5.4.2016

Publicatieblad van de Europese Unie

C 120/27

Advies van het Europees Comité van de Regio’s — De integratie van langdurig werklozen op de arbeidsmarkt

(2016/C 120/07)

Rapporteur:

Enrico ROSSI (IT/PSE), voorzitter van de Toscaanse regioraad

Referentiedocument:

Voorstel voor een aanbeveling van de Raad over de integratie van langdurig werklozen op de arbeidsmarkt

COM(2015) 462 final

I. AANBEVELINGEN VOOR WIJZIGINGEN

Wijzigingsvoorstel 1

Voorstel voor een aanbeveling

Overweging 4

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Het meest kwetsbaar voor langdurige werkloosheid zijn mensen met weinig vaardigheden of kwalificaties, onderdanen van derde landen, personen met een handicap en kansarme minderheden, zoals de Roma. Het voorheen uitgeoefende beroep speelt ook een belangrijke rol, omdat in sommige landen de sectorale en conjuncturele aspecten belangrijke onderliggende factoren voor aanhoudende langdurige werkloosheid zijn.

Het meest kwetsbaar voor langdurige werkloosheid zijn mensen met weinig vaardigheden of kwalificaties, vrouwen (met name laagopgeleide vrouwen) en alleenstaande ouders, mensen die bijna met pensioen gaan, onderdanen van derde landen, personen met een handicap of die langdurig ziek zijn en achtergestelde minderheden, zoals de Roma. Langdurige werkloosheid heeft ook belangrijke gevolgen voor jongeren. Het gevaar bestaat immers dat jongeren vroegtijdig school verlaten en maatschappelijk gemarginaliseerd raken en dat de samenleving aan productiecapaciteit inboet omdat deze jongeren niet aan de arbeidsmarkt deelnemen. Het voorheen uitgeoefende beroep speelt ook een belangrijke rol, omdat in sommige landen de sectorale , territoriale en conjuncturele aspecten belangrijke onderliggende factoren voor aanhoudende langdurige werkloosheid zijn.

Wijzigingsvoorstel 2

Voorstel voor een aanbeveling

Overweging 7

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Investeringen in menselijk kapitaal moeten beter en efficiënter worden gemaakt, zodat meer mensen nuttige en relevante competenties kunnen verwerven, het tekort aan vaardigheden wordt aangepakt en de basis wordt gelegd voor een soepele overgang van opleiding naar werk en voor blijvende inzetbaarheid. Verbetering van de prestaties en de relevantie van onderwijs en opleiding zal helpen de instroom van nieuwe werklozen in te dammen. In dit verband moet worden gestreefd naar modernisering van de onderwijs- en opleidingsstelsels in overeenstemming met het Europees Semester, het strategisch kader voor Europese samenwerking op het gebied van onderwijs en opleiding (ET 2020) (15), de aanbeveling van het Europees Parlement en de Raad inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren (16) en de aanbeveling van de Commissie over de actieve inclusie van personen die van de arbeidsmarkt (17) zijn uitgesloten.

Investeringen in menselijk kapitaal moeten beter en efficiënter worden gemaakt, zodat meer mensen nuttige en relevante competenties kunnen verwerven, het tekort aan vaardigheden wordt aangepakt en de basis wordt gelegd voor een soepele overgang van opleiding naar werk en voor blijvende inzetbaarheid. Verbetering van de prestaties en de relevantie van onderwijs en opleiding zal , naast de inzet van de arbeidsdiensten, helpen de instroom van nieuwe werklozen in te dammen. Langdurige werkloosheid kan ook worden tegengegaan door de bestrijding van vroegtijdig schoolverlaten — een van de doelstellingen van Europa 2020. Vroegtijdig schoolverlaten is immers een van de onderliggende oorzaken van die werkloosheid. In dit verband moet worden gestreefd naar modernisering van de onderwijs- en opleidingsstelsels in overeenstemming met het Europees Semester, het strategisch kader voor Europese samenwerking op het gebied van onderwijs en opleiding (ET 2020) (15), de aanbeveling van het Europees Parlement en de Raad inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren (16) en de aanbeveling van de Commissie over de actieve inclusie van personen die van de arbeidsmarkt (17) zijn uitgesloten.

Wijzigingsvoorstel 3

Voorstel voor een aanbeveling

Overweging 8

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Met het oog op de ontwikkeling van een gecoördineerde strategie voor werkgelegenheid roepen de richtsnoeren voor het werkgelegenheidsbeleid van de lidstaten (18) ertoe op de langdurige en structurele werkloosheid sterk te verminderen door middel van integrale, elkaar versterkende strategieën, die onder andere gepersonaliseerde actieve steun voor terugkeer op de arbeidsmarkt omvatten.

Motivering

Bevordering van sociale inclusie wordt noodzakelijk geacht.

Wijzigingsvoorstel 4

Voorstel voor een aanbeveling

Overweging 9

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

De richtsnoeren roepen de lidstaten ertoe op de inzetbaarheid te bevorderen door in menselijk kapitaal te investeren met behulp van passende onderwijs- en opleidingsstelsels die de vaardigheden van de beroepsbevolking doeltreffend en efficiënt aanscherpen. Verder worden de lidstaten uitdrukkelijk opgeroepen systemen van werkplekleren zoals duaal leren aan te moedigen en beroepsopleidingen te verbeteren. Meer in het algemeen moeten de lidstaten rekening houden met de flexicurity beginselen en de actieve arbeidsmarktmaatregelen versterken door vergroting van hun effectiviteit, doelgerichtheid, actieve benadering, toepassingsgebied en wisselwerking met inkomenssteun en sociale dienstverlening.

De richtsnoeren roepen de lidstaten ertoe op de inzetbaarheid te bevorderen door in menselijk kapitaal te investeren met behulp van passende onderwijs- en opleidingsstelsels die de vaardigheden van de beroepsbevolking doeltreffend en efficiënt aanscherpen. Verder worden de lidstaten uitdrukkelijk opgeroepen systemen van werkplekleren zoals duaal leren aan te moedigen en beroepsopleidingen te verbeteren. Meer in het algemeen moeten de lidstaten rekening houden met de flexizekerheids- en inclusiviteitsbeginselen en de actieve arbeidsmarktmaatregelen versterken door vergroting van de doelgerichtheid, de reikwijdte, het toepassingsgebied en de wisselwerking met inkomenssteun en sociale dienstverlening.

Wijzigingsvoorstel 5

Voorstel voor een aanbeveling

Overweging 10

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

De in deze aanbeveling voorgestelde acties moeten volledig verenigbaar zijn met de landenspecifieke aanbevelingen in het kader van het Europees Semester en de uitvoering ervan moet volledig in overeenstemming zijn met de voorschriften van het stabiliteits- en groeipact. Om te voorkomen dat de onevenwichtigheden in de afzonderlijke landen oncontroleerbaar worden en om doeltreffend werk te maken van de stabiliteit van de eurozone, zouden evenwel buitengewone, onderling overeengekomen en tijdelijke initiatieven kunnen worden ontplooid ter ondersteuning van landen waarvan de diensten voor arbeidsvoorziening nog het minst aangepast zijn aan de door goede praktijken aanbevolen normen.

Motivering

Gezien de verschillen tussen de huidige diensten voor arbeidsvoorziening in de lidstaten moet worden opgetreden om een verbetering van de interventienormen in alle landen te verzekeren. De instructie om de structuren aan te passen moet daarom gepaard gaan met de vaststelling van de nodige ondersteuningsmechanismen, daar arbeidsbemiddelingsdiensten doorgaans zwakker gestructureerd zijn in de landen waar de langdurige werkloosheid het grootst is.

Wijzigingsvoorstel 6

Voorstel voor een aanbeveling

Overweging 15

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Er moet meer worden gedaan voor de integratie op de arbeidsmarkt van degenen die het hardst worden geraakt door langdurige werkloosheid. Daarnaast moeten meer mensen zich inschrijven bij diensten voor arbeidsvoorziening en andere bevoegde instanties, om het bereik van ondersteunende maatregelen te vergroten. Om ervoor te zorgen dat meer werklozen zich bij de diensten voor arbeidsvoorziening inschrijven, moet een gerichte communicatie- en adviesstrategie worden opgezet, waarvan de doeltreffendheid kan worden verhoogd door maatschappelijke organisaties bij een en ander te betrekken. Inschrijving bij arbeidsbemiddelingsdiensten is evenwel geen voldoende maatregel op zich, als die diensten vervolgens niet in staat zijn een gepersonaliseerd traject voor integratie op de arbeidsmarkt voor te stellen. Als deze diensten niet getuigen van doeltreffendheid, zullen werklozen zich evenmin aangesproken voelen om zich bij hen in te schrijven. In dit verband is het zaak dat arbeidsbureaus proactiever optreden ten aanzien van bedrijven.

Motivering

Er is zonder meer een doeltreffende communicatiestrategie nodig m.b.t. inschrijving bij diensten voor arbeidsvoorziening, maar veel hangt ook af van de vraag of deze diensten in staat worden geacht werknemers te re-integreren op de arbeidsmarkt. Om werklozen ertoe aan te zetten zich in te schrijven, moeten lidstaten daarom ook echt in staat zijn de bestaande structuren te versterken.

Wijzigingsvoorstel 7

Voorstel voor een aanbeveling

Overweging 17

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Gepersonaliseerde steunmaatregelen voor langdurig werklozen moeten de obstakels aanpakken die ten grondslag liggen aan langdurige werkloosheid; daarom is het nodig de eerste beoordeling bij inschrijving te actualiseren en aan te vullen. Op deze manier zullen werkzoekenden hun weg vinden naar ondersteunende diensten zoals schuldhulpverlening, rehabilitatie, sociaal werk, gezondheidszorg, integratie van migranten en hulp bij huisvesting en vervoer, die belemmeringen om te werken wegnemen en werkzoekenden in staat stellen duidelijke doelstellingen te bereiken die leiden tot werk.

Wijzigingsvoorstel 8

Voorstel voor een aanbeveling

Overweging 20

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Voor de doeleinden van deze aanbeveling wordt een re-integratieovereenkomst beschouwd als een schriftelijke overeenkomst tussen de werkzoekende en het centrale contactpunt, met als doel de overgang naar werk te vergemakkelijken. De overeenkomst weerspiegelt de situatie van de individuele werkzoekende en omvat een gedetailleerd pakket van op nationaal niveau beschikbare gepersonaliseerde maatregelen (arbeidsmarkt, onderwijs, opleiding, sociale dienstverlening) gericht op de ondersteuning en versterking van de positie van werkzoekenden om hun specifieke obstakels voor het vinden van werk te overwinnen. In de overeenkomst worden doelen, tijdschema’s, wederzijdse verantwoordelijkheden en herzieningsclausules vastgelegd en worden de beschikbare actieve en inkomensondersteunende maatregelen en sociale dienstverlening vermeld. In de re-integratieovereenkomst wordt het ontvangen van een werkloosheidsuitkering gekoppeld aan deelname aan actieve arbeidsmarktmaatregelen en het zoeken naar werk, overeenkomstig de bestaande nationale wetgeving.

Voor de doeleinden van deze aanbeveling wordt een re-integratieovereenkomst beschouwd als een schriftelijke overeenkomst tussen de werkzoekende en het centrale contactpunt, met als doel de overgang naar werk te vergemakkelijken. De overeenkomst weerspiegelt de situatie van de individuele werkzoekende en omvat een gedetailleerd pakket van op nationaal niveau beschikbare gepersonaliseerde maatregelen (arbeidsmarkt, onderwijs, opleiding, sociale dienstverlening) gericht op de ondersteuning en versterking van de positie van werkzoekenden om hun specifieke obstakels voor het vinden van werk te overwinnen. In de overeenkomst worden doelen, tijdschema’s, wederzijdse verantwoordelijkheden en herzieningsclausules vastgelegd en worden de beschikbare actieve en inkomensondersteunende maatregelen en sociale dienstverlening vermeld. In de op daadwerkelijke sociale inclusie gerichte re-integratieovereenkomst wordt het ontvangen van een werkloosheidsuitkering gekoppeld aan deelname aan actieve arbeidsmarktmaatregelen en het zoeken naar werk, overeenkomstig de bestaande nationale wetgeving.

Wijzigingsvoorstel 9

Voorstel voor een aanbeveling

Eerste alinea

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

De inschrijving van werkzoekenden ondersteunen en integratiemaatregelen beter op de situatie op de arbeidsmarkt afstemmen. Ingeschreven langdurig werklozen individueel beoordelen. Langdurig werklozen een specifieke re-integratieovereenkomst aanbieden wanneer zij uiterlijk 18 maanden werkloos zijn. Daartoe is het zaak:

De inschrijving van werkzoekenden te ondersteunen en integratiemaatregelen beter op de situatie op de arbeidsmarkt af te stemmen. Ingeschreven langdurig werklozen individueel te beoordelen. Langdurig werklozen een specifieke re-integratieovereenkomst aan te bieden wanneer zij uiterlijk 18 maanden werkloos zijn. Om armoede en sociale uitsluiting tegen te gaan, te voorzien in gesubsidieerde banen ter ondersteuning van de re-integratie op de arbeidsmarkt. Daar waar de integratie nog niet is geslaagd, dient generieke inkomenssteun te worden geboden. Daartoe is het zaak:

De bestaande diensten voor arbeidsvoorziening te versterken.

Wijzigingsvoorstel 10

Voorstel voor een aanbeveling

Eerste alinea — Een nieuw punt inlassen na de eerste alinea

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Te voorzien in diensten voor arbeidsvoorziening die qua middelen en personeelskwalificaties in staat zijn op de doelstellingen van de aanbeveling in te spelen. De normen voor de vaststelling van dergelijke structuren zouden deels gebaseerd kunnen worden op de resultaten van de werkzaamheden van het Europees netwerk van openbare diensten voor arbeidsvoorziening. Het is dus zaak de middelen vast te stellen die nodig zijn om de bestaande structuren aan te passen en uit te maken hoe en waar deze middelen kunnen worden gevonden. Daarbij wordt ook gewezen op de bestaande cofinancieringsmogelijkheden, zoals de EFRO-verordening (1301/2013/EU) en de ESF-verordening (1304/2013/EU), en mag de beschikbaarstelling van uitsluitend daarvoor bestemde Europese middelen niet worden uitgesloten, temeer daar bestrijding van langdurige werkloosheid een strategische doelstelling is en van belang voor de hele Europese Unie. Financiële ondersteuning kan ook worden gekoppeld aan de tenuitvoerlegging, in het kader van het Europees Semester, van verdere organisatorische hervormingen van het stelsel van arbeidsvoorzieningsdiensten in landen waar dat volgens de Commissie en de Raad noodzakelijk is.

Motivering

Wijzigingsvoorstel 11

Voorstel voor een aanbeveling

Derde alinea

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Individuele beoordeling en aanpak

De diensten voor arbeidsvoorziening verlenen, samen met andere partners die de integratie op de arbeidsmarkt ondersteunen, de betrokkenen individueel advies.

Individuele beoordeling en aanpak

De diensten voor arbeidsvoorziening verlenen, samen met andere partners die de integratie op de arbeidsmarkt ondersteunen, en met medewerking van particuliere diensten voor arbeidsvoorziening en erkende arbeidsbureaus, individueel advies aan de betrokkenen .

2)	Ervoor te zorgen dat alle langdurig werklozen uiterlijk na 18 maanden werkloosheid grondig individueel worden beoordeeld en begeleiding krijgen. Bij de beoordeling moet aandacht worden geschonken aan hun inzetbaarheid, de obstakels op de arbeidsmarkt en eerdere pogingen om werk te vinden.

2)	Ervoor te zorgen dat alle langdurig werklozen uiterlijk na 18 maanden werkloosheid grondig individueel worden beoordeeld en begeleiding krijgen. Bij de beoordeling moet aandacht worden geschonken aan hun inzetbaarheid, de obstakels op de arbeidsmarkt en eerdere pogingen om werk te vinden.

Motivering

Particuliere diensten voor arbeidsvoorziening en erkende arbeidsbureaus hebben ook een rol te spelen.

Wijzigingsvoorstel 12

Voorstel voor een aanbeveling

Zesde alinea

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Ingeschreven langdurig werklozen die niet onder de jongerengarantie vallen, krijgen een re-integratieovereenkomst aangeboden wanneer zij uiterlijk 18 maanden werkloos zijn. De overeenkomst omvat ten minste een individueel werkbemiddelingsaanbod en de aanwijzing van één loket.

Ingeschreven langdurig werklozen die niet onder de jongerengarantie vallen, krijgen een re-integratieovereenkomst aangeboden uiterlijk 18 maanden nadat ze werkloos zijn geworden . De overeenkomst omvat ten minste een individueel werkbemiddelingsaanbod en de aanwijzing van één loket. De re-integratieovereenkomst moet door middel van proactieve interactie met de werklozen in kwestie worden opgesteld, waardoor zij centraal komen te staan en er sprake is van een gedeelde verantwoordelijkheid.

Motivering

Het zou een goede zaak zijn om vroegtijdig maatregelen voor werklozen door te voeren, binnen de twaalf maanden (daarna worden ze beschouwd als langdurig werklozen). Bovendien zouden werklozen meer betrokken moeten worden bij het bepalen van hun profiel en potentieel, teneinde hen ertoe aan te zetten potentiële aanbiedingen voor opleiding of werk te aanvaarden.

Wijzigingsvoorstel 13

Voorstel voor een aanbeveling

Punt 7

Door de Commissie voorgestelde tekst	Wijzigingsvoorstel van het CvdR
Partnerschappen tussen werkgevers , sociale partners, overheidsinstanties, diensten voor arbeidsvoorziening en sociale diensten op te zetten om te waarborgen dat de aanbiedingen op de werkelijke behoeften van bedrijven en werknemers zijn toegesneden.	Partnerschappen tussen sociale partners, overheidsinstanties, diensten voor arbeidsvoorziening en sociale diensten op te zetten om te waarborgen dat de aanbiedingen op de werkelijke behoeften van bedrijven en werknemers zijn toegesneden.

Wijzigingsvoorstel 14

Voorstel voor een aanbeveling

Punt 8

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Diensten voor werkgevers te ontwikkelen — bijvoorbeeld de screening van vacatures, de ondersteuning van stages, begeleiding en opleiding op de werkplek en steun na afloop van stages — om de re-integratie van langdurig werklozen op de arbeidsmarkt te vergemakkelijken ; waar nodig moet daarbij steeds gebruik worden gemaakt van de bestaande actieve werkgelegenheidsmaatregelen voor deze doelgroep .

Motivering

De nadruk leggen op het belang van een actief werkgelegenheidsbeleid.

Wijzigingsvoorstel 15

Voorstel voor een aanbeveling

Punt 9 — Een nieuwe alinea invoegen

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Een geïntegreerd gebruik van de structuurfondsen bevorderen, bijvoorbeeld door via het ESF gefinancierde opleidingsmaatregelen te bundelen met maatregelen ter ondersteuning van groei en innovatie die via andere structuurfondsen worden gefinancierd; daarbij vooral de mogelijkheid creëren om te voorzien in stimuli voor ondernemingen die langdurig werklozen aanwerven van wie de opleiding met ESF-middelen zou kunnen worden gefinancierd. De lidstaten en de regio’s worden verzocht overheden te ondersteunen die projecten bevorderen waarbij sprake is van functionele integratie van de structuurfondsen, eventueel met middelen van de „prestatiereserve”.

Motivering

Aangezien de integratie van een langdurig werkloze reeds op zich moeilijker is, dienen de structuurfondsen zo goed mogelijk te worden gebruikt om de vraag te ondersteunen, en wel door ondernemingen te belonen die in het kader van hun aanwervingsbeleid langdurig werklozen in dienst nemen, van wie de opleiding zou kunnen worden ondersteund met ESF-middelen.

Wijzigingsvoorstel 16

Voorstel voor een aanbeveling

Punt 10 — Een nieuw punt inlassen na „BEVEELT AAN DAT DE COMMISSIE:”

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Een evaluatie ex ante opstelt van de actieve werkgelegenheidsmaatregelen die gericht zijn op langdurig werklozen, met de bedoeling specifieke maatregelen voor te stellen in de lidstaten. Bovendien de analyse van actieve maatregelen verder verbetert in combinatie met initiatieven inzake gemeenschapsdiensten en inkomenssteun, teneinde loopbaantrajecten te koppelen aan het verwerven van vaardigheden die nuttig zijn voor de arbeidsmarkt. De actieve beleidsmaatregelen die gekoppeld zijn aan gemeenschapsdiensten moeten worden beheerd door de openbare diensten voor arbeidsvoorziening.

Motivering

Pleidooi voor een evaluatie ex ante van de actieve werkgelegenheidsmaatregelen. Versterking van actieve beleidsmaatregelen door koppeling met een integratiecontract/-overeenkomst, of eventuele gemeenschapsdiensten ter verwerving van beroepsvaardigheden die in een later stadium nuttig zijn op de arbeidsmarkt.

Wijzigingsvoorstel 17

Voorstel voor een aanbeveling

Punt 10 — Een nieuw punt inlassen na „BEVEELT AAN DAT DE COMMISSIE:”

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Op basis van de voorstellen van het Europees netwerk van openbare diensten voor arbeidsvoorziening (opgericht bij Besluit nr. 573/2014/EU van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014) aanbevelingen formuleert m.b.t. de kwalitatieve en kwantitatieve normen waaraan de diensten voor arbeidsvoorziening in elk land moeten voldoen. Daarbij moeten ook communautaire middelen ter beschikking worden gesteld om de arbeidsdiensten kracht bij te zetten.

Motivering

De lidstaten moeten hun eigen diensten voor arbeidsvoorziening opzetten om de structurele werkloosheid het hoofd te bieden door de ESF-middelen zo goed mogelijk te gebruiken. De door de conjunctuur bepaalde bijkomende werkloosheid kan worden bestreden met gemeenschappelijke middelen die voor alle landen, ongeacht hun niveau van structurele werkloosheid, beschikbaar zijn. Een en ander zou moeten zorgen voor een stabielere conjunctuur die op middellange termijn alle landen ten goede komt.

Wijzigingsvoorstel 18

Voorstel voor een aanbeveling

Punt 10 — Een nieuw punt inlassen na „BEVEELT AAN DAT DE COMMISSIE:”

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Een onderscheid maakt tussen enerzijds structurele werkloosheid (waarvoor ieder land een beroep zou moeten doen op eigen of ESF-middelen onder de thematische doelstelling „Versterking van de administratieve capaciteit”) en anderzijds werkloosheid die te wijten is aan een grotere en langdurigere recessie, die tot een aanzienlijke stijging van het werkloosheidsniveau leidt en die de diensten voor arbeidsvoorziening nog meer onder druk zet.

De lidstaten aanmoedigt om, op basis van vooraf vastgestelde normen, de behoeften aan tijdelijke versterking van de bestaande structuren te kwantificeren om de conjunctuurschokken te kunnen opvangen.

De mogelijkheid nagaat om de bijkomende kosten te financieren via een specifiek Europees fonds dat eventueel kan worden opgericht bij de tussentijdse herziening van het meerjarig financieel kader. Mogelijke oplossingen zouden afhankelijk moeten worden gemaakt van de goedkeuring en tenuitvoerlegging van hervormingen voor een grotere doeltreffendheid van openbare en particuliere diensten voor arbeidsbemiddeling in de lidstaten, in de gevallen en voor de doelstellingen die zijn vastgelegd in de landenspecifieke aanbevelingen in het kader van het Europees Semester.

Wijzigingsvoorstel 19

Voorstel voor een aanbeveling

Punt 10 — Een nieuw punt inlassen na „BEVEELT AAN DAT DE COMMISSIE:”

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

Werk maakt van de bundeling van steunmaatregelen voor langdurig werklozen met algemenere maatregelen om armoede tegen te gaan, zodat wanneer de doelstelling van re-integratie op de arbeidsmarkt niet wordt gehaald en de werkloosheidsuitkeringen worden verminderd, aan de werkloze toch een minimuminkomen kan worden toegekend (uiteraard in een aantoonbare situatie van armoede). Om van een dergelijk minimuminkomen te kunnen genieten, moet de werkloze dan wel instemmen met het verrichten van tijdelijke gemeenschapsdiensten, die hem tegelijkertijd een vorm van opleiding verschaffen met het oog op zijn herintrede op de arbeidsmarkt en hem sociale integratie garanderen.

Motivering

Ingeval de langdurig werkloze de arbeidsmarkt niet opnieuw betreedt, moet een oplossing worden gevonden om te voorkomen dat hij na stopzetting van de werkloosheidsuitkeringen in de marginaliteit of armoede terechtkomt, wat kosten met zich meebrengt voor de samenleving en een bedreiging vormt voor de sociaaleconomische samenhang.

Wijzigingsvoorstel 20

Voorstel voor een aanbeveling

Punt 15

Door de Commissie voorgestelde tekst

Wijzigingsvoorstel van het CvdR

In samenwerking met de lidstaten en na raadpleging van de belanghebbenden de naar aanleiding van deze aanbeveling genomen maatregelen evalueert en uiterlijk … [drie jaar na de goedkeuring van de aanbeveling] verslag bij de Raad uitbrengt over de opgedane ervaringen.

In samenwerking met de lidstaten en na raadpleging van de belanghebbenden de naar aanleiding van deze aanbeveling genomen maatregelen evalueert , met name om:

—	de lidstaten te ondersteunen bij hun inspanningen om de socialebeschermingsstelsels te moderniseren, met het oog op de vaststelling van een Europees verzekeringsplan tegen langdurige werkloosheid op basis van gemeenschappelijke economische en financiële indicatoren;

—

voorts, in de loop van de herziening van het meerjarig financieel kader 2014-2020, na te gaan waarvoor de EU-middelen prioritair moeten worden ingezet om de acties i.v.m. de jongerengarantie voort te zetten en doeltreffender op te treden tegen langdurige werkloosheid door middel van bijzondere maatregelen, zoals de oprichting van een ad-hocfonds (een volwassenengarantie naar analogie met de jongerengarantie) om langdurige werkloosheid tegen te gaan;

en uiterlijk … [drie jaar na de goedkeuring van de aanbeveling] verslag bij de Raad uitbrengt over de effecten en de opgedane ervaringen.

Motivering

Langdurige werkloosheid is slechts één onderdeel van de algemenere armoedeproblematiek, met bijzonder zware economische en sociale gevolgen. De in de aanbeveling bepleite maatregelen moeten daarom ook gericht zijn op armoedebestrijding en alle lidstaten die deze nog niet zouden hebben goedgekeurd, worden hierbij uitgenodigd dit alsnog te doen.

II. BELEIDSAANBEVELINGEN

HET EUROPEES COMITÉ VAN DE REGIO’S,

Voorafgaande opmerkingen

beklemtoont dat in het voorstel voor een aanbeveling het subsidiariteits- en het evenredigheidsbeginsel moeten worden gerespecteerd, maar acht het een goede zaak dat het thema van langdurige werkloosheid ook vanuit het oogpunt van de economische en sociale gevolgen wordt behandeld. Volgens het document van de vijf voorzitters („De voltooiing van Europa’s economische en monetaire unie”) is langdurige werkloosheid „een van de belangrijkste factoren van ongelijkheid en sociale uitsluiting. […] Efficiënte arbeidsmarkten zijn van cruciaal belang omdat zij een hoog werkgelegenheidsniveau bevorderen en schokken kunnen opvangen, zonder dat de werkloosheid te hoog oploopt […]”;

wijst op het belangrijke feit dat het voorstel voor re-integratie van werklozen op de arbeidsmarkt de diensten voor arbeidsvoorziening ermee belast de werkloze te helpen door alle sociale actoren en ondernemers alsmede de publieke sector in te schakelen om zijn re-integratie te bevorderen;

wijst op de aandacht die wordt geschonken aan de instrumenten voor het beheer van het systeem en die tot uiting komt in de one-stop-shopstrategie;

onderstreept het belang van de aanpak van langdurige werkloosheid om de goede werking van lokale economieën te garanderen; beklemtoont dat langdurige werkloosheid niet vol te houden is en dat het zaak is om een prognose te maken van de behoeften aan vaardigheden en deze op de behoeften van de arbeidsmarkt af te stemmen. In gebieden waar de vaardigheden niet goed zijn afgestemd op de arbeidsmarkt of waar er een tekort is aan bepaalde vaardigheden, moeten opleidingsmogelijkheden voor de ontwikkeling ervan worden versterkt. Bijzondere nadruk moet worden gelegd op de talenkennis van werkloze migranten en asielzoekers.

wijst erop dat het voorstel ook belangrijke gevolgen heeft voor de armoedebestrijding, die ten gevolge van de economische crisis een van de moeilijkst te verwezenlijken doelstellingen van Europa 2020 is;

Algemene opmerkingen

Het CvdR is evenwel van mening dat een aantal aspecten in het voorstel worden verwaarloosd, en in dit verband:

herhaalt het dat de openbare diensten voor arbeidsvoorziening doeltreffender en doelmatiger moeten worden gemaakt. De aanbeveling pleit immers alleen voor een betere coördinatie van de steunmaatregelen, die evenwel een zaak van de lidstaten blijven, en schenkt onvoldoende aandacht aan de bestaande verschillen wat betreft de omvang van het probleem en de middelen waarover de betreffende diensten beschikken om het aan te pakken, hetgeen overigens ook reeds is vastgesteld bij de tenuitvoerlegging van de jongerengarantie. In vele landen is daarom een gedegen versterking van de diensten voor arbeidsvoorziening geboden. Ter illustratie van deze verschillen zij gewezen op de verhouding tussen arbeidsbemiddelaars en actieve bevolking die in Duitsland 1 op 400, in Frankrijk 1 op 600 en in Italië 1 op 3 000 bedraagt;

zou het graag zien dat nauwer wordt samengewerkt met particuliere diensten voor arbeidsvoorziening en dat ook uitzendbureaus worden betrokken bij gevallen waarin de openbare diensten voor arbeidsvoorziening niet voldoende in staat zijn om langdurig werklozen te adviseren en te helpen;

dringt het aan op een nauwere samenwerking tussen de lidstaten en de regio’s om het werkloosheidspercentage in de EU zo doeltreffend mogelijk terug te dringen door in de media meer aandacht te schenken aan dit soort programma’s. Zo zou het Eures-netwerk kunnen worden gepromoot door middel van advertenties op televisie, internet of andere massamedia, zodat werklozen die een baan in het buitenland zoeken up-to-date informatie kunnen krijgen over de arbeidsmogelijkheden die er zijn. Het beveelt dan ook aan een internationaal samenwerkingsverband op te zetten tussen diensten voor arbeidsvoorziening en andere sociale diensten om een efficiëntere en snellere uitwisseling van informatie en gegevens mogelijk te maken;

wijst het op de noodzaak de nodige middelen bijeen te brengen om goede praktijken te kunnen overnemen. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van de resultaten van de werkzaamheden van het Europees netwerk van openbare diensten voor arbeidsvoorziening (Besluit nr. 573/2014/EU), waarin een raming wordt gemaakt van de middelen die nodig zijn om de vastgestelde normen in alle landen ten uitvoer te leggen en waarin de lidstaten methoden aan de hand worden gedaan om hun gebrekkige situatie te verhelpen;

10.

herhaalt het dat een onderscheid moet worden gemaakt tussen structurele en dynamische werkloosheid ten gevolge van specifieke conjunctuurontwikkelingen. De diensten voor arbeidsvoorziening (die opgezet zijn om de eerstgenoemde soort werkloosheid aan te pakken) moeten in staat worden gesteld zich snel aan te passen aan de bijkomende eisen die bijzonder negatieve economische conjunctuurcycli met zich brengen. De kosten om de bestaande structuren aan te passen aan deze eisen moeten worden gedragen door de lidstaten die daarvoor ook op het EFRO en het ESF een beroep kunnen doen (thematische doelstelling: „Versterking van de administratieve capaciteit”). Als onderdeel van de tussentijdse herziening van het meerjarig financieel kader kunnen de effecten van de maatregelen worden geëvalueerd en kan bekeken worden of de EU-regels eventueel moeten worden aangepast;

11.

benadrukt het CvdR het belang van investeringen in menselijk kapitaal. Wel wijst het erop dat dergelijke investeringen pas op lange termijn vruchten afwerpen, zodat ondernemingen meestal de voorkeur geven aan jongeren en pas afgestudeerden, wat tot gevolg heeft dat oudere werkzoekenden en mensen van middelbare leeftijd benadeeld worden. Om de werkloosheid te bestrijden zijn prikkels nodig die oudere werklozen en werklozen van middelbare leeftijd aanmoedigen om een opleiding te gaan volgen en zich om te scholen, en maatregelen om ervoor te zorgen dat het bedrijfsleven en de publieke sector deze personen willen aanwerven. Om langdurige werkloosheid preventief aan te pakken is het van even groot belang levenslang leren te bevorderen met het oog op de bijscholing van zowel de actieve beroepsbevolking als van niet-gekwalificeerde arbeidskrachten;

12.

onderstreept het dat dit voorstel voor een modernisering van de diensten voor arbeidsvoorziening het mogelijk kan maken langdurige werkloosheid aan te pakken, maar ook van invloed kan zijn op de werkloosheid van korte duur en op de jeugdwerkloosheid.

13.

wijst het erop dat de voorgestelde modernisering van de diensten voor arbeidsvoorziening een lang en moeilijk proces is, vooral in lidstaten die momenteel over een star en bureaucratisch systeem beschikken. De goede werking van de centrale contactpunten voor individuele ondersteuning hangt sterk af van de flexibiliteit van de betrokken instellingen en van een goede en snelle uitwisseling van informatie. Deze contactpunten zorgen voor gepersonaliseerde werkaanbiedingen, maar er moet rekening mee worden gehouden dat deze taak, gezien het grote aantal werkzoekenden, veel administratieve rompslomp met zich mee kan brengen. Deze contactpunten moeten hoe dan ook over goed opgeleid personeel beschikken, dat niet alleen in staat is te bemiddelen bij werkaanbiedingen maar dat ook gekwalificeerd is om de persoonlijkheid en essentiële vaardigheden van de individuele werkzoekende te beoordelen. Het CvdR vraagt dan ook dat de lidstaten rekening houden met deze factoren bij het opzetten van dergelijke mechanismen;

14.

beklemtoont het de noodzaak van maatregelen waarin er tevens meer aandacht is voor de vraag naar arbeid. Als de vraag naar arbeid immers stagneert, is het moeilijk voor een werkloze om opnieuw werk te vinden, ook via een gepersonaliseerd opleidingsproject. Hoewel het in dit verband lovenswaardig is dat in de aanbeveling wordt gepleit voor een versteviging van de banden met de werkgevers zou het, om de vraag naar arbeid kracht bij te zetten, nuttig zijn meer in te zetten op een integratie van de structuurfondsinitiatieven. Het EFRO en Elfpo, die gericht zijn op ondernemingen die innovatieve projecten kunnen voorstellen om het concurrentievermogen te verhogen, voorzien immers vaak in de mogelijkheid om terdege opgeleid personeel aan te werven. In die gevallen is er sprake van een verband met de via het ESF gefinancierde opleidingsactiviteiten en kan de re-integratie van werklozen worden bevorderd. Ook door vereenvoudigingen voor kleine en middelgrote bedrijven en door een beroep te doen op de „prestatiereserve” kan een geïntegreerd gebruik door de lidstaten worden gestimuleerd;

15.

wijst het erop dat langdurig werklozen die er niet in slagen de arbeidsmarkt opnieuw te betreden en ook geen werkloosheidsuitkeringen meer ontvangen, gemarginaliseerd kunnen raken, en dat het daarom zaak is dat iedere lidstaat maatregelen neemt met het oog op armoedebestrijding, overeenkomstig de richtsnoeren van de Europese Commissie in haar „Aanbeveling van 3 oktober 2008 over de actieve inclusie van personen die van de arbeidsmarkt zijn uitgesloten (2008/867/EG)”, die zijn overgenomen in de Commissiemededeling „Naar sociale investering voor groei en cohesie” (COM(2013) 083 final). Het CvdR hoopt dat de lidstaten daadwerkelijk gevolg zullen geven aan de aanbevelingen van de Europese Commissie;

16.

bevestigt het voorts de noodzaak de eventuele toegang tot steunmaatregelen voor armoedebestrijding te koppelen aan het aanvaarden van gemeenschapsdiensten, die gedurende een beperkte periode moeten worden verricht, in het kader van een opleidingsproject dat op re-integratie is gericht;

17.

onderstreept het dat opleidingstrajecten om mensen weer aan het werk te krijgen in nauwe samenwerking met de betrokken instellingen moeten worden georganiseerd, zodat de lidstaten de best mogelijke resultaten kunnen behalen op alle niveaus, en om het professioneel en sociaal isolement en de armoede terug te dringen. Het wijst op de positieve gevolgen van dit soort maatregelen, omdat Europese burgers die om economische en financiële redenen in een andere lidstaat zijn gaan werken, worden aangemoedigd om weer naar hun land van herkomst terug te keren. De economische immigratie zou moeten afnemen naarmate er meer mogelijkheden komen om een baan en middelen van bestaan te vinden op de lokale arbeidsmarkt;

18.

onderstreept het de centrale rol van regionale en lokale overheden, daar deze overheden van nature een hoofdrol spelen in dit streven naar verbetering van de diensten voor arbeidsvoorziening, ook omdat de programmering en tenuitvoerlegging van de structuurfondsen in veel lidstaten onder hun bevoegdheid vallen. Deze overheden kunnen bovendien een belangrijke rol spelen bij de organisatie en uitvoering van beroepsopleidingen voor volwassenen, omdat er in veel regio’s, maar vooral ook in dorpen, een tekort is aan opleidingscentra waar ook volwassenen terechtkunnen. De rol van lokale en regionale overheden is des te belangrijker omdat zij de lokale arbeidsmarkt kennen en in contact staan met het lokale bedrijfsleven, wat de praktische beroepsopleiding ten goede kan komen. Daar komt nog bij dat mensen die een beroepsopleiding of volwassenonderwijs wensen te volgen, vaak maandenlang op en neer moeten reizen. Dit brengt extra kosten met zich mee, wat voor een werkloze met een kleine uitkering of zelfs helemaal geen uitkering een zware last betekent;

19.

zou het dus graag zien dat in de aanbeveling van de Commissie meer rekening wordt gehouden met de regionale dimensie van de problematiek, en verzoekt de Raad bijgevolg recht te doen aan de sleutelrol die deze overheden kunnen spelen bij de verbetering van de doeltreffendheid van de diensten voor arbeidsvoorziening.

Brussel, 10 februari 2016.

De voorzitter van het Europees Comité van de Regio's

Markku MARKKULA

(15) Conclusies van de Raad van 12 mei 2009 betreffende een strategisch kader voor Europese samenwerking op het gebied van onderwijs en opleiding (ET 2020).

(16) Aanbeveling van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren.

(17) C(2008) 5737.

(15) Conclusies van de Raad van 12 mei 2009 betreffende een strategisch kader voor Europese samenwerking op het gebied van onderwijs en opleiding (ET 2020).

(16) Aanbeveling van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren.

(17) C(2008) 5737.

(18) COM(2015) 098 final.