Verdrag inzake stabiliteit, coördinatie en bestuur in de Economische en Monetaire Unie (ook begrotingspact genoemd)

Het doel van deze intergouvernementele overeenkomst is de versteviging van de begrotingsdiscipline van overheden uit de eurozone, ingevolge de staatsschuldencrisis die in 2010 is begonnen.

Met dit „begrotingspact” worden landen uit de eurozone verplichtingen opgelegd wat betreft hun begrotingsbeleid. Andere EU-lidstaten kunnen eraan deelnemen als ze dat wensen. Van de 28 lidstaten van de EU hebben alleen Tsjechië, Kroatië en het Verenigd Koninkrijk (1) het akkoord niet ondertekend. Het legt de basis voor het hervormde stabiliteits- en groeipact, waarin werd bepaald dat:

Zorgen dat de nationale begrotingen in evenwicht zijn of een overschot vertonen

Om aan deze „regel inzake begrotingsevenwicht” te voldoen, moeten de landen hun jaarlijkse structurele tekort op 0,5% van het bpp of lager houden. Een structureel tekort is het algemene tekort zonder de impact van de economische cyclus op de overheidsuitgaven en -inkomsten (bijvoorbeeld hogere uitgaven voor werkloosheidsuitkeringen tijdens een recessie).

De overheden moeten een automatisch correctiemechanisme hanteren dat in werking treedt zodra van de regel inzake begrotingsevenwicht wordt afgeweken. Dat betekent dat automatisch corrigerende maatregelen worden genomen als het begrotingssaldo afwijkt van de verwachtingen.

Landen kunnen tijdelijk worden vrijgesteld van de regel inzake begrotingsevenwicht in uitzonderlijke omstandigheden, zoals bij een ernstige economische neergang. Als de overheidsschuld van een overheid ver onder de referentiewaarde van het stabiliteits- en groeipact blijft (60% van het bbp), kan het bovendien een hoger structureel tekort van maximaal 1% van het bpp toegewezen krijgen.

Als de lidstaten van de EU deze verplichtingen niet naleven, kunnen ze voor het Hof van Justitie van de Europese Unie worden gedaagd. Het Hof kan financiële sancties opleggen aan landen die zich niet aan het arrest van het Hof houden.

De impact van aanbevelingen van de Europese Commissie bevorderen wanneer de overheidsschuld van landen uit de eurozone te groot wordt

Met deze intergouvernementele overeenkomst verbinden lidstaten van de EU zich ertoe om bij de stemming in de Raad van de EU de voorstellen en aanbevelingen van de Europese Commissie over de procedure bij overmatig tekort aan te nemen, tenzij een gekwalificeerde meerderheid van hen (zie verklarende woordenlijst) tegen een dergelijke beslissing stemt.

coördinatie van nationaal economisch beleid verbeteren

Onder de intergouvernementele overeenkomst zijn overheden verplicht om hun plannen voor de uitgifte van schuldpapier (fondsen werven door te lenen van obligatiehouders) vooraf aan de Commissie en de Raad van de EU te melden. Ze moeten zorgen dat hun plannen voor ingrijpende hervormingen van het economische beleid vooraf onderling worden besproken en gecoördineerd. In de overeenkomst wordt ook het bestuur van de eurozone besproken. Zo moet er minstens om de twee jaar een top worden georganiseerd met de staatshoofden of regeringsleiders van de landen van de eurozone (Eurotop).