Staatssteun: milieubescherming en energie

SAMENVATTING VAN:

Mededeling inzake richtsnoeren staatssteun ten behoeve van milieubescherming en energie 2014-2020

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTSNOEREN?

Deze richtsnoeren van de Europese Commissie zijn nieuwe regels inzake overheidssteun voor milieubescherming en energie om de introductie van hernieuwbare energiebronnen op de markt te helpen. Ze moeten EU-landen helpen hun klimaatdoelstellingen voor 2020 te behalen en eventuele marktverstoringen door de subsidies voor hernieuwbare energiebronnen aan te pakken.

KERNPUNTEN

In de 2020-doelstellingen van de EU zijn ook de drie volgende klimaatdoelstellingen opgenomen:

een vermindering met 20% (of onder de juiste omstandigheden zelfs 30%) van de broeikasgasemissies ten opzichte van 1990;
20% van de energie uit hernieuwbare bronnen; en
een verbetering van de energie-efficiëntie met 20%.

Een stap richting marktsignalen

De laatste jaren werden hernieuwbare energiebronnen zwaar gesteund met vaste tarieven. Dit heeft de toename van hernieuwbare energiebronnen in de energiemix* gestimuleerd en de EU op schema gebracht wat betreft het halen van haar doelstelling van 20% hernieuwbare energie.

Dit soort steun heeft de sector voor hernieuwbare energie behoed voor prijssignalen (die in normale omstandigheden de vraag- en aanbodvoorwaarden weerspiegelen) en heeft zo geleid tot marktverstoringen. Vooral elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen werd los van de feitelijke vraag op de markt gegenereerd. Hierdoor zijn andere vormen van opwekking die volledig van marktprijzen afhankelijk zijn in feite weg geconcurreerd.

Nu technologieën voor hernieuwbare energie volwassen zijn geworden en de productie ervan een aanzienlijk marktaandeel hebben verworven, moet de sector zich gaan aanpassen aan marktsignalen (d.w.z. markttendensen interpreteren), en moeten steunbedragen worden aangepast aan de dalende productiekosten.

Plafonds

Daarom moeten de nieuwe richtsnoeren staatssteun beperken tot de daadwerkelijke behoefte. Dit zal onder meer gebeuren door geleidelijk over te stappen van terugleveringstarieven* naar concurrerende inschrijvingsprocedures* voor de toekenning van overheidssteun. In een testfase in 2015 en 2016 kunnen EU-landen concurrerende inschrijvingsprocedures voor een klein deel van hun nieuwe elektriciteitscapaciteit uitproberen.

Infrastructuur

De nieuwe richtsnoeren omvatten ook criteria voor de steun voor energie-infrastructuur met extra aandacht voor projecten die grensoverschrijdende energiestromen verbeteren en de infrastructuur in de minst ontwikkelde regio’s van de EU bevorderen.

VANAF WANNEER ZIJN DEZE RICHTLIJNEN VAN TOEPASSING?

De richtsnoeren zijn sinds 1 juli 2014 van toepassing en blijven geldig tot eind 2020.

ACHTERGROND

Voor meer informatie zie:

Richtsnoeren staatssteun voor energie en milieu — Veelgestelde vragen (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

Energiemix: de reeks beschikbare energiebronnen.

Terugleveringstarieven: tarieven waaronder opwekkers van elektriciteit een op kosten gebaseerde prijs krijgen betaald die los staat van de marktprijs voor de hernieuwbare energie die ze aan het energienetwerk leveren, het energiedistributiesysteem (met inbegrip van kabels en hoogspanningsstations, enz.).

Concurrerende inschrijvingsprocedures: gewone procedures voor overheidsopdrachten voor de energiesector.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie — Richtsnoeren staatssteun ten behoeve van milieubescherming en energie 2014-2020 (PB C 200 van 28.6.2014, blz. 1-55)

Laatste bijwerking 06.09.2019