61979J0814

1 . VERDRAG BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN - TOEPASSINGSGEBIED - BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN - BEGRIP - AUTONOME UITLEGGING - CRITERIA

( VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 , ARTIKEL 1 )

2 . VERDRAG BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN - TOEPASSINGSGEBIED - BEPALING - FACTOREN WAARMEE REKENING MOET WORDEN GEHOUDEN

( VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 , ARTIKEL 1 )

3 . VERDRAG BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN - TOEPASSINGSGEBIED - BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN - DOOR EEN OVERHEIDSINSTANTIE TEGEN EEN PARTICULIER INGESTELDE ACTIE WAARAAN EEN OVERHEIDSHANDELING TEN GRONDSLAG LIGT - VERHAAL VAN KOSTEN VOOR OPRUIMING VAN EEN WRAK - UITGESLOTEN - REGRESACTIE VOOR DE BURGERLIJKE RECHTER - NIET VAN INVLOED

( VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 , ARTIKEL 1 )

1 . HET IN ARTIKEL 1 EXECUTIEVERDRAG GEBEZIGDE BEGRIP ' ' BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ' ' IS EEN AUTONOOM BEGRIP , DAT MOET WORDEN UITGELEGD AAN DE HAND VAN , ENERZIJDS , DE DOELEN EN HET STELSEL VAN HET VERDRAG EN , ANDERZIJDS , DE ALGEMENE BEGINSELEN DIE IN ALLE NATIONALE RECHTSSTELSELS WORDEN GEVONDEN .

2 . HET EXECUTIEVERDRAG MOET ZO WORDEN TOEGEPAST , DAT DE GROOTST MOGELIJKE GELIJKHEID EN EENVORMIGHEID VAN DE RECHTEN EN VERPLICHTINGEN DIE VOOR DE VERDRAGSLUITENDE STATEN EN DE BELANGHEBBENDE PERSONEN UIT DIT VERDRAG VOORTVLOEIEN , WORDT VERZEKERD . HET MAG NIET ZO WORDEN UITGELEGD DAT DAARBIJ ENKEL WORDT GELET OP DE WIJZE WAAROP IN SOMMIGE STATEN DE RECHTSMACHT OVER VERSCHILLENDE SOORTEN GERECHTEN IS VERDEELD ; HET TOEPASSINGSGEBIED VAN HET VERDRAG MOET DAAROM IN HOOFDZAAK WORDEN BEPAALD AAN DE HAND VAN FACTOREN DIE BEPALEND ZIJN VOOR DE AARD VAN DE RECHTSBETREKKINGEN TUSSEN DE PROCESPARTIJEN EN HET ONDERWERP VAN HUN GESCHIL .

3 . HET BEGRIP ' ' BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ' ' BEDOELD IN ARTIKEL 1 , EERSTE ALINEA , VAN HET EXECUTIEVERDRAG OMVAT GEEN RECHTSVORDERINGEN DIE DOOR DE BEHEERDER VAN OPENBARE VAARWATEREN TEGEN DE WETTELIJK AANSPRAKELIJKE PERSOON ZIJN INGESTELD TENEINDE TERUGBETALING TE VERKRIJGEN VAN KOSTEN WEGENS OPRUIMING VAN EEN WRAK , INDIEN DE BEHEERDER DAT WRAK KRACHTENS OVERHEIDSBEVOEGDHEID HEEFT OPGERUIMD OF DOEN OPRUIMEN .

DE OMSTANDIGHEID DAT DE BEHEERDER VAN OPENBARE VAARWATEREN DEZE KOSTEN VIA EEN REGRESACTIE VOOR DE BURGERLIJKE RECHTER TRACHT TE VERHALEN , EN NIET LANGS ADMINISTRATIEVE WEG , VOLSTAAT ONDER GENOEMDE OMSTANDIGHEDEN NIET OM HET ONDERWERP VAN HET GESCHIL BINNEN HET TOEPASSINGSGE- BIED VAN HET EXECUTIEVERDRAG TE BRENGEN .

IN ZAAK 814/79 ,

BETREFFENDE EEN VERZOEK AAN HET HOF , KRACHTENS ARTIKEL 3 VAN HET PROTOCOL BETREFFENDE DE UITLEGGING DOOR HET HOF VAN JUSTITIE VAN HET VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN , VAN DE HOGE RAAD DER NEDERLANDEN , IN HET ALDAAR AANHANGIG GEDING TUSSEN

STAAT DER NEDERLANDEN ( MINISTERIE VAN VERKEER EN WATERSTAAT )

EN

REINHOLD RUFFER , WONENDE IN DE KREIS HAMELN/PYRMONT ( BONDSREPUBLIEK DUITSLAND ),

OM EEN PREJUDICIELE BESLISSING OVER DE UITLEGGING VAN ENKELE BEPALINGEN VAN HET VERDRAG VAN BRUSSEL VAN 27 SEPTEMBER 1968 BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ,

1 BIJ ARREST VAN 14 DECEMBER 1979 , INGEKOMEN TEN HOVE OP 17 DECEMBER DAAROPVOLGENDE , HEEFT DE HOGE RAAD DER NEDERLANDEN ZICH TOT HET HOF VAN JUSTITIE GEWEND KRACHTENS ARTIKEL 1 VAN HET PROTOCOL BETREFFENDE DE UITLEGGING DOOR HET HOF VAN JUSTITIE VAN HET VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN .

2 AAN DIT PREJUDICIELE VERZOEK LIGT EEN GESCHIL TEN GRONDSLAG OVER EEN REGRESACTIE , DOOR DE STAAT DER NEDERLANDEN INGESTELD TEGEN DE SCHIPPER/EIGENAAR VAN HET DUITSE MOTORBINNENVAARTSCHIP ' ' OTRATE ' ' , DAT OP 26 OKTOBER 1971 IN DE BOCHT VAN WATUM IN AANVARING IS GEKOMEN MET HET NEDERLANDSE MOTORSCHIP ' ' VECHTBORG ' ' EN TENGEVOLGE VAN DEZE AANVARING TER PLEKKE IS GEZONKEN .

3 DE BOCHT VAN WATUM IS EEN OPENBAAR VAARWATER IN DE EEMSMONDING , GELEGEN IN EEN GEBIED WAAR ZOWEL HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN ALS DE BONDSREPUBLIEK DUITSLAND AANSPRAAK MAKEN OP DE SOEVEREINITEIT . DE SAMENWERKING VAN DE TWEE KUSTSTATEN IN DIT VAARWATER IS GEREGELD IN HET EEMS-DOLLARD-VERDRAG VAN 8 APRIL 1960 . ARTIKEL 19 , LID 1 , SUB A , VAN DIT VERDRAG BEPAALT DAT HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN , ONDER MEER IN DE BOCHT VAN WATUM , DE WATERSTAATSZORG OP ZICH NEEMT ; DEZE ZORG OMVAT VOLGENS ARTIKEL 20 , LID 2 , SUB D , ' ' HET OPRUIMEN VAN WRAKKEN ' ' . ARTIKEL 21 VAN HET VERDRAG BEPAALT VOORTS : ' ' BIJ DE BEHARTIGING VAN DE WATERSTAATSZORG PAST IEDERE VERDRAGSLUITENDE PARTIJ HAAR EIGEN WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN TOE . DEZE WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN DIENEN TER KENNIS VAN DE EEMSCOMMISSIE TE WORDEN GEBRACHT . ' '

4 OVEREENKOMSTIG DIT VERDRAG EN MET TOEPASSING VAN DE NEDERLANDSE WRAKKENWET VAN 19 JUNI 1934 , HEEFT DE STAAT DER NEDERLANDEN HET WRAK VAN HET IN DE BOCHT VAN WATUM GEZONKEN DUITSE SCHIP DOOR EEN NEDERLANDS BEDRIJF DOEN OPRUIMEN . DE GEBORGEN RESTANTEN VAN SCHIP EN LADING ZIJN KRACHTENS ARTIKEL 6 VAN DE WRAKKENWET IN HET OPENBAAR VERKOCHT TER DEKKING VAN DE DOOR DE STAAT DER NEDERLANDEN VOOR DE OPRUIMING VAN HET WRAK GEMAAKTE KOSTEN . WEGENS DE HOOGTE VAN DEZE KOSTEN BLEEF ER , NA AFTREK VAN DE OPBRENGST VAN DE VERKOOP , EEN NEGATIEF SALDO OVER , WAARVAN DE STAAT DER NEDERLANDEN VIA VORENBEDOELDE REGRESACTIE TERUGBETALING HEEFT GEVORDERD VAN DE SCHIPPER/EIGENAAR VAN HET BETROKKEN SCHIP .

5 DE ARRONDISSEMENTSRECHTBANK TE ' S-GRAVENHAGE VERKLAARDE ZICH IN EERSTE AANLEG ONBEVOEGD VAN DE VORDERING KENNIS TE NEMEN . ZIJ BASEERDE HAAR UITSPRAAK OP DE VASTSTELLING DAT , AANGEZIEN HET GEZONKEN SCHIP ONDER DUITSE VLAG VOER , DE BONDSREPUBLIEK DUITSLAND IN CASU MOEST WORDEN AANGEMERKT ALS DE PLAATS WAAR HET SCHADEBRENGENDE FEIT - DE SCHIPBREUK VAN DE ' ' OTRATE ' ' - ZICH HAD VOORGEDAAN , EN DAT MITSDIEN DE DUITSE RECHTER TER ZAKE VAN DE VORDERING BEVOEGD WAS INGEVOLGE ARTIKEL 5 , SUB 3 , VAN HET VERDRAG VAN BRUSSEL VAN 27 SEPTEMBER 1968 BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ( HIERNA ' ' EXECUTIEVERDRAG ' ' ). NADAT HET GERECHTSHOF TE ' S-GRAVENHAGE DEZE BESLISSING HAD BEVESTIGD , HEEFT DE STAAT DER NEDERLANDEN BEROEP TOT CASSATIE INGESTELD BIJ DE HOGE RAAD DER NEDERLANDEN . DEZE BESLOOT OM , ALVORENS TEN GRONDE TE BESLISSEN , HET HOF VAN JUSTITIE ENKELE VRAGEN TE STELLEN OVER DE UITLEGGING VAN HET EXECUTIEVERDRAG .

DE EERSTE VRAAG

6 IN DE EERSTE PLAATS VRAAGT DE HOGE RAAD HET HOF OF HET BEGRIP ' ' BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ' ' , BEDOELD IN ARTIKEL 1 EXECUTIEVERDRAG , ALDUS MOET WORDEN UITGELEGD , DAT HET EEN RECHTSVORDERING OMVAT ALS DIE WELKE IN CASU DOOR DE STAAT DER NEDERLANDEN IS INGESTELD .

7 VOLGENS DE RECHTSPRAAK VAN HET HOF ( ARREST VAN 14 OKTOBER 1976 , ZAAK 29/76 , LTU , JURISPR . 1976 , BLZ . 1541 ; ARREST VAN 14 JULI 1977 , ZAKEN 9 EN 10/77 , BAVARIA-GERMANAIR , JURISPR . 1977 , BLZ . 1517 ; ARREST VAN 22 FEBRUARI 1979 , ZAAK 133/78 , GOURDAIN , JURISPR . 1979 , BLZ . 733 ) IS HET IN ARTIKEL 1 EXECUTIEVERDRAG GEBEZIGDE BEGRIP ' ' BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ' ' EEN AUTONOOM BEGRIP , DAT MOET WORDEN UITGELEGD AAN DE HAND VAN , ENERZIJDS , DE DOELEN EN HET STELSEL VAN HET VERDRAG EN , ANDERZIJDS , DE ALGEMENE BEGINSELEN DIE IN ALLE NATIONALE RECHTSSTELSELS WORDEN GEVONDEN .

8 HIERVAN UITGAANDE HEEFT HET HOF IN GENOEMDE ARRESTEN GEPRECISEERD , DAT HET EXECUTIEVERDRAG WELISWAAR VAN TOEPASSING KAN ZIJN OP BEPAALDE BESLISSINGEN IN EEN GESCHIL TUSSEN EEN OVERHEIDSINSTANTIE EN EEN PARTICULIER , DOCH DAT DIT ANDERS IS WANNEER DE OVERHEIDSINSTANTIE KRACHTENS OVERHEIDSBEVOEGDHEID HANDELT .

9 HET LAATSTE IS ONDER MEER HET GEVAL BIJ EEN GESCHIL OVER DE VERGOEDING VAN KOSTEN VOOR HET OPRUIMEN VAN EEN WRAK IN EEN OPENBAAR VAARWATER , VERRICHT DOOR DE STAAT ALS BEHEERDER VAN DAT VAARWATER TER UITVOERING VAN EEN VOLKENRECHTELIJKE VERPLICHTING EN OP GROND VAN BEPALINGEN VAN NATIONAAL RECHT , DIE HEM , BIJ HET BEHEER VAN DAT WATER , TEN OPZICHTE VAN DE BURGERS ALS OVERHEID LATEN OPTREDEN .

10 VAST STAAT DAT DE STAAT DER NEDERLANDEN IN CASU HET WRAK VAN DE ' ' OTRATE ' ' HEEFT DOEN OPRUIMEN TER NAKOMING VAN EEN VERPLICHTING UIT HOOFDE VAN DE ARTIKELEN 19 , LID 1 , SUB A , EN 20 , LID 2 , SUB D , VAN HET EEMS-DOLLARD-VERDRAG , IN HET KADER VAN DE WATERSTAATSZORG DIE HEM VOOR DAT VAARWATER BIJ GENOEMD VERDRAG IS OPGEDRAGEN , EN DAT HIJ DERHALVE DAARBIJ KRACHTENS OVERHEIDSBEVOEGDHEID IS OPGETREDEN .

11 HET TOEKENNEN VAN ZULK EEN POSITIE AAN DE BEHEERDER VAN VAARWATEREN , DIE MET HET OOG OP HET OPRUIMEN VAN WRAKKEN IN DIE WATEREN MET DE WATERSTAATSZORG IS BELAST , IS OVERIGENS IN OVEREENSTEMMING MET DE ALGEMENE BEGINSELEN DIE IN DE NATIONALE RECHTSSTELSELS VAN DE LID-STATEN WORDEN GEVONDEN ; IMMERS , BLIJKENS DE NATIONALE BEPALINGEN BETREFFENDE HET BEHEER VAN OPENBARE VAARWATEREN , TREEDT DE BEHEERDER VAN DIE WATEREN BIJ HET OPRUIMEN VAN WRAKKEN OP KRACHTENS OVERHEIDSBEVOEGDHEID .

12 GELET OP HET VOORGAANDE , MOET DE DOOR DE STAAT DER NEDERLANDEN VOOR DE NATIONALE RECHTER INGESTELDE VORDERING WORDEN GEACHT TE VALLEN BUITEN HET TOEPASSINGSGEBIED VAN HET EXECUTIEVERDRAG , ZOALS IN ARTIKEL 1 , EERSTE ALINEA , VAN DIT VERDRAG OMSCHREVEN MET DE TERM ' ' BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ' ' , ZODRA WORDT VASTGESTELD DAT DE STAAT DER NEDERLANDEN IN CASU KRACHTENS OVERHEIDSBEVOEGDHEID IS OPGETREDEN .

13 DE OMSTANDIGHEID DAT HET VOOR DE NATIONALE RECHTER AANHANGIGE GESCHIL GEEN BETREKKING HEEFT OP DE OPRUIMINGSWERKZAAMHEDEN ZELF , MAAR OP DE VERGOEDING VAN DE DESWEGE GEMAAKTE KOSTEN , EN DAT DE STAAT DER NEDERLANDEN DEZE KOSTEN TERUGVORDERT VIA EEN REGRESACTIE VOOR DE BURGERLIJKE RECHTER EN NIET , ZOALS HET NATIONALE RECHT VAN ANDERE LID-STATEN VOORSCHRIJFT , LANGS ADMI NISTRATIEVE WEG , VOLSTAAT NIET OM HET ONDERWERP VAN HET GESCHIL BINNEN HET TOEPASSINGSGEBIED VAN HET EXECUTIEVERDRAG TE BRENGEN .

14 GELIJK HET HOF OVERWOOG IN ZIJN VORENAANGEHAALDE RECHTSPRAAK , MOET HET EXECUTIEVERDRAG ZO WORDEN TOEGEPAST , DAT DE GROOTST MOGELIJKE GELIJKHEID EN EENVORMIGHEID VAN DE RECHTEN EN VERPLICHTINGEN DIE VOOR DE VERDRAGSLUITENDE STATEN EN DE BELANGHEBBENDE PERSONEN UIT DIT VERDRAG VOORTVLOEIEN , WORDT VERZEKERD . VOLGENS DEZELFDE RECHTSPRAAK SLUIT DIT VEREISTE UIT , DAT BIJ DE UITLEGGING VAN HET VERDRAG ENKEL WORDT GELET OP DE WIJZE WAAROP IN SOMMIGE STATEN DE RECHTSMACHT OVER VERSCHILLENDE SOORTEN GERECHTEN IS VERDEELD ; DAARENTEGEN HOUDT DIT VEREISTE JUIST IN DAT HET TOEPASSINGSGEBIED VAN HET VERDRAG IN HOOFDZAAK AFHANGT VAN FACTOREN DIE BEPALEND ZIJN VOOR DE AARD VAN DE RECHTSBETREKKINGEN TUSSEN DE PROCESPARTIJEN EN HET ONDERWERP VAN HUN GESCHIL .

15 HET FEIT DAT DE BEHEERDER BIJ HET TERUGVORDEREN VAN VORENBEDOELDE KOSTEN AGEERT OP GROND VAN EEN VORDERINGSRECHT DAT ZIJN OORSPRONG VINDT IN EEN OVERHEIDSHANDELING , VOLSTAAT OM ZIJN ACTIE , ONGEACHT DE AARD VAN DE PROCEDURE DIE HET NATIONALE RECHT HEM DAARTOE BIEDT , AAN TE MERKEN ALS VALLENDE BUITEN HET TOEPASSINGSGEBIED VAN HET EXECUTIEVERDRAG .

16 OP DE EERSTE VRAAG MOET MITSDIEN WORDEN GEANTWOORD , DAT HET BEGRIP ' ' BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ' ' IN DE ZIN VAN ARTIKEL 1 , EERSTE ALINEA , VAN HET VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN , GEEN RECHTSVORDERINGEN OMVAT ALS BEDOELD DOOR DE NATIONALE RECHTER , DIE DOOR DE BEHEERDER VAN OPENBARE VAARWATEREN TEGEN DE WETTELIJK AANSPRAKELIJKE PERSOON ZIJN INGESTELD TENEINDE TERUGBETALING TE VERKRIJGEN VAN KOSTEN WEGENS OPRUIMING VAN EEN WRAK , INDIEN DE BEHEERDER DAT WRAK KRACHTENS OVERHEIDSBEVOEGDHEID HEEFT OPGERUIMD OF DOEN OPRUIMEN .

DE ANDERE VRAGEN

17 DE NATIONALE RECHTER HEEFT DE ANDERE VRAGEN GESTELD VOOR HET GEVAL DE EERSTE VRAAG BEVESTIGEND ZOU WORDEN BEANTWOORD . GEZIEN HET ONTKENNENDE ANTWOORD OP DEZE VRAAG , BEHOEVEN DE OVERIGE VRAGEN NIET MEER AAN DE ORDE TE KOMEN .

KOSTEN

DE KOSTEN DOOR DE REGERING VAN HET VERENIGD KONINKRIJK VAN GROOT-BRITTANNIE EN NOORD-IERLAND EN DE COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN WEGENS INDIENING VAN HUN OPMERKINGEN BIJ HET HOF GEMAAKT , KUNNEN NIET VOOR VERGOEDING IN AANMERKING KOMEN . TEN AANZIEN VAN DE PARTIJEN IN HET HOOFDGEDING IS DE PROCEDURE ALS EEN ALDAAR GEREZEN INCIDENT TE BESCHOUWEN , ZODAT DE NATIONALE RECHTERLIJKE INSTANTIE OVER DE KOSTEN HEEFT TE BESLISSEN .

HET HOF VAN JUSTITIE ,

UITSPRAAK DOENDE OP DE DOOR DE HOGE RAAD BIJ ARREST VAN 14 DECEMBER 1979 GESTELDE VRAGEN , VERKLAART VOOR RECHT :

HET BEGRIP ' ' BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN ' ' BEDOELD IN ARTIKEL 1 , EERSTE ALINEA , VAN HET VERDRAG VAN 27 SEPTEMBER 1968 BETREFFENDE DE RECHTERLIJKE BEVOEGDHEID EN DE TENUITVOERLEGGING VAN BESLISSINGEN IN BURGERLIJKE EN HANDELSZAKEN , OMVAT GEEN RECHTSVORDERINGEN ALS BEDOELD DOOR DE NATIONALE RECHTER , DIE DOOR DE BEHEERDER VAN OPENBARE VAARWATEREN TEGEN DE WETTELIJK AANSPRAKELIJKE PERSOON ZIJN INGESTELD TENEINDE TERUGBETALING TE VERKRIJGEN VAN KOSTEN WEGENS OPRUIMING VAN EEN WRAK , INDIEN DE BEHEERDER DAT WRAK KRACHTENS OVERHEIDSBEVOEGDHEID HEEFT OPGERUIMD OF DOEN OPRUIMEN .