18.1.2018

Publicatieblad van de Europese Unie

L 13/1

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2018/72 VAN DE COMMISSIE

van 4 oktober 2017

tot aanvulling van Verordening (EU) 2015/751 van het Europees Parlement en de Raad betreffende afwikkelingsvergoedingen voor op kaarten gebaseerde betalingstransacties met technische reguleringsnormen tot vaststelling van de vereisten waaraan betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten moeten voldoen om de toepassing van onafhankelijkheidsvereisten te waarborgen wat betreft de accounting, de organisatie en de besluitvormingsprocessen

(Voor de EER relevante tekst)

DE EUROPESE COMMISSIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

Gezien Verordening (EU) 2015/751 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2015 betreffende afwikkelingsvergoedingen voor op kaarten gebaseerde betalingstransacties (1), en met name artikel 7, lid 6,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)

Om de vereisten te specificeren die de scheiding van betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten waarborgen, dienen bepaalde voorwaarden te worden bepaald met betrekking tot de accounting, de organisatie en het besluitvormingsproces van betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten, ongeacht de wettelijke vorm die door die entiteiten is aangenomen.

(2)

Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten moeten accountingprocessen opzetten waarmee zij financiële informatie over gescheiden winst- en verliesrekeningen en toelichting bij die financiële informatie kunnen verstrekken. Deze vereisten mogen de accountingprincipes en normen of vereisten betreffende de jaarrekening die al van toepassing zijn op betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten, niet vervangen of wijzigen.

(3)

Daartoe dient te worden gespecificeerd hoe de lasten en opbrengsten moeten worden toegewezen onder die accountingprocessen. Deze accountingprocessen moeten naar behoren worden gedocumenteerd, met name wat betreft de overdrachten van financiële middelen tussen betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten.

(4)

Om de onafhankelijkheid te verzekeren, dienen betaalkaartschema's en deelnemende verwerkingsentiteiten minstens jaarlijks financiële informatie te verstrekken, en deze informatie moet door een onafhankelijke accountant worden beoordeeld. Deze informatie en de beoordeling ervan moeten voor de bevoegde autoriteiten op hun verzoek beschikbaar worden gesteld om hen in staat te stellen de onafhankelijkheidsvereisten te handhaven.

(5)

Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten die geen aparte rechtspersonen zijn, moeten in ieder geval als verschillende interne bedrijfseenheden georganiseerd worden. Personeel van betaalkaartschema's en personeel van verwerkingsentiteiten, inclusief directie, moeten onafhankelijk zijn en in aparte werkruimten zijn ondergebracht die uitgerust zijn met beperkte gecontroleerde toegang. Om de onafhankelijkheid van directeurs te bevorderen wanneer twee entiteiten deel uitmaken van dezelfde groep, en om „draaideurconstructies” te voorkomen, mogen directeurs niet voor de andere kant van het bedrijf gaan werken voor een periode van minimaal één jaar nadat ze de entiteit verlaten hebben waarbij zij werkzaam waren.

(6)	Personeel van betaalkaartschema's mag taken die verband houden met het ontwerpen, actualiseren of implementeren van verwerkingsdiensten alleen verrichten indien aan specifieke voorwaarden wordt voldaan die naleving van de vereisten inzake onafhankelijkheid waarborgen.

(7)

Om betaalkaartschema's of verwerkingsentiteiten geen prikkels te bieden om via hun personeel elkaar een voorkeursbehandeling te geven of bevoorrechte informatie te verstrekken die niet voor hun concurrenten beschikbaar is, mogen de vergoedingsregelingen voor personeel van betaalkaartschema's of verwerkingsentiteiten niet direct of indirect gebaseerd zijn op de economische prestaties van de betaalkaartschema's of verwerkingsentiteiten. Het vergoedingenbeleid moet volledig beschikbaar worden gesteld voor de bevoegde autoriteiten wanneer deze daarom verzoeken.

(8)

Het is aangewezen om te specificeren dat wanneer de betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten deel uitmaken van dezelfde juridische entiteit of groep, regels voor het waarborgen van de naleving door het personeel van de onderhavige verordening in een gedragscode moeten worden vastgesteld met effectieve sancties en handhavingsmechanismen die openbaar moeten worden gemaakt.

(9)

Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten mogen gebruikmaken van gedeelde diensten, mits dit gebruik niet tot gevolg heeft dat gevoelige informatie tussen hen wordt gedeeld en de voorwaarden voor het delen van de diensten, inclusief de financiële voorwaarden waaronder deze diensten worden aangeboden, naar behoren zijn gedocumenteerd in één enkel document. Dat document moet voor de bevoegde autoriteiten op hun verzoek beschikbaar gesteld worden om hen in staat te stellen de toepassing van onafhankelijkheidsvereisten te verzekeren. Er moeten specifieke voorwaarden voor het delen van het informatiebeheersysteem worden ingevoerd. Het delen van gevoelige informatie tussen betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten die het betaalkaartschema of de verwerkingsentiteit een concurrentievoordeel kunnen opleveren, moet echter verboden zijn.

(10)

Het is aangewezen om voorwaarden vast te stellen voor de samenstelling van de bestuursorganen van de betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten, ongeacht hun rechtsvorm en organisatorische regelingen, om ervoor te zorgen dat mogelijke belangenconflicten voor het besluitvormingsproces tussen de betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten adequaat worden beperkt. Deze voorwaarden moeten openbaar worden gemaakt en worden beoordeeld door de bevoegde autoriteiten. Bovendien moeten betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten gescheiden jaarlijkse bedrijfsplannen door hun relevante bestuursorganen laten goedkeuren. Deze gescheiden jaarlijkse bedrijfsplannen moeten voor de bevoegde autoriteiten op hun verzoek volledig beschikbaar gesteld worden om hen in staat te stellen de handhaving van onafhankelijkheidsvereisten te verzekeren.

(11)	Deze verordening is gebaseerd op de ontwerpen van technische reguleringsnormen die de Europese Bankautoriteit (EBA) bij de Commissie heeft ingediend.

(12)

De EBA heeft open publieke raadplegingen gehouden over de ontwerpen van technische reguleringsnormen waarop deze verordening is gebaseerd, heeft de mogelijke daaraan verbonden kosten en baten geanalyseerd en heeft het advies van de bij artikel 37 van Verordening (EU) nr. 1093/2010 van het Europees Parlement en de Raad (2) opgerichte Stakeholdergroep bankwezen ingewonnen,

HEEFT DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

HOOFDSTUK I

ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 1

Onderwerp

Deze verordening stelt de vereisten vast die moeten worden nageleefd door betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten om de toepassing van artikel 7, lid 1, onder a), van Verordening (EU) 2015/751 te waarborgen.

Artikel 2

Definities

In deze verordening wordt verstaan onder:

1. „bestuursorgaan”: een overeenkomstig nationaal recht aangewezen orgaan van een betaalkaartschema of verwerkingsentiteit dat bevoegd is de strategie, doelstellingen en de algemene richting vast te stellen, belast is met toezicht op en monitoring van de besluitvorming en de personen omvat die de activiteiten van de entiteit feitelijk leiden;

2. „directie”: de natuurlijke personen binnen een betaalkaartschema of verwerkingsentiteit die uitvoerende functies uitoefenen en die jegens het bestuursorgaan verantwoordelijk en aansprakelijk zijn voor het dagelijks bestuur van het betaalkaartschema of de verwerkingsentiteit;

3. „vergoeding”: alle vormen van vaste en variabele vergoeding, inclusief betalingen of voordelen, monetaire of niet-monetaire, rechtstreeks toegekend door of namens betaalkaartschema's of verwerkingsentiteiten aan werknemers;

4. „gedeelde diensten”: een activiteit, functie of dienst die wordt verricht door een interne eenheid binnen betaalkaartschema's of verwerkingsentiteiten of een afzonderlijke juridische entiteit, en uitgevoerd wordt ten voordele van zowel de betaalkaartschema's als de verwerkingsentiteiten;

5. „groep”: een moederonderneming en al haar dochterondernemingen als gedefinieerd in artikel 2, lid 11, van Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en de Raad (3).

HOOFDSTUK II

ACCOUNTING

Artikel 3

Financiële informatie

1. Betaalkaartschema's en deelnemende verwerkingsentiteiten zetten accountingprocessen op waarmee zij financiële informatie over gescheiden winst- en verliesrekeningen en toelichting bij die financiële informatie kunnen verstrekken.

2. De financiële informatie bedoeld in lid 1 voldoet aan het toepasselijke accountingkader voor de opstelling van financiële overzichten van betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten.

Artikel 4

Toewijzing van lasten en opbrengsten

1. De financiële informatie waarvan sprake in artikel 3, lid 1, is gebaseerd op een toewijzing van lasten en opbrengsten ten behoeve van het betaalkaartschema en de verwerkingsentiteit, overeenkomstig de volgende regels:

a)	lasten en opbrengsten die rechtstreeks zijn toe te wijzen aan de verlening van verwerkingsdiensten, worden toegewezen aan de verwerkingsentiteit;

b)	lasten en opbrengsten die rechtstreeks zijn toe te wijzen aan het betaalkaartschema, worden toegewezen aan het betaalkaartschema;

lasten en opbrengsten die niet rechtstreeks zijn toe te wijzen aan de verlening van verwerkingsdiensten of aan het betaalkaartschema, worden toegewezen volgens een op activiteiten gebaseerd kostencalculatiesysteem (ABC), waarbij indirecte lasten en opbrengsten worden toegewezen aan de hand van de werkelijke consumptie door het betaalkaartschema en de verwerkingsentiteit;

d)	lasten en opbrengsten die niet direct toegewezen kunnen worden en niet volgens een ABC kunnen worden toegewezen, worden toegewezen volgens een accountingmethodologie die in een ondersteunende nota is gedocumenteerd.

2. De in lid 1, onder d), bedoelde ondersteunende nota vermeldt voor alle volgens die methodologie toegewezen lasten en opbrengsten:

a)	de grondslag voor de toewijzing;

b)	de ratio van die grondslag.

Artikel 5

Documentatie van overboeking van financiële middelen tussen betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten

1. Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten leggen specifieke toelichting over voor elke overboeking van financiële middelen tussen hen voor de verlening van diensten of het gebruik van gedeelde diensten als bedoeld in artikel 12. Deze toelichting bevat een specificatie van de prijzen van en vergoedingen voor deze diensten, ongeacht onderliggende verplichtingen en organisatorische regelingen die mogelijk tussen hen bestaan. Deze toelichting wordt opgenomen in de in artikel 3, lid 1, bedoelde financiële informatie.

2. Indien betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten tot dezelfde juridische entiteit of groep behoren, wordt in de in lid 1 bedoelde specifieke toelichting bewijs geleverd dat de prijzen en vergoedingen voor het verlenen van diensten tussen hen of het gebruik van gedeelde diensten niet verschillen van prijzen en vergoedingen voor dezelfde of, bij ontstentenis daarvan, vergelijkbare diensten die worden aangerekend tussen betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten die niet tot dezelfde juridische entiteit of groep behoren.

Artikel 6

Beoordeling en frequentie van financiële informatie

1. De financiële informatie die in overeenstemming met de artikelen 3, 4 en 5 wordt overgelegd, wordt beoordeeld door een onafhankelijke en gecertificeerde accountant.

2. De in lid 1 bedoelde beoordeling wordt in de vorm van een rapport verstrekt en garandeert:

a)	een betrouwbaar en eerlijk beeld van de financiële informatie die door betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten wordt overgelegd;

b)	consistentie en vergelijkbaarheid van de financiële informatie met de accountingkaders voor de opstelling van financiële overzichten van betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten;

c)	consistentie van de financiële informatie met het toewijzingsbeleid van vorige jaren of, indien deze consistentie ontbreekt, een toelichting waarom het toewijzingsbeleid is gewijzigd en een herziening van de cijfers van vorige jaren.

3. De financiële informatie bedoeld in de artikelen 3, 4 en 5 wordt jaarlijks aan de in lid 1 bedoelde accountant voorgelegd en wordt op verzoek van de bevoegde autoriteiten voor hen volledig beschikbaar gesteld, samen met de beoordeling door de onafhankelijke accountant.

HOOFDSTUK III

ORGANISATIE

Artikel 7

Functionele scheiding

Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten die niet als aparte juridische entiteiten zijn opgericht, worden in twee aparte interne bedrijfseenheden georganiseerd.

Artikel 8

Gescheiden werkruimten

Betaalkaartsystemenschema's en verwerkingsentiteiten die zich in hetzelfde gebouw bevinden, worden georganiseerd in gescheiden werkruimten die zijn uitgerust met beperkte en gecontroleerde toegang.

Artikel 9

Onafhankelijkheid van de directie

De directie van betaalkaartschema's of van de bedrijfseenheid van betaalkaartschema's verschilt van de directie van verwerkingsentiteiten of van de bedrijfseenheid van verwerkingsentiteiten en handelt autonoom. De directie van betaalkaartschema's of bedrijfseenheden van betaalkaartschema's mag geen werkzaamheden verrichten voor verwerkingsentiteiten of bedrijfseenheden van verwerkingsentiteiten, en vice versa, voor een periode van minimaal één jaar nadat die directie de entiteit heeft verlaten waarvoor zij heeft gewerkt.

Artikel 10

Onafhankelijkheid van het personeel

1. Het personeel van betaalkaartschema's verschilt van het personeel van verwerkingsentiteiten.

2. Het personeel van betaalkaartschema's en van verwerkingsentiteiten kan taken verrichten in verband met het verlenen van gedeelde diensten als bedoeld in artikel 12.

3. Het personeel van een verwerkingsentiteit kan taken verrichten in verband met het opstellen van de gemeenschappelijke reeks regels, praktijken, normen en implementatierichtsnoeren voor de uitvoering van op kaarten gebaseerde betalingstransacties, op voorwaarde dat:

a)	de taken die betrekking hebben op het opstellen van de gemeenschappelijke reeks regels door andere verwerkingsentiteiten op niet-discriminerende basis kunnen worden uitgevoerd;

b)	bij het opstellen van die regels een representatieve steekproef van alle verwerkingsentiteiten die deelnemen aan het betaalkaartschema betrokken is.

Artikel 11

Vergoeding

1. Verwerkingsentiteiten stellen een vergoedingenbeleid vast dat hun personeel geen prikkels biedt om een betaalkaartschema een voorkeursbehandeling te geven of bevoorrechte informatie te verstrekken die niet voor andere concurrenten beschikbaar is. De vergoeding van hun personeel weerspiegelt derhalve de prestaties van de verwerkingsentiteit en houdt niet direct of indirect verband met de prestaties van het betaalkaartschema waaraan de verwerkingsentiteit diensten levert.

2. Betaalkaartschema's stellen een vergoedingenbeleid vast dat hun personeel geen prikkels biedt om een verwerkingsentiteit een voorkeursbehandeling te geven of bevoorrechte informatie te verstrekken die niet voor andere concurrenten beschikbaar is. De vergoeding van hun personeel weerspiegelt derhalve de prestaties van de betaalkaartschema's en houdt niet direct of indirect verband met de prestaties van een verwerkingsentiteit.

3. Het vergoedingenbeleid waarvan sprake in de leden 1 en 2 moet volledig beschikbaar worden gesteld voor de bevoegde autoriteiten wanneer deze daarom verzoeken.

Artikel 12

Gebruik van gedeelde diensten

1. Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten die gebruikmaken van gedeelde diensten, beschrijven in een gemeenschappelijk document de lijst van gedeelde diensten en de voorwaarden, inclusief de financiële voorwaarden, waaronder deze diensten worden verleend.

2. Het gemeenschappelijk document waarvan sprake in lid 1 wordt beschikbaar gesteld voor de bevoegde autoriteiten wanneer zij daarom verzoeken.

Artikel 13

Gebruik van een gedeeld informatiebeheersysteem

Een gemeenschappelijk informatiebeheersysteem van het betaalkaartschema en een verwerkingsentiteit waarborgt dat:

a)	het personeel van het betaalkaartschema en van de verwerkingsentiteiten via de authenticatieprocedure afzonderlijk worden geïdentificeerd om toegang te verkrijgen tot het informatiebeheersysteem;

gebruikers alleen toegang verkrijgen tot informatie waartoe zij overeenkomstig deze verordening toegang hebben. Met name is geen gevoelige informatie als bedoeld in artikel 14 van een verwerkingsentiteit toegankelijk voor het personeel van het betaalkaartschema, en is geen gevoelige informatie van een betaalkaartschema toegankelijk voor het personeel van de verwerkingsentiteit.

Artikel 14

Gevoelige informatie

Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten mogen geen gevoelige informatie delen die een concurrentievoordeel oplevert voor het betaalkaartschema of de verwerkingsentiteit indien deze informatie niet met andere concurrenten wordt gedeeld.

Artikel 15

Gedragscode

1. Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten die behoren tot dezelfde juridische entiteit of groep, belasten zich ermee een gedragscode te bepalen en op hun website openbaar te maken waarin wordt uiteengezet hoe hun respectieve medewerkers handelen om de naleving van deze verordening te waarborgen. De gedragscode voorziet ook in effectieve handhavingsmechanismen.

2. De gedragscode bepaalt met name regels ter voorkoming van het delen van gevoelige informatie als bedoeld in artikel 14 tussen betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten. De gedragscode wordt door de bevoegde autoriteiten beoordeeld.

HOOFDSTUK IV

BESLUITVORMINGSPROCES

Artikel 16

Onafhankelijkheid van bestuursorganen

1. Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten zorgen ervoor dat de samenstelling van hun bestuursorganen belangenconflicten beperkt voor het besluitvormingsproces tussen het betaalkaartschema en de verwerkingsentiteit, mede door het vastleggen van duidelijke en objectieve criteria onder welke voorwaarden bestuurdersposten tegelijkertijd door dezelfde persoon kunnen worden bekleed in het bestuursorgaan van het betaalkaartschema en de verwerkingsentiteit. Deze voorwaarden worden openbaar gemaakt en worden beoordeeld door de bevoegde autoriteiten.

2. De bestuursorganen van betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten die behoren tot dezelfde juridische entiteit of groep, belasten zich ermee beleid inzake belangenconflicten voor het beheer en de monitoring van de naleving van deze verordening goed te keuren en periodiek te beoordelen.

3. Voor de toepassing van lid 2 en indien door dezelfde persoon bestuurdersposten in het bestuursorgaan van het betaalkaartschema en van de verwerkingsentiteit kunnen worden bekleed, stellen betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten:

een apart bestuursorgaan in dat verantwoordelijk is voor beslissingen in verband met de activiteiten van het betaalkaartschema, met uitzondering van gedeelde diensten als bedoeld in artikel 12, en samengesteld is uit leden van het bestuursorgaan die geen uitvoerende functie uitoefenen met betrekking tot verwerkingsactiviteiten. Deze leden adviseren het bestuursorgaan over de strategie van het betaalkaartschema overeenkomstig deze verordening en helpen het bestuursorgaan bij het toezicht op de uitvoering van die strategie door de directie;

een apart bestuursorgaan in dat verantwoordelijk is voor beslissingen in verband met de verwerkingsactiviteiten, met uitzondering van gedeelde diensten als bedoeld in artikel 12, en samengesteld is uit leden van het bestuursorgaan die geen uitvoerende functie uitoefenen met betrekking tot activiteiten van het betaalkaartschema. Deze leden adviseren het bestuursorgaan over de strategie van de verwerkingsentiteit overeenkomstig deze verordening en helpen het bestuursorgaan bij het toezicht op de uitvoering van die strategie door de directie;

c)	onafhankelijke rapportagelijnen in van de directie van de bedrijfseenheid van het betaalkaartschema of van de bedrijfseenheid van de verwerkingsentiteit, al naar het geval, naar het bestuursorgaan.

4. De organisatorische regelingen vastgesteld overeenkomstig lid 3 worden beschikbaar gesteld voor de bevoegde autoriteiten wanneer zij daarom verzoeken.

5. Het bestuursorgaan blijft algemeen verantwoordelijk voor het waarborgen van de naleving van deze verordening.

Artikel 17

Onafhankelijkheid van het jaarlijkse bedrijfsplan

1. Betaalkaartschema's en verwerkingsentiteiten hebben afzonderlijke jaarlijkse bedrijfsplannen waarin de begroting, met inbegrip van kapitaal- en bedrijfsuitgaven en mogelijke bevoegdheidsdelegaties om deze uitgaven aan te gaan, wordt bepaald, die ter goedkeuring worden voorgelegd aan hun respectief bestuursorgaan of, indien relevant, aan het bestuursorgaan waarvan sprake in artikel 16.

2. De gescheiden jaarlijkse bedrijfsplannen worden volledig beschikbaar gesteld voor de bevoegde autoriteiten wanneer deze daarom verzoeken.

HOOFDSTUK V

SLOTBEPALINGEN

Artikel 18

Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking op de twintigste dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.

Gedaan te Brussel, 4 oktober 2017.

Voor de Commissie

De voorzitter

Jean-Claude JUNCKER

(1) PB L 123 van 19.5.2015, blz. 1.

(2) Verordening (EU) nr. 1093/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 24 november 2010 tot oprichting van een Europese toezichthoudende autoriteit (Europese Bankautoriteit), tot wijziging van Besluit nr. 716/2009/EG en tot intrekking van Besluit 2009/78/EG van de Commissie (PB L 331 van 15.12.2010, blz. 12).

(3) Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en van de Raad van 26 juni 2013 betreffende de jaarlijkse financiële overzichten, geconsolideerde financiële overzichten en aanverwante verslagen van bepaalde ondernemingsvormen, tot wijziging van Richtlijn 2006/43/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijnen 78/660/EEG en 83/349/EEG van de Raad (PB L 182 van 29.6.2013, blz. 19).