“a)

regelingen op grond van deel 1 (met uitzondering van artikel 15), deel 2 (met uitzondering van de artikelen 19 quater en 19 quinquies), de delen 3 en 4, deel 7 (met uitzondering van artikel 44) en deel 10 van hoofdstuk III van deze verordening, indien het gemiddelde jaarlijkse budget aan staatssteun per lidstaat meer dan 150 miljoen EUR bedraagt, vanaf zes maanden na de inwerkingtreding ervan, evenals steun in de vorm van financiële producten krachtens deel 16 van hoofdstuk III, indien het gemiddelde jaarlijkse budget aan staatssteun per lidstaat meer dan 200 miljoen EUR bedraagt, vanaf zes maanden na de inwerkingtreding ervan. Voor steun krachtens deel 16 van hoofdstuk III van deze verordening worden alleen bijdragen van een lidstaat aan het lidstaatcompartiment van de EU-garantie als bedoeld in artikel 9, lid 1, punt b), van Verordening (EU) 2021/523 van het Europees Parlement en de Raad (*1) die voor een specifiek financieel product bestemd zijn in aanmerking genomen bij de beoordeling van de vraag of het gemiddelde jaarlijkse budget aan staatssteun van die lidstaat in verband met het financiële product meer dan 200 miljoen EUR bedraagt. De Commissie kan besluiten dat deze verordening voor een langere periode op elk van die steunregelingen van toepassing blijft nadat zij het door de betrokken lidstaat bij de Commissie aangemelde evaluatieplan heeft beoordeeld, binnen twintig werkdagen na de inwerkingtreding van de regeling. Als de Commissie de toepassing van deze verordening ten aanzien van die regelingen reeds met meer dan de aanvankelijke zes maanden heeft verlengd, kunnen de lidstaten besluiten die regelingen te verlengen tot het einde van de toepassingsperiode van deze verordening, op voorwaarde dat de betrokken lidstaat een evaluatieverslag heeft ingediend in overeenstemming met het door de Commissie goedgekeurde evaluatieplan;

“a)

steun verleend in de visserij- en aquacultuursector, binnen het toepassingsgebied van Verordening (EU) nr. 1379/2013 van het Europees Parlement en de Raad (*2), met uitzondering van:

b)

steun toegekend in de sector van de primaire landbouwproductie, met uitzondering van regionale investeringssteun in ultraperifere gebieden, regelingen inzake regionale exploitatiesteun, consultancysteun voor kmo’s, risicofinancieringssteun, steun voor onderzoek en ontwikkeling, innovatiesteun voor kmo’s, milieusteun, opleidingssteun, steun ten behoeve van kwetsbare werknemers en werknemers met een handicap, steun voor projecten voor vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling (CLLD), steun voor projecten voor Europese territoriale samenwerking, steun vervat in door het InvestEU-fonds ondersteunde financiële producten, steun aan micro-ondernemingen in de vorm van overheidsinterventies met betrekking tot de levering van elektriciteit, aardgas of warmte, als bedoeld in artikel 19 quater, en steun aan kmo’s in de vorm van tijdelijke overheidsinterventies met betrekking tot de levering van elektriciteit, gas of warmte uit aardgas of elektriciteit om de gevolgen van prijsstijgingen na de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne te verzachten, als bedoeld in artikel 19 quinquies;

“a)

in het geval van een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (niet zijnde een kmo die minder dan drie jaar bestaat of, wanneer het erom gaat in aanmerking te komen voor risicofinancieringssteun, een kmo die voldoet aan de voorwaarde van artikel 21, lid 3, punt b), en in aanmerking komt voor risicofinancieringsinvesteringen na een boekenonderzoek door de geselecteerde financiële intermediair): wanneer meer dan de helft van haar geplaatste aandelenkapitaal door de opgebouwde verliezen is verdwenen. Dat is het geval wanneer het in mindering brengen van de opgebouwde verliezen op de reserves (en alle andere elementen die doorgaans worden beschouwd als een onderdeel van het eigen vermogen van de onderneming) een negatieve gecumuleerde uitkomst oplevert die groter is dan de helft van het geplaatste aandelenkapitaal. Voor de toepassing van deze bepaling worden met “vennootschap met beperkte aansprakelijkheid” met name de rechtsvormen van ondernemingen bedoeld die zijn vermeld in bijlage I bij Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en de Raad (*5), en omvat “aandelenkapitaal” ook het eventuele agio;

b)

in het geval van een onderneming waarin ten minste een aantal van de vennoten onbeperkt aansprakelijk is voor de schulden van de onderneming (niet zijnde een kmo die minder dan drie jaar bestaat of, wanneer het erom gaat in aanmerking te komen voor risicofinancieringssteun, een kmo die voldoet aan de voorwaarde van artikel 21, lid 3, punt b), en in aanmerking komt voor risicofinancieringsinvesteringen na een boekenonderzoek door de geselecteerde financiële intermediair): wanneer meer dan de helft van het kapitaal van de onderneming zoals dat in de boeken van de onderneming is vermeld, door de gecumuleerde verliezen is verdwenen. Voor de toepassing van deze bepaling worden met “een onderneming waarin ten minste een aantal van de vennoten onbeperkt aansprakelijk is voor de schulden van de onderneming” met name de in bijlage II bij Richtlijn 2013/34/EU bedoelde rechtsvormen van ondernemingen bedoeld;

“20.

“bijgesteld steunbedrag”: het maximaal toelaatbare steunbedrag voor een groot investeringsproject berekend volgens deze formule:

bijgesteld steunbedrag = R × (A + 0,50 × B + 0 × C),

waarbij R de maximale steunintensiteit is die voor het betrokken gebied van toepassing is, onder uitsluiting van de verhoogde steunintensiteit voor kmo’s; A het gedeelte van de in aanmerking komende kosten tot 55 miljoen EUR is; B het gedeelte van de in aanmerking komende kosten tussen 55 miljoen EUR en 110 miljoen EUR is, en C het gedeelte van de in aanmerking komende kosten boven 110 miljoen EUR;”;

“27.

“steungebieden”: gebieden die zijn aangewezen op een op grond van artikel 107, lid 3, punten a) en c), van het Verdrag goedgekeurde regionale-steunkaart en die van kracht is op het tijdstip van de toekenning van de steun;”;

“32.

“nettotoename van het aantal werknemers”: een nettotoename van het aantal werknemers in de betrokken vestiging ten opzichte van het gemiddelde over een bepaalde periode, na aftrek van het aantal gecreëerde arbeidsplaatsen van de in die periode verdwenen arbeidsplaatsen. Het aantal personen dat voltijds, deeltijds of als seizoenarbeider in dienst is, wordt in fracties van hun jaararbeidseenheden (JAE’s) uitgedrukt;”;

“34.

“financieel intermediair”: een financiële instelling, ongeacht de vorm en eigendomsstructuur ervan, waaronder dakfondsen, particuliere investeringsfondsen, overheidsinvesteringsfondsen, banken, microfinancieringsinstellingen en onderlinge waarborgmaatschappijen;”;

“39 bis.

“op arm’s length”: de voorwaarden van de transactie tussen de contractpartijen wijken niet af van die welke zouden zijn overeengekomen tussen onafhankelijke ondernemingen, en behelzen geen enkele vorm van heimelijke verstandhouding. Iedere transactie die voortvloeit uit een open, transparante en niet-discriminerende procedure, wordt geacht te voldoen aan het arm’s length-beginsel;

39

ter. “schriftelijk”: elk document in schriftelijke vorm, met inbegrip van elektronische documenten, op voorwaarde dat die elektronische documenten overeenkomstig de toepasselijke administratieve procedures en wetgeving in de betrokken lidstaat als gelijkwaardig worden erkend;”;

“42.

“regionale exploitatiesteun”: steun om de lopende uitgaven van een onderneming te verminderen, daaronder begrepen kostencategorieën zoals personeelskosten, kosten voor materialen, uitbestede diensten, communicatie, energie, onderhoud, huur, administratie, evenwel met uitsluiting van afschrijvingslasten en de financieringskosten voor een investering die investeringssteun heeft ontvangen;

43.

“ijzer- en staalindustrie”: de productie van één of meer van de volgende producten:

“43 bis.

“bruinkool”: minderwaardige “C”-kolen (of ortholigniet) en minderwaardige “B”-kolen (of metaligniet) zoals gedefinieerd in het internationale codificatiesysteem voor kolen van de Economische Commissie voor Europa van de Verenigde Naties;”;

“45.

“vervoersector”: passagiersvervoer met het vliegtuig, over zee, over de weg, per spoor of over de binnenwateren, of beroepsgoederenvervoer. Meer bepaald worden onder “vervoersector” de volgende activiteiten in de zin van de statistische classificatie van economische activiteiten (NACE Rev. 2), vastgesteld bij Verordening (EG) nr. 1893/2006 van het Europees Parlement en de Raad (*6), verstaan:

“47 bis.

“voltooiing van de investering”: het moment waarop de investering door de nationale autoriteiten wordt beschouwd als voltooid of, bij ontstentenis daarvan, drie jaar na de aanvang van de werkzaamheden;”;

“49.

“initiële investering”: een van de volgende:

50.

“dezelfde of vergelijkbare activiteit”: een activiteit die behoort tot dezelfde klasse (viercijferige code) van de statistische classificatie van economische activiteiten (NACE Rev. 2);

51.

“initiële investering die leidt tot een nieuwe economische activiteit”:

“72.

“onafhankelijke particuliere investeerder”: een particuliere en onafhankelijke investeerder, zoals in dit punt gedefinieerd. Onder “particuliere” investeerders worden verstaan investeerders die, ongeacht hun eigendomsstructuur, een louter commercieel belang nastreven, hun eigen middelen gebruiken en het volledige risico dragen met betrekking tot hun investering, en die met name het volgende omvatten: kredietinstellingen die voor eigen rekening en uit eigen middelen investeren, particuliere fondsen en stichtingen, family offices en business angels, zakelijke investeerders, verzekeringsondernemingen, pensioenfondsen, academische instellingen en natuurlijke personen die al dan niet een economische activiteit verrichten. De Europese Investeringsbank, het Europees Investeringsfonds, een internationale financiële instelling waarvan een lidstaat aandeelhouder is of een rechtspersoon die op professionele basis financiële activiteiten uitoefent en van een lidstaat of een entiteit van een lidstaat op centraal, regionaal of lokaal niveau de opdracht heeft gekregen ontwikkelings- of stimuleringsactiviteiten uit te voeren (nationale stimuleringsbank of een andere stimuleringsinstelling), worden voor de toepassing van deze definitie niet als particuliere investeerders beschouwd. Onder “onafhankelijke” investeerder wordt verstaan een investeerder die geen aandeelhouder is van de in aanmerking komende onderneming waarin hij investeert. In het kader van vervolginvesteringen blijft een investeerder “onafhankelijk” indien hij in een eerdere investeringsronde als een onafhankelijke investeerder werd beschouwd. Bij de oprichting van een nieuwe onderneming worden alle particuliere investeerders, daaronder begrepen de oprichters, van die nieuwe onderneming als onafhankelijk van die onderneming beschouwd;

73.

“natuurlijk persoon” (voor de toepassing van de artikelen 21 bis en 23): een persoon niet zijnde een rechtspersoon en die geen onderneming is voor de toepassing van artikel 107, lid 1, van het Verdrag;”;

“79.

“met het beheer belaste entiteit”: de Europese Investeringsbank en het Europees Investeringsfonds, een internationale financiële instelling waarvan een lidstaat aandeelhouder is of een rechtspersoon die op professionele basis financiële activiteiten uitoefent en van een lidstaat of een entiteit van een lidstaat op centraal, regionaal of lokaal niveau de opdracht heeft gekregen ontwikkelings- of stimuleringsactiviteiten uit te voeren (een stimuleringsbank of een andere stimuleringsinstelling). Deze met het beheer belaste entiteit kan worden geselecteerd of rechtstreeks worden aangesteld overeenkomstig het bepaalde in Richtlijn 2014/24/EU van het Europees Parlement en de Raad (*7) of overeenkomstig artikel 38, lid 4, punt b), iii), van Verordening (EU) nr. 1303/2013 van het Europees Parlement en de Raad (*8) of artikel 59, lid 3, van Verordening (EU) 2021/1060 van het Europees Parlement en de Raad (*9), naargelang het geval;

“80.

“innovatieve onderneming”: een onderneming die aan een van de volgende voorwaarden voldoet:

“81.

“alternatief handelsplatform”: een multilaterale handelsfaciliteit (MTF) zoals gedefinieerd in artikel 4, lid 1, punt 22, van Richtlijn 2014/65/EG van het Europees Parlement en de Raad (*15), waarbij ten minste 50 % van de financiële instrumenten die tot de handel zijn toegelaten, door kmo’s zijn uitgegeven;

“85.

“industrieel onderzoek”: planmatig of kritisch onderzoek dat is gericht op het opdoen van nieuwe kennis en vaardigheden met het oog op de ontwikkeling van nieuwe producten, procedés of diensten, of om bestaande producten, procedés of diensten aanmerkelijk te verbeteren, daaronder begrepen digitale producten, processen of diensten, ongeacht domein, technologie, bedrijfstak of sector (met inbegrip van, doch niet beperkt tot digitale bedrijfstakken en technologieën, zoals supercomputers, kwantumtechnologie, blockchaintechnologie, artificiële intelligentie, cyberbeveiliging, big data en cloudtechnologie).

Industrieel onderzoek omvat de creatie van onderdelen voor complexe systemen en kan ook de bouw omvatten van prototypes in een laboratoriumomgeving of in een omgeving met gesimuleerde interfaces voor bestaande systemen, alsmede pilotlijnen, wanneer dat nodig is voor het industriële onderzoek en met name voor de validering van generieke technologie;

86.

“experimentele ontwikkeling”: het verwerven, combineren, vormgeven en gebruiken van bestaande wetenschappelijke, technologische, zakelijke en andere relevante kennis en vaardigheden, gericht op het ontwikkelen van nieuwe of verbeterde producten, procedés of diensten, daaronder begrepen digitale producten, processen of diensten, ongeacht domein, technologie, bedrijfstak of sector (met inbegrip van, doch niet beperkt tot digitale bedrijfstakken en technologieën, zoals supercomputers, kwantumtechnologie, blockchaintechnologie, artificiële intelligentie, cyberbeveiliging, big data en cloudtechnologie). Dit kan bijvoorbeeld ook activiteiten omvatten die gericht zijn op de conceptuele formulering, planning en documentering van nieuwe producten, procedés of diensten.

Experimentele ontwikkeling kan prototyping, demonstraties, pilotontwikkeling, testen en validatie omvatten van nieuwe of verbeterde producten, procedés of diensten in omgevingen die representatief zijn voor het functioneren onder reële omstandigheden, met als hoofddoel verdere technische verbeteringen aan te brengen aan producten, procedés of diensten die niet grotendeels vast staan. Dit kan de ontwikkeling omvatten van een commercieel bruikbaar prototype of pilot die noodzakelijkerwijs het commerciële eindproduct is en die te duur is om te produceren alleen met het oog op het gebruik voor demonstratie- en validatiedoeleinden.

Onder experimentele ontwikkeling wordt niet verstaan routinematige of periodieke wijziging van bestaande producten, productielijnen, fabricageprocessen, diensten en andere courante activiteiten, zelfs indien die wijzigingen verbeteringen kunnen inhouden;”;

“90 bis.

“Niet-defensietoepassingen” in de zin van artikel 25 sexies verwijst naar toepassing in andere dan defensiegerelateerde producten die zijn vermeld in de bijlage bij Richtlijn 2009/43/EG van het Europees Parlement en de Raad (*16).

“92.

“innovatieclusters”: structuren of georganiseerde groeperingen van onafhankelijke partijen (zoals innovatieve start-ups, kleine, middelgrote en grote ondernemingen, maar ook organisaties voor onderzoek en kennisverspreiding, onderzoeksinfrastructuur, test- en experimenteerinfrastructuur, digitale innovatiehubs, niet-commerciële organisaties en andere verwante economische spelers) die zijn opgezet om innovatieve activiteiten en nieuwe vormen van samenwerking te stimuleren, zoals door digitale middelen, door het delen en/of bevorderen van het delen van faciliteiten en het uitwisselen van kennis en deskundigheid, en door daadwerkelijk bij te dragen aan kennisoverdracht, netwerking, informatieverspreiding en samenwerking tussen de ondernemingen en andere organisaties binnen het cluster. Digitale innovatiehubs (daaronder begrepen Europese digitale innovatiehubs die worden gefinancierd in het kader van het bij Verordening (EU) 2021/694 van het Europees Parlement en de Raad (*17) ingestelde centraal beheerde programma Digitaal Europa) zijn entiteiten die tot doel hebben de brede toepassing door het bedrijfsleven (met name kmo’s) en organisaties uit de publieke sector van digitale technologieën — zoals artificiële intelligentie, cloud-, edge- en high-performance computing en cyberbeveiliging — te stimuleren. Digitale innovatiehubs kunnen op zichzelf kwalificeren als een innovatiecluster in de zin van deze verordening.

“94.

“innovatieadviesdiensten”: consulting, bijstand of opleiding op het gebied van kennisoverdracht, verwerving, bescherming of exploitatie van immateriële activa of het gebruik van normen en regels waarin deze zijn vastgelegd, alsmede consulting, bijstand of opleiding over de invoering of het gebruik van innovatieve technologieën en oplossingen (daaronder begrepen digitale technologieën en oplossingen);

95.

“innovatieondersteuningsdiensten”: het verschaffen van kantoorruimte, databanken, cloud- en gegevensopslagdiensten, bibliotheken, marktonderzoek, laboratoria, diensten in verband met kwaliteitslabels, testing, experimentering en certificatie of andere daarmee samenhangende diensten, daaronder begrepen diensten verricht door organisaties voor onderzoek en kennisverspreiding, onderzoeksinfrastructuur, en test- en experimenteerinfrastructuur of innovatieclusters, met het oog op de ontwikkeling van doeltreffendere of technologisch geavanceerde producten, procedés of diensten, daaronder begrepen de invoering van innovatieve technologieën en oplossingen (daaronder begrepen digitale technologieën en oplossingen);

96.

“organisatie-innovatie”: de toepassing van een nieuwe organisatiemethode op het niveau van de onderneming (op groepsniveau in de betrokken industriesector in de EER), in de organisatie op de werkvloer of in de externe betrekkingen van een onderneming, bijvoorbeeld door gebruikmaking van nieuwe of innovatieve digitale technologieën. Van deze definitie uitgesloten zijn veranderingen die zijn gebaseerd op organisatiemethoden die reeds in gebruik zijn in de onderneming, veranderingen in de managementstrategie, fusies en acquisities, het niet meer gebruiken van een procedé, eenvoudige vervangings- en uitbreidingsinvesteringen, veranderingen die louter het gevolg zijn van prijswijzigingen voor productiefactoren, aanpassingen op maat, lokalisatie, gebruikelijke, seizoens- en andere cyclische veranderingen, het verhandelen van nieuwe of sterk verbeterde producten;

97.

“procesinnovatie”: de toepassing van een nieuwe of sterk verbeterde productie- of leveringsmethode, daaronder begrepen aanzienlijke veranderingen in technieken, uitrusting of software, op het niveau van de onderneming (op groepsniveau in de betrokken industriesector in de EER), bijvoorbeeld door gebruikmaking van nieuwe of innovatieve digitale technologieën of oplossingen. Van deze definitie uitgesloten zijn geringe veranderingen of verbeteringen, verhogingen van de productie- of dienstverleningscapaciteit door de toevoeging van productie- of logistieke systemen die sterk gelijken op die welke reeds in gebruik zijn, het niet meer gebruiken van een procedé, eenvoudige vervangings- en uitbreidingsinvesteringen, veranderingen die louter het gevolg van prijswijzigingen voor productiefactoren zijn, aanpassingen op maat, lokalisatie, gebruikelijke seizoens- en andere cyclische veranderingen, het verhandelen van nieuwe of sterk verbeterde producten;”;

“98 bis.

“test- en experimenteerinfrastructuur”: faciliteiten, uitrusting, capaciteiten en hulpmiddelen, zoals proefbanken, proeflijnen, demonstratie-installaties, testfaciliteiten of levende laboratoria, en aanverwante ondersteunende diensten die voornamelijk worden gebruikt door ondernemingen, met name kmo’s, die steun vragen voor tests en experimenten met het oog op de ontwikkeling van nieuwe of verbeterde producten, procedés en diensten en voor het testen en opschalen van technologieën om vooruitgang te boeken via industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling. Toegang tot door de overheid gefinancierde test- en experimenteerinfrastructuur staat open voor meerdere gebruikers en moet op transparante en niet-discriminerende wijze en op marktvoorwaarden worden toegekend. Test- en experimenteerinfrastructuur staat ook bekend als technologische infrastructuur (*18);

“101.

“milieubescherming”: elke maatregel of activiteit die is gericht op beperking of preventie van verontreiniging, negatieve milieueffecten of andere aantastingen van de natuurlijke omgeving (met inbegrip van lucht, water en bodem), ecosystemen of natuurlijke hulpbronnen door menselijk toedoen — onder meer met het oog op klimaatmitigatie —, op beperking van het risico op dergelijke aantastingen, op bescherming en herstel van de biodiversiteit dan wel op aanmoediging van een rationeler gebruik van natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van energiebesparende maatregelen en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en andere technieken om broeikasgasemissies en andere verontreinigende stoffen te reduceren, alsmede om over te stappen naar circulaire economische modellen om het gebruik van grondstoffen te reduceren en efficiëntiewinsten te verhogen. Dit begrip omvat ook maatregelen om het adaptieve vermogen te versterken en de kwetsbaarheid voor klimaateffecten zoveel mogelijk te beperken;

102.

“Unienorm”:

“102bis.

“oplaadinfrastructuur: vaste of mobiele infrastructuur die vervoermiddelen, mobiel terminalmaterieel of mobiel grondafhandelingsmaterieel van elektriciteit voorziet;

102 ter.

“tankinfrastructuur: vaste of mobiele infrastructuur die vervoermiddelen, mobiel terminalmaterieel of mobiel grondafhandelingsmaterieel van waterstof voorziet;

102 quater.

“hernieuwbare waterstof”: waterstof geproduceerd uit hernieuwbare energie overeenkomstig de in Richtlijn (EU) 2018/2001 van het Europees Parlement en de Raad (*20) uiteengezette methoden voor hernieuwbare vloeibare en gasvormige transportbrandstoffen van niet-biologische oorsprong;

“102 quinquies.

“hernieuwbare elektriciteit”: uit hernieuwbare bronnen geproduceerde elektriciteit zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 1, van Richtlijn (EU) 2018/2001;

102 sexies.

“slim opladen”: een laadbeurt waarbij de intensiteit van de aan de batterij geleverde elektriciteit in realtime wordt aangepast op basis van via elektronische communicatie ontvangen informatie;

102 septies.

schoon vervoermiddel”:

102 octies.

“emissievrij vervoermiddel”:

102 nonies.

“vervoermiddel”: een van de volgende:

102 decies.

“mobiel grondafhandelingsmaterieel”: mobiel materieel dat wordt gebruikt bij diensten ten behoeve van lucht- of zeevervoer;

102 undecies.

“mobiel terminalmaterieel”: mobiel materieel dat wordt gebruikt voor het laden, lossen en overslaan van goederen en wissellaadbakken (ILU’s), en voor het verplaatsen van vracht binnen een terminalzone;

“103.

“energie-efficiëntie”: energie-efficiëntie zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 4, van Richtlijn 2012/27/EU van het Europees Parlement en de Raad (*25);

“103 bis.

“primaire energie”: energie uit hernieuwbare en niet-hernieuwbare bronnen die geen omzetting of transformatie heeft ondergaan;”;

“103 quinquies.

“gereedheid voor slimme toepassingen” (smart-readiness): het vermogen van gebouwen of gebouwunits om hun werking aan te passen aan de behoeften van de gebruiker, met inbegrip van het optimaliseren van de energie-efficiëntie en de algemene prestaties, en hun werking aan te passen aan signalen van het net;”;

“103 quinquies.

“kleine midcaponderneming”: een andere onderneming dan een kmo, met niet meer dan 499 werknemers, berekend overeenkomstig de artikelen 3 tot en met 6 van bijlage I, waarvan de jaaromzet 100 miljoen EUR niet overschrijdt of het jaarlijkse balanstotaal 86 miljoen EUR niet overschrijdt; entiteiten worden als één onderneming beschouwd wanneer aan een van de in artikel 3, lid 3, van bijlage I genoemde voorwaarden is voldaan; Voor de toepassing van artikel 56 sexies, lid 10, en artikel 56 septies, wordt met “kleine midcaponderneming een andere onderneming van een kmo met niet meer dan 499 werknemers bedoeld;”;

“103 septies.

“energiebesparingen”: energiebesparingen zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 5, van Richtlijn 2012/27/EU;”;

“105.

“energie-efficiëntiefonds” of “EEF”: een bijzonder investeringsvehikel dat is opgezet om te investeren in energie-efficiëntieprojecten ter verbetering van de energie-efficiëntie van gebouwen. Energie-efficiëntiefondsen worden beheerd door een manager van een energie-efficiëntiefonds;”;

“108.

“warmtekrachtkoppeling” of “wkk”: warmtekrachtkoppeling zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 30, van Richtlijn 2012/27/EU;”;

“108 bis.

“warmtekrachtkoppeling op basis van hernieuwbare energiebronnen”: warmtekrachtkoppeling die 100 % hernieuwbare energiebronnen gebruikt als input voor de productie van warmte en stroom;

108 ter.

“warmtepomp”: een machine, toestel of installatie dat/die warmte uit de natuurlijke omgeving, zoals de lucht, het water of de bodem overdraagt aan gebouwen of industriële installaties door de natuurlijke warmtestroming om te keren van een lagere naar een hogere temperatuur. Bij omkeerbare warmtepompen kan de warmtestroming ook van het gebouw naar de natuurlijke omgeving plaatsvinden;”;

“109.

“energie uit hernieuwbare bronnen” of “hernieuwbare energie”: energie opgewekt met installaties waarbij uitsluitend van hernieuwbare energiebronnen zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 1, van Richtlijn (EU) 2018/2001 wordt gebruikgemaakt, alsmede het aandeel in calorische waarde van de met hernieuwbare energiebronnen in hybride installaties opgewekte energie die ook op conventionele energiebronnen werken. Hieronder valt ook hernieuwbare elektriciteit die wordt gebruikt voor “achter de meter” aangesloten accumulatiesystemen (geïnstalleerd samen met of als uitbreiding van de hernieuwbare installatie), doch niet elektriciteit die van dergelijke systemen afkomstig is;”;

“109 bis.

“hernieuwbare-energiegemeenschappen”: hernieuwbare-energiegemeenschappen zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 16, van Richtlijn (EU) 2018/2001;”;

“114.

“innovatieve technologie”: een ten opzichte van de huidige stand van de techniek nieuwe en recentelijk bewezen technologie, die een risico op technologische of industriële mislukking inhoudt en geen optimalisatie of opschaling is van een bestaande technologie;”;

“114 bis.

“demonstratieproject”: een demonstratieproject zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 24, van Verordening (EU) 2019/943 van het Europees Parlement en de Raad (*26);

114 ter.

“contract ter verrekening van verschillen”: een steuninstrument dat de begunstigde recht geeft op een betaling die gelijk is aan het verschil tussen (een) vaste uitoefenprijs/-prijzen en een referentieprijs — zoals een marktprijs, per eenheid output;

“115.

“balancering” voor elektriciteit: balancering zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 10, van Verordening (EU) 2019/943;

116.

“standaardbalanceringstaken”: niet-discriminerende technologieneutrale balanceringstaken waarvan producenten overeenkomstig artikel 5 van Verordening (EU) 2019/943 niet kunnen worden vrijgesteld;”;

“116 bis.

“balanceringsverantwoordelijke”: een balanceringsverantwoordelijke zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 14, van Verordening (EU) 2019/943;”;

“117.

“biomassa”: de biologisch afbreekbare fractie van producten, afvalstoffen en residuen van biologische oorsprong zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 24, van Richtlijn (EU) 2018/2001;”;

“117 bis.

“biobrandstoffen”: biobrandstoffen zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 33, van Richtlijn (EU) 2018/2001;

117 ter.

“biogas”: biogas zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 28), van Richtlijn (EU) 2018/2001;

117 quater.

“vloeibare biomassa”: vloeibare biomassa zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 32, van Richtlijn (EU) 2018/2001;

117 quinquies.

“biomassabrandstoffen”: biomassabrandstoffen zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 27, van Richtlijn (EU) 2018/2001;”;

“118.

“financieringskloof”: de nettomeerkosten worden vastgesteld als het verschil tussen de economische opbrengsten en kosten (inclusief investeringen en exploitatie) van het gesteunde project en die van het alternatieve project dat de begunstigde van de steun zonder steun geloofwaardig zou uitvoeren. Om de financieringskloof te bepalen, moet de lidstaat voor het feitelijke scenario en voor een geloofwaardig nulscenario alle belangrijke kosten en opbrengsten, de voor het disconteren van toekomstige kasstromen geraamde gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet (“WACC”) van de begunstigden, alsmede de netto contante waarde (“NPV”) voor het feitelijke scenario en voor het nulscenario, over de levensduur van het project kwantificeren. De typische nettomeerkosten kunnen worden geraamd als het verschil tussen de NPV voor het feitelijke scenario en voor het nulscenario over de levensduur van het referentieproject.

119.

“milieubelasting of -heffing”: een belasting of een heffing die wordt toegepast op een bijzondere heffingsgrondslag of op producten of diensten die een duidelijk negatief milieueffect hebben, of die bepaalde activiteiten, goederen of diensten wil belasten zodat de milieukosten in de prijs ervan kunnen worden opgenomen of producenten en verbruikers kunnen worden toegeleid naar activiteiten die milieuvriendelijker zijn;”;

“121 bis.

“sanering”: milieubeheersmaatregelen, zoals de verwijdering of detoxificatie van contaminanten of overtollige nutriënten uit bodem en water, met als doel bronnen van aantasting te verwijderen;

121 ter.

“rehabilitatie”: milieubeheersmaatregelen om op aangetaste locaties een niveau van ecosysteemfunctioneren terug te brengen, met als doel hernieuwde en doorlopende verrichting van ecosysteemdiensten — in plaats van de biodiversiteit en integriteit van een bepaald natuurlijk of semi-natuurlijk referentie-ecosysteem;

121 quater.

“ecosysteem”: ecosysteem zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 13, van Verordening (EU) 2020/852 van het Europees Parlement en de Raad (*27);

121 quinquies.

“biodiversiteit”: biodiversiteit zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 15, van Richtlijn (EU) 2020/852;

“123 bis.

“verontreinigende stof”: verontreinigende stof zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 10, van Verordening (EU) 2020/852;

123 ter.

“verontreiniging”: verontreiniging zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 2, van Richtlijn 2010/75/EU;

123 quater.

“nature-based solution”: een maatregel om natuurlijke of veranderde terrestrische, zoetwater-, kust- en mariene ecosystemen te beschermen, in stand te houden, te herstellen, duurzaam te gebruiken en te beheren, die een doeltreffend en adaptief antwoord biedt voor sociale, economische en ecologische uitdagingen en tegelijkertijd het menselijk welzijn, de ecosysteemdiensten, de veerkracht en de biodiversiteit ten goede komt;

123 quinquies.

“herstel”: het proces waarbij het herstel van een ecosysteem wordt ondersteund als een middel om de biodiversiteit in stand te houden en de veerkracht van een ecosysteem, met name tegen klimaatverandering, te vergroten. Het herstel van ecosystemen omvat maatregelen om de toestand van een ecosysteem te verbeteren en een ecosysteem waar die toestand was verloren gegaan, opnieuw te creëren of te herstellen en om de veerkracht van een ecosysteem en de aanpassing ervan aan de klimaatverandering te verbeteren;”;

“124.

“energie-efficiënte stadsverwarming en -koeling”: efficiënte stadsverwarming en -koeling zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 41, van Richtlijn 2012/27/EU;”;

“124 bis.

“stadsverwarming” en “stadskoeling”: stadsverwarming of stadskoeling zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 19, van Richtlijn 2010/31/EU;

124 ter.

“stadsverwarmings- en stadskoelingssystemen”: installaties voor warmte- en/of koudeopwekking en het netwerk voor de opslag en distributie van warmte of koude, bestaande uit zowel primaire transmissienetwerken als secundaire pijpleidingnetwerken voor de levering van warmte of koude aan consumenten. Wanneer hier sprake is van “stadsverwarming”, moet dit worden begrepen als stadsverwarmings- en/of stadskoelingssystemen, al naar gelang de netwerken samen of apart warmte of koude leveren;”;

“126.

“hergebruik”: hergebruik zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 13, van Richtlijn 2008/98/EG van het Europees Parlement en de Raad (*28);

127.

“voorbereiding voor hergebruik”: voorbereiding voor hergebruik zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 16, van Richtlijn 2008/98/EG;

128.

“recycling”: recycling zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 17, van Richtlijn 2008/98/EG;

“128 bis.

“hulpbronnenefficiëntie”: verminderen van de hoeveelheid input die noodzakelijk is om een eenheid output te produceren, of het vervangen van primaire input door secundaire input;

128 ter.

“afval”: afval zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 1, van Richtlijn 2008/98/EG;

128 quater.

“afvalwarmte”: afvalwarmte zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 9, van Richtlijn (EU) 2018/2001;

128 quinquies.

“verwerking”: verwerking zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 14, van Richtlijn 2008/98/EG, alsmede verwerking van andere producten, materialen of stoffen;

128 sexies.

“nuttige toepassing”: nuttige toepassing zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 15, van Richtlijn 2008/98/EG, alsmede nuttige toepassing van andere producten, materialen of stoffen;

128 septies.

“verwijdering”: verwijdering zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 19, van Richtlijn 2008/98/EG;

128 octies.

“andere producten, materialen of stoffen”: andere materialen, producten en stoffen dan afvalstoffen, met inbegrip van bijproducten als bedoeld in artikel 5 van Richtlijn 2008/98/EG, land- en bosbouwresiduen, afvalwater, regenwater en afstromend water, mineralen, nutriënten, restgassen van productieprocessen, en overtollige producten, onderdelen en materialen;

128 nonies.

“overtollige producten, onderdelen en materialen”: producten, onderdelen of materialen die niet noodzakelijk of nuttig meer zijn voor de houder ervan, maar die wel geschikt zijn voor hergebruik;

128 decies.

“gescheiden inzameling”: gescheiden inzameling zoals gedefinieerd in artikel 3, punt 11, van Richtlijn 2008/98/EG;”;

“130.

“energie-infrastructuur”: fysieke uitrusting of faciliteit die gelegen is binnen de Unie of die de Unie verbindt met één of meer derde landen, en die onder de volgende categorieën valt:

In de punten a) tot en met g) genoemde activa die zijn gebouwd voor één vooraf geïdentificeerde gebruiker of een kleine groep vooraf geïdentificeerde gebruikers en op hun behoeften zijn toegesneden (“specifieke infrastructuur”), kwalificeren niet als energie-infrastructuur;

“130 bis.

“distributiesysteembeheerder” (DSO): distributiesysteembeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 29, van Richtlijn (EU) 2019/944;

130 ter.

“transmissiesysteembeheerder” (TSO): transmissiesysteembeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 35, van Richtlijn (EU) 2019/944;

130 quater.

“elektriciteitsopslag”: uitstel van het eindgebruik van elektriciteit tot een later tijdstip dan het tijdstip waarop deze elektriciteit is opgewekt, of de omzetting van elektrische energie in een vorm van energie die kan worden opgeslagen, de opslag van die energie en de latere omzetting van die energie in elektrische energie;

130 quinquies.

“thermische opslag”: uitstel van het eindgebruik van thermische energie tot een later tijdstip dan het tijdstip waarop deze is opgewekt, of de omzetting van elektrische of thermische energie in een vorm van energie die kan worden opgeslagen, de opslag van die energie en, indien van toepassing, de latere omzetting of heromzetting van die energie in thermische energie voor eindgebruik (d.w.z. verwarming of koeling);”;

“131.

“wetgeving inzake de interne energiemarkt”: Richtlijn (EU) 2019/944, Richtlijn 2009/73/EG van het Europees Parlement en de Raad (*32), Verordening (EU) 2019/943 en Verordening (EG) nr. 715/2009 van het Europees Parlement en de Raad (*33);

“131 bis.

“CO2-afvang en -opslag” (CCS): een set van technologieën die het mogelijk maken om door industriële installaties en tijdens processen uitgestoten kooldioxide (CO2) af te vangen, of rechtstreeks uit de omgevingslucht af te vangen, naar een opslaglocatie te transporteren en in geschikte ondergrondse geologische formaties te injecteren met het oog op permanente opslag;

131 ter.

“CO2-afvang en -gebruik” (CCU): een set van technologieën die het mogelijk maken om door industriële installaties en tijdens processen uitgestoten CO2 af te vangen, of rechtstreeks uit de omgevingslucht af te vangen, en naar een locatie te transporteren waar CO2 wordt verbruikt of gebruikt met het oog op het volledige gebruik ervan;”;

“137.

“breedbandinfrastructuur”: een breedbandnetwerk zonder actieve componenten dat bestaat uit de fysieke infrastructuur van het netwerk, met inbegrip van buizen, palen, masten, torens, dark fibre, kasten en kabels (waaronder dark fibre en koperkabels);";

“137 bis.

“backhaulnetwerk”: het gedeelte van een breedbandnetwerk dat het toegangsnetwerk verbindt met het backbonenetwerk en dat geen rechtstreekse toegang aan eindgebruikers biedt. Het is het gedeelte van het netwerk waar het verkeer van eindgebruikers wordt samengevoegd;

137 ter.

“backbonenetwerk”: het kernnetwerk dat backhaulnetwerken uit verschillende gebieden of regio’s onderling verbindt;

137 quater.

“toegangsnetwerk”: het segment van een breedbandnetwerk dat het backhaulnetwerk verbindt met de locatie of apparaten van de eindgebruiker;”;

“139.

“wholesaletoegang”: toegang waarmee een exploitant de faciliteiten van een andere exploitant kan gebruiken. De wholesaletoegang omvat, op basis van de huidige technologische ontwikkelingen, ten minste de volgende toegangsproducten: i) voor FTTx-netwerken: toegang tot de breedbandinfrastructuur, ontbundeling en bitstroomtoegang; ii) voor kabelnetwerken: toegang tot de breedbandinfrastructuur en toegang tot actieve diensten; iii) voor vaste draadloze netwerken: toegang tot de breedbandinfrastructuur en toegang tot actieve diensten; iv) voor mobiele netwerken: toegang tot de breedbandinfrastructuur en toegang tot actieve diensten (ten minste roaming); v) voor satellietplatforms: toegang tot actieve diensten; vi) voor backhaulnetwerken: toegang tot de breedbandinfrastructuur en toegang tot actieve diensten.”;

“139 bis.

“aansluitbaar pand”: een pand van een eindgebruiker waaraan een aanbieder op verzoek van de eindgebruiker en binnen vier weken vanaf de datum van het verzoek breedbanddiensten kan leveren (ongeacht of dit pand reeds op het netwerk is aangesloten). De prijs die in rekening wordt gebracht voor het leveren van breedbanddiensten aan het pand van de eindgebruiker, mag in dit geval niet hoger liggen dan de normale aansluitkosten, wat betekent dat er geen extra of uitzonderlijke kosten mogen zijn in vergelijking met de normale commerciële praktijk en dat de prijs in ieder geval niet hoger mag liggen dan de gebruikelijke prijs in de betrokken lidstaat. Deze prijs moet worden vastgesteld door de bevoegde nationale overheidsinstantie;”;

“139 quinquies.

“piektijd”: de tijd van de dag met een typische duur van één uur waarin de netwerkbelasting gewoonlijk het hoogst is;

139 sexies.

“piektijdomstandigheden”: de omstandigheden waarmee het netwerk naar verwachting te maken zal krijgen tijdens de piektijd;

139 septies.

“relevante tijdshorizon”: de tijdshorizon die wordt gebruikt voor het verifiëren van geplande particuliere investeringen en die overeenkomt met de termijn die door de lidstaat wordt geraamd voor de uitrol van het geplande door de staat gefinancierde netwerk, beginnend op het moment van publicatie van de openbare raadpleging over het geplande overheidsoptreden en eindigend op het moment dat het netwerk in werking treedt (d.w.z. de start van de verlening van wholesale- of retaildiensten op het door de staat gefinancierde netwerk). De relevante tijdshorizon mag niet korter zijn dan twee jaar;”;

“157.

“haveninfrastructuur”: infrastructuur en faciliteiten voor het verrichten van vervoergerelateerde havendiensten, zoals ligplaatsen die voor het afmeren van schepen worden gebruikt, kademuren, aanlegsteigers en drijvende pontons in getijdegebieden, dokken, gedempte gronden en landaanwinningen, infrastructuur voor de inzameling van scheepsafval en ladingresiduen en oplaad- en tankinfrastructuur in havens die vervoermiddelen, mobiel terminalmaterieel en mobiel grondafhandelingsmaterieel voorzien van elektriciteit, waterstof, ammoniak en methanol;”;

“(a)

voor regionale investeringssteun: voor een investering met 110 miljoen EUR of meer in aanmerking komende kosten zijn de steunbedragen per onderneming per investeringsproject als volgt:

(b)

voor regionale stadsontwikkelingssteun: 22 miljoen EUR, zoals vastgesteld in artikel 16, lid 3;

(c)

investeringssteun voor kmo’s: 8,25 miljoen EUR per onderneming per investeringsproject;

(d)

voor kmo-steun ten behoeve van advisering: 2,2 miljoen EUR per onderneming per project.

(e)

voor kmo-steun ten behoeve van deelneming aan beurzen: 2,2 miljoen EUR per onderneming per jaar;”;

“e bis)

voor steun aan micro-ondernemingen in de vorm van overheidsinterventies met betrekking tot de levering van elektriciteit, gas of warmte als bedoeld in artikel 19 quater: 200 000 EUR per begunstigde per kalenderjaar. Voor micro-ondernemingen die actief zijn in de primaire productie van landbouwproducten, bedraagt dit maximum 25 000 EUR per begunstigde per kalenderjaar en voor micro-ondernemingen die actief zijn in de visserij- en aquacultuursector, 30 000 EUR per begunstigde per kalenderjaar;

e ter)

voor steun aan kmo’s in de vorm van tijdelijke overheidsinterventies met betrekking tot de levering van elektriciteit, gas, of warmte uit aardgas of elektriciteit om de gevolgen van prijsstijgingen na de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne te verzachten, als bedoeld in artikel 19 quinquies: 2 miljoen EUR per begunstigde per kalenderjaar. Voor kmo’s die actief zijn in de primaire productie van landbouwproducten bedraagt dit maximum 250 000 EUR per begunstigde per kalenderjaar en voor kmo’s die actief zijn in de visserij- en aquacultuursector 300 000 EUR per begunstigde per kalenderjaar. Steun aan ondernemingen die actief zijn in de verwerking en de afzet van landbouwproducten is afhankelijk van de voorwaarde dat deze steun geheel of ten dele aan primaire producenten wordt doorgegeven;”;

“f)

voor steun aan ondernemingen die aan projecten voor Europese territoriale samenwerking deelnemen: voor steun uit hoofde van artikel 20: 2,2 miljoen EUR per onderneming per project; voor steun uit hoofde van artikel 20 bis: de in artikel 20 bis, lid 2, vastgestelde bedragen per onderneming, per project;

g)

voor risicofinancieringssteun: 16,5 miljoen EUR voor elke in aanmerking komende onderneming zoals vastgelegd in artikel 21, lid 8, en artikel 21 bis, lid 2;

h)

voor starterssteun: de per onderneming in artikel 22, leden 3, 4, 5 en 7 vastgestelde bedragen;

i)

voor steun voor onderzoek en ontwikkeling:

j)

voor investeringssteun voor lokale onderzoeksinfrastructuur: 35 miljoen EUR per infrastructuur;

j bis)

voor investeringssteun voor test- en experimenteerinfrastructuur: 25 miljoen EUR per infrastructuur;

k)

voor steun voor innovatieclusters: 10 miljoen EUR per cluster;

l)

innovatiesteun voor kmo’s: 10 miljoen EUR per onderneming per project.

m)

steun voor proces- en organisatie-innovatie: 12,5 miljoen EUR per onderneming per project.

n)

voor opleidingssteun: 3 miljoen EUR per opleidingsproject;

o)

voor steun voor de indienstneming van kwetsbare werknemers: 5,5 miljoen EUR per onderneming per jaar;

p)

steun in de vorm van loonsubsidies ten behoeve van de tewerkstelling van werknemers met een handicap: 11 miljoen EUR per onderneming per jaar;

q)

voor steun ter compensatie van de bijkomende kosten voor de tewerkstelling van werknemers met een handicap: 11 miljoen EUR per onderneming per jaar;

r)

voor de compensatie van de kosten voor de begeleiding van kwetsbare werknemers: 5,5 miljoen EUR per onderneming per jaar;

s)

voor investeringssteun voor milieubescherming, tenzij anders vermeld: 30 miljoen EUR per onderneming per investeringsproject;

s bis)

voor steun voor in artikel 36, lid 4, bedoelde specifieke infrastructuur en opslag: 25 miljoen EUR per project;”;

“s ter)

voor investeringssteun ten behoeve van in artikel 36 bis, leden 1 en 2, bedoelde oplaad- of tankinfrastructuur: 30 miljoen EUR per onderneming per project en, in het geval van regelingen, een gemiddeld jaarlijks budget van 300 miljoen EUR;

s quater)

voor investeringssteun ten behoeve van de in artikel 38 bis, lid 7, en artikel 39, lid 2 bis, bedoelde gecombineerde verbeteringen van de energie- en milieuprestaties van gebouwen: 30 miljoen EUR per onderneming per project;

s quinquies)

voor steun voor het faciliteren van energieprestatiecontracten als bedoeld in artikel 38 ter: 30 miljoen EUR van de totale nominale uitstaande financiering per begunstigde;

s sexies)

voor investeringssteun ten behoeve van energie-efficiëntieprojecten in gebouwen in de vorm van financiële instrumenten: de in artikel 39, lid 5, genoemde bedragen;

s septies)

voor steun in vorm van de in artikel 44 bis bedoelde kortingen op milieubelastingen of -heffingen: 50 miljoen EUR per regeling per jaar;”;

“v)

voor exploitatiesteun ter bevordering van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, als bedoeld in artikel 42, en voor exploitatiesteun ter bevordering van energie uit hernieuwbare bronnen en hernieuwbare waterstof in kleine projecten en hernieuwbare-energiegemeenschappen, als bedoeld in artikel 43: 30 miljoen EUR per onderneming per project; de som van de steunmiddelen van alle onder artikel 42 vallende regelingen en de som van de steunmiddelen van alle onder artikel 43 vallende regelingen mogen respectievelijk niet meer dan 300 miljoen EUR per jaar bedragen;

w)

voor steun ten behoeve van stadsverwarmings- of stadskoelingssystemen, als bedoeld in artikel 46: 50 miljoen EUR per onderneming per project;

x)

voor steun ten behoeve van energie-infrastructuur, als bedoeld in artikel 48: 70 miljoen EUR per onderneming per project;

y)

voor steun ten behoeve van de uitrol van vaste breedbandnetwerken toegekend in de vorm van een subsidie: 100 miljoen EUR van de totale kosten per project; voor steun ten behoeve van vaste breedbandnetwerken toegekend in de vorm van een financieel instrument waarvan het nominale bedrag van de totale financiering dat aan elke eindbegunstigde per project wordt toegekend, 150 miljoen EUR niet mag overschrijden;”;

“y quinquies)

voor steun ten behoeve van de uitrol van backhaulnetwerken toegekend in de vorm van een subsidie: 100 miljoen EUR van de totale kosten per project; voor steun ten behoeve van de uitrol van backhaulnetwerken toegekend in de vorm van een financieel instrument waarvan het nominale bedrag van de totale financiering dat aan elke eindbegunstigde per project wordt toegekend, 150 miljoen EUR niet mag overschrijden;”;

“z)

voor investeringssteun voor cultuur en instandhouding van het erfgoed: 165 miljoen EUR per project; voor exploitatiesteun voor cultuur en instandhouding van het erfgoed: 82,5 miljoen EUR per onderneming per jaar;

aa)

voor steunregelingen voor audiovisuele werken: 55 miljoen EUR per regeling per jaar;

bb)

voor steun voor sportinfrastructuur en multifunctionele recreatieve infrastructuur: 33 miljoen EUR of de totale kosten indien deze meer dan 110 miljoen EUR per project bedragen; exploitatiesteun voor sportinfrastructuur: 2,2 miljoen EUR per infrastructuurvoorziening per jaar;

cc)

voor investeringssteun voor lokale infrastructuurvoorzieningen: 11 miljoen EUR of de totale kosten indien die meer dan 22 miljoen EUR bedragen voor dezelfde infrastructuurvoorziening;”;

“ee)

voor steun voor zeehavens: 143 miljoen EUR aan in aanmerking komende kosten per project (of 165 miljoen EUR per project in een zeehaven opgenomen in het werkplan van een kernnetwerkcorridor als bedoeld in artikel 47 van Verordening (EU) nr. 1315/2013 van het Europees Parlement en de Raad (*34)); wat baggeren betreft, wordt een project omschreven als alle baggerwerkzaamheden uitgevoerd binnen één kalenderjaar;

ff)

voor steun voor binnenhavens: 44 miljoen EUR in aanmerking komende kosten per project (of 55 miljoen EUR per project in een binnenhaven opgenomen in het werkplan van een kernnetwerkcorridor als bedoeld in artikel 47 van Verordening (EU) nr. 1315/2013); wat baggeren betreft, wordt een project omschreven als alle baggerwerkzaamheden uitgevoerd binnen één kalenderjaar;

“hh)

voor steun ten behoeve van kmo’s voor kosten gemaakt door de deelname aan projecten voor vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling (CLLD): voor steun uit hoofde van artikel 19 bis: 2 miljoen EUR per onderneming per project; voor steun uit hoofde van artikel 19 ter: de in artikel 19 ter, lid 2, vastgestelde bedragen per project.”;

“f)

steun in de vorm van risicofinancieringsmaatregelen indien de voorwaarden van artikel 21 en artikel 21 bis vervuld;”;

“g bis)

kmo-steun in de vorm van verlaagde toegangsvergoedingen of kosteloze toegang tot innovatieadviesdiensten en innovatieondersteuningsdiensten, zoals gedefinieerd in, respectievelijk, artikel 2, punt 94, en artikel 2, punt 95, die door bijvoorbeeld organisaties voor onderzoek en kennisverspreiding, onderzoeksinfrastructuur, test- en experimenteerinfrastructuur of innovatieclusters worden aangeboden op basis van een steunregeling, mits aan de volgende voorwaarden is voldaan:

“l)

steun vervat in door het InvestEU-fonds ondersteunde financiële producten, indien de voorwaarden van hoofdstuk III, deel 16, zijn vervuld;”;

“m)

steun aan micro-ondernemingen in de vorm van overheidsinterventies met betrekking tot de levering van elektriciteit, gas of warmte, indien de voorwaarden van artikel 19 quater zijn vervuld;

n)

steun aan kmo’s in de vorm van tijdelijke overheidsinterventies met betrekking tot de levering van elektriciteit, gas, of warmte uit aardgas of elektriciteit om de gevolgen van prijsstijgingen na de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne te verzachten, indien de voorwaarden van artikel 19 quinquies zijn vervuld.”;

“b)

steun om kmo’s toegang tot financiering te geven, indien de desbetreffende voorwaarden van de artikelen 21, 21 bis en 22 zijn vervuld”;

“l)

steun voor kmo’s die deelnemen aan of baat hebben bij CLLD-projecten, indien de desbetreffende voorwaarden van de artikelen 19 bis of 19 ter zijn vervuld;”;

“m)

steun voor het herstel van milieuschade en de rehabilitatie van natuurlijke habitats en ecosystemen indien de sanerings- of rehabilitatiekosten hoger uitvallen dan de stijging van de waarde van de gronden of het vastgoed en de voorwaarden van artikel 45 zijn vervuld;

n)

steun voor de bescherming van de biodiversiteit en de uitvoering van nature-based solutions voor klimaatadaptatie en -mitigatie indien de voorwaarden van artikel 45 zijn vervuld;

o)

steun ter bevordering van energie uit hernieuwbare energiebronnen uit hoofde van de artikelen 41, 42 en 43 wanneer de steun automatisch wordt toegekend in overeenstemming met objectieve en niet-discriminerende criteria en zonder dat de lidstaat nog enige beoordelingsbevoegdheid uitoefent en de maatregel is goedgekeurd en in werking is getreden voordat de werkzaamheden aan het gesteunde project of de gesteunde activiteit zijn aangevangen;

p)

steun aan micro-ondernemingen in de vorm van overheidsinterventies met betrekking tot de levering van elektriciteit, indien de voorwaarden van artikel 19 quater zijn vervuld;

q)

steun aan kmo’s in de vorm van tijdelijke overheidsinterventies met betrekking tot de levering van elektriciteit, gas, of warmte uit aardgas of elektriciteit om de gevolgen van prijsstijgingen na de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne te verzachten, indien de voorwaarden van artikel 19 quinquies zijn vervuld;”;

i)

in de eerste alinea wordt punt d) vervangen door:

ii)

de tweede alinea wordt vervangen door:

“Voor grote ondernemingen komen de kosten van immateriële activa slechts in aanmerking tot 50 % van de totale in aanmerking komende investeringskosten voor de initiële investering. Voor kmo’s komt 100 % van de kosten van immateriële activa in aanmerking.”;

“a)

het investeringsproject levert een nettoverhoging op van het aantal werknemers in de betrokken vestiging ten opzichte van het gemiddelde over de twaalf voorafgaande maanden, nadat het aantal gecreëerde arbeidsplaatsen in mindering is gebracht op het aantal arbeidsplaatsen dat in die periode verloren is gegaan, uitgedrukt in arbeidsjaareenheden;

b)

iedere arbeidsplaats wordt binnen drie jaar na de voltooiing van de investering ingevuld;”;

“b)

de bijkomende vervoerskosten worden berekend op basis van het traject van de goederen binnen de nationale grenzen van de betrokken lidstaat, gebruikmakend van vervoermiddelen die voor de begunstigde de laagste kostprijs opleveren. De lidstaat kan milieunormen opleggen waaraan de gekozen vervoerswijze moet voldoen, en indien dergelijke normen aan de begunstigde worden opgelegd, kan hij de berekening van de extra vervoerskosten baseren op de laagste kosten om aan die milieunormen te voldoen.”;

i)

punt b) wordt vervangen door:

ii)

punt d) wordt vervangen door:

“e)

bijkomende algemene kosten en andere operationele uitgaven, waaronder die voor materiaal, leveranties en dergelijke producten, die rechtstreeks uit het project voortvloeien; onverminderd artikel 7, lid 1, derde zin, kunnen deze projectkosten voor onderzoek en ontwikkeling bij wijze van alternatief worden berekend op basis van een vereenvoudigde kostenbenadering in de vorm van een vast percentage tot 20 %, dat wordt toegepast op de totale in aanmerking komende projectkosten voor onderzoek en ontwikkeling als bedoeld in de punten a) tot en met d). In dat geval worden de voor de berekening van de indirecte kosten gebruikte projectkosten voor onderzoek en ontwikkeling vastgesteld op basis van normale boekhoudkundige praktijken en omvatten zij uitsluitend in aanmerking komende projectkosten voor onderzoek en ontwikkeling als bedoeld in de punten a) tot en met d).”;

“c)

de kosten verbonden aan innovatieadviesdiensten en diensten inzake innovatieondersteuning, met inbegrip van de diensten die worden geleverd door organisaties voor onderzoek en kennisverspreiding, onderzoeksinfrastructuur, test- en experimenteerinfrastructuur of innovatieclusters.”;

i)

de punten a) en b) worden vervangen door:

ii)

het volgende punt c) wordt toegevoegd:

“f)

het energie-efficiëntiefonds of de financiële intermediair wordt opgericht overeenkomstig het toepasselijke recht en de lidstaat ziet erop toe dat een boekenonderzoek plaatsvindt om zich ervan te vergewissen dat de uitvoering van de steunmaatregel ten behoeve van energie-efficiëntie volgens een zakelijk verantwoorde investeringsstrategie plaatsvindt.”;