maar vanwege de verslechterende energiesituatie was de meer dringende actie nodig die in deze verordening is vastgesteld (Verordening (EU) 2022/2577).

Hoger openbaar belang

• Volgens de verordening wordt ervan uitgegaan dat de planning, bouw en werking van centrales en installaties voor de productie van hernieuwbare energie van hoger openbaar belang is.
• Hierdoor kunnen dergelijke projecten profiteren van een vereenvoudigde beoordeling voor een aantal milieuregels die zijn opgenomen in specifieke EU-richtlijnen.

Belangrijkste elementen

• Zonne-energieapparatuur op kunstmatige constructies
  • Het proces van vergunningverlening mag niet langer dan drie maanden duren.
  • Zonnepanelen zijn vrijgesteld van milieueffectbeoordelingen.
  • Vergunningen voor zonne-energieapparatuur met een capaciteit tot 50 kW worden één maand na de aanvraag in overweging genomen en stilzwijgend goedgekeurd als er geen problemen zijn met de veiligheid, stabiliteit of betrouwbaarheid van het net.
• Warmtepompen
  • Het proces van vergunningverlening mag niet langer dan één maand duren voor de installatie van warmtepopmpen van minder dan 50 MW en drie maanden voor grondwarmtepompen.
  • Voor bepaalde categorieën warmtepompen zijn netaansluitingen op het transmissie- of distributienet toegestaan na kennisgeving.
• Capaciteitsverhoging van centrales voor hernieuwbare energie
  • Het proces van vergunningverlening voor capaciteitsverhogingsprojecten, inclusief alle relevante milieubeoordelingen, mag niet langer duren dan zes maanden.
  • Als het verhogen van de capaciteit leidt tot een toename van de capaciteit van de energiecentrale met maximaal 15%, wordt aansluiting op het elektriciteitsnet binnen drie maanden toegestaan.

Toepassingsgebied

• De verordening is van toepassing op alle processen van vergunningverlening die beginnen binnen de toepassingsperiode en heeft geen gevolgen voor nationale regels die kortere termijnen vaststellen dan de verordening voorschrijft.
• EU-lidstaten mogen de verordening ook toepassen op lopende processen van vergunningverlening die niet hebben geleid tot een definitief besluit vóór 30 december 2022, mits de toepassing het proces verkort en bestaande wettelijke rechten van derden worden gehandhaafd.

Wijzigingsverordening (EU) 2024/223

Met Wijzigingsverordening (EU) 2024/223 wordt de toepassing van sommige artikelen verlengd en worden verschillende wijzigingen ingevoerd.

• In een nieuw artikel wordt bepaald dat bij de beoordeling van alternatieven in het kader van de relevante milieubeoordelingen rekening moet worden gehouden met alle alternatieven die garanderen dat dezelfde doelstellingen als het betreffende project worden verwezenlijkt wat betreft de inzet van de capaciteit van hernieuwbare energie met gebruikmaking van dezelfde hernieuwbare technologie, binnen dezelfde termijn of een vergelijkbaar tijdsbestek zonder dat dit aanzienlijke kosten met zich meebrengt. Dit artikel is sinds 11 januari 2024 van toepassing.
• Met ingang van 1 juli 2024 is de termijn van zes maanden voor de toekenning van vergunningen voor de capaciteitsverhoging van projecten op het gebied van hernieuwbare energie alleen van toepassing op projecten voor hernieuwbare energie die zich in een specifiek gebied voor hernieuwbare energie bevinden.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

Verordening (EU) 2022/2577 is sinds 30 december 2022 van toepassing. De verordening was oorspronkelijk geldig voor 18 maanden en is, na een evaluatie door de Commissie, verlengd door Verordening (EU) 2024/223.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Hernieuwbare energie (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2022/2577 van de Raad van 22 december 2022 tot vaststelling van een kader om de inzet van hernieuwbare energie te versnellen (PB L 335 van 29.12.2022, blz. 36-44).

Verordening (EU) 2024/223 van de Raad van 22 december 2023 tot wijziging van Verordening (EU) 2022/2577 tot vaststelling van een kader om de inzet van hernieuwbare energie te versnellen (PB L, 2024/223, 10.01.2024).

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn (EU) 2018/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2018 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen (herschikking) (PB L 328 van 21.12.2018, blz. 82-209).

Achtereenvolgende wijzigingen in Richtlijn (EU) 2018/2001 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Derde Deel — Het beleid en intern optreden van de Unie — Titel VIII — Economisch en monetair beleid — Hoofdstuk 1 — Economisch beleid — Artikel 122 (oud artikel 100 VEG) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 98).

Richtlijn 2011/92/EU van het Europees Parlement en de Raad van 13 december 2011 betreffende de milieueffectbeoordeling van bepaalde openbare en particuliere projecten (codificatie) (PB L 26 van 28.1.2012, blz. 1-21).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2009/147/EG van het Europees Parlement en de Raad van 30 november 2009 inzake het behoud van de vogelstand (gecodificeerde versie) (PB L 20 van 26.1.2010, blz. 7-25).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2000/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2000 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het waterbeleid (PB L 327 van 22.12.2000, blz. 1-73).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna (PB L 206 van 22.7.1992, blz. 7-50).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 02.05.2024