Humanitaire hulp en civiele bescherming in de EU — Jaarverslag 2016

SAMENVATTING VAN:

Jaarverslag (COM(2017) 662 final) over het beleid van de Europese Unie op het gebied van humanitaire hulp en de tenuitvoerlegging ervan in 2016

WAT IS HET DOEL VAN HET VERSLAG?

In het verslag worden de belangrijkste acties van de EU op het gebied van humanitaire hulp en civiele bescherming gepresenteerd die in 2016 ten uitvoer zijn gelegd om:

• bijstand te verlenen om humanitaire crises in de hele wereld te verlichten;
• samenwerking tussen EU-instanties voor civiele bescherming te bevorderen als reactie op natuurlijke of door de mens veroorzaakte rampen in de EU en daarbuiten.

Het verslag wordt door de Europese Commissie opgesteld overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1257/96 waarvoor een jaarverslag over de belangrijkste humanitaire hulpactiviteiten en beleidsresultaten van de EU in het voorgaande jaar vereist is, met inbegrip van een overzicht van de gefinancierde acties.

KERNPUNTEN

In 2016 nam het aantal, de complexiteit en de ernst van de humanitaire crises toe:

• er waren meer dan 50 gewapende conflicten actief over de hele wereld;
• in 2016 hadden meer dan 95 miljoen mensen in 40 landen humanitaire hulp nodig;
• bijna 65 miljoen mensen (van wie de helft kinderen) moesten hun land ontvluchten — meer dan ooit tevoren.

Acties

• Syrische vluchtelingencrisis: een groot deel van de humanitaire begroting van de EU (454 miljoen EUR) werd gebruikt ter ondersteuning van vluchtelingen in de landen die het zwaarst door de crisis in Syrië zijn getroffen (met name Jordanië en Libanon), alsook van mensen in Syrië die humanitaire hulp nodig hebben.
• Faciliteit voor vluchtelingen in Turkije: de faciliteit, die is opgericht in 2016, ondersteunt bijna 3 miljoen vluchtelingen:
  • het humanitaire gedeelte van de faciliteit voor 2016 en 2017, ter waarde van 1,4 miljard EUR, is gericht op de ondersteuning van vluchtelingen die voornamelijk buiten de kampen leven, dit vormt de grootste groep vluchtelingen, die bovendien het kwetsbaarst zijn.
• Afrika: EU-steun is met name gericht op de complexe noodsituaties in de Sahel en de Hoorn van Afrika en in de regio van het Tsjaadmeer, waar crises rond voedselzekerheid werden verergerd door een aantal langdurige conflicten:
  • voor crises in Afrika ten zuiden van de Sahara werd 747 miljoen EUR toegewezen. De grootste bedragen gingen naar Sudan en Zuid-Sudan (192 miljoen EUR), de Hoorn van Afrika (203 miljoen EUR), alsook naar West-Afrika (140 miljoen EUR);
  • zowel in de Hoorn van Afrika als in de Sahel was de strategie van de Commissie gericht op nauwe banden met de ontwikkelingshulp van de EU, om de weerbaarheid van de betrokken gemeenschappen te versterken.
• Irak, het Midden-Oosten en Noord-Afrika: De EU heeft:
  • de slachtoffers van het conflict in Irak ondersteund (159 miljoen EUR) en internationale inspanningen op het gebied van belangenbehartiging gesteund. De EU hielp tevens soortgelijke bijstand van EU-landen te verlenen en te coördineren via het Uniemechanisme voor civiele bescherming in de context van het conflict rond Mosoel;
  • aanzienlijke bijstand geleverd aan humanitaire acties in Jemen (70 miljoen EUR) en in Palestina (25 miljoen EUR);
  • de steun voortgezet aan Sahrawi-vluchtelingen in Noord-Afrika en de bevolking in Libië die getroffen wordt door het conflict.
• Oekraïne: de EU is een van de grootste humanitaire donoren (28,4 miljoen EUR) en verstrekte voedsel, onderdak, gezondheidszorg en psychologische begeleiding aan de meest kwetsbare mensen die het slachtoffer zijn van het conflict in het oosten van Oekraïne.

Respons op natuurrampen

Snel en efficiënt reageren op natuurrampen was in 2016 een belangrijke prioriteit voor de Commissie. Het is gebaseerd op zowel humanitaire hulp via partnerorganisaties als op het Uniemechanisme voor civiele bescherming.

• De Commissie kende 298 miljoen EUR aan humanitaire noodhulp toe aan de slachtoffers van het fenomeen El Niño.
• De EU maakte geld vrij voor de slachtoffers van de tropische cycloon Winston op Fiji en de droogte in Papoea-Nieuw-Guinea. Daarnaast verleende de EU steun aan de slachtoffers van de aardbeving in Ecuador in 2016.

Andere acties

• Onderwijs in noodsituaties — De Commissie besteedde in 2016 meer dan 4 % van haar oorspronkelijke humanitaire begroting aan onderwijsprogramma’s in humanitaire crises.
• Koppeling van humanitaire hulp en ontwikkeling:
  • De diensten van de EU werkten nauw samen op Haïti na de orkaan Matthew en in Nigeria om de complexe crisis daar aan te pakken;
  • in geval van gedwongen ontheemding, werkten de diensten van de Commissie samen met de Europese Dienst voor extern optreden om acties op locatie te ondersteunen en zo de uitgebreide, op ontwikkeling gebaseerde aanpak toe te passen.
• Vergeten crises — Minstens 15 % van de oorspronkelijke begroting voor humanitaire hulp wordt toegekend aan slachtoffers van vergeten crises. Het gaat onder meer om humanitaire hulp aan Sahrawi-vluchtelingen in Algerije, de ontheemde binnenlandse bevolking in Myanmar en Sudan, door conflicten getroffen bevolkingsgroepen in Pakistan en de vluchtelingen uit Darfur in Tsjaad.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Civil Protection and Humanitarian Aid (Civiele Bescherming en Humanitaire Hulp) (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad — Jaarverslag over het beleid van de Europese Unie op het gebied van humanitaire hulp en de tenuitvoerlegging ervan in 2016 (COM(2017) 662 final van 13.11.2017)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s— Waardig leven: van afhankelijkheid van steun tot zelfredzaamheid — Gedwongen ontheemding en ontwikkeling (COM(2016) 234 final van 26.4.2016)

Besluit van de Commissie van 24 november 2015 inzake een mechanisme voor de coördinatie van het optreden van de Unie en de lidstaten — De Vluchtelingenfaciliteit voor Turkije (PB C 407 van 8.12.2015, blz. 8-13)

Achtereenvolgende wijzigingen aan het besluit werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Besluit nr. 1313/2013/EU van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 betreffende een Uniemechanisme voor civiele bescherming (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 924-947)

Verordening (EG) nr. 1257/96 van 20 juni 1996 betreffende humanitaire hulp (PB L 163 van 2.7.1996, blz. 1-6)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 12.06.2018