"Een waardig leven voor iedereen:

Van wensbeeld naar collectieve maatregelen"

1. Inleiding

Het uitbannen van armoede en het streven naar duurzame ontwikkeling zijn fundamentele wereldwijde uitdagingen die van groot belang zijn voor huidige en toekomstige generaties en de toekomst van de hele planeet. Deze uitdagingen zijn universeel en onderling verbonden en vereisen wereldwijde maatregelen. Ze kunnen alleen worden aangegaan als de nodige politieke wil aan de dag wordt gelegd en alle belanghebbende partijen op alle niveaus vastberaden optreden.

Er is behoefte aan een agenda om de uitdagingen van onze geglobaliseerde en onderling verbonden wereld aan te gaan: "business as usual" is niet langer een optie om menselijke waardigheid, rechtvaardigheid, gelijkheid en duurzaamheid te waarborgen. De EU en de lidstaten hebben beklemtoond dat ze met alle partners en belanghebbende partijen willen samenwerken om een consensus te bereiken over een nieuwe agenda van hervormingen voor de periode na 2015. In het kader van de lopende werkzaamheden van de UN Open Working Group (OWG) on Sustainable Development Goals (SDGs) hebben de EU en de lidstaten die lid zijn van de OWG, beleidsideeën naar voren gebracht en ze zullen dat ook in de toekomst blijven doen.

Deze mededeling bouwt voort op het standpunt van de EU, dat is vastgesteld in de conclusies van de Raad van juni 2013. Doel is basisbeginselen verder te ontwikkelen, mogelijke prioriteiten en doelstellingen voor de periode na 2015 vast te stellen en opties voor te stellen om deze prioriteiten te bundelen. Verder wordt ingegaan op de behoefte aan een nieuw wereldwijd partnerschap. Tegelijkertijd wordt ruimte gelaten om op toekomstige ontwikkelingen in internationale discussies in te spelen. De mededeling wil de bijdrage van de EU en de lidstaten aan de eindfase van de werkzaamheden in de OWG on SDGs en de werkzaamheden van de Expert Group on Sustainable Development Financing helpen verfijnen. Ze zal ook bijdragen aan de besprekingen in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties voorafgaand aan de onderhandelingen in de aanloop naar de top in 2015.

De mededeling bouwt voort op de resultaten van recente internationale discussies over duurzame ontwikkeling en de uitbanning van armoede (bijvoorbeeld de Rio + 20‑conferentie, de herziening van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling, het verslag van de UN Secretary General's (UNSG) High Level Panel on the post-2015 Development Agenda en het UNSG report "A Life of Dignity for All"). Er wordt ook rekening gehouden met de discussies met lidstaten van de EU en met belangrijke internationale voorstellen (bijvoorbeeld de besprekingen tot dusver in het kader van de Open Working Group on SDGs en de resultaten van verschillende raadplegingen van belanghebbende partijen).

2. Visie en beginselen

De EU is ervan overtuigd dat de wereld over de technologie en de middelen beschikt om uiterlijk 2030 extreme armoede uit te bannen en duurzame ontwikkeling te waarborgen met het oog op een waardig leven voor iedereen[1]. Daartoe is echter behoefte aan een adequaat kader. Het moet de hele wereld bestrijken en universeel toepasbaar zijn op alle landen, maar toch nationaal worden beheerd en rekening houden met nationale omstandigheden, mogelijkheden en ontwikkelingsniveaus. Het moet op rechten zijn gebaseerd en de bevolking centraal stellen. Het moet erkennen en waarborgen dat duurzame ontwikkeling en de uitbanning van armoede elkaar wederzijds versterken. Het moet de drie dimensies van duurzame ontwikkeling (de sociale, economische en milieudimensie) evenwichtig integreren.

1. Universaliteit en differentiatie op basis van nationale omstandigheden

Duurzame ontwikkeling en uitbanning van armoede zijn gemeenschappelijke uitdagingen: ze zijn van universeel belang en relevant voor alle volkeren en landen (inclusief voor toekomstige generaties). Maar het zijn ook wereldwijde uitdagingen: in een onderling afhankelijke wereld vergen vele uitdagingen collectieve maatregelen en wereldwijde oplossingen. Er moet een universele agenda van hervormingen worden opgesteld rond doelstellingen en streefcijfers die voor alle landen van belang en relevant zijn. Bovendien moeten alle belanghebbende partijen bij de uitvoering van de agenda worden betrokken.

Het kader moet de veranderingen in de wereld weerspiegelen. Sinds de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling zijn geformuleerd, zijn de wereldwijde uitdagingen meer met elkaar verweven geraakt. Landen hebben zich economisch en maatschappelijk ontwikkeld en ook de mate waarin ze aan de wereldwijde agenda kunnen bijdragen is aan veranderingen onderhevig. De EU zal de beginselen van de verklaring van Rio uit 1992 blijven respecteren. Aangezien de werkingssfeer van het beginsel van gemeenschappelijke maar gedifferentieerde verantwoordelijkheden zich beperkt tot de wereldwijde aantasting van het milieu, is het concept niet nuttig om de ruimere uitdagingen na 2015 aan te gaan. Tegelijkertijd is de EU bereid met alle partners samen te werken bij de toepassing van universaliteit en differentiatie voor alle landen voor het volledige kader, zonder daarbij de minst ontwikkelde landen en andere kwetsbare landen aan hun lot over te laten.

Hoewel dus voor alle landen doelstellingen en streefcijfers moeten worden vastgesteld, is het zaak bij de uitvoering van het universele kader met de verschillende nationale omstandigheden rekening te houden en nationale beleidslijnen en prioriteiten in acht te nemen. Er kan op verschillende manieren voor differentiatie worden gezorgd: zo kunnen verschillende methoden worden ontwikkeld om streefcijfers te halen of gedifferentieerde indicatoren worden vastgesteld om voortgang te meten. In deze context weerspiegelen de in deze mededeling voorgestelde "target topics" de wijze waarop universaliteit en differentiatie in de praktijk kunnen worden toegepast ten aanzien van de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling. Uiteindelijk moeten de streefcijfers (inclusief de indicatoren) zo worden geformuleerd dat ze de noodzakelijke hervormingen in alle landen (ongeacht hun ontwikkelingsniveau) stimuleren met het oog op de verwezenlijking van de universele doelstellingen. Dit impliceert dat rekening wordt gehouden met de verschillende uitgangsposities en mogelijkheden van de landen en met de noodzaak haalbaarheid, eigen verantwoordelijkheid en meetbaarheid te waarborgen.

2. Een agenda van hervormingen die de drie dimensies van duurzame ontwikkeling integreert en ook nieuwe uitdagingen aangaat

Het nieuwe universele kader moet transformationeel zijn als het nieuwe uitdagingen adequaat wil aangaan. Dat houdt onder meer in dat kwesties van wereldwijd belang worden aangepakt die onvoldoende aan bod kwamen in de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling, zoals inclusieve en duurzame groei, ongelijkheden, duurzame consumptie en productie, migratie en mobiliteit, digitale inclusie, waardig werk, gezondheid en sociale bescherming, duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen, klimaatverandering, rampenparaatheid en risicobeheer, en kennis en innovatie. Het kader voor de periode na 2015 moet ook op rechten gebaseerd zijn: het moet alle mensenrechten omvatten en borg staan voor rechtvaardigheid, gelijkheid en billijkheid, goed bestuur, democratie, de rechtsstaat, vrede en vrijwaring van geweld. Gezien het versterkend effect van de klimaatverandering op de uitdagingen in verband met duurzame ontwikkeling en de uitbanning van armoede moet het nieuwe kader inspelen op de klimaatverandering als een transversale kwestie. Het kader voor de periode na 2015 moet inspanningen omvatten om de klimaatverandering aan te pakken en de doelstellingen op het gebied van klimaatverandering – en vooral de internationaal overeengekomen "minder dan 2°C"-doelstelling – in alle doelstellingen en streefcijfers integreren. Het moet de UNFCCC-klimaatonderhandelingen ondersteunen en aanvullen, maar zich er niet in mengen.

De doelstellingen en streefcijfers moeten de drie dimensies van duurzame ontwikkeling en hun onderlinge verbanden op evenwichtige wijze omvatten. Door deze onderlinge verbanden te erkennen en aan de orde te stellen kan een meer geïntegreerd en minder versnipperd kader tot stand worden gebracht. Er moeten meer inspanningen worden geleverd om het beleid op alle niveaus (nationaal, regionaal en wereldwijd) coherenter te maken.

3. Controleerbaarheid

Het is van fundamenteel belang dat het toekomstige kader controleerbaar en transparant is en de voortgang doeltreffend geëvalueerd kan worden. Het nieuwe kader moet maatregelen omvatten die mensen aanzienlijk beter in staat stellen bij relevante beleidskeuzen een rol te spelen en regeringen en andere actoren ter verantwoording te roepen. Het is in dit verband van cruciaal belang voor adequate regels en instellingen te zorgen. Het is ook zaak dat nationale en internationale verbintenissen – in verband met solide beleidsmaatregelen, het doeltreffend gebruik van financiële middelen en reële en tastbare verbeteringen van de levenskwaliteit – worden nageleefd.

Het nieuwe kader biedt ook de gelegenheid een wereldwijd en op het hoogste politieke niveau goedgekeurd en ondersteund mechanisme te ontwikkelen dat waarborgt dat nationale overheden en andere actoren (onder meer de particuliere sector) ter verantwoording kunnen worden geroepen voor de uitvoering van het kader, de voortgang nauwgezet evalueert, maatregelen versneld uitvoert en waar nodig op extra maatregelen aandringt. De civiele samenleving, de plaatselijke autoriteiten en de particuliere sector moeten een belangrijke rol spelen bij het bevorderen van de maatregelen en de controleerbaarheid. Met het oog op meer transparantie is het van cruciaal belang gegevens over de op nationaal en internationaal geboekte vooruitgang te verzamelen, te publiceren, te evalueren en vlot ter beschikking te stellen.

Dat houdt in dat de vooruitgang, de verbintenissen en de uitvoering op gezette tijden moeten worden geëvalueerd met behulp van een solide institutioneel kader waarbij alle  belanghebbende partijen worden betrokken. Daartoe is het zaak de gegevens doeltreffend te verzamelen en te analyseren met de hulp van wetenschappers en de nationale bureaus voor statistiek. Om ervoor te zorgen dat niemand wordt buitengesloten, is het daarbij belangrijk adequaat uitgesplitste gegevens te verzamelen.

3. Prioriteiten en streefcijfers voor de uitbanning van armoede en het verwezenlijken van duurzame ontwikkeling

1. Een kader voor hervormingen op basis van streefcijfers

In het internationale debat heerst steeds meer duidelijkheid over de belangrijkste thematische prioriteiten (inclusief de streefcijfers) van de agenda voor de periode na 2015. Als eerste stap naar een consensus over de prioriteiten zijn in de conclusies van de Raad in 2013 brede thematische richtsnoeren geformuleerd. De Raad pleitte voor een kader dat een elementaire levensstandaard waarborgt, de drijvende karachten van de groene economie in de context van duurzame ontwikkeling promoot (inclusief structurele economische hervormingen) en het duurzame gebruik en beheer en de duurzame bescherming van natuurlijke rijkdommen en ecosystemen waarborgt. Het kader voor de periode na 2015 moet ook op rechten gebaseerd zijn: het moet borg staan voor rechtvaardigheid, gelijkheid en billijkheid, goed bestuur, democratie en de rechtsstaat, vrede en veiligheid, en vrijwaring van geweld.

Naar aanleiding van deze richtsnoeren en rekening houdend met de discussies in de VN (met name in de Open Working Group) heeft de Commissie belangrijke potentiële prioriteiten voor het kader voor de periode na 2015 vastgesteld. De prioriteiten zijn geselecteerd omdat ze – zoals verderop wordt toegelicht – een essentiële bijdrage leveren aan de overkoepelende doelstelling, namelijk duurzame ontwikkeling en de uitbanning van armoede. De keuze van de prioriteiten is gebaseerd op een groot aantal technische en wetenschappelijke publicaties en op internationaal en op Europees niveau ontwikkeld achtergrondmateriaal (inclusief tal van raadplegingen van de belanghebbende partijen), dat bijkomende argumenten levert voor het cruciale belang van deze prioriteiten voor duurzame ontwikkeling en de uitbanning van armoede. De prioriteiten dienen als richtsnoer voor wereldwijde hervormingen op alle niveaus. De vaststelling van deze prioriteiten is een tussenstadium dat voorafgaat aan de selectie van een beperkt aantal doelstellingen.

In dit hoofdstuk worden ook potentiële "target topics" geformuleerd die met de prioriteiten corresponderen. Deze "target topics" beschrijven voor elke prioriteit de belangrijkste maatregelen en de nagestreefde resultaten. Zij hebben een grote symbolische waarde: ze houden verband met voor het verwezenlijken van de doelstellingen cruciale kwesties en moeten als drijvende kracht voor veranderingen fungeren.

2. Potentiële "target topics" en prioriteiten

Armoede

 De uitbanning van armoede is een centrale doelstelling van de Millenniumverklaring. Het werk in het kader van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling moet worden voltooid en geconsolideerd met behulp van een multidimensionale benadering van armoede, waarbij de talrijke oorzaken van armoede in alle landen worden aangepakt. Potentiële "target topics" zijn:

· Extreme armoede uitbannen

· Het aantal mensen dat kwetsbaar is voor extreme armoede en leeft van minder dan 2 dollar per dag, verminderen

· Het aantal mensen dat onder de nationale armoedegrens leeft (inclusief personen die tot een kwetsbare groep behoren), verminderen

· De kosten voor het overmaken van geld verlagen en de kosten van migratie (met inbegrip van de wervingskosten) terugdringen

· Verzekerde rechten op grondbezit, eigendom en andere activa waarborgen

· De rampenparaatheid verbeteren en het aantal doden en de economisch verliezen bij rampen verlagen.

Ongelijkheid

In meer inclusieve en gelijke samenlevingen is de kans op vreedzaam samenleven groter. Die samenlevingen genereren ook eerder duurzame groei en ontwikkeling op lange termijn en herstellen zich sneller van economische crisissen. De voordelen van groei en ontwikkeling moeten op grote schaal worden gedeeld ten behoeve van alle leden van de samenleving. De inkomens- en vermogenskloof moet worden gedicht. De agenda voor de periode na 2015 moet adequate investeringen in de hele bevolking – en vooral in de meest achtergestelde personen – op basis van gelijke rechten en kansen bevorderen door inkomenszekerheid en universele en niet-discriminerende toegang tot sociale diensten te waarborgen. Potentiële "target topics" zijn:

· Waarborgen dat de lagere inkomensgroepen in gelijke mate van de groei van het nationale inkomen profiteren dan de hogere inkomensgroepen

· Een einde maken aan discriminatie en ongelijkheid in de openbare dienstverlening en de economie

· Gemarginaliseerde groepen (onder meer etnische minderheden, migranten en vluchtelingen) voor zichzelf leren opkomen en in de samenleving integreren.

Voedselzekerheid en voeding, duurzame landbouw

De strijd tegen voedselonzekerheid en ondervoeding kan de intergenerationele overdracht van armoede voorkomen. Om voedselzekerheid te waarborgen is het zaak kleine boeren, – en vooral vrouwen – toegang tot land, middelen, investeringen en markten te geven, voor voedzame levensmiddelen en een adequate gezondheidszorg te zorgen en multisectorale maatregelen te nemen ter verbetering van de gedrags- en voedingspatronen. Het kader moet een duurzame landbouw, visserij en aquacultuur, een efficiënt gebruik van middelen en een grotere weerbaarheid tegen onvoorziene omstandigheden bevorderen. Een duurzame landbouw en visserij zijn van cruciaal belang voor duurzame ontwikkeling en voedselzekerheid en staan borg voor een succesvolle aanpassing aan de klimaatverandering.  Verliezen na de oogst en voedselverspilling moeten ook worden aangepakt. Potentiële "target topics" zijn:

· Het hele jaar door toegang tot veilige, voldoende, betaalbare en voedzame levensmiddelen waarborgen om de honger uit te bannen

· Een einde maken aan ondervoeding, groeiachterstanden bij kinderen en emaciatie

· De productiviteit van landbouw, visserij en aquacultuur duurzaam verhogen

· Het verlies en de verspilling van levensmiddelen verminderen.

Gezondheid

Gezondheid – gedefinieerd als welzijn en niet alleen als de afwezigheid van ziekte – is een voorwaarde voor en het resultaat van economische en sociale ontwikkeling. Billijke, algemeen toegankelijke en hoogwaardige gezondheidsdiensten en bescherming tegen persoonlijke financiële risico’s als gevolg van buitensporige gezondheidsuitgaven zijn van essentieel belang om ieders recht op de best mogelijke gezondheidszorg te waarborgen. Het is vooral zaak te zorgen voor billijke, algemeen toegankelijke en hoogwaardige gezondheidsdiensten en bescherming tegen financiële risico’s als gevolg van plotse gezondheidsuitgaven. De ziektelast (van overdraagbare en niet-overdraagbare ziekten) moet worden aangepakt door aandacht aan de levensstijl en de sociale en milieudeterminanten van gezondheid te schenken en de oorzaken van ziekten aan te pakken door het thema gezondheid in alle beleidsmaatregelen te integreren. Potentiële "target topics" zijn:

· Kindersterfte en moedersterfte verlagen en universele seksuele en reproductieve gezondheid en rechten waarborgen

· De last van overdraagbare en niet-overdraagbare ziekten verlagen

· Een doeltreffende, billijke, algemeen toegankelijke en hoogwaardige gezondheidszorg waarborgen voor iedereen (ook voor kwetsbare personen, zoals personen met een handicap en ouderen)

· Waarborgen dat niemand extreem arm wordt of blijft als gevolg van de uitgaven voor gezondheidszorg. 

Onderwijs

Toegang tot onderwijs en opleidingen van hoge kwaliteit is een grondrecht voor alle kinderen, jongeren en volwassenen, een noodzakelijke voorwaarde om intergenerationele armoedecycli te doorbreken en een middel om actief burgerschap te bevorderen en op kennis gebaseerde en innovatieve samenlevingen tot stand te brengen. Het is onder meer zaak een billijke toegang tot alle onderwijsniveaus en de voltooiing van een onderwijsniveau te waarborgen en de kwaliteit van het onderwijs in het perspectief van een leven lang leren verbeteren. Bovendien zijn relevante beroepsopleidingen en vaardigheden en relevant beroepsonderwijs van cruciaal belang om jongeren en volwassenen op de arbeidsmarkt voor te bereiden. Er moeten nog steeds inspanningen worden geleverd om gemarginaliseerde groepen (bijvoorbeeld slachtoffers van conflicten) te bereiken, de genderkloof te dichten en ervoor te zorgen dat de volwassenen in alle landen kunnen lezen en schrijven. Potentiële "target topics" zijn:

· De toegang tot en de voltooiing van een volledige cyclus van hoogwaardig basisonderwijs (inclusief lager middelbaar onderwijs) waarborgen voor zowel voor jongens als meisjes

· Ruime, overdraagbare, technische basisvaardigheden voor iedereen waarborgen zodat iedereen ten volle een rol in de samenleving kan spelen

· Het analfabetisme onder volwassen verminderen

· Ongelijkheden op het vlak van onderwijs uit de weg ruimen, met specifieke maatregelen ten behoeve van kansarme personen en groepen die gevaar lopen te worden gediscrimineerd (bijvoorbeeld personen met een handicap, etnische minderheden, migranten en vluchtelingen)

· De banden tussen onderwijs, onderzoek en innovatie versterken en de creatie en uitwisseling van kennis bevorderen.

Gendergelijkheid en de versterking van de positie van vrouwen

Gendergelijkheid, de versterking van de positie van vrouwen en de volledige uitoefening van rechten door vrouwen en meisjes in alle landen zijn essentiële voorwaarden voor duurzame ontwikkeling, de uitbanning van armoede en de verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling. Het is onder meer zaak dat politici op het hoogste niveau zich achter de idee van gendergelijkheid scharen en dat erkend wordt dat gendergelijkheid, de versterking van de positie van vrouwen en de mensenrechten van meisjes een universele verantwoordelijkheid zijn. Verder is het belangrijk de rechtsstaat, de democratie en goed bestuur te bevorderen en meer te investeren in gendergelijkheid en de versterking van de positie van vrouwen en meisjes. De verzameling van naar gender uitgesplitste gegevens zal bijdragen aan de integratie van de genderdimensie in het beleid. Potentiële "target topics" zijn:

· Alle vormen van geweld jegens vrouwen en meisjes voorkomen en uitbannen

· Een einde maken aan alle vormen van discriminatie van vrouwen en meisjes

· De representatie, de participatie en de leidinggevende positie van vrouwen bij de besluitvorming op alle niveaus en op alle gebieden versterken

· De universele en gelijke toegang van vrouwen en meisjes tot essentiële diensten waarborgen

· De loonkloof tussen mannen en vrouwen in de openbare en de particuliere sector verkleinen en uiteindelijk volledig dichten.

Water en sanitaire voorzieningen

Het kader moet de toegang tot veilig drinkwater en veilige sanitaire voorzieningen en een geïntegreerd waterbeheer (inclusief een efficiënt watergebruik) bevorderen om de uitdagingen van de klimaatverandering en de waterschaarste te kunnen aangaan. Potentiële "target topics" zijn:

· Een universele toegang tot veilig drinkwater waarborgen

· Een universele toegang tot sanitaire voorzieningen en hygiëne waarborgen

· Het geïntegreerd waterbeheer verbeteren

· Het efficiënt gebruik van water in alle sectoren verbeteren

· De waterkwaliteit verbeteren en de vervuiling verminderen.

Duurzame energie

De overgang naar koolstofarme duurzame energiesystemen kan een enorme bijdrage aan duurzame ontwikkeling en de uitbanning van armoede leveren en neemt een centrale plaats in bij de inspanningen om de klimaatverandering te milderen. Het is onder meer zaak de toegang tot schone, betaalbare en duurzame energie te waarborgen, de energie-efficiëntie te verbeteren, voor klimaatbestendige infrastructuur te zorgen en het aandeel van hernieuwbare energiebronnen in de energiemix te verhogen (overeenkomstig het initiatief "Duurzame energie voor iedereen"). Het is belangrijk een einde te maken aan milieuonvriendelijke subsidies voor brandstoffen, die niet aan de armste mensen ten goede komen maar alleen niet-duurzame energiesystemen bevorderen. Potentiële "target topics" zijn:

· Een universele toegang tot moderne energiediensten waarborgen

· De energie-efficiëntie wereldwijd verbeteren

· Het aandeel van hernieuwbare energiebronnen in de totale energiemix verhogen

· Milieuonvriendelijke subsidies voor fossiele brandstoffen geleidelijk afschaffen.

Volledige en productieve werkgelegenheid en waardig werk voor iedereen

Werk is van essentieel belang om aan armoede te ontsnappen en draagt bij aan gelijkheid, gerechtigheid, rechtvaardigheid, vrede en veiligheid. Het scheppen van waardige banen – vooral met het oog op ontwikkeling op lange termijn – versterkt de groei. Het is vooral zaak de werkloosheid (met name van jongeren, ouderen en personen met een handicap) aan te pakken en de kwaliteit van de formele en informele werkgelegenheid te verbeteren. Daartoe is er behoefte aan billijke salarissen en arbeidsvoorwaarden, gezondheid en veiligheid op het werk en sociale bescherming. Ook moet voor waardige groene banen worden gezorgd. Potentiële "target topics" zijn:

· Meer waardige banen en meer duurzame bestaansmiddelen, onder meer voor jongeren, ouderen, vrouwen en groepen die het slachtoffer dreigen te worden van discriminatie

· Het aandeel van productieve en waardige werkgelegenheid binnen de totale werkgelegenheid vergroten overeenkomstig de pijlers van de agenda voor waardig werk

· De sociale bescherming uitbreiden en geleidelijk hogere normen op het gebied van de sociale zekerheid toepassen

· De rechten van migrerende werknemers en ontheemden beschermen in overeenstemming met de normen van de IAO.

Inclusieve en duurzame groei

Inclusieve en duurzame groei zijn onontbeerlijk voor armoedebestrijding op lange termijn en gedeelde welvaart voor iedereen.  Groei moet werkgelegenheid creëren, gepaard gaan met een efficiënt gebruik van hulpbronnen en de inspanningen om de klimaatverandering te matigen ondersteunen. Het is onder meer zaak een gunstig klimaat voor ondernemerschap, bedrijven, handelsinvesteringen en innovatie te bevorderen (met inbegrip van efficiënte regelgevings-, rechts- en belastingsystemen), overheidsinvesteringen te stimuleren, toegang tot markten en financiële middelen te waarborgen en nieuwe technologieën te promoten. Potentiële "target topics" zijn:

· Een structurele hervorming van de economie bevorderen en een gunstig klimaat voor innovatie, ondernemerschap, bedrijven en handel promoten

· De toegang tot markten, financiële middelen, informatie- en communicatietechnologie en netwerken waarborgen

· Overheidsinvesteringen in duurzame infrastructuur bevorderen

· Een veilige en ordelijke migratie vergemakkelijken door nauwere internationale samenwerking

· Een rechten- en contingentvrije markttoegang waarborgen voor producten uit de minst ontwikkelde landen.

Duurzame steden en menselijke nederzettingen

In een steeds meer verstedelijkte wereld werpen steden belangrijke problemen voor duurzame ontwikkeling op. Efficiënt functionerende overheden moeten duurzame planning en ontwikkeling ondersteunen. Er moeten voorzieningen worden getroffen om de risico's van rampen te verminderen en te beheren en de duurzame ontwikkeling van de omringende plattelandsgebieden te waarborgen. Het is onder meer zaak het aantal sloppenwijken terug te dringen, de luchtvervuiling te bestrijden, de constructie van huizen en infrastructuur te verbeteren en het afvalbeheer te beter te organiseren. Meer duurzaamheid op het gebied van stedelijke planning en stedelijk bestuur vereist een democratische, transparante en controleerbare besluitvorming. Duurzaam vervoer in steden en op het platteland is ook van essentieel belang. Potentiële "target topics" zijn:

· De toegang tot veilig en duurzaam vervoer (inclusief betaalbaar openbaar vervoer) verbeteren

· Het aantal krottenwijken verminderen door voor veilige, betaalbare en degelijke huisvesting te zorgen en verzekerd landgebruik te waarborgen

· Een duurzame en toegankelijke ruimtelijke planning in steden en op het platteland waarborgen

· De luchtkwaliteit verbeteren.

Duurzame consumptie en productie

De huidige productie- en consumptiepatronen zijn niet duurzaam. Wat consumptie betreft, is het belangrijk het gebruik van energie- en hulpbronnenefficiënte en milieuvriendelijke producten te bevorderen, voor het milieu schadelijke subsidies geleidelijk af te schaffen en voor duurzame aanbestedingen te zorgen. Wat productie betreft, is het onder meer zaak innovatieve en hulpbronnenefficiënte productiemethoden, de rapportage over duurzaam ondernemen, de levenscyclusanalyse van producten, duurzame constructiemethoden, het beheer van afval en chemische stoffen en eco-ondernemerschap en eco-innovatie te bevorderen.  Potentiële "target topics" zijn:

· De hoeveelheid afval verminderen en het afval hergebruiken en recycleren

· De productiviteit van hulpbronnen verbeteren

· De milieueffecten van consumptie verminderen

· Het goede beheer van chemische stoffen gedurende de volledige levenscyclus waarborgen

· De menselijke blootstelling aan gevaarlijke chemische stoffen en de lozing van die stoffen in het milieu verminderen

· De prestaties van bedrijven, producten en diensten op het gebied van duurzaamheid verbeteren.

Oceanen en zeeën

Het duurzame beheer van de oceanen levert economische en sociale voordelen op.  Het is zaak een duurzame visserij te bevorderen en voor gezonde oceanen te zorgen door alle voor de oceanen relevante menselijke activiteiten met behulp van een op ecosystemen gebaseerde methode te beheren en het voorzorgsbeginsel toe te passen. Het is onder meer belangrijk de vervuiling, de verzuring en de stijging van het zeeniveau aan te pakken, beheersinstrumenten voor specifieke gebieden te ontwikkelen (onder meer beschermde mariene gebieden en gebieden die buiten de nationale jurisdictie vallen), de strijd tegen overbevissing en illegale, ongereglementeerde en ongemelde visserij aan te gaan, schadelijke ecosystemen en milieueffecten aan te pakken en de toegang van kleine voor hun levensonderhoud van de visserij afhankelijke vissers tot visgronden en markten te waarborgen.  Potentiële "target topics" zijn:

· De gezondheid van de oceanen beschermen en herstellen en de mariene biodiversiteit handhaven door de effecten van menselijke activiteiten te verzachten

· Een duurzame visserij waarborgen (gezonde visbestanden)

· Lokaal, regionaal en wereldwijd de toegang van kleine voor hun levensonderhoud van de visserij afhankelijke vissers tot visgronden waarborgen

· De verontreiniging van de zee tegengaan en de hoeveelheid (onder meer van het vasteland afkomstig) zwerfafval verminderen.

Biodiversiteit en bossen

De biodiversiteit, een essentieel onderdeel van het ecosysteem van de aarde, wordt in hoge mate bedreigd door de klimaatverandering.  Er moeten maatregelen worden genomen om te voorkomen dat natuurlijke habitats en bedreigde soorten verdwijnen (onder meer als gevolg van illegale handel en stroperij). Ook moet het thema biodiversiteit in belangrijke beleidsgebieden (onder meer landbouw en visserij) worden geïntegreerd. Het is zaak het verlies van bosareaal wereldwijd terug te dringen, het verlies van oerbossen een halt toe te roepen en illegale houtkap en houthandel uit te bannen. Potentiële "target topics" zijn:

· Ecosystemen die essentiële diensten verlenen, beschermen en herstellen

· Het uitsterven van bedreigde soorten voorkomen en het natuurbehoud verbeteren

· Het verlies, de aantasting en de versnippering van alle natuurlijke habitats bestrijden

· De ontbossing en de aantasting van bossen bestrijden op basis van duurzaam bosbeheer

· De illegale handel in wilde dieren en hout bestrijden.

Landdegradatie (met inbegrip van woestijnvorming en droogte)

De landdegradatie (met inbegrip van woestijnvorming en droogte) baart wereldwijd zorgen en wordt verergerd door de klimaatverandering. Het is van prioritair belang de verdere landdegradatie in de wereld een halt toe te roepen. Daartoe is het zaak het verlies van natuurlijk bodemkapitaal af te remmen, het landbeheer te verbeteren (onder meer de toegang tot land en het landgebruik) en zich op onvoorziene omstandigheden voor te bereiden.  Potentiële "target topics" zijn:

· De verdere landdegradatie in de wereld een halt toeroepen

· De bodem beschermen

· Droogte voorkomen en de negatieve gevolgen ervan beperken.

Mensenrechten, de rechtsstaat, goed bestuur en efficiënte instellingen

Een op rechten gebaseerde aanpak, die ook alle mensenrechten omvat, zal in beslissende mate bijdragen aan beter bestuur, minder ongelijkheid en uitsluiting en de verwezenlijking van de doelstellingen van deze agenda via participatie, transparantie en het afleggen van verantwoording.. Het is vooral zaak participatieve politieke systemen te versterken zodat iedereen – maar vooral gemarginaliseerde en kwetsbare groepen – inspraak krijgt bij relevante beleidskeuzen en besluitvormingsprocessen en de verantwoordelijken ter verantwoording kunnen worden geroepen. Een dergelijke aanpak wordt steeds belangrijker in een onderling verbonden wereld. Dankzij deze aanpak kunnen mensen hun leven opbouwen, economische kansen benutten en zo productief en vreedzaam aan het politieke, economische en maatschappelijke leven deelnemen. Potentiële "target topics" zijn:

· Een vrije en universele inschrijving in de registers van de burgerlijke stand waarborgen en cruciale statistische systemen verbeteren

· Vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vereniging waarborgen en het recht op sociale dialoog, vreedzaam protest en een zinvolle participatie van de bevolking garanderen

· Transparantie en het recht op toegang tot informatie en overheidsgegevens waarborgen en borg staan voor onafhankelijke media en een open internet

· Een geschikt juridisch kader ontwikkelen om de mensenrechten van de meest kwetsbare personen en groepen – onder meer vluchtelingen en intern ontheemden – te beschermen

· Een geschikt juridisch kader en adequate nationale beleidsmaatregelen ontwikkelen en toepassen om corruptie te bestrijden

· Waarborgen dat rechtsinstanties toegankelijk, onpartijdig en onafhankelijk zijn en voor een eerlijke rechtsgang zorgen.

Vreedzame samenlevingen

Vrede is een noodzakelijke voorwaarde voor duurzame ontwikkeling en duurzame armoedebestrijding.  Conflicten en geweld vloeien in grote mate voort uit slecht bestuur, politieke en sociale uitsluiting, ongelijkheid, corruptie en een gebrek aan basisdiensten. Het is onder meer zaak het aantal gewelddadige incidenten en gewelddadige overlijdens te verminderen en grensoverschrijdende bedreigingen (bijvoorbeeld georganiseerde misdaad en illegale handel) aan te pakken. Het is van cruciaal belang adequate instellingen op te bouwen om deze uitdagingen aan te gaan. Potentiële "target topics" zijn:

· Het aantal gewelddadige overlijdens en het aantal slachtoffers van geweld verminderen

· De capaciteit en het professionalisme van politie, gerecht en veiligheidsdiensten verbeteren en betere mogelijkheden bieden om deze instanties ter verantwoording te roepen

· De illegale verspreiding van handvuurwapens en dodelijke wapens verminderen

· De internationale georganiseerde misdaad (onder meer illegale financiële stromen en de handel in drugs, mensen, wilde dieren en natuurlijke rijkdommen) indammen.

Het kader voor de periode na 2015 moet ook rekening houden met tal van transversale kwesties zoals klimaatverandering, rampen en rampenparaatheid, demografische ontwikkelingen en migratie. Al deze kwesties kunnen een grote invloed hebben op de economie en het welzijn en de veiligheid van de burgers en ze moeten zo worden aangepakt dat internationale overeenkomsten en processen niet worden belemmerd of nodeloos worden overgedaan. Deze belangrijke kwesties zijn in de voorgestelde reeks "target topics" geïntegreerd.

Het kader moet de nodige inspanningen en maatregelen omvatten om de klimaatverandering aan te pakken (met name maatregelen die buiten het bereik vallen van de UN Framework Convention on Climate Change (UNFCCC)). Bijgevolg moeten de uiteindelijke prioriteiten en streefcijfers voor de periode na 2015 zo worden ontwikkeld dat ze de mitigatie van de klimaatverandering en de aanpassingsmaatregelen ondersteunen.

In de bijlage worden de "target topics" en de belangrijkste elementen die ermee verband houden, samengevat.

3. Streefcijfers vaststellen en onderlinge verbanden aan de orde stellen

In punt 2 komen prioriteiten en "target topics" aan bod die met het oog op een agenda van hervormingen voor de periode na 2015 belangrijk worden geacht.  Naarmate voortgang wordt geboekt bij het vaststellen van concrete streefcijfers, is het zaak met een aantal criteria rekening te houden:

De streefcijfers moeten specifiek, meetbaar, haalbaar, relevant en tijdgebonden (d.w.z. SMART) zijn. Ze moeten wetenschappelijk onderbouwd zijn en op beschikbare gegevens (of gegevens die waarschijnlijk in de nabije toekomst beschikbaar zullen worden) berusten. Bovendien moeten ze gebaseerd zijn op indicatoren op basis waarvan de voortgang kan worden gekwantificeerd en uitgedrukt in concrete cijfers, tijdschema’s en percentages. Hoewel de belangrijkste prioriteiten in de streefcijfers zijn geïntegreerd, moeten een aantal gedetailleerde aspecten van de uitvoering met behulp van indicatoren worden uitgedrukt om de geboekte vooruitgang te kunnen meten. Er zijn compromissen nodig tussen volledigheid en politieke en operationele impact en dus moeten de streefcijfers in sommige gevallen "proxies" vertegenwoordigen voor de meest kritieke onderwerpen.

Er moeten universeel toepasbare streefcijfers worden geformuleerd, al moeten ze in verschillende omstandigheden verschillend kunnen worden toegepast, (bijvoorbeeld op basis van verschillende tijdschema's of uitvoeringstrajecten). Sommige streefcijfers (of onderdelen ervan) kunnen beter worden toegepast in de ene context dan in de andere en dit probleem kan worden verholpen door een juiste keuze van indicatoren.  Landen zouden niet in staat mogen zijn streefcijfers uit een menu te kiezen. Dit is van essentieel belang om ervoor te zorgen dat de totale inspanningen van landen volstaan om aan de wereldwijde doelstellingen en streefcijfers te voldoen en alle landen een zo groot mogelijke vooruitgang kunnen boeken overeenkomstig hun mogelijkheden. De streefcijfers gelden voornamelijk voor landen maar de uitvoering ervan zal maatregelen van alle belanghebbenden vereisen.

De streefcijfers moeten ook de talrijke onderlinge verbanden tussen de verschillende beleidsgebieden van het kader voor de periode na 2015 weerspiegelen. Het is zaak onderlinge verbanden op te sporen en aan de orde te stellen om een versnippering van de werkzaamheden te voorkomen en een evenwichtige voortgang ten aanzien van de drie dimensies van duurzame ontwikkeling te waarborgen. Aangezien elke prioriteit verbonden is met vrijwel alle andere prioriteiten, moet op het niveau van de streefcijfers worden gewaarborgd dat de onderlinge verbanden op een zinvolle en operationele wijze worden geïntegreerd.

Streefcijfers in het kader van specifieke prioriteiten (bijvoorbeeld toegang tot veilig drinkwater en sanitaire voorzieningen) zijn ook rechtstreeks relevant voor andere prioriteiten (bijvoorbeeld gezondheid). Naast de geselecteerde kernstreefcijfers voor elke doelstelling moet het kader voor de periode na 2015 daarom ook op coherente wijze aandacht schenken aan onderlinge verbanden. Een doelstelling inzake voedselzekerheid, voeding en duurzame landbouw zou bijvoorbeeld verband kunnen houden met andere doelstellingen (bijvoorbeeld inzake efficiënt watergebruik, bodemdegradatie, gendergelijkheid en goed bestuur).   

4. Mogelijke clustering van prioriteiten

Binnen de EU is de aandacht aanvankelijk vooral toegespitst op het vaststellen van een aantal prioriteiten en daarmee samenhangende "target topics". Met het oog op het vaststellen van een beperkt aantal doelstellingen – zoals overeengekomen binnen de EU en de VN – moeten in het volgende stadium de prioriteiten worden gebundeld. Daarbij moeten als belangrijkste criterium de sterke onderlinge verbanden tussen de prioriteiten en de corresponderende "target topics" gelden. Tegelijkertijd moet rekening worden gehouden met de bijdrage van deze onderlinge verbanden aan duurzame ontwikkeling en de uitbanning van armoede. De erkenning van deze talrijke onderlinge verbanden in het kader voor de periode na 2015 kan de collectieve inspanningen met het oog op een consensus over een beperkt aantal doelstellingen meer flexibiliteit verlenen.

Enkele voorbeelden van clustering: inclusieve duurzame groei kan worden gecombineerd met werkgelegenheid; biodiversiteit en bossen met woestijnvorming (met inbegrip van landdegradatie en droogte); en het thema duurzame steden zou doorheen het hele kader kunnen worden gemainstreamd.

5. Een nieuw wereldwijd partnerschap

Een nieuw en versterkt wereldwijd partnerschap moet inclusief zijn en alle landen en alle stakeholders op alle niveaus (onder meer de particuliere sector, de civiele samenleving, wetenschappelijke en kennisinstellingen, parlementen en lokale autoriteiten) ertoe aanzetten maatregelen te nemen. De EU moet een van de drijvende krachten blijven achter maatregelen binnen de EU en wereldwijd. De EU heeft trouwens herhaaldelijk zijn steun uitgesproken voor een nieuw wereldwijd partnerschap.

Ten eerste moeten we nagaan welke maatregelen prioritair moeten worden genomen om de doelstellingen te verwezenlijken. Ten tweede moeten we nagaan hoe we ervoor kunnen zorgen dat deze maatregelen op binnenlands en internationaal vlak voldoende aandacht krijgen. Het is van cruciaal belang een gunstig klimaat te scheppen dankzij soliede en coherente beleidsmaatregelen op binnenlands en internationaal vlak.

Een gunstig beleidsklimaat

De EU blijft zich inzetten voor meer beleidscoherentie voor ontwikkeling (Policy Coherence for Development, PCD) en houdt rekening met ontwikkelingsdoelstellingen in het kader van die beleidsmaatregelen die van invloed kunnen zijn op ontwikkelingslanden. Alle partners in de ontwikkelde landen en de ontwikkelingslanden worden aangemoedigd de beleidscoherentie te verbeteren en hun beleid – zo nodig – te herzien om ervoor te zorgen dat het strookt met de inspanningen om armoede uit te bannen en duurzame ontwikkeling te bevorderen. Op die manier kan een belangrijke bijdrage worden geleverd aan de uitvoering van het wereldwijde kader.

Een voorbeeld: de EU is niet alleen de meest toegankelijke markt ter wereld voor exportgoederen uit de ontwikkelingslanden, maar zorgt er ook voor dat natuurlijke rijkdommen en grondstoffen verantwoord, duurzaam en transparanter worden betrokken, verhandeld en gebruikt. In juni 2013 heeft de EU wetgeving goedgekeurd die grote mijn- en bosbouwbedrijven verplicht betalingen aan regeringen land per land openbaar te maken. Dankzij deze wetgeving kunnen de EU en de ontwikkelingslanden corruptie doeltreffend bestrijden, waardoor meer binnenlandse middelen beschikbaar worden voor ontwikkeling. Bovendien is recent een voorstel gedaan voor een geïntegreerde aanpak inzake het verantwoord betrekken van mineralen uit conflict- en hoogrisicogebieden.

We kunnen nog een voorbeeld van beleidscoherentie voor ontwikkeling geven. Een nieuw wereldwijd partnerschap moet de dialoog en de samenwerking tussen landen en andere betrokken partijen versterken met het oog op een geschikt klimaat om de voordelen van internationale migratie voor ontwikkeling te vergroten door onder meer de kosten van migratie en het overmaken van geld te verlagen en de discriminatie van migranten te bestrijden. In het kader van de Global Approach to Migration and Mobility zal de EU inspanningen blijven leveren om er samen met de ontwikkelingslanden voor te zorgen dat migratie een zo groot mogelijk ontwikkelingseffect genereert.

Open handel speelt in het kader van soliede binnenlandse beleidsmaatregelen en hervormingen een cruciale rol bij de uitbanning van armoede en de bevordering van duurzame ontwikkeling. Het is belangrijk de waarde van het op regels gebaseerde systeem dat in het kader van de WTO is ontwikkeld, opnieuw te bevestigen. De EU zet zijn initiatieven voort om de marktintegratie van de armste landen via gerichte maatregelen te ondersteunen, bijvoorbeeld via het stelsel van algemene preferenties (onder meer het Everything but Arms (EBA) Initiative en de speciale regeling voor steun aan duurzame ontwikkeling en goed bestuur (SAP+)), Aid for Trade en bilaterale en regionale handelsovereenkomsten. Wij stimuleren onze partners (met name de ontwikkelde landen en de meer geavanceerde ontwikkelingslanden) om te voorzien in een rechten- en contingentvrije markttoegang voor producten uit de minst ontwikkelde landen. In het kader van het wereldwijde partnerschap moet erkend worden dat de barrières voor de noord-zuidhandel, de zuid-zuidhandel en de regionale handel geslecht moeten worden, aangezien al deze handelsstromen even relevant zijn voor de integratie in de wereldeconomie. In dit verband moet meer transparantie op basis van uitgebreide statistische gegevens worden bevorderd.

Wetenschap, technologie en innovatie (WTI) en capaciteitsopbouw zijn van essentieel belang om de agenda voor de periode na 2015 nieuwe impulsen te geven. Beleidsmaatregelen om kennis te creëren en te verspreiden nemen een centrale plaats op de agenda in. De EU ondersteunt een geïntegreerde en doeltreffende benadering van WTI overeenkomstig de Europa 2020-strategie. Op internationaal niveau bevordert het kaderprogramma van de EU voor onderzoek en innovatie (Horizon 2020) de samenwerking tussen de EU en internationale partners op het gebied van onderzoek en innovatie. Het is belangrijk de capaciteit voor WTI te vergroten. De EU heeft de ontwikkeling en overdracht van schone en milieuvriendelijke technologieën bevorderd door handelsbarrières te slechten en stimuleringsmaatregelen, wetenschappelijke en technologische samenwerkingsverbanden en capaciteitsopbouw te promoten. Om dubbel werk te voorkomen bestaat er veel ruimte om op bestaande mechanismen voort te bouwen. Behalve WTI is capaciteitsopbouw van essentieel belang om van de bestaande kennis te kunnen profiteren en duurzame vooruitgang bij de verwezenlijking van de doelstellingen voor de periode na 2015 te waarborgen. Het Bali Strategic Plan for Technology Support and Capacity-building, dat in 2005 is goedgekeurd door de raad van bestuur van het UN Environment Programme (UNEP), is een ander belangrijk thema waarover verder moet nagedacht worden.

De nodige financiële middelen beschikbaar stellen

Het is van cruciaal belang financiële middelen beschikbaar te stellen. Gezien de uitdagingen waarmee de wereld wordt geconfronteerd, is het zaak alle beschikbare middelen (binnen- en buitenlandse, particuliere en overheidsmiddelen) ten volle te benutten. Het zijn op de eerste plaats de nationale regeringen die voor de nodige middelen moeten zorgen en die middelen optimaal moeten gebruiken. De EU is bereid steun te verlenen aan die landen die het meest gebrek hebben aan middelen om hun inspanningen te financieren. De EU erkent in dit verband de cruciale rol van officiële ontwikkelingshulp en wil het streefcijfer van 0,7 % in 2015 halen.

Terwijl de besprekingen over de financiering van het kader voor de periode na 2015 lopen, is er behoefte aan een alomvattende en geïntegreerde aanpak om duurzame ontwikkeling en de uitbanning van armoede te financieren, zoals uiteengezet in een mededeling uit 2013 en de desbetreffende conclusies van de Raad. De volgende kwesties zijn in dit verband van essentieel belang:

§ Het is in de allereerste plaats zaak binnenlandse middelen beschikbaar te maken om beleidsdoelstellingen te financieren. Het is van prioritair belang het fiscaal beleid en de belastingdiensten te versterken, illegale geldstromen en corruptie te bestrijden en het beheer van natuurlijke rijkdommen te verbeteren.

§ Internationale overheidsfinanciering zal van bijzonder groot belang blijven om het tekort aan binnenlandse middelen aan te vullen en extra middelen en investeringen vrij te maken. De katalysatorrol van de officiële ontwikkelingshulp moet beter worden benut via mechanismen zoals blending (de combinatie van giften en leningen).

§ De particuliere sector blijft de belangrijkste motor van inclusieve en duurzame groei. De regeringen moeten ten volle gebruikmaken van de mogelijkheden die de particuliere sector op binnenlands en internationaal niveau biedt (onder meer door het optimaal gebruik van regelgevende en operationele hefbomen om de bijdrage van de particuliere sector aan algemeen maatschappelijke doelstellingen te vergroten).

De besprekingen over financiële middelen in het kader van een nieuw wereldwijd partnerschap moeten voortbouwen op het werk van het Intergovernmental Committee of Experts on Sustainable Development Financing – in nauwe coördinatie met de voorbereidingen van de volgende Financing for Development Conference – en rekening houden en coherent zijn met soortgelijke processen in andere fora, zoals de UNFCCC, de UN Convention on Biodiversity en het internationaal kader voor rampenrisicovermindering voor de periode na 2015 (het actiekader voor de periode na Hyogo).

De toezeggingen tijdens het Fourth High Level Forum on Aid Effectiveness in Busan in 2011 en tijdens de eerste High-level Meeting of the Global Partnership in 2014 zouden de basis moeten vormen voor een doeltreffende ontwikkelingssamenwerking in de periode na 2015. De Busan-beginselen, die ook relevant zijn voor niet-traditionele donoren, zullen tot betere ontwikkelingsresultaten leiden. De EU blijft beleidsmaatregelen nemen om het effect en de doeltreffendheid van de eigen ontwikkelingssamenwerking te vergroten.

Vooruitgang monitoren en controleerbaarheid

Het kader voor de periode na 2015 kan alleen met succes worden uitgevoerd als voor een soliede mechanisme wordt gezorgd om toezicht op de geboekte vooruitgang te houden. Een wederzijdse controleerbaarheid op nationaal en internationaal niveau moet de kern van dit mechanisme vormen (met inbegrip van toezicht op de vooruitgang ten aanzien van de doelstellingen en streefcijfers voor de periode na 2015). Het mechanisme zou de volgende zaken moeten bestrijken: de maatregelen en financiële middelen van de nationale regeringen, internationale maatregelen en de bijdrage van de particuliere sector aan de nationale inspanningen ter ondersteuning van de verwezenlijking van wereldwijde doelstellingen.

De controleerbaarheid op nationaal niveau en de door de nationale statistische autoriteiten geproduceerde officiële statistieken moeten de basis vormen voor het toezicht op de geboekte vooruitgang. Op internationaal niveau is het van cruciaal belang de vooruitgang periodiek door deskundigen te laten beoordelen (onder meer in het kader van het High-level Political Forum (HLPF) on Sustainable Development). Het is zaak overlappingen met andere internationale wederzijdse controleerbaarheidsprocessen (bijvoorbeeld met het Financing for Development process) te vermijden.

Bovendien is het belangrijk de vooruitgang jaarlijks uitvoerig te laten monitoren voortbouwend op de werkzaamheden van de Inter-agency and Expert Group (IAEG) on MDG Indicators. Het is van cruciaal belang het gebruik van bestaande gegevens te verbeteren en ervoor te zorgen dat meer en betere gegevens worden verzameld met behulp van nieuwe technologieën en software. Bestaande mechanismen en strategische plannen ter versterking van de statistische capaciteit (onder meer OECD Paris 21, het Busan Action Plan for Statistics en de National Strategies for the Development of Statistics (NSDS)) moeten als uitgangspunt fungeren voor verdere maatregelen.

6. Volgende stappen

De in deze mededeling geschetste aanpak bevat een reeks elementen die van belang zijn voor de laatste fasen van de werkzaamheden van de UN Open Working Group (OWG) on Sustainable Development Goals, als input fungeren voor de werkzaamheden van het Expert Committee on Sustainable Development Financing en relevant zijn voor de besprekingen over de periode na 2015 in de komende algemene vergadering van de Verenigde Naties 69 van september 2014. De mededeling bouwt voort op de conclusies van de Raad van vorig jaar en biedt de Raad een basis om het standpunt van de EU verder te ontwikkelen. De mededeling bevat belangrijke elementen die op middellange termijn nuttig zijn, al zal het standpunt van de EU verder ontwikkeld moeten worden in het licht van de eindverslagen van de OWG en het Expert Committee en het syntheseverslag van het secretariaat-generaal van de VN later in 2014.

De EU en de lidstaten zijn vastbesloten om een actieve en constructieve rol te blijven spelen in de discussies over het kader voor de periode na 2015. Ze willen ook bijdragen aan de verdere analyse van prioritaire kwesties en problemen naarmate het kader verder wordt ontwikkeld. Het uitgebreid standpunt van EU zou de noodzakelijke basis moeten bieden om constructief met partnerlanden, stakeholders en burgers samen te werken.

[1] Conclusies van de Raad "De overkoepelende post 2015-agenda" (juni 2013); Mededeling van de Commissie "Een waardig leven voor iedereen" (februari 2013); Mededeling van de Commissie "Na 2015: naar een alomvattend en geïntegreerd financieringsmodel voor armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling"; Conclusies van de Raad van december 2013 "Financiering van armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling na 2015". 

Prioriteiten || Potentiële "target topics" (met voorbeelden van elementen die aan bod komen)

Armoede uitbannen || Extreme armoede uitbannen Bijvoorbeeld multidimensionale en extreme inkomensarmoede || Het aantal mensen dat kwetsbaar is voor extreme armoede en leeft van minder dan 2 dollar per dag, verminderen Bijvoorbeeld “dreigt het slachtoffer van armoede te worden"-grenzen en hogere armoedegrenzen || Het aantal mensen dat onder de nationale armoedegrens leeft (inclusief personen die tot een kwetsbare groep behoren), verminderen Bijvoorbeeld absolute en relatieve armoedegrenzen overeenkomstig nationale definities van armoede || De kosten voor het overmaken van geld verlagen en de kosten van migratie (met inbegrip van de wervingskosten) terugdringen Bijvoorbeeld transactiekosten, wervingskosten en financiële inclusie van migranten en hun gezinnen || Verzekerde rechten op grondbezit, eigendom en andere activa waarborgen Bijvoorbeeld landbezit, infrastructuur, financiële inclusie en seizoensgebonden karakter van inkomsten || De rampenparaatheid verbeteren en het aantal doden en de economisch verliezen bij rampen verlagen Bijvoorbeeld risicobeoordeling en risicobeheer bij rampen; systemen voor vroegtijdige waarschuwing; financiële mechanismen en herstelkader; en koppeling van hulp, herstelwerkzaamheden en ontwikkeling

Ongelijkheid || Waarborgen dat de lagere inkomensgroepen in gelijke mate van de groei van het nationale inkomen profiteren dan de hogere inkomensgroepen Bijvoorbeeld een vergelijking van bevolkingsgroepen per inkomenskwintiel en relatieve armoede || Een einde maken aan discriminatie en ongelijkheid in de openbare dienstverlening en de economie Bijvoorbeeld discriminatie op grond van geslacht, ras, seksuele geaardheid, een handicap, nationale afkomst enzovoort || Gemarginaliseerde groepen (onder meer etnische minderheden, migranten en vluchtelingen) voor zichzelf leren opkomen en in de samenleving integreren Bijvoorbeeld de mate waarin migranten en vluchtelingen toegang hebben tot openbare diensten, gezondheidszorg, onderwijs enzovoort (vergeleken met eigen onderdanen) en indicatoren m.b.t. de integratie van migranten en vluchtelingen || || ||

Voedselzekerheid en voeding, duurzame landbouw || Het hele jaar door toegang tot veilige, voldoende, betaalbare en voedzame levensmiddelen waarborgen om de honger uit te bannen Bijvoorbeeld stedelijke en plattelandsgebieden, kansarme sociale groepen en een duurzame voedseltoevoer bij onvoorziene omstandigheden || Een einde maken aan ondervoeding, groeiachterstanden bij kinderen en emaciatie   Bijvoorbeeld groeiachterstanden bij kinderen, emaciatie en obesitas || De productiviteit van landbouw, visserij en aquacultuur duurzaam verhogen Bijvoorbeeld productiviteit, irrigatie, technologieën, kleine boeren, concurrentievermogen, prijsvolatiliteit, vrouwen, duurzame landbouw, bodem, water, verontreiniging, biodiversiteit, vermogen om op onvoorziene omstandigheden te reageren (bijvoorbeeld bij klimaatverandering), ontbossing, traditionele methoden || Het verlies en de verspilling van levensmiddelen verminderen Bijvoorbeeld verliezen na de oogst en bij de verwerking, vervoer, opslag, distributie en kleinhandel, verspilling door de consument || ||

Gezondheid || Kindersterfte en moedersterfte verlagen en universele seksuele en reproductieve gezondheid en rechten waarborgen Bijvoorbeeld kinder- en moedersterfte, vruchtbaarheid van adolescenten en toegang tot gezinsplanning || De last van overdraagbare en niet-overdraagbare ziekten verlagen   Bijvoorbeeld de belangrijkste overdraagbare en niet-overdraagbare ziekten || Een doeltreffende, billijke, algemeen toegankelijke en hoogwaardige gezondheidszorg waarborgen voor iedereen (ook voor kwetsbare personen, zoals personen met een handicap en ouderen) Bijvoorbeeld gezondheidsbevordering, preventieve diensten, behandeling en rehabilitatie, beschikbaarheid en kwaliteit van werknemers in de gezondheidszorg || Waarborgen dat niemand extreem arm wordt of blijft als gevolg van de uitgaven voor gezondheidszorg Bijvoorbeeld verarming als gevolg van contante betalingen || ||

Onderwijs || De toegang tot en de voltooiing van een volledige cyclus van hoogwaardig basisonderwijs (inclusief lager middelbaar onderwijs) waarborgen voor zowel voor jongens als meisjes Bijvoorbeeld voor- en vroegschoolse educatie, voltooiing van basis- en lager middelbaar onderwijs, overgang van basis- naar lager middelbaar onderwijs || Ruime, overdraagbare, technische basisvaardigheden voor iedereen waarborgen zodat iedereen ten volle een rol in de samenleving kan spelen Bijvoorbeeld leerresultaten, beschikbaarheid en kwalificatie van leerkrachten, overgang van onderwijs naar werk, onderwijs- en opleidingsmogelijkheden voor volwassenen || Het analfabetisme onder volwassen verminderen Bijvoorbeeld alfabetisme bij volwassenen en jongeren, genderkloven || Ongelijkheden op het vlak van onderwijs uit de weg ruimen, met specifieke maatregelen ten behoeve van kansarme personen en groepen die gevaar lopen te worden gediscrimineerd (bijvoorbeeld personen met een handicap, etnische minderheden, migranten en vluchtelingen) Bijvoorbeeld uitsplitsing van inschrijvingen en leerresultaten naar geslacht, platteland/stad, vermogenskwintiel, geografische locatie en andere specifieke kwetsbare groepen overeenkomstig de nationale context, kosten van onderwijs || De banden tussen onderwijs, onderzoek en innovatie versterken en de creatie en uitwisseling van kennis bevorderen Bijvoorbeeld samenwerking tussen bedrijfsleven en academische wereld, innovatieve curricula en opleidingen in verband met groene, digitale en duurzame economieën en samenlevingen ||

Gendergelijkheid en de versterking van de positie van vrouwen || Alle vormen van geweld jegens vrouwen en meisjes voorkomen en uitbannen Bijvoorbeeld seksueel geweld, kinderhuwelijken, genitale verminking bij vrouwen en feminicide, toegang tot de rechtsspraak || Een einde maken aan alle vormen van discriminatie van vrouwen en meisjes Bijvoorbeeld toegang tot economische mogelijkheden, productieve activa en inkomsten, wetgeving en rechten, verdeling van verantwoordelijkheden tussen vrouwen en mannen || De representatie, de participatie en de leidinggevende positie van vrouwen bij de besluitvorming op alle niveaus en op alle gebieden versterken Bijvoorbeeld politieke representatie, vrouwen in managementposities en in belangrijke beroepscategorieën (bijvoorbeeld justitie, politie en academische wereld) || De universele en gelijke toegang van vrouwen en meisjes tot essentiële diensten waarborgen   Bijvoorbeeld toegang tot gezondheidszorg en gezinsplanning, onderwijs, energie, water, sanitaire voorzieningen en andere diensten (bijvoorbeeld ICT en daarmee samenhangende opleidingen) || De loonkloof tussen mannen en vrouwen in de openbare en de particuliere sector verkleinen en uiteindelijk volledig dichten Bijvoorbeeld loonniveau van vrouwen vergeleken met mannen, arbeidsmarktparticipatie ||

Water en sanitaire voorzieningen || Een universele toegang tot veilig drinkwater waarborgen Bijvoorbeeld stedelijke en plattelandsdimensies, kansarme groepen, openbare faciliteiten (bijvoorbeeld ziekenhuizen, scholen en vluchtelingenkampen) en kwaliteitsparameters || Een universele toegang tot sanitaire voorzieningen en hygiëne waarborgen Bijvoorbeeld toegang tot sanitaire voorzieningen en uitbanning van defecatie in het openbaar || Het geïntegreerd waterbeheer verbeteren   Bijvoorbeeld beheersplannen voor rivierbekkens, plannen bij overstromingen en droogten, verliezen als gevolg van rampen, opslagcapaciteit en participatieve besluitvorming || Het efficiënt gebruik van water in alle sectoren verbeteren Bijvoorbeeld rivierbekkens die lijden onder waterschaarste, duurzaam gebruik van water, waterproductiviteit in belangrijke sectoren (landbouw, energie, industrie, huishoudens) en kostendekking || De waterkwaliteit verbeteren en de vervuiling verminderen Bijvoorbeeld waterstatus, belangrijke sectoren op het gebied van waterverontreiniging, verontreiniging door chemische stoffen en nutriënten, afvalwater ||

Duurzame energie || Een universele toegang tot moderne energiediensten waarborgen Bijvoorbeeld moderne energiediensten en infrastructuur die op onvoorziene omstandigheden berekend is || De energie-efficiëntie wereldwijd verbeteren Bijvoorbeeld investeringen in energie-efficiëntie per sector, nieuwe technologie, institutionele en beleidskaders, renovatie van gebouwen, efficiënte verwarmings- en koelsystemen, energie-efficiënte producten || Het aandeel van hernieuwbare energiebronnen in de totale energiemix verhogen Bijvoorbeeld aandeel hernieuwbare energiebronnen, investeringen per sector, nieuwe technologie, stimuleringsmaatregelen, institutionele en beleidskaders || Milieuonvriendelijke subsidies voor fossiele brandstoffen geleidelijk afschaffen Bijvoorbeeld subsisieniveaus, sectoren en regio's, toegang, prijs, strategieën om de subsidies geleidelijk af te bouwen || ||

Volledige en productieve werkgelegenheid en waardig werk voor iedereen || Meer waardige banen en meer duurzame bestaansmiddelen, onder meer voor jongeren, ouderen, vrouwen en groepen die het slachtoffer dreigen te worden van discriminatie Bijvoorbeeld informele werkgelegenheid, jongeren en meisjes/vrouwen buiten het onderwijs, productieve werkgelegenheid of opleidingen. || Het aandeel van productieve en waardige werkgelegenheid binnen de totale werkgelegenheid vergroten overeenkomstig de pijlers van de agenda voor waardig werk Bijvoorbeeld arbeid in loondienst, informele werkgelegenheid, kinderarbeid, dwangarbeid en cruciale arbeidsnormen || De sociale bescherming uitbreiden en geleidelijk hogere normen op het gebied van de sociale zekerheid toepassen Bijvoorbeeld steun voor werklozen, gezinnen met kinderen, armen, sociale zekerheid en pensioenen, instrumenten voor het risicobeheer bij rampen || De rechten van migrerende werknemers en ontheemden beschermen in overeenstemming met de normen van de IAO Bijvoorbeeld gelijke behandeling en toegang tot waardig werk voor migrerende werknemers en het percentage migranten in formele werkgelegenheid vergeleken met de totale werkgelegenheid || ||

Inclusieve en duurzame groei || Een structurele hervorming van de economie bevorderen en een gunstig klimaat voor innovatie, ondernemerschap, bedrijven en handel promoten Bijvoorbeeld hervorming van de regelgeving, fiscale hervorming, gebruik van economische, sociale en ecologische nationale rekeningen, bevordering van ontwikkelingsstrategieën die met weinig emissies gepaard gaan, gestegen productiviteit van kleine, middelgrote en micro-ondernemingen in de formele en informele sector, toegang tot banen buiten het platteland en verbeterde plaatselijke waardeketens || De toegang tot markten, financiële middelen, informatie- en communicatietechnologie en netwerken waarborgen Bijvoorbeeld toegang tot financiële diensten, fysieke infrastructuur, elektronische communicatiemiddelen en internet dankzij de ontwikkeling van faire en transparante regelgeving, toegang tot duurzame investeringen waarbij mogelijke risico's bekend zijn, investeringen in wetenschap, technologie en innovatie || Overheidsinvesteringen in duurzame infrastructuur bevorderen Bijvoorbeeld voor investeringen in aanmerking komende sectoren (vervoer, energie, irrigatie enzovoort), omvang en kwaliteit van investeringen, publiek-private partnerschappen, behoeften, rampenparaatheid || Een veilige en ordelijke migratie vergemakkelijken door nauwere internationale samenwerking Bijvoorbeeld arbeidsmobiliteitsovereenkomsten en overeenkomsten inzake de meeneembaarheid van pensioenen en andere sociale uitkeringen sluiten en uitvoeren, voortgangsindicatoren met betrekking tot de erkenning van vaardigheiden en kwalificaties || Een rechten- en contingentvrije markttoegang waarborgen voor producten uit de minst ontwikkelde landen Bijvoorbeeld rechten en contingenten per sector, invoerlanden en landen van oorsprong ||

Duurzame steden en menselijke nederzettingen || De toegang tot veilig en duurzaam vervoer (inclusief betaalbaar openbaar vervoer) verbeteren Bijvoorbeeld vervoer, lawaai, verkeersveiligheid en toegankelijkheid voor iedereen || Het aantal krottenwijken verminderen door voor veilige, betaalbare en degelijke huisvesting te zorgen en verzekerd landgebruik te waarborgen Bijvoorbeeld duurzame huisvesting, verzekerd landgebruik || Een duurzame en toegankelijke ruimtelijke planning in steden en op het platteland waarborgen Bijvoorbeeld duurzame stedebouwkundige plannen, geïntegreerd risicobeheer bij rampen, rampenparaatheid en klimaataanpassing, stedelijke groenzones en onderlinge verbanden tussen stad en platteland, toegankelijke steden || De luchtkwaliteit verbeteren Bijvoorbeeld fijne deeltjes en ozon, luchtverontreining (binnens- en buitenshuis) || ||

Duurzame consumptie en productie || De hoeveelheid afval verminderen en het afval hergebruiken en recycleren Bijvoorbeeld preventie, toegang tot afvalophaling, recycling en verminderd storten van afval || De productiviteit van hulpbronnen verbeteren Bijvoorbeeld relatie tussen bbp en grondstoffenverbruik, verminderde CO2-intensiteit, milieuvriendelijke technieken || De milieueffecten van consumptie verminderen Bijvoorbeeld milieuvoetafdruk, economische instrumenten, blootstelling aan toxische stoffen, zwerfafval || Het goede beheer van chemische stoffen gedurende de volledige levenscyclus waarborgen   Bijvoorbeeld levenscyclusbenaderingen van producten, registratie en goedkeuring van chemische stoffen, gevaarlijk afval, regelgeving en beheersfaciliteiten || De menselijke blootstelling aan gevaarlijke chemische stoffen en de lozing van die stoffen in het milieu verminderen Bijvoorbeeld hoeveelheid contaminanten in mensen/levensmiddelen en het milieu, vermindering van het aantal toxische sites || De prestaties van bedrijven, producten en diensten op het gebied van duurzaamheid verbeteren Bijvoorbeeld rapportage van bedrijven over duurzaamheid, duurzame overheidsopdrachten, gecertificeerde etikettering, investeringen in groene sectoren

Oceanen en zeeën || De gezondheid van de oceanen beschermen en herstellen en de mariene biodiversiteit handhaven door de effecten van menselijke activiteiten te verzachten Bijvoorbeeld op ecosystemen gebaseerde benadering van beheersactiviteiten, degradatie van habitats, bedreigde soorten, beschermde en duurzaam beheerde gebieden binnen en buiten nationale jurisdicties waarborgen || Een duurzame visserij waarborgen (gezonde visbestanden) Bijvoorbeeld visbestanden herstellen tot niveaus die een maximaal duurzaam rendement waarborgen, overcapaciteit van de vloot, illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij, bijvangst en gebruik van op ecosystemen gebaseerde benaderingen || Lokaal, regionaal en wereldwijd de toegang van kleine voor hun levensonderhoud van de visserij afhankelijke vissers tot visgronden waarborgen Bijvoorbeeld kleinschalige en artisanale visserij, vrouwen in de visserij, inheemse volkeren en hun gemeenschappen || De verontreiniging van de zee tegengaan en de hoeveelheid (onder meer van het vasteland afkomstig) zwerfafval verminderen Bijvoorbeeld van het vasteland en de zeeën afkomstig afval, zwerfafval op zee. || ||

Biodiversiteit en bossen || Ecosystemen die essentiële diensten verlenen, beschermen en herstellen Bijvoorbeeld beschermde natuurgebieden, natuurherstel, cruciale soorten en ecosysteemdiensten || Het uitsterven van bedreigde soorten voorkomen en het natuurbehoud verbeteren Bijvoorbeeld focus op belangrijke bedreigde soorten, natuurbehoud, stroperij en illegale handel. || Het verlies, de aantasting en de versnippering van alle natuurlijke habitats bestrijden Bijvoorbeeld beschermde gebieden en versnippering van natuurlijke habitats || De ontbossing en de aantasting van bossen bestrijden op basis van duurzaam bosbeheer Bijvoorbeeld aantasting van bossen, wijziging van de bebossing, illegale houtkap, beschermde gebieden en duurzaam bosbeheer || De illegale handel in wilde dieren en hout bestrijden Bijvoorbeeld vermindering van de vraag, handhavingscapaciteit, uitvoering, georganiseerde misdaad ||

Landdegradatie (met inbegrip van woestijnvorming en droogte) || De verdere landdegradatie in de wereld een halt toeroepen Bijvoorbeeld preventie van landdegradatie en herstel van gedegradeerd of verontreinigd land || De bodem beschermen Bijvoorbeeld bodemkwaliteit, bodemerosie, bescherming van organisch materiaal in de bodem en van vruchtbaar land || Droogte voorkomen en de negatieve gevolgen ervan beperken Bijvoorbeeld plannen om rivierbekkens te beschermen en de gevolgen van droogten te bestrijden, maatregelen ter verbetering van de waterefficiëntie || || ||

Mensenrechten, de rechtsstaat, goed bestuur en efficiënte instellingen || Een vrije en universele inschrijving in de registers van de burgerlijke stand waarborgen en cruciale statistische systemen verbeteren Bijvoorbeeld geboorteregistratie en wettelijke identiteit || Vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vereniging waarborgen en het recht op sociale dialoog, vreedzaam protest en een zinvolle participatie van de bevolking garanderen Bijvoorbeeld deelname aan de politiek en de besluitvorming, vrijheid van meningsuiting en van vereniging, toegang tot overheidsinstanties en –diensten, sociale dialoog || Transparantie en het recht op toegang tot informatie en overheidsgegevens waarborgen en borg staan voor onafhankelijke media en een open internet Bijvoorbeeld toegang tot informatie en overheidsgegevens, vrije media en een open internet || Een geschikt juridisch kader ontwikkelen om de mensenrechten van de meest kwetsbare personen en groepen – onder meer vluchtelingen en intern ontheemden – te beschermen. Bijvoorbeeld toegang tot rechtspraak en overheidsdiensten, vrijheid van meningsuiting en informatie voor kwetsbare groepen || Een geschikt juridisch kader en adequate nationale beleidsmaatregelen ontwikkelen en toepassen om corruptie te bestrijden Bijvoorbeeld corruptie, financieel beheer van de overheid en ontwikkeling van mechanismen om betrokkenen ter verantwoording te roepen || Waarborgen dat rechtsinstanties toegankelijk, onpartijdig en onafhankelijk zijn en voor een eerlijke rechtsgang zorgen. Bijvoorbeeld besluitvorming op basis van de rechtsstaat zonder discriminatie, voorspelbare en transparante wetgevingsprocessen, handhaving van de wetgeving, toegang tot rechtspraak

Vreedzame samenlevingen || Het aantal gewelddadige overlijdens en het aantal slachtoffers van geweld verminderen Bijvoorbeeld moorden en overlijdens als gevolg van conflicten, geweld tegen kwetsbare groepen || De capaciteit en het professionalisme van politie, gerecht en veiligheidsdiensten verbeteren en betere mogelijkheden bieden om deze instanties ter verantwoording te roepen Bijvoorbeeld vertrouwen van de bevolking in justitie, politie en veiligheidsdiensten || De illegale verspreiding van handvuurwapens en dodelijke wapens verminderen Bijvoorbeeld overdracht van wapens en wapenhandel || De internationale georganiseerde misdaad (onder meer illegale financiële stromen en de handel in drugs, mensen, wilde dieren en natuurlijke rijkdommen) indammen Bijvoorbeeld handel en georganiseerde misdaad in verband met drugs, grondstoffen en wilde dieren, illegale financiële stromen en belastingontduiking bestrijden, gestolen goederen opsporen en terugkrijgen || ||