Brussel, 25.4.2022

COM(2022) 187 final

2022/0130(COD)

Voorstel voor een

VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1727 van het Europees Parlement en de Raad, wat betreft het bij Eurojust verzamelen, bewaren en analyseren van bewijsmateriaal in verband met genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden


TOELICHTING

1.ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

Eurojust, het agentschap van de Europese Unie voor justitiële samenwerking in strafzaken, coördineert het onderzoek naar en de vervolging van ernstige grensoverschrijdende criminaliteit in Europa en daarbuiten. Eurojust vervult in de Europese Unie een spilfunctie op het gebied van de justitiële samenwerking in strafzaken en ondersteunt de nationale onderzoeks- en vervolgingsautoriteiten op het gebied van ernstige criminaliteit waarvoor Eurojust overeenkomstig Verordening (EU) 2018/1727 (hierna “Eurojust-verordening” genoemd) bevoegd is. Onder meer genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden (gezamenlijk ook “ernstige internationale misdrijven” genoemd) zijn strafbare feiten waarvoor Eurojust bevoegd is.

Op 24 februari 2022 is Rusland begonnen met een militaire agressie tegen Oekraïne. Er zijn gegronde redenen om aan te nemen dat er in Oekraïne oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid werden en worden gepleegd. Op 2 maart 2022 kondigde de aanklager van het Internationaal Strafhof aan dat hij een onderzoek had ingesteld naar de situatie in Oekraïne 1 . In verscheidene lidstaten en in Oekraïne hebben openbare aanklagers een onderzoek naar ernstige internationale misdrijven ingesteld. Deze onderzoeken worden door Eurojust ondersteund en gecoördineerd. Eurojust beschikt over de deskundigheid en ervaring om het onderzoek naar en de vervolging van ernstige internationale misdrijven te ondersteunen, onder meer door het faciliteren van de activiteiten van gemeenschappelijke onderzoeksteams, zoals sommige lidstaten en Oekraïne er een hebben opgezet in het kader van de huidige vijandelijkheden. Eurojust werkt ook samen met de aanklager van het Internationaal Strafhof.

De nationale autoriteiten verzamelen bewijsmateriaal over internationale misdrijven die mogelijk in Oekraïne zijn gepleegd. Als gevolg van de aanhoudende vijandelijkheden kan bewijsmateriaal niet veilig in Oekraïne worden opgeslagen, waardoor de Unie dringend moet zorgen voor een back-up/opslagplaats. Met het oog op de coördinatie van de inspanningen die momenteel door de lidstaten worden geleverd om bewijsmateriaal te verzamelen, is het derhalve noodzakelijk snel te voorzien in een centrale opslagplaats, waar bewijsmateriaal kan worden opgeslagen dat is verzameld door agentschappen en organen van de Unie en door nationale en internationale autoriteiten of derden, zoals maatschappelijke organisaties. De Eurojust-verordening bepaalt weliswaar dat Eurojust het optreden van de lidstaten bij het onderzoeken en vervolgen van ernstige misdrijven ondersteunt, maar biedt Eurojust niet uitdrukkelijk de mogelijkheid om dergelijk bewijsmateriaal in verband met dit doel te verzamelen, te bewaren en te analyseren.

Voor de uitvoering van zijn taken heeft Eurojust een casemanagementsysteem opgezet dat de in bijlage II bij de Eurojust-verordening genoemde persoonsgegevens en niet-persoonsgebonden gegevens bevat. Het casemanagementsysteem is voornamelijk bedoeld ter ondersteuning van het beheer en de coördinatie van onderzoeken en vervolgingen waaraan Eurojust bijstand verleent. Door de Eurojust-verordening wordt de opzet van het casemanagementsysteem beperkt tot tijdelijke werkbestanden, die de follow-up van lopende zaken moeten ondersteunen, en een register 2 . Verwerking van persoonsgegevens buiten het casemanagementsysteem is verboden 3 . Bij het coördineren en ondersteunen van onderzoeken en vervolgingen kan Eurojust bewijsmateriaal tijdelijk opslaan en uitwisselen overeenkomstig de regels van de verordening.

De Commissie heeft reeds voorgesteld de huidige opzet van het casemanagementsysteem van Eurojust te verbeteren met betrekking tot de activiteiten van Eurojust op het gebied van onderzoek en vervolging van strafbare feiten van terroristische aard. Op 1 december 2021 heeft de Commissie een voorstel aangenomen ter verbetering van de werking van het Europees gerechtelijk register voor terrorismebestrijding bij Eurojust 4 . In het kader van dat voorstel wordt overwogen het casemanagementsysteem te moderniseren en de informatie-uitwisseling tussen de nationale bevoegde autoriteiten en Eurojust te digitaliseren.

De recente gebeurtenissen in verband met de Russische agressie tegen Oekraïne hebben verder aangetoond dat het dringend noodzakelijk is verder te gaan dan het bestaande casemanagementsysteem van Eurojust. Met zijn huidige architectuur voor gegevensverwerking is Eurojust niet in staat bewijsmateriaal te verzamelen, te bewaren en te analyseren met betrekking tot ernstige internationale misdrijven, waaronder misdrijven die waarschijnlijk in Oekraïne worden gepleegd, vanwege de omvang van de gebeurtenissen en de enorme hoeveelheid bewijsmateriaal die moet worden opgeslagen wanneer dergelijke misdrijven worden gepleegd.

Tegen deze achtergrond beoogt dit voorstel Eurojust in staat te stellen bewijsmateriaal in verband met genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten te verzamelen, te bewaren en te analyseren en, waar nodig en passend, de uitwisseling ervan mogelijk te maken of dat bewijsmateriaal anderszins ter beschikking te stellen van de nationale of internationale bevoegde justitiële autoriteiten. Het verzamelen van bewijsmateriaal betekent niet dat Eurojust een uitvoerende rol krijgt toebedeeld als onderzoeksautoriteit, wat niet onder het mandaat van Eurojust zou vallen, maar is bedoeld om ervoor te zorgen dat Eurojust bewijsmateriaal uit verschillende bronnen kan ontvangen en centraal kan opslaan. Op die manier kan Eurojust in het kader van nationale en internationale onderzoeken op doeltreffender wijze steun verlenen aan het onderbouwen van zaken en aanvullende ondersteuning bieden aan de bevoegde openbare aanklagers. Daartoe voorziet dit voorstel in de oprichting van een faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag buiten het casemanagementsysteem. Gezien het gevoelige karakter van de betrokken persoonsgegevens moet de verwerking ervan, met inbegrip van de verzameling, bewaring, analyse en uitwisseling, voldoen aan de hoogste normen op het gebied van gegevensbescherming en cyberveiligheid.

Cruciaal bewijsmateriaal over ernstige internationale misdrijven is gewoonlijk beschikbaar in de vorm van onder meer geluidsopnamen, video’s en foto’s. Ook satellietbeelden kunnen nuttig zijn om aan te tonen dat deze misdrijven zijn gepleegd. Daarom beoogt dit voorstel ook de categorieën gegevens die Eurojust wettelijk kan verwerken, uit te breiden tot video’s en geluidsopnamen, satellietbeelden en alle relevante foto’s. Om de nationale en internationale justitiële autoriteiten in staat te stellen te profiteren van de volwaardige steun die Eurojust kan verlenen bij de lopende onderzoeken naar ernstige internationale misdrijven in het kader van de agressie tegen Oekraïne, moeten de met dit voorstel beoogde wijzigingen van de Eurojust-verordening dringend worden vastgesteld.

Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

Het voorstel draagt bij tot de verwezenlijking van de doelstelling de burgers van de Unie een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht zonder binnengrenzen te bieden, waar passende maatregelen worden genomen om criminaliteit te voorkomen en te bestrijden.

Het voorstel werd aangenomen in de nasleep van de Russische agressie tegen Oekraïne, aangezien snel duidelijk werd dat het huidige rechtskader van Eurojust gerichte wijzigingen zou vergen om Eurojust in staat te stellen de doelstellingen inzake het ondersteunen en versterken van de coördinatie en samenwerking tussen nationale onderzoeks- en vervolgingsautoriteiten met betrekking tot de ernstige internationale misdrijven die door de partijen bij het conflict worden gepleegd, optimaal te verwezenlijken.

Het voorstel sluit aan op het voorstel tot wijziging van de Eurojust-verordening en Besluit 2005/671/JBZ van de Raad wat de digitale uitwisseling van informatie in terrorismezaken betreft, dat op 1 december 2021 is aangenomen. De beide voorstellen delen het doel Eurojust in staat te stellen de in de Eurojust-verordening vastgestelde sterkere rol te vervullen ter ondersteuning en versterking van de coördinatie en de samenwerking tussen de nationale autoriteiten die belast zijn met het onderzoek naar en de vervolging van ernstige criminaliteit.

De twee voorstellen vullen elkaar aan, aangezien zij betrekking hebben op verschillende vormen van criminaliteit (ernstige internationale misdrijven en strafbare feiten van terroristische aard) en voorzien in verschillende wijzigingen van de gegevensverwerkingsarchitectuur van Eurojust. Het voorstel betreffende het register voor terrorismebestrijding heeft tot doel dat register beter te integreren in het juridisch en technisch kader van Eurojust, zodat Eurojust kan vaststellen of er verbanden zijn tussen gelijktijdig lopende onderzoeken en vervolgingen in verband met strafbare feiten van terroristische aard. Dit voorstel is bedoeld om Eurojust in staat te stellen bewijsmateriaal over ernstige internationale misdrijven te verzamelen, te bewaren, te analyseren en, indien nodig en passend, uit te wisselen door te voorzien in de oprichting van een faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag buiten het casemanagementsysteem. De onderhandelingen en de tekst van het voorstel betreffende het register voor terrorismebestrijding zullen moeten worden afgestemd op dit voorstel.

Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

De reactie van de Unie op de Russische invasie van Oekraïne heeft betrekking op verschillende beleidsterreinen van de Unie. Zo heeft de Unie snel een omvangrijk en robuust pakket beperkende maatregelen aangenomen. Zij behandelt Rusland niet langer als meest begunstigde natie in het kader van de Wereldhandelsorganisatie en heeft een noodpakket van bijna 550 miljoen euro aangekondigd om de humanitaire gevolgen van de invasie op te vangen. Al deze acties en dit voorstel zijn erop gericht ervoor te zorgen dat de Unie over passende instrumenten beschikt om, met volledige eerbiediging van de rechtsstaat en de grondrechten, de gevolgen van de militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne aan te pakken (met inbegrip van de strafrechtelijke aansprakelijkheid voor ernstige internationale misdrijven die in het kader van het conflict worden gepleegd). Het uiteindelijke doel van al deze acties is het herstel van de vrede, waarvan de bevordering de eerste doelstelling van de Unie is.

Het voorstel is in overeenstemming met de complementaire rollen van Europol en Eurojust. Europol ondersteunt en versterkt het optreden van de bevoegde rechtshandhavingsautoriteiten van de lidstaten en hun onderlinge samenwerking bij het voorkomen en bestrijden van genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden, terwijl Eurojust een soortgelijke rol speelt ten aanzien van justitiële autoriteiten. Europol heeft ook het “Analysis Project Core International Crimes” (analyseproject ernstige internationale misdrijven) opgezet. Met dit analyseproject wil Europol de bevoegde autoriteiten van de lidstaten, derde partijen en organisaties ondersteunen bij het voorkomen en bestrijden van internationale misdrijven zoals genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden, bijvoorbeeld door informatie en inlichtingen over dergelijke misdrijven te analyseren. Eurojust en Europol zullen hun activiteiten coördineren en samenwerken in het kader van hun respectieve mandaten, onder meer door de operationele overeenkomst die zij in 2010 hebben ondertekend, bij te werken teneinde hun doeltreffendheid bij de bestrijding van ernstige criminaliteit, die onder hun respectieve bevoegdheden valt, te vergroten, dubbel werk en een overlapping van middelen te voorkomen.

In het voorstel wordt ook het acquis van de Unie inzake gegevensbescherming in aanmerking genomen en volledig in acht genomen.

2.RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

Het voorstel is gebaseerd op artikel 85 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU). Artikel 85 VWEU is de rechtsgrondslag voor de Eurojust-verordening, die met dit voorstel wordt gewijzigd. Artikel 85 VWEU bepaalt dat nadere regelingen over Eurojust bij verordening worden vastgesteld volgens de gewone wetgevingsprocedure. De Eurojust-verordening bevat de regels voor het opzetten en de werking van het casemanagementsysteem van Eurojust.

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

De ruimte van vrijheid, veiligheid en recht, in het kader waarvan dit voorstel wordt vastgesteld, is een gebied van gedeelde bevoegdheid tussen de Unie en de lidstaten overeenkomstig artikel 4, lid 2, VWEU. Derhalve mag, overeenkomstig het in artikel 5, lid 3, van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) neergelegde subsidiariteitsbeginsel, slechts op het niveau van de Unie worden opgetreden wanneer de doelstellingen van het overwogen optreden niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt, maar vanwege de omvang of de gevolgen van het overwogen optreden beter door de Unie kunnen worden bereikt.

Ernstige internationale misdrijven hebben verstrekkende gevolgen voor de Europese en mondiale veiligheid en stabiliteit, zelfs wanneer zij slechts in één land en buiten de Unie worden gepleegd. Overeenkomstig het complementariteitsbeginsel kan het Internationaal Strafhof, wanneer een staat ondanks zijn bevoegdheid ter zake niet bereid of werkelijk niet in staat is tot opsporing of vervolging van dergelijke misdrijven over te gaan, deze misdrijven onderzoeken en vervolgen, mits het daartoe bevoegd is.

Optreden op nationaal niveau alleen kan dus niet garanderen dat ernstige internationale misdrijven doeltreffend worden vervolgd. De lidstaten moeten samenwerken om deze misdrijven te onderzoeken en te vervolgen en om gemeenschappelijke problemen aan te pakken. De voornaamste van die problemen houden verband met het verzamelen, bewaren en analyseren van bewijsmateriaal in verband met ernstige internationale misdrijven, en met de toegang tot en de uitwisseling van dergelijk bewijsmateriaal door nationale en internationale autoriteiten die de betrokken misdrijven kunnen onderzoeken en vervolgen. Eurojust, het agentschap van de Unie voor justitiële samenwerking in strafzaken, is een krachtige uiting van dit streven van de lidstaten om de daders van deze gruwelijke misdrijven voor de rechter te brengen door samen te werken. Eurojust is bij uitstek geschikt om dergelijk bewijsmateriaal te verzamelen, te bewaren en te analyseren en, indien nodig en passend, uit te wisselen of anderszins ter beschikking te stellen van de bevoegde nationale en internationale justitiële autoriteiten, met inbegrip van het Internationaal Strafhof. Op grond van de Eurojust-verordening vallen ook openbare aanklagers onder die justitiële autoriteiten.

Daarom is er een specifieke behoefte aan optreden van de Unie. Dit voorstel voorziet in maatregelen met een intrinsieke Uniedimensie. Zij hebben tot doel Eurojust slagvaardiger te maken, en Eurojust in staat te stellen zijn hoofddoelstelling te verwezenlijken, namelijk het ondersteunen en versterken van de coördinatie en de samenwerking tussen de nationale onderzoeks- en vervolgingsautoriteiten in verband met genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Deze doelstelling kan overeenkomstig het subsidiariteitsbeginsel slechts op het niveau van de Unie worden bereikt.

Evenredigheid

Overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel zoals vastgelegd in artikel 5, lid 4, VEU moeten de aard en de intensiteit van een maatregel worden afgestemd op het vastgestelde probleem. De problemen waarop dit voorstel gericht is, nopen tot steun op Unieniveau aan de lidstaten om deze in staat te stellen de problemen doeltreffend aan te pakken. Het voorstel heeft tot doel ervoor te zorgen dat Eurojust, naast en onverminderd zijn huidige taken en bevoegdheden, ook bewijsmateriaal betreffende genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden kan verzamelen, bewaren en analyseren en, indien nodig en passend, dit bewijsmateriaal kan uitwisselen of anderszins ter beschikking kan stellen van de bevoegde nationale en internationale justitiële autoriteiten, met inbegrip van het Internationaal Strafhof; het heeft dus geen betrekking op alle andere vormen van ernstige criminaliteit waarvoor Eurojust overeenkomstig de Eurojust-verordening bevoegd is. Zonder de in dit voorstel voorgestelde wijzigingen zal Eurojust wellicht niet in staat zijn zijn sleutelrol te vervullen bij het ondersteunen en versterken van de samenwerking tussen de nationale autoriteiten van de lidstaten bij het onderzoek naar en de vervolging van ernstige internationale misdrijven.

Met dit voorstel worden minimale wijzigingen in de Eurojust-verordening aangebracht, die geen gevolgen hebben voor de structuur of de werking van Eurojust. Er wordt niet geraakt aan de huidige bevoegdheden en taken van Eurojust. De voorgestelde wijzigingen versterken de rol van Eurojust, zoals reeds door de verordening wordt beoogd, en houden rekening met de gevoeligheid van de te verwerken gegevens en de noodzaak om deze te beschermen. Het voorstel gaat dan ook, overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel, niet verder dan wat nodig is om de doelstelling ervan te verwezenlijken.

Keuze van het instrument

Het voorstel strekt tot wijziging van de Eurojust-verordening. Artikel 85 VWEU is de rechtsgrondslag voor de Eurojust-verordening en bepaalt dat nadere regelingen over Eurojust bij verordening worden vastgesteld volgens de gewone wetgevingsprocedure.

3.EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

Bijeenbrengen en gebruik van expertise

De Commissie heeft dit voorstel met spoed aangenomen naar aanleiding van verscheidene besprekingen — op bilaterale basis of in het kader van collectieve vergaderingen — met Eurojust en nationale autoriteiten die betrokken zijn bij het onderzoek naar ernstige internationale misdrijven, alsook met maatschappelijke organisaties en andere entiteiten van de Unie. Alle partijen wezen op de noodzaak van centrale opslag van bewijsmateriaal, op de huidige beperkingen van het casemanagementsysteem van Eurojust en op de impact daarvan op het vermogen van Eurojust om de coördinatie en samenwerking tussen nationale onderzoeks- en vervolgingsautoriteiten te ondersteunen en te versterken met betrekking tot ernstige internationale misdrijven, waaronder die welke mogelijk worden gepleegd in het kader van de huidige vijandelijkheden in Oekraïne.

Daarnaast is in 2021 een uitgebreide raadpleging gehouden in het kader van de voorbereiding van het voorstel inzake digitale uitwisseling van informatie in terrorismezaken 5 , waarbij werd bevestigd dat het casemanagementsysteem van Eurojust moet worden verbeterd.

Op de datum van bekendmaking van dit voorstel heeft Eurojust deelgenomen aan alle zes de vergaderingen van de “Freeze and Seize”-taskforce van de Commissie, die begin maart 2022 is opgericht om te zorgen voor coördinatie tussen de lidstaten bij de handhaving van de beperkende maatregelen van de Unie tegen de op de lijst geplaatste Russische en Belarussische personen en ondernemingen, en om de mogelijke wisselwerking tussen beperkende maatregelen en strafrechtelijke maatregelen te onderzoeken.

De Commissie heeft deelgenomen aan de twee buitengewone vergaderingen van het genocidenetwerk — waarvan het secretariaat bij Eurojust is gevestigd — over de situatie in Oekraïne (11 maart 2022 en 5 april 2022), waar ook de noodzaak van centrale opslag van bewijsmateriaal werd aangekaart, onder meer door de aanklager van het Internationaal Strafhof. Dezelfde kwesties werden ook aan de orde gesteld tijdens verschillende vergaderingen van het college en de raad van bestuur van Eurojust.

Effectbeoordeling

Gezien de uitzonderlijke urgentie kon geen effectbeoordeling worden uitgevoerd en werd de desbetreffende verplichting geschrapt. Het voorstel heeft echter alleen tot doel Eurojust beter in staat te stellen zijn in de Eurojust-verordening vastgestelde doelstellingen te verwezenlijken door binnen Eurojust een actuele technische oplossing tot stand te brengen ter ondersteuning van de autoriteiten van de lidstaten bij het aanpakken van genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Het voorstel verandert niets aan de belangrijkste beginselen die ten grondslag liggen aan de werking van Eurojust en aan het bestaande rechtskader inzake justitiële samenwerking in strafzaken, en beperkt evenmin de bestaande bevoegdheden en taken van Eurojust. De verwachte gevolgen van de voorgestelde wijzigingen zijn zeer beperkt, aangezien met het voorstel slechts één specifieke extra taak voor Eurojust wordt ingevoerd. Het voorziet in een beperkte functie binnen de bestaande algemene architectuur van Eurojust en betreft slechts één van de 30 vormen van ernstige criminaliteit waarvoor Eurojust bevoegd is. De consistentie van de complementaire rollen van Eurojust en Europol zal worden beoordeeld in het kader van de bestaande Eurojust-verordening. Overeenkomstig artikel 69, lid 1, van de Eurojust-verordening zal de Commissie vóór 13 december 2024 een onafhankelijke evaluatie van de uitvoering van de Eurojust-verordening en de activiteiten van Eurojust verrichten.

Grondrechten

Gezien het belang van de verwerking van persoonsgegevens voor rechtshandhavingsdoeleinden en de ondersteunende activiteiten van Eurojust wordt in het voorstel benadrukt dat moet worden gezorgd voor volledige naleving van de grondrechten die zijn verankerd in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (“het Handvest”), met name het recht op bescherming van persoonsgegevens 6 en het recht op eerbiediging van het privé-leven 7 . Dit is van bijzonder belang omdat het voorstel de verwerking vereist van operationele persoonsgegevens aangaande strafrechtelijke onderzoeken en vervolgingen.

In het voorstel wordt verduidelijkt dat de bestaande bepalingen van de Eurojust-verordening, waarin de robuuste gegevensbeschermingsregeling van Eurojust is vastgelegd, van toepassing zijn op de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag waar bewijsmateriaal betreffende ernstige internationale misdrijven zal worden geanalyseerd en bewaard, met uitzondering van de regels die rechtstreeks verband houden met de technische opzet van het casemanagementsysteem, d.w.z. de tijdelijke werkbestanden en het register. Overeenkomstig artikel 26, lid 2, van de Eurojust-verordening vallen daaronder ook de bepalingen inzake gegevensbescherming van Verordening (EU) 2018/1725.

Het voorstel schrijft ook voor dat Eurojust eerst de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming raadpleegt na ontvangst van een kennisgeving van de functionaris voor gegevensbescherming die ten minste een algemene beschrijving van de beoogde verwerkingsoperatie bevat, een evaluatie van de risico's voor de rechten en vrijheden van betrokkenen, de maatregelen die worden beoogd om deze risico's aan te pakken, alsook waarborgen, beveiligingsmaatregelen en mechanismen die de bescherming van persoonsgegevens waarborgen en aantonen dat aan de Eurojust-verordening is voldaan, met inachtneming van de rechten en legitieme belangen van betrokkenen en andere betrokken personen. De Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming zal worden geraadpleegd.

Het voorstel bepaalt dat de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag moet voldoen aan de hoogste normen op het gebied van cyberbeveiliging.

4.GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Het voorstel heeft gevolgen voor de begroting en de personeelsbehoeften van Eurojust. In het financieel memorandum bij het voorstel wordt geraamd dat voor de periode 2022-2027 15,705 miljoen euro extra nodig zou zijn om Eurojust in staat te stellen de taken uit te voeren waarin dit voorstel voorziet. Dat bedrag omvat de kosten voor het opzetten en beheren van de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag (ongeveer 500 000 euro per jaar) en voor de personele middelen die nodig zijn om deze te laten werken.

Naar schatting zullen er 16 extra posten nodig zijn, waaronder deskundigen op het gebied van justitiële samenwerking, juristen-vertalers, analisten, juridisch deskundigen, ICT-beveiligingsfunctionarissen, verbindingsofficieren met het Internationaal Strafhof en maatschappelijke organisaties, en administratieve functionarissen. Gezien de urgentie van de situatie moeten die posten zo spoedig mogelijk worden ingevuld.

5.OVERIGE ELEMENTEN

Artikelsgewijze toelichting

Het verzamelen, bewaren en analyseren van bewijsmateriaal over ernstige internationale misdrijven wordt gewoonlijk uitgevoerd door een breed scala van verschillende belanghebbenden, zoals momenteel het geval is in de context van de aanhoudende vijandelijkheden in Oekraïne: nationale autoriteiten, organen van de Unie, met inbegrip van JBZ-agentschappen, missies in het kader van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid, internationale organisaties en particuliere entiteiten, met inbegrip van niet-gouvernementele organisaties en maatschappelijke organisaties.

In dit verband moet Eurojust het voor overheidsinstanties beschikbare bewijsmateriaal kunnen centraliseren, met inachtneming van de hoogste beveiligings- en traceerbaarheidsnormen. Dergelijke informatie en (fysiek en elektronisch) bewijsmateriaal kunnen zowel worden gebruikt voor strafzaken voor nationale rechtbanken als voor vervolgingen door het Internationaal Strafhof of een ander daartoe ingesteld gerecht of mechanisme. Het voorstel strekt er echter niet toe nationale autoriteiten te verplichten dergelijke informatie en dergelijke bewijsmateriaal te delen.

Artikel 1, lid 1, breidt de operationele taken van Eurojust uitdrukkelijk uit tot het verzamelen, analyseren, bewaren en delen van bewijsmateriaal ter ondersteuning van onderzoeken naar en vervolgingen van ernstige internationale misdrijven, met name genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten als bedoeld in artikel 3, lid 4, van de Eurojust-verordening. De analytische ondersteuning door Eurojust is een van de belangrijkste operationele taken die reeds door Eurojust worden uitgevoerd en wordt met dit voorstel verder versterkt. Eurojust kan de bevoegde autoriteiten van de lidstaten ondersteunen bij de analyse van bewijsmateriaal, met name wat betreft de beoordeling van de authenticiteit en betrouwbaarheid van bewijsmateriaal met betrekking tot feiten die het voorwerp zijn van lopende onderzoeken en vervolgingen, met inbegrip van die welke Eurojust ondersteunt, om ervoor te zorgen dat dergelijk bewijsmateriaal vervolgens toelaatbaar is voor nationale of internationale rechtbanken of gelijkwaardige mechanismen. Krachtens de Eurojust-verordening kan Eurojust nationale bevoegde autoriteiten en internationale organisaties al bewijsmateriaal toezenden, overeenkomstig de bepalingen tot vaststelling van het gegevensbeschermingskader van Eurojust, en dergelijk bewijsmateriaal tijdelijk opslaan ter ondersteuning van nationale onderzoeken en vervolgingen. Artikel 1, lid 1, verduidelijkt dat het bestaande kader ook van toepassing is op bewijsmateriaal dat wordt verzameld, opgeslagen en geanalyseerd in de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag buiten het casemanagementsysteem.

Aangezien het huidige casemanagementsysteem van Eurojust niet over de technische capaciteit beschikt om bewijsmateriaal over ernstige internationale misdrijven op efficiënte en veilige wijze te centraliseren, heeft artikel 1, lid 2, tot doel Eurojust de operationele middelen te verschaffen om zijn ondersteunende en coördinerende taken met betrekking tot deze misdrijven uit te voeren in afwachting van het opzetten en volledig functioneren van het nieuwe casemanagementsysteem. Dit zou Eurojust in staat stellen zijn bovengenoemde taken reeds voor die tijd uit te voeren, ook met betrekking tot de ernstige internationale misdrijven die waarschijnlijk in Oekraïne worden gepleegd. Deze bepaling houdt rekening met de gevoeligheid van de te verwerken gegevens en de noodzaak om deze te beschermen.

Cruciaal bewijsmateriaal over ernstige internationale misdrijven is gewoonlijk beschikbaar in de vorm van geluidsopnamen en video’s. Ook satellietbeelden kunnen nuttig zijn om aan te tonen dat deze misdrijven zijn gepleegd. Daarom lijkt het noodzakelijk de categorieën gegevens die Eurojust wettelijk kan verwerken, uit te breiden en bijlage II bij de Eurojust-verordening dienovereenkomstig te wijzigen (artikel 1, lid 3).

2022/0130 (COD)

Voorstel voor een

VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1727 van het Europees Parlement en de Raad, wat betreft het bij Eurojust verzamelen, bewaren en analyseren van bewijsmateriaal in verband met genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 85,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Handelend volgens de gewone wetgevingsprocedure,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)Bij Verordening (EU) 2018/1727 van het Europees Parlement en de Raad 8  is Eurojust opgericht en zijn de taken, bevoegdheden en functies ervan vastgesteld.

(2)Eurojust is bevoegd voor de in bijlage I bij Verordening (EU) 2018/1727 genoemde vormen van ernstige criminaliteit, waaronder genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Krachtens artikel 3, lid 4, van Verordening (EU) 2018/1727 strekt de bevoegdheid van Eurojust zich ook uit tot strafbare feiten die verband houden met de in bijlage I genoemde strafbare feiten.

(3)Op 24 februari 2022 is Rusland begonnen met een militaire agressie tegen Oekraïne. Er zijn gegronde redenen om aan te nemen dat er in Oekraïne misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden werden en worden gepleegd in het kader van de huidige vijandelijkheden.

(4)Gezien de ernst van de situatie moet de Unie met spoed alle nodige maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de daders van deze misdaden in Oekraïne ter verantwoording worden geroepen.

(5)Openbare aanklagers in verschillende lidstaten en in Oekraïne hebben een onderzoek ingesteld naar de gebeurtenissen in Oekraïne, waar nodig met de steun van Eurojust. Eurojust heeft op 27 juni 2016 een samenwerkingsovereenkomst met Oekraïne gesloten. Krachtens deze overeenkomst wordt bij Eurojust een Oekraïense verbindingsmagistraat gedetacheerd om de samenwerking tussen Eurojust en Oekraïne te vergemakkelijken. 

(6)Overeenkomstig het Statuut van Rome 9 heeft het Internationaal Strafhof de bevoegdheid zijn rechtsmacht uit te oefenen ten aanzien van personen die verantwoordelijk zijn voor de ernstigste misdrijven die de internationale gemeenschap aangaan, zoals bedoeld in het Statuut van Rome. De rechtsmacht van het Internationaal Strafhof vormt een aanvulling op de nationale strafrechtspleging. De aanklager van het Internationaal Strafhof heeft aangekondigd dat hij een onderzoek heeft geopend naar de situatie in Oekraïne.

(7)Gezien de toepassing van het beginsel van universele rechtsmacht in verschillende lidstaten en het aanvullende karakter van de rechtsmacht van het Internationaal Strafhof, is coördinatie en uitwisseling van bewijsmateriaal tussen nationale onderzoeks- en vervolgingsautoriteiten in verschillende rechtsgebieden, alsook met het Internationaal Strafhof of een ander gerecht, tribunaal of mechanisme dat daartoe is ingesteld, belangrijk om de doeltreffendheid te waarborgen van het onderzoek naar en de vervolging van genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten, waaronder die welke mogelijk in het kader van de huidige vijandelijkheden in Oekraïne worden gepleegd.

(8)Om ervoor te zorgen dat bewijsmateriaal en beste praktijken met betrekking tot de vervolging van genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden worden gedeeld met nationale en internationale justitiële autoriteiten, moet Eurojust zijn samenwerking met strafrechtbanken, tribunalen en mechanismen die zijn ingesteld om inbreuken op het internationaal recht aan te pakken, versterken. Daartoe moet Eurojust nauwe samenwerking tot stand brengen met het Internationaal Strafhof en elk ander gerecht, tribunaal of mechanisme dat tot doel heeft strafbare feiten aan te pakken die de internationale vrede en veiligheid schaden. Eurojust moet derhalve ook de tenuitvoerlegging van verzoeken tot justitiële samenwerking van het Internationaal Strafhof of speciale strafrechtbanken, tribunalen of mechanismen betreffende bewijsmateriaal in verband met genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten vergemakkelijken.

(9)Bewijsmateriaal in verband met genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden kan niet veilig worden opgeslagen op het grondgebied waar de vijandelijkheden plaatsvinden, zoals het geval is met het bewijsmateriaal in verband met de aanhoudende vijandelijkheden in Oekraïne. Daarom is er een centrale opslagplaats noodzakelijk. Ook voor bewijsmateriaal dat is verzameld door agentschappen en organen van de Unie en internationale autoriteiten of derden, zoals maatschappelijke organisaties, kan er een centrale opslagplaats nodig zijn met het oog op toegankelijkheid voor de bevoegde justitiële autoriteiten.

(10)Eurojust beschikt over de deskundigheid en ervaring om het onderzoek naar en de vervolging van grensoverschrijdende misdrijven, waaronder genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten, te ondersteunen. Dit omvat bewaring, analyse en opslag van bewijsmateriaal met het oog op de toelaatbaarheid voor rechterlijke instanties en de betrouwbaarheid ervan.

(11)Door bewijsmateriaal in verband met ernstige internationale misdrijven te verzamelen, te bewaren en te analyseren en, indien nodig en passend, de uitwisseling ervan mogelijk te maken, kan Eurojust het onderbouwen van zaken in nationale en internationale onderzoeken ondersteunen en aanvullende steun verlenen aan de bevoegde nationale en internationale autoriteiten. Dergelijk bewijsmateriaal kan bijzonder waardevol zijn om de betrouwbaarheid van getuigenverklaringen te verifiëren.

(12)Er moet een nieuwe tijdelijke faciliteit voor opslag worden opgezet die dergelijke opslag, analyse en bewaring mogelijk maakt. Aangezien het dringend noodzakelijk is om dergelijk bewijsmateriaal op te slaan, moet Eurojust het in een faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag buiten het casemanagementsysteem opslaan, totdat het nieuwe casemanagementsysteem volledig operationeel is. De algemene bepalingen van het afzonderlijke hoofdstuk van Verordening (EU) 2018/1725 van het Europees Parlement en de Raad inzake de verwerking van operationele persoonsgegevens moeten van toepassing zijn, zonder afbreuk te doen aan de specifieke gegevensbeschermingsbepalingen van Verordening (EU) 2018/1727. De faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag moet worden geïntegreerd in het nieuwe casemanagementsysteem, dat naar verwachting zal worden opgezet in het kader van het voorstel voor een verordening inzake de digitale uitwisseling van informatie in terrorismezaken 10 .

(13)De opslag, analyse en bewaring van bewijsmateriaal in verband met genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten in de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag, alsmede de toegankelijkheid ervan voor de bevoegde justitiële autoriteiten, waar nodig en passend, moeten voldoen aan de hoogste normen op het gebied van cyberbeveiliging en gegevensbescherming, overeenkomstig de artikelen 7 en 8 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie.

(14)Satellietbeelden, foto’s, video’s en geluidsopnamen kunnen nuttig zijn om het plegen van genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten aan te tonen. Daarom moet Eurojust dergelijke gegevens met dit doel kunnen verwerken en opslaan.

(15)Eurojust en Europol moeten nauw samenwerken in het kader van hun respectieve mandaten, met name wat betreft de verwerking en analyse van informatie in het kader van het bestaande en specifieke systeem (het zogeheten analyseproject) van Europol inzake internationale misdrijven, ter ondersteuning van de bevoegde autoriteiten bij het onderzoeken en vervolgen van genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten. Daarom kan Eurojust overeenkomstig artikel 4, lid 1, punt j), van Verordening (EU) 2018/1727 informatie die het bij de uitvoering van zijn taken heeft ontvangen, doorgeven aan Europol. De samenwerking moet een regelmatige gezamenlijke evaluatie van operationele en technische kwesties omvatten.

(16)[Overeenkomstig de artikelen 1 en 2 en artikel 4 bis, lid 1, van Protocol nr. 21 betreffende de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland ten aanzien van de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht, dat aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie is gehecht, en onverminderd artikel 4 van dat Protocol, neemt Ierland niet deel aan de vaststelling van deze verordening en is deze niet bindend voor, noch van toepassing op deze lidstaat.] OF [Overeenkomstig artikel 3 en artikel 4 bis, lid 1, van Protocol nr. 21 betreffende de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland ten aanzien van de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht, dat aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie is gehecht, heeft Ierland te kennen gegeven dat het aan de vaststelling en toepassing van deze verordening wenst deel te nemen.]

(17)Overeenkomstig de artikelen 1 en 2 van Protocol nr. 22 betreffende de positie van Denemarken, dat aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie is gehecht, neemt Denemarken niet deel aan de vaststelling van deze verordening en is deze niet bindend voor, noch van toepassing op deze lidstaat.

(18)De Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming is geraadpleegd overeenkomstig artikel 42 van Verordening (EU) 2018/1725, en heeft op XX/XX/20XX advies uitgebracht,

HEBBEN DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

Artikel 1

Wijzigingen van Verordening (EU) 2018/1727

Verordening (EU) 2018/1727 wordt als volgt gewijzigd:

(1)Aan artikel 4, lid 1, wordt het volgende punt j) toegevoegd:

“j) ondersteunt het optreden van de lidstaten bij de bestrijding van genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten, onder meer door bewijsmateriaal in verband met deze strafbare feiten te verzamelen, te bewaren en te analyseren en, waar nodig en passend, de uitwisseling ervan mogelijk te maken of dat bewijsmateriaal anderszins rechtstreeks ter beschikking te stellen van de bevoegde nationale en internationale justitiële autoriteiten, met name het Internationaal Strafhof.”.

(2)Aan artikel 80 wordt het volgende lid 8 toegevoegd:

“8. In afwijking van artikel 23, lid 6, kan Eurojust voor de uitvoering van de in artikel 4, lid 1, punt j), bedoelde taken operationele persoonsgegevens verwerken in een faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag buiten het casemanagementsysteem. De faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag voldoet aan de hoogste normen op het gebied van cyberbeveiliging. De werking van de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag is onderworpen aan voorafgaande raadpleging van de EDPS. De EDPS brengt zijn advies uit binnen twee maanden na ontvangst van een kennisgeving van de functionaris voor gegevensbescherming.

De kennisgeving van de functionaris voor gegevensbescherming bevat ten minste de volgende elementen:

a) een algemene beschrijving van de beoogde verwerkingen;

b) een beoordeling van de risico's voor de rechten en vrijheden van betrokkenen;

c) de maatregelen die worden overwogen om deze risico’s aan te pakken;

d) waarborgen, beveiligingsmaatregelen en mechanismen om de bescherming van persoonsgegevens te garanderen en om aan te tonen dat aan deze verordening is voldaan, met inachtneming van de rechten en gerechtvaardigde belangen van de betrokkenen en andere personen in kwestie.

De gegevensbeschermingsbepalingen van deze verordening zijn van toepassing op de verwerking van gegevens in de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag, voor zover zij niet rechtstreeks verband houden met de technische opzet van het casemanagementsysteem overeenkomstig artikel 23, lid 1, van deze verordening. De toegangsrechten en de termijnen voor de gegevens die worden opgeslagen in de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag, worden gekoppeld aan de toegang tot de tijdelijke werkbestanden ter ondersteuning waarvan de gegevens zijn opgeslagen.

De in dit lid bedoelde afwijking eindigt op het moment waarop het nieuwe casemanagementsysteem operationeel wordt. De Commissie stelt bij een in het Publicatieblad van de Europese Unie bekendgemaakt besluit de datum vast waarop het nieuwe casemanagementsysteem operationeel wordt.”.

(3)Bijlage II wordt als volgt gewijzigd:

(a)punt 1, n), wordt vervangen door:

“n) op basis van het niet-coderende deel van het DNA vastgestelde DNA-profielen, foto’s, vingerafdrukken en, met betrekking tot de in artikel 4, lid 1, punt j), bedoelde strafbare feiten, video’s en geluidsopnamen.”.

(b)punt 2, f), wordt vervangen door:

“f) de beschrijving en de aard van de strafbare feiten van de betrokkene, de datum waarop en de plaats waar de strafbare feiten werden gepleegd, de strafrechtelijke kwalificatie ervan en, met betrekking tot de in artikel 4, lid 1, punt j), bedoelde strafbare feiten, informatie betreffende crimineel gedrag, waaronder geluidsopnamen, video’s, satellietbeelden en foto’s, en informatie over de voortgang van het onderzoek;”.

Artikel 2

Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in de lidstaten overeenkomstig de Verdragen.

Gedaan te Brussel,

Voor het Europees Parlement    Voor de Raad

De voorzitter    De voorzitter

FINANCIEEL MEMORANDUM “AGENTSCHAPPEN”

INHOUDSOPGAVE

1.KADER VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF 17

1.1.Benaming van het voorstel/initiatief17

1.2.Betrokken beleidsterrein(en)17

1.3.Het voorstel betreft 17

1.4.Doelstelling(en)17

1.4.1.Algemene doelstelling(en) 17

1.4.2.Specifieke doelstelling(en) 18

1.4.3.Verwacht(e) resulta(a)t(en) en gevolg(en)18

1.4.4.Prestatie-indicatoren 18

1.5.Motivering van het voorstel/initiatief 18

1.5.1.Behoefte(n) waarin op korte of lange termijn moet worden voorzien, met een gedetailleerd tijdschema voor de uitrol van het initiatief18

1.5.2.Toegevoegde waarde van de deelname van de Unie (deze kan het resultaat zijn van verschillende factoren, bijvoorbeeld coördinatiewinst, rechtszekerheid, grotere doeltreffendheid of complementariteit). Voor de toepassing van dit punt wordt onder “toegevoegde waarde van de deelname van de Unie” verstaan de waarde die een optreden van de Unie oplevert bovenop de waarde die door een optreden van alleen de lidstaat zou zijn gecreëerd.19

1.5.3.Nuttige ervaring die bij soortgelijke activiteiten in het verleden is opgedaan20

1.5.4.Verenigbaarheid met het meerjarige financiële kader en eventuele synergie met andere passende instrumenten20

1.5.5.Beoordeling van de verschillende beschikbare financieringsopties, waaronder mogelijkheden voor herschikking20

1.6.Duur en financiële gevolgen van het voorstel/initiatief22

1.7.Beheersvorm(en) 22

2.BEHEERSMAATREGELEN 23

2.1.Regels inzake monitoring en rapportage 23

2.2.Beheers- en controlesyste(e)m(en) 23

2.2.1.Rechtvaardiging van de voorgestelde beheersvorm(en), uitvoeringsmechanisme(n) voor financiering, betalingsvoorwaarden en controlestrategie23

2.2.2.Informatie over de geïdentificeerde risico’s en het (de) systeem (systemen) voor interne controle dat is (die zijn) opgezet om die risico’s te beperken24

2.2.3.Raming en motivering van de kosteneffectiviteit van de controles (verhouding van de controlekosten tot de waarde van de desbetreffende financiële middelen) en evaluatie van het verwachte foutenrisico (bij betaling en bij afsluiting) 24

2.3.Maatregelen ter voorkoming van fraude en onregelmatigheden 24

3.GERAAMDE FINANCIËLE GEVOLGEN VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF 25

3.1.Rubriek(en) van het meerjarige financiële kader en betrokken begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven 25

3.2.Geraamde gevolgen voor de uitgaven 26

3.2.1.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de uitgaven 26

3.2.2.Geraamde gevolgen voor de kredieten van [de instantie] 28

3.2.3.Geraamde gevolgen voor het personeel van [de instantie] 30

3.2.4.Verenigbaarheid met het huidige meerjarige financiële kader 35

3.2.5.Bijdragen van derden 35

3.3.Geraamde gevolgen voor de ontvangsten 36

1.KADER VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF 

1.1.Benaming van het voorstel/initiatief

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1727 van het Europees Parlement en de Raad, wat betreft het verzamelen, bewaren en analyseren van bewijsmateriaal in verband met genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden bij het Agentschap van de Europese Unie voor justitiële samenwerking in strafzaken (Eurojust)

1.2.Betrokken beleidsterrein(en)

Beleidsterrein: Justitie en grondrechten

Activiteit: Investeren in mensen, sociale cohesie en waarden

071007: Agentschap van de Europese Unie voor justitiële samenwerking in strafzaken (Eurojust)

1.3.Het voorstel betreft

 een nieuwe actie

 een nieuwe actie na een proefproject / voorbereidende actie 11  

 de verlenging van een bestaande actie 

 de samenvoeging van een of meer acties tot een andere/een nieuwe actie 

1.4.Doelstelling(en)

1.4.1.Algemene doelstelling(en) 

Eurojust is opgericht bij Besluit 2002/187/JBZ van de Raad als intergouvernementeel orgaan voor de coördinatie van onderzoeken naar en vervolgingen van ernstige grensoverschrijdende criminaliteit in Europa en daarbuiten. Bij het Verdrag van Lissabon is de pijlerstructuur van de Europese Unie afgeschaft en is de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht afgestemd op het acquis communautaire. Bij Verordening (EU) 2018/1727 (hierna “Eurojust-verordening”), die is vastgesteld op grond van artikel 85 VWEU, is een nieuw rechtskader voor een nieuw Agentschap van de Europese Unie voor justitiële samenwerking in strafzaken (Eurojust) ingesteld.

Eurojust vervult in de Europese Unie een spilfunctie op het gebied van de justitiële samenwerking in strafzaken en ondersteunt de nationale onderzoeks- en vervolgingsautoriteiten op het gebied van ernstige criminaliteit waarvoor Eurojust overeenkomstig de Eurojust-verordening bevoegd is. Onder meer genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden (gezamenlijk ook “ernstige internationale misdrijven” genoemd) zijn strafbare feiten waarvoor Eurojust bevoegd is.

Uit de recente gebeurtenissen in verband met de Russische invasie van Oekraïne is gebleken dat het dringend noodzakelijk is Eurojust in staat te stellen bewijsmateriaal met betrekking tot genocide, oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en daarmee verband houdende strafbare feiten te verzamelen, te bewaren, te analyseren en ter beschikking te stellen van de bevoegde nationale of internationale autoriteiten.

Tegen deze achtergrond is de algemene doelstelling van dit voorstel Eurojust in staat te stellen deze extra taak uit te voeren door het opzetten van een tijdelijke faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag buiten het casemanagementsysteem. 

1.4.2.Specifieke doelstelling(en)

De specifieke doelstelling is een afgeleide van de hierboven geschetste algemene doelstelling:

Specifieke doelstelling nr. 1: Eurojust in staat stellen bewijsmateriaal in verband met genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid en daarmee verband houdende strafbare feiten te verzamelen, te bewaren en te analyseren, alsmede, indien nodig en passend, de uitwisseling ervan mogelijk te maken of het bewijsmateriaal op een andere wijze ter beschikking te stellen van de bevoegde nationale en internationale autoriteiten.

1.4.3.Verwacht(e) resulta(a)t(en) en gevolg(en)

Vermeld de gevolgen die het voorstel/initiatief zou moeten hebben voor de begunstigden/doelgroepen.

Dit initiatief zal Eurojust naar verwachting juridisch en technisch in staat stellen bewijsmateriaal over ernstige internationale misdrijven te verzamelen, te bewaren, te analyseren en, indien nodig en passend, uit te wisselen door te voorzien in de oprichting van een faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag buiten het casemanagementsysteem.

1.4.4.Prestatie-indicatoren

Vermeld de indicatoren voor de monitoring van de voortgang en de beoordeling van de resultaten.

De hoeveelheid informatie die door personen, lidstaten, derde landen, ngo’s en andere relevante actoren wordt verzonden;

Het aantal vervolgingen op basis van in het systeem opgeslagen bewijsmateriaal;

de hoeveelheid informatie die van Eurojust naar de lidstaten wordt verzonden;

het aantal ondersteunde operationele zaken.

1.5.Motivering van het voorstel/initiatief

1.5.1.Behoefte(n) waarin op korte of lange termijn moet worden voorzien, met een gedetailleerd tijdschema voor de uitrol van het initiatief

De uitvoering van het wetgevingsinitiatief vereist technische en procedurele maatregelen op EU-niveau, die van start moeten gaan wanneer de herziene wetgeving in werking treedt.

De belangrijkste vereisten na de inwerkingtreding van het voorstel zijn:

Eurojust moet zorgen voor de implementatie van het nieuwe systeem dat de opslag en het beheer van het verzamelde bewijsmateriaal mogelijk maakt.

Eurojust moet bewijsmateriaal ontvangen van relevante belanghebbenden (d.w.z. lidstaten, personen, derde staten, ngo’s ...).

Eurojust moet de lidstaten toegang verlenen tot dat bewijsmateriaal zodat zij dit kunnen gebruiken bij het onderzoek naar en de vervolging van genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten.

Aangezien er dringend voor moet worden gezorgd dat Eurojust deze taken reeds kan uitvoeren met betrekking tot de ernstige internationale misdrijven die mogelijk in het kader van de huidige vijandelijkheden in Oekraïne worden gepleegd, zal Eurojust de databank in 2022 opzetten en al in 2022 beginnen met het verzamelen en beheren van bewijsmateriaal.

1.5.2.Toegevoegde waarde van de deelname van de Unie (deze kan het resultaat zijn van verschillende factoren, bijvoorbeeld coördinatiewinst, rechtszekerheid, grotere doeltreffendheid of complementariteit). Voor de toepassing van dit punt wordt onder “toegevoegde waarde van de deelname van de Unie” verstaan de waarde die een optreden van de Unie oplevert bovenop de waarde die door een optreden van alleen de lidstaat zou zijn gecreëerd.

Op 24 februari 2022 is Rusland begonnen met een militaire invasie in Oekraïne. Er zijn gegronde redenen om aan te nemen dat er in Oekraïne oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid werden en worden gepleegd. Op 2 maart 2022 kondigde de aanklager van het Internationaal Strafhof aan dat hij een onderzoek had geopend naar de situatie in Oekraïne. In verscheidene lidstaten en in Oekraïne hebben openbare aanklagers een onderzoek naar ernstige internationale misdrijven ingesteld. Een aantal van die onderzoeken wordt door Eurojust ondersteund en gecoördineerd. Eurojust beschikt over de deskundigheid en ervaring om het onderzoek naar en de vervolging van ernstige internationale misdrijven te ondersteunen, onder meer door het faciliteren van de activiteiten van gemeenschappelijke onderzoeksteams, zoals sommige lidstaten en Oekraïne er een hebben opgezet in het kader van de huidige vijandelijkheden in Oekraïne.

De nationale autoriteiten verzamelen bewijsmateriaal over internationale misdrijven die mogelijk in Oekraïne zijn gepleegd door alle partijen bij het conflict. Door de aanhoudende vijandelijkheden kan bewijsmateriaal niet veilig worden opgeslagen in Oekraïne. Het is noodzakelijk snel te voorzien in een centrale opslagplaats, waar bewijsmateriaal kan worden opgeslagen dat is verzameld door agentschappen en organen van de Unie en door nationale en internationale autoriteiten of derden, zoals maatschappelijke organisaties. De Eurojust-verordening bepaalt weliswaar dat Eurojust het optreden van de lidstaten bij het onderzoeken en vervolgen van ernstige misdrijven ondersteunt, maar biedt Eurojust niet uitdrukkelijk de mogelijkheid om dergelijk bewijsmateriaal in verband met dit doel te verzamelen, te bewaren en te analyseren.

De Commissie heeft dit voorstel aangenomen naar aanleiding van verscheidene besprekingen — op bilaterale basis of in het kader van collectieve vergaderingen — met Eurojust en nationale autoriteiten die betrokken zijn bij het onderzoek naar ernstige internationale misdrijven, alsook met maatschappelijke organisaties en andere entiteiten van de Unie, zoals de adviesmissie van de Europese Unie in Oekraïne. Alle partijen wezen op de noodzaak van centrale opslag van bewijsmateriaal, op de huidige beperkingen van het casemanagementsysteem van Eurojust en op de impact daarvan op de rol van Eurojust bij het ondersteunen en versterken van de coördinatie en samenwerking tussen nationale onderzoeks- en vervolgingsautoriteiten met betrekking tot ernstige internationale misdrijven, waaronder die welke mogelijk worden gepleegd in het kader van de huidige vijandelijkheden in Oekraïne.

Dit voorstel is nodig om binnen de EU een faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag op te zetten teneinde bewijsmateriaal te verzamelen, te bewaren en te analyseren op een passende en legale manier die de nationale autoriteiten in staat stelt genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en daarmee verband houdende strafbare feiten te vervolgen.

1.5.3.Nuttige ervaring die bij soortgelijke activiteiten in het verleden is opgedaan

Het voorstel bouwt voort op de noodzaak om de justitiële respons op de ernstige internationale misdrijven te coördineren en elke vorm van straffeloosheid jegens de daders van deze misdrijven te voorkomen. Europa wordt geconfronteerd met een veranderend veiligheidslandschap. Internationale crises hebben altijd gevolgen gehad voor de Europese manier van leven en voor de grondrechten van personen. Misdrijven als genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden maken deel uit van een categorie van zeer ernstige misdrijven, en de daders van deze misdrijven mogen niet onbestraft blijven.

De rechterlijke macht is gebaseerd op de rechtsstaat en er zijn niet weinig zaken waarin de dader van een strafbaar feit aan berechting is ontkomen als gevolg van een onrechtmatige procedure om bewijsmateriaal te verzamelen of te beheren.

Met dit voorstel wordt beoogd een duidelijk kader tot stand te brengen ter bestrijding van deze straffeloosheid.

1.5.4.Verenigbaarheid met het meerjarige financiële kader en eventuele synergie met andere passende instrumenten

Versterking van de justitiële samenwerking in strafzaken is essentieel voor de totstandkoming van een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht.

Deze dringende oplossing is nodig om Eurojust in staat te stellen de bovengenoemde nieuwe taken reeds uit te voeren in de context van de huidige buitengewone omstandigheden in verband met de aanhoudende vijandelijkheden in Oekraïne. Zodra het voorstel tot wijziging van de Eurojust-verordening met betrekking tot de uitwisseling van gegevens over terrorismezaken is goedgekeurd, kan de nieuwe faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag worden opgenomen in het nieuwe casemanagementsysteem.

In de mededeling van de Commissie over de EU-strategie voor de veiligheidsunie, die in juli 2020 is gepubliceerd, werd gewezen op het verband tussen interne en externe veiligheid en op het belang van samenwerking voor een doeltreffende bescherming van de rechten van de burgers. Dit voorstel is een duidelijk voorbeeld van de noodzaak van een beheer- en opslagfaciliteit om een van de belangrijkste burgerrechten, het recht op leven, te beschermen.

1.5.5.Beoordeling van de verschillende beschikbare financieringsopties, waaronder mogelijkheden voor herschikking

Sinds de inwerkingtreding van de Eurojust-verordening is er een tendens naar groei van de gegevensstromen van het agentschap en van de vraag naar zijn diensten.

De Commissie is zich bewust van de financiële beperkingen van Eurojust en de financiële gevolgen van dit dringende verzoek als gevolg van de Russische agressie tegen Oekraïne.

Met dit voorstel worden nieuwe, beperkte taken in de Eurojust-verordening opgenomen, met als doel Eurojust klaar te maken voor het digitale tijdperk en het in staat te stellen zijn in de Eurojust-verordening beoogde sterkere rol te vervullen bij het ondersteunen en versterken van de coördinatie en de samenwerking tussen de nationale autoriteiten die ernstige criminaliteit onderzoeken en vervolgen, waaronder oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid. Dit voorstel zal niet kunnen worden uitgevoerd zonder de nodige financiële en personele middelen. 

De geraamde kosten bedragen 15,705 miljoen euro en zullen worden gefinancierd uit de marge in rubriek 2b van het MFK.

1.6.Duur en financiële gevolgen van het voorstel/initiatief

 beperkte geldigheidsduur

   Voorstel/initiatief is van kracht vanaf [DD/MM]JJJJ tot en met [DD/MM]JJJJ

   Financiële gevolgen vanaf JJJJ tot en met JJJJ

 onbeperkte geldigheidsduur

Uitvoering met een opstartperiode vanaf JJJJ tot en met JJJJ,

gevolgd door een volledige uitvoering.

1.7.Beheersvorm(en) 12  

 Direct beheer door de Commissie via

   uitvoerende agentschappen

 Gedeeld beheer met lidstaten

 Indirect beheer door begrotingsuitvoeringstaken te delegeren aan:

◻ internationale organisaties en hun agentschappen (geef aan welke);

◻de EIB en het Europees Investeringsfonds;

☑ de in de artikelen 70 en 71 bedoelde organen;

◻ publiekrechtelijke organen;

◻ privaatrechtelijke organen met een openbaredienstverleningstaak, voor zover zij voldoende financiële garanties bieden;

◻ privaatrechtelijke organen van een lidstaat, waaraan de uitvoering van een publiek-privaat partnerschap is toevertrouwd en die voldoende financiële garanties bieden;

◻ personen aan wie de uitvoering van specifieke maatregelen op het gebied van het GBVB in het kader van titel V van het VEU is toevertrouwd en die worden genoemd in de betrokken basishandeling.

Opmerkingen

De cijfers over financiële en personele middelen omvatten het totaalbedrag dat voor de technische uitvoering van de faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en geautomatiseerde gegevensopslag is geraamd, alsook de operationele kosten van enkele zaken die daarmee verband kunnen houden.

2.BEHEERSMAATREGELEN 

2.1.Regels inzake het toezicht en de verslagen 

Vermeld frequentie en voorwaarden.

Toezicht op en evaluatie van de wijze waarop de gegevensuitwisseling van Eurojust wordt gedigitaliseerd, is van belang om de doeltreffendheid van Eurojust te waarborgen. Voor toezicht en verslaglegging over het voorstel zullen de beginselen van de Eurojust-verordening 13 en de gemeenschappelijke aanpak voor gedecentraliseerde agentschappen worden gevolgd 14 .

Naast de horizontale governanceregels die van toepassing zijn op agentschappen, geldt voor Eurojust ook de verplichting om elk jaar een enkelvoudig programmeringsdocument (EPD) in te dienen bij de Commissie, het Europees Parlement en de Raad, waarin de meerjarige en jaarlijkse werkprogramma’s en de middelenprogrammering zijn opgenomen. De doelstellingen, verwachte resultaten en prestatie-indicatoren om de verwezenlijking van de doelstellingen en de resultaten te monitoren, worden in het EPD opgenomen.

Eurojust brengt ook een uitgebreid jaarverslag uit over zijn werkzaamheden. Eurojust zendt dit jaarverslag toe aan het Europees Parlement, de Raad en de nationale parlementen. Daarnaast informeert Eurojust het Europees Parlement en de nationale parlementen over met derden gemaakte werkafspraken.

Uiterlijk op 13 december 2024 en vervolgens om de vijf jaar laat de Commissie een onafhankelijke externe evaluatie verrichten van de uitvoering van de verordening en de activiteiten van Eurojust. Daarbij worden de uitvoering en het effect van de regelgeving en de doeltreffendheid en efficiëntie van Eurojust beoordeeld (artikel 69, lid 1, Eurojust-verordening).

2.2.Beheers- en controlesyste(e)m(en) 

2.2.1.Rechtvaardiging van de voorgestelde beheersvorm(en), uitvoeringsmechanisme(n) voor financiering, betalingsvoorwaarden en controlestrategie

Aangezien het voorstel gevolgen heeft voor de jaarlijkse EU-bijdrage aan Eurojust, zal de EU-begroting in indirect beheer worden uitgevoerd.

Op grond van het beginsel van goed financieel beheer wordt op de uitvoering van de begroting van Eurojust een effectieve en doeltreffende interne controle uitgeoefend.

Wat de controles achteraf betreft, is Eurojust als gedecentraliseerd agentschap met name onderworpen aan:

interne controles door de dienst Interne Audit van de Commissie;

jaarverslagen door de Europese Rekenkamer, die een verklaring aflegt waarin de betrouwbaarheid van de jaarrekeningen en de wettigheid en regelmatigheid van de onderliggende verrichtingen worden bevestigd;

een jaarlijkse kwijting verleend door het Europees Parlement;

mogelijke onderzoeken door OLAF om er met name voor te zorgen dat de aan de agentschappen toegewezen middelen naar behoren worden gebruikt;

het door de Europese Ombudsman ten aanzien van Eurojust geboden extra niveau van controle en verantwoording.

2.2.2.Informatie over de geïdentificeerde risico’s en het (de) systeem (systemen) voor interne controle dat is (die zijn) opgezet om die risico’s te beperken

In deze fase zijn geen specifieke risico’s voor de beheers- en controlesystemen vastgesteld. Eurojust wordt onderworpen aan administratieve controles, waaronder begrotingscontrole, interne audit, jaarverslagen van de Europese Rekenkamer en de jaarlijkse kwijting voor de uitvoering van de EU-begroting, zoals eerder uiteengezet.

2.2.3.Raming en motivering van de kosteneffectiviteit van de controles (verhouding van de controlekosten tot de waarde van de desbetreffende financiële middelen) en evaluatie van het verwachte foutenrisico (bij betaling en bij afsluiting) 

De Commissie brengt verslag uit over de verhouding tussen de controlekosten en de waarde van de desbetreffende financiële middelen. Volgens het jaarlijks activiteitenverslag 2021 van DG JUST bedroeg die verhouding 0,53 % voor entiteiten belast met indirect beheer en gedecentraliseerde agentschappen, waaronder Eurojust.

De Europese Rekenkamer bevestigde de wettigheid en regelmatigheid van de jaarrekening van Eurojust voor 2020, wat betekent dat het foutenpercentage minder dan 2 % bedroeg. Er zijn geen aanwijzingen dat het foutenpercentage de komende jaren zal stijgen.

2.3.Maatregelen ter voorkoming van fraude en onregelmatigheden 

Vermeld de bestaande en geplande preventie- en beschermingsmaatregelen, bijvoorbeeld in het kader van de fraudebestrijdingsstrategie.

De maatregelen ter bestrijding van fraude, corruptie en andere onwettige activiteiten worden onder meer uiteengezet in artikel 75 van de Eurojust-verordening. Eurojust neemt met name deel aan de fraudepreventieactiviteiten van het Europees Bureau voor fraudebestrijding OLAF en stelt de Commissie onverwijld in kennis bij vermoedens van fraude en andere financiële onregelmatigheden.

3.GERAAMDE FINANCIËLE GEVOLGEN VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF 

3.1.Rubriek(en) van het meerjarige financiële kader en betrokken begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven 

·Bestaande begrotingsonderdelen

In volgorde van de rubrieken van het meerjarige financiële kader en de begrotingsonderdelen.

Rubriek van het meerjarig financieel kader

Begrotingsonderdeel

Soort 
uitgave

Bijdrage

Nummer 

GK/ NGK 15 .

van EVA-landen 16

van kandidaat-lidstaten 17

van derde landen

in de zin van artikel 21, lid 2, punt b), van het Financieel Reglement

2b

071007

GK/NGK

NEE

NEE

JA

NEE

·Te creëren nieuwe begrotingsonderdelen

In volgorde van de rubrieken van het meerjarige financiële kader en de begrotingsonderdelen.

Rubriek van het meerjarig financieel kader

Begrotingsonderdeel

Soort 
uitgave

Bijdrage

Nummer 

GK/ NGK

van EVA-landen

van kandidaat-lidstaten

van derde landen

in de zin van artikel 21, lid 2, punt b), van het Financieel Reglement

[XX.YY.YY.YY]

JA/NEE

JA/NEE

JA/NEE

JA/NEE

3.2.Geraamde gevolgen voor de uitgaven 

3.2.1.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de uitgaven 

miljoen EUR (tot op 3 decimalen)

Rubriek van het meerjarig financieel 
kader

Nummer

Rubriek 2b – Investeren in mensen, sociale cohesie en waarden

Eurojust

Jaar 
2022

Jaar 
2023

Jaar 
2024

Jaar 
2025

Jaar 
2026

Jaar 
2027

TOTAAL

Titel 1: personeelsuitgaven

Vastleggingen

(1)

1,081

2,204

2,248

2,293

2,339

2,386

12,551

Betalingen

(2)

1,081

2,204

2,248

2,293

2,339

2,386

12,551

Titel 2: infrastructuur- en operationele uitgaven

Vastleggingen

(1a)

Betalingen

(2a)

Titel 3: Operationele uitgaven

Vastleggingen

(3a)

0,500

0,510

0,520

0,530

0,541

0,552

3,154

Betalingen

(3b)

0,500

0,510

0,520

0,530

0,541

0,552

3,154

TOTAAL kredieten 
voor Eurojust

Vastleggingen

=1+1a +3a

1,581

2,714

2,769

2,824

2,880

2,938

15,705

Betalingen

=2+2a

+3b

1,581

2,714

2,769

2,824

2,880

2,938

15,705

 







Rubriek van het meerjarig financieel 
kader

7

“Administratieve uitgaven”

miljoen EUR (tot op 3 decimalen)

Jaar 
N

Jaar 
N+1

Jaar 
N+2

Jaar 
N+3

Vul zoveel jaren in als nodig om de duur van de gevolgen weer te geven (zie punt 1.6)

TOTAAL

DG: <…….>

• Personele middelen

• Andere administratieve uitgaven

TOTAAL DG <…….>

Kredieten

TOTAAL kredieten 
onder RUBRIEK 7 
van het meerjarig financieel kader 

(Totaal vastleggingen = totaal betalingen)

miljoen EUR (tot op 3 decimalen)

Jaar 
2022

Jaar 
2023

Jaar 
2024

Jaar 
2025

Jaar 
2026

Jaar 
2027

TOTAAL

TOTAAL kredieten 
onder de RUBRIEKEN 1 tot en met 7 
van het meerjarig financieel kader 

Vastleggingen

1,581

2,714

2,769

2,824

2,880

2,938

15,705

Betalingen

1,581

2,714

2,769

2,824

2,880

2,938

15,705

3.2.2.Geraamde gevolgen voor de kredieten van [de instantie] 

   Voor het voorstel/initiatief zijn geen beleidskredieten nodig

   Voor het voorstel/initiatief zijn beleidskredieten nodig, zoals hieronder nader beschreven:

Vastleggingskredieten in miljoen EUR (tot op 3 decimalen)

Vermeld doelstellingen en outputs

Jaar 
2022

Jaar 
2023

Jaar 
2024

Jaar 
2025

Jaar 
2026

Jaar 
2027

TOTAAL

Soort 18

Gem. kosten

Aantal

Kosten

Aantal

Kosten

Aantal

Kosten

Aantal

Kosten

Aantal

Kosten

Aantal

Kosten

Totaal aantal

Totale kosten

SPECIFIEKE DOELSTELLING NR. 1 19

Eurojust in staat stellen bewijsmateriaal in verband met genocide, oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en daarmee verband houdende strafbare feiten op te slaan, te analyseren en te bewaren

- Output

Opslag, analyse en bewaring van bewijsmateriaal

1,581

2,714

2,769

2,824

2,880

2,938

15,705

Subtotaal voor specifieke doelstelling nr. 1

TOTALE KOSTEN

1,581

2,714

2,769

2,824

2,880

2,938

15,705

3.2.3.Geraamde gevolgen voor het personeel van [de instantie] 

3.2.3.1.Samenvatting

   Voor het voorstel/initiatief zijn geen administratieve kredieten nodig

   Voor het voorstel/initiatief zijn administratieve kredieten nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

miljoen EUR (tot op 3 decimalen)

Jaar 
2022

Jaar 
2023

Jaar 
2024

Jaar 
2025

Jaar 
2026

Jaar 
2027

TOTAAL

Tijdelijke functionarissen (AD-rangen)

0,785

1,601

1,633

1,666

1,699

1,733

9,119

Tijdelijke functionarissen (AST-rangen)

0,079

0,160

0,163

0,167

0,170

0,173

0,912

Arbeidscontractanten

0,085

0,173

0,177

0,180

0,184

0,188

0,987

Gedetacheerde nationale deskundigen

0,132

0,269

0,275

0,280

0,286

0,291

1,533

TOTAAL

1,081

2,204

2,248

2,293

2,339

2,386

12,551

Personeelsvereisten (vte):

Jaar 
2022

Jaar 
2023

Jaar 
2024

Jaar 
2025

Jaar 
2026

Jaar 
2027

TOTAAL

Tijdelijke functionarissen (AD-rangen)

10

10

10

10

10

10

10

Tijdelijke functionarissen (AST-rangen)

1

1

1

1

1

1

1

Arbeidscontractanten

2

2

2

2

2

2

2

Gedetacheerde nationale deskundigen

3

3

3

3

3

3

3

TOTAAL

16

16

16

16

16

16

16

De aanwervingsdata zijn gepland voor halverwege 2022. Er zijn geen aannamen gedaan voor de aanpassingscoëfficiënt die van toepassing is op Nederland, en er is slechts rekening gehouden met een mogelijke verhoging van 2 % voor de salarisindexering.

Details van de personeelsuitbreiding

Specifieke doelstelling

Extra personeel

Specifieke doelstelling nr. 1: Eurojust in staat stellen bewijsmateriaal in verband met genocide, oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en daarmee verband houdende strafbare feiten op te slaan, te analyseren en te bewaren

Er zijn 3* deskundigen op het gebied van justitiële samenwerking nodig om te zorgen voor achtergrond bij de vervolging en rechtstreeks inzicht in de relevante rechtsstelsels en normen voor de toelaatbaarheid van bewijsmateriaal.

Geraamde benodigde vte’s – extra vte’s die per jaar moeten worden aangenomen (niet cumulatief):

2022: +3

Er zijn 3* juristen-vertalers nodig om te zorgen voor relevante talenkennis ter ondersteuning van vertalingen en gegevensanalyse.

Geraamde benodigde vte’s – extra vte’s die per jaar moeten worden aangenomen (niet cumulatief):

2022: +3

Er zijn 3* analisten nodig om het verwachte grote datavolume te beheren, om datamining en de structurering van informatie uit getuigen- en slachtofferverklaringen te ondersteunen.

Geraamde benodigde vte’s – extra vte’s die per jaar moeten worden aangenomen (niet cumulatief):

2022: +3

Er zijn 2* juridisch deskundigen nodig om te zorgen voor deskundigheid op het gebied van ernstige internationale misdrijven en ontneming van vermogensbestanddelen.

Geraamde benodigde vte’s – extra vte’s die per jaar moeten worden aangenomen (niet cumulatief):

2022: +2

Er zijn 2* ICT-beveiligingsfunctionarissen nodig om het risico op cyberaanvallen te beheren en te beperken.

Geraamde benodigde vte’s – extra vte’s die per jaar moeten worden aangenomen (niet cumulatief):

2022: +2

Er is 1* ICC-verbindingsfunctionaris nodig om de betrekkingen en operaties met het ICC te coördineren

Geraamde benodigde vte’s – extra vte’s die per jaar moeten worden aangenomen (niet cumulatief):

2022: +1

Er is 1* verbindingsfunctionaris voor maatschappelijke organisaties nodig om de betrekkingen en operaties met deze organisaties te coördineren

Geraamde benodigde vte’s – extra vte’s die per jaar moeten worden aangenomen (niet cumulatief):

2022: +1

Er is 1* functionaris voor administratieve ondersteuning nodig om alle administratieve ondersteunende taken te beheren.

Geraamde benodigde vte’s – extra vte’s die per jaar moeten worden aangenomen (niet cumulatief):

2022: +1

3.2.3.2.Geraamde behoefte aan personele middelen voor het verantwoordelijke DG

   Voor het voorstel/initiatief zijn geen personele middelen nodig.

   Voor het voorstel/initiatief zijn personele middelen nodig, zoals hieronder nader beschreven:

Raming in een geheel getal (of met hoogstens één decimaal)

Jaar 
N

Jaar 
N+1

Jaar N+2

Jaar N+3

Vul zoveel jaren in als nodig om de duur van de gevolgen weer te geven (zie punt 1.6)

·Posten opgenomen in de lijst van het aantal ambten (ambtenaren en tijdelijke functionarissen)

20 01 02 01 en 20 01 02 02 (centrale diensten en vertegenwoordigingen van de Commissie)

20 01 02 03 (delegaties)

01 01 01 01 (onderzoek onder contract)

10 01 05 01 (eigen onderzoek)

Extern personeel (in voltijdequivalenten): vte) 20

20 02 01 (AC, END, INT uit de “totale financiële middelen”)

20 02 03 (AC, AL, END, INT en JPD in de delegaties)

Begrotingsonderde(e)l(en) (vermeld welke)  21

- op de centrale diensten 22  

- in delegaties

01 01 01 02 (AC, END, INT – onderzoek onder contract)

10 01 05 02 (AC, END, INT – eigen onderzoek)

Ander begrotingsonderdeel (vermeld welk)

TOTAAL

Voor de benodigde personele middelen zal een beroep worden gedaan op het personeel van het DG dat reeds voor het beheer van deze actie is toegewezen en/of binnen het DG is herverdeeld, eventueel aangevuld met middelen die in het kader van de jaarlijkse toewijzingsprocedure met inachtneming van de budgettaire beperkingen aan het beherende DG kunnen worden toegewezen.

Beschrijving van de uit te voeren taken:

Ambtenaren en tijdelijk personeel

Extern personeel

De beschrijving van de kostenberekening per voltijdequivalent moet in het derde onderdeel van bijlage V worden opgenomen.

3.2.4.Verenigbaarheid met het huidige meerjarige financiële kader 

   Het voorstel/initiatief is verenigbaar met het huidig meerjarig financieel kader.

   Het voorstel/initiatief vergt herprogrammering van de betrokken rubriek van het meerjarige financiële kader.

Volgens het voorstel moet de niet-toegewezen marge in rubriek 2b van het MFK als volgt worden gebruikt: op BL 07.1007 – Eurojust – in 2022: 1,581 miljoen EUR, in 2023: 2,714 miljoen EUR, in 2024: 2,769 miljoen EUR, in 2025: 2,824 miljoen EUR, in 2026: 2,880 miljoen EUR en in 2027: 2,938 miljoen EUR.

   Het voorstel/initiatief vergt toepassing van het flexibiliteitsinstrument of herziening van het meerjarig financiële kader. 23 .

Zet uiteen wat nodig is, onder vermelding van de betrokken rubrieken en begrotingsonderdelen en de desbetreffende bedragen.

3.2.5.Bijdragen van derden 

Het voorstel/initiatief voorziet niet in medefinanciering door derden.

Het voorstel/initiatief voorziet in medefinanciering, zoals hieronder wordt geraamd:

miljoen EUR (tot op 3 decimalen)

Jaar 
N

Jaar 
N+1

Jaar 
N+2

Jaar 
N+3

Vul zoveel jaren in als nodig om de duur van de gevolgen weer te geven (zie punt 1.6)

Totaal

Medefinancieringsbron 

TOTAAL medegefinancierde kredieten

 

3.3.Geraamde gevolgen voor de ontvangsten 

   Het voorstel/initiatief heeft geen financiële gevolgen voor de ontvangsten.

   Het voorstel/initiatief heeft de hieronder beschreven financiële gevolgen:

voor de eigen middelen

voor overige ontvangsten

Geef aan of de ontvangsten worden toegewezen aan de begrotingsonderdelen voor uitgaven

miljoen EUR (tot op 3 decimalen)

Begrotingsonderdeel voor ontvangsten:

Voor het lopende begrotingsjaar beschikbare kredieten

Gevolgen van het voorstel/initiatief 24

Jaar 
N

Jaar 
N+1

Jaar 
N+2

Jaar 
N+3

Vul zoveel jaren in als nodig om de duur van de gevolgen weer te geven (zie punt 1.6)

Artikel ………….

Voor de diverse ontvangsten die worden “toegewezen”, vermeld het (de) betrokken begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven.

Vermeld de wijze van berekening van de gevolgen voor de ontvangsten.

(1)    Verklaring van de aanklager van het Internationaal Strafhof, Karim A.A. Khan QC, over de situatie in Oekraïne: Receipt of Referrals from 39 States Parties and the Opening of an Investigation, 2 maart 2022.
(2)    Artikel 23, lid 1, van de Eurojust-verordening.
(3)    Artikel 23, lid 6, van de Eurojust-verordening.
(4)    Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad en Besluit 2005/671/JBZ van de Raad, wat de digitale uitwisseling van informatie in terrorismezaken betreft tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1727 van het Europees Parlement en de Raad en Besluit 2005/671/JBZ van de Raad, wat de digitale uitwisseling van informatie in terrorismezaken betreft, COM(2021) 757 final van 1.12.2021.
(5)    Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1727 van het Europees Parlement en de Raad en Besluit 2005/671/JBZ van de Raad, wat de digitale uitwisseling van informatie in terrorismezaken betreft, COM(2021) 757 final van 1.12.2021.
(6)    Artikel 8 van het Handvest.
(7)    Artikel 7 van het Handvest.
(8)    Verordening (EU) 2018/1727 van het Europees Parlement en de Raad van 14 november 2018 betreffende het Agentschap van de Europese Unie voor justitiële samenwerking in strafzaken (Eurojust), en tot vervanging en intrekking van Besluit 2002/187/JBZ van de Raad (PB L 295 van 21.11.2018, blz. 138).
(9)    Het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof.
(10)    Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1727 van het Europees Parlement en de Raad en Besluit 2005/671/JBZ van de Raad, wat de digitale uitwisseling van informatie in terrorismezaken betreft, COM(2021) 757 final van 1.12.2021.
(11)    In de zin van artikel 58, lid 2, punt a) of b), van het Financieel Reglement.
(12)    Nadere gegevens over de beheersvormen en verwijzingen naar het Financieel Reglement zijn beschikbaar op BudgWeb: https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EN/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx .
(13)    Verordening (EU) 2018/1727.
(14)     https://europa.eu/european-union/sites/default/files/docs/body/joint_statement_and_common_approach_2012_nl.pdf .
(15)    GK = gesplitste kredieten / NGK = niet-gesplitste kredieten.
(16)    EVA: Europese Vrijhandelsassociatie.
(17)    Kandidaat-lidstaten en, in voorkomend geval, aspirant-kandidaten van de Westelijke Balkan.
(18)    Outputs zijn de te verstrekken producten en diensten (bv. aantal gefinancierde studentenuitwisselingen, aantal km aangelegde wegen enz.).
(19)    Zoals beschreven in punt 1.4.2. “Specifieke doelstelling(en) ...”
(20)    AC = agent contractuel (arbeidscontractant); AL = agent local (plaatselijk functionaris); END = expert national détaché (gedetacheerd nationaal deskundige); INT = intérimaire (uitzendkracht); JPD = Junior Professionals in Delegations (jonge deskundige in delegaties).
(21)    Subplafond voor extern personeel betaald uit beleidskredieten (vroegere “BA”-onderdelen).
(22)    Voornamelijk voor de fondsen voor het cohesiebeleid van de EU, het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo) en het Europees Fonds voor maritieme visserij en aquacultuur (EFMZVA). 
(23)    Zie de artikelen 12 en 13 van Verordening (EU, Euratom) 2020/2093 van 17 december 2020 tot bepaling van het meerjarig financieel kader voor de jaren 2021-2027.
(24)    Voor traditionele eigen middelen (douanerechten en suikerheffingen) moeten nettobedragen worden vermeld, d.w.z. na aftrek van 20 % aan inningskosten.