Effectievere regels betreffende grensoverschrijdende insolventieprocedures in de EU

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2015/848 betreffende insolventieprocedures

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

Deze verordening beoogt een efficiëntere uitvoering van insolventieprocedures waarbij personen of bedrijven betrokken zijn die bedrijfsactiviteiten of financiële belangen hebben in een andere lidstaat binnen de Europese Unie (EU) dan de lidstaat waar zij hun vaste verblijfplaats hebben.
Deze verordening herschikt en vervangt Verordening (EG) nr. 1346/2000.

KERNPUNTEN

De verordening stelt een EU-brede regeling in om:
- te bepalen welke rechtbank de bevoegdheid heeft een insolventieprocedure te openen;
- te bepalen welke nationale wetgeving van toepassing is;
- te zorgen voor erkenning van de beslissing van de rechtbank wanneer een handelaar of individu insolvent wordt verklaard.
Ze is niet van toepassing op Denemarken.

Toepasselijke situaties

De verordening is van toepassing op procedures waarbij alle of een aanzienlijk deel van de schuldeisers betrokken zijn, die zijn gebaseerd op het recht inzake insolventie en waarin, ten behoeve van herstel, schuldaanpassing, reorganisatie of liquidatie:

1.
een schuldenaar het beheer en de beschikking over zijn goederen geheel of gedeeltelijk verliest en een insolventiefunctionaris wordt aangewezen;
2.
de goederen en de onderneming van een schuldenaar onder controle of toezicht van een rechter staan, of
3.
tijdelijke schorsingen zijn verleend ten behoeve van onderhandelingen tussen de schuldenaar en diens schuldeisers — dit is alleen van toepassing:
- wanneer de procedure voorziet in passende maatregelen ter bescherming van de gezamenlijke schuldeisers,
- indien er geen overeenstemming wordt bereikt, waarna een van de twee overige hierboven vermelde typen procedures volgt.

De verordening is van toepassing op onder nationale wetgeving beschikbare “preventieve” insolventieprocedures die in een vroeg stadium kunnen worden opgestart om de kansen om het bedrijf te redden, te vergroten. Deze procedures staan vermeld in bijlage A. Deze bijlage bevat tevens een breder scala aan persoonlijke insolventieprocedures.

Bevoegdheid

De procedure vindt plaats voor de rechtbank van de lidstaat waar het centrum van de voornaamste belangen van de schuldenaar zijn gelegen. Dit wordt verondersteld te zijn:
- de plaats van de statutaire zetel, in het geval van een bedrijf of rechtspersoon;
- de hoofdvestiging, in het geval van een natuurlijke persoon die als zelfstandige een bedrijfs- of beroepsactiviteit uitoefent;
- de gewoonlijke verblijfplaats, in het geval van iedere andere natuurlijke persoon.
Deze aannames zijn niet van toepassing indien de locatie binnen een bepaalde periode voor aanvang van de insolventieprocedure is gewijzigd.
Als de schuldenaar een plaats van handeling in een andere lidstaat heeft dan het land waar het centrum van de voornaamste belangen zijn gelegen, is die lidstaat ook gerechtigd een insolventieprocedure te starten tegen de schuldenaar. Deze “secundaire insolventieprocedures” zijn echter beperkt tot de goederen die zich in de betreffende lidstaat bevinden.
De verordening verhoogt de kans dat bedrijven gered worden door het starten van parallelle secundaire procedures te vermijden, terwijl de belangen van lokale schuldeisers anders zouden worden gewaarborgd.

Toepasselijk recht

Over het algemeen is het toepasselijk recht het recht van de lidstaat waarin de procedure plaatsvindt. Dat rechtssysteem bepaalt onder welke voorwaarden deze procedure wordt geopend, verloopt en wordt beëindigd. Hiervoor wordt het volgende vastgesteld:

welke schuldenaars aan een insolventieprocedure kunnen worden onderworpen;
welk goederen van de schuldenaar deel uitmaken van de insolvente boedel;
de rechten van schuldeisers nadat de insolventieprocedure is beëindigd;
voor wiens rekening de kosten en uitgaven in het kader van de procedure zijn.

Erkenning en tenuitvoerlegging

Zodra de beslissing wordt genomen tot opening van een insolventieprocedure in een lidstaat, dient deze op dezelfde wijze te worden erkend in alle andere lidstaten.

Insolventieregisters

Om ervoor te zorgen dat schuldeisers en rechtbanken relevante informatie ontvangen en te voorkomen dat parallelle insolventieprocedures worden geopend, moeten lidstaten relevante informatie in grensoverschrijdende insolventiezaken openbaar maken in een openbaar toegankelijk onlineregister. Deze registers worden onderling gekoppeld via het Europese e-justitieportaal, conform de EU-voorschriften inzake gegevensbescherming.

Groepsinsolventieprocedures

In deze verordening is een specifieke benadering vastgelegd betreffende de insolventie van leden van een groep ondernemingen. Dit omvat:

regels waarin wordt gesteld dat verschillende insolventiefunctionarissen en rechters zijn verplicht tot onderlinge samenwerking en communicatie;
beperkte bevoegdheden in de procedure* van een insolventiefunctionaris tegen een ander lid van dezelfde groep;
een specifiek systeem voor de coördinatie van procedures met betrekking tot dezelfde groep bedrijven (“groepscoördinatieprocedure”).

Wijzigingen in de bijlagen

De verordening is drie keer gewijzigd.

Verordening (EU) 2017/353, waarin door Polen verstrekte informatie is opgenomen, vervangt bijlage A (lijst insolventieprocedures) en bijlage B (lijst insolventiefunctionarissen) bij Verordening (EU) nr. 2015/848.
Verordening (EU) nr. 2018/946 vervangt bijlage A en B na kennisgevingen van wijzigingen door België, Bulgarije, Kroatië, Letland en Portugal.
Verordening (EU) 2021/2260 vervangt bijlage A en B na kennisgevingen van wijzigingen door Duitsland, Italië, Cyprus, Litouwen, Hongarije, Nederland, Oostenrijk en Polen met betrekking tot wijzigingen in hun nationale wetgeving ter introductie van nieuwe soorten insolventieprocedures of insolventiefunctionarissen. Wijzigingsbesluit (EU) 2022/1437 van de Commissie bevestigt de participatie van Ierland aan Richtlijn (EU) 2021/2260.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

Het besluit is sinds 26 juni 2017 van toepassing. Richtlijn (EU) 2015/848 strekt tot herziening en vervanging van Verordening (EG) nr. 1346/2000 en de achtereenvolgende wijzigingen daarvan.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

Insolventieprocedures (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

Bevoegdheden in de procedure. Bevoegdheden in de procedure bij de rechtbank om, met voldoende reden daartoe, een verband voor te dragen en schade aan het legitiem belang van de procedure aan te tonen.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2015/848 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2015 betreffende insolventieprocedures (herschikking) (PB L 141 van 5.6.2015, blz. 19-72).

Achtereenvolgende wijzigingen van Verordening (EU) 2015/848 zijn opgenomen in de basistekst. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Uitvoeringsverordening (EU) 2017/1105 van de Commissie van 12 juni 2017 tot vaststelling van de formulieren als bedoeld in Verordening (EU) 2015/848 van het Europees Parlement en de Raad betreffende insolventieprocedures (PB L 160 van 22.6.2017, blz. 1-26).

Laatste bijwerking 14.09.2022