Slimme grenzen: Inreis-/uitreissysteem van de Europese Unie

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2017/2226 tot instelling van een inreis-uitreissysteem voor de registratie van gegevens over onderdanen van niet-EU-landen die de buitengrenzen van de EU oversteken

Verordening (EU) 2017/2225 tot wijziging van de Schengengrenscode in verband met het gebruik van het inreis-uitreissysteem

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENINGEN?

Verordening (EU) 2017/2226 heeft tot doel de doeltreffendheid en doelmatigheid van de controles aan de buitengrenzen van het Schengengebied te verbeteren door de invoering van een gecentraliseerd inreis-uitreissysteem (EES) voor onderdanen van landen die niet tot de Europese Unie (EU) behoren die de buitengrenzen van de EU oversteken voor een kortverblijf.

Het EES is een geautomatiseerd IT-systeem om de in- en uitreis van reizigers uit niet-EU-landen aan de buitengrenzen te registreren. Het is van toepassing op personen die een visum voor kortverblijf nodig hebben en op personen uit niet-visumplichtige niet-EU-landen.

Het EES zal het huidige tijdrovende systeem van handmatige afstempeling van paspoorten vervangen, dat geen betrouwbare gegevens over grensoverschrijdingen oplevert en evenmin doeltreffend is voor het opsporen van verblijfsduuroverschrijders. Het zal ook helpen bij de bestrijding van terrorisme en ernstige criminaliteit.

Verordening (EU) 2017/2226 leidt tot wijziging van verschillende EU-wetten:

• de Schengenuitvoeringsovereenkomst (zie samenvatting);
• de verordeningen betreffende het Visuminformatiesysteem (VIS) en betreffende het Europees Agentschap voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA);
• de Schengengrenscode met de voorwaarden, criteria en uitgebreide regels voor het oversteken van de buitengrenzen van de EU.

De wijziging van de Schengengrenscode met betrekking tot het gebruik van het EES is een afzonderlijke wetgevingshandeling, Verordening (EU) 2017/2225.

KERNPUNTEN

Onderwerp

Bij Verordening (EU) 2017/2226 wordt het EES gecreëerd, een gemeenschappelijk elektronisch systeem dat:

• de datum, tijd en plaats van in- en uitreis van niet-EU-onderdanen die de grenzen van de EU oversteken, registreert en opslaat;
• automatisch de duur van het toegestane verblijf van deze niet-EU-onderdanen berekent en meldingen genereert aan EU-lidstaten wanneer het toegestane verblijf is verstreken.

Het systeem komt in de plaats van de verplichting om het paspoort van niet-EU-onderdanen af te stempelen, die door alle lidstaten wordt toegepast.

Toepassingsgebied

Het EES:

• is van toepassing op reizigers die de buitengrenzen van het Schengengebied oversteken en aan de visumplicht zijn onderworpen, met inbegrip van degenen die daarvan zijn vrijgesteld en voor een kortverblijf van ten hoogste 90 dagen binnen een periode van 180 dagen zijn toegelaten;
• registreert ook gegevens van onderdanen uit niet-EU-landen aan wie de toegang voor een kortverblijf is geweigerd;
• wordt gebruikt aan de buitengrenzen van de lidstaten die het Schengenacquis volledig toepassen, alsmede aan de grenzen van lidstaten die, op het moment dat het systeem in gebruik wordt genomen, het Schengenacquis nog niet volledig toepassen maar waarvoor de verificatie volgens de toepasselijke Schengenevaluatieprocedure met succes is voltooid en die passieve toegang tot het VIS en volledige toegang tot het Schengeninformatiesysteem hebben verkregen.

Opslag en toegankelijkheid van gegevens

Het EES slaat gegevens op over identiteit, reisdocumenten en biometrische gegevens.

Deze gegevens zullen:

• worden bewaard gedurende drie jaar voor reizigers die de regels voor kortverblijf naleven en gedurende vijf jaar voor reizigers die hun toegestane verblijfsduur oversteken;
• zijn toegankelijk voor grensautoriteiten, visumafgevende autoriteiten en autoriteiten die erop moeten toezien of onderdanen van niet-EU-landen de voorwaarden voor toegang en verblijf naleven.

Om terroristische misdrijven of andere ernstige strafbare feiten te voorkomen, op te sporen of te onderzoeken, kunnen aangewezen rechtshandhavingsinstanties en het Agentschap van de Europese Unie voor samenwerking op het gebied van rechtshandhaving (Europol) een verzoek indienen om EES-gegevens te raadplegen.

Technische architectuur

Het EES bestaat uit:

• een centraal systeem dat een geautomatiseerde centrale database met biometrische en alfanumerieke gegevens (een mix van cijfers en letters) beheert;
• een nationale uniforme interface in elk deelnemend EU-land;
• een beveiligd communicatiekanaal tussen de centrale systemen van het EES en van het VIS;
• een beveiligde en versleutelde communicatie-infrastructuur tussen het centrale systeem van het EES en de nationale uniforme interfaces (identieke interfaces voor alle lidstaten verbinden hun grensinfrastructuren met het centrale EES-systeem);
• een gegevensregister om aanpasbare statistieken en verslagen te kunnen opstellen;
• een webdienst waarmee onderdanen uit niet-EU-landen de nog resterende toegestane verblijfsduur kunnen controleren.

het eu-LISA is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en werking van het systeem, met inbegrip van de aanpassing van het VIS om de interoperabiliteit tussen de centrale systemen van het EES en het VIS te waarborgen.

Wijziging van de Schengengrenscode

Verordening (EU) 2017/2225 wijzigt de Schengengrenscode met betrekking tot het gebruik van het EES aan de buitengrenzen van de EU als volgt:

• de in- en uitreis van onderdanen uit niet-EU-landen worden rechtstreeks geregistreerd in het EES;
• indien de nationale wetgeving daarin uitdrukkelijk voorziet, mag een lidstaat reisdocumenten van niet-EU-onderdanen blijven afstempelen indien zij in het bezit zijn van een door die lidstaat afgegeven verblijfsvergunning of visum voor verblijf van langere duur;
• niet-EU-onderdanen moeten biometrische gegevens verstrekken om hun individuele EES-dossier aan te leggen of voor het uitvoeren van grenscontroles;
• de identiteit en nationaliteit van niet-EU-onderdanen en de echtheid en geldigheid van hun reisdocument voor grensoverschrijding worden gecontroleerd;
• lidstaten kunnen op vrijwillige basis nationale programma’s opzetten voor het faciliteren van toegang voor vooraf gescreende niet-EU-onderdanen;
• lidstaten kunnen beslissen of en in welke mate zij gebruik maken van technologieën zoals zelfbedieningssystemen voor niet-EU-onderdanen om gegevens in het EES, e-gates en geautomatiseerde grenscontrolesystemen vooraf te registeren of bij te werken, mits een passend veiligheidsniveau is gewaarborgd, er toezicht wordt gehouden op het gebruik ervan en de grenswachters toegang hebben tot het resultaat van deze grenscontroles.

Uitvoeringshandelingen

De Europese Commissie heeft een reeks uitvoeringshandelingen vastgesteld ter uitvoering van Verordening (EU) 2017/2226.

• Besluit (EU) 2018/1547 — specificaties voor de verbinding van de centrale toegangspunten met het EES en voor een technische oplossing ter facilitering van het verzamelen van gegevens door de lidstaten voor het genereren van statistieken over de toegang tot de EES-gegevens voor rechtshandhavingsdoeleinden;
• Besluit (EU) 2018/1548 — regels voor het opstellen van de lijst van personen die in het EES als verblijfsduuroverschrijders zijn geïdentificeerd en de procedure om deze lijst ter beschikking van de lidstaten te stellen;
• Besluit (EU) 2019/326 — maatregelen voor het invoeren van gegevens in het EES;
• Besluit (EU) 2019/327 — maatregelen voor de toegang tot gegevens in het EES;
• Besluit (EU) 2019/328 — maatregelen voor het bijhouden van en de toegang tot de logbestanden in het EES;
• Besluit (EU) 2019/329 — specificaties voor de kwaliteit, de resolutie en het gebruik van vingerafdrukken en gezichtsopnamen voor biometrische verificatie en identificatie in het EES;
• Besluit (EU) 2022/1337 — template voor het verstrekken van informatie aan niet-EU-onderdanen over de verwerking van persoonsgegevens in het EES;
• Verordening (EU) 2022/1409 — voorwaarden voor de werking van de in Verordening (EU) 2017/2226 bedoelde webdienst en de ontwikkeling en technische uitvoering daarvan.

VANAF WANNEER ZIJN DE VERORDENINGEN VAN TOEPASSING?

Verordening (EU) 2017/2226 is sinds 29 december 2017 van toepassing, met uitzondering van de regels over de begindatum van de activiteiten, waarover de Europese Commissie moet beslissen. Vanaf die datum is Verordening (EU) 2017/2225 van toepassing.

ACHTERGROND

Het EES van de EU is een prioritair initiatief om het beheer van de buitengrenzen van de EU te moderniseren en te helpen bij de bestrijding van terrorisme en ernstige vormen van criminaliteit, naast andere belangrijke grensbeheer- en veiligheidsdossiers.

Zie voor meer informatie:

• Het inreis-uitreissysteem (Europese Commissie)
• Krachtigere en slimmere grenzen voor de Europese Unie — het inreis-uitreissysteem — informatieblad (Europese Commissie)
• Veiligheidsunie — Een Europa dat bescherming biedt — informatieblad (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2017/2226 van het Europees Parlement en de Raad van 30 november 2017 tot instelling van een inreis-uitreissysteem (EES) voor de registratie van inreis- en uitreisgegevens en van gegevens over weigering van toegang ten aanzien van onderdanen van derde landen die de buitengrenzen van de lidstaten oversteken en tot vaststelling van de voorwaarden voor toegang tot het EES voor rechtshandhavingsdoeleinden en tot wijziging van de overeenkomst ter uitvoering van het akkoord van Schengen en Verordeningen (EG) nr. 767/2008 en (EU) nr. 1077/2011 (PB L 327 van 9.12.2017, blz. 20-82)

Achtereenvolgende wijzigingen in Verordening (EU) 2017/2226 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Verordening (EU) 2017/2225 van het Europees Parlement en de Raad van 30 november 2017 tot wijziging van Verordening (EU) 2016/399 in verband met het gebruik van het inreis-uitreissysteem (EES) (PB L 327 van 9.12.2017, blz. 1-19)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Uitvoeringsverordening (EU) 2022/1409 van de Commissie van 18 augustus 2022 betreffende uitvoerige bepalingen over de voorwaarden voor de werking van de webdienst en de voorschriften voor gegevensbescherming en beveiliging die voor de webdienst gelden, alsook maatregelen voor de ontwikkeling en de technische uitvoering van de webdienst en tot intrekking van Uitvoeringsverordening (EU) 2021/1224 (PB L 216 van 19.8.2022, blz. 3-19)

Uitvoeringsbesluit (EU) 2022/1337 van de Commissie van 28 juli 2022 tot vaststelling van de template voor het verstrekken van informatie aan onderdanen van derde landen over de verwerking van persoonsgegevens in het inreis-uitreissysteem (PB L 201 van 1.8.2022, blz. 48-53)

Verordening (EU) 2019/817 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2019 tot vaststelling van een kader voor interoperabiliteit tussen de Unie-informatiesystemen op het gebied van grenzen en visa en tot wijziging van Verordeningen (EG) nr. 767/2008, (EU) 2016/399, (EU) 2017/2226, (EU) 2018/1240, (EU) 2018/1726 en (EU) 2018/1861 van het Europees Parlement en de Raad, Beschikking 2004/512/EG van de Raad en Besluit 2008/633/JBZ van de Raad (PB L 135 van 22.5.2019, blz. 27-84)

Zie de geconsolideerde versie.

Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/326 van de Commissie van 25 februari 2019 tot vaststelling van maatregelen voor het invoeren van gegevens in het inreis-uitreissysteem (EES) (PB L 57 van 26.2.2019, blz. 5-9)

Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/327 van de Commissie van 25 februari 2019 tot vaststelling van maatregelen voor de toegang tot gegevens in het inreis-uitreissysteem (EES) (PB L 57 van 26.2.2019, blz. 10-13)

Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/328 van de Commissie van 25 februari 2019 tot vaststelling van maatregelen voor het bijhouden van en de toegang tot de logbestanden in het inreis-uitreissysteem (EES) (PB L 57 van 26.2.2019, blz. 14-17)

Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/329 van de Commissie van 25 februari 2019 tot vaststelling van de specificaties voor de kwaliteit, de resolutie en het gebruik van vingerafdrukken en gezichtsopnamen voor biometrische verificatie en identificatie in het inreis-uitreissysteem (EES) (PB L 57 van 26.2.2019, blz. 18-28)

Verordening (EU) 2018/1726 van het Europees Parlement en de Raad van 14 november 2018 betreffende het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA), tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1987/2006 en Besluit 2007/533/JBZ van de Raad en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1077/2011 (PB L 295 van 21.11.2018, blz. 99-137)

Zie de geconsolideerde versie.

Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1547 van de Commissie van 15 oktober 2018 tot vaststelling van de specificaties voor de verbinding van de centrale toegangspunten met het inreis-uitreissysteem (EES) en van een technische oplossing ter facilitering van het verzamelen van gegevens door de lidstaten met het oog op het genereren van statistieken over de toegang tot het EES voor rechtshandhavingsdoeleinden (PB L 259 van 16.10.2018, blz. 35-38)

Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1548 van de Commissie van 15 oktober 2018 tot vaststelling van maatregelen voor de opstelling van de lijst van personen die in het inreis-uitreissysteem (EES) als verblijfsduuroverschrijders zijn geïdentificeerd en de procedure om die lijst aan de lidstaten ter beschikking te stellen (PB L 259 van 16.10.2018, blz. 39-42)

Verordening (EU) 2018/1240 van het Europees Parlement en de Raad van 12 september 2018 tot oprichting van een Europees reisinformatie- en -autorisatiesysteem (Etias) en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1077/2011, (EU) nr. 515/2014, (EU) 2016/399, (EU) 2016/1624 en (EU) 2017/2226 (PB L 236 van 19.9.2018, blz. 1-71)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) 2016/399 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2016 betreffende een Uniecode voor de overschrijding van de grenzen door personen (Schengengrenscode) (codificatie) (PB L 77, 23.3.2016, blz. 1-52)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EG) nr. 767/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 betreffende het Visuminformatiesysteem (VIS) en de uitwisseling tussen de lidstaten van gegevens op het gebied van visa voor kortverblijf (VIS-verordening) (PB L 218 van 13.8.2008, blz. 60-81)

Zie de geconsolideerde versie.

Het Schengenacquis — Overeenkomst ter uitvoering van het tussen de regeringen van de staten van de Benelux Economische Unie, de Bondsrepubliek Duitsland en de Franse Republiek op 14 juni 1985 te Schengen gesloten akkoord betreffende de geleidelijke afschaffing van de controles aan de gemeenschappelijke grenzen (PB L 239 van 22.9.2000, blz. 19-62)

Laatste bijwerking 31.08.2022