Programma Justitie (2021-2027)
SAMENVATTING VAN:
Verordening (EU) nr. 2021/693 tot vaststelling van het programma “Justitie”
WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?
Met de verordening wordt het programma Justitie vastgesteld dat loopt voor de duur van het meerjarig financieel kader (MFK) voor de periode 2021-2027 van de Europese Unie (EU). Hierin zijn de volgende programma’s uiteengezet:
- algemene en specifieke doelstellingen
- bedrag, vormen en regels voor EU-financiering.
KERNPUNTEN
De algemene doelstelling van de wetgeving is de verdere ontwikkeling van een Europese rechtsruimte op basis van:
- de rechtsstaat, met inbegrip van een onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke macht;
- wederzijdse erkenning en wederzijds vertrouwen;
- justitiële samenwerking.
De specifieke doelstellingen van het programma zijn:
- facilitering en ondersteuning van justitiële samenwerking in burgerlijke en strafzaken, en bevordering van de rechtsstaat en van de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechterlijke macht (27 % van de begroting);
- de opleiding van magistraten en justitieel personeel* stimuleren ter bevordering van een gemeenschappelijke juridische en justitiële cultuur gebaseerd op de rechtstaat en de effectieve uitvoering van de EU-rechtsbesluiten (36 % van de begroting);
- facilitering van daadwerkelijke en niet-discriminerende toegang tot de rechter voor iedereen en van de toegang tot doeltreffende rechtsmiddelen, efficiënte civiele en strafrechtelijke procedures en ondersteuning van de rechten van alle slachtoffers van misdrijven alsook de procedurele rechten van verdachten en beklaagden (27 % van de begroting).
De zevenjarige begroting voor de uitvoering van het programma bedraagt 305 miljoen EUR. Een extra 10 % kan worden verdeeld over de drie specifieke doelstellingen ter bevordering van de rechtsstaat.
Niet-EU-landen kunnen onder bepaalde voorwaarden aan het programma deelnemen.
De volgende activiteiten komen in aanmerking voor financiering:
- bewustmaking en verspreiding van informatie ter verbetering van de kennis over het beleid en het recht van de Unie, met inbegrip van rechtsvergelijking en de interactie tussen verschillende rechtsgebieden;
- wederzijds leren en de uitwisseling van goede praktijken om zo de kennis van het burgerlijk recht en het strafrecht en van de nationale rechtsstelsels en de justitiële systemen te bevorderen;
- analyse en monitoring voor meer inzicht over mogelijke belemmeringen voor een Europese rechtsruimte en ter verbetering van de nationale tenuitvoerlegging van het EU-recht en -beleid;
- opleiding van relevante belanghebbenden ter verbetering van hun kennis van het EU-recht en -beleid;
- ontwikkeling en onderhoud van informatie- en communicatietechnologie en van e-justitie-instrumenten met inbegrip van grensoverschrijdende interoperabiliteit van systemen;
- het vergroten van de capaciteit van belangrijke netwerken op Europees niveau teneinde het recht, de waarden, de beleidsdoelstellingen en de strategieën van de EU te bevorderen en verder te ontwikkelen;
- ondersteuning van organisaties uit het maatschappelijk middenveld en belanghebbenden in de non-profitsector die actief zijn op de onder het programma vallende gebieden en om ervoor te zorgen dat burgers adequate toegang hebben tot hun diensten;
- bevordering van de kennis over het programma, de verspreiding van de resultaten ervan en het organiseren van discussiefora voor belanghebbenden.
Juridische entiteiten* komen in aanmerking voor financiering indien zij:
- gevestigd zijn in een EU-lidstaat of een land of gebied overzee dat daar banden mee heeft, of in een niet-EU-land dat met het programma verbonden is;
- zijn opgericht uit hoofde van het EU-recht of internationale organisaties.
Het programma ondersteunt het permanente werkprogramma van het Europees netwerk voor justitiële opleiding.
Werkprogramma
Het programma wordt ten uitvoer gelegd door middel van werkprogramma’s die door de Europese Commissie door middel van uitvoeringshandelingen worden aangenomen. Het justitiewerkprogramma voor 2021-2022 is door de Commissie gepubliceerd.
Intrekking
De wetgeving strekt tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1382/2013 met ingang van 1 januari 2021.
VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?
De verordening is sinds 1 januari 2021 van toepassing.
ACHTERGROND
Een goed functionerende EU-rechtsruimte zonder belemmeringen voor de grensoverschrijdende toegang tot de rechter, is van essentieel belang om economische groei en het volledige potentieel van de interne markt te waarborgen. Veel van deze samenwerking berust op wederzijds vertrouwen. De verschillende activiteiten van het programma Justitie spelen een sleutelrol bij het versterken van dit vertrouwen, met name door de toegang tot de rechter te faciliteren en de justitiële samenwerking in burgerlijke en strafzaken en de doeltreffendheid van de nationale rechtsstelsels te bevorderen.
Zie voor meer informatie:
KERNBEGRIPPEN
Magistraten en justitieel personeel: rechters, openbare aanklagers, justitiepersoneel en medewerkers van het openbaar ministerie en andere justitiefunctionarissen die betrokken zijn bij het gerechtelijk apparaat.
Juridische entiteit: een persoon, bedrijf of organisatie die wettelijke rechten en plichten heeft.
BELANGRIJKSTE DOCUMENT
Verordening (EU) 2021/693 van het Europees Parlement en de Raad van 28 april 2021 tot vaststelling van het programma “Justitie” en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1382/2013 (PB L 156 van 5.5.2021, blz. 21-38)
Laatste bijwerking 30.06.2021