5.5.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 112/38

(1)

In haar besluit van 5 december 2007 (3) kwam de Commissie tot de bevinding dat de liquiditeitsfaciliteit die de Bank of England op 14 september 2007 ten faveure van Northern Rock ten uitvoer heeft gelegd, geen staatssteun vormde. De Commissie concludeerde voorts dat de garanties voor retaildeposito′s die de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk tussen 17 en 20 september 2007 en op 9 oktober 2007 hadden verleend, staatssteun behelsden die als reddingssteun voor een periode van zes maanden (tot en met 17 maart 2008) met de gemeenschappelijke markt verenigbaar was, overeenkomstig de communautaire richtsnoeren inzake reddings- en herstructureringssteun aan ondernemingen in moeilijkheden (4). In haar besluit drong de Commissie er ook op aan dat binnen zes maanden een herstructureringsplan zou worden ingediend of dat anders de steun diende te worden terugbetaald.

(2)

Bij schrijven van 21 december 2007 hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk de Commissie in kennis gesteld van de verlenging van die garantieregelingen. Op 8 januari, 24 januari, 6 februari, 13 februari en 10 maart 2008 vonden bijeenkomsten plaats van vertegenwoordigers van het Verenigd Koninkrijk met de diensten van de Commissie.

(3)

Op 17 februari 2008 kondigden de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk aan dat Northern Rock zou worden genationaliseerd. Bij schrijven van 17 maart 2008 deed het Verenigd Koninkrijk de Commissie een herstructureringsplan voor Northern Rock toekomen en deelde het de staatssteunmaatregelen mee die dat plan zouden flankeren en ervoor zouden zorgen dat het ten uitvoer kon worden gelegd. Bij schrijven van 31 maart 2008 heeft het Verenigd Koninkrijk een gedetailleerder en licht aangepast herstructureringsplan gezonden.

(4)

Bij schrijven van 2 april 2008 heeft de Commissie het Verenigd Koninkrijk in kennis gesteld van haar besluit de procedure van artikel 88, lid 2, van het Verdrag in te leiden ten aanzien van de steun (hierna het „besluit tot inleiding van de procedure” genoemd).

(5)

Het besluit tot inleiding van de procedure werd in het Publicatieblad van de Europese Unie bekendgemaakt (5). De Commissie heeft belanghebbenden uitgenodigd hun opmerkingen over de betrokken steunmaatregel te maken.

(6)

Bij schrijven van 2 mei 2008 heeft het Verenigd Koninkrijk geantwoord op het besluit tot inleiding van de procedure. De Commissie heeft ook van belanghebbenden opmerkingen ter zake ontvangen. De Commissie heeft deze bij schrijven van 15 juli 2008, dat op 31 juli 2008 werd ontvangen, voor een reactie doorgezonden aan het Verenigd Koninkrijk en bij schrijven van 29 augustus 2008 diens opmerkingen ontvangen.

(7)

Bij schrijven van 25 april 2008 heeft de Commissie vragen bij het op 31 maart 2008 ingediende herstructureringsplan gezonden. Het Verenigd Koninkrijk heeft hierop geantwoord bij schrijven van 6 juni 2008. Op 30 juni 2008 heeft een bijeenkomst van de diensten van de Commissie met de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk plaatsgevonden. Na die bijeenkomst hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk additionele informatie verschaft bij brieven van 8 juli en 13 augustus 2008.

(8)

Op 5 augustus 2008 heeft de regering van het Verenigd Koninkrijk publiek aangekondigd dat zij voornemens was tot 3 miljard GBP leningen aan Northern Rock om te zetten in aandelenkapitaal. De autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk hadden de Commissie vooraf van die aankondiging in kennis gesteld.

(9)

Op 11 november 2008, 15 januari 2009 en 4 februari 2009 hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk de Commissie ervan in kennis gesteld dat zij plannen voor de herstructurering van Northern Rock aan het onderzoeken waren, die, door de impact van de financiële crisis, sterk afweken van de plannen die zij in maart 2008 hadden aangemeld; zij schetsten ook hoe deze nieuwe plannen er zouden uitzien.

(10)

Op 20 februari 2009 hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk additionele informatie verschaft om Northern Rock in twee op te splitsen. Een gedetailleerder plan werd aangemeld bij brieven van 31 maart en 2 april 2009.

(11)

Bij schrijven van 7 mei 2009 heeft de Commissie het Verenigd Koninkrijk ervan in kennis gesteld dat zij besloten had de procedure van artikel 88, lid 2, van het Verdrag uit te breiden zodat deze ook op het in maart 2009 bij de Commissie ingediende herstructureringsplan zag (hierna „het besluit tot uitbreiding van de procedure” genoemd).

(12)

Het besluit tot uitbreiding van de onderzoekprocedure is in het Publicatieblad van de Europese Unie bekendgemaakt (6) en belanghebbenden is verzocht hun opmerkingen over de steun te maken.

(13)

Het Verenigd Koninkrijk antwoordde op dit besluit tot uitbreiding van de procedure bij brief van 22 juni 2009. De Commissie heeft ook van belanghebbenden opmerkingen ter zake ontvangen. De Commissie heeft deze bij schrijven van 14 augustus 2009 voor een reactie doorgezonden aan het Verenigd Koninkrijk en heeft bij schrijven van 17 augustus 2009 diens opmerkingen ontvangen.

(14)

Op 10 juni 2009 heeft het Verenigd Koninkrijk een geactualiseerd herstructureringsplan voor Northern Rock ingediend, dat met de diensten van de Commissie werd besproken op bijeenkomsten op 26 juni en 21 augustus 2009. Het Verenigd Koninkrijk heeft ook verdere informatie verschaft op 22 en 26 juni, 15 juli, 17 en 18 augustus, 4, 17, 18, 21, 22 en 30 september 2009.

(15)

Vooraleer de moeilijkheden van Northern Rock in de tweede helft van 2007 begonnen, was zij de op vier na grootste hypotheekbank in het Verenigd Koninkrijk, met een balanstotaal van 113,5 miljard GBP per 30 juni 2007 en van 109,3 miljard GBP per ultimo 2007. In 2006 had zij een balanstotaal van 101 miljard GBP, met bijna 5 miljard GBP rentebaten. Northern Rock boekte 443 miljoen GBP winst over 2006. In 2006 had de bank 6 000 medewerkers, met 77 bankkantoren over het hele Verenigd Koninkrijk; zij was ook aanwezig in Ierland, in Denemarken en op Guernsey.

(16)

De kernactiviteit van Northern Rock was en is het verstrekken van woonhypotheken. Deze activiteit is goed voor meer dan 90 % van alle uitstaande kredieten aan cliënten. In het eerste halfjaar 2007 had de bank in het Verenigd Koninkrijk een marktaandeel van 9,7 % op de markt voor bruto hypotheekverstrekking en van 18,9 % voor netto hypotheekverstrekking (7). Northern Rock financierde het grootste deel van haar langlopende hypotheken door de uitgifte van Residential Mortgage Backed Securities (RMBS) en covered bonds, terwijl haar funding steeds minder via retaildeposito’s verliep. Op 30 juni 2007 bedroegen haar retaildeposito’s slechts 24 miljard GBP bij een balanstotaal van 113 miljard GBP. In maart 2001 zette Northern Rock, onder de naam Granite, een master trust effectiseringsstructuur op waarvan zij sindsdien intensief heeft gebruikgemaakt. Meer informatie over Northern Rock is te vinden in punt 2.1 van het besluit van 2 april 2008 tot inleiding van de procedure.

(17)

Northern Rocks afhankelijkheid van wholesale funding zorgde voor problemen in de tweede helft van 2007 toen de markt voor de effectisering van hypotheken instortte, zoals in punt 2.2 van het besluit tot inleiding van de procedure nader is beschreven. De fundingproblemen van Northern Rock brachten de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk ertoe kredieten en garanties af te geven, die de Commissie bij besluit van 5 december 2007 tijdelijk — tot en met 17 maart 2008 — als reddingssteun heeft goedgekeurd. In punt 2.3.1 van het besluit tot inleiding van de procedure worden de omstandigheden beschreven die de staat ertoe hebben gebracht om op 18 december 2007 additionele garanties te verschaffen, die door de Commissie als verenigbare reddingssteun werden goedgekeurd (punt 4.5.2 van het besluit tot inleiding van de procedure).

(18)

Begin 2008 probeerden Northern Rock en de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk een oplossing uit te werken via de particuliere sector. In het kader daarvan werden bij de regering voor Northern Rock businessplannen ingediend door Virgin en door het management van Northern Rock; deze plannen zijn beschreven in de punten 2.3.2 en 2.3.3 van het besluit tot inleiding van de procedure. Deze poging om een oplossing via de particuliere sector te vinden mislukte, waarop Northern Rock op 22 februari 2008 werd genationaliseerd op basis van wetgeving die de dagen voordien was ingevoerd (punt 2.3.4 van het besluit tot inleiding van de procedure) (8).

(19)

De verdieping van de wereldwijde financiële crisis na het omvallen van Lehman Brothers en de daaruit resulterende economische crisis en crisis op de huizenmarkt hebben de defaults voor Northern Rocks uitstaande leningen doen oplopen en hebben de bank gedwongen voor 2008 en de eerste jaarhelft van 2009 aanzienlijke impairment charges voor kredietverliezen te boeken die veel hoger liggen dan het gemiddelde voor andere banken. De reden daarvan is het feit dat Northern Rock talrijke risicovolle kredieten had verstrekt, met name via kredieten met een hoge loan-to-value (hierna „LTV” genoemd), waarvan een aanzienlijk deel uit Together-kredieten (hypotheken met een LTV […] (9) van 125 %, gecombineerd met een niet-afgedekte krediet) bestond.

(20)

Deze impairment charges voor kredietverliezen van Northern Rock hadden een zodanige negatieve impact op de kapitaalratio’s van Northern Rock dat de bank in juli 2008 van de toezichthouder in het Verenigd Koninkrijk, de Financial Services Authority (hierna „de FSA” genoemd), een ontheffing kreeg waardoor zij zonder enige beperking alle beschikbare Tier 2-kapitaal in haar kapitaal kon meerekenen, om zo te kunnen voldoen aan het minimaal vereiste toetsingsvermogen. Die ontheffing werd verleend nadat het ministerie van Financiën (HM Treasury) aan de FSA een verbintenis had afgegeven dat Northern Rock boven het minimaal vereiste toetsingsvermogen zou opereren.

(21)

In haar verslagen over het eerste kwartaal 2009 meldde Northern Rock dat zij verwachtte over 2009 aanzienlijke verliezen te maken. Daardoor zou haar kapitaalbasis krimpen tot een niveau dat onder het minimaal vereiste toetsingsvermogen zou liggen. Op 1 juli 2009 kondigde Northern Rock aan dat de FSA had bevestigd dat zij, rekening houdende met de verbintenis van het ministerie van Financiën om een toereikend kapitaalniveau te verschaffen, niet voornemens was de activiteiten van Northern Rock in te perken.

(22)

Tabel 1 bevat informatie over de financiële prestaties van Northern Rock in de periode van 2006 tot het eind van het eerste halfjaar 2009.

Tabel 1

Financiële resultaten Northern Rock voor 2006-2008  (10) en het eerste halfjaar 2009  (11)

(23)

Na de nationalisering van Northern Rock in februari 2008 hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk een herstructureringsplan ingediend (hierna „het initiële herstructureringsplan” genoemd), waarvan de inhoud nader is beschreven in punt 2.3.5 van het besluit tot inleiding van de procedure en ook in punt 2.2 van het besluit tot uitbreiding van de procedure. Kort samengevat werd in het initiële herstructureringsplan in de volgende maatregelen voorzien:

(24)

Het stimuleringsprogramma voor de aflossing van hypotheken, de beperkingen inzake verstrekking van nieuwe kredieten, het stopzetten van de Deense activiteiten van Northern Rock en de verbintenissen op gedragsgebied zijn door het Verenigd Koninkrijk onmiddellijk ten uitvoer gelegd, zonder voor het herstructureringsplan de goedkeuring van de Commissie af te wachten.

(25)

Northern Rock kreeg in het laatste kwartaal 2008 sterk te lijden van de verslechtering van de toestand op de financiële markt en in de reële economie, waardoor de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk gedwongen waren het initiële herstructureringsplan te herzien. Daarom hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk een nieuw herstructureringsplan ingediend (hierna „het aangepaste herstructureringsplan” genoemd), waarvan in punt 2.3 van het besluit tot uitbreiding van de procedure een beschrijving te vinden is. Het aangepaste herstructureringsplan bestaat in wezen uit de opsplitsing van Northern Rock in:

(26)

In het aangepaste herstructureringsplan werd ook voorzien in kapitaalinjecties in BankCo en AssetCo, een aanpassing van de kredietverleningsstrategie, de stopzetting van het stimuleringsprogramma voor de aflossing van hypotheken en aanpassingen van het Competitive Framework; dit alles zou de mogelijkheden van Northern Rock inzake kredietverschaffing in 2009 en 2010 met in totaal 14 miljard GBP moeten verruimen.

(27)

Na de goedkeuring van het besluit tot uitbreiding van de procedure werd het aangepaste herstructureringsplan door het Verenigd Koninkrijk gewijzigd om een deel van de twijfel weg te nemen die de Commissie en derden hadden geformuleerd (hierna „het definitieve herstructureringsplan” genoemd). Daardoor zou het openingssaldo van BankCo met [1,7-4,2] miljard GBP worden verminderd ten opzichte van de actualisering van het aangepaste herstructureringsplan van 10 juni 2009, door het weghalen van [1,5-3] miljard GBP op de GIC-rekeningen en de overdracht van nog eens [0,2-0,8] miljard GBP hypotheken van AssetCo aan BankCo. BankCo zal in 2009 een openingsbalans van [21-24] miljard GBP hebben die tegen 2013 zal oplopen tot [31-34] miljard GBP, in plaats van, onderscheidenlijk, [22-26] miljard GBP en [38-41] miljard GBP in het aangepaste herstructureringsplan. Daarnaast zal [600-900] miljoen GBP van de aanvankelijk geplande nieuwe kredietverschaffing van BankCo in 2009 worden vervangen door een back book van lagere kwaliteit (16). Daardoor zal de gewogen gemiddelde LTV van BankCo gelijk zijn aan [62-67] %, bestaande uit de gemiddelde LTV van de bestaande hypotheekportefeuille ([66-69] %) en in 2009 nieuw verschafte kredieten ([58-61] %). In figuur A worden de openingsbalansen van BankCo en AssetCo nà de opsplitsing weergegeven, terwijl tabel 2 de meeste relevante financiële parameters voor BankCo geeft.

(28)

BankCo zal van bij de opsplitsing ook aangepaste premies betalen omdat de garanties op retail- en wholesaledeposito’s blijven doorlopen (zie punt 2.3).

Tabel 2

Belangrijkste financiële parameters voor BankCo nà de splitsing (basisscenario)

(29)

Het Verenigd Koninkrijk deed voorts de volgende verbintenissen:

(30)

Northern Rock heeft diverse steunmaatregelen ontvangen, namelijk (18):

(31)

Wat de maatregelen i) en ii) betreft, tekent de Commissie aan dat zij deze reeds heeft beoordeeld in het kader van eerdere besluiten in deze zaak en dat deze als reddingssteun zijn aangemerkt (27). Naast deze reddingsmaatregelen heeft het Verenigd Koninkrijk bij de Commissie aanmelding gedaan van additionele maatregelen die de herstructurering van Northern Rock mogelijk moeten maken, nl. de maatregelen iv) tot en met xii).

(32)

De maatregelen inzake reddingssteun (de maatregelen i), ii) en iii)) zijn na de opsplitsing blijven doorlopen. Toch zullen de entiteiten waarvoor deze zijn bestemd, de rechtsopvolgers van Northern Rock zijn en zullen de aan die maatregelen verbonden voorwaarden veranderen.

(33)

Ten aanzien van de maatregelen die het Verenigd Koninkrijk heeft genomen in het kader van de herstructurering van Northern Rock (de maatregelen iv) en v)), de premie die Northern Rock voor de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit heeft betaald, zal retroactief worden verlaagd. Daardoor zal Northern Rock retroactief 156,4 miljoen GBP terugbetaald krijgen van de premies die haar voor de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit werden berekend. Deze terugbetaling kwam er nadat het Verenigd Koninkrijk de premies in april 2008 had doorgelicht. Voorts heeft het ministerie van Financiën de FSA de verzekering gegeven dat Northern Rock zal opereren boven het toetsingsvermogen, zodat de bank beneden het vereiste toetsingsvermogen kan blijven functioneren.

(34)

De herstructureringsmaatregelen ten behoeve van BankCo (de maatregelen vi), vii) en viii)) omvatten de voortzetting van de garanties voor retail- en wholesaledeposito’s […]. De premies voor en de looptijd van deze garanties zullen echter worden gewijzigd ten opzichte van de goedgekeurde reddingssteun. Voor de garantie op de retaildeposito’s die niet onder het depositogarantiestelsel van het Verenigd Koninkrijk vallen, betaalt BankCo een uniforme premie van [15-70] basispunten. Voor de garantie op wholesaledeposito’s betaalt BankCo een premie die in lijn is met de kredietgarantieregeling van het Verenigd Koninkrijk (Credit Guarantee Scheme — „CGS”) (28). Voorts ontvangt BankCo na de opsplitsing een herkapitalisatie van 1,2 miljard GBP in de vorm van gewone aandelen en een voorwaardelijke liquiditeitsfaciliteit van 2,5 miljard GBP. Voor de voorwaardelijke liquiditeitsfaciliteit betaalt zij een maandelijkse commitment fee van [80-150] basispunten over het niet-opgenomen saldo. Ingeval BankCo een beroep doet op deze faciliteit, is zij daarvoor een eenmalige premie van [120-240] basispunten verschuldigd op het opgenomen bedrag en een rente van 1 maands LIBOR met een opslag van [200-600] basispunten op het opgenomen saldo.

(35)

AssetCo blijft tot […] een garantie genieten op wholesaledeposito’s (maatregel ix)). Voor de garantiepremie die AssetCo verschuldigd is, zijn geen veranderingen voorzien. AssetCo ziet ook de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit (maatregel x)) met tot 10 miljard GBP opgetrokken (waardoor de faciliteit in totaal 23 miljard GBP beloopt), samen met een aanpassing van de voorwaarden van de faciliteit (LIBOR met een opslag van [10-60] basispunten, in plaats van het basistarief van de Bank of England, met een opslag van 150 basispunten en een premie van 10 basispunten voor de faciliteit). AssetCo krijgt ook een werkkapitaalfaciliteit van 2,5 miljard GBP (maatregel xii)) waarvoor zij de 1 maands LIBOR plus een opslag van [10-60] basispunten zal betalen, en mogelijk een herkapitalisatie van tot 1,6 miljard GBP in de vorm van een omzetting van schulden in aandelenkapitaal (maatregel xii)).

(36)

Aangezien de herstructureringssteun die Northern Rock wordt verleend, bestaat uit de voortzetting van maatregelen gecombineerd met aanvullende maatregelen, zullen deze maatregelen in de onderhavige beschikking tezamen worden beoordeeld. Tabel 3 geeft een overzicht van zowel de maatregelen die doorlopen, als de nieuw genomen maatregelen.

Tabel 3

Overzicht van steunmaatregelen voor Northern Rock, BankCo en AssetCo

(37)

De Commissie heeft in deze zaak op 2 april 2008 eerst de formele onderzoekprocedure ingeleid ten aanzien van het initiële herstructureringsplan. Nadien is dit initiële herstructureringsplan ingrijpend gewijzigd door de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk. Daardoor diende de Commissie de procedure uit te breiden zodat deze ook op het aangepaste herstructureringsplan zag. De meeste punten van twijfel uit het besluit tot inleiding van de procedure betroffen specifiek het initiële herstructureringsplan. Wat het besluit tot inleiding van de procedure betreft, alleen de punten van twijfel die nog van belang zijn voor de beoordeling van het aangepaste herstructureringsplan, worden in punt 3.1 van de onderhavige beschikking besproken.

(38)

In punt 91 van haar besluit tot inleiding van de procedure gaf de Commissie aan dat de brief van het ministerie van Financiën aan de FSA waarin het ministerie zijn voornemen bevestigt te garanderen dat Northern Rock boven het minimaal vereiste toetsingsvermogen zal functioneren, staatssteun kon vormen.

(39)

Volgens punt 94 van datzelfde besluit lijkt de voorgenomen retroactieve terugbetaling van de premies die het Verenigd Koninkrijk in de periode tussen 17 maart 2008 en de eindbeschikking te veel heeft berekend, additionele herstructureringssteun te vormen.

(40)

In punt 96 van het besluit tot inleiding van de procedure wordt twijfel geformuleerd of de steun kan worden gekwantificeerd aan de hand van benchmarks zoals de credit default swaps-tarieven voor Northern Rock of de rentevoet voor kredietfaciliteiten die Northern Rock na 17 september 2007 van particuliere banken aangeboden kreeg, omdat in deze tarieven al wordt rekening gehouden met het feit dat de staat de bank redt.

(41)

In de punten 47 en 48 van haar besluit tot uitbreiding van de procedure heeft de Commissie aangegeven dat de opsplitsing van de bank te vergelijken valt met een maatregel voor activaondersteuning (asset relief) die onder de toepassing valt van de mededeling van de Commissie betreffende de behandeling van aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa in de communautaire banksector (30) (hierna „de mededeling besmette activa” genoemd). Daarom verzocht zij de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk meer informatie over deze kwestie te verschaffen.

(42)

In punt 58 van het besluit tot uitbreiding van de procedure toonde de Commissie zich positief over het feit dat BankCo dankzij de door het Verenigd Koninkrijk voorgestelde maatregel een levensvatbare bank lijkt te worden en niet met dezelfde liquiditeitsproblemen dreigt te worden geconfronteerd als Northern Rock. Zij tekende echter ook aan dat er geen businessplan was ingediend waaruit bleek hoe BankCo op middellange tot lange termijn een levensvatbare entiteit kan worden, en dat daarom de levensvatbaarheid van BankCo niet kon worden aangetoond.

(43)

In de punten 59 en 58 van het besluit tot uitbreiding van de procedure deed de Commissie opmerken dat de steun die BankCo zou worden verleend, van die aard en omvang was dat BankCo daarmee bevrijd werd van alle risicovolle leningen die Northern Rock in het verleden was aangegaan, en van de verplichting om het door de overheid verstrekte krediet terug te betalen, terwijl de bank toch activa van goede kwaliteit en een aanzienlijke hoeveelheid cash kon behouden. Voorts tekende de Commissie aan dat de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk erin toestemmen om de verliezen van AssetCo, waarvan de hypotheekportefeuille tegen boekwaarde was gewaardeerd in plaats van tegen de reële waarde in het economisch verkeer, volledig te financieren. De Commissie had dan ook ernstige twijfel of de steun wel tot het minimum was beperkt.

(44)

Wat de eigen bijdrage van Northern Rock betreft, formuleerde de Commissie in punt 60 van het besluit tot uitbreiding van de procedure twijfel of deze bijdrage voldoende was, aangezien een deel van de maatregelen uit het eerste herstructureringsplan die als eigen bijdrage konden worden beschouwd, in het aangepaste herstructureringsplan niet waren overgenomen, met name het stimuleringsbeleid inzake de aflossing van hypotheken en het plafond op nieuw te verstrekken kredieten.

(45)

In punt 62 van het besluit tot uitbreiding van de procedure vroeg de Commissie zich af of BankCo met de funding waarover zij na de opsplitsing van Northern Rock de beschikking heeft, concurrenten uit de hypotheekmarkt zou kunnen drukken, hetgeen dus tot negatieve overloopeffecten zou kunnen leiden.

(46)

Wat betreft maatregelen om de concurrentiedistorsie te beperken, formuleerde de Commissie in de punten 63 tot en met 66 van het besluit tot uitbreiding van de procedure stellige twijfel of de voorgenomen maatregelen wel afdoende waren. Ten eerste deed de Commissie opmerken dat BankCo uit de opsplitsing van Northern Rock zal oprijzen als een zeer sterke en concurrerende bank die niet gebukt gaat onder de risicovolle leningen die Northern Rock in het verleden is aangegaan. Daarom betwijfelde de Commissie of het feit dat BankCo een bank met een korte balans zal zijn, een compensatie is voor de concurrentiedistorsie.

(47)

Voorts deed de Commissie opmerken dat het, rekening houdende met het grote bedrag dat Northern Rock aan steun had ontvangen, onzeker was of voldoende maatregelen ten uitvoer konden worden gelegd om buitensporige concurrentiedistorsie te voorkomen zonder daarbij de levensvatbaarheid van Northern Rock in het gedrang te brengen. Ten slotte deed zij opmerken dat sommige maatregelen ter beperking van de concurrentiedistorsie waren gewijzigd of geschrapt.

(48)

Na de bekendmaking van het besluit tot inleiding van de procedure en het besluit tot uitbreiding van de procedure heeft de Commissie opmerkingen van derden ontvangen.

(49)

Wat het besluit tot inleiding van de procedure betreft, heeft de Commissie opmerkingen ontvangen van Unite the Union, van de Building Societies Association (hierna „BSA” genoemd), SRM Global Master Fund LP, Alliance & Leicester Building Society, British Banking Association, van Jim Cousins en Doug Henderson (twee parlementsleden in het Verenigd Koninkrijk) en van de autoriteiten van Newcastle. Hoewel die opmerkingen geen betrekking hebben op het aangepaste herstructureringsplan waarop het besluit tot uitbreiding van de procedure zag, kunnen zij wel relevant zijn in het ruimere kader van deze zaak; daarom komen zij kort ter sprake in punt 4.1 van de onderhavige beschikking, voor zover het om algemene opmerkingen gaat.

(50)

Ten aanzien van het besluit tot uitbreiding van de procedure werden opmerkingen ontvangen van Leeds Building Society, van de BSA en van een burger van het Verenigd Koninkrijk.

(51)

De opmerkingen die van belanghebbenden met betrekking tot het besluit tot inleiding van de procedure werden ontvangen, gingen in hoofdzaak in op de concurrentiedistorsies die worden veroorzaakt door de garanties voor de retail- en wholesaledeposito’s van Northern Rock. De toename van de retaildepositobasis van Northern Rock in de eerste maanden van 2008 was een bijzondere bron van zorg omdat belanghebbenden aangaven dat Northern Rock, gedekt door een overheidsgarantie, een hogere spaarrente bood, hetgeen een concurrentienadeel voor Northern Rocks concurrenten deed ontstaan. De belanghebbenden merkten op dat het Competitive Framework een deel van deze punten van zorg leek af te zwakken. Andere opmerkingen betroffen het belang van Northern Rock als een grote werkgever in Noordoost-Engeland en de schadevergoeding die aandeelhouders van Northern Rock zouden moeten krijgen na de nationalisatie door het Verenigd Koninkrijk.

(52)

Leeds Building Society liet zich in haar verklaring bezorgd uit over de concurrentiedistorsie die Northern Rock mogelijk zou veroorzaken, door te beklemtonen dat de eigen bijdrage van Northern Rock volgens haar ontoereikend was en dat het Competitive Framework dat was opgezet, slechts in zeer beperkte mate de concurrentiedistorsie door Northern Rock voorkomt. De instelling was ook van mening dat de korte balans van BankCo na de opsplitsing geen voldoende compensatie vormt voor de concurrentiedistorsies, aangezien BankCo niet de verliezen behoeft te absorberen die het gevolg zijn van de risicovolle kredietverlening van Northern Rock in het verleden, en toegang heeft tot de winst op AssetCo’s balans.

(53)

BSA diende gedetailleerde opmerkingen in. Zij was van oordeel dat de kans groot is dat BankCo op middellange tot langere termijn een levensvatbare bank wordt omdat zij na de opsplitsing een sterke positie op de hypotheekmarkt zal hebben met beperkte non-performing kredieten en ruime funding om nieuwe kredieten toe te staan. BSA beklemtoonde het verschil tussen building societies (bouwspaarkassen) en banken (beperkingen inzake funding en kredietverschaffing voor building societies, die niet gelden voor banken). BSA gaf ook aan dat het weinig waarschijnlijk is dat het Competitive Framework doeltreffend genoeg is om concurrentiedistorsies te voorkomen. Voorts deed zij een aantal voorstellen voor mogelijke maatregelen om de concurrentiedistorsie te beperken:

(54)

Ten slotte hadden de opmerkingen van de burger van het Verenigd Koninkrijk betrekking op couponbetalingen op door Northern Rock uitgegeven achtergestelde schuldinstrumenten en de effecten welke een opschorting van die betalingen zou hebben op personen welke in het bezit zijn van die instrumenten.

(55)

De opmerkingen van belanghebbenden ten aanzien van het besluit tot inleiding van de procedure zoals die in de onderhavige beschikking zijn beschreven, betreffen alleen kwesties die voor de beoordeling van het aangepaste herstructureringsplan van belang kunnen zijn. De opmerkingen van het Verenigd Koninkrijk ten aanzien van het besluit tot inleiding van de procedure zoals die in punt 5.1 worden uiteengezet, blijven dan ook tot die kwesties beperkt.

(56)

Ten aanzien van de in punt 91 van het besluit tot inleiding van de procedure geformuleerde twijfel, verklaren de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk dat […]. Daarom kan deze niet als steun worden aangemerkt. Zelfs indien dat het geval was, zou deze toch niet als onbeperkt kunnen worden beschreven.

(57)

Ten aanzien van punt 94 van het besluit tot inleiding van de procedure betwisten de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk niet dat het antedateren van de rente op de nieuwe lening en de fee-regelingen tot 1 april 2008 — nà de goedkeuring van de staatssteun — verdere herstructureringssteun vormt. Zij voeren echter aan dat dit het noodzakelijke minimum is om ervoor te zorgen dat Northern Rock aan het vereiste toetsingsvermogen blijft voldoen.

(58)

Ten aanzien van de in punt 96 van het besluit tot inleiding van de procedure geformuleerde twijfel voert het Verenigd Koninkrijk in de eerste plaats aan dat het kunstmatig zou zijn om de door de staat verstrekte faciliteiten en de door de staatsgaranties gedekte bedragen voor het volledige bedrag als steun aan te merken. Northern Rock blijft namelijk nog steeds eigenaar van activa van hoge kwaliteit en er dient ook rekening te worden gehouden met de zekerheden van goede kwaliteit die ten tijde van de faciliteit en de garantieregelingen ten faveure van de staat werden gesteld. Het Verenigd Koninkrijk gelooft dat de minst kunstmatige methodiek erin bestaat de maatregelen te kwantificeren aan de hand van benchmarks zoals de ingediende financieringsvoorstellen, de cds-percentages en de spreads voor achtergestelde schulden. Hoogstens kan het volume steun worden berekend aan de hand van het officiële referentiepercentage van de Commissie zoals dat sinds 1 juli 2008 geldt.

(59)

Ten aanzien van de toepasselijkheid van de mededeling besmette activa op de opsplitsing van de bank, hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk aangegeven dat zij de analyse van de Commissie om de volgende redenen niet delen. Ten eerste is Northern Rock volledig in handen van de overheid en kan het Verenigd Koninkrijk, anders dan in andere zaken waar de staat de verliezen op aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa van een particuliere bank overneemt door deze activa op te kopen of daarvoor een garantie af te geven, deze aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa niet opkopen, omdat het al de eigenaar ervan is. Ten tweede zijn de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk van mening dat de mededeling besmette activa in de eerste plaats is bedoeld om situaties aan te pakken waarin er aanzienlijke onzekerheid bestaat ten aanzien van de blootstelling van banken aan complexe en weinig doorzichtige aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa. De hypotheekproducten van Northern Rock, haar mortgage-backed securities (MBS) en schatkistpapier vallen, volgens het Verenigd Koninkrijk, niet onder deze categorie. Ten slotte voeren de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk aan dat de mededeling besmette activa is geconcentreerd op het beginsel van de lastenverdeling, waarbij de bank in de eerste plaats een deel first loss voor haar rekening neemt. In het geval van Northern Rock is dit niet mogelijk, omdat de staat al vóór de opsplitsing eigenaar is van alle activa.

(60)

De autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk geven in hun opmerkingen aan dat zij de Commissie informatie hebben verschaft die aantoont dat BankCo levensvatbaar is in het businessplan dat op 10 juni 2009 bij de Commissie is ingediend (31). In het businessplan is de levensvatbaarheid van BankCo in een stresstest met een scenario van een zware recessie onderzocht (werkloosheid die in 2011 oploopt tot 3,6 miljoen mensen en huizenprijzen die dalen tot 50 % van hun piekprijs). Uit deze stresstest blijkt dat BankCo levensvatbaar is, zelfs in een scenario met een zware recessie.

(61)

Wat betreft de twijfel van de Commissie of de aan Northern Rock verleende steun tot het noodzakelijke minimum beperkt blijft, betwist het Verenigd Koninkrijk dat met het aangepaste herstructureringsplan een „superconcurrerende” bank tot stand komt. Het Verenigd Koninkrijk wijst er op dat de kapitaalstructuur en de funding van BankCo met zorg zodanig zijn vormgegeven dat zij zelfs in een stressscenario levensvatbaar zijn.

(62)

Volgens het Verenigd Koninkrijk is het niet zo dat de staat ermee zal instemmen om de verliezen van AssetCo volledig te financieren en te ondersteunen. Het Verenigd Koninkrijk wijst erop dat de staat geen garantie heeft afgegeven voor de activa van AssetCo. De autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk hebben evenwel aangegeven dat, […], verdere steun nodig kan zijn […].

(63)

Wat betreft de eigen bijdrage van Northern Rock in de herstructurering wijzen de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk er op dat de beperkingen inzake kredietverschaffing en het stimuleringsbeleid voor de aflossing van hypotheken in het initiële herstructureringsplan bedoeld waren als compenserende maatregelen, ter vervanging van de eigen bijdrage. Wat betreft het plafond voor hypotheekverstrekking voert het Verenigd Koninkrijk aan dat de hypotheekmarkt in het Verenigd Koninkrijk beperkt is in capaciteit als gevolg van de financiële en economische crisis en dat de voorgestelde toename in de kredietverlenging van BankCo beperkt blijft en haar concurrenten niet ongunstig beïnvloedt. Wat betreft het stimuleringsprogramma voor de aflossing van hypotheken, dat versterkte de krapte in het hypotheekaanbod op de markt in het Verenigd Koninkrijk (verantwoordelijk voor 40 % van de daling in nieuw verstrekte hypotheken). Het Verenigd Koninkrijk is van mening dat Northern Rock een bijdrage heeft geleverd in de herstructurering door de verkoop van haar portfolio Home Equity Release Mortgage (HERM) voor ongeveer 2,2 miljard GBP, door de herstructureringsverliezen die zij voor haar rekening heeft genomen, en […].

(64)

Het Verenigd Koninkrijk geeft in haar verklaring aan te geloven dat het weinig waarschijnlijk is dat de voor BankCo verwachte toegenomen kredietverstrekking enige invloed op de hypotheekmarkt of op de concurrenten van BankCo zal hebben, omdat de capaciteit op de markt beperkt is. De toename van de mogelijkheden van BankCo inzake kredietverschaffing zouden deze bezwaren enigszins kunnen verzachten, maar laten genoeg vraag voor anderen over. Het Verenigd Koninkrijk is ook van mening dat niet te verwachten valt dat BankCo na de opsplitsing en nadat zij de TPO-regeling heeft verlaten, haar kredietverstrekking snel zal uitbreiden, omdat de bank nog steeds de nodige funding moet krijgen om de nieuwe verstrekte kredieten te kunnen financieren. Ten slotte tekent het Verenigd Koninkrijk ook aan dat BankCo geen bevoorrechte toegang krijgt tot de bij AssetCo achterblijvende pool cliënten.

(65)

Wat het steunbedrag betreft, het Verenigd Koninkrijk is het niet eens met de suggestie van de Commissie dat dit kan worden bepaald door de marktwaarde van de activa van AssetCo op hun boekwaarde in mindering te brengen. Een dergelijke methodiek zou, volgens het Verenigd Koninkrijk, het bedrag van de aan BankCo verleende steun overschatten. Het Verenigd Koninkrijk is van mening dat dient te worden onderscheiden tussen de steun die aan BankCo wordt verleend en die voor AssetCo, en dat steun aan AssetCo niet noodzakelijk aan BankCo ten goede komt. Het steunbedrag voor BankCo dient een afspiegeling te zijn van de impact van BankCo op haar concurrenten, hetgeen in de door de Commissie voorgestelde methodiek niet tot uiting komt.

(66)

Wat AssetCo betreft, is de door de Commissie voorgestelde methodiek — volgens het Verenigd Koninkrijk — gebaseerd op de aanname dat het Verenigd Koninkrijk het verschil zou dekken tussen de boekwaarde en de marktwaarde van de activa. Dit is niet correct aangezien de garanties van het Verenigd Koninkrijk het verschil dekken tussen de uiteindelijke waarde van de activa van AssetCo en de boekwaarde van haar verplichtingen (indien de activa onvoldoende opbrengen om alle verplichtingen te dekken, zal het Verenigd Koninkrijk het verschil dekken).

(67)

Volgens het Verenigd Koninkrijk is de correcte methodiek om het aan BankCo verleende steunbedrag vast te stellen, de som te maken van de boekwaarde van alle directe kapitaalinjecties, vermeerderd met de waarde van alle lopende garanties, rekening houdende met de premies die daarvoor worden betaald, plus de waarde van de winst voor BankCo van haar portefeuille hypotheken van hoge kwaliteit, vermeerderd met de incrementele waarde van BankCo door de overname van de portefeuille retaildeposito’s van Northern Rock.

(68)

Het steunbedrag van AssetCo is — volgens het Verenigd Koninkrijk — het verschil tussen de totale waarde van de aan Northern Rock verleende steun, minus de steun die BankCo via AssetCo verleend krijgt.

(69)

Ten aanzien van de bezwaren die belanghebbenden hebben geformuleerd met betrekking tot de toename van retaildeposito’s, heeft het Verenigd Koninkrijk de volgende opmerkingen ingediend.

(70)

Volgens het Verenigd Koninkrijk wordt in de opmerkingen van belanghebbenden over de prijszetting voor spaarproducten geen rekening gehouden met de uitgeholde retaildepositobasis van Northern Rock na de bank-run van september 2007. Om de balans van Northern Rock te stabiliseren, dient de bank de mogelijkheid te krijgen om haar retaildepositobasis op te bouwen. Het Verenigd Koninkrijk wijst er op dat voor de markten in het Verenigd Koninkrijk een plafond geldt van een marktaandeel van 1,5 % voor retaildeposito’s. Dit plafond moet voorkomen dat Northern Rock een te agressief prijsbeleid gaat voeren en moet tegelijk de impact van Northern Rock op de spaarmarkt beperken. Het Verenigd Koninkrijk voert voorts aan dat Northern Rock voor haar retaildepositoproducten geen agressief prijsbeleid heeft gevoerd, zoals mag blijken uit het feit dat Northern Rock, sinds de invoering van het Competitive Framework, niet meer voorkomt in de top drie van de tabellen voor spaarproducten van Moneyfacts.

(71)

Daarnaast voert het Verenigd Koninkrijk aan dat het vaststellen van verdere beperkingen bij de tarifering van spaarproducten Northern Rock zou verhinderen de funding aan te trekken die nodig is om de geplande nieuwe kredietverschaffing te ondersteunen. Een en ander zou ook de mogelijkheden van Northern Rock in gevaar brengen om haar verplichtingen in het kader van de TPO-regeling te voldoen en zou de bank beletten om te reageren op gebeurtenissen die haar fundingpositie ongunstig kunnen beïnvloeden.

(72)

Wat betreft het Competitive Framework dat sinds 31 maart 2008 van kracht is, hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk aangegeven dat de gedragsbeperkingen in het kader van dat Framework Northern Rock afdoende inperken in de wijze waarop zij op de markten in het Verenigd Koninkrijk concurreert.

(73)

Om de bezwaren van de Commissie weg te nemen die in het besluit tot uitbreiding van de procedure en in de opmerkingen van derden zijn geformuleerd, hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk het aangepaste herstructureringsplan gewijzigd. Die veranderingen zijn nader uiteengezet in punt 2.2 van de onderhavige beschikking (in de overwegingen 27, 28 en 29).

(74)

De Commissie dient na te gaan of de maatregelen die met het aangepaste herstructureringsplan zijn geïntroduceerd of gewijzigd, staatssteun vormen. Overeenkomstig artikel 87, lid 1, van het Verdrag zijn steunmaatregelen van de staten of in welke vorm ook met staatsmiddelen bekostigd, die de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties vervalsen of dreigen te vervalsen, onverenigbaar met de gemeenschappelijke markt, voor zover deze steun het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloedt.

(75)

Wat betreft de maatregelen die de Commissie in haar twee eerdere besluiten met betrekking tot deze zaak reeds als reddingssteun heeft goedgekeurd (namelijk de maatregelen i), ii) en iii) uit overweging 30, de garanties voor retail- en wholesaledeposito’s en de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit), is de Commissie al voordien tot de bevinding gekomen dat deze maatregelen staatssteun ten faveure van Northern Rock vormen. De Commissie doet ook opmerken dat BankCo toegang zal krijgen tot de regelingen die het Verenigd Koninkrijk tijdens de financiële crisis voor banken heeft ingesteld en die al door de Commissie zijn goedgekeurd, in de mate dat die regelingen ook na de opsplitsing nog steeds van kracht zijn (32).

(76)

De maatregelen die in het kader van de onderhavige beschikking moeten worden beoordeeld om te bepalen of deze staatssteun vormen, zijn al in overweging 30 van de onderhavige beschikking beschreven. De betrokken maatregelen zijn voor Northern Rock de maatregelen iv) en v), voor BankCo de maatregelen vi), vii) en viii), en voor AssetCo de maatregelen ix) tot en met xii).

(77)

Al die maatregelen worden uit staatsmiddelen gefinancierd aangezien de maatregelen bestaat uit overheidsleningen, subsidies en door de staat gefinancierde garanties (33).

(78)

De Commissie dient ook na te gaan of met de maatregelen een selectief voordeel wordt verleend aan de begunstigde of begunstigden van de steun. De betrokken maatregelen zijn selectief aangezien zij alleen aan Northern Rock, BankCo en AssetCo ten goede komen.

(79)

Met de maatregelen wordt een voordeel verleend ten behoeve van de economische activiteiten van Northern Rock zoals die tot de opsplitsing door Northern Rock en nadien door haar rechtsopvolgers BankCo en AssetCo worden verricht.

(80)

Northern Rock wordt begunstigd doordat zij retroactief lagere premies berekend krijgt voor de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit en vervolgens, na goedkeuring door de Commissie, ook 156,4 miljoen GBP terugbetaald krijgt (maatregel iv)). Daarmee wordt aan Northern Rock een voordeel verleend aangezien die premies onder het markttarief liggen.

(81)

Northern Rock haalt ook aanzienlijke voordelen uit de verbintenis van het ministerie van Financiën ten opzichte van de FSA dat de bank boven het toetsingsvermogen zal opereren (maatregel v)) aangezien de FSA daardoor: 1) niet hoefde te eisen dat Northern Rock na de nationalisering werd geherkapitaliseerd; 2) Northern Rock daardoor in juni 2008 Tier 2-kapitaal in haar wettelijke kapitaalpositie kon laten meetellen, en 3) Northern Rock daardoor vanaf juli 2009 tot aan de opsplitsing beneden het vereiste toetsingsvermogen kon opereren.

(82)

Wat betreft de maatregelen ten faveure van BankCo, de Commissie is, toen zij de garantie voor retaildeposito’s als reddingssteun (maatregel vi)) heeft goedgekeurd, al tot de bevinding gekomen dat met die garantie een voordeel wordt verleend aan de begunstigde ervan, in casu BankCo. Ook al zal de garantie […] worden ingetrokken, het voordeel voor BankCo blijft bestaan zolang de garantie van kracht blijft. De aanpassing van de premie die BankCo zal betalen, is niet marktconform. In dat verband ligt de cds-spread van Northern Rock ver boven 50 basispunten. De conclusie moet dan ook zijn dat met de maatregel een voordeel aan BankCo wordt verleend.

(83)

Wat betreft het feit dat de wholesalegaranties voor BankCo na de opsplitsing blijven doorlopen tot 31 december 2010 (maatregel vi)), is de Commissie, toen zij deze maatregel als reddingssteun voor Northern Rock heeft goedgekeurd, al tot de bevinding gekomen dat hier sprake is van een voordeel. Wat betreft de aanpassing van de premies, BankCo betaalt vanaf de opsplitsing een vergoeding die in lijn is met de vergoeding die andere banken betalen in het kader van de kredietgarantieregeling GCS van het Verenigd Koninkrijk. Aangezien de door de Commissie voor deze garantieregeling geaccepteerde vergoeding onder de marktprijs ligt (maar wel in lijn is met de aanbevelingen van de Europese Centrale Bank), wordt daarmee een voordeel aan BankCo verleend.

(84)

Voorts wordt met de kapitaalinjectie van 1,4 miljard GBP in BankCo in de vorm van gewone aandelen (maatregel vii)) aan BankCo een voordeel verleend, aangezien BankCo zonder dat kapitaal haar activiteiten niet kon opstarten.

(85)

Met de voorwaardelijke liquiditeitsfaciliteit van 1,5 miljard GBP die BankCo wordt verleend (maatregel viii)), wordt aan BankCo een voordeel verleend omdat zij daarmee de beschikking krijgt over een andere bron van liquiditeit die niet voor andere banken beschikbaar is. Deze voorwaardelijke liquiditeitsfaciliteit moet BankCo voldoende fundingbronnen verschaffen, totdat zij door het Verenigd Koninkrijk is verkocht of totdat andere fundinglijnen zijn gevonden.

(86)

Wat AssetCo betreft, is de Commissie in haar besluit tot inleiding van de procedure en in haar besluit tot uitbreiding van de procedure tot de conclusie gekomen dat de wholesalegaranties (maatregel ix)) staatssteun vormen. De verlenging van de wholesalegarantie […] behelst dus een verder voordeel voor AssetCo.

(87)

In haar voorgaande besluiten (34) had de Commissie al geconcludeerd dat de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit staatssteun vormde. Die conclusie geldt ook in de nieuwe situatie waarbij het door de staat aan AssetCo verschafte kredietbedrag met 10 miljard GBP is opgetrokken en de looptijd ervan tot na 2020 is verlengd (maatregel x)). Wat de vergoeding voor de faciliteit betreft, AssetCo betaalt daarvoor een lagere vergoeding (LIBOR met een opslag van [10-60] basispunten, ten opzichte van voorheen het basistarief van de Bank of England, met een opslag van 150 basispunten en een premie van 10 basispunten voor de faciliteit), die onder het markttarief ligt en waarmee dus een voordeel aan AssetCo wordt verleend. Voorts profiteert BankCo ook van de verruiming van de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit, aangezien een aanzienlijk aandeel van het aldus verruimde bedrag in contanten van AssetCo aan BankCo zal worden overgedragen.

(88)

Met de voorgestelde kapitaalinjectie in AssetCo ten belope van 1,6 miljard GBP (maatregel xi)) in de vorm van een omzetting van schulden in aandelen, wordt een voordeel aan AssetCo verleend.

(89)

Voorts zal de werkkapitaalfaciliteit van 2,5 miljard GBP (maatregel xii)) AssetCo ten goede komen omdat zij de beschikking krijgt over afdoende liquiditeit […] om haar verplichtingen te voldoen op de vervaldag. Voor deze faciliteit betaalt AssetCo 1 maands LIBOR + [10-60] basispunten, hetgeen ruim onder het markttarief ligt, aangezien AssetCo een bank is die nauwelijks over enig kapitaal beschikt.

(90)

Ten slotte kan het beginsel van een particuliere investeerder handelend in een markteconomie niet op deze maatregelen worden toegepast, aangezien deze maatregelen er komen na diverse maatregelen voor reddingssteun ten faveure van Northern Rock. Bovendien zou aan dit beginsel, zelfs als het van toepassing was, niet voldaan zijn aangezien er geen marktinvesteerder bereid zou zijn al deze maatregelen te nemen om de opsplitsing van BankCo en […] AssetCo mogelijk te maken. Geen enkele marktspeler die met een situatie te maken krijgt als die waarmee de staat te maken heeft gekregen, zou in staat zijn geweest de economische activiteit (van Northern Rock) in stand te houden zonder een aanzienlijke kapitaalverhoging door te voeren (de FSA had haar normale kapitaalvereisten alleen versoepeld omdat de staat had toegezegd kapitaal te verschaffen). Rekening houdende met de situatie op de markten, was het voor een marktspeler niet mogelijk om dergelijke financiering aan te trekken. Een en ander wordt bevestigd door de overnamevoorstellen voor Northern Rock die zowel Virgin als het management van Northern Rock in februari 2008 hebben ingediend, en die in het besluit tot inleiding van de procedure nader zijn beschreven. Beide overnamevoorstellen waren afhankelijk van het doorlopen van de staatssteunmaatregelen, hetgeen een aanwijzing is dat zonder staatssteun geen enkele particuliere investeerder bereid was geweest Northern Rock over te nemen.

(91)

Voorts is de conclusie dat de maatregelen iv) tot en met xii) in overweging 30 in staat waren de mededinging te verstoren en het handelsverkeer tussen lidstaten ongunstig te beïnvloeden.

(92)

De maatregelen maken ook […] mogelijk van bepaalde activa van Northern Rock, die in AssetCo zijn ondergebracht, hetgeen een noodzakelijk voorwaarde is om BankCo op te richten en haar businessplan ten uitvoer te leggen. BankCo zal, als rechtsopvolger van Northern Rock, de activiteiten van Northern Rock kunnen voortzetten zonder dat zij zich zorgen behoeft te maken over mogelijke bijzondere waardeverminderingen op de activa van geringere kwaliteit, aangezien deze op de balans van AssetCo blijven staan. Daardoor beschikt BankCo over een voordeel ten opzichte van haar concurrenten die te maken krijgen met bijzondere waardeverminderingen op activa van geringere kwaliteit, die dezen wel moeten absorberen, hetgeen het kapitaal beperkt dat voor het verschaffen van nieuwe kredieten beschikbaar is. BankCo, daarentegen, ziet haar kapitaalbasis niet aangetast door deze bijzondere waardeverminderingen en de dalende waarde van haar hypothekenportefeuille. Dit is een voordeel, gelet op de hoge kosten die momenteel aan leningen op de financiële markten verbonden zijn. Bovendien krijgt BankCo voor de financiering van nieuw te verstrekken kredieten veel contante middelen ter beschikking. Daarom is de conclusie dat de maatregelen iv) tot en met xiii) in overweging 30 resulteren in een verstoring van de mededinging.

(93)

BankCo zal ook een bank zijn die — onder meer — op de retaildepositomarkt en de hypotheekmarkt in het Verenigd Koninkrijk zal concurreren. Op deze beide markten zijn sommige concurrenten dochterondernemingen van buitenlandse banken. Daarom kunnen deze maatregelen het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloeden.

(94)

De Commissie tekent aan dat het Verenigd Koninkrijk voornemens is nieuwe steunmaatregelen in te voeren en bestaande maatregelen te veranderen. Deze maatregelen moeten de opsplitsing van Northern Rock in twee rechtspersonen — BankCo en AssetCo — mogelijk maken. Zonder de steun voor AssetCo zou de overdracht van de kredietportefeuille van Northern Rock aan AssetCo niet mogelijk zijn. Dankzij de steun aan AssetCo kan BankCo de economische activiteiten van Northern Rock voortzetten, nu zij niet langer gebukt gaat onder het overgrote deel van de kredietportefeuille van Northern Rock die bij AssetCo blijft. Bovendien ontvangt zij van AssetCo een groot bedrag in contanten (die deze laatste dan weer van de staat heeft ontvangen). Daarom kan BankCo worden aangemerkt als de begunstigde van alle overheidsmaatregelen, daaronder begrepen de maatregelen ten faveure van AssetCo.

(95)

In het gewijzigde herstructureringsplan zal AssetCo slechts beperkt kredieten verstrekken voor zover bestaande contractuele verplichtingen dat vereisen, hetgeen dus het aantal situaties waarin zij met andere banken zal concurreren, tot een minimum beperkt. Haar bankvergunning wordt na de opsplitsing ingetrokken, waarna zij verder actief zal blijven op basis van haar vergunning als hypotheekverstrekker. Daardoor kan zij opereren onder het wettelijk vereiste vermogen dat lager ligt (1 %) dan dat voor banken. AssetCo zal, volgens de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk, haar activa pas te gelde maken bij hun vervaldag of door deze op de markt te verkopen. AssetCo zal de opbrengsten van deze verkopen gebruiken voor de terugbetaling van haar schulden bij de vervaldag en voor de financiering van haar lopende operationele kosten en eventuele historische verplichtingen die zij nog overhoudt.

(96)

Om […] mogelijk te maken, zal AssetCo financiële activiteiten verrichten zoals de verkoop van haar activa en het schuldmanagement voor haar portfolio. Voorts zal […] voor een bepaalde tijd (ten minste tot eind 2010) diensten verlenen aan […]. Dit is noodzakelijk omdat […] na de opsplitsing niet over bepaalde operationele functies zal beschikken die bij […] achterblijven zoals het beheer van de uitstaande hypotheken (na de voltooiing van de opsplitsing), het schuldmanagement en de IT-infrastructuur en -ondersteuning. Deze diensten zullen door […] aan […] worden geleverd op zakelijke basis (hetgeen betekent dat […] een vergoeding aan […] zal betalen) en op arm’s length-basis. […] Daarom is de conclusie dat AssetCo na de opsplitsing een beperkt aantal financiële activiteiten zal blijven verrichten en dus als een begunstigde van de steunmaatregelen dient te worden beschouwd.

(97)

Wat Northern Rock betreft, de bank is vóór de voorgenomen opsplitsing in staat gebleken te functioneren dankzij garanties ten behoeve van haar retail- en wholesaledeposito’s, een BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit van de overheid en de toezegging van de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk aan de FSA dat zij zouden garanderen dat Northern Rock boven het vereiste toetsingsvermogen zou blijven functioneren. Dankzij deze toezegging van het Verenigd Koninkrijk kon Northern Rock — tot aan de opsplitsing — tijdelijk beneden het vereiste toetsingsvermogen blijven functioneren. Northern Rock is dan ook de begunstigde van die maatregelen. Zoals in overweging 92 is aangegeven, worden de economische activiteiten van Northern Rock door BankCo voortgezet.

(98)

Op basis van het voorgaande is de conclusie dat de maatregelen iv) tot en met xii) in overweging 30 staatssteun vormen.

(99)

Wat betreft het bedrag van de steun hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk in hun reacties op het besluit tot inleiding van de procedure en op het besluit tot uitbreiding van de procedure verschillende verklaringen ingediend over de vraag hoe het steunbedrag dient te worden berekend. Wat betreft de suggestie van het Verenigd Koninkrijk ten aanzien van het in het besluit tot inleiding van de procedure genoemde steunbedrag, tekent de Commissie aan dat die verklaringen ten dele zijn gebaseerd op de steunmaatregelen uit het initiële herstructureringsplan. In de voorstellen van het Verenigd Koninkrijk, daaronder begrepen het gebruik van cds-spreads en spreads op achtergestelde schulden, wordt ook geen rekening gehouden met het feit dat in die spreads de staatssteun aan Northern Rock en haar aansluitende nationalisering al is verdisconteerd. Die spreads geven dus niet het intrinsieke risico, zonder aanzienlijke overheidssteun, weer.

(100)

Wat betreft de in de reactie op het besluit tot uitbreiding van de procedure geformuleerde voorstellen van het Verenigd Koninkrijk over de vraag hoe het steunbedrag te berekenen, tekent de Commissie aan dat die voorstellen geen rekening lijken te houden met de huidige situatie op de financiële markten.

(101)

In dat verband is het zo dat geen van de partijen betwist dat Northern Rock en haar rechtsopvolgers een zeer aanzienlijk steunbedrag hebben ontvangen en nog zullen ontvangen, hetgeen een indicatie is dat een verregaande herstructurering nodig is en tegelijk de garantie biedt dat de aanwezigheid van de bank op de markt zeer sterk wordt ingekrompen.

(102)

Zoals aangegeven in het besluit tot uitbreiding van de procedure (punt 4.2.1), heeft de Commissie artikel 87, lid 3, onder b), van het Verdrag niet toegepast in haar besluit van 5 december 2007 ten aanzien van de aan Northern Rock verleende reddingssteun (35) noch in haar besluit tot inleiding van de procedure. De steun die toentertijd werd verleend, leek namelijk niet te zijn bedoeld om een ernstige verstoring op het volledige grondgebied van een lidstaat op te heffen, maar was daarentegen specifiek bedoeld om individuele problemen aan te pakken die specifiek waren voor de situatie van Northen Rock (36). Onder die omstandigheden, en in overeenstemming met de rechtspraak (37), heeft de Commissie geconcludeerd dat artikel 87, lid 3, onder b), van het Verdrag niet van toepassing was.

(103)

Sindsdien heeft de Commissie evenwel erkend dat de wereldwijde financiële crisis tot een ernstige verstoring in de economie van lidstaten kan leiden en dat met maatregelen om banken te ondersteunen, deze verstoring kan worden opgeheven; zij deed dat met name in haar mededeling betreffende de toepassing van de staatssteunregels op maatregelen in het kader van de huidige wereldwijde financiële crisis genomen met betrekking tot financiële instellingen (38) (hierna „de bankenmededeling” genoemd), in haar mededeling „De herkapitalisatie van financiële instellingen in de huidige financiële crisis: beperking van steun tot het noodzakelijke minimum en bescherming tegen buitensporige mededingingverstoringen” (39) (hierna „de herkapitalisatiemededeling” genoemd), in haar mededeling besmette activa en in haar mededeling betreffende het herstel van de levensvatbaarheid en de beoordeling van de herstructureringsmaatregelen in de financiële sector in de huidige crisis met inachtneming van de staatssteunregels (40) (hierna „de herstructureringsmededeling” genoemd). Het Verenigd Koninkrijk zag hiervan bevestiging in het feit dat de Commissie diverse maatregelen heeft goedgekeurd die het Verenigd Koninkrijk ter bestrijding van de financiële crisis heeft genomen (41). Daarom dient, zoals in het besluit tot uitbreiding van de procedure was aangegeven, de rechtsgrondslag voor de beoordeling van de steunmaatregelen artikel 87, lid 3, onder b), van het Verdrag te zijn.

(104)

De Commissie heeft kunnen vaststellen dat Northern Rock, BankCo en AssetCo diverse steunmaatregelen zullen genieten. Die maatregelen zijn verschillend van aard. De opsplitsing van Northern Rock valt te vergelijken met een maatregel ten behoeve van aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa, terwijl de kapitaalinjecties herkapitalisaties zijn. Vooraleer een beoordeling uit te voeren van het door het Verenigd Koninkrijk ingediende definitieve herstructureringsplan dat ook die maatregelen bevat, zal de Commissie de opsplitsing van Northern Rock eerst onderzoeken in het kader van de mededeling besmette activa en de herkapitalisaties in het kader van de herkapitalisatiemededeling, ten einde te kunnen nagaan of die maatregelen in lijn zijn met die mededelingen.

(105)

In haar besluit tot uitbreiding van de procedure had de Commissie aangegeven dat de opsplitsing van Northern Rock kon worden gezien als een soort maatregel voor activaondersteuning ten behoeve van de economische activiteiten van Northern Rock die via BankCo op de markt blijven. Het Verenigd Koninkrijk heeft in dat verband een aantal opmerkingen ingediend in haar opmerkingen ten aanzien van het besluit tot uitbreiding van de procedure. Met name wees het er op dat Northern Rock volledig was genationaliseerd, dat het plan voor de opsplitsing alleen in een latere fase was opgesteld en dat vóór de opsplitsing de activa in handen van de overheid waren. Die feiten staat er niet aan in de weg dat de mededeling besmette activa wordt toegepast, aangezien de gevolgen van de steunmaatregelen door het Verenigd Koninkrijk hebben geleid tot de oprichting van een bank (BankCo) die bevrijd is van de aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa van haar voorganger (Northern Rock).

(106)

De specifieke voorwaarden die gelden voor maatregelen voor activaondersteuning, zijn vastgelegd in de mededeling besmette activa (42). In lijn met punt 5.2 van deze mededeling moet een maatregel voor activaondersteuning de volgende elementen bevatten: volledige transparantie vooraf, een passende lastenverdeling gevolgd door een correcte waardering van de in aanmerking komende activa, en een correcte vergoeding van de staat voor de maatregel inzake activaondersteuning, om de verantwoordelijkheid van de aandeelhouders te garanderen.

(107)

Transparantie vooraf houdt in dat duidelijk is om welke activa het gaat en wat de risicopositie is. Dit is noodzakelijk om het in de maatregel voor activaondersteuning vervatte steunbedrag te bepalen en na te gaan of de steun noodzakelijk is om een tijdelijk probleem op te lossen dan wel of de bank, technisch gesproken, insolvent is.

(108)

Wat betreft de waardering van aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa is in punt 38 van de mededeling besmette activa bepaald dat, wanneer de waardering van activa bijzonder complex blijkt te zijn, alternatieve benaderingen kunnen worden overwogen, zoals de oprichting van een good bank of een overheidsbelang in een bank (daaronder begrepen nationalisatie). In dat laatste geval is geen voorafgaande waardering van activa vereist mits de waardering nadien in het kader van de herstructurering of de liquidatie plaatsvindt.

(109)

Northern Rock is namelijk genationaliseerd, waardoor het Verenigd Koninkrijk, als eigenaar van Northern Rock, de gelegenheid kreeg om alle activa van Northern Rock door te lichten en te onderzoeken.

(110)

Volgens de mededeling besmette activa is het doel van de berekening van het steunbedrag — en aldus ook de omvang van de mededingingsdistorsie — te kunnen bepalen hoe ingrijpend de herstructurering wel moet zijn. In dit geval kan de herstructurering als zeer ingrijpend worden beschouwd. Een voorafgaande waardering van activa zou er in dit geval niet toe leiden dat de Commissie additionele voorwaarden oplegt ten aanzien van de omvang van de herstructurering.

(111)

Gelet op deze beide elementen behoeft vóór de opsplitsing geen waardering te worden gemaakt. Wat betreft de na verloop van tijd uit te voeren waardering van de activa, zal de […] er toe leiden dat de markt mettertijd een waardering voor die activa zal bepalen.

(112)

In punt 41 van de mededeling besmette activa wordt ten aanzien van de waarde bij overdracht van aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa opgemerkt dat bij de verkoop van activa of bij maatregelen om activa te verzekeren de waarde bij overdracht dient te zijn gebaseerd op de reële waarde in het economisch verkeer van die activa. Bovendien dient voor een passende vergoeding van de staat te worden gezorgd. Wanneer de lidstaten het nodig achten om, met name ter voorkoming van technische insolventie, een waarde bij overdracht te gebruiken die hoger ligt dan de reële waarde in het economisch verkeer, is het in de maatregel vervatte steunbestanddeel dienovereenkomstig groter. Een en ander kan alleen worden aanvaard wanneer daaraan een ingrijpende herstructurering is gekoppeld en voorwaarden worden gesteld waardoor deze aanvullende steun in een later stadium kan worden teruggevorderd, bijvoorbeeld door middel van terugvorderingsmechanismen. De activa van Northern Rock worden tegen boekwaarde aan Northern Rock overgedragen. De reële waarde in het economisch verkeer van de betrokken activa ligt, als gevolg van de bijzondere waardeverminderingen, lager dan hun waarde bij overdracht. Daarom is het activaondersteunende effect aanzienlijk aangezien BankCo niet onder die verliezen gebukt gaat. Overeenkomstig punt 41 van de mededeling besmette activa is dan ook een ingrijpende herstructurering van de bank vereist.

(113)

In dit verband staat het buiten kijf dat Northern Rock, zonder de steun, technisch gesproken insolvent was geweest. Northern Rock is genationaliseerd toen de pogingen van het Verenigd Koninkrijk om de bank aan derden te verkopen, mislukten. Dit blijkt voorts uit de ontheffingen die Northern Rock van de FSA heeft gekregen, eerst om al haar Tier 2-kapitaal te laten meetellen voor haar wettelijke kapitaalpositie en nadien om beneden het vereiste toetsingsvermogen te opereren. Uit de verklaring van de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk blijkt dat, indien de bank niet was opgesplitst, een kapitaalinjectie van ten minste 6 miljard GBP (ter vergelijking: vóór de crisis bedroeg het kapitaal van de bank minder dan 2 miljard GBP) nodig was geweest om de bank levensvatbaar te maken. Zonder de staatsinterventie zouden de opsplitsing van Northern Rock en nadien de voortzetting van de economische activiteiten van de bank door BankCo niet mogelijk zijn geweest. Doordat de meeste activa van Northern Rock bij AssetCo blijven, krijgt BankCo de kans om de verliezen op die activa — en de daardoor veroorzaakte erosie van haar kapitaal — te vermijden.

(114)

De voorwaarden van punt 41 van de mededeling besmette activa zijn vervuld aangezien een ingrijpende herstructurering wordt doorgevoerd (43) doordat de economische activiteiten van Northern Rock die BankCo voortzet, met meer dan 75 % zullen worden ingekrompen. Bovendien is het zo dat het Verenigd Koninkrijk de bank in februari 2008 heeft genationaliseerd — en dus eigenaar is van àlle aandelen. Door de good bank te bevrijden van de slechte hypotheken, doet de staat de waarde van die good bank, die hij binnen […] wil verkopen, stijgen. Daardoor komt het uit het asset relief resulterende voordeel minstens ten dele bij de staat terecht in de vorm van een hogere verkoopprijs voor de good bank.

(115)

Wat betreft de lastenverdeling tussen de staat, de aandeelhouders en de crediteuren op het punt van de aan de aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa verbonden kosten, zowel de voormalige aandeelhouders als de houders van hybride kapitaal zullen in de ruimst mogelijke mate bijdragen in de herstructurering van de bank aangezien de eerstgenoemden zijn uitgeschakeld (zij hebben namelijk een aanzienlijk deel van hun belegging verloren) door de nationalisering van Northern Rock. De houders van hybride kapitaal zullen […] AssetCo. Bijgevolg zullen zij geen couponbetalingen ontvangen die discretionair zijn en […]. Additionele lastenverdeling is dus niet vereist (zie ook de overwegingen 150 en 151).

(116)

Wat betreft de vergoeding die voor de activaondersteuning wordt betaald, volgens de mededeling besmette activa dienen banken een zekere vergoeding te betalen voor het capital relief dat via maatregelen ten behoeve van aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa tot stand komt. Het doel van een verplichte vergoeding is dubbel: zorgen voor lastenverdeling en de concurrentiedistorsie tot een minimum beperken. In dit geval wordt de lastenverdeling bereikt door de nationalisering van Northern Rock (zie ook de overwegingen 148 en 149). Wat de tweede doelstelling betreft, de concurrentiedistorsie kan worden geacht tot een minimum te zijn beperkt door de aanzienlijke inkrimping van Northern Rock in het kader van een diepgaande herstructurering (zie ook de overwegingen 156 e.v.). Voorts zal een voordeel dat BankCo dankzij de maatregel voor activaondersteuning eventueel ontvangt, ten minste ten dele worden gerecupereerd via een hogere verkoopprijs. Onder dergelijke uitzonderlijke omstandigheden is het acceptabel dat de opbrengsten van de verkoop van de bank een vorm van vergoeding van de staat zijn, aangezien daardoor de totale reddingskosten lager uitkomen.

(117)

De aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa die bij AssetCo blijven, worden uitsluitend door AssetCo beheerd, die los staat van en organisatorisch onafhankelijk is van BankCo.

(118)

Daarom is de conclusie dat de activaondersteuning ten faveure van BankCo, gezien de voorgenomen ingrijpende herstructurering, met de mededeling besmette activa in overeenstemming is.

(119)

Voor zowel BankCo als AssetCo zijn er herkapitalisaties gepland. Volgens de herkapitalisatiemededeling dient voor herkapitalisaties een passende vergoeding te worden betaald.

(120)

Zo zal BankCo een kapitaalinjectie van 1,4 miljard GBP ontvangen in de vorm van gewone aandelen. Wat betreft de voor deze gewone aandelen verschuldigde vergoeding, het Verenigd Koninkrijk zal op het tijdstip van de opsplitsing reeds alle aandelen-BankCo in handen hebben. Een verdere kapitaalinjectie in de vorm van gewone aandelen zal het belang van het Verenigd Koninkrijk in BankCo niet veranderen. Zoals reeds in overweging 114 ten aanzien van de maatregel voor activaondersteuning werd opgemerkt, heeft het Verenigd Koninkrijk Northern Rock genationaliseerd en is het dus eigenaar van 100 % van de aandelen. Voorts zullen de geïnjecteerde middelen ten minste ten dele terugvloeien door de vergoeding over de aandelen en door de verkoop van BankCo.

(121)

AssetCo zal alleen in een stresscenario een kapitaalinjectie van 1,6 miljard GBP nodig hebben. Zij betaalt geen vergoeding voor de herkapitalisatie, indien die plaatsvindt. Aangezien AssetCo […], zal zij activa op de markt verkopen. De opbrengsten van die verkopen zal zij gebruiken om de staat, die als gevolg van de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit een van haar senior crediteuren is, terug te betalen Deze opbrengsten komen niet ten goede aan de economische activiteiten van AssetCo. Daarom is de vergoeding van de staat inherent […].

(122)

Bijgevolg dient te worden geconcludeerd dat de herkapitalisaties in lijn zijn met herkapitalisatiemededeling.

(123)

In de herstructureringsmededeling wordt uiteengezet welke staatssteunvoorschriften in de huidige crisis van toepassing zijn bij de herstructurering van financiële instellingen. Volgens de herstructureringsmededeling dient de herstructurering van een financiële instelling, wil deze met artikel 87, lid 3, onder b), van het Verdrag verenigbaar zijn, in het kader van de huidige financiële crisis:

(124)

Volgens de punten 9, 10 en 11 van de herstructureringsmededeling dient de lidstaat een omvattend en gedetailleerd herstructureringsplan te bevatten dat volledige informatie over het businessmodel moet bevatten. Dat plan dient ook te vermelden wat de oorzaken van de problemen zijn waarmee de betrokken financiële instelling te kampen heeft, en wat de alternatieven zijn voor het voorgestelde herstructureringsplan.

(125)

De door het Verenigd Koninkrijk verschafte informatie voldoet aan de voorwaarden van de herstructureringsmededeling aangezien daarin informatie wordt verschaft over de moeilijkheden waarmee Northern Rock te kampen heeft, de oorzaak van die moeilijkheden wordt gegeven en informatie wordt verschaft over het businessmodel van BankCo.

(126)

In haar besluit tot uitbreiding van de procedure heeft de Commissie aangegeven dat het er naar uitziet dat BankCo na de opsplitsing een levensvatbare bank zal worden. Aangezien zij echter geen businessplan had ontvangen waaruit de levensvatbaarheid van BankCo daadwerkelijk blijkt, kon zij op dat punt nog geen eindconclusie trekken. Op 10 juni 2009 heeft het Verenigd Koninkrijk een gedetailleerd businessplan ingediend.

(127)

Volgens dat businessplan zal BankCo na de opsplitsing zowel in een basis- als in een stressscenario een levensvatbare bank zijn. Zij zal starten met een aanzienlijk kleinere balans van [21-24] miljard GBP, ten opzichte van Northern Rock (104,3 miljard GBP per ultimo 2008), die in 2013 zal groeien tot [31-34] miljard GBP. De balans bevat activa van hoge kwaliteit ([9-12] miljard GBP contanten en voor [7-11] miljard GBP onbezwaarde hypotheken). De hypotheekportefeuille die aan BankCo wordt overgedragen, zal een gemiddelde LTV van [62-67] % hebben. De verplichtingen van BankCo bestaan in hoofdzaak uit de retaildeposito’s van Northern Rock (19,3 miljard GBP) en zeer beperkte wholesaledeposito’s ([1-3] miljard GBP).

(128)

De zakelijke strategie van BankCo zal voorzichtiger zijn dan die van Northern Rock. Zij zal zich alleen op de retailmarkt van het Verenigd Koninkrijk toeleggen. BankCo zal als hypotheek- en spaarbank actief zijn. Haar risicobereidheid zal laag zijn, in lijn met haar zakelijke strategie. BankCo zal uitsluitend naar een A/P1-rating streven.

(129)

Wat betreft de aanwezigheid van BankCo op de spaar- en hypotheekmarkt in het Verenigd Koninkrijk, BankCo zal haar aanwezigheid op die markt niet uitbreiden. Door de herstructurering zal de omvang van BankCo één derde zijn van de oorspronkelijke grootte van Northern Rock. Het volume van haar nieuw te verstrekken kredieten blijft beperkt tot 9 miljard GBP in 2010, ten opzichte van 32,2 miljard GBP in 2007, hetgeen een marktaandeel van ongeveer 1,5 % vertegenwoordigt. Het marktaandeel van BankCo voor bruto kredietverlening zal rond [3-6] % liggen, tegenover 9,7 % vóór de staatsinterventie.

(130)

De funding die wordt gebruikt voor het produceren van woninghypotheken, blijft in hoofdzaak gebaseerd op retaildeposito’s, waarbij aanvankelijk in 2009 ongeveer [92-95] % van de totale funding van deposito’s afkomstig is, en dit percentage daalt tot ten minste ongeveer [68-71] % in 2013 (ten opzichte van minder dan 30 % vóór de crisis). De afhankelijkheid van BankCo van wholesale funding wordt beperkt tot ongeveer [22-35] % van haar hypotheekactiva.

(131)

Ook streeft BankCo voor nieuw te verstrekken kredieten een gewogen gemiddelde LTV van minder dan [68-71] % na, waarbij de kredieten niet uitkomen boven een LTV van [94-97] %. Zij zal zich toeleggen op hypotheken voor door de eigenaar bewoonde woningen (rond […] % van het totale kredietvolume) en zal ook een deel kredieten verstrekken voor aankoop met het oog op verhuring (rond […] %). Zij zal niet langer de Together-producten verkopen (hypotheken met een LTV van […] 125 %, gecombineerd met een niet-afgedekt krediet) en zal geen zakelijke kredieten verstrekken. Het kredietverstrekkingsbeleid van BankCo wordt, zonder rekening te houden met verbintenissen op gedragsgebied, ingeperkt doordat zij voor de financiering van haar kredietverstrekking afhankelijk is van retaildeposito’s. BankCo is voornemens in 2010 voor [6-9] miljard GBP kredieten te verstrekken en in 2011, 2012 en 2013 jaarlijks telkens [6-8] miljard GBP.

(132)

De verwachting is dat BankCo, volgens het door het Verenigd Koninkrijk ingediende businessplan, opnieuw winstgevend wordt in […] waarbij de nettorentebaten in een basisscenario toenemen van […] miljoen GBP in 2009 tot […] miljoen GBP in 2013, de winst (verlies) na belastingen oploopt van –[…] miljoen GBP in 2009 tot […] miljoen GBP in 2013, en de Return on Equity (hierna „RoE” genoemd) na belastingen toeneemt van –[…] % in 2009 tot rond [9-12] % in 2013. In een stresscenario zouden de nettorentebaten toenemen van […] miljoen GBP in 2009 tot [0,1-0,6] miljoen GBP in 2013, zou de winst (verlies) na belastingen stijgen van –[…] miljoen GBP in 2009 tot […] miljoen GBP in 2013, en zou de RoE stijgen van –[…] % in 2009 tot […] % in 2013. Voorts liggen deze cijfers, volgens het Verenigd Koninkrijk, niet boven het gemiddelde waarop de building societies, BankCo’s belangrijkste concurrenten, uitkomen.

(133)

Wat betreft BankCo’s wettelijke kapitaalpositie, de bank is dankzij de herkapitalisatie van 1,4 miljard GBP na de opsplitsing afdoende gekapitaliseerd. Dit zal, samen met het aanzienlijke bedrag aan contanten dat zij ontvangt, resulteren in een Tier 1-kapitaalratio van meer dan [48-53] % op het tijdstip van de opsplitsing, die afneemt tot rond [16-21] % in 2013, wanneer BankCo haar volume verstrekte kredieten heeft opgedreven door gebruik te maken van de grote hoeveelheden contanten die zij heeft ontvangen en door nieuwe funding aan te trekken. BankCo is ook afdoende gekapitaliseerd […]. Volgens het businessplan kan […] BankCo voor […] miljard GBP — in een probleemscenario […] miljard GBP — en toch levensvatbaar blijven.

(134)

Wat ten slotte de liquiditeit betreft, BankCo is voornemens om in de periode 2009-2013 een liquiditeitsratio (contanten/activa) van meer dan [19-20] % aan te houden, hetgeen volgens het Verenigd Koninkrijk in lijn is met de ratio die building societies aanhouden en hoger ligt dan het gemiddelde van meer gediversifieerde banken in het Verenigd Koninkrijk (liquiditeitsratio tussen 5 en 10 %). De core liquiditeit die BankCo aanhoudt, dekt [17-20] % van de retaildeposito’s en rond [6-3] maanden van de wholesale maturities.

(135)

Het plan bevat ook informatie over de uitstap van BankCo uit de TPO-regeling, waardoor de staat mogelijk de in Northern Rock, BankCo en AssetCo geïnjecteerde middelen geheel of gedeeltelijk zal terugkrijgen.

(136)

Op basis van het voorgaande is de resterende twijfel van de Commissie ten aanzien van de levensvatbaarheid van BankCo weggenomen. Deze conclusie is in lijn met de aanvankelijke beoordeling van de Commissie en de opmerkingen die in het kader van het besluit tot uitbreiding van de procedure van derden zijn ontvangen.

(137)

Volgens de herstructureringsmededeling moet de begunstigde onderneming een passende bijdrage leveren zodat de steun tot het minimum beperkt blijft en de mededingingsdistorsies en de moral hazard worden aangepakt. Met het oog daarop: a) dienen zowel de kosten van de herstructurering als het steunbedrag beperkt te blijven, en b) is een aanzienlijke eigen bijdrage noodzakelijk.

(138)

De beginselen met betrekking tot de eigen bijdrage van de begunstigde bank in de herstructureringsfase zijn uiteengezet in deel 3 van de herstructureringsmededeling. De voorwaarden zijn dat: i) de herstructureringssteun beperkt blijft tot het minimum dat nodig is om de kosten te dekken die nodig zijn voor het herstel van de levensvatbaarheid; ii) de begunstigde bank zoveel mogelijk eigen vermogen moet gebruiken om de herstructurering te financieren, via bijvoorbeeld de verkoop van activa, en iii) de kosten van de herstructurering ook in passende mate worden gedragen door wie in de bank heeft belegd, door verliezen te laten absorberen door het beschikbare kapitaal en door een passende vergoeding voor staatsinterventies te betalen. De doelstelling van deze lastenverdeling is dubbel: de mededingingsdistorsies beperken en het probleem van moral hazard aanpakken (44).

(139)

De twijfel van de Commissie of de steun wel beperkt is tot het minimum dat noodzakelijk is om de levensvatbaarheid van Northern Rock (BankCo) op lange termijn te herstellen, is weggenomen (zie ook overweging 141). Volgens het definitieve herstructureringsplan is het namelijk niet langer zo dat het volume nieuw te verstrekken krediet boven niveaus van vóór de crisis uitkomt of dat nieuwe activiteiten worden geacquireerd.

(140)

De contanten die AssetCo bij de opsplitsing aan BankCo overdraagt, zullen vooral worden gebruikt om voor 2010 een doelstelling inzake kredietverschaffing van [6-9] miljard GBP te halen. Het Verenigd Koninkrijk is van oordeel dat het behalen van dit volume kredietverschaffing noodzakelijk is met het oog op de stabilisering van de hypotheekmarkt in het Verenigd Koninkrijk, die te lijden heeft gehad van aanbodbeperkingen (met name door de negatieve nettokredietverschaffing van Northern Rock als gevolg van haar stimuleringsprogramma voor de aflossing van hypotheken), hetgeen de val van de huizenprijzen in het Verenigd Koninkrijk nog heeft versterkt. Voor 2011 zal de kredietverschaffingsdoelstelling van BankCo verder dalen tot [6-8] miljard GBP. Rekening houdende met dit alles, zijn de kosten van de herstructurering tot het noodzakelijke minimum beperkt.

(141)

Bij de vormgeving van het herstructureringsplan heeft het Verenigd Koninkrijk gekozen voor een oplossing die minder steun vereiste dan het initiële herstructureringsplan. Zoals in overweging 23 werd vermeld, zou het alternatief voor de opsplitsing van Northern Rock zijn geweest Northern Rock te laten voortbestaan, hetgeen een kapitaalinjectie van minstens 6 miljard GBP had gevergd (ten opzichte van maximaal 3 miljard GBP in een stressscenario in het definitieve herstructureringsplan). Door de opsplitsing is voor BankCo en AssetCo samen minder kapitaal nodig, aangezien AssetCo uitsluitend als hypotheekverstrekker zal opereren en daardoor een lager vereist toetsingsvermogen in acht moet nemen dan een gewone bank. Met de opsplitsing wordt de steun die nodig is om de levensvatbaarheid van Northern Rock te verzekeren, beperkt.

(142)

Voorts zal, als gevolg van de opsplitsing, de hypotheekportefeuille van BankCo een LTV-ratio hebben die hoger ligt dan die van de meeste building societies, die als haar naaste concurrenten kunnen worden beschouwd, en zal de RoE van BankCo aanzienlijk lager liggen dan die van banken en building societies in het Verenigd Koninkrijk in de periode tot 2013.

(143)

Daarnaast dienen in de heersende marktomstandigheden de uitkomsten van de stresstests mee in rekening te worden genomen om de levensvatbaarheid van de bank te bepalen (45). In dit verband hebben de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk bevestigd dat de 1,4 miljard GBP voor BankCo het door de FSA minimaal vereiste toetsingsvermogen is. Voorts BankCo […]. Het Verenigd Koninkrijk heeft aangetoond dat, indien meer aan een bijzondere waardevermindering onderhevige activa aan BankCo zouden worden overgedragen, dit zou moeten worden gecompenseerd door een nieuwe, door de staat door te voeren kapitaalinjectie, wil de levensvatbaarheid van de bank niet in gevaar komen en de beperkte kredietverschaffing aan de reële economie toch worden gehandhaafd.

(144)

De herstructureringskosten worden zoveel mogelijk door de bank zelf gedragen via de aflossing en de verkoop van activa. Ten eerste heeft Northern Rock het vereiste steunbedrag beperkt door in de periode van april 2008 tot begin 2009 haar bestaande cliënten actief te stimuleren hun kredieten af te lossen en deze bij concurrenten te herfinancieren. Op die wijze is Northern Rock cliënten van hoge kwaliteit — cliënten die in staat zijn gebleken een bank te vinden die bereid is hun krediet te verlenen — kwijtgeraakt. De opbrengsten van dit stimuleringsprogramma voor de aflossing van hypotheken zijn gebruikt om de staat terug te betalen. Daardoor is de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit gedaald van 27 miljard GBP (eind 2007) tot 14,5 miljard GBP (30 juni 2009).

(145)

Ten tweede heeft Northern Rock haar HERM-portefeuille voor ongeveer 2,2 miljard GBP verkocht. Deze maatregel heeft middelen gegenereerd die zijn gebruikt om een deel van de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit terug te betalen. De instroom van middelen is verzekerd aangezien de maatregel ten uitvoer is gelegd.

(146)

Northern Rock heeft ook de vereiste steun verminderd door in 2008 en 2009 een zeer beperkte hoeveelheid nieuwe hypotheken te produceren (3 miljard GBP in 2008 en 1,3 miljard GBP tot 30 juni 2009 — ten opzichte van 32,3 miljard GBP in 2007).

(147)

In het licht van het voorgaande is de conclusie dat de twijfel van de Commissie ten aanzien van de vraag of de steun beperkt blijft, weggenomen en dat de eigen bijdrage van Northern Rock voldoende is.

(148)

Ten aanzien van de lastenverdeling wordt in de herstructureringsmededeling geëist dat de herstructureringskosten niet alleen door de staat worden gedragen, maar ook door wie vroeger in de bank heeft belegd, en door de vroegere aandeelhouders.

(149)

Wat Northern Rock betreft, de bank was genationaliseerd en haar vroegere aandeelhouders zullen alleen worden vergoed op basis van de waarde van de onderneming zonder de staatssteun mee te rekenen (46). Bijgevolg is de kans groot dat deze vergoeding in de buurt van nul ligt. Dit betekent dat de vroegere aandeelhouders zijn uitgeschakeld en dus kunnen worden geacht voldoende de gevolgen van het faillissement van Northern Rock te hebben gedragen.

(150)

Voorts blijven de houders van de achtergestelde schulden van Northern Rock bij AssetCo. Dit betekent dat zij worden vergoed uit de bedragen die voor de activa van AssetCo worden ontvangen. Als houders van achtergestelde schulden, […]. Daarentegen is de staat een senior crediteur op basis van de leningen (de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit en de werkkapitaalfaciliteit) die deze AssetCo heeft verstrekt. Daarom, […]. Bovendien heeft Northern Rock recent besloten couponbetalingen en betalingen op de hoofdsom van alle Tier 2- en verwante Tier 1-instrumenten uit te stellen wanneer zij daartoe de discretionaire bevoegdheid heeft. Het Verenigd Koninkrijk heeft voorts een verbintenis gedaan dat AssetCo ook na de opsplitsing deze betalingen zal blijven uitstellen. […].

(151)

Bijgevolg is het probleem van de moral hazard afdoende aangepakt door de eigen bijdrage van de vroegere houders van kapitaal van de bank.

(152)

De conclusie is dan ook dat Northern Rock en de eigenaren van haar kapitaal maximaal aan de herstructurering hebben bijgedragen.

(153)

In haar besluit tot uitbreiding van de procedure had de Commissie twijfel of de maatregelen die het Verenigd Koninkrijk voorstelde om de mededingingsdistorsie te beperken, afdoende waren om de mededingingsdistorsie te compenseren die wordt veroorzaakt doordat de economische activiteiten van Northern Rock via BankCo in de markt blijven. Dit bezwaar werd gedeeld door derden, die wezen op BankCo’s sterke positie op de hypotheek- en spaarmarkt in het Verenigd Koninkrijk en die maatregelen voorstelden om de door BankCo veroorzaakte mededingingsdistorsie aan te pakken.

(154)

Wat betreft de maatregelen om de concurrentiedistorsie te beperken, geeft de herstructureringsmededeling aan dat de Commissie bij haar beoordeling rekening dient te houden met het steunbedrag, de mate waarin de lasten worden verdeeld, en de positie die de financiële instelling na de herstructurering op de markt zal hebben. Op basis van die analyse dienen dan passende compenserende maatregelen te worden uitgewerkt.

(155)

De door Northern Rock veroorzaakte mededingingsdistorsie is aanzienlijk. Northern Rocks rechtsopvolger BankCo zal een bank zijn die over voldoende middelen beschikt en niet gebukt gaat onder de lasten van de risicovolle kredietverstrekking van Northern Rock in het verleden. Om Northern Rock vanaf september 2007 in bedrijf te houden en de opsplitsing te faciliëren, was een groot volume steun nodig, en dat zal ook in de toekomst zo zijn. Niettemin wordt Northern Rock een veel kleinere bank en heeft het Verenigd Koninkrijk voldoende maatregelen uitgewerkt om de mededingingsdistorsie te beperken.

(156)

Ten eerste zal Northern Rock niet langer dezelfde economische entiteit zijn als vóór de staatsinterventie. De bank is genationaliseerd en is zeer ingrijpend geherstructureerd. Daardoor zal een veel kleinere bank dan Northern Rock (BankCo) op de retailmarkt in het Verenigd Koninkrijk concurreren. Na de opsplitsing zal de balans van BankCo ongeveer [17-22] % bedragen van de balans van Northern Rock in 2007. Omdat de bank echter, vanaf het tijdstip van de opsplitsing, over zeer veel contanten zal beschikken en zij nagenoeg uitsluitend wordt gefinancierd uit retaildeposito’s, waardoor zij de eerstkomende jaren snel zal kunnen groeien, is het billijker de „gestabiliseerde” situatie aan het eind van de herstructureringsperiode te hanteren om de omvang van de inkrimping te beoordelen. Op dat tijdstip zal de balans minder dan [30-35] % bedragen van het oorspronkelijke balanstotaal van Northern Rock in 2007. Wat betreft de omvang van de bank op de markten na de herstructurering, het marktaandeel (op basis van bruto nieuw verstrekte kredieten) op de markt voor woninghypotheken zal in de periode tot 2013 rond [3-6] % liggen ([6-9] miljard GBP) — ten opzichte van 8 % (32,2 miljard GBP) in 2007. Op de markt voor retaildeposito’s in het Verenigd Koninkrijk zal het marktaandeel van BankCo in de periode tot na 2013 niet boven 1,5 % (23 miljard GBP) uitkomen — ten opzichte van 1,9 % vóór de bank-run van september 2007. Een en ander laat zien dat BankCo een betrekkelijk kleine bank zal zijn — geen marktleider. Een verdere inkrimping van de aanwezigheid van BankCo op de hypotheek- en spaarmarkt in het Verenigd Koninkrijk zou de levensvatbaarheid van de bank in gevaar hebben gebracht.

(157)

In 2008 en 2009 heeft Northern Rock haar kredietverschaffing vrijwillig ingekrompen tot zeer lage niveaus (3 miljard GBP in 2008 en 1,3 miljard GBP in het eerste halfjaar 2009 — ten opzichte van 32,2 miljard GBP in 2007 (zie tabel 1)) als gevolg van de in het Competitive Framework voor haar kredietverschaffing vastgestelde plafonds en door cliënten in het kader van haar stimuleringsprogramma voor de aflossing van hypotheken aan te moedigen hun kredieten over te sluiten bij concurrenten. Die laatste maatregel heeft ervoor gezorgd dat de nettokredietverschaffing in 2008 is gedaald tot 25,4 miljard GBP. Geconcludeerd dient te worden dat Northern Rock haar marktaanwezigheid op de hypotheekmarkt heeft ingekrompen zodra het Competitive Framework aan het eind van het eerste kwartaal 2008 werd aangekondigd.

(158)

Ten tweede heeft het Verenigd Koninkrijk, in vergelijking met het aangepaste herstructureringsplan, maatregelen genomen om de balans van BankCo te versmallen, met minder contanten en meer risicovolle activa, waardoor deze met ongeveer 4 miljard GBP is gekrompen. BankCo zal over minder contanten beschikken en over meer hypotheken, van bovendien lagere kwaliteit. Met minder contanten ter beschikking wordt BankCo beperkt in haar mogelijkheden om hypotheken te verstrekken. De aanpassingen die het Verenigd Koninkrijk aan de balans heeft aangebracht, dragen bij tot het aanpakken van de punten waartegen derden bezwaar hadden gemaakt (zie punt 4.2).

(159)

Ten derde heeft het Verenigd Koninkrijk tegenover de Commissie diverse verbintenissen gedaan om de marktaanwezigheid van BankCo in te perken; deze zijn in punt 5.4 nader beschreven. Er zijn plafonds vastgelegd voor de retaildeposito’s en hypotheekverstrekking van BankCo. Die plafonds blijven ten minste tot eind 2011 van kracht, ongeacht of BankCo uit de TPO-regeling stapt, en mogelijk zelfs langer indien de uitstap uit die regeling pas na 2011 plaatsvindt. Deze plafonds beperken de mogelijkheden van BankCo voor een agressieve expansie op de markt.

(160)

In dat verband is het noodzakelijk dat deze plafonds van toepassing blijven zelfs indien er vóór 2011 een uitstap uit de TPO-regeling komt, aangezien BankCo nog steeds de staatssteun geniet die haar en AssetCo is verleend om de opsplitsing van Northern Rock te faciliëren. De aldus verleende steun zorgt ervoor dat BankCo zich na de opsplitsing in een goede uitgangspositie bevindt. Zij is bevrijd van de risicovolle kredieten uit het verleden en heeft een aanzienlijke hoeveelheid contanten ontvangen. BankCo zal ook na de opsplitsing van de steun blijven profiteren. Een snelle uitstap uit de TPO-regeling compenseert niet volledig de mededingingsdistorsie door BankCo, hetgeen dus rechtvaardigt dat de plafonds ten minste tot eind 2011 van kracht blijven.

(161)

Wat betreft de bezwaren die derden formuleerden ten aanzien van de mogelijkheden van BankCo om concurrenten door een agressief tariefbeleid uit de markt te drukken, heeft het Verenigd Koninkrijk de verbintenis gegeven dat BankCo uit de top drie-tabellen van Moneyfacts zal blijven voor de courante hypotheekproducten (met uitzondering van hypotheken met een LTV-ratio van meer dan 80 % of van producten voor woningstarters). De Moneyfacts-tabellen bevatten gegevens over de top vijf hypotheken in diverse segmenten die op een bepaald tijdstip als de beste koop op de markt gelden. Voor kleinere banken is het belangrijk om in de Moneyfacts-tabel te verschijnen, aangezien dit een doeltreffend middel is om met cliënten in contact te komen. De verbintenis van het Verenigd Koninkrijk zorgt ervoor dat BankCo, weliswaar nog steeds zichtbaar is, maar niet het beste tarief op de markt kan aanbieden. Aldus wordt gedurende de jaren dat BankCo het sterkst afhankelijk is van staatssteun, het risico beperkt dat concurrenten worden weggedrukt.

(162)

Voorts heeft het Verenigd Koninkrijk een verbintenis gedaan om BankCo […] te verkopen. De verkoop van BankCo biedt de staat de mogelijkheid om (een deel van) de in Northern Rock geïnjecteerde middelen terug te krijgen. Bovendien zorgt een snelle uitstap uit de TPO-regeling ervoor dat derden de kans krijgen BankCo over te nemen. In dat verband hebben concurrenten van Northern Rock vooral erover geklaagd dat, zolang Northern Rock in de TPO-regeling zit, het voor de bank gemakkelijker is om retaildeposito’s aan te trekken aangezien consumenten ervan op de hoogte zijn dat de bank door de staat wordt ondersteund. Wordt aan deze TPO-regeling een eind gemaakt, dan valt ook deze vorm van concurrentieverstoring weg.

(163)

Het Verenigd Koninkrijk heeft ook de verbintenis gedaan dat de garanties op retail- en wholesaledeposito’s voor BankCo zullen worden ingetrokken tegen […]. Daardoor bevindt BankCo zich, wat retail- en wholesaledeposito’s betreft, niet in een gunstigere positie ten opzichte van haar concurrenten. Met die verbintenis worden dus de bezwaren van derden weggenomen ten aanzien van het blijven doorlopen van de garanties.

(164)

Wat de gedragsbeperkingen betreft, BankCo wordt in haar activiteiten beperkt door een overnameverbod en een verbod om met de staatsgaranties en de TPO-regeling uit te pakken. Die maatregelen blijven doorlopen tot er een eind komt aan de TPO-regeling.

(165)

De terugtrekking van Northern Rock uit Denemarken kan worden beschouwd als een maatregel die de mededingingsdistorsie beperkt, aangezien Northern Rock — en dus ook BankCo — niet langer op deze markt zullen concurreren.

(166)

Ten slotte zijn eventuele concurrentiedistorsies door AssetCo, als gevolg van haar beperkte economisch activiteiten, gering zoals wordt bevestigd door de in punt ix) van overweging 29, bedoelde verbintenis van het Verenigd Koninkrijk. […], zal haar economische activiteiten inkrimpen — en dus zal ook de potentiële mededingingsdistorsie afnemen.

(167)

Volgens punt 46 van de herstructureringsmededeling zijn regelmatige, gedetailleerde verslagen van de lidstaat noodzakelijk om te kunnen nagaan of het herstructureringsplan correct wordt uitgevoerd. Bijgevolg dienen de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk bij de Commissie dit soort verslagen om de zes maanden, te rekenen vanaf het tijdstip van de onderhavige beschikking, in te dienen.

(168)

De voortzetting van de maatregelen i), ii) en iii) na de opsplitsing van Northern Rock, alsmede de in overweging 30 bedoelde maatregelen iv) tot en met xii) worden beschouwd als herstructureringssteun die met artikel 87, lid 3, onder b), van het Verdrag verenigbaar dient te worden verklaard,

i)

de retroactieve toepassing van een lagere premie op de liquiditeitsfaciliteit van de Bank of England die nadien door het ministerie van Financiën is verlengd (hierna „de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit” genoemd) en de terugbetaling van de te veel betaalde premies aan Northern Rock na de opsplitsing van Northern Rock in BankCo en AssetCo;

ii)

de verzekering die het ministerie van Financiën aan de Financial Services Authority heeft gegeven dat Northern Rock boven het vereiste toetsingsvermogen zal opereren;

iii)

het blijven doorlopen van de staatsgarantie voor retaildeposito’s van BankCo;

iv)

het blijven doorlopen van de staatsgarantie voor wholesaledeposito’s van BankCo;

v)

de herkapitalisatie van BankCo ten belope van 1,4 miljard GBP;

vi)

de voorwaardelijke liquiditeitsfaciliteit van 1,5 miljard GBP voor BankCo;

vii)

het blijven doorlopen van de staatsgarantie voor wholesaledeposito’s van AssetCo;

viii)

het optrekken van de BoE/HMT-liquiditeitsfaciliteit met 10 miljard GBP tot maximaal 23 miljard GBP;

ix)

de herkapitalisatie van AssetCo met tot 1,6 miljard GBP, en

x)

de werkkapitaalfaciliteit van 2,5 miljard GBP voor AssetCo.

i)

de volledige operationele scheiding tussen BankCo en AssetCo komt er zo snel mogelijk en uiterlijk tegen eind 2010;

ii)

het volume nieuw door BankCo te verstrekken kredieten wordt beperkt tot 4 miljard GBP in 2009, tot 9 miljard GBP in 2010 en tot 8 miljard GBP in 2011. Ingeval BankCo na 2011 tijdelijk overheidseigendom blijft (hierna „de TPO-regeling” genoemd), blijft het plafond voor kredietverschaffing van 8 miljard GBP in 2011 gelden tot en met 31 december 2013 of, indien dat vroeger gebeurt, totdat de bank uit de TPO-regeling stapt;

iii)

het totale saldo van BankCo voor retaildeposito’s in het Verenigd Koninkrijk, in Ierland en op Guersney blijft tot en met 31 december 2011 beperkt tot 20 miljard GBP. Ingeval BankCo ook in 2012 en 2013 in de TPO-regeling blijft, geldt voor retaildeposito’s een plafond van 23 miljard GBP in 2012 en van 26 miljard GBP in 2013 of een uitstap uit de TPO-regeling;

iv)

BankCo behoort niet tot de top drie in de Moneyfacts hypotheekcategorieën voor twee, drie of vijf jaar vast of voor variabele hypotheken (met uitzondering van hypotheken met een loan-to-value ratio van meer dan 80 % en producten bestemd voor woningstarters) in de periode tot 31 december 2011 of, indien dat voordien gebeurt, totdat de bank uit de TPO-regeling stapt;

v)

de regering van het Verenigd Koninkrijk moet haar meerderheidsbelang in BankCo opgeven […]. In dat verband wordt de TPO-regeling geacht te zijn beëindigd indien het Verenigd Koninkrijk ten minste 50 % + 1 aandeel van de aandelen-BankCo heeft verkocht aan een entiteit (of entiteiten) die geen eigendom is (of zijn) van of die niet onder de zeggenschap staat (of staan) van de staat, en het Verenigd Koninkrijk niet langer zeggenschap over BankCo heeft in de zin van Verordening (EG) nr. 139/2004;

vi)

BankCo […] kondigt publiek aan dat aan de door het Verenigd Koninkrijk afgegeven retaildepositogarantie een eind komt tegen […] en dat de regelingen voor wholesalegaranties ten behoeve van BankCo tegen 31 december 2010 door het Verenigd Koninkrijk worden opgeheven;

vii)

bestaande achtergestelde schulden blijven binnen AssetCo en er worden geen hoofdsommen afgelost noch couponbetalingen gedaan op achtergestelde schuldinstrumenten voor zover AssetCo daartoe contractueel de mogelijkheid heeft, […];

viii)

BankCo en AssetCo verwerven geen aandelen in andere ondernemingen of pakken niet uit met de regelingen inzake overheidsgaranties of het eigendom door de overheid;

ix)

AssetCo ontwikkelt geen nieuwe economische activiteiten tenzij de activiteiten die noodzakelijk zijn om BankCo operationele ondersteuning te bieden totdat de operationele splitsing van BankCo en AssetCo is voltooid […].