SCHRIFTELIJKE VRAAG E-0910/02

van Gabriele Stauner (PPE-DE) en Paul Rübig (PPE-DE) aan de Commissie

(5 april 2002)

Betreft: Middelen van het speciaal toetredingsprogramma voor landbouw en plattelandsontwikkeling voor Polen

Volgens een bericht in de Oostenrijkse krant Der Standard van 20 maart 2002 ondervindt de kandidaat-lidstaat Polen ernstige problemen bij de financiering van projecten in het kader van het speciaal pretoetredingsinstrument voor landbouw en plattelandsontwikkeling.

1. Kan de Commissie bevestigen dat van de 529 miljoen euro die volgens de financiële raming van Agenda 2000 sinds begin 2000 voor het pretoetredingsprogramma beschikbaar zijn tot nu toe niet één euro naar Polen is gegaan?

2. Kan de Commissie meedelen waarom er geen Poolse projecten die voor financiering met middelen van het pretoetredingsinstrument in aanmerking kwamen, zijn goedgekeurd?

3. Klopt het dat het Poolse Agentschap voor herstructurering en modernisering van de landbouw in een corruptieschandaal verwikkeld was en daarom door Brussel niet als officieel betaalorgaan voor middelen van het pretoetredingsinstrument in Polen werd erkend?

4. Indien dit klopt, hoe hoog zijn dan volgens de Commissie de verliezen voor de communautaire begroting door dit corruptieschandaal?

Antwoord van de heer Verheugen namens de Commissie

(14 mei 2002)

1. De Commissie kan bevestigen dat Polen tot dusver (april 2002) nog geen communautaire middelen heeft ontvangen voor het speciale toetredingsprogramma voor landbouw en plattelandsontwikkeling (Sapard) omdat niet was voldaan aan de voorwaarden voor de toepassing van het besluit van de Commissie waarbij het beheer van de maatregelen in het kader van het programma aan het Sapard-bureau in Polen wordt toevertrouwd.

2. Om de doelstellingen van het Sapard-instrument te verwezenlijken moeten verschillende taken worden uitgevoerd, met name in de in aanmerking komende kandidaat-lidstaten. Een beschrijving van die taken is opgenomen in het verslag van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's over het Sapard-instrument(1). Naast de in dat verslag beschikbare informatie zij erop gewezen dat de Commissie op dit ogenblik aan zeven landen (Bulgarije, Estland, Letland, Litouwen, Slovenië, Tsjechië en Slowakije) een beschikking heeft gericht waarbij het beheer van de Sapard-steun aan hen is overgedragen. Er zijn goede vorderingen gemaakt in de andere kandidaat-lidstaten en verwacht wordt dat de Commissie weldra nieuwe beschikkingen zal kunnen vaststellen met betrekking tot de overdracht van het beheer van de steun. Voor Polen verkeert dit proces in een vergevorderd stadium. Tot het is afgerond kunnen echter geen projecten worden geselecteerd.

3. Het agentschap voor herstructurering en modernisering van de landbouw (ARMA) is een overheidsinstantie die onder het Poolse ministerie van landbouw ressorteert en die door de regering is aangewezen om het geïntegreerde beheers- en controlesysteem in te stellen dat Polen nodig heeft om bepaalde betalingen in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid te kunnen beheren. Hoewel ARMA ook als Sapard-bureau is aangewezen, zijn de taken van dat bureau en die van het IACS verschillend. IACS is het systeem dat de betalingen uit de Gemeenschapsbegroting aan de boeren na de toetreding moet beheren. Sapard is een pretoetredingsprogramma dat de landen moet helpen om de herstructurering van hun landbouw reeds voor de toetreding op gang te brengen. Beide systemen staan zowel operationeel als administratief los van elkaar.

ARMA heeft sedert 1998 Phare-steun ontvangen voor de oprichting van dit IACS-systeem. In september 2001 heeft de Commissie een aantal onregelmatigheden ontdekt. Als gevolg daarvan is de Phare-steun voor IACS door de Commissie opgeschort in afwachting van nadere uitleg van de Poolse autoriteiten en de resultaten van een audit. De Poolse autoriteiten zijn ook met een eigen onderzoek begonnen.

4. De Commissie heeft van bij de aanvang de nodige stappen gedaan om de met het IACS gemoeide Phare-middelen te vrijwaren. Daardoor en mede als gevolg van een opdracht tot invordering (voor 2,8 miljoen euro) zijn geen verliezen ontstaan voor de Gemeenschapsbegroting. De Commissie verwacht thans verdere uitleg van de Poolse autoriteiten over de resultaten van hun eigen onderzoek en over hun plannen om het IACS in goede banen te leiden.

(1) COM(2001) 341 def.