Voorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD inzake ontbundelde toegang tot het aansluitnet

(ingediend door de Commissie)

TOELICHTING

Naar aanleiding van de conclusies van de bijzondere Europese Raad van Lissabon op 23 en 24 maart 2000, de daarop volgende toezeggingen van de Commissie in haar mededeling over de resultaten van de openbare raadpleging over de herziening van de communicatiewetgeving 1999 en de richtsnoeren voor het nieuwe regelgevingskader stelt de Commissie deze verordening inzake ontbundelde toegang tot het aansluitnet voor om per 31 december 2000 volledige ontbundeling van en gedeelde toegang tot het koperen aansluitnet van exploitanten die over een aanmerkelijke marktmacht beschikken, verplicht te stellen.

Met de koperen aansluitlijn wordt het fysieke circuit tussen de ruimten van de klant en de wijkcentrale of soortgelijke voorziening in lokale toegangsnet van de telecommunicatie-exploitant bedoeld. Het lokale toegangsnet is nog steeds een van de onderdelen van de geliberaliseerde telecommunicatiemarkt waar de minste concurrentie bestaat en is een van de gebieden die zijn onderzocht in het kader van het onderzoek van de Commissie van de telecommunicatiesector dat in oktober 1999 [1] is gestart. Door alle nieuwe aanbieders ontbundelde aansluitnetten te verstrekken zullen de concurrentie en de technologische innovatie op het lokale toegangsnet toenemen, waardoor het concurrerende aanbod van een volledig scala telecommunicatiediensten uiteenlopend van spraaktelefonie tot breedband-multimediadiensten en snelle internetdiensten wordt gestimuleerd. Hierdoor zal de groei van e-commerce en e-business in Europa worden vergemakkelijkt.

[1] Het onderzoek van deze sector is gestart in het kader van artikel 12 van Verordening 17/62/EEG van de Raad en betreft drie gebieden: de levering en tarifering van huurlijnen; mobiele roamingdiensten; en de levering van toegang tot en het gebruik van het residentiële aansluitnet.

De Commissie heeft al een niet-verbindende aanbeveling [2] inzake ontbundelde toegang tot het aansluitnet aangenomen, vergezeld van een bijbehorende mededeling [3] en de nationale regelgevende instanties in de lidstaten hebben te kennen gegeven dat het zonder krachtige rechtsgrond om de ontbundelde toegang tot het aansluitnet verplicht te stellen voor hen moeilijk kan zijn om de doelstelling van de Europese Raad te realiseren.

[2] Aanbeveling 2000/417/EG van de Commissie van 25 mei 2000 inzake ontbundelde toegang tot het aansluitnet.

[3] Mededeling van de Commissie over ontbundelde toegang tot het aansluitnet (COM(2000)237 van 26.4.2000).

Het doel van de voorgestelde verordening is een rechtsgrond te creëren om ontbundelde toegang tot de aansluitnetten van exploitanten die over een aanmerkelijke marktmacht beschikken uiterlijk op 31 december 2000 verplicht te stellen.

2000/0185 (COD)

Voorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

inzake ontbundelde toegang tot het aansluitnet

(Voor de EER relevante tekst)

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 95,

Gezien het voorstel van de Commissie [4],

[4] PB C ... van..., blz. ...

Gezien het advies van het Economisch en Sociaal Comité [5],

[5] PB C ... van..., blz. ...

Gezien het advies van het Comité van de regio's [6],

[6] PB C ... van..., blz. ...

Volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag [7],

[7] PB C ... van..., blz. ...

Overwegende hetgeen volgt:

(1) In de conclusies van de bijzondere Europese Raad van Lissabon op 23 en 24 maart 2000 wordt opgemerkt dat als Europa volledig wil profiteren van het potentieel voor groei en werkgelegenheid dat wordt geboden door de digitale kenniseconomie, het bedrijfsleven en de burgers toegang moeten krijgen tot een goedkope communicatie-infrastructuur van wereldklasse en tot een breed dienstengamma. Daarbij worden de lidstaten opgeroepen om zich samen met de Commissie "te beijveren voor meer concurrentie op het gebied van lokale toegangsnetten vóór eind 2000 en voor het opsplitsen van het aansluitnet, om de kosten in verband met het gebruik van internet aanzienlijk te verminderen". De Europese Raad van Feira van 20 juni 2000 heeft het voorgestelde actieplan eEurope [8] onderschreven, waarin ontbundelde toegang tot het aansluitnet als een prioriteit op korte termijn wordt omschreven.

[8] COM(2000) 330 def.

(2) Onder het "aansluitnet" worden de koperdraden in het lokale toegangsnet verstaan die de ruimten van de klant verbinden met de wijkcentrale, concentrator of soortgelijke voorziening van de exploitant. Zoals opgemerkt in het vijfde verslag van de Commissie over de tenuitvoerlegging van het pakket telecommunicatie regelgeving [9] is het lokale toegangsnet nog steeds een van de onderdelen van de geliberaliseerde telecommunicatiemarkt waar de minste concurrentie bestaat. Nieuwe aanbieders beschikken niet over wijdverbreide alternatieve netwerkinfrastructuren en zijn niet in staat om met traditionele technologieën de schaalvoordelen en de dekkingsgraad te evenaren van exploitanten die zijn aangemeld als beschikkende over een aanmerkelijke marktmacht op het vaste netwerk ("aangemelde exploitanten"). Dit is het gevolg van het feit dat de exploitanten hun oude koperen aansluitnetten hebben opgezet terwijl zij exclusieve rechten genoten, hetgeen zeer lang heeft geduurd, zodat zij hun investeringskosten konden financieren uit de opbrengsten van hun monopoliepositie.

[9] COM(1999) 537.

(3) Het Europees Parlement heeft het in zijn resolutie van 13 juni 2000 over de mededeling van de Commissie over de herziening van de communicatieregelgeving 1999 [10] vooral belangrijk geacht dat de sector in staat wordt gesteld infrastructuur te ontwikkelen die de groei van elektronische communicatie en handel bevordert, en dat de regulering dusdanig is dat deze groei wordt gesteund. Het heeft daarbij aangestipt dat de ontbundeling van het aansluitnet op het ogenblik vooral van belang is voor de koperdraadinfrastructuur van een overheersende entiteit, en dat investeringen in alternatieve vormen van infrastructuur redelijke opbrengstmogelijkheden moeten bieden, zodat de uitbreiding van dergelijke infrastructuur in gebieden waar zij nog maar weinig voorhanden is, vergemakkelijkt wordt.

[10] A5 - 0145.2000.

(4) De levering van nieuwe lijnen met glasvezelkabel met een hoge capaciteit rechtstreeks aan grote gebruikers is een specifieke markt die zich in een concurrerende context met nieuwe investeringen ontwikkelt. Derhalve heeft deze verordening geen betrekking op ontbundelde toegang tot glasvezelaansluitlijnen.

(5) Het zou voor nieuwe aanbieders economisch niet haalbaar zijn om de volledige koperen infrastructuur van het aansluitnet van de gevestigde exploitant binnen redelijke tijd te dupliceren. Alternatieve infrastructuren, zoals kabeltelevisie, satellieten en draadloze aansluitnetten, bieden over het algemeen niet dezelfde functionaliteit of dekkingsgraad.

(6) Het is wenselijk dat ontbundelde toegang tot koperen aansluitnetten alleen verplicht wordt gesteld voor aangemelde exploitanten. De Commissie heeft reeds een eerste lijst gepubliceerd van exploitanten van vaste openbare telefoonnetten die door de nationale regelgevende instanties zijn aangemeld als beschikkende over een aanmerkelijke marktmacht. [11]

[11] PB C 112 van 23.4.1999, blz. 2.

(7) Hoewel overeenstemming over de technische aspecten en tariefaspecten van de toegang tot het aansluitnet bij voorkeur wordt bereikt door commerciële onderhandelingen, leert de ervaring dat in de meeste gevallen door de regelgevende instantie moet worden ingegrepen in verband met ongelijke machtsverhoudingen tijdens de onderhandelingen tussen de nieuwe aanbieder en de aangemelde exploitant en het gebrek aan andere alternatieven. Aangemelde exploitanten moeten informatie en ontbundelde toegang aan derden leveren onder dezelfde voorwaarden en van dezelfde kwaliteit als die welke zij voor hun eigen diensten of diensten van hun dochterondernemingen of partners bieden. De publicatie door de aangemelde exploitant van een passend referentieaanbod voor ontbundelde toegang tot het aansluitnet, binnen een korte tijd en bij voorkeur op Internet, onder toezicht van de nationale regelgevende instantie zal in dit verband bijdragen tot het scheppen van transparante en niet-discriminerende marktvoorwaarden. Volgens het Gemeenschapsrecht kunnen de nationale regelgevende instanties in dat geval op eigen initiatief maatregelen nemen teneinde kwesties, waaronder tarieven, zo te regelen dat interoperabiliteit van diensten, een zo groot mogelijk economisch rendement en voordelen voor de eindgebruikers gewaarborgd zijn.

(8) Regels voor de kostentoerekening en tarifering van aansluitnetten en bijbehorende faciliteiten (zoals collocatie en gehuurde transmissiecapaciteit) moeten transparant, niet-discriminerend en objectief zijn om een eerlijke behandeling te waarborgen. Regels voor de tarifering moeten zo zijn dat de aanbieder van het aansluitnet de desbetreffende kosten kan dekken en een redelijk rendement kan hebben. Regels voor de tarifering van aansluitnetten moeten eerlijke en duurzame concurrentie bevorderen en concurrentievervalsing uitsluiten, met name uitholling van de marges tussen de grootgebruikerstarieven en eindgebruikerstarieven van de aangemelde exploitant. In dit verband wordt het van belang geacht dat de mededingingsautoriteiten worden geraadpleegd.

(9) In Aanbeveling 2000/417/EG van 25 mei 2000 [12] inzake "Ontbundelde toegang tot het aansluitnet: De voorwaarden scheppen voor een volledig gamma elektronische communicatiediensten waaronder breedbandmultimediadiensten en snelle internetdiensten" en de mededeling van 26 april 2000 [13] heeft de Commissie gedetailleerde richtsnoeren neergelegd om de nationale regelgevende instanties bij te staan bij het op billijke wijze reguleren van verschillende vormen van ontbundelde toegang tot het aansluitnet en bij de toepassing van de bestaande communautaire wetgeving.

[12] PB L 156 van 29.6.2000, blz. 44.

[13] COM(2000)237.

(10) Overeenkomstig het subsidiariteitsbeginsel en het evenredigheidsbeginsel zoals neergelegd in artikel 5 van het Verdrag kan de doelstelling, de totstandbrenging van een geharmoniseerd kader voor ontbundelde toegang tot het aansluitnet teneinde de concurrerende levering mogelijk te maken van een goedkope communicatie-infrastructuur van wereldklasse en een breed dienstengamma voor alle bedrijven en burgers in de Gemeenschap niet door de lidstaten op een degelijke en geharmoniseerde wijze en tijdig worden verwezenlijkt en kan zij derhalve beter door de Gemeenschap worden verwezenlijkt. Deze verordening beperkt zich tot hetgeen minimaal vereist is om deze doelstellingen te verwezenlijken en gaat niet verder dan hiertoe nodig is.

HEBBEN DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

Artikel 1

Toepassingsgebied

1. Deze verordening is van toepassing op de ontbundelde toegang tot aansluitnetten van netexploitanten die door de nationale regelgevende instantie overeenkomstig de toepasselijke communautaire voorschriften bij de Commissie zijn aangemeld als beschikkende over een aanmerkelijke marktmacht bij het aanbieden van vaste openbare telefoonnetten en -diensten, hierna "aangemelde exploitanten" genoemd.

2. Deze verordening is van toepassing onverminderd de verplichting krachtens de communautaire voorschriften van aangemelde exploitanten om het niet-discriminatiebeginsel in acht te nemen wanneer zij het vaste openbare telefoonnet gebruiken om derden snelle toegang en transmissiediensten te leveren onder dezelfde voorwaarden als aan hun eigen diensten.

Artikel 2

Definities

In deze verordening wordt verstaan onder:

a) "aansluitnet": de koperdraden in het lokale toegangsnet die de ruimten van de klant verbinden met de wijkcentrale, concentrator of soortgelijke voorziening van de exploitant van het vaste openbare telefoonnet;

b) "ontbundelde toegang tot het aansluitnet": volledig ontbundelde toegang tot het aansluitnet en gedeelde toegang tot het aansluitnet; dit begrip houdt geen wijziging in de eigendom van het koperen aansluitnet in;

c) "volledig ontbundelde toegang tot het aansluitnet": het verlenen van toegang tot het koperen aansluitnet van de gevestigde exploitant, waarbij de nieuwe aanbieder het exclusieve gebruik van het volledige frequentiespectrum van de koperlijn heeft en de eindgebruikers een volledig pakket spraak- en datadiensten kan aanbieden;

d) "gedeelde toegang tot het aansluitnet": het verlenen van toegang tot het niet voor spraak bestemde deel van het frequentiespectrum van een koperlijn waarop de basistelefoondienst aan de eindgebruiker wordt geleverd door de gevestigde exploitant die een nieuwe aanbieder de mogelijkheid biedt technologieën in te voeren, bijvoorbeeld ADSL-systemen (asymmetrical digital subscriber line), om de eindgebruiker bijkomende diensten aan te bieden, zoals snelle internettoegang;

e) "collocatie": het leveren van fysieke ruimte en technische voorzieningen die nodig zijn om de apparatuur van een nieuwe aanbieder behoorlijk te installeren en aan te sluiten voor toegang tot het aansluitnet.

Artikel 3

Verlening van ontbundelde toegang

1. Aangemelde exploitanten stellen uiterlijk op 31 december 2000 aan derden ontbundelde toegang tot het aansluitnet ter beschikking onder doorzichtige, billijke en niet-discriminerende voorwaarden. Aangemelde exploitanten stellen aan hun concurrenten onder dezelfde voorwaarden en binnen dezelfde termijnen dezelfde voorzieningen ter beschikking als die waarover zijzelf of de aan hen gelieerde ondernemingen kunnen beschikken.

2. Aangemelde exploitanten verlenen derden fysieke toegang tot elk technisch haalbaar punt van het koperen aansluitnet of subnet waar de nieuwe aanbieder zijn eigen netapparatuur en -voorzieningen in collocatie kan plaatsen en aansluiten om diensten aan zijn klant te verlenen, hetzij in de wijkcentrale, hetzij in de concentrator of gelijkwaardige faciliteit.

3. Aangemelde exploitanten publiceren uiterlijk 31 december 2000 een referentieaanbod voor de ontbundelde toegang tot de aansluitnetten en bijbehorende voorzieningen, met inbegrip van in voldoende mate ontbundelde collocatie, dat een beschrijving van de aanbiedingen voor de verschillende onderdelen bevat alsmede de daarvoor geldende voorwaarden en tarieven. Zij houden daarbij rekening met de lijst in de bijlage bij Aanbeveling 2000/417/EG

Artikel 4

Toezicht door de regelgevende instanties

1. Zolang het niveau van de concurrentie op het aansluitnet ontoereikend is om buitensporige tarieven te voorkomen, zorgen de nationale regelgevende instanties ervoor dat de door aangemelde exploitanten gehanteerde tarieven voor ontbundelde toegang tot het aansluitnet het beginsel van kostenoriëntering volgen. De nationale regelgevende instanties zijn bevoegd in gerechtvaardigde gevallen wijzigingen in het referentieaanbod voor de ontbundelde toegang tot het aansluitnet voor te schrijven, ook ter zake van de tarieven.

Bij het vaststellen van tariefvoorschriften en tariefbesluiten in verband met ontbundelde toegang tot het aansluitnet zorgen de nationale regelgevende instanties ervoor dat zij eerlijke en duurzame concurrentie bevorderen.

2. De nationale regelgevende instanties zijn bevoegd, op snelle, billijke en doorzichtige wijze, geschillen tussen ondernemingen in verband met die onder deze verordening vallende aangelegenheden te beslechten.

Artikel 5

Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking op de derde dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen.

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.

Gedaan te Brussel, op

Voor het Europees Parlement Voor de Raad

De Voorzitter De Voorzitter

FINANCIEEL MEMORANDUM

Deze verordening heeft geen financiële gevolgen.

EFFECTBEOORDELINGSFORMULIER EFFECT VAN HET VOORSTEL OP HET BEDRIJFSLEVEN, MET NAME OP HET MIDDEN- EN KLEINBEDRIJF (MKB)

Titel van het voorstel

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad inzake ontbundelde toegang tot het aansluitnet.

referentienummer van het document

Voorstel

1. Waarom is, gelet op het subsidiariteitsbeginsel, communautaire wetgeving op dit gebied noodzakelijk en wat zijn de voornaamste doelstellingen-

Deze verordening is onderdeel van een nieuw regelgevingskader dat tot doel heeft te waarborgen dat de elektronische communicatiesector zich blijft ontwikkelen als een concurrerende markt die alle bedrijven en personen in de Gemeenschap die gebruik maken van elektronische communicatiediensten, voordelen oplevert. Deze verordening betreft de levering van ontbundelde toegang tot de koperen aansluitnetten van gevestigde exploitanten, een kwestie die krachtige steun ontving tijdens het raadplegingsproces. Door deze verplichting in een specifieke verordening op te nemen wordt het mogelijk om de voorgestelde maatregel in alle lidstaten per 31 december 2000 ten uitvoer te leggen.

Het belang van consolidering van de interne markt op dit gebied wordt algemeen onderschreven en aanpassing van bestaande maatregelen van de Gemeenschap wordt gezien als de meest efficiënte manier om dit te bereiken.

Effect op het bedrijfsleven

2. Waarop is het voorstel van invloed-

Zakelijke gebruikers van elke mogelijke omvang zullen profiteren van de grotere concurrentie en innoverende marktoplossingen en meer waar voor hun geld krijgen dankzij ontbundelde toegang.

Door alle nieuwe aanbieders ontbundelde aansluitnetten te verstrekken zullen de concurrentie en de technologische innovatie op het lokale toegangsnet toenemen, waardoor het concurrerende aanbod van een volledig gamma telecommunicatiediensten uiteenlopend van spraaktelefonie tot breedband-multimediadiensten en snelle internetdiensten wordt gestimuleerd. Hierdoor zal de groei van e-commerce en e-business in Europa worden vergemakkelijkt.

3. Wat moeten de bedrijven doen om aan de voorgestelde wetgeving te voldoen-

Volgens het voorstel moeten exploitanten die door nationale regelgevende instanties zijn aangemeld als beschikkende over een aanmerkelijke marktmacht op het vaste openbare telefoonnet, ontbundelde toegang tot de koperen aansluitnetten onder hun zeggenschap aanbieden onder transparante, billijke en niet-discriminerende voorwaarden.

4. Welke economische gevolgen zal het voorstel waarschijnlijk hebben-

Het voorstel moet de groei van de sector stimuleren en zodoende bijdragen tot de werkgelegenheid zowel binnen de sector als in de bijbehorende markten.

Het voorstel zal ervoor zorgen dat de Europese markt voor elektronische communicatienetwerken en -diensten op mondiaal niveau aantrekkelijke investerings mogelijkheden blijft bieden.

Het voorstel zal het concurrentievermogen van bedrijven in de sector verbeteren, met name wat betreft snelle internettoegang, en, doordat zij efficiënter worden, voordeel opleveren voor de gehele economie, aangezien alle bedrijven behoefte hebben aan efficiënte communicatie-infrastructuren.

5. Bevat het voorstel maatregelen om rekening te houden met de bijzondere situatie van kleine en middelgrote bedrijven (minder zware of andere eisen, enz.)-

Het voorstel bevat geen bijzondere bepalingen voor het MKB.

Raadpleging

6. Geef een overzicht van de organisaties die over het voorstel zijn geraadpleegd en zet hun standpunten in grote lijnen uiteen.

De Commissie heeft in november 1999 over veel aspecten van deze voorstellen advies ingewonnen in verband met de mededeling inzake de herziening van de communicatieregelgeving 1999 (COM(1999)539). Er hebben 229 organisaties of personen gereageerd. Een lijst hiervan is te vinden op het volgende webadres: http://www.ispo.cec.be/infosoc/telecompolicy/review99/comments/comments.html. Hun belangrijkste standpunten zijn samengevat in de mededeling over de resultaten van de openbare raadpleging (COM(2000)239). De lijst van bijdragen i.v.m. ontbundelde toegang is te vinden op het volgende webadres: http://www.ispo.cec.be/infosoc/telecompolicy/unbundall/comments.html