Arrest van het Gerecht (Vijfde kamer) van 30 maart 2022 – Yanukovych/Raad

(Zaak T‑291/20) ( 1 )

„Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid – Beperkende maatregelen gelet op de situatie in Oekraïne – Bevriezing van tegoeden – Lijst van personen, entiteiten en lichamen waarvan de tegoeden en economische middelen zijn bevroren – Handhaving van verzoekers naam op de lijst – Verplichting van de Raad om na te gaan of de beslissing van een autoriteit van een derde land is genomen met inachtneming van de rechten van de verdediging en het recht op effectieve rechterlijke bescherming”

1. 

Europese Unie – Rechterlijke toetsing van de rechtmatigheid van de handelingen van de instellingen – Beperkende maatregelen gelet op de situatie in Oekraïne – Bevriezing van tegoeden van personen die betrokken zijn bij het verduisteren van overheidsmiddelen en van de met hen geassocieerde natuurlijke personen, rechtspersonen, entiteiten of lichamen – Omvang van het toezicht

[Art. 275, tweede alinea, VWEU; Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 47 en 48; besluit (GBVB) 2020/373 van de Raad; verordening 2020/370 van de Raad]

(zie punten 77, 78)

2. 

Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid – Beperkende maatregelen gelet op de situatie in Oekraïne – Besluit tot bevriezing van tegoeden – Vaststelling of handhaving op basis van een door de autoriteiten van een derde land gevoerde gerechtelijke procedure inzake het verduisteren van overheidsmiddelen of misbruik van bevoegdheid door degene die een openbaar ambt bekleedt – Toelaatbaarheid – Voorwaarde – Nationale beslissing die is vastgesteld met inachtneming van de rechten van de verdediging en het recht op effectieve rechterlijke bescherming – Verificatieplicht van de Raad – Motiveringsplicht – Draagwijdte – Derde land dat is toegetreden tot het Europees Verdrag voor de rechten van de mens – Geen invloed – Doel van beperkende maatregelen om de rechtsstaat en de mensenrechten te versterken

[Besluit 2014/119/GBVB, zoals gewijzigd bij besluit (GBVB) 2020/373, bijlage; verordeningen van de Raad nr. 208/2014, bijlage I, en 2020/370]

(zie punten 79, 85)

3. 

Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid – Beperkende maatregelen gelet op de situatie in Oekraïne – Besluit tot bevriezing van tegoeden – Vaststelling of handhaving op basis van een door de autoriteiten van een derde land gevoerde gerechtelijke procedure inzake het verduisteren van overheidsmiddelen of misbruik van bevoegdheid door degene die een openbaar ambt bekleedt – Voorwaarden – Nationale beslissing die is vastgesteld met inachtneming van de rechten van de verdediging en het recht op effectieve rechterlijke bescherming – Verplichting van de bevoegde autoriteit van de Unie om in geval van betwisting de juistheid vast te stellen van de gronden die tegen de betrokken personen of entiteiten zijn aangevoerd – Verplichting van de Raad om de eerbiediging van die rechten te controleren – Schending

[Besluit 2014/119/GBVB, zoals gewijzigd bij besluit (GBVB) 2020/373, bijlage; verordeningen van de Raad nr. 208/2014, bijlage I, en 2020/370]

(zie punten 90, 92‑101, 103‑108, 131)

4. 

Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid – Beperkende maatregelen gelet op de situatie in Oekraïne – Besluit tot bevriezing van tegoeden – Vaststelling of handhaving op basis van een nationale beslissing tot bevriezing van tegoeden van een instantie van een derde staat – Toelaatbaarheid – Voorwaarde – Nationale beslissing die is vastgesteld met inachtneming van de rechten van de verdediging en het recht op effectieve rechterlijke bescherming – Verificatieplicht van de Raad – Bewijs van de verificatie – Bewijslast

[Besluit 2014/119/GBVB, zoals gewijzigd bij besluit (GBVB) 2020/373, bijlage; verordeningen van de Raad nr. 208/2014, bijlage I, en 2020/370]

(zie punten 109‑112, 129, 130)

5. 

Recht van de Europese Unie – Beginselen – Recht op effectieve rechterlijke bescherming – Inachtneming van een redelijke termijn – Beperkende maatregelen gelet op de situatie in Oekraïne – Gerechtelijke procedure in een derde land, die de basis vormt van het besluit tot vaststelling van de restrictieve maatregelen – Verificatieplicht van de Raad – Draagwijdte

(Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 47)

(zie punten 114‑121, 125, 126)

Dictum

1) 

Besluit (GBVB) 2020/373 van de Raad van 5 maart 2020 tot wijziging van besluit 2014/119/GBVB betreffende beperkende maatregelen tegen bepaalde personen, entiteiten en lichamen in het licht van de situatie in Oekraïne, en uitvoeringsverordening (EU) 2020/370 van de Raad van 5 maart 2020 tot uitvoering van verordening (EU) nr. 208/2014 betreffende beperkende maatregelen tegen bepaalde personen, entiteiten en lichamen in het licht van de situatie in Oekraïne, worden nietig verklaard voor zover de naam van Viktor Fedorovych Yanukovych is gehandhaafd op de lijst van personen, entiteiten en lichamen waarop die beperkende maatregelen van toepassing zijn.

2) 

De Raad van de Europese Unie wordt verwezen in de kosten.


( 1 ) PB C 222 van 6.7.2020.